جریانـ
4.57K subscribers
1.87K photos
1.82K videos
44 files
2.15K links
♻️ جريانى براى گسترش
آگاهى، مسئولیت، همبستگی و شادى همگانی
با هدف مراقبت از ایران‌زمین، ایرانیان و فارسی‌زبانان
در پیوند با زمین و دیگرمردمان ♻️

جریانـ | رسانهٔ فرهنگ و جامعه

در «جريانـ» باشيد!

جریان در اینستاگرام:
https://instagram.com/jaryaann_
Download Telegram
📜 ایران‌زمین در ایرلند

شاید امروزه، کمتر کسی مطلع باشد که «ایران‌زمین»، روزگاری، جایگاهی ویژه در میان شاعران و نویسندگان ایرلندی داشته است. جوزف لِنون، نویسنده کتاب شرق‌شناسی ایرلندی، در سرآغاز کتاب خود می‌نویسد ایرلند در طول تاریخ اروپا، همواره، کشوری شرقی به حساب می‌آمده است تا کشوری غربی و اروپایی. او، همچنین، به این مطلب می‌پردازد که نام کشور ایرلند، که به زبان گایلیک ایرین است، در کتاب‌های دوران قرون وسطی، همراه همیشگی نام ایران بوده است. از همین روی، در نسخ خطی ایرلندی، واژه اسکاتلند نیز به صورت اسکوتیا با واژه سیثیا، به معنای سرزمین سکاها، همراهی‌ می‌کرده است.

اما پرسش اصلی اینجاست که همراهی دو واژه ایران و ایرلند از کجا سرچشمه می‌گیرد و چرا در دورانی که اروپاییان ایران را با نام پارس می‌شناسند، در ایرلند نام ایران به کار می‌رود؟ این نوشتار به سه تن از بزرگ‌ترین نویسندگان ایرلندی خواهد پرداخت که درباره ایران و ایرلند قلم فرسوده‌اند، و در نهایت تلاش خواهد کرد به چرایی استفاده از نام ایران در ایرلند پاسخ دهد.

چارلز ولنسى از نخستین کسانى بود که، در دوران نوین، برای یافتن پاسخی علمى درباره ارتباط میان نام‌های ایران و ایرلند به جست‌وجو پرداخت. چارلز ولنسی پاسی از عمر خود را در هندوستان گذراند و در آنجا با زبان‌هاى سانکریت، فارسى و اوستایى آشنایی یافت ...
او ... با فراگرفتن زبان ایرلندی و اسطوره‌هاى آن سرزمین، آغاز به نوشتن کتاب‌هایى چند درباره ایرلند کرد. برای نمونه، او کتاب «دستور زبان ایبرنو-سلتی یا زبان ایرلندی» را در سال ١٧٨٢ نگاشت. ... نخستین برخورد با اسطوره مایلشین‌ها برای او بس شگرف و تعجب‌برانگیز بود. به جهت پیشینه‌ای که در انجمن باستان‌گرایى و عتیقه‌شناسى ایرلند داشت و آشنایی‌اش با زبان‌های ایرانی، بر آن شد تا اسطوره مایلشینى را محک بزند و بر پایه عهد عتیقِ کتاب مقدس رابطه میان ایرلند و شرق را کشف کند.

او در سال ١٧٨۶ کتاب «اثبات تاریخ ایرلند باستان» را نوشت و در آن، به طور کامل، به ارتباط فرضی میان ایران و ایرلند پرداخت. در این میان، به پادشاهان پیشدادی و کیانی ایران‌زمین اشاره کرد و از زرتشت به عنوان آموزگار نخستین «دروید»های ایرلندی نام ‌برد و بدینسان ایران و ایرلند را به اسطوره مایلشینی گره‌ زد و به طور مفصل، به اساطیر ایرانی و مقایسه آن‌ها با اساطیر ایرلندی پرداخت. وی بر این باور بود که با نگاهی به زبان و اساطیر کهن ایران‌زمین و ایرلند می‌توان مهاجرت اقوام ایرانی به ایرلند را در لایه‌های زیرین این داستان‌ها کشف کرد.

او مسیحی باورمندی بود و راهنمایش در راه اثبات این مهاجرت، کتاب مقدس و داستان‌هاى شاهان ایرانی در آن بود. به واسطه گذشته خود در هندوستان و آشنایى‌اش با زبان‌ها و اسطوره‌های هند و ایرانى، به مقایسه جهان ایرلندى و مردمانش با فرهنگ هند و ایرانى رو آورد. بیش از هرچیز، شباهت نام ایران و ایرلند براى او جذاب بود. در این میان، ژنرال چارلز ولنسى به جست‌وجوى شواهد بیشترى پرداخت تا فرضیه خود مبنى بر وجود رابطه تاریخى، زبانى، باورى و فرهنگى میان ایران و ایرلند را به اثبات برساند. وى همه یافته‌های خود را با سر ویلیام جونز در مکاتباتش در میان مى‌نهاد.

ولنسى، در نهایت، کتاب معروف خود «گفتارى درباره اقوام ابتدایی ساکن بریتانیای بزرگ و ایرلند: دلیلی بر ریشه‌‌هاى پارسی یا هندو-سکایی آنان بر اساس تاریخ و زبان‌ و اسطوره‌شناسی» را در سال ١٨٠۶ منتشر کرد. او در این کتاب، که درست در دوران شکل‌گیری دولت-ملت‌های نوین در اروپای قرن نوزدهم نگاشته شد، استدلال می‌کند که مردمان ایرلند ریشه در خاورمیانه دارند و بر آن است که تصویری بسیار کهن از ایرلند بیافریند. ولنسى، در این کتاب، نمونه‌های بی‌شمارى از اساطیر ایرانى و ایرلندى آورد که به گمانش با یکدیگر رابطه دیرین داشتند. او با اشاره به آیین نوروز و شباهت آن واژه با مراسم نوآ-آرییه (نام آخرین روز سال در تقویم ایرلندی‌های باستان) و آیین میتراییسم و شباهت‌هاى آن به جشن‌هاى ایرلندى و نیز مقایسه رستم و کوهولایین، قهرمان اساطیرى ایرلند، به این نتیجه رسید که هر دوى این فرهنگ‌ها ریشه در دوران باستان دارند و فرهنگ سلتى فرزند مهاجرت و جدایى از فرهنگ مادرى خود یعنى فرهنگ هند و ایرانى است. زرتشت از دید او بنیان‌گذار جادو‌گری است و تأثیرگذار بر درویدهای ایرلند باستان که رهبران مذهبی اقوام سلتی و سخنور و شاعر و پزشک و پیشه‌ور بودند. از این رو، ولنسى، با ریزتر شدن در واژه‌هاى مشترک میان فارسى و سانسکریت و اوستایى از سویى و ایرلندى از سوى دیگر، آغاز به تبارشناسى واژگان این زبان‌ها کرد.

✍🏼 مجتبی روهنده
🔗 منبع و متن کامل نوشتار
#ریشه‌های_مشترک #ایران‌شناسی
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann
🗓 ۵ دی، زادروز #بهرام_بیضایی است. نامی که نمایش‌نامه‌ها، تئاترها و فیلم‌هایش برای اهالی فرهنگ و هنر آشناست.

در این فرسته بر تعدادی از آثار ایشان که راهی‌ست برای #ایران‌شناسی و شناخت اساطیر ایرانی از دریچه هنر مروری شده است.
🔗 منبع: موسسه نیمروز
#روزها #اسطوره
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann
⚫️ دریغ از رفتن زودهنگام پژوهشگر برجسته، جناب #ابوالفضل_خطیبی
ایشان سال‌ها پیش در مصاحبه‌ای گفته بود:

«مدخل‌های ابومنصور محمد بن عبدالرزاق، بانی شاهنامه منثور ابومنصوری و اسدی طوسی و مدخل‌های دیگرِ مرتبط با شاهنامه را نوشتم. پس از نوشتن این مدخل‌ها شیفته و شیدای شاهنامه شدم و احساس کردم این همان چیزی است که من دنبالش هستم. همچنان‌که در دنیای شاهنامه غرق شده بودم، روزی با خودم پیمان بستم که تا پایان عمر درباره شاهنامه تحقیق کنم.»

و تا پایان عمر بر سر پیمان خود ماند.

سخن پایانی‌اش در آن گفت‌وگو چنین بود:
«با شاهنامه نفس می‌کشم و زندگی امیدوارانه جریان می‌یابد. بسیار روزها را با شاهنامه آغاز می‌کنم و بسیار شب‌ها را با تامل در بیتی از شاهنامه به خواب می‌روم.»

یادشان گرامی و راه فرهنگی‌شان، پررهرو!

⬅️ زندگی‌نامه کوتاهی از ایشان

⬅️ سخنرانی‌ها و نوشته‌ها در شاهنامه‌شناسی و ایرانشناسی

⬅️ چند مقاله دیگر از ایشان

⬅️ سخنرانی فردوسی و روایت ملّی ایران

⬅️ سخنرانی درباره شاهنامه و شبرنگ‌نامه|نشست #بخارا

⬅️️ گفت‌وگوی ایبنا با ایشان

⬅️ گفتگویی در زمینه‌ی شاهنامه و شاهنامه‌شناسی

⬅️ یادداشت‌های ادبی و تاریخی از او

⬅️ هویت ایرانی در شاهنامه

⬅️ گفتاری در سوگ او از #میرجلال‌الدین_کزازی

⬅️ خاموشی دوست از #سیداحمدرضا_قائم‌مقامی

⬅️ در سوگ ابوالفضل خطیبی از #سایه_اقتصادی‌نیا

⬅️ یادداشت زاگرس زند در سوگ او

#شاهنامه #ایران‌شناسی
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann
◻️ #احمد_تفضلی (۱۶ آذر ۱۳۱۶ اصفهان – ۲۴ دی ۱۳۷۵ تهران) زبان‌شناس، ایران‌شناس، پژوهشگر، مترجم و متخصص زبان پارسیگ، پارتی و استاد زبان‌های باستانی در دانشگاه تهران، عضو شورای علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و معاون علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود. تفضلی در زمینهٔ زبان‌های ایرانی میانه به‌ویژه پارسیگ و پارتی، در پهنهٔ بین‌المللی یکی از صاحب‌نظران کم‌مانند به‌شمار می‌آمد.

او در روز ۲۴ دی ۱۳۷۵ هنگامی که با خودروی خود از دانشگاه به خانه‌اش می‌رفت، ناپدید و چند ساعت بعد جنازه‌اش پیدا شد. این قتل هم‌زمان با کشتارِ شماری از پژوهشگران و روشنفکران رخ داد. او از نخستین قربانیان قتل‌های زنجیره‌ای بود.

یادش گرامی!
#ایران‌شناسی
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann
💡 ایران نخستین دولت تاریخی است و ایرانیان، قدیمی‌ترین مردمان هنوز زنده تاریخ. از این رو، #استثناگرایی_ایرانی، اگر چنین باشد، بر مفهوم #تداوم استوار است؛ تداومی که در آگاهی ملی-به معنای آگاهی از حقوق شهروندی و نه تکلیف ایمانی- در میان همه نسل های ایرانیان، حتی دهه ۸۰ ، آشکار شده است.

کشوری که بارها از خاکستر مرگ برخاسته، درکی منسجم از خودآگاهی ملی داشته است؛ درکی که بارها در دفاع از قلمرو کشور یا جنبش مردمی برای ستاندن حقوق ملی نمایان شده است. تداوم این آگاهی، تداوم وحدت در عین کثرت ایران است. فرمانروایی بر ایران بدون شناخت تاریخ و جغرافیای ویژه آن تداوم نخواهد داشت.

✍🏻 #آرش_رئیسی‌نژاد
نویسنده و استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران
🔗 منبع: توئیتر نویسنده
#جغراسیاست #ایران‌شناسی
#ایده_ایران #وحدت_در_کثرت #تداوم_فرهنگی
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann
🗓 ۷ بهمن‌ماه سال‌روز درگذشت استاد مجتبی مینُوی طهرانی، ادیب، نویسنده و پژوهشگر برجسته است.

#مجتبی_مینوی در ۱۹ بهمن ماه ۱۲۸۱ در تهران زاده شد. پدرش شیخ عیسی شریعت‌مداری طلبهٔ فاضلی بود که در سامره تحصیل می‌کرد و مجتبی نیز تحصیلات مقدّماتی خود را در این شهر انجام داد. در سال ۱۲۹۰ به همراه خانواده به ایران بازگشت و به ادامهٔ تحصیل در مدارس امانت و افتخاریه پرداخت. تحصیلات متوسطه را در دارالفنون گذراند و با برخی افراد مانند صادق هدایت هم‌درس بود. در سال ۱۲۹۸ در پی انتصاب پدر به ریاست عدلیه رشت به همراه خانواده به رشت عزیمت کرد. سپس به تحصیل در دارالمعلمین پرداخت. در سال ۱۳۰۲ در پی اشتغال پدر در مجلس شورای ملی به تهران بازگشت و به مدت دو سال در مجلس شورای ملی به عنوان تُندنویس مشغول کار بود. در همین دوره آموزش زبان پهلوی را نزد پروفسور هرتسفلد آلمانی آغاز کرد.

سپس با #محمدعلی_فروغی و #سیدحسن_تقی‌زاده آشنا شد. در سال ۱۳۰۷ به‌عنوان معاون دفتر سرپرستی محصلین در سفارت ایران به فرانسه به اعزام شد، ولی پس از چند ماه به ایران بازگشت. در همان سال به ریاست کتابخانه معارف منصوب شد که بعداً به کتابخانه ملی تغییر نام یافت. در همین دوره با #محمد_قزوینی آشنایی یافت و روش نقد تحقیقی متون را نزد وی فراگرفت. در سال ۱۳۰۸ برای اشتغال در دفتر سرپرستی محصلین در سفارت ایران در لندن به انگلستان رفت. طی سال‌های بعد به تکمیل آموزش زبان‌های انگلیسی و فرانسوی پرداخت، و طی دوره اقامت چندساله در اروپا با تعدادی از خاورشناسان ‌بنام اروپایی آشنایی یافت. در سال ۱۳۱۲ به ایران بازگشت و در تهیه و چاپ دورهٔ #شاهنامه توسط کتاب‌فروشی بروخیم شرکت کرد و همچنین با محمدعلی فروغی در تهیه خلاصهٔ شاهنامه همکاری کرد. در سال ۱۳۱۳ در کنگره بین‌المللی هزاره فردوسی در تهران حضور داشت و با بسیاری از خاورشناسان اروپایی که به ایران آمده بودند آشنا شد. در همان سال مجدداً به انگلستان عزیمت کرد. در دوران اقامتش در آن کشور با تعدادی از خاورشناسان سرشناس چون ولادیمیر مینورسکی، دنیسن راس، هارولد بیلی و والتر هنینگ مراوده داشت. در سال ۱۳۱۹ مدت کوتاهی پس از تأسیس بخش فارسی بی‌بی‌سی همکاری خود را با این رادیو آغاز کرد. اما در ایام اوج گرفتن نهضت ملی شدن نفت در سال ۱۳۲۸ او به همکاری خود با رادیو بی‌بی‌سی پایان داد و در پی دعوت به کار از سوی دانشگاه تهران به ایران بازگشت و به تدریس در دانشکده ادبیات پرداخت. از سال ۱۳۲۹ از طرف دانشگاه تهران مأموریت یافت که طی سفرهایی به کشور ترکیه، ضمن جستجو در کتابخانه‌های آن کشور و بررسی کتب خطی فارسی و عربی و ترکی به عکس‌برداری و تهیه میکروفیلم از تعدادی از کتب خطی بپردازد. گزارشی از نتایج علمی این سفرها را در مقالاتی با عنوان «از خزائن ترکیه» منتشر کرد. طی همین دوران موفق به تهیه میکروفیلم از بیش از هزار نسخهٔ خطی شد که در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران نگهداری می‌شود. مدتی ریاست تعلیمات عالیه وزارت فرهنگ را داشت. از سال ۱۳۳۶ به مدت ۴ سال به سمت رایزن فرهنگی ایران در ترکیه منصوب شد. وی هم‌چنین در شورای عالی دانشگاه‌ها، شورای عالی سازمان اسناد ملی و بخش اعضای پیوستهٔ فرهنگستان ادب و هنر ایران عضویت داشت و در بنیاد فرهنگ ایران نیز با عنوان مشاور، عضو بود. پس از بازنشستگی از دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۸ سرپرستی علمی بنیاد شاهنامه فردوسی را به‌عهده گرفت و تا پایان عمر (سال ۱۳۵۵) به این کار ادامه داد.

استاد مینُوی مقالۀ کمتردیده‌شده‌ای با عنوان «پوشیدن روی یا نپوشیدن روی: ای زنان بکوشید تا چادر حقارت نپوشید» (مجلۀ یغما، تیر ١٣٢٧، شمارۀ ۴ و مرداد ١٣٢٧، شمارۀ ۵) دربارۀ محدودیت‌های اجتماعی و نقش #زنان در جامعه دارند.

پیوند بارگیری این مقاله:
👈🏼بخش نخست 👈🏼 بخش دوم

خواندن نوشته‌های ایشان در کنار کمک به #ایران‌شناسی و آشنایی با تاریخ #ادبیات #فارسی برای بهبود کیفیت نویسندگی نیز سودمند است.
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann
نشست نقد کتاب ایران کجاست؟ ایرانی کیست؟
سید محمد بهشتی، دکتر محمدحسین پاپُلی یزدی، دکتر الناز نجفی
◻️نقد #کتاب «ایران کجاست؟ ایرانی کیست؟»
🎙 #سخنرانی #سیدمحمد_بهشتی، محمدحسین پاپُلی یزدی و #الناز_نجفی
👤 دبیر نشست: سید مسعود رضوی
📌 نمایشگاه دائمی کتاب اطلاعات
🗓 ۳۰ آذرماه ۱۴۰۱
🔗 منبع: کانال تلگرام سیدمحمد بهشتی
#ایده_ایران
#ایران‌شناسی
#چرا_ایران_را_دوست_دارم
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann
جشن سده-با حضور دکتر زاگرس زند
@IranePaydar_Official
جشن سده و تاریخ و فرهنگ ایران

گفت‌وگوی «زاگرس زند»، شاهنامه‌پژوه و پژوهشگر تاریخ ایران باستان و #امیر_هاشمی_مقدم سردبير بخش «ایران بزرگ فرهنگی» در مجموعهٔ #ایران_پایدار به مناسبت جشن تاریخی #سده
🗓 یکشنبه ۹ بهمن‌ماه ۱۴۰۱
⬅️ نسخهٔ تصویری در یوتیوب ايران پایدار
🔗 منبع
#ایران‌شناسی
#جشن_ایرانی #ایران_فرهنگی
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann
💡 #عمق_استراتژیک ایران نه در عراق و سوریه است و نه در افغانستان و تاجیکستان. آن‌را درون کشور بجویید! نقطه ثقل امنیت ایران بر رابطه حکومت و ملت استوار است و به «وحدت در بالا، کثرت در پایین» اشاره دارد: انسجام میان سیاستگذاران، احترام به شیوه‌های زندگی مردم، توازن میان #امنیت و #آزادی.

#هلال_عاشورا و #هلال_نوروز محدوده #حوزه_نفوذ ایران‌اند، نه عمق استراتژیک. این محور ژئوپلیتیکی گستره سرزمینی تمدن ایران و نمادهای دوستونی آن (#نوروز همچو شادیِ مشترک و #عاشورا همچو غمِ ‌‌‌‌مشترک) را نشان می‌دهند. آن را با #دیپلماسی_راه و همکاری اقتصادی به #حوزه_منافع تبدیل کنید.

در ٢٧ قرن گذشته بیش از ٢٠٠ جنگ دفاعی داشتیم. چنین پیشینه‌ای برای ایران که دچار #تنهایی_استراتژیک است و متحد نیرومندی ندارد، درسی مهم در پی داشته: «کشوری که مرزهایش خاکریزِ دفاعی خونین آن بوده، باید به درون تکیه کند.»
بنیان‌های امنیت ملی ایران درون‌زاست و عمق استراتژیک درون کشور.

✍🏻 #آرش_رئیسی‌نژاد
استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران
🔗 منبع: توئیتر نویسنده
#جغراسیاست #ایران‌شناسی
#ایده_ایران #وحدت_در_کثرت #تداوم_فرهنگی
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann
Forwarded from جریانـ
📽#مستند فرزانه فروتن ایران‌مدار ما

مستندی درباره #ایرج_افشار (۱۶ مهر ۱۳۰۴ – ۱۸ اسفند ۱۳۸۹) پژوهشگر فرهنگ و تاریخ ایران و ادبیات فارسی، ایران‌شناس، کتاب‌شناس، نسخه‌پژوه، نویسنده و استاد دانشگاه، معروف به «پدر کتاب‌شناسی ایران»، پایه‌گذار کتابخانهٔ مرکزی دانشگاه تهران و بنیان‌گذار کنگره تحقیقات ایرانی (ایرانشناسی) در دانشگاه‌های کشور

این مستند دیدنی، ساخته سیدجواد میرهاشمی، حاوی تصاویر متنوع و مصاحبه‌های متعدد با چهره‌های نامدار ایران‌شناس است.

⬅️ پیوند تماشا در وب‌گاه شبکه مستند
⬅️ پیوند تماشا در یوتیوب

#ایران‌شناسی #ایران‌دوستی
در «جریان» باشید.
@Jaryaann