Хочам павіншаваць нашых суседак, Латвію і Літву, з прызнаннем аб'ектаў «Гістарычны цэнтр Кулдыгі» і «Мадэрнісцкі Коўна: архітэктура аптымізму, 1919—1939» Сусветнай спадчынай ЮНЕСКА. Гэта не проста добрая воля «заходніх гаспадароў», а сапраўды тытанічная праца мясцовых спецыялістаў, актывістаў, чыноўнікаў і іншых, якая вялася дзесяцігоддзямі і цяпер займела вынік. Проста паглядзіце якое велізарнае дасье было падрыхтаванае па Коўне. А дзе такое дасье па праспекце Незалежнасці, які вісіць у папярэднім спісе ЮНЕСКА ужо 20 гадоў? Пытанне без адказу.

Асабліва цешыць, што да мадэрнісцкай спадчыны Коўна мае прамое дачыненне беларускі інжынер Клаўдзій Дуж-Душэўскі — ягоныя будынкі цяпер маюць прызнанне на сусветным узроўні. Гэта гонар для ўсіх беларусаў! І ён не проста мае беларускае паходжанне, як гэта часта бывае, а ёсць сапраўдным свядомым беларускім дзеячам, які стаяў ля вытокаў нашай дзяржаўнасці.

А яшчэ хочацца нагадаць, што пакуль у Коўне міжваенная архітэктура, якая і раней мела ахову, прызнаецца Суветнай спадчынай, у беларускім Гомелі рыхтуюцца знішчыць міжваенную паліклініку, помнік савецкага канструктывізму. І дзе ўсе тыя змагары за ўсё савецкае? Вось цудоўны шанец для вас праявіць сябе з добрага боку на культурнай глебе.

#Літва #Латвія #ахова #замежжа

Цікавыя ў гэтым годзе аб'екты ЮНЕСКА. Сёння імі абвешчаны мемарыялы ахвярам генацыду ў Руандзе і пахаванні і мемарыялы Першай сусветнай вайны ў Францыі і Бельгіі.

У Беларусі пра Першую сусветную амаль і не прыгадваюць. Магу ўзгадаць толькі мемарыял пад Смаргонню і нямецкія вайсковыя могілкі. А вам нешта траплялася?

#замежжа

У Варшаве выбралі пераможцу архітэктурнага конкурсу на аднаўленне Саксонскага палаца і Палаца Бруля. Гэтыя палацы размяшчаліся ў Варшаве на цяперашняй плошчы Пілсудскага, але былі наўмысна і поўнасцю знішчаны нямецкімі войскамі ў Другую сусветную.

Конкурс быў міжнародным, у ім прынялі ўдзел 12 архітэктурных студый і кансорцыумаў. Судзейскі корпус складаўся з вопытных архітэктараў, прадстаўнікоў дзяржаўнай улады і Варшавы, рэстаўрацыйных службаў і дзеячаў мастацтва. Пераможцам стала студыя WXCA з Варшавы.

У адпаведнасці з патрабаваннямі конкурсу архітэктары з WXCA захавалі вонкавы выгляд Саксонскага палаца і Палаца Бруля, якімі яны былі ў момант пачатку Другой сусветнай вайны.

Увесь Палац Бруля і паўночнае крыло Саксонскага палаца зойме Сенат Польшчы. На візуалізацыях звяртаюць на сябе ўвагу яго сучасныя інтэр'еры, асабліва круглая зала пасяджэнняў. У сваю чаргу вестыбюль Палаца Бруля з лесвіцай выглядае так, як і на даваенных кадрах. У паўднёвым крыле Саксонскага палаца размесціцца офіс Упраўлення мазавецкага ваяводы.

У прынятым Соймам спецыяльным законе аб аднаўленні Саксонскага палаца разам са спадарожнымі будынкамі ўказана, што работы завершацца да 2030 года і будуць каштаваць 2,4 мільярда злотых.

Канцэпцыя вельмі нагадвае аднаўленне Берлінскага гарадскога палаца, таксама разбуранага ў час вайны, дзе адышлі ад поўнага аднаўлення кожнага пакоя і фасада, замест гэтага прадставіўшы кампрамісны варыянт паміж гістарычнай дакладнасцю і сучаснасцю.

А ў Беларусі пасля пары ратуш і двух віцебскіх храмаў, адноўленых у 2000-х, не магу прыгадаць нічога значнага, што было б адноўлена з нуля. Затое знішчанага - дзясяткі.

#замежжа #Польшча #палацы #аднаўленне #Варшава
https://www.the-warsaw.com/80812/varshava-za-2-4-mlrd-zlotyh-vosstanovit-saksonskij-dvorec-razrushennyj-nemcami-vo-vtoruju-mirovuju-vot-kak-on-budet-vygljadet/

У ЗША здзекліва на камеру ў "таемным месцы" распілавалі на кавалкі і пераплавілі дэмантаваны ў 2017 годзе ў Шарлатсвілі (Вірджынія) помнік генералу Канфедэрацыі Роберту Лі, які быў месцам прыцягнення ўльтраправых.

Помнік вырашылі дэмантаваць пасля таго як неанацыст у 2015 годзе перастраляў у негрыцянскай царкве ў Чарлстане 9 чалавек. Гэта жаданне выклікала вялікія пратэсты з боку ўльтрапавых, на вялікі мітынг супраць зносу помніка сабраліся белыя нацыяналісты, супрэматысты, неаканфэдэраты, неанацысты са свастыкамі, альтэрнатыўныя правыя і мілітарызаваныя актывісты-"апалчэнцы" і іншыя расісты, антысеміты і аматары Трампа.

Тым не менш помнік быў дэмантаваны.

Гэта вельмі херовы прыклад пераансэнсавання спадчыны, далёкі ад таго, што робіцца ў Еўропе са спадчынай дыктатарскіх і таталітарных рэжымаў. Але будзем шчырыя - амерыканскае грамадства само найгоршае з тых, што магчымыя ў развітых дэмакратыях.

#памяць #помнікі #ЗША #замежжа

У Беластоку рэканструююць будынак гарадскога тэатра (цяпер імя Аляксандра Венгеркі), дзе 28—30 кастрычніка 1939 года праходзіў Народны Сход Заходняй Беларусі, які заканадаўча замацаваў уваходжанне рэгіёна ў склад БССР.

#Беласток #рэканструкцыя #замежжа #Польшча

У польскай Замасці скончылі рэстаўрацыю будынка Замойскай акадэміі другой паловы XVIII стагоддзя. Замойская акадэмія была заснавана ў 1594 годзе для студэнтаў з Польшчы і Вялікага Княства Літоўскага. Яна дзейнічала да 1784 года і была першай прыватнай вышэйшай навучальнай установай у Рэчы Паспалітай і трэцяя пасля Кракаўскага і Віленскага ўніверсітэтаў.

#рэстаўрацыя #Польшча #замежжа

У нямецкім Гёрліцы скандал. У час рэканструкцыі двух гістарычных будынкаў па Саламонштрасэ (Salomonstraße) 13 і 14 знішчылі абсалютна ўвесь аўтэнтычны і досыць багаты дэкор.

Мясцовыя ўлады патлумачылі гэта тым, што паводле ўправы па ахове помнікаў фасады не заслугоўвалі аховы, а стан будынкаў быў вельмі. Каб правесці рэканструкцыю будынкаў іх пазбавілі ахоўнага статусу. Нешта нагадвае, праўда?

Жыхары горада не ацанілі такіх заяў, бо і на вока было бачна, што на адным будынку не было ніякіх пашкоджанняў фасадаў. На іншым былі - дзе нідзе абваліўся тынк, але на іншых будынках такія выпадкі вырашалі простым рамонтам. Фактычна на тое, каб знішчыць дэкор і зрабіць новы, было патрачана больш грошай, чым спатрэбілася б проста на рамонт.

Чым скончыцца гісторыя невядома, але гэта яшчэ раз паказвае, што якія б добрыя законы не былі напісаныя дзеля аховы спадчыны - усё ўпіраецца ў чалавека. Шкоднік-"хазяйственнік" знойдзецца нават у самай развітай і перадавой краіне.

https://www.saechsische.de/goerlitz/immobilien-goerlitz/landratsamt-zerstoert-goerlitzer-denkmale-salomonstrasse-13-und-14-fassaden-stuck-abgeschlagen-denkmalschutz-5946402-plus-amp.html?utm_source=msn
#Германія #антырэстаўрацыя #замежжа #гістарычнаязабудав