بومرنگ
2.77K subscribers
357 photos
26 videos
12 files
558 links
موسسه اندیشه اجتماعی: اقتصاد، فلسفه و مدیریت

www.boomrang.org

برای به اشتراک گذاشتن مطالب خودتان در وب سایت و کانال بومرنگ، به یکی از روش های زیر با ما تماس بگیرید:
Email: boomranginstitute@gmail.com
Telegram: @ArashAzadi82
Download Telegram
🦠 کرونا و آزمون تفکر ایدئولوژیک
✍🏻 موسی غنی نژاد

▪️تفکر ایدئولوژیک زمانی که اهرم های قدرت را در اختیار می گیرد در پی آن بر می آید که به هر وسیله ممکن دیگران را وادار کند دنیا را آنگونه ببینند که صاحبان قدرت می بینند. وارد شدن ویروس کرونا به کشور ما با توجه به پیامد های خاص اش موجب شد بخشی از حجاب ایدئولوژی کنار برود و چالشی آشکار میان برخی از اربابان قدرت و مردم چهره نماید.

▪️در چنین شرایطی است که کرونا از راه می رسد. نخستین عکس العمل تفکر ایدئولوژیک نسبت به پدیده ای که در ماهیت خود تنه به بلای آسمانی می زند، حکایت از انکار اهمیت آن و افشای سوء استفاده بدکاران از خبرهای مربوط به آن دارد. تئوری توطئه محبوب ترین تئوری نزد تفکر ایدئولوژیک است چراکه با توسل به آن می توان همه تقصیرها و قصورهای اربابان قدرت را از سر بازکرد. اما نفی واقعیتی که زندگی انسان ها را به صورت ملموسی مورد تهدید قرار می دهد و مردم با گوشت و پوست خود آنرا احساس می کنند کار آسانی نیست.

#ایدئولوژی #کرونا #نظام_حکمرانی

🖇متن کامل این یادداشت را در اینجا زیر مطالعه نمائید
✔️@BoomrangInstitute
✔️@BoomrangInstitute


🔴 «اهل ایدئولوژی و امر اجتماعی»

جواد طباطبایی

آن‌چه اهل ایدئولوژی از منطق ایدئولوژی نمی‌توانند دریابند این نکته ظریف است که ایدئولوژیکی کردن هریک از شئون امر اجتماعی مستلزم جداکردن آن از دیگر شئون و ایجاد جایگاهی انحصاری برای آن است تا بتوان از آن در پیکار سیاسی بهره جست و آن را به عنوان جنگ‌افزاری به کار گرفت، اما آن‌چه در این میان مغفول می‌ماند این است که هیچ پیکاری وجود ندارد که بازنده‌ای نداشته باشد و معلوم نیست بتوان تا ابد از امر فرهنگی به عنوان جنگ افزار ایدئولوژیکی بهره گرفت، ولی آن را دست‌خوش مخاطره نکرد.

#ایدئولوژی
#امر_اجتماعی
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
✔️@BoomrangInstitute

🔴 ایدئولوژی به زیان منابع عمومی

مرحوم رئیس‌دانا، در این سخنرانی به درستی از مداخله آمریکا در نقاط مختلف جهان گله‌مند هستند. اما خودشان تلویحاً از مداخله ایران در ونزوئلا از طریق صرف منابع مالی حمایت می‌کنند.

زنده‌یاد، در این فیلم می‌فرمایند که من یک اقتصاددان هستم. اما متاسفانه، سرمایه‌گذاری ایران در ونزوئلا را از محل منابع عمومی ناچیز و مجاز می‌دانند، بی‌آنکه به عنوان یک اقتصاددان، درباره سودمندی اقتصادی و عواید آن سرمایه‌گذاری‌ها برای شهروندان ایرانی سخنی بگویند.

این همان رویکردی است که شادروان رئیس‌دانا و همفکران ایشان طی سالیان گذشته مدافعش بودند: حمایت ایدئولوژیک از کشورهای یک بلوک خاص به زیان منابع عمومی کشور.


#ونزوئلا #رئیس_دانا
#ایدئولوژی
✔️@BoomrangInstitute

🔴 باید طرحی نو دراندازیم
🎤 گفتگوی #تجارت_فردا با موسی غنی نژاد در مورد دلایل عدم‌ اجرای‌ سند‌ چشم انداز‌ ۲۰ ساله

درســت دو سال بعد از تدوین سند و ابلاغ آن، یعنی در سال 84 دولت تغییر کرد. دولتی پوپولیست بر سر کار آمد و اقتصاد ایران در سیاست های اجرایی خود یک چرخش اساسی را تجربه کرد. یک دوربرگردان در مسیر توسعه ایجاد شد و همه اصلاحات اقتصادی و بهبود شرایط را تغییر داد. برقراری نرخ دستوری برای سپرده ها و تسهیلات بانکی، تثبیت نرخ ارز به رغم رهنمود برنامه سوم به منظور اصلاح آن برحسب تغییرات نرخ تورم داخلی و خارجی و تثبیت قیمت حامل های انرژی، بخشی از سیاست هایی بود که از سر گرفته شد. دولت نهم و مجلس دهم مسیر اقتصاد را تغییر دادند و کاملا برعکس برنامه سوم توسعه عمل کردند. قطعا همان زمان هم نقدهایی به برنامه ســوم توسعه وارد بود اما این برنامه کمابیش توانسته بود شرایط اقتصاد را بهبود دهد. اما سیاست های بعدی اقتصاد را از ریل توسعه خارج کرد. پس سیاست های اقتصادی به سمتی رفت که ما را کم کم از مسیر توسعه و اهداف سند چشم انداز دور کرد. در عرصه سیاست خارجی هم شرایط به همین گونه بود. دولت به سمت تنش زایی با کشورهای دیگر رفت. سیاست های ایران در حوزه برنامه هسته ای تغییر اساسی داشت و رئیس جمهور وقت آمریکا هم به رغم همکاری های ایران با جامعه ملل، ایران را محور شرارت خوانده بود. کشور کم کم وارد فاز تنش با جهان شد و همین مساله بر رسیدن ایران به اهداف سیاسی و اقتصادی تاثیر گذاشت.

با ابزار ایدئولوژی نمی توان به اســتراتژی درستی رسید. ما در این 15 سال اجرای سند چشم انداز توسعه بیش از پیش دچار ایدئولوژی زدگی شدیم. اگر همه جناح ها و گروه های سیاسی پایبند به اصول علمی باشند در یک مسیر حرکت می کنند. چون علم یک مسیر واحــد پیش روی همه می گذارد. روش علمی دوگانگی ندارد. اما روش ایدئولوژی می تواند چندگانه باشد و هر کسی از ظن خود مسیر توسعه را ترسیم کند. و هر کسی ایدئولوژی خود را دنبال کند.

ما باید به صورت علمی بگوییم منافع ملی ما چیست و چگونه تامین می شود. اول باید این را تعیین کنیم و سپس بر اساس آن استراتژی تدوین کنیم. چیدن آرمان ها در کنار هم و فهرست کردن آنها، تعریف منافع ملی نیست.

در این سال ها نه تنها به اهداف سند نزدیک نشده ایم بلکه از آن فاصله گرفته ایم. به نظر می رسد این سند به بایگانی رفته و در شرایط کنونی امکان تحقق آن وجود ندارد.


👈 بیشتر بخوانید


#اقتصاد_ایران
#ایدئولوژی
#سندچشم‌انداز
✔️@BoomrangInstitute

🔴 اشاره ای به کتاب «اصول دراکر»

پیتر دراکر
🌀 علی شیرازی

پیتر دارکر معتقد است که شکست یک کسب و کار زمانی رخ می‌دهد که حداقل یکی از فرضیات کلیدی آن تغییر می‌کند، اما مدیران آن کسب و کار هنوز بر اساس فرضیات قدیمی به فعالیت های خود ادامه بدهند.

این اصل درباره یک نگرش ایدئولوژیک بیش از همه صادق است. زمانی که یک یا چند فرضیه کلیدی و زیربنایی آن نگرش ایدئولوژیک دیگر اعتبار خود را از دست داده است؛ اما پیروان و مریدان آن ایدئولوژی، هنوز ایمان خود را به هیچیک از اجزا از دست نداده اند.

در حالی که هر روز شاهد فروپاشی و اضمحلال بیش از پیش ایدئولوژی خودشان هستند.‌

#ایدئولوژی #مدیریت
✔️@BoomrangInstitute

🔴 بریده‌ای از کتاب «زندگی به‌رغم تاریخ» - (۱)

لِشِک کولاکوفسکی
🌀 خسرو ناقد

حال این پرسش پیش می‌آید که فروپاشی کمونیسم، به‌مثابه رویدادی فلسفی، به ما چه می‌آموزد؟ بدیهی است که کمونیسم در زمانی بر مسند قدرت تکیه زده بود، فلسفه رسمی و دولتی مختص به خود را داشت.

این فلسفه رسمی گرچه از حیث فکری و عقلائی، ابتدایی و بدوی بود و هرگونه استقلال از او سلب شده بود و فقط به‌سان ابزاری سست و شکننده در خدمت تبلیغات حکومتی و خودستایی و بزرگ‌نمایی‌های رژیم و سران حکومتی به‌کار گرفته می‌شد، اما وجودش به منظور کارکرد و کاربرد نظام بی‌اهمیت نبود.

فلسفه دولتی، یکی از صور تبیین ایدئولوژی حاکم بود و مادامی که نظام تمامیت‌خواه مطابق اصول و مبادی خود عمل می‌کرد و تاثیر می‌گذاشت، آن را جدّی می‌گرفت و به آن اعتقاد داشت.‌

فلسفه رسمی «جهان‌بینی علمی» نامیده می‌شد؛ اصطلاحی بی‌معنی که هر چند مضحک و متناقض به گوش می‌آید، ولی مبیّن ادعایی بزرگ و پُراهمیت است.


#فلسفه_علمی
#ایدئولوژی_دولتی
✔️@BoomrangInstitute

🔴 بریده‌ای از کتاب: «چین چگونه سرمایه‌داری شد؟» - (۲)

رونالد کوز و نینگ وانگ
🌀 سید پیمان اسدی

بیشتر رهبران چینی زمانی که ثابت می‌شد که دیدگاه‌هایشان با واقعیت منافات دارد، به تغییر آن‌ تمایل پیدا می‌کردند. تردید در ایده‌ای که زمانی درباره‌اش تردیدی نداشتند، محیطی را ایجاد کرد که برای تغییر و ظهور ایده‌های جدید مساعد بود.

این به این علت نبود که دنگ شیاپینگ، چن یون و دیگر رهبران چین بعد از مائو، از اسلافشان باهوشتر بودند، بلکه تراژدی «جهش بزرگ به جلو» و فاجعه «انقلاب فرهنگی»، باور آنها را به هرگونه آموزه ایدئولوژیک تضعیف کرده بود.‌

اگر سوسیالیسم می‌توانست به این وحشتناکی خطا کند، پس ایدئولوژی مطلق‌گرا نباید چیزی بیشتر از تعصب کشنده باشد.

این باور مشترک بود که چن یون و دنگ شیاپینگ را در دیدگاه عمل‌گرا و تجربی‌شان برای اصلاحات، کنار هم قرار داد.


#انقلاب_چین
#ایدئولوژی
#سوسیالیسم
#سرمایه‌داری
#مائو
#انقلاب_فرهنگی
#جهش_بزرگ
اندیشه طباطبایی، جلسه دوم بخش اول
ابراهیم صحافی- رامین البرزی
✔️@BoomrangInstitute

🔴 جلسات پرسش‌وپاسخ‌ با ابراهیم صحافی با موضوع «دستگاه نظری جواد طباطبایی»

جلسه دوم- بخش دوم

🎤 ابراهیم صحافی- رامين البرزی

دستگاه نظری و اندیشه‌های جواد طباطبایی در سالهای اخیر محل بحث و مناقشات زیادی بوده و در محافل علمی و دانشگاهی بارها بررسی و نقد شده است. ابهامات و سوالاتی نیز مطرح میشود که بی‌پاسخ مانده یا جواب مشخصی به آنها داده نشده است.

بنابراین مجموعه‌ای از پرسشها ‌توسط رامین البرزی تدوین شده است که ابراهیم صحافی در طی جلسات مجازی، به آنها پاسخ خواهد داد.

در این جلسات، تلاش خواهد شد چارچوب و محورهای اصلی دستگاه نظری طباطبایی تشریح شود.

🔻

پرسش این جلسه:

اگر سیر تکوین هگلی تاریخ را مدنظر قرار دهیم -که بر اندیشه طباطبایی تاثیر داشته- در کتاب «خواجه نظام الملک طوسی» رگه‌هایی از فوکو را میتوان دید، در جدال قدیم و جدید با اشتراوس روبرو هستیم ....... مواجهه ایشان با ایده ایرانشهری از جنس مواجهه یک فیلسوف سنت‌مدار چون نصر با سنت می‌باشد یا مانند برخورد یک اندیشمند مدرن با آن -چون برخورد شریعتی با تاریخ و تشیع- می‌باشد؟

#طباطبایی
#مدرنیته
#تصلب_سنت
#عقل_دکارتی
#ایدئولوژی
اندیشه طباطبایی، جلسه دوم بخش دوم
ابراهیم صحافی- رامین البرزی
✔️@BoomrangInstitute

🔴 جلسات پرسش‌وپاسخ‌ با ابراهیم صحافی با موضوع «دستگاه نظری جواد طباطبایی»

جلسه دوم- بخش دوم

🎤 ابراهیم صحافی- رامين البرزی

دستگاه نظری و اندیشه‌های جواد طباطبایی در سالهای اخیر محل بحث و مناقشات زیادی بوده و در محافل علمی و دانشگاهی بارها بررسی و نقد شده است. ابهامات و سوالاتی نیز مطرح میشود که بی‌پاسخ مانده یا جواب مشخصی به آنها داده نشده است.

بنابراین مجموعه‌ای از پرسشها ‌توسط رامین البرزی تدوین شده است که ابراهیم صحافی در طی جلسات مجازی، به آنها پاسخ خواهد داد.

در این جلسات، تلاش خواهد شد چارچوب و محورهای اصلی دستگاه نظری طباطبایی تشریح شود.

🔻

پرسش این جلسه:

اگر سیر تکوین هگلی تاریخ را مدنظر قرار دهیم -که بر اندیشه طباطبایی تاثیر داشته- در کتاب «خواجه نظام الملک طوسی» رگه‌هایی از فوکو را میتوان دید، در جدال قدیم و جدید با اشتراوس روبرو هستیم ....... مواجهه ایشان با ایده ایرانشهری از جنس مواجهه یک فیلسوف سنت‌مدار چون نصر با سنت می‌باشد یا مانند برخورد یک اندیشمند مدرن با آن -چون برخورد شریعتی با تاریخ و تشیع- می‌باشد؟

#طباطبایی
#مدرنیته
#تصلب_سنت
#عقل_دکارتی
#ایدئولوژی
جامعه‌های ماقبل صنعتی - ج ۷
زهرا جوهرچی و شهرام اتفاق
✔️@BoomrangInstitute

🔴 مروری بر کتاب «جامعه‌های ماقبل صنعتی- کالبدشکافی جهان پیشامدرن» - اثر پاتریشیا کرون

جلسه هفتم (۷):


🎤 به روایت زهرا جوهرچی


♦️با هماهنگی فریدون پرهام و ناصر نوتاش

👈جلسه ۷ در آپارات
👈جلسه ۷ در یوتیوب
👈همه جلسات در بومرنگ



#دین
#روبنا_زیربنا
#ایدئولوژی
در این سلسله یادداشت ها دکتر ایرج امیرضیایی تلاش دارد نشان دهد که نظر لیبرال های ایران و بطور خاص دکتر موسی غنی نژاد در مورد جریانات سال ۱۳۳۲ اشتباه است و لیبرال های ایران را به هم کلامی با آمریکا و انگلیس متهم می کند. در مقابل، دکتر غنی نژاد نوع نگاه دکتر ضیایی را ناشی از ایدئولوژی زدگی می داند. برای مطالعه مطالب روی عناوین آنها که در ادامه آمده است کلیک نمائید:

4️⃣آفت ایدئولوژی زدگی – دکتر موسی غنی نژاد - ۱۷ دی ۱۴۰۰
3️⃣تناقضات و مغالطات در نقد مصدق – دکتر ایرج امیرضیایی – ۹ آذر ۱۴۰۰
2️⃣تفکر ایدئولوژیک و منافع ملی – دکتر موسی غنی نژاد – ۳ آبان ۱۴۰۰
1️⃣لیبرال پاستورال­‌ها و مصدق – دکتر ایرج امیرضیایی – ۷ مهر

#مصدق #کودتا #ملی_شدن_نفت #ایدئولوژی
🆔 @ghaninejad_mousa
✔️ @BoomrangInstitute
در این سلسله یادداشت ها دکتر ایرج امیرضیایی تلاش دارد نشان دهد که نظر لیبرال های ایران و بطور خاص دکتر موسی غنی نژاد در مورد جریانات سال ۱۳۳۲ اشتباه است و لیبرال های ایران را به قضاوت غیرمنصفانه در مورد مصدق متهم می کند. در مقابل، دکتر غنی نژاد نوع نگاه دکتر ضیایی را ناشی از ایدئولوژی زدگی می داند. برای مطالعه مطالب روی عناوین آنها که در ادامه آمده است کلیک نمائید:

5️⃣یک نقد روشی - دکتر ایرج امیرضیایی - ۳۰ بهمن ۱۴۰۰
4️⃣آفت ایدئولوژی زدگی – دکتر موسی غنی نژاد - ۱۷ دی ۱۴۰۰
3️⃣تناقضات و مغالطات در نقد مصدق – دکتر ایرج امیرضیایی – ۹ آذر ۱۴۰۰
2️⃣تفکر ایدئولوژیک و منافع ملی – دکتر موسی غنی نژاد – ۳ آبان ۱۴۰۰
1️⃣لیبرال پاستورال­‌ها و مصدق – دکتر ایرج امیرضیایی – ۷ مهر

#مصدق #کودتا #ملی_شدن_نفت #ایدئولوژی
🆔 @ghaninejad_mousa
✔️ @BoomrangInstitute
در این سلسله یادداشت ها دکتر ایرج امیرضیایی تلاش دارد نشان دهد که نظر لیبرال های ایران و بطور خاص دکتر موسی غنی نژاد در مورد جریانات سال ۱۳۳۲ اشتباه است و لیبرال های ایران را به قضاوت غیرمنصفانه در مورد مصدق متهم می کند. در مقابل، دکتر غنی نژاد نوع نگاه دکتر ضیایی را ناشی از ایدئولوژی زدگی می داند. برای مطالعه مطالب روی عناوین آنها که در ادامه آمده است کلیک نمائید:

6️⃣نقد روشی یا طفره رفتن از پاسخگویی؟ – دکتر موسی غنی نژاد – ۲ اسفند ۱۴۰۰
5️⃣یک نقد روشی - دکتر ایرج امیرضیایی - ۳۰ بهمن ۱۴۰۰
4️⃣آفت ایدئولوژی زدگی – دکتر موسی غنی نژاد - ۱۷ دی ۱۴۰۰
3️⃣تناقضات و مغالطات در نقد مصدق – دکتر ایرج امیرضیایی – ۹ آذر ۱۴۰۰
2️⃣تفکر ایدئولوژیک و منافع ملی – دکتر موسی غنی نژاد – ۳ آبان ۱۴۰۰
1️⃣لیبرال پاستورال­‌ها و مصدق – دکتر ایرج امیرضیایی – ۷ مهر

#مصدق #کودتا #ملی_شدن_نفت #ایدئولوژی
🆔 @ghaninejad_mousa
✔️ @BoomrangInstitute
کتاب جامعه مدنی - موسی غنی‌نژاد ج ۹
شهرام اتفاق
✔️ @BoomrangInstitute

🔴 مرور کتاب «جامعه مدنی» - اثر موسی غنی‌نژاد

جلسه نهم (۹)

🎤 به روایت شهرام اتفاق

♦️با هماهنگی فریدون پرهام

👈جلسه ۹ در آپارات
👈جلسه ۹ در یوتیوب
👈همه جلسات در بومرنگ

بخش اول جلسه: آغاز و پایان عنوان فرعی اخلاق و اقتصاد در بخش سوم کتاب از ص ۱۴۳ تا ۱۵۶ (تا ساعت 01:45:40)

بخش دوم جلسه: از ساعت 01:45:40 تا 01:55:20 پاسخ پرسش‌های باقیمانده از جلسه هشتم.

بخش سوم جلسه: از ساعت 01:55:20 تا آخر، طرح پرسش‌های مربوط به جلسه نهم (بدون پاسخ)

#اخلاق
#اقتصاد
#هیرشمن
#بیکن
#هیوم
#ایدئولوژی
#عقل_عقلایی
#reasonable_reason
کتاب جامعه مدنی - موسی غنی‌نژاد ج ۱۱
شهرام اتفاق
✔️ @BoomrangInstitute

🔴 مرور کتاب «جامعه مدنی» - اثر موسی غنی‌نژاد

جلسه یازدهم (۱۱)

🎤 به روایت شهرام اتفاق

♦️با هماهنگی فریدون پرهام

👈جلسه ۱۱ در آپارات
👈جلسه ۱۱ در یوتیوب
👈همه جلسات در بومرنگ

بخش اول جلسه: درباره ایدئولوژی، تفاوت ایدئولوژی با رویکردهای ایدئولوژیک (در لیبرالیسم و مارکسیسم)، وجوه مثبت و منفی اندیشه آگوستین، نقد فوکویاما به جان لاک و لیبرالیسم کلاسیک، تفاوت میان لیبرالیسم کلاسیک و فوکویاما در تعریف انسان موجود، تفاوت میان میل و عقل و تیموس، و مطالب دیگر مرتبط با بحث‌ها و پرسش‌های جلسات نهم و دهم تا ساعت 01:36:30.

بخش دوم جلسه: مطالعه صفحه ۱۸۷ و بخشی از صفحه ۱۸۸ کتاب از ساعت 01:36:30 تا ساعت 01:53:00.

بخش سوم جلسه: پرسش‌ و پاسخ مربوط به مباحث جلسه یازدهم از ساعت 01:53:00 تا‌پایان جلسه.

#تیموس
#تیموتیک
#ایدئولوژی
#الکساندر_کوژو
#هگل
#لیبرالیسم_سیاسی
✔️@BoomrangInstitute

مروری بر کتاب دو جلدی
«تاریخ اندیشه‌های،سیاسی در قرن بیستم»

نوشته «حسین بشیریه»

🎧جلسه اول
مقدمه جلد اول
۱۰ مردادماه ۱۴۰۲

🎧جلسه دوم
پنج فصل جلد اول
۱۰ مردادماه ۱۴۰۲

#فلسفه_سیاسی
#اندیشه_سیاسی
#نظریه_سیاسی
#ایدئولوژی_سیاسی

.
جواد طباطبایی

(گزیده‌هایی از گفتارهای جواد طباطبایی در باب ناسیونالیسم در مقاله روسیه و وضع کنونی ایران)


▫️گسترش ایدئولوژی ناسیونالیستی خطر بزرگی برای جهان کنونی است و می‌تواند همان پی‌آمدهایی را داشته باشد که در سدۀ بیستم برای اروپا داشت. در این جنگ‌های بی‌حاصل، نزدیک به صد میلیون انسان در کام مرگ رفتند و چندین کشور نیز یکسره نابود شد. رجال برجسته و فرهیختۀ اروپا درس‌های باارزشی از آن شکست‌ها گرفته‌اند.

▫️در سوریه و کشورهای عربی منطقه، که همه مستعمره‌های سابق اروپا هستند، ناسیونالیسمی وجود دارد که در ایران ناشناخته است. بسیاری از مسئولان ایران نیز تاریخ نمی‌دانند که بدانند بخش‌هایی از خاور میانه، که اینان گمان می‌کنند ناحیه‌هایی از امّت هستند، بزرگ‌ترین دشمنان همدیگر نیز هستند. مذهب مختار در بسیاری از این کشورها ناسیونالیسم سدۀ نوزدهمی قدرت‌های استعماری اروپاست که آن را با عصبیت عربی و اسلام خلافت درآمیخته‌اند.

▫️ایران، به دلایل پیچیدۀ تاریخی، کشوری ناسیونالیست نبوده است و از این‌رو گروه‌ها و سازمان‌های کوچکی که در دهه‌های گذشته با ایدئولوژی ناسیونالیستی تشکیل شده‌اند هیچ یک نتوانسته‌اند به حزب یا گروه فراگیر تبدیل شوند. ایران، به لحاظ این‌که یک واحد بزرگ فرهنگی بود و نیروی جاذبه‌ای نیز که اجزای آن را به هم ربط می‌داد فرهنگی بود، مکان مناسبی برای رشد اندیشۀ ناسیونالیستی نبود.

▫️حکومتگران ایرانی نمی‌توانند ندانند کجا حکومت می‌کنند. به دو دلیل وضع تاریخی، و پی‌آمدهای ناسیونالیسم در زمان ما، ایران، بویژه در شرایط کنونی، که تباهی و عدم کارآیی در درون مرزهای آن بیداد می‌کند، توان درگیر شدن در مناسبات کنونی مبتنی بر ناسیونالیسم را ندارد. این درگیری تنها می‌تواند نیروهای کشور را به هدر دهد و، در شرایط بحرانی ناشی از هدر دادن امکانات آن، کشور را تا لبۀ پرتگاه فروپاشی از درون سوق دهد.

▫️شاید، بسیاری از خوانندگان این تأکید مرا بر این‌که ایران نظریۀ ناسیونالیستی ندارد نظری خلاف‌آمد عادت بیابند. ما از نویسندگان بیگانه یاد گرفته‌ایم، و تکرار می‌کنیم که ایرانیان سخت ناسیونالیست هستند. دربارۀ این نکتۀ ظریف از تاریخ ایران، ایرانیان به همان اندازه بی‌اطلاع هستند که نویسندگان بیگانه! ناسیونالیسم ایدئولوژی کشورهای اروپایی است و از طریق استعمار اروپایی نیز در کشورهای دیگر، بویژه کشورهایی که عربی خوانده می‌شوند، پراکنده شد. ایرانِ تاریخی نوعی از میهن‌دوستی را می‌شناخت که ربطی به ایدئولوژی ناسیونالیستی نداشت.

▫️ناسیونالیسم اروپایی پیوندهایی با برتری نژادی دارد که نمونۀ بارز و افراطی آن ناسیونال‌ـ سوسیالیسم آلمانی بود. شالودۀ دولت‌های ملّی اروپایی که بر روی ویرانه‌های فروپاشی امّت مسیحی در پایان سده‌های میانه ایجاد شدند، در تعارض با وحدت امّت مسیحی، تمایزهای قومی بود. از این حیث، وضع ایران به همین نظام اخیر شباهت بیشتری داشت تا دولت‌ـ ملّت‌های اروپایی. این مقایسه، اگرچه چندان وجهی ندارد، اما از این حیث اهمیت دارد که نظام فرمانروایی ایران وحدتی [در] کثرت اقوام ایرانی و غیر ایرانی بود و هست. ایران چون وحدت کثرت بود نمی‌توانست ناسیونالیست باشد. به این اعتبار، همۀ تجزیه‌طلبان کنونی ناسیونالیست‌های بدی هستند و کوشش می‌کنند این گفتار را به کشور تحمیل کنند. از این‌رو، زمانی که چند سال پیش داریوش شایگان در مصاحبه‌ای با مهرنامه گفت که «ایران همیشه امپراتوری بوده است» در سرمقالۀ سیاستنامه نوشتم که این حرف درست نیست. ایران، به عنوان وحدت کثرت، در مقایسه با رُم باستان، نظامی متمایز بود. به همین دلیل است که pax romana داریم، اما pax persica نداریم.


👈 دسترسی به متن کامل مقاله در کانال جواد طباطبایی
👈 دسترسی به فایل‌های صوتی شرح مقاله در کانال اندیشه طباطبایی

#ناسیونالیسم
#ایدئولوژی
#ایران_تاریخی
#میهن_دوستی
#وحدت_در_کثرت


✔️ @BoomrangInstitute
🌐 @JavadeTabatabayi
🆔 @jtjostarha