«یکدست‌سازی، دو واقعه و یک عبرت»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ سال ۱۹۳۲ و در اوج بحران اقتصادی، بیکاری و جولان فقر، فراکلین دی‌روزولت، کاندیدای دموکرات‌ها با کسب ۵۷ درصد آراء، رئیس‌جمهور می‌شود. دموکرات‌ها، اکثریت سنا و مجلس نمایندگان را نیز کسب کردند. در این شرایط روزولت برای مقابله با «رکود بزرگ» سیاست‌هایی را با عنوان «طرح نوین» تدوین کرد که با اقبال چشمگیری مواجه شد. با این حال برخی بندهای این طرح، با قانون اساسی تعارض داشت، لذا طرح به دیوان عالی برده شد و قضات برخی از بندهای مهم را مخالف قانون تشخیص دادند. روزولت با اتکا به آرای مردمی مصمم بود طرحش را بدون اصلاح تصویب کند و لذا موضعی معروف به خود گرفت: «قضات دیوان عالی بیش از حد کار کرده‌اند و برای انجام این حجم کار، پیر شده‌اند!»

@sharifdaily

«یکدست‌سازی، دو واقعه و یک عبرت»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ سال ۱۹۳۲ و در اوج بحران اقتصادی، بیکاری و جولان فقر، فراکلین دی‌روزولت، کاندیدای دموکرات‌ها با کسب ۵۷ درصد آراء، رئیس‌جمهور می‌شود. دموکرات‌ها، اکثریت سنا و مجلس نمایندگان را نیز کسب کردند. در این شرایط روزولت برای مقابله با «رکود بزرگ» سیاست‌هایی را با عنوان «طرح نوین» تدوین کرد که با اقبال چشمگیری مواجه شد. با این حال برخی بندهای این طرح، با قانون اساسی تعارض داشت، لذا طرح به دیوان عالی برده شد و قضات برخی از بندهای مهم را مخالف قانون تشخیص دادند. روزولت با اتکا به آرای مردمی مصمم بود طرحش را بدون اصلاح تصویب کند و لذا موضعی معروف به خود گرفت: «قضات دیوان عالی بیش از حد کار کرده‌اند و برای انجام این حجم کار، پیر شده‌اند!»

🔸 بحث‌های داغی شکل گرفت و با وجود اینکه نمایندگان، اکثرا دموکرات بودند، در نهایت به دلیل حفظ قداست قانون، بندهای مخالف قانون را رد کرده و هم‌حزبی‌شان را در پیشبرد اهدافش ناکام گذاشتند. اگر روزولت موفق به اجرای کامل طرحش با وجود مخالفت با قانون می‌شد، احتمالا گام بعدی انحلال کنگره، به منظور ممانعت از خرده‌گیری‌های آن و در راستای پیشبرد سریع اهدافش بود!

🔸 در سال ۱۹۴۶ اتفاق مشابهی این بار در آرژانتین افتاد. خوان‌دومینگو پرون به اتفاق آراء رئیس‌جمهور شده و وقتی با مخالفت دیوان عالی با طرح‌هایش مواجه می‌شود، با حمایت مجلس سفلی، ۴ قاضی از قضات دیوان عالی را مجرم معرفی و برکنار می‌کند و ۴ مهره انتصابی خودش را جای آنها می‌گذارد و بعد از آن مثل یک دیکتاتور حکومت می‌کند. دیوان عالی به زیر سیطره پرون درآمده و جایگاه قانون پس از آن متزلزل می‌شود و نقض قانون به دلخواه مسئولین یک رویه عادی.

🔸 حفظ قداست قانون در زمان روزولت و نقض آن در زمان پرون، تنها یک رخداد تاریخی نبود؛ تصمیمی بود که نظام بروکراتیک، کارآمدی‌اقتصادی، تکثر سیاسی و قداست قانون را تا چندین دهه بعد از آن متأثر کرد و دو سرنوشت کاملا متفاوت را برای دو کشور رقم زد.

🔸 این روزها که از درودیوار شهرمان به بهانه‌های مختلف (کارآمدی، مبارزه با انحراف و...) صدای یکدست‌سازی و انحصار به گوش می‌رسد و گویا برای تحقق آن ابایی از نقض قانون هم وجود ندارد، خوب است یک‌بار دیگر بلایی را که پرون با همین رویکرد بر سر آرژانتین آورد، مرور کنیم.

t.me/sharifdaily/6935

@sharifdaily

«درد بی‌اعتمادی را چاره چیست؟!»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ اوج حرکات‌نمادین برای ایجاد اعتماد را در فینال جام‌جهانی راگبی در سال ۱۹۹۵ شاهد بودیم؛ جایی که تیم قدرتمند نیوزلند با آفریقای جنوبی دیدار می‌کرد، آن‌هم در شرایطی که بازیکنان آفریقای جنوبی را سفیدپوستانی تشکیل ‌می‌دادند که شهره به نژادپرستی بودند و به‌شدت مورد تنفر سیاهان. اما ماندلا که از زمان زندان دائما جمعیت ۹۰درصدی سیاهان را دعوت به مبارزه غیرخشونت‌طلبانه می‌کرد، با پوشیدن لباس شماره ۶ که متعلق به پینار، کاپیتان تیم بود، جمعیت ۶۳ هزار نفری استایوم را که ۶۲ هزار نفرشان سفیدپوست بودند، غرق در حیرت کرد.

@sharifdaily

«درد بی‌اعتمادی را چاره چیست؟!»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ در سال ۱۹۹۴ رژیم آپارتاید آفریقای‌جنوبی فروپاشید اما آن‌چیزی که حیرت جهانیان را برانگیخت، گذار مسالمت‌آمیز به وضعیت جدید بود. چه‌طور ممکن بود سیاهانی که سال‌ها، خشونت‌هایی آشکار و تبعیض‌های ساختاری را تجربه کرده بودند، تن به زندگی مسالمت‌آمیز با سفیدپوستان بدهند؟! پاسخ ساده بود: حرکات‌نمادین از سوی سیاه‌پوستان با محوریت ماندلا و البته تضمین‌هایی عینی از سوی سفیدپوستان.

🔸 اوج حرکات‌نمادین برای ایجاد اعتماد را در فینال جام‌جهانی راگبی در سال ۱۹۹۵ شاهد بودیم؛ جایی که تیم قدرتمند نیوزلند با آفریقای‌جنوبی دیدار می‌کرد، آن‌هم در شرایطی که بازیکنان آفریقای جنوبی را سفیدپوستانی تشکیل ‌می‌دادند که شهره به نژادپرستی بودند و به‌شدت مورد تنفر سیاهان. اما ماندلا که از زمان زندان دائما جمعیت ۹۰درصدی سیاهان را دعوت به مبارزه غیرخشونت‌طلبانه می‌کرد، با پوشیدن لباس شماره ۶ که متعلق به پینار، کاپیتان تیم بود، جمعیت ۶۳ هزار نفری استایوم را که ۶۲ هزار نفرشان سفیدپوست بودند، غرق در حیرت کرد. آفریقای جنوبی نیوزلند را در هم کوبید و بعد از مسابقه پینار به خبرنگاران گفت: این پیروزی در مقابل کاری که رئیس‌جمهور کرد، هیچ محسوب می‌شود! امروز ما نه با کمک ۶۳ هزار نفر، بلکه با حمایت ۴۲ میلیون نفر پیروز شدیم!

🔸 اما این حرکات نمادین از سوی سیاه‌پوستان، اگر با تضمین‌های عینی سفیدپوستان همراه نمی‌شد، راه به‌جایی نمی‌برد. صنعتگران سفیدپوست که تا پیش از این انحصار صنایع را در دست داشتند، شروع به توانمندسازی سیاهان کردند. انتقال بیش از ۳۰درصد از زمین‌های کشاورزی به سیاه‌پوستان، هدایت ۵۰درصد تملیک‌های دولتی به سیاهان، رسیدن مدیران سیاه‌پوست به ۴۰درصد پست‌های دولتی و ... تنها گوشه‌ای از این تضمین‌ها بود.

🔸 ایجاد اعتماد اجتماعی در جامعه قطب‌بندی‌شده ایران نیز کار سختی‌ست اما نه سخت‌تر از اعتمادسازی بین سفیدها و سیاهان در آفریقای‌جنوبی. اگر باور کنیم که ایجاد اعتماد اجتماعی در ایران، امری زمان‌بر است، باید گفت تنها راه احیای این اعتمادِ در حال احتضار، ایجاد یک «شوک بزرگ» در جامعه است؛ شوکی که با دادن تضمین‌های عینی به ایرانیان هوشمند، سخت‌باور و توانمند در تشخیص بازی‌های سیاسی، آن‌ها را قانع کند که این‌بار بازی‌ جدید و صادقانه‌ای در شهر شروع خواهد شد. آن‌گاه می‌توان حرکات نمادین جهت انسجام‌بخشی را نیز از آنان انتظار کشید. خیال خام است که گمان شود با جابه‌جایی چندمهره، با پاسکاری‌های سیاسی میان اهل قدرت و با عزل‌ونصب‌های نمایشی، می‌توان این اعتماد را بازآفرید!‌

t.me/sharifdaily/6976

@sharifdaily

🌟 شماره ۸۶۶ روزنامه شریف منتشر شد.
در این شماره می‌خوانید:

◀️ آموزه‌هایی از تفکر و روش کار و زندگی، در محضر دکتر علینقی مشایخی (#سرمقاله/ #محمدعلی_اسماعیل‌زاده_اصل)
◀️ پسرها! دخترها! عاشق بشوید/ #گفت‌وگو با دکتر علینقی مشایخی بعد از چهار دهه فعالیت در آموزش عالی (#پرونده/ ص۶و۷)
◀️ زنگ‌ها برای که به صدا درمی‌‌آیند!/ گزارشی از تماس با ورودی‌های جدید دانشگاه #گزارش (#سعید_فرهادی/ ص۲)
◀️ #میز_نشریات (#مهدی_فخرآبادی/ ص۲)
◀️ دوریم و بی‌خبر (#ذره‌بین/ ص۲)
◀️ این یک بازی عادی نیست/ چهارمین دوره گیمین، کاملا مجازی (#گزارش/ ص۳)
◀️ خط پایان، الان نه/ گزارشی از مراسم نکوداشت چهار دهه فعالیت علمی دکتر علینقی مشایخی #گزارش (#بهار_غلامی/ ص۴)
◀️ امنیت و اعتماد #آن‌سوی_آجرهای_قرمز (#محمدتقی_ضرغام_افشار/ ص۴)
◀️ به عشق وطن/ نگاهی به زندگی علمی و اجرایی دکتر مشایخی (#گزارش/ ص۵)
◀️ آنچه از استاد آموختم #یادداشت (#مرضیه_آقایی/ ص۵)
◀️ دغدغه وطن #یادداشت (#مهرداد_پورقاسم/ ص۵)
◀️ زنان شکارچی، در جنگ با کلیشه‌های قدیمی/ زنان پیش از تاریخ شکارچیانی ماهر بودند #علمی (#فاطمه_خسروی/ ص۸)
◀️ برداشت از سیارک، بررسی در زمین (#از_کوارک_تا_کیهان/ ص۸)
◀️ استنفورد علیه ترامپ/ حال‌وهوای انتخابات آمریکا در دانشگاه استنفورد #کمی_آنسوتر (#علیرضا_اسماعیلی/ ص۹)
◀️ تاریخ وسط آجرهاست (#مرغ_همسایه/ ص۹)
◀️ از اسرائیل تا ایران؛ با فیسک خبرنگار/ رابرت فیسک فقید از خاورمیانه می‌گوید #گفت‌وگو (#صالح_رستمی/ ص۱۰)
◀️ #هزارقلم/ ص۱۱
◀️ آلونکی در طرشت #نبات (#عرفان_فرهادی/ ص۱۱)
◀️ کالچر تا نکست‌یِر #وصله_پینه (#علیرضا_اسماعیلی/ ص۱۲)
◀️ نگاهی شتری به انتخابات ۲۰۲۰/ الاغی و فیلی چنین ناتوان، همان به که اشتر درآید میان #نیش_شتر (#علیرضا_مختار/ ص۱۲)

t.me/sharifdaily/6979

@sharifdaily

«از قیام تا قعود جامعه دینی»

#پشت_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ درحالی‌که چند هفته پیش و به واسطه اهانت نشریه فرانسوی به ساحت پیامبر(ص) جوامع اسلامی به صورت خودجوش به‌پاخاسته و با تظاهرات، تحریم کالاهای فرانسوی و... این حرکت را محکوم کردند، در جامعه ایران هیچ حرکت فراگیر و گسترده‌ای صورت نگرفت. در حقیقت سال‌هاست که در وقایع این‌چنینی، جامعه دینی ایران که زمانی پیشرو در چنین پویش‌هایی بود، به نوعی رخوت و انفعال گرفتار آمد.

@sharifdaily

«از قیام تا قعود جامعه دینی»

#پشت_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ درحالی‌که چند هفته پیش و به واسطه اهانت نشریه فرانسوی به ساحت پیامبر(ص) جوامع اسلامی به صورت خودجوش به‌پاخاسته و با تظاهرات، تحریم کالاهای فرانسوی و... این حرکت را محکوم کردند، در جامعه ایران هیچ حرکت فراگیر و گسترده‌ای صورت نگرفت. در حقیقت سال‌هاست که در وقایع این‌چنینی، جامعه دینی ایران که زمانی پیشرو در چنین پویش‌هایی بود، به نوعی رخوت و انفعال گرفتار آمد. اما چرا؟

🔸 انسان‌ها به دو طریق در مقابل عفونت‌ها از خودشان دفاع می‌کنند: گلبول‌های سفید که مکانیسم دفاعی طبیعی بدن انسان‌اند و آنتی‌بیوتیک‌ها. هنگامی که گلبول‌های سفید در برابر برخی عفونت‌ها ناتوان می‌شوند، آنتی‌بیوتیک‌ها، به عنوان داروهایی مکمل، به کمک‌شان می‌آیند. مصرف نابه‌جای آنتی‌بیوتیک اما، به نقض غرض می‌انجامد و گلبول‌های سفید را تنبل و سیستم دفاعی بدن را مختل می‌کند؛ به عبارت دیگر با کاهش حساسیت این گلبول‌ها درمقابل عفونت، توان عکس‌العمل در برابر ویروس‌های ساده نیز از آن‌ها گرفته می‌شود.

🔸 جامعه ایران، همواره جامعه‌ای حق‌طلب بوده. حق‌طلبی و ظلم‌ستیزیِ تنیده‌شده در فرهنگ ایرانی، آموزه‌های اسلام و به‌خصوص فرهنگ عاشورا باعث شده جامعه ما مستقل از حکومت‌ها و به صورت خودتنظیم (مثل گلبول‌های سفید)، پیشرو در حرکت‌های حق‌طلبانه باشد. ظرفیت تشکیل حکومت دینی در ایران، می‌توانست (و می‌تواند) به مثابه آنتی‌بیوتیک، در مواقع ویژه، با حضوری «محدود» اما «موثر»، ادامه حیات حق‌طلبانه جامعه را تسهیل کند اما استفاده بیش از حد از ظرفیتِ دولت، در اِعمال تنظیمات دینی (همانند استفاده نامتعارف از آنتی‌بیوتیک‌ها)، جامعه را دچار نوعی آنومی کرده و در حیات دینی آن اختلال ایجاد کرده است. مساجد، خانواده‌ها، گروه‌های دوستی و محله‌ای و... که تا پیش از این نقشی مهم در هدایت دینی و اجتماعی افراد داشتند، روز به روز از اثرگذاری‌شان کاسته شد و جای‌شان را به ارگان‌های رسمی و ناکارآمدتر دادند. با انتقال مسئولیت از این مجموعه‌های مردمی به حاکمیت، تا حد ملموسی پویایی و نشاط از حیات دینی جامعه گرفته و به قعودی که این‌روزها می‌بینیم دچار شده است (همانند بی‌اثرشدن گلبول‌های سفید دراثر استفاده نامتعارف از آنتی‌بیوتیک‌ها) و البته سعی می‌شود جای این انفعال با فربه‌کردن مناسک پر شود که مشخصا بینشی اشتباه است.

🔸 الگوی مطلوب، نه عرفی شدنِ حاکمیت و خنثی بودنِ آن نسبت به امور دینی و اجتماعی‌ست و نه تصدی‌گری کامل به دست او. الگویی که باید در نوشته‌ای دیگر به شرحش پرداخت.

t.me/sharifdaily/7012

@sharifdaily

🌟 شماره ۸۶۷ روزنامه شریف منتشر شد.
در این شماره می‌خوانید:

◀️ حیرت از این همه شور و شعر و اندیشه (#سرمقاله/ #شانت_باغرام)
◀️ داغ آبان داغ/ آبان ۹۸ از نظر دانشجوهای شریف (#پرونده/ ص۶و۷)
◀️ تالار توس، تالار ایران/ گزارشی از نوسازی سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی (#گزارش/ ص۲)
◀️ #میز_نشریات (#محمدجواد_شاکر/ ص۲)
◀️ اینترنت، ناجی دانشگاه و حتی بیشتر #ذره‌بین (#علی_فهمیده/ ص۲)
◀️ مردم را بازی دهیم/ روایتی از مناظره «مردم کجای کارند؟!» با حضور حجج اسلام مهدیان و شریف‌زاده #گزارش (#سیدمرتضی_محمودی/ ص۳)
◀️ احیای سازمان محتضر جرم او بود/ روایتی از تأسیس، احیا و افول سمپاد #پرونده (#محمد_ملانوری/ ص۴)
◀️ عالم دانشگاهی به جای دکتر حجت‌الاسلام/ به یاد مرحوم دکتر داوود فیرحی #پرونده (#محمد_حسین‌بنا/ ص۵)
◀️ عالم روادار/ رضا کریمی، شاگرد سابق فیرحی از او می‌گوید (ص۵)
◀️ شورش حاشیه/ آبان ۹۷، کمی تحلیل و توجیه (#پرونده/ ص۸)
◀️ خروج از حاشیه #آن‌سوی_آجرهای_قرمز (#محمدتقی_ضرغام_افشار/ ص۸)
◀️ طنین مشت‌های گره‌شده/ شعار می‌دهم، پس هستم؟ #هنر_و_ادبیات (#ساهره_شرهانی/ ص۹)
◀️ با مشت آهنگین خود گوش فلک را پاره کن #شریفانه (#مهدی_مهدیه/ ص۹)
◀️ واقعا به من خوش گذشت؛ متشکرم و خداحافظ #صریر (#سارا_ایرانبخش/ ص۹)
◀️ دوگانه اقتصاد و محیط‌زیست/ چرا فرکینگ سر از مناظرات انتخاباتی آمریکا درآورد؟ #اقتصاد_و_کسب‌وکار (#نیما_رجبی/ ص۱۰)
◀️ #هزارقلم/ ص۱۱
◀️ رستا شد F14 من #مردمان_شریف (#مریم_اشتهاردی/ ص۱۱)
◀️ بیست‌وسوم ماه هشتم #وصله_پینه (#رضا_علیپور/ ص۱۲)
◀️ پیش‌گویی‌های شتری #نیش_شتر (#علیرضا_مختار/ ص۱۲)

https://t.me/sharifdaily/7055

@sharifdaily

«گروه‌های امنیتی و چالش اعتماد»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

🔸 تفاوت میان واکنش‌ها در دانمارک و آمریکا به دو دلیل است: اولا درحالی‌که برنامه آمریکا بدون هرگونه نظارت و پاسخگویی گسترش می‌یافت، سیاست‌های حفاظت از داده در دانمارک به صورت کاملا روشن به اطلاع مردم می‌رسید و نهادهای امنیتی، ضمن حفظ اسرار امنیتی، کاملا در برابر افکار عمومی پاسخگو بودند. ثانیا دانمارکی‌ها بنا به عملکرد پیشین نهادهای امنیتی‌شان، باور داشتند دولت‌شان از این اطلاعات علیه آنها یا برای اعتراف‌گیری و شکنجه، مانند آنچه سیا پس از ۱۱ سپتامبر انجام داد، بهره نخواهد برد.

@sharifdaily

«گروه‌های امنیتی و چالش اعتماد»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ اسناد سری منتشرشده از سوی اسنودن نشان می‌داد که پس از ۱۱ سپتامبر، سازمان امنیت ملی آمریکا (NSA) امکان یافت تا به حساب‌های کاربری آمریکایی‌ها در گوگل، یاهو، مایکروسافت و فیس‌بوک و شنود مکالمات تلفنی آنها دست یابد. افشای این موارد، موجی از خشم و انزجار در میان آمریکایی‌ها برانگیخت.

🔸 تقریبا در همان ایام دانمارک نیز اقداماتی مشابه انجام داد و تأمین‌کنندگان خدمات آنلاین را ملزم به ضبط اطلاعات درباره کاربران خودشان کرد. در واکنش به این رفتار، پرایوسی‌اینترنشنال (سازمانی غیرانتفاعی که از حریم خصوصی حمایت می‌کند) امتیاز دانمارک را از ۲.۵ به ۲ کاهش داد و این کشور را در میان ۴۵ کشور مورد مطالعه در مقام ۳۴ ارزیابی کرد اما رفتار مردم در دانمارک کاملا متفاوت بود. آنها معتقد بودند در مبارزه جدی با تهدیدات تروریستی، لازم است کارگزاری‌های امنیتی مقادیر عظیمی داده جمع‌آوری کنند و حتی گاهی مجبور شوند حریم شخصی افراد را نادیده بگیرند! حتی نخبگان نیز هیچ نوع مخالفتی با فعالیت‌های امنیتی دولتمردان‌شان نکردند. آنها اطمینان داشتند دولت‌‍شان، این نوع فعالیت‌ها را برای فضولی در کارهایشان، سرکوب آزادی بیان یا به زندان انداختن آنها به‌خاطر دیدگاه سیاسی‌شان به کار نمی‌برد.

🔸 تفاوت میان واکنش‌ها در دانمارک و آمریکا به دو دلیل است: اولا درحالی‌که برنامه آمریکا بدون هرگونه نظارت و پاسخگویی گسترش می‌یافت، سیاست‌های حفاظت از داده در دانمارک به صورت کاملا روشن به اطلاع مردم می‌رسید و نهادهای امنیتی، ضمن حفظ اسرار امنیتی، کاملا در برابر افکار عمومی پاسخگو بودند. ثانیا دانمارکی‌ها بنا به عملکرد پیشین نهادهای امنیتی‌شان، باور داشتند دولت‌شان از این اطلاعات علیه آنها یا برای اعتراف‌گیری و شکنجه، مانند آنچه سیا پس از ۱۱ سپتامبر انجام داد، بهره نخواهد برد.

🔸 در روزگاری که گروه‌های تروریستی و سرویس‌های جاسوسی از پیچیده‌ترین روش‌ها برای ضربه زدن به رقبایشان استفاده می‌کنند، نمی‌توان با نگاهی فانتزی برنامه‌های سری گروه‌های امنیتی را کاملا رد کرد اما از سوی دیگر نباید اعتماد مردم را به‌راحتی فدای امنیت نمود. مهم‌ترین تکیه‌گاه امنیت، اعتماد مردم است. می‌توان مانند آمریکا به بهانه برقراری امنیت، با پنهان‌کاری، بی‌صداقتی و پاسخگو نبودن، تمام خطوط قرمز اخلاقی و انسانی را زیرپا گذاشت و یا از روش دانمارک الهام گرفت و با شفافیت، صداقت و پاسخگویی، ضمن برقراری امنیت، بالاترین سطح از اعتماد مردمی را نیز در اختیار داشت.

t.me/sharifdaily/7114

@sharifdaily

🌟 شماره ۸۶۸ روزنامه شریف منتشر شد.
در این شماره می‌خوانید:

◀️ ما منتظریم... (#سرمقاله/ #محمدصالح_سلطانی)
◀️ دایی عادل/ نفیسه، بهادرخان و نودی که تعطیل شد #نبات (#عرفان_فرهادی/ ص۱۰)
◀️ از اول هم چمنی در کار نبود/ خشک‌منظرسازی چند فضای سبز و حواشی توییتری (#گزارش/ ص۲)
◀️ #میز_نشریات (#مهدی_فخرآبادی/ ص۲)
◀️ این راهش نیست، سرتان را در برف نکنید (#ذره‌بین/ ص۲)
◀️ تقصیر که بود؟/ «به کجا می‌روی آخر؟!» درباره آبان ۹۸ #گزارش (#محمدجواد_نجارزاده/ ص۳)
◀️ آمدیم، نبودند و همچنان نیستند/ دانشجوها از مفقودی وسایل‌شان در خوابگاه گله‌مندند (#گزارش/ ص۴)
◀️ جامه‌های سرخ #آن‌سوی_آجرهای_قرمز (#محمدتقی_ضرغام_افشار/ ص۴)
◀️ داده را بگیر، گزارش را بنویس/ وضعیت آزمایشگاه‌ها در دوران آموزش مجازی (#پرونده/ ص۵)
◀️ فصل چپ شدن/ دهه بیست و سیاستی که جایش را در دانشگاه پیدا می‌کنید #سده‌خوانی (#محمد_ملانوری/ ص۵)
◀️ آگاهی علیه کرونا/ انتشار اطلاعات در جامعه چطور می‌تواند مانع گسترش کرونا شود #علمی (#یزدان_بابازاده/ ص۸)
◀️ مصالحه بی‌مصالحه!/ سفیدپوست‌های آمریکایی باید در آینه نگاه کنند و از نژادپرستی خجالت بکشند #کمی_آنسوتر (#حسین_رجبی/ ص۹)
◀️ ضرب سه‌تایی روی پل (#مرغ_همسایه/ ص۹)
◀️ #هزارقلم/ ص۱۱
◀️ بازنمایی واقعیت یا قلب آن؟ #نامه_وارده (#محمدمحسن_نداف/ ص۱۱)
◀️ فقط یک عکس #یادداشت (#محمدجواد_شاکر/ ص۱۲)
◀️ این همسایه آزارگر #یادداشت (#مرتضی_یاری/ ص۱۲)

t.me/sharifdaily/7118

@sharifdaily

«خروج از حاشیه»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز

❇️ یکی از مفاهیمی که اعتراضات آبان‌ماه ۹۸ در جامعه ایران را می‌تواند توضیح دهد، مفهومی‌ست به نام «انسان حاشیه‌ای» و نه حاشیه‌نشین. انسان حاشیه‌ای ممکن است در شیرآباد زاهدان، جعفرآباد کرمانشاه و یا ملاشی اهواز زندگی کند اما به همان شکل ممکن است در مرکز و غرب کلان‌شهر تهران در جایی مثل صادقیه نیز زیست کند.

🔸 انسان حاشیه‌ای محصول فرایندی‌ست که در جامعه‌شناسی به آن «دیگری‌سازی» (otherness making) می‌گویند. منظور از دیگری‌سازی، سازوکارهایی در سیستم رسمی کشور است که افراد را به دو دسته خودی و دیگری تقسیم می‌کند. «دیگری»ها به مرور از فرصت‌ها و امکانات موجود در کشور (به لحاظ اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و...) محروم شده و به حاشیه رانده و تبدیل به انسان‌های حاشیه‌ای می‌شوند. در صورتی که فشار وارد بر این افراد و شدت تبعیض بر آنان به نقطه بحرانی برسد و آن‌ها را در تأمین نیازها، آرزوها و دغدغه‌هایشان ناکام گذارد، شاهد نوعی انفجاری خواهیم بود: «خروج حاشیه علیه متن».

🔸 یادداشت #محمدتقی_ضرغام_افشار را در سایت روزنامه بخوانید.

@sharifdaily

«جامه‌های سرخ»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ در وضعیت کنونی سیاست‌گذاری در ایران بیش و پیش از هر چیزی نیاز به تشکیل یک نظام «اولویت‌بندی» از مجرای خردجمعی دارد، به طوری که با محوریت منافع ملی و به کمک تجارب گران‌سنگ تاریخی و اقتضائات زمانه جدید، به تشخیص مهم‌ترین و حیاتی‌ترین مصالح ملی بیندیشد، تا مبادا پوشیدن شلوار قرمز را بر سرنوشت یک جنگ ترجیح دهیم!

@sharifdaily

«جامه‌های سرخ»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ افسران ارتش فرانسه از قدیم رسم داشتند دستکش سفید و شلوار قرمز بپوشند. سال ۱۹۱۲ پیشنهاد شد با توجه به افزایش برد تفنگ‌های جدید و نیاز سربازان به استتار، شلوار قرمز و دستکش سفید کنار گذاشته شود. غوغایی به‌پا خاست که حیثیت قشون و کیان مملکت در خطر است. ارتشی‌ها اعلام کردند پوشاندن رنگی گل‌آلود و بی‌شکوه بر تن سربازان، تحقق آرزوهای قلبی دشمنان ملت است. وزیر پیشین جنگ فریاد زد: «حذف شلوار قرمز؟ هرگز! شلوار قرمز یعنی فرانسه!» اما جانشین او پس از پایان جنگ نوشت: «آن چسبیدن کورکورانه و ابلهانه به چشم‌گیرترین رنگ، عواقبی وحشتناک در پی داشت».

🔸 این روزها جامعه ایران دچار وضعیتی شده که جامعه‌شناسان به آن «هم‌آیندی بحران‌ها» می‌گویند. بروز هم‌زمان بحران‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... وضعیتی پیچیده را رقم زده، متغیرهای متعدد در عرصه سیاست‌گذاری، بازیگران جدید در صحنه تصمیم‌گیری و سرعت بالای تحولات، موقعیت‌های جدیدی را خلق کرده و این اصل طلایی را به بازیگران تحمیل می‌کند که: «همه چیزهای خوب را نمی‌توان باهم داشت». کارت‌های بازی بازیگران کم و کمتر می‌شود و باید با این کارت‌های محدود، در زمانی ناچیز بهترین و کم‌هزینه‌ترین تصمیم را بگیرند؛ تصمیمی که ممکن است برای حفظ اولویت‌های برتر، بسیاری از گزاره های کم‌اهمیت را معلق کند. در این شرایط هر نوع تمامیت‌خواهی، بیشتر از آنکه از آرمان‌گرایی ریشه بگیرد، برآمده از بلاهت است.

🔸 در وضعیت مذکور، سیاست‌گذاری در ایران بیش و پیش از هر چیزی نیاز به تشکیل یک نظام «اولویت‌بندی» از مجرای خردجمعی دارد، به طوری که با محوریت منافع ملی و به کمک تجارب گران‌سنگ تاریخی و اقتضائات زمانه جدید، به تشخیص مهم‌ترین و حیاتی‌ترین مصالح ملی بیندیشد، تا مبادا پوشیدن شلوار قرمز را بر سرنوشت یک جنگ ترجیح دهیم!

🔸 این اولویت‌بندی و اجماع روی آن را ما به شکل مطلوب نداشته‌ایم و همین است که خیلی اوقات در بزنگاه‌های تصمیم‌گیری، دچار حیرت می‌گردیم و گاهی درّ گران‌بهایی را به ثمن بخس می‌فروشیم و هزینه‌هایی فراوان برای امور فوقِ فرعی می‌پردازیم! گاهی برای یک خطای کوچک، کل دستگاه رسانه‌‌ای‌مان را بسیج می‌کنیم اما گاهی برای بی‌عدالتی‌ها و تبعیض‌های آشکار سکوت. از دلایل اصلی فشل‌بودن نظام اولویت‌بندی در ایران نیز تشخیص آن‌ها در اتاق‌های دربسته‌ای‌ست که نه فهمی از نیازهای واقعی مردم در آنها وجود دارد و نه تدابیر نخبگان واقعی بدانجا راهی.

t.me/sharifdaily/7171

@sharifdaily

🌟 شماره ۸۶۹ روزنامه شریف منتشر شد.
در این شماره می‌خوانید:

◀️ کنش دانشجویی؛ یک تکانه اوتوپیایی (#سرمقاله/ #محمد_جوانمرد)
◀️ عیار دانشگاه/ شش رئیس دانشگاه از مأموریت و کارکرد دیروز و امروز و فردای دانشگاه گفتند (#پرونده/ ص۶و۷)
◀️ یک قدم از بیرون، ده قدم از درون/ میزگرد گفت‌وگوی رؤسای دانشگاه درباره مأموریت امروز شریف #پرونده (#امین‌_بهجتی/ ص۸)
◀️ دوری و سکوت/ ۱۶ آذر در سالی که دانشگاه نیست (#گزارش/ ص۲)
◀️ #میز_نشریات (#مریم_قیدی/ ص۲)
◀️ جوانان توییتری بهارستان/ «به کجا می‌روی آخر؟!» ۱۶ آذر با طعم مجلس انقلابی #گزارش (#امیرعباس_جعفری/ ص۳)
◀️ در ستایش اقتدار #ذره‌بین (#محمدصالح_سلطانی/ ص۳)
◀️ آنچه خود داشت/ مروری بر دومین دوره «مدرسه ادبیات، انسان، شهر» (#گزارش/ ص۴)
◀️ مدیریت مداری #آن‌سوی_آجرهای_قرمز (#محمدتقی_ضرغام_افشار/ ص۴)
◀️ وقت ندارم/ وقتی فرصت سر خاراندن نداریم، چه کنیم؟ #ترجمه (#محمدامین_رامی/ ص۵)
◀️ از ابن‌سینا تا جکوز/ ادبیات دانشجویی روزبه‌ر‌وز متفاوت‌تر می‌شود #هنر‌_و_ادبیات (#سعید_رحیمی/ ص۹)
◀️ می‌خوانم پس هستم/ گزارشی از جسات خوانش و نقد داستان #شریفانه (#عرفان_خلج/ ص۹)
◀️ تیشه بر ریشه #صریر (#سارا_ایرانبخش/ ص۹)
◀️ هرکه ریسکش بیش، سودش بیشتر/ آیا واقعا بورس بازار بهتری برای سرمایه‌گذاریست؟ #اقتصاد_و_کسب‌وکار (#محمدرضا_حسن‌پور/ ص۱۰)
◀️ سخت هم می‌شود (#از_صفر_تا_ثروت/ ص۱۰)
◀️ اورست پلاستیکی/ کشف آلودگی میکروپلاستیکی در نزدیکی قله اورست #علمی (#فاطمه_خسروی/ ص۱۱)
◀️ چقدر به واکسن نیاز داریم؟ #دانستنی‌ها (#یزدان_بابازاده/ ص۱۱)
◀️ سنگ‌فرش هر چمن از طلاست #هر‌دم‌بیلی (#امیرحسین_پویا/ ص۱۲)
◀️ مهدیار، اون کتاب تست رو بیار #وصله‌پینه (#علیرضا_اسماعیلی/ ص۱۲)

t.me/sharifdaily/7190

@sharifdaily

«مدیریت مداری»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ مدیریت در دوران گذار، مدیریت خطیری‌ست. می‌توان همان قواعد تمامیت‌خواهانه در گذشته را اعمال نمود اما باید دانست به سرعت، مقبولیت و مشروعیتت را در افکارعمومی از دست می‌دهی، آن هم در شرایطی که انبوهی از رسانه‌های رقیب در کمینت نشسته‌‌اند.

@sharifdaily

«مدیریت مداری»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ اظهارات مدیر شبکه سه درباره علت اخراج فردوسی‌پور بحث‌های زیادی را برانگیخته؛ اینکه او از مدار خارج شده بود و حرکت‌هایش می‌توانست الهام‌بخش دیگران باشد. برخلاف تحلیل‌های رایج عمدتا سیاسی، نگاهی جامعه‌شناختی به این رخداد می‌اندازیم.

🔸 جوامع در سیر تاریخی‌شان، در برهه‌هایی وارد «دوره گذار» می‌شوند، به این معنا که مناسبات و قواعد گذشته، به تدریج مشروعیت و مقبولیت‌شان را از دست می‌دهند؛ در حالی که مناسبات و نظم جدید نیز هنوز استقرار پیدا نکرده‌اند: «کهنه، زوال یافته در حالی که نو هنوز متولد نشده». در چنین موقعیت‌هایی (مثل امروز جامعه ما) سازمان‌های رسمی اصرار دارند تا به هرقیمتی، مناسبات سنتی را حفظ کنند. در نقطه مقابل، جامعه تمنای آن را دارد که به سمت نظمی جدید با قواعدی متفاوت حرکت کند. اینجاست که «شکاف بین حاکمیت و مردم» یا «شکاف بین سازمان و جامعه» رخ می‌دهد.

🔸 سازمان صداوسیما دقیقا چنین شرایطی دارد؛ سازمانی که با چنگ و دندان می‌خواهد قواعد گذشته‌اش‌ مبنی بر ارائه یک خوانش بسته از سبک زندگی، نوع سیاست‌ورزی، نوع دین‌ورزی و... را به جامعه تحمیل کند و حضور هر فرد شاخصی را که حتی احتمال زاویه گرفتن از رویکردش را داشته باشد، یک تهدید تلقی می‌کند. چنین رویکردی طبیعتا به دلیل حضور در دوره گذار، از سوی جامعه پس زده می‌شود. در چنین فضایی فردوسی‌پور که صدای قسمت قابل توجهی از مردم شمرده می‌شود و طبعا نمی‌تواند با قواعد خشک و مستقر همکاری کند، به عنوان یک زائده تلقی می‌شود؛ زائده‌ای که از مدار مدیریت تنگ‌نظرانه فروغی خارج شده، در حالی که هم‌زمان به شدت با قواعد پذیرفته‌شده در جامعه همراه و هماهنگ است و حکم به اخراجش، شکاف‌ها را عمیق‌تر می‌کند.

🔸 مدیریت در دوران گذار، مدیریت خطیری‌ست. می‌توان همان قواعد تمامیت‌خواهانه در گذشته را اعمال نمود اما باید دانست به سرعت، مقبولیت و مشروعیتت را در افکار عمومی از دست می‌دهی، آن هم در شرایطی که انبوهی از رسانه‌های رقیب در کمینت نشسته‌‌اند. در عین حال می‌‌توان با رویکردی بلندنظرانه و با شروع یک بازی جدید، شرایط را آماده گذاری آرام و موفق به نظمی جدید نمود و حاکمیت و جامعه‌ای را که تا پیش از این نیروهایشان صرف فرسایش یکدیگر می‌شد، به هماهنگی و هم‌افزایی با هم هدایت نمود.

t.me/sharifdaily/7219

@sharifdaily

🌟 شماره ۸۷۰ روزنامه شریف منتشر شد.
در این شماره می‌خوانید:

◀️ بی‌سروته (#سرمقاله/ #مرتضی_یاری)
◀️ تفاوت را حس کردیم/ مروری بر چهار سال حضور دکتر حسینی در معاونت فرهنگی اجتماعی (#پرونده/ ص۶و۷)
◀️ بازی در زمین معاونت/ #گفت‌وگو با جواد درویش، مشاور سابق معاون فرهنگی اجتماعی (#پرونده/ ص۴و۵)
◀️ فوق برنامه کم است، معاونتش کنید/ مروری کوتاه بر تاریخچه معاونت فرهنگی اجتماعی (#پرونده/ ص۸)
◀️ اخلاق برای ماشین‌های هوشمند/ همکاری اندیشکده مهاجر در تدوین سند اخلاق هوش مصنوعی یونسکو (#گزارش/ ص۲)
◀️ #میز_نشریات (#محمدجواد_شاکر/ ص۲)
◀️ منتظر هم‌دلی، نوآوری و توسعه باشیم/ #گفت‌وگو با دکتر فخارزاده، معاون جدید فرهنگی اجتماعی دانشگاه (ص۳)
◀️ کشاکش قومیت، ملیت و دیانت #آن‌سوی_آجرهای_قرمز (#محمدتقی_ضرغام_افشار/ ص۳)
◀️ انقراض به جای درک/ پژوهش‌های اوتیسم از دیدگاه یک فرد دارای اوتیسم #کمی_آنسوتر (#حسین_رجبی/ ص۹)
◀️ روزی که ایران پهپاد آمریکا را زد #روی_خط_خارج (#مهدی_محصل_ارجمندی/ ص۹)
◀️ بلینکن: وزیر برجامی یا بهانه‌تراش جدید؟/ بخش‌هایی از گفت‌وگوی آنتونی بلینکن، دستیار اوباما و مشاور جو بایدن در سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵ #گفت‌وگو (#سجاد_بهنام/ ص۱۰)
◀️ چای، عشق و شوق دیدار (#مردمان_شریف/ ص۱۱)
◀️ شایدهای ناتمام (#یادداشت/ ص۱۲)
◀️ جمله جنس‌ها می‌شود ارزان/ سختی‌اش صدسن نخستین است #نیش_شتر (#علیرضا_مختار/ ص۱۲)

t.me/sharifdaily/7362

@sharifdaily

«کشاکش قومیت، ملیت و دیانت»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ تاریخ نشان داده که هرگونه دست‌کاری‌های نابخردانه جهت کم‌رنگ کردن اضلاع سه‌گانه هویتی ایرانیان (قومیت، ملیت و دیانت) به نفع ضلعی دیگر، باعث ایجاد آنومی‌های اجتماعی و شکل‌گیری هویت‌گرایی‌های رادیکال می‌گردد.

@sharifdaily

«کشاکش قومیت، ملیت و دیانت»

#آن‌سوی_آجرهای_قرمز
#محمدتقی_ضرغام_افشار

❇️ خیلی اوقات در معرفی خودمان، به جای بیان خصوصیات منحصربه‌فردمان، از سویه‌های جمعی هویت‌مان مانند ایرانی، مسلمان، کرد، لر و... استفاده می‌کنیم. نیاز انسان‌ها به تعریف خود با یک هویت جمعی، نه یک فانتزی، بلکه دقیقا پاسخ به یک «نیاز» مهم است. فردگرایی افراطی در عصر جدید و سست شدن نهادهای مهم اجتماعی، افراد را دچار نوعی احساس ناامنی روانی و اختلال هویتی می‌کند. به عبارت دیگر انسان تک‌افتاده امروز در موقعیتی پارادوکسیکال، از یک سو تمنای استقلال فکری و رفتاری را دارد و از سوی دیگر با از دست دادن نقاط اتکا و پشتوانه‌هایش، به شدت دچار بی‌معنایی و ناامنی روانی شده است. همین است که افراد برای پاسخ به این نیازهای اساسی و جبران کمبودهای مذکور به دنبال هویت‌های جمعی چون ملیت‌گرایی، قومیت‌گرایی و دین‌گرایی می‌روند.

🔸 در حالی که در جامعه ایران، دو ظرفیت بسیار مهم برای ساختن یک کلیت منسجم، متحد و وفادار به آرمان‌های جمعی وجود دارد، یعنی دین و میهن، واقعیت تلخ آن است که ما هنوز در ساختن «کلیت»هایی که پیرامونش متحد شویم، با مشکل مواجهیم و خیلی اوقات تبدیل به جامعه‌ای واگرا می‌شویم. تأسف‌بارتر اینکه به‌جای رویکردهای هم‌افزایانه بین این دو ظرفیت مهم در ساختن هویت جمعی، آنها را به چشم رقیب تعریف کردیم. زمانی پهلوی‌ها با تقویت رویکردهای نژادپرستانه شووینیستی (chauvinism) و ناسیونالیستی افراطی، سعی در کم‌رنگ کردن هویت دینی ایرانیان کردند و امروز نیز با خوانش‌های خاص و غیرشمول‌پذیر از دین، سویه‌های وطن‌دوستی را به حاشیه برده‌ایم، هرچندکه تعلق به وطن و میهن‌دوستی در خمیرمایه همه ایرانیان وجود دارد.

🔸 تاریخ نشان داده که هرگونه دست‌کاری‌های نابخردانه جهت کم‌رنگ کردن اضلاع سه‌گانه هویتی ایرانیان (قومیت، ملیت و دیانت) به نفع ضلعی دیگر، باعث ایجاد آنومی‌های اجتماعی و شکل‌گیری هویت‌گرایی‌های رادیکال می‌گردد. آشتی دوباره دین‌داری روادارانه، میهن‌دوستی عاقلانه (patriotism)، در عین حفظ قومیت‌های ریشه‌دار که از قضا سویه‌های مشترک فراوانی مانند حق‌طلبی و ظلم‌ستیزی دارند، در سیاست‌گذاری‌های هویتی جامعه ایران، راه‌کاری مهم برای برون‌رفت از نابه‌سامانی‌های فعلی و سیری صعودی به آینده است؛ آن هم در شرایطی که سرمایه‌گذاری‌های زیادی روی فعال‌کردن گسل‌های قومیتی، ملیتی و مذهبی انجام می‌گیرد. البته بحران دیگری که جامعه ایران را تهدید می‌کند، عبور از نسخه طلایی «وحدت درعین کثرت» و تعریف هویت‌های کل‌گرایانه به قیمت حذف فردیت‌ شهروندان است.

t.me/sharifdaily/7382

@sharifdaily