به‌سوی تمدن نوین اسلامی
338 subscribers
972 photos
122 videos
38 files
1.91K links
مدیر کانال: جواد بهروزفخر
@javad_behruzfakhr
Download Telegram
کتابِ «فلسفه تمدن نوین اسلامی، درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی» را از 15 اسفند به صورت پاورقی در این کانال بخوانید
#پاورقی_2
#درس_گفتارها
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی

@tamadone_novine_islami
قابل توجه علاقه‌مندان به مباحث نظری تمدن‌سازی نوین اسلامی؛

از امروز ۱۵ اسفند ۹۶ متن کتابِ «فلسفه تمدن نوین اسلامی»، درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی به صورت پاورقی در این کانال منتشر می‌گردد.

اولین شماره این پاورقی که شامل پیشگفتار کتاب می‌باشد در زیر تقدیم می‌شود. لازم به توضیح است که متن شماره‌های بعدی بسیار کوتاه‌تر از این متن خواهد بود:
ا👇👇👇ا


⭕️درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(1)

#پاورقی_2
#درس‌گفتارها
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی

پیشگفتار
#تمدن_نوین_اسلامی یکی از مباحث روز و بسیار جدی است که طی سال‌های اخیر ذهن بسیاری از اندیشمندان را به خود مشغول ساخته است. البته در این بین هستند کسانی که با انکار ظرفیت‌های منحصربفرد اسلام ناب برای تمدن‌سازی و یا متعارض دانستن #تمدن‌سازی با اهداف اسلام، خود و دیگران را از ورود به این ساحت محروم می‌کنند ولیكن این بحث از چنان منطق قوی‌ای برخوردار است که بتواند ضمن دفاع از خویش، نظر مخاطبان فرهیخته و عمق‌بین را به خود معطوف نماید. سال ۱۳۹۴ بود که ایده برگزاری #هفته_علمی تمدن نوین اسلامی به ذهن اینجانب رسید و از همفکرانم درخواست نمودم تا با طراحی و تأسیس هفته تمدن نوین اسلامی، فرصت بحث و گفتگوی اندیشمندان حوزه و دانشگاه در این میدان را فراهم کنند. به نظر می‌رسید شعارزدگی و ارائه سخنان ناپخته آفت بحث تمدن نوین اسلامی است و حتی می‌تواند این بحث مهم را تا سال‌های طولانی از متن محافل علمی دور کند. در پاسخ به درخواست حقیر، در دو سال پی‌در‌پی هفته علمی تمدن نوین اسلامی برگزار شد و بیش از ۱۵۰مقاله علمی اعم از خوب و متوسط منتشر گردید لکن هر چه جلوتر رفتیم، خلأ وجود یک تفکر منسجم و روشن در این زمینه که بتواند به بحث‌های مرتبط با تمدن نوین اسلامی جهت بدهد بیشتر هویدا شد. ابتداً به دنبال تقاضا از یک از دوستان حوزوی یا دانشگاهی برای تدوین یک اثر بنیادی در این زمینه بودم لكن تصور کردم اگر خودم این کتاب را تدوین کنم به دلیل سابقه مطالعاتی در این عرصه، زمینه شکل‌گیری تفکر مورد نظر سریع‌تر فراهم خواهد شد. با این وجود، به دلیل ضیق وقت تصمیم گرفتم به جای تألیف کتاب، ده جلسه #درس‌گفتار برگزار نمایم و حاصل این درس‌گفتارها را منتشر کنم. بر همین اساس طرحی را تهیه کردم و پس از مشورت با برخی اساتید، درس‌گفتارها در محل «خانه اندیشمندان علوم انسانی» به صورت هفتگی در بهار و تابستان سال ۱۳۹۶ و با حضور شماری از دانش‌پژوهان علاقمند برگزار شد. کار به نحوی ترتیب داده‌شد تا در پایان هر جلسه به جای پیاده‌سازی نوار و غیره، شخصاً مباحث را تدوین نمایم تا دقت‌های لازم در آن اعمال شود و همین اتفاق هم افتاد. در واقع، با اینکه این مجموعه محصول ده جلسه درس‌گفتار است لکن بر اساس یادداشت‌های من برای هر درس‌گفتار، و البته با حفظ ادبیات مشافهه‌ای بازنویسی شده است. به هر حال، کار نهایی و پس از ویرایش یکی از عزیزان ویراستار آماده چاپ شد. به نظر می‌رسد این کتاب با اینکه فقط یک #مقدمه است و جای خالی اثر مورد نظر را کاملا پر نکرده است لکن با #شفاف‌سازی بحث تمدن نوین اسلامی و صورت‌دهی علمی به آن، باب تأملات بنیادی در این عرصه را باز کرده است بطوریکه از بطن این کتاب ده‌ها مسئله و موضوع مطالعاتی قابل استخراج می‌باشد. آنچه مسلم است، امروز موانع فراوانی در برابر شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی قرار دارد اما به برکت #انقلاب_اسلامی، امکان قرار گرفتن در مسیر تمدن نوین اسلامی فراهم شده است. با این حال باید دقت نمود که ورود در این مسیر کاری است بس دشوار و پیچیده که در شرایط عادی مقدمات آن مهیا نمی‌شود. در اینجا لازم می‌دانم او از جناب آقای #دکتر_فرزاد_جهان‌بین که بنده را در برگزاری درس‌گفتارها ترغیب کردند؛ ثانيا، از مدیریت محترم «خانه اندیشمندان علوم انسانی که با استقبال از برگزاری این درس‌گفتارها و فراهم‌سازی امکانات لازم، در ارائه این مباحث همکاری نمودند؛ ثالثاً، از دانش‌پژوهان محترمی که ضمن شرکت در جلسات و طرح پرسش‌های گوناگون، امكان غنی‌سازی مباحث را فراهم کردند؛ و رابعاً از جناب آقای صحراکارها ویراستار محترم و جناب آقای یوسف بهرُخ به خاطر آماده‌سازی این کتاب تشکر نمایم. همچنین جا دارد از مدیر محترم انتشارات وزین سوره مهر که زحمت انتشار این کتاب را فراهم کردند سپاسگزاری نمایم.

وآخر دعوانا ان‌الحمدلله رب العالمين
رضا غلامی تهران، هشتم آبان ماه ۱۳۹۶
#ادامه_دارد...

🔹منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 15 تا 17.

ا—--------------------------—ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(2)
🔻مفهوم و مؤلفه اصلی تمدن

#پاورقی_2
#درس‌گفتارها
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی

🔻#جلسه_اول:
مفهوم و مؤلفه اصلی تمدن
مورخ ۹۶/۴/۲۰. تهران، خانه اندیشمندان علوم انسانی

🌱«بسم الله الرحمن الرحيم، الحمدلله رب العالمين، الصلاة والسلام على رسول‌الله وعلى آله الطيبين الطاهرين، و لعنة‌الله على أعدانهم أجمعين».🌱

🔸همان طور که می‌دانید، موضوع بحث ما در این درس‌گفتارها، فلسفه تمدن نوین اسلامی است؛ در واقع، این بحث در قلمرو فلسفه‌های مضاف ارائه می‌شود. فلسفه‌های مضاف دو قسم‌اند: مضاف به علوم و مضاف به موضوعات، مسائل یا امور. اگر #تمدن_نوین_اسلامی را یک علم در نظر بگیریم، از #فلسفه_مضاف به علوم صحبت می کنیم اما در این بحث، به تمدن نوین اسلامی به مثابه یک پدیده نگاه می کنیم که هدفش بررسی کلان و برون نگرانه تمدن و اصول، مؤلف‌ها، مختصات، و قواعد حاکم بر آن و همچنین نسبت آن با علوم و امور دیگر است.

🔸تأملی در مفهوم تمدن
در ابتدا وارد #مفهوم_تمدن شده و تا حدودی این هوم را مورد واکاوی فرار میدهیم تا در گام بعد، زمینه برای تعریف تمدن نوین اسلامی فراهم شود. ان افرادی مانند هانتیگتون در کتاب برخورد. توان ها، یا لوسین فور، مورخ فرانسوی، بسط واژه تمدن را محصول اندیشه ورزی اندیشمندان فرانسوی در قرن هجدهم میلادی می دانند و معتقدند که پیش از این، واژه تمدن را در منابع علمی پیدا نکرده‌اند؛ با این حال، من بدون آنکه قصد قضاوت قطعی در باره این ادعا را داشته باشم، در همین حد عرض می‌کنم که #واژه_تمدن، چه در زبان یونانی و چه در زبان عربی، از واژه شهر یا مدینه زاییده شده و شانه به شانه در شهرها گسترش یافته است. هرچند اگر برای واژه تمدن یک #روح_مدرن قائل باشیم و بگوییم اساساً تمدن به معنای مصطلح، متعلق به عصر مدرن است، باید بپذیریم که واژه تمدن به معنای مدرن خود، از همان اواخر قرن هفده و شروع قرن هجده میلادی مطرح شده است؛ با این حال، بنا نیست که به سمت تقسیم‌بندی واژه تمدن به قبل از #مدرنیته، و بعد از آن رو بیاوریم؛ از این رو، ترجیح می دهم برخلاف میل متفکران غربی، این واژه را مستقل از این نوع تقسیم بندی ها بررسی کنم.
#ادامه_دارد...

🔹منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 19 تا 20.

ا—--------------------------—ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(3)
🔻نقطه مقابل تمدن چیست؟

#پاورقی_2
#درس‌گفتارها
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی

🔸نقطه مقابل تمدن
معمولاً، اکثر تمدن‌شناسان، نقطه مقابل تمدن را «#بربریت» معرفی می‌کنند و حتی از شرایط فقدان تمدن، برداشت ارزشی دارند؛ یعنی تمدن را خوب، و نبود آن را بد توصیف می‍کنند. اما من معتقدم که #تمدن، پیامد شکل‌گیری جامعه غير بدوی و پویا است و ظهور و بروز آن در قالب مُدن یا شهرها اتفاق می‌افتد؛ با این وصف، بهتر است اول، نقطه مقابل تمدن را جامعه بدوی و ساكن بدانیم و نه بربریت؛ ثانية، از زدن برچسب ارزشی به آن خودداری کنیم.

🔸تفاوت #جامعه_بدوی و ساکن با بربریت به معنای رایج، در این است که جامعه بدوی برای خود نظم و قواعدی دارد و اساساً عمده جوامع، حتی یک جامعه بسیار کوچک، مثلاً در حد یک خانواده نیز بدون نظم و قاعده قابل تصور نیست، حتی اگر این نظم و قاعده، جامع، منظم و پیشرفته نباشد اما بربریت به معنای توحش یا وحشیگری، بر حسب ظاهر، تصور یک جامعه بی‌قاعده و بی‌نظم است که در مناسبات انسانی اعضای آن جامعه، بسیاری از فضایل انسانی بی‌معنا و مفقود است؛ حال باید گفت، بر فرض وجود چنین جامعه‌ای در مقام عینیت، نه تنها بربریت با جامعه بدوی یکسان نیست، فاقد بخش عمده آن ارزش‌هایی است که می‌تواند در جامعه بدوی وجود داشته باشد؛ از طرف دیگر، هر جامعه بدوی، برخلاف بربریت، به صرف اینکه بدوی و ساکن است، مطلقاً بد نیست، یا به صرف اینکه متمدن است، مطلقاً خوب نیست.

🔸ما باید برای مطلقاً بد یا مطلقاً خوب معرفی کردن جوامع، به دنبال شاخص‌هایی باشیم که قضاوت‌های ارزشی را معنادار و موجه کند. البته از نظر من تمدن، مولد یا بسترساز شکل‌گیری #ارزش‌های_جدید است؛ ارزش‌هایی که مولود #جوامع_مدنی پیشرفته است و در جامعه بدوی و ساکن مجال ظهور پیدا نمی‌کند؛ از این جهت، جامعه متمدن بر جامعه غیر متمدن مرجح است اما نقطه مقابل تمدن هرچند واجد این ارزش‌ها نیست، فی نفسه ضد ارزش هم نیست.
#ادامه_دارد...

🔹منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 20 و 21.

ا—--------------------------—ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(4)
🔻انسان و گرایش به حيات مدنی

#پاورقی_2
#درس‌گفتارها
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی

🔸انسان و گرایش به حيات مدنی
همچنین، باید در نظر داشت که انسان یا مدنی بالطبع است یا بر حسب نیازها و ضرورت‌ها مدنی بالاضطرار است و این میل ذاتی یا عرضی به #مدنیت، معمولاً به تشکیل جوامع بدوی و ساکن محصور نمی‌شود. با این وصف، انسان دائماً به #زندگی_مدنی گرایش دارد و همین گرایش اقتضا می‌کند تا هنر و توان خود را در زمینه خلق #جوامع_متمدن نشان دهد و طبیعی است که این هنرنمایی، ارزش‌های تازه‌ای را در زندگی فردی و اجتماعی او خلق کند که نظیر آن‌ها در جوامع بدوی و ساکن یافت نشود.
#ادامه_دارد...

🔹منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 20 و 21.

ا—--------------------------—ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️درس‌گفتارهای فلسفه تمدن نوین اسلامی(5)
🔻انسان و گرایش به حيات مدنی(2)

#پاورقی_2
#درس‌گفتارها
#فلسفه_تمدن_نوین_اسلامی
#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی

🔸انسان و گرایش به حيات مدنی(2)
از طرف دیگر، #مدنیت در تعالیم اسلامی حتماً بر زندگی غیر مدنی و ابتدایی مرجح است؛ علت اصلی آن نیز به زمینه‌های مساعد برای رشد و کمال انسان در جوامع مدنی باز می‌گردد. در #جامعه_بدوی و ساکن، انسان می‌تواند گناه نکند و به واجبات الهی عمل کند اما رشد و کمال او بسیار محدود است؛ برعکس، در #جوامع_مدنی، زمینه برای ظهور حداکثری ظرفیت‌ها و استعدادهای انسانی فراهم می‌شود؛ علاوه بر این، پیچیدگی زندگی اجتماعی، انسان دیندار را دائما در معرض آزمون‌های بزرگتر و سخت‌تر قرار می‌دهد و همین امر موجب می‌شود تا رشد انسان در این جوامع، حتی در #امور_معنوی به مراتب از رشد انسان در جوامع بدوی بیشتر باشد. همچنین، قواعد و نظم حاکم بر جوامع مدنی، نسبت به جوامع بدوی به مراتب جامع تر، دقیق تر و پیشرفته تر است و بهتر می‌تواند به روان شدن روابط اجتماعی و شکل‌گیری سطح بالایی از مشارکت اجتماعی کمک کند.
#ادامه_دارد...

منبع:
کتابِ "فلسفه تمدن نوین اسلامی"
درس‌گفتارهایی از حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی
صفحه 22.

ا—--------------------------—ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami