پرنیان خیال (ادبی اجتماعی)
300 subscribers
31.9K photos
10.7K videos
7.34K files
8.92K links
پرنیان خیال با مطالب ادبی ،شعر،مقاله ،کتاب ومتنهای اجتماعی تاریخی تلاش برای گسترش فرهنگ کتاب خوانی دارد.
Download Telegram
Forwarded from شهر کتاب
@shahr_ketab لینک کانال شهر کتاب
📚👓

به مناسبت زادروز #احمد محمود
#درخت انجیر معابد
(دو جلدی_فایل_1و2)

رمان درخت انجیر معابد #آخرین اثری بود که از احمد محمود منتشر شد. از بسیاری جهات این رمان در ادبیات ایران #کم نظیر است. از جملهٔ این ویژگی‌ها به تعدد #پرسوناژهای اثر می‌توان اشاره کرد. در این رمان حدود ۲۴۰ شخصیت خلق شده که حدود ۶۰ تای آنها به طور مستقیم در داستان نقش دارند. دیگر ویژگی قابل ذکر نوع خاص #حرکت در زمان است که با استفاده از عوامل مشترک در گذشته و حال انجام می‌شود و خواننده گاهی اوقات دقیقاً نمی‌داند در چه ظرف زمانی قرار دارد. موضوع داستان درختی است به نام انجیر معابد، که در مناطق #جنوب ایران رشد می‌کنند و ریشه‌های هوایی و پیش رونده دارد. در فرهنگ مردم ایران این درخت درختی #مقدس است. داستان از آنجایی شکل خاص به خود می‌گیرد که در تلاشی برای قطع کردن درخت، از آن #خون جاری می‌شود. داستان حول و حوش اعضای خانواده‌ای می‌گذرد که این درخت در منزل آنان قرار دارد.

@shahr_ketab لینک کانال شهر کتاب
📚👓
پرنیان خیال (ادبی اجتماعی)
🏛 #عکس_تاریخ تصویر کارگران راهسازی شرکت نفت در منطقه گچ کوراوغلی (گچساران) با استفاده از بیل و کلنگ و ابزارهای ساده در سال ۱۲۸۸ منبع عکس: کانال تاریخ و ادبیات نفت
نکاتی درباره این عکس:

🔹حیف است اول از همه چهره خندان این کارگران را ندید.
🔹سرکارگر #سیک است و از اهالی #هندوستان که در زمان عکس مستعمره #انگلیس بوده، سیک دینی است که در قرن پانزدهم میلادی در پنجاب هند پدید آمد، تلفیقی است از #اسلام و #هندو که نه هندوها آنرا قبول داشتند و نه مسلمانها، با ورود استعمارگران به پنجاب، درگیری شدیدی بیان آنها و سیک ها در گرفت که شکست با سیک ها بود اما کمی بعد به دلیل رفتار خوب انگلیسی ها ،آنها که از مسلمان و هندو آزرده بودند به نیروهای وفادار به انگلیسی ها تبدیل شدند. آموزش نظامی از واجبات دینی سیک هاست، در نماد آنها، شمشیر وجود دارد و پسوند پر کاربرد در نامشان #سینک است که معنای شیر دارد،نام #جبار_سینک هم که حتمن در خاطر مبارکتان مانده! سیک‌ها در هنگام اکتشافات نفت باانگلیسی‌ها به #ایران آمدند و در سرتاسر #جنوب پراکنده شدند.آنها در #آبادان معبد خود را داشتند و محله ای که #سیک_لین خوانده میشد. تا پایان جنگ جهانی دوم تعداد زیادی سیک در جنوب ایران زندگی میکردند.
🔹#گچ_کوراغلی در بیست کیلومتری #گچساران کنونی ست و به #بابا_محمد و #گچساران_قدیم هم مشهور است. کوراغلی نام یکی از بزرگان تیره #وندا از ایل #قشقایی است و انتساب آن به کوراغلی افسانه ای اشتباهست. اما در مورد واژه #گچ توضیحی لازمست و آن اینکه در منطقه به تپه‌ها و ماهورهای بزرگ گچی،اصطلاحن گچ میگویند مانند #گچ_پوکک، #گچ_بابا_کلان ، #پاگچ یا #گچ_عوض! قدیمیترین سندی که من راجع به این عنوان دیده ام کتاب #ظفرنامه_تیموری اثر #شرف_الدین_یزدی ست که در مسیر عبور #امیر_تیمور از #بهبهان به سمت #شولستان از #گچ_هوس نامبرده که باید همان گچ عوض کنونی باشد، شهرستان کنونی هم به دلیل همین گچها، گچساران نامگذاری شده است.
🔹تاریخ عکس ۱۹۰۹ میلادی آمده که برابر با ۱۲۸۸ است اما سابقه اکتشاف نفت در گچساران را باید در چندسال قبل از این تاریخ یافت. آنگونه که #نصر_احمدی در کتاب #مورفولوژی_کرانه_گمنام و به نقل از #یادداشتهای_ناکس_دارسی موجود در کتابخانه سلطنتی #وین آورده، جستجوی نفت در گچساران توسط انگلیسی ها، قبل از #نفت_شهر و #مسجد_سلیمان بوده اما به نتیجه نرسیده است تا اینکه سالها بعد گچساران مجددن مورد اکتشاف قرار گرفته و در سال ۱۳۱۸ بهره برداری از چاه های آن آغاز شده است.
🔹گچ کوراغلی در مرز ایلیاتی میان #باوی ها و قشقایی ها قرار دارد، اقتدار باوی ها در منطقه #کهگیلویه از زمان زندیه آغاز شد و با کشته شدن #الله_کرم_خان_باشتی در دوران #محمدشاه_قاجار از قدرت ها آنها کاسته شد، ضعف باوی‌ها در کهگیلویه همزمان با قدرت گرفتن و توسعه قلمرو قشقایی هاست، نمیدانم گچ کوراغلی از چه زمانی به قلمرو قشقایی اضافه شده اما در تاریخ عکس قطعن متعلق به آنها بوده است. در این سالها #اسد_خان_باشتی سرپرست ایل باوی بوده اما ظاهرن مناسبات خوبی با #شرکت_نفت نداشته است. پاره‌ای روایات محلی که درستی آن بر من روشن نیست، از احتمال دست داشتن انگلیسی ها در قتل اسد خان حکایت میکنند.
🔹اما نکته آخر را باید چون نکته اول در عکس یافت.قطعن تعدادی از این کارگرها اهالی بومی منطقه اند امروزه قشقایی ها با کلاهشان که معروف به #کلاه_دوگوشی ست شناخته میشوند که کلاهی زیبا و کاربردی ست، در فضای لجام گسیخته مجازی،عده ای برای این کلاه زیبا سابقه ای هزاران ساله میتراشند!!! در حالی که سابقه این کلاه به سالهای دهه بیست خورشیدی و به خواستاری #ناصر_خان_قشقایی میرسد. در این عکس و همچنین عکسهای قبل از دهه بیست از جمله عکسهای #صولت_الدوله_قشقایی هیچ خبری از کلاه دو گوشی نیست و جالب آنکه ظاهرن این کلاه در ابتدا مورد استقبال #بویراحمدی‌ها هم قرار گرفته اما به دلیلی که فرصت مناسب عرض خواهد شد، بزرگان ایل در عدم استفاده از آن هم قسم شده اند!!

🔹در پایان آنگونه که در زیر عکس نوشته شده منبع آن آرشیو شرکت #بریتیش_پترولیم است، اما استخراج آن توسط پژوهشگر تاریخ نفت، #حسن_خادمی_رامهرمزی صورت گرفته و من هم آنرا از کانال تاریخ و ادبیات نفت به اشتراک گذاشته ام.
۹۷/۰۲/۱۰
#مهدی_خادمیان_زیدونی