ایرانیان زرتشتی
1.67K subscribers
3.99K photos
1.5K videos
23 files
1.29K links
مزدا اهورا
که دانش بیکران هستی‌مند است
بنیاد آفرینش است‌.
اهورامزدا هیچ فرمان و احکامی برای مردم ندارد.

فیسبوک
https://www.facebook.com/IranianZartoshti
اینستاگرام
https://www.instagram.com/persianzoroastrians
Download Telegram
جشن‌های سالانه ایرانیان #جشن_تموز

چله تابستان یا چله تموز، جشنی باستانی در سالنامه کهن ایران‌زمین.

دهم امرداد ماه چهلمین روز از فصل تابستان در سالنامه کهن ایرانیان روز ویژه‌ای بود که آنان این روز را جشن می‌گرفتند و آن را جشن چله تابستان یا چله تموز می‌نامیدند.
جشن چله تابستان، جشن نوروز بل، جشن نیلوفر، چله تموز، نیایشگاه نارکی، تمامی این اسامی حکایت از یک جشن بزرگ در میانه‌های فصل تابستان در ایران باستان را دارند.
زرتشتیان یزد ۱۲ تا ۱۶ امرداد ماه جشنی دارد که آن نیز در پیوند با آخر چله تموز است.
#سعدی_شیرازی شاعر نامدار ایرانی می‌سراید:
عمر برف است و آفتاب تموز
اندکی ماند و خواجه غره هنوز
ای تهی‌دست رفته در بازار
ترسمت پر نیاوری دستار.
یار ناپایدار دوست مدار
دوستی را نشاید این غدار
نیک و بد چون همی بباید مرُد
خُنک آنکس که گوی نیکی برُد.
.
تموز در گاهشمار کهن ایرانی گرم‌ترین ماه سال است. «چله بزرگ» یکی از جشن‌های ایرانی بوده که امروزه فراموش شده‌است اما در جنوب خراسان درازترین روز سال را هنوز هم گرامی می‌دارند اما نه با آن اهمیتی که برای شب چله زمستان قایل هستند.
چهل یا چله تموز حدودا از اول تیر ماه آغاز می‌شده و تا دهم امرداد ماه ادامه می‌یافته است. معمولن آعاز این چهل روز با طولانی‌ترین روز سال آغاز می‌شود.

طولانی‌ترین روز سال:
معمولن روزهای اول تیر و یا روز ۳۱خرداد بلندترین روز سال در نیم‌کره شمالی زمین است زیرا در این روز خورشید نسبت به روزهای گذشته به اندازه بخشی از ثانیه بیشتر در آسمان باقی خواهد ماند و روز را طولانی‌تر خواهد کرد. به دلیل اینکه سیاره زمین حول محور خود با درجه ۵/۲۳ در حرکت است طی روزی خاص از سال و با به حداقل رسیدن فاصله منطقه قطبی با خورشید این پدیده که به انقلاب تابستانی نیز شهرت دارد رخ می‌دهد و در برخی از سال‌ها این اتفاق ۳۰ خرداد برابر ۲۰ ژوئن رخ می‌دهد و در برخی سال‌ها ۳۱ خرداد و یا اول تیر ماه اتفاق می‌افتد.
این پدیده برای گذشتگان نیز شناخته شده بوده‌است در ایران #جشن_نیلوفر و یا #چله_تموز با این پدیده ارتباط داشته‌ است و در قدیم با آنکه ابزارهای دقیق سنجش زمان وجود نداشت و تنها از چارتاقی‌ها و خانه فنجان یا ساعت آبی تا حدودی ساعت آفتابی استفاده می‌شد اما با همین ابزارهای ساده، طولانی‌ترین روز سال و کوتاه ترین روز سال را با کمی اختلاف تعیین می‌کردند. چهار سده پیش از زایش مسیح برای این روز تقویمی طراحی کرده بودند که با استفاده از نور خورشید زمان دقیق آن مشخص می‌شد.

چله تموز در خراسان:
خراسان یکی از جاهایی است که جشن چله تموز هنوز در آن کم و بیش وجود دارد. در تقویم محلی بیرجند «چله بزرگ» تابستان از اول تیر ماه آغاز می‌شود و تا دهم امرداد ماه ادامه می‌یابد و «چله خرد» تابستان از دهم امرداد آغاز و تا سی‌ام این ماه ادامه دارد.
در جنوب خراسان از اول تیر ماه تا دهم مرداد ماه را «چله تموز»، از دهم مرداد ماه تا آخر این ماه را «چله خرد»، از اول دی‌ماه تا دهم بهمن ماه را «چله کلو»، از دهم بهمن ماه تا آخر این ماه را «چله خرد» می‌گویند.
در قدیم روزهای پس از نوروز را به دو چهل تقسیم می‌کردند چل روز اول که چله معتدل است و چل روز بعد که روزهای گرما است بعد از چله دوم چله تموز آغاز می‌شود. که داغ‌ترین روزهای سال است.
👇ادامه‌اش👇
جشن نیلوفر:
جشن نیلوفر به چله تموز ارتباط دارد. به روایت ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه زمان جشن نیلوفر ششم تیرماه (خردادروز از تیرماه) است. با توجه به شواهد دیگر به نظر می‌رسد که گل نیلوفر از نظر باورهای مردمی با خورشید و شاید با میترا/ مهر در پیوند بوده باشد. زمان شکوفایی سالانه گل نیلوفر (نیلوفر صحرایی و باغی) و نیز زمان شکوفایی روزانه آن با خورشید هماهنگ است. زمان گل دهی آن در چله تموز (طولانی‌ترین روز) و در روزها عمودی‌ترین تابش‌های خورشید و زمان شکوفایی روزانه گل نیلوفر نیز همراه با سپیده و برآمدن خورشید است و هر روز همراه با بردمیدن خورشید شکوفا می‌شود.
این ویژگی‌ها موجب شده بوده که نیلوفر و خورشید را از یک خاستگاه و در پیوند با یکدیگر به‌شمار آورند و گرامی‌داشت نیلوفر را گرامی‌داشت خورشید بدانند. خورشید پرستی از اولین ادیان بشری است و در دوران میترایی بگونه پر و بال یافته و گسترده در رسم‌های ایرانی نفوذ کرده‌است.
تاریخچه خواندنی و مراسم جشن چله تابستان:
پس از یورش تازیان مسلمان وحشی به ایران‌زمین جشن‌ها و آیین‌های ایرانی رفته رفته به فراموشی سپرده می‌شد اما مردم به دلیل علاقه فراوانی که به آیین‌های نیک خود داشتند در هر گوشه از ایران‌زمین به شکلی و در تاریخی متفاوت (تاریخ خورشیدی و برخی زرتشتی و شاهنشاهی) در گاهشمار و سالنامه‌های گوناگون و در دوران شاهان متفاوت برگزار می‌کردند تا بتوانند این سنت‌ها را پاسداری کنند.
این آیین که چله تابستان هم به آن می‌گویند پس از اسلام تازشگر تازیات در زمان دیلمیان که خود را وارث حکومت‌هایی مانند اشکانیان و ساسانیان و هخامنشیان می‌دانستند رونق گرفت و به‌نام نوروز بل میان مردم رواج پیدا کرد.
زمان این اقدام مبدا جدید سال‌شماری دیلمی شد که این مبدا، درست برابر است با روز دوشنبه هرمزد روز نخستین روز از سال ۵هزار و۴۵۴ باستانی یزدگردی قدیم و ۷۱هزار و ۸۲روز پیش از مبدا هجری شمسی است.
مراسم آغاز سال جدید نوروز بل بگونه متغیر وابسته به محل برگزاری و نحوه قراردادن پنج روز کبیسه بین سیزدهم تا هفدهم امرداد ماه برگزار می‌‌شود.
جشن نوروزبل از پیش از اسلام دد بوده است. این آیین از دیلمان آغاز شده و تا پای کوه دماوند امتداد دارد و به آن در استان گیلان سال دیلمی می‌گویند و با اختلاف ۱۲روز در استان مازندران نیز برگزار می‌شود و در آن ناحیه به تحویل سال تبری معروف است.
در زمان‌های قدیم بر این باور بودند که برافروختن آتش در نوروز بل موجب کاهش برف و سرما در زمستان می‌شود در اجرای این مراسم زیباترین لباس‌های خود را می‌‌پوشیدند و پس از برافروختن آتش، سال نو را به یکدیگر شادباش می‌گفتند.

مراسم جشن چله تابستون:
در این جشن ده مرد با کلاه و شولای گالشی به میدان می‌آیند و دورتا دور آتش می‌چرخند و نوازنده‌های محلی موسیقی را با شدت و شور می‌نوازند.
خورشید که در حال غروب باشد و زمان روشن کردن آتش فرا می‌رسد و هیزم‌های آغشته به نفت که شعله‌‌ور می‌شوند، مردم به آن نزدیک می‌‌شوند و همه‌ باهم این شعر را می‌خوانند:
گروم گروم گروم بل با صدای پرهیبت
سوختن هیزم و برکشیدن شعله
نوروز ما و نوروز بل نوروز
ماه و شعله آتش نوروزی
نو سال ببی، سال سوسال
تازه باشد و سال روشنایی
نو بدی خؤنه واشو تازه باشد
و تازه شود و خانه آباد و با برکت.

پس از شعرخوانی همگی سال نو را به هم شادباد می‌گفتند.
گالشان لباس‌های کهنه خود شامل نمد، شولا و دیگر اضافاتی را که نمی‌خواستند برای سال بعد استفاده کنند در آتش می‌سوزاندند و به نوعی هم آتش را وسیله خبررسانی و هم جز سپنت‌های چهارگانه آفرینش می‌دانستند و در کنار آتش به ستایش اهورامزدا می‌پرداختند و از او برای سال جدید خواستار نیکی و شادی و برکت می‌کردند.
امروزه نیز ایرانیان زرتشتی در ۱۲ تا ۱۶ امرداد ماه به گونه‌ای دیگر به اجرای این جشن می‌پردازند و همه در یزد به نیایشگاه پیر نارکی می‌روند و با سرود و نیایش اهورامزدا را به فردید دادن مهر و نعمت و زندگی می‌ستایند و سرودهایی از اوستا را زمزمه کرده و به نیایش اهورامزدا(دانش بیکران هستی‌مند) خداوند جان و خرد می‌پردازند.

#جشن_تموز_شادباش
@Persianzoroastrians 🔥
امروز چهارشنبه یکم تیر ماه سال۳۷۶۰ مزدیسنی، برابر با روز شهریور(خشترا) از ماه تشتریا.

باری،
امروز #یکم_تیر_ماه #بلندترین_روز_سال است🔥 بر این پایه امروز #جشن_تموز را در پیش‌رو داریم💚

#دهم_تیر_ماه نیز #جشن_تیرگان می‌باشد💧

#گل_بنفشه هم نماد #جشن_تیرگان است🌺

می‌ستاییم #جشن‌_تیرگان و استوره‌‌ها و قهرمانان ایران‌زمین بویژه #آرش_کمانگیر را.

بر روان پاک آرش و روان‌های پاک همه‌ی دلاوران ایران‌زمین بویژه #آرش_کمانگير درود باد.

@Persianzoroastrians🔥

همانا دو نیروی خرداد و امرداد نمایانگر شکوه و روشنایی تو ای دانش بیکران هستی مند هستند و در پرتو خشترا و وهومن و اشا با آرمیتی افزایش می‌یاید. ای مزدا در پرتو این فروزگان پایدار و با نیروی مینویی می‌توان بر دشمنان پیروز یافت.
✍️ #اشوزرتشت_گات‌ها_هات٣۴بند١١👆

#خرداد 👈 فرهیختگی. رسایی.
#امرداد 👈 بی‌مرگی. جاودانگی.
#خشترا(شهریور)👈 شهریاری. خواست اهورایی. نیروی مینویی. کردار نیک.
#وهومن یا وهمن(بهمن)👈 اندیشه نیک. منش پاک. خرد.
#اشا 👈 راستی و درستی. پاکی. راه راستینی.
#آرمیتی(سپندارمز)👈 عشق. فروتنی. بردباری. پاکدلی. یکرنگی. آرامش.

پیشاپیش #جشن_تیرگان شادباد💧
امروز چهارشنبه یکم تیر ماه سال۳۷۶۰ مزدیسنی، برابر با روز شهریور(خشترا) از ماه تشتریا.

باری،
امروز #یکم_تیر_ماه #بلندترین_روز_سال است🔥 بر این پایه امروز #جشن_تموز را در پیش‌رو داریم💚

#دهم_تیر_ماه نیز #جشن_تیرگان می‌باشد💧

#گل_بنفشه هم نماد #جشن_تیرگان است🌺

می‌ستاییم #جشن‌_تیرگان و استوره‌‌ها و قهرمانان ایران‌زمین بویژه #آرش_کمانگیر را🕯

بر روان و فروهر پاک #آرش_کمانگیر و همه‌ی دلاوران ایران‌زمین درود باد🌹

@Persianzoroastrians🔥

همانا دو نیروی خرداد و امرداد نمایانگر شکوه و روشنایی تو ای دانش بیکران هستی‌مند هستند و در پرتو خشترا و وهومن و اشا با آرمیتی افزایش می‌یاید. ای مزدا در پرتو این فروزگان پایدار و با نیروی مینویی می‌توان بر دشمنان پیروز یافت.
✍️ #اشوزرتشت_گات‌ها_هات٣۴بند١١👆

#خرداد 👈 فرهیختگی. رسایی.
#امرداد 👈 بی‌مرگی. جاودانگی.
#خشترا(شهریور)👈 شهریاری. خواست اهورایی. نیروی مینویی. کردار نیک.
#وهومن یا وهمن(بهمن)👈 اندیشه نیک. منش پاک. خرد.
#اشا 👈 راستی و درستی. پاکی. راه راستینی.
#آرمیتی(سپندارمز)👈 عشق. فروتنی. بردباری. پاکدلی. یکرنگی. آرامش.
.
.
#جشن‌های_تير_ماه.

یکم تیر، اورمزد روز:
#جشن_تموز به مناسبت اینکه یکم تیر ماه #بلندترین_روز_سال است و این چند روز ادامه دارد، در ایران‌زمین به همین مناسبت جشن گرفته و می‌شود.
جشن آغاز تابستان، رستاخیز تابستانی، رسیدن خورشیدن به بالاترین جایگاه و آغاز سال نو در گاهشماری گاهنباری(جشن میانه بهار). برگزاری جشن آغاز تابستان هنوز در برخی نواحی ایران همراه با گردهمایی و مراسم آب‌پاشی و آبریزگان، در بیابان برگزار می‌شود.

ششم تیر: خرداد روز:
روز برگزاری جشنی بنام #نیلوفر که امروزه بسیار ناشناخته مانده‌است. شاید به مناسبت شکوفا شدن گل‌های نیلوفر در اوایل تابستان باشد.

دهم تیر، تیر روز:
جشن «تیرگان» جشن تیرگان از بزرگ‌ترین جشن‌های ایران‌باستان در ستایش و گرا‌میداشت «تیشتَر/ تیر» (شباهنگ/ شِعرای یمانی)، ستاره باران‌آور در باورهای مردمی، و درخشان‌ترین ستاره آسمان که در نیمه دوم سال و هم‌زمان با افزایش بارندگی‌ها در آسمان سرِ شبی دیده می‌شود. این جشن در کنار آب‌ها، همراه با مراسمی وابسته با آب و آب‌پاشی و آرزوی بارش باران در سالِ پیشِ رو همراه بوده و همچون دیگر جشن‌هایی که با آب در پیوند هستند، با نام همگانی «آبریزگان/ آب‌پاشان/ سر شوران» یاد شده‌است. در گزشته «تیرگان» روز بزرگداشت نویسندگان و گاه به «روز آرش شیوا‌تیر» منسوب شده است. بیرونی و همچنین گردیزی در «زین‌الاخبار» ناپدید شدن یکی از جاودانان ایرانی یعنی کیخسرو را در این روز و پس از شستشوی خود در آب چشمه‌ای دانسته‌اند. جشن تیرگان بجز این در سیزدهم فروردین‌(سیزده‌بدر) و سیزدهم مهر نیز برگزار می‌شود.
ارمنیان ایران نیز در روز سیزدهم ژانویه آیین‌هایی را برگزار می‌کنند که برگرفته و ادامه جشن تیرگان است.

پانزدهم تیر، دی به مهر روز:
جشن خام‌خواری یا به نوشته بیرونی خواره. در سُـغد باستان و دوری گزیدن از خوراک گوشتی و پختنی‌ها. در سالنامه سغدی برابر با پانزدهمین روزِ ماه «بساکنج».


#جشن_تموز و #جشن_تیرگان_شادباد

@Persianzoroastrians🔥
💚جشن‌های سالانه🤍 #جشن_تموز

.
🌞 تموز همزمان با تیرماه در سالنامه(:تقویم) کهن ایرانی گرم‌ترین ماه سال و آغاز فصل تابستان است.

🌞 «چله تموز» یا چله تابستان یکی از جشن‌های کهن ایرانی ماست.

🌞 چله تموز از یکم تیرماه (بلندترین روز سال) آغاز می‌شود و تا دهم امرداد ماه ادامه دارد.

🌞 روز یکم تیر ماه بلند‌ترین روز سال در نیم‌کره شمالی زمین است زیرا در این روز خورشید نسبت به روزهای گذشته کمی بیشتر در آسمان خواهد ماند. این پدیده که به انقلاب تابستانی شهرت دارد معمولن یکم تیرماه روی می‌دهد.

🌞 در جنوب خراسان از یکم تیر ماه تا دهم امرداد ماه را «چله تموز»، و از دهم امردادماه تا آخر این ماه را «چله خرد»، می‌گویند.

🌞 یکی از سنت‌های این جشن، آب‌پاشان است. آب‌پاشان یا آب پاشونک یا آب‌ریزگان را در جشن‌های دیگری مانند تیرگان (دهم تیرماه) و یا سیزده‌به‌در (۱۳فروردین‌ماه) که همگی در روز "تیر" هستند نیز داریم.

#جشن_تموز_شادباش🌞🔥💧🌎

@Persianzoroastrians🔥
جشن‌های سالانه ایرانیان💚🤍
#جشن_تموز_شادباد🌞💧🔥🌎

عمر برف است و آفتاب
تموز
اندکی ماند و خواجه غره هنوز
ای تهی‌دست رفته در بازار
ترسمت پر نیاوری دستار.
یار ناپایدار دوست مدار
دوستی را نشاید این غدار
نیک و بد چون همی بباید مرُد
خُنک آنکس که گوی نیکی برُد.
برگ عیشی به گور خویش فرست
کس نیارد ز پس ز پیش فرست.
هر که مزروع خود بخورد به خوید.
خوشه نارس گندم و جو
وقت خرمنش خوشه باید چید.
✍️
#سعدی_شیرازی
.
نه از شو مو منالم نه از روز
نه از یلدا گیله درم نه چله
تموز
هموقذِر فهمیُم دِمین ای دنیا
که اَسونی بعد سِختی میه هنوز
نه از شب من گله و ناله دارم و نه از روز
نه گله و ناله دارم از یلدا و نه از
تموز.
✍️
#شعر_خراسانی

گروم گروم گروم بل با صدای پرهیبت
سوختن هیزم و برکشیدن شعله
نوروز ما و نوروز بل نوروز
ماه و شعله آتش نوروزی
نو سال ببی، سال سوسال
تازه باشد و سال روشنایی
نو بدی خؤنه واشو تازه باشد
و تازه شود و خانه آباد و با برکت.

سرود هنگام برگزاری
جشن تموز.

@persianzoroastrians🔥
امروز پنج‌شنبه یکم تیر ماه سال۳۷۶۱ مزدیسنی، برابر با روز شهریور(خشترا) از ماه تشتریا.

باری،
امروز
#یکم_تیر_ماه #بلندترین_روز_سال است🔥 بر این پایه امروز #جشن_تموز را در پیش‌رو داریم💚

#دهم_تیر_ماه نیز #جشن_تیرگان می‌باشد💧

#گل_بنفشه هم نماد #جشن_تیرگان است🌺

می‌ستاییم
#جشن‌_تیرگان و استوره‌‌ها و قهرمانان ایران‌زمین بویژه #آرش_کمانگیر را.

بر روان پاک آرش و روان‌های پاک همه‌ی دلاوران ایران‌زمین بویژه
#آرش_کمانگير درود باد.

@Persianzoroastrians🔥

همانا دو نیروی خرداد و امرداد نمایانگر شکوه و روشنایی تو ای دانش بیکران هستی مند هستند و در پرتو خشترا و وهومن و اشا با آرمیتی افزایش می‌یاید. ای مزدا در پرتو این فروزگان پایدار و با نیروی مینویی می‌توان بر دشمنان پیروز یافت.
✍️
#اشوزرتشت_گات‌ها_هات٣۴بند١١👆

#خرداد 👈 فرهیختگی. رسایی.
#امرداد 👈 بی‌مرگی. جاودانگی.
#خشترا(شهریور)👈 شهریاری. خواست اهورایی. نیروی مینویی. کردار نیک.
#وهومن یا وهمن(بهمن)👈 اندیشه نیک. منش پاک. خرد.
#اشا 👈 راستی و درستی. پاکی. راه راستینی.
#آرمیتی(سپندارمز)👈 عشق. فروتنی. بردباری. پاکدلی. یکرنگی. آرامش.

پیشاپیش
#جشن_تیرگان شادباد💧
امروز پنج‌شنبه یکم تیر ماه سال۳۷۶۱ مزدیسنی، برابر با روز شهریور(خشترا) از ماه تشتریا.

باری،
امروز
#یکم_تیر_ماه #بلندترین_روز_سال است🔥 بر این پایه امروز #جشن_تموز را در پیش‌رو داریم💚

#دهم_تیر_ماه نیز #جشن_تیرگان می‌باشد💧

#گل_بنفشه هم نماد #جشن_تیرگان است🌺

می‌ستاییم
#جشن‌_تیرگان و استوره‌‌ها و قهرمانان ایران‌زمین بویژه #آرش_کمانگیر را🕯

بر روان و فروهر پاک
#آرش_کمانگیر و همه‌ی دلاوران ایران‌زمین درود باد🌹

@Persianzoroastrians🔥

همانا دو نیروی خرداد و امرداد نمایانگر شکوه و روشنایی تو ای دانش بیکران هستی‌مند هستند و در پرتو خشترا و وهومن و اشا با آرمیتی افزایش می‌یاید. ای مزدا در پرتو این فروزگان پایدار و با نیروی مینویی می‌توان بر دشمنان پیروز یافت.
✍️
#اشوزرتشت_گات‌ها_هات٣۴بند١١👆

#خرداد 👈 فرهیختگی. رسایی.
#امرداد 👈 بی‌مرگی. جاودانگی.
#خشترا(شهریور)👈 شهریاری. خواست اهورایی. نیروی مینویی. کردار نیک.
#وهومن یا وهمن(بهمن)👈 اندیشه نیک. منش پاک. خرد.
#اشا 👈 راستی و درستی. پاکی. راه راستینی.
#آرمیتی(سپندارمز)👈 عشق. فروتنی. بردباری. پاکدلی. یکرنگی. آرامش.
.
.
#جشن‌های_تير_ماه.

یکم تیر، اورمزد روز:
#جشن_تموز به مناسبت اینکه یکم تیر ماه #بلندترین_روز_سال است و این چند روز ادامه دارد، در ایران‌زمین به همین مناسبت جشن گرفته و می‌شود.
جشن آغاز تابستان، رستاخیز تابستانی، رسیدن خورشیدن به بالاترین جایگاه و آغاز سال نو در گاهشماری گاهنباری(جشن میانه بهار). برگزاری جشن آغاز تابستان هنوز در برخی نواحی ایران همراه با گردهمایی و مراسم آب‌پاشی و آبریزگان، در بیابان برگزار می‌شود.

ششم تیر: خرداد روز:
روز برگزاری جشنی بنام
#نیلوفر که امروزه بسیار ناشناخته مانده‌است. شاید به مناسبت شکوفا شدن گل‌های نیلوفر در اوایل تابستان باشد.

دهم تیر، تیر روز:
جشن «تیرگان» جشن تیرگان از بزرگ‌ترین جشن‌های ایران‌باستان در ستایش و گرا‌میداشت «تیشتَر/ تیر» (شباهنگ/ شِعرای یمانی)، ستاره باران‌آور در باورهای مردمی، و درخشان‌ترین ستاره آسمان که در نیمه دوم سال و هم‌زمان با افزایش بارندگی‌ها در آسمان سرِ شبی دیده می‌شود. این جشن در کنار آب‌ها، همراه با مراسمی وابسته با آب و آب‌پاشی و آرزوی بارش باران در سالِ پیشِ رو همراه بوده و همچون دیگر جشن‌هایی که با آب در پیوند هستند، با نام همگانی «آبریزگان/ آب‌پاشان/ سر شوران» یاد شده‌است. در گزشته «تیرگان» روز بزرگداشت نویسندگان و گاه به «روز آرش شیوا‌تیر» منسوب شده است. بیرونی و همچنین گردیزی در «زین‌الاخبار» ناپدید شدن یکی از جاودانان ایرانی یعنی کیخسرو را در این روز و پس از شستشوی خود در آب چشمه‌ای دانسته‌اند. جشن تیرگان بجز این در سیزدهم فروردین‌(سیزده‌بدر) و سیزدهم مهر نیز برگزار می‌شود.
ارمنیان ایران نیز در روز سیزدهم ژانویه آیین‌هایی را برگزار می‌کنند که برگرفته و ادامه
جشن تیرگان است.

پانزدهم تیر، دی به مهر روز:
جشن خام‌خواری یا به نوشته بیرونی خواره. در سُـغد باستان و دوری گزیدن از خوراک گوشتی و پختنی‌ها. در سالنامه سغدی برابر با پانزدهمین روزِ ماه «بساکنج».


#جشن_تموز_شادباش
#جشن_تیرگان_شادباد
@Persianzoroastrians🔥
💚جشن‌های سالانه🤍 #جشن_تموز

.
🌞 تموز همزمان با تیرماه در سالنامه(:تقویم) کهن ایرانی گرم‌ترین ماه سال و آغاز فصل تابستان است.

🌞 «چله تموز» یا چله تابستان یکی از جشن‌های کهن ایرانی ماست.

🌞 چله تموز از یکم تیرماه (بلندترین روز سال) آغاز می‌شود و تا دهم امرداد ماه ادامه دارد.

🌞 روز یکم تیر ماه بلند‌ترین روز سال در نیم‌کره شمالی زمین است زیرا در این روز خورشید نسبت به روزهای گذشته کمی بیشتر در آسمان خواهد ماند. این پدیده که به انقلاب تابستانی شهرت دارد معمولن یکم تیرماه روی می‌دهد.

🌞 در جنوب خراسان از یکم تیر ماه تا دهم امرداد ماه را «چله تموز»، و از دهم امردادماه تا آخر این ماه را «چله خرد»، می‌گویند.

🌞 یکی از سنت‌های این جشن، آب‌پاشان است. آب‌پاشان یا آب پاشونک یا آب‌ریزگان را در جشن‌های دیگری مانند تیرگان (دهم تیرماه) و یا سیزده‌به‌در (۱۳فروردین‌ماه) که همگی در روز "تیر" هستند نیز داریم.

#جشن_تموز_شادباش🌞🔥💧🌎

@Persianzoroastrians🔥
جشن‌های سالانه ایرانیان💚🤍
#جشن_تموز_شادباد🌞💧🔥🌎

عمر برف است و آفتاب
تموز
اندکی ماند و خواجه غره هنوز
ای تهی‌دست رفته در بازار
ترسمت پر نیاوری دستار.
یار ناپایدار دوست مدار
دوستی را نشاید این غدار
نیک و بد چون همی بباید مرُد
خُنک آنکس که گوی نیکی برُد.
برگ عیشی به گور خویش فرست
کس نیارد ز پس ز پیش فرست.
هر که مزروع خود بخورد به خوید.
خوشه نارس گندم و جو
وقت خرمنش خوشه باید چید.
✍️
#سعدی_شیرازی
.
نه از شو مو منالم نه از روز
نه از یلدا گیله درم نه چله
تموز
هموقذِر فهمیُم دِمین ای دنیا
که اَسونی بعد سِختی میه هنوز
نه از شب من گله و ناله دارم و نه از روز
نه گله و ناله دارم از یلدا و نه از
تموز.
✍️
#شعر_خراسانی

گروم گروم گروم بل با صدای پرهیبت
سوختن هیزم و برکشیدن شعله
نوروز ما و نوروز بل نوروز
ماه و شعله آتش نوروزی
نو سال ببی، سال سوسال
تازه باشد و سال روشنایی
نو بدی خؤنه واشو تازه باشد
و تازه شود و خانه آباد و با برکت.

سرود هنگام برگزاری
جشن تموز.

@persianzoroastrians🔥
امروز آدینه، یکم تیر ماه سال۳۷۶۲ مزدیسنی، برابر با روز شهریور(خشترا) از ماه تشتریا.

باری،
امروز #یکم_تیر_ماه #بلندترین_روز_سال است🔥 بر این پایه امروز #جشن_تموز را در پیش‌رو داریم💚

#دهم_تیر_ماه نیز #جشن_تیرگان می‌باشد💧

#گل_بنفشه هم نماد #جشن_تیرگان است🌺

می‌ستاییم #جشن‌_تیرگان و استوره‌‌ها و قهرمانان ایران‌زمین بویژه #آرش_کمانگیر را.

بر روان پاک آرش و روان‌های پاک همه‌ی دلاوران ایران‌زمین بویژه #آرش_کمانگير درود باد.

@Persianzoroastrians🔥

همانا دو نیروی خرداد و امرداد نمایانگر شکوه و روشنایی تو ای دانش بیکران هستی مند هستند و در پرتو خشترا و وهومن و اشا با آرمیتی افزایش می‌یاید. ای مزدا در پرتو این فروزگان پایدار و با نیروی مینویی می‌توان بر دشمنان پیروز یافت.
✍️ #اشوزرتشت_گات‌ها_هات٣۴بند١١👆

#خرداد 👈 فرهیختگی. رسایی.
#امرداد 👈 بی‌مرگی. جاودانگی.
#خشترا(شهریور)👈 شهریاری. خواست اهورایی. نیروی مینویی. کردار نیک.
#وهومن یا وهمن(بهمن)👈 اندیشه نیک. منش پاک. خرد.
#اشا 👈 راستی و درستی. پاکی. راه راستینی.
#آرمیتی(سپندارمز)👈 عشق. فروتنی. بردباری. پاکدلی. یکرنگی. آرامش.


پیشاپیش #جشن_تیرگان شادباد💧
امروز آدینه، یکم تیر ماه سال۳۷۶۲ مزدیسنی، برابر با روز شهریور(خشترا) از ماه تشتریا.

باری،
امروز
#یکم_تیر_ماه #بلندترین_روز_سال است🔥 بر این پایه امروز #جشن_تموز را در پیش‌رو داریم💚

#دهم_تیر_ماه نیز #جشن_تیرگان می‌باشد💧

#گل_بنفشه هم نماد #جشن_تیرگان است🌺

می‌ستاییم
#جشن‌_تیرگان و استوره‌‌ها و قهرمانان ایران‌زمین بویژه #آرش_کمانگیر را🕯

بر روان و فروهر پاک
#آرش_کمانگیر و همه‌ی دلاوران ایران‌زمین درود باد🌹

@Persianzoroastrians🔥

همانا دو نیروی خرداد و امرداد نمایانگر شکوه و روشنایی تو ای دانش بیکران هستی‌مند هستند و در پرتو خشترا و وهومن و اشا با آرمیتی افزایش می‌یاید. ای مزدا در پرتو این فروزگان پایدار و با نیروی مینویی می‌توان بر دشمنان پیروز یافت.
✍️
#اشوزرتشت_گات‌ها_هات٣۴بند١١👆

#خرداد 👈 فرهیختگی. رسایی.
#امرداد 👈 بی‌مرگی. جاودانگی.
#خشترا(شهریور)👈 شهریاری. خواست اهورایی. نیروی مینویی. کردار نیک.
#وهومن یا وهمن(بهمن)👈 اندیشه نیک. منش پاک. خرد.
#اشا 👈 راستی و درستی. پاکی. راه راستینی.
#آرمیتی(سپندارمز)👈 عشق. فروتنی. بردباری. پاکدلی. یکرنگی. آرامش.
.
.
#جشن‌های_تير_ماه.

یکم تیر، اورمزد روز:
#جشن_تموز به مناسبت اینکه یکم تیر ماه #بلندترین_روز_سال است و این چند روز ادامه دارد، در ایران‌زمین به همین مناسبت جشن گرفته و می‌شود.
جشن آغاز تابستان، رستاخیز تابستانی، رسیدن خورشیدن به بالاترین جایگاه و آغاز سال نو در گاهشماری گاهنباری(جشن میانه بهار). برگزاری جشن آغاز تابستان هنوز در برخی نواحی ایران همراه با گردهمایی و مراسم آب‌پاشی و آبریزگان، در بیابان برگزار می‌شود.

ششم تیر: خرداد روز:
روز برگزاری جشنی بنام
#نیلوفر که امروزه بسیار ناشناخته مانده‌است. شاید به مناسبت شکوفا شدن گل‌های نیلوفر در اوایل تابستان باشد.

دهم تیر، تیر روز:
جشن «تیرگان» جشن تیرگان از بزرگ‌ترین جشن‌های ایران‌باستان در ستایش و گرا‌میداشت «تیشتَر/ تیر» (شباهنگ/ شِعرای یمانی)، ستاره باران‌آور در باورهای مردمی، و درخشان‌ترین ستاره آسمان که در نیمه دوم سال و هم‌زمان با افزایش بارندگی‌ها در آسمان سرِ شبی دیده می‌شود. این جشن در کنار آب‌ها، همراه با مراسمی وابسته با آب و آب‌پاشی و آرزوی بارش باران در سالِ پیشِ رو همراه بوده و همچون دیگر جشن‌هایی که با آب در پیوند هستند، با نام همگانی «آبریزگان/ آب‌پاشان/ سر شوران» یاد شده‌است. در گزشته «تیرگان» روز بزرگداشت نویسندگان و گاه به «روز آرش شیوا‌تیر» منسوب شده است. بیرونی و همچنین گردیزی در «زین‌الاخبار» ناپدید شدن یکی از جاودانان ایرانی یعنی کیخسرو را در این روز و پس از شستشوی خود در آب چشمه‌ای دانسته‌اند. جشن تیرگان بجز این در سیزدهم فروردین‌(سیزده‌بدر) و سیزدهم مهر نیز برگزار می‌شود.
ارمنیان ایران نیز در روز سیزدهم ژانویه آیین‌هایی را برگزار می‌کنند که برگرفته و ادامه
جشن تیرگان است.

پانزدهم تیر، دی به مهر روز:
جشن خام‌خواری یا به نوشته بیرونی خواره. در سُـغد باستان و دوری گزیدن از خوراک گوشتی و پختنی‌ها. در سالنامه سغدی برابر با پانزدهمین روزِ ماه «بساکنج».


#جشن_تموز_شادباش
#جشن_تیرگان_شادباد
@Persianzoroastrians🔥
✳️ #جشن_تموز_شادباش🌞
جشن چله تابستان، یکم تیر ماه فرخنده و خجسته باد.

🌞
#تموز، همزمان با تیر ماه در گاهشماری ایرانی، گرم‌ترین ماه از سال و آغاز فصل تابستان است.

🌞 «چله
تموز» یا چله تابستان، یکی از جشن‌های کهن ایرانی ماست.

🌞 چله
تموز، از یکم تیرماه (بلندترین روز سال) آغاز می‌شود و تا دهم امردادماه ادامه دارد.

🌞 روز یکم تیر ماه، بلند‌ترین روز سال در نیم‌کره شمالی زمین است، زیرا در این روز خورشید، نسبت به روزهای گذشته،کمی بیشتر در آسمان خواهد ماند. این پدیده که به «رستاخیز تابستانی» شهرت دارد بیشتر، یکم تیرماه روی می‌دهد.

🌞در جنوب خراسان از یکم تیر ماه تا دهم امرداد ماه را «چله
تموز»، و از دهم امردادماه تا آخر این ماه را «چله خرد» می‌گویند.

🌞یکی از نمودهای
جشن چله تابستان «جشن ۹۰روز» است که هنوز در روستای حوض‌ماهی، از شهرستان مبارکه در استان اصفهان به همین مناسبت برگزار می‌شود.

🌞یکی از سنت‌های این
جشن «آب‌پاشان» است. آیین آب‌پاشان یا آب‌پاشونک، یا آب‌ریزگان را در جشن‌های دیگر همچون جشن تیرگان و یا سیزده‌به‌در که همگی در روز «تیر» هستند، نیز داریم.

✍️دکتر
#شاهین_سپنتا