«توفان‌های خورشیدی می‌توانند به کاهش بار الکتریکی در هوای زمین نیز بیانجامند»
—------------------------------------------------------------------------—

پژوهش‌های تازه درباره‌ی توفان‌های خورشیدی نشان داده که آنها نه تنها می‌توانند مناطقی با بار الکتریکی بیش از معمول در لایه‌های بالایی جو بر فراز قطب‌های زمین پدید بیاورند، بلکه می‌توانند کاری درست برخلاف آن هم انجام دهند: پدید آوردن مناطقی تقریبا خالی شده از ذرات باردار. این یافته بر دانش ما درباره‌ی شیوه‌ی تاثیرگذاری توفان‌های خورشیدی بر زمین می‌افزاید و شاید بتواند در بهبود بخشیدن به ارتباطات رادیویی و سامانه‌های ناوبری برای شمالگان نیز کمک کند.

یک گروه از پژوهشگران دانمارکی، آمریکایی و کانادایی این کشف را به هنگام بررسی یک #توفان_خورشیدی که روز ۱۹ فوریه‌ی ۲۰۱۴ به زمین رسیده بود انجام دادند. این توفان بر یونکره‌ی جو در سرتاسر عرض‌های شمالی زمین تاثیر گذاشت. اثر آن در گرینلند توسط شبکه‌ ایستگاه‌های سامانه‌ی ماهواره‌ای ناوبری جهانی (GNSS)، و همچنین رصدخانه‌های زمین‌مغناطیسی و دیگر دستگاه‌ها ثبت شد. آتیلا کومیاتی از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادنای کالیفرنیا با پدید آوردن یک نرم‌افزار، در پردازش داده‌های GNSS به دیگر دانشمندان کمک کرد. نتایج این بررسی در نشریه‌ی رادیو ساینس منتشر شده.

توفان‌های خورشیدی اغلب در پی فورانی روی خورشید به نام #فوران_تاج_خورشیدی یا سی‌ام‌ئی رخ می‌دهند. در این پدیده ابری گسترده از ذرات باردار در فضای سامانه‌ی خورشیدی پخش شده و میدان مغناطیسی میان‌سیاره‌ای را بر می‌آشوبد. هنگامی که این ذرات و آشوب‌های مغناطیسی به میدان مغناطیسی زمین می‌رسند، در رشته‌ای از فرآیندهای پیچیده‌ی فیزیکی با آن برهم‌کنش انجام داده و آشفتگی‌هایی در آن پدید می‌آورند که به نام توفان‌های زمین‌مغناطیسی (#ژئومغناطیسی) خوانده می‌شود. این برهم‌کنش‌ها می‌تواند باعث پیدایش بخش‌های ناپایداری با الکترون اضافه در یونکره‌ بشود- #یونکره یا یونسفر یک منطقه از جو زمین، حدود ۸۰ کیلومتر بالاتر از سطح است که خودش به طور معمول در بر دارنده‌ی یون‌ و الکترون‌ است.

توفان زمین‌مغناطیسی سال ۲۰۱۴ دستاورد دو فوران تاجی بود که هر دو رو به زمین بودند. این توفان چنان چه معمولا رخ می‌دهد، در آغاز بخش‌هایی با الکترون اضافه در یونکره بر فراز شمال گرینلند پدید آورد. ولی درست جنوب این بخش‌ها، دانشمندان چیز شگفت‌انگیزی دیدند: مناطقی گسترده به پهنای ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر که در آنها الکترون‌ها "تقریبا تخلیه شده بودند". به گفته‌ی پر هو از بنیاد ملی پژوهش فضایی در دانشگاه صنعتی دانمارک در لینبی، این مناطق تا چندین روز خالی از الکترون ماندند.

الکترون‌های یونکره به طور معمول امواج رادیویی را رو به سطح زمین بازمی‌تابانند و ارتباطات رادیویی از راه دور را امکان‌پذیر می‌سازند. هم کاهش الکترون‌ و هم افزایش الکترون در این لایه می‌تواند ارتباطات رادیویی را با مشکل روبرو کند، دقت سامانه‌های جی‌پی‌اس را پایین بیاورد، به ماهواره‌ها آسیب برساند، و شبکه‌های برق را از کار بیاندازد.

کومیاتی می‌گوید: «ما دقیقا نمی‌دانیم چه چیزی باعث این تخلیه‌ها می‌شود. یک توضیح احتمالی اینست که الکترون‌ها دوباره به یون‌های مثبت می‌پیوندند تا جایی که دیگر الکترون اضافه‌ای نماند. شاید هم دلیل آن یک تغییر در پراکندگی الکترون‌ها باشد: الکترون‌ها جابجا شده و از منطقه بیرون رانده می‌شوند، هم افقی و هم عمودی.»

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/SolarStorm.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

ادامه‌ی پست پیشین ☝️☝️☝️☝️☝️

... آزمایش‌های دیگر دستاوردهایی همسان با دیگر پدیده‌های فضایی داشتند. آزمایش Teak که در ۱ اوت ۱۹۵۸ انجام شد، شفق‌های ساختگی پدید آورد. این آزمایش بر فراز جزیره‌ی جانستون در اقیانوس آرام انجام شد. در همان روز، رصدخانه‌ی آپیا در ساموآی باختری یک شفق بسیار نامعمول را مشاهده کرد، چیزی که به طور معمول تنها در قطب‌ها دیده می‌شود. ذرات بارداری که در این آزمایش آزاد شدند به احتمال بسیار در راستای خطوط میدان مغناطیسی زمین به جزیره ی پلی‌نزی رسیده و برای مردم آنجا شفق پدید آورند. بررسی چگونگی پدید آمدن شفق در پی این آزمایش‌ها، می‌تواند بینش‌هایی درباره‌ی سازوکار شفق‌های طبیعی نیز به ما بدهد.
@onestar_in_sevenskies
سپس در همان سال، هنگامی که آزمایش‌های Argus انجام شد، اثرهایش در سرتاسر دنیا دیده شد. این آزمایش‌ها در فرازایی بالاتر از آزمایش‌های پیشین انجام شدند و ذراتشان توانستند به جاهای دورتر زمین بروند. توفان‌های زمین‌مغناطیسی ناگهانی از سوئد تا آریزونا دیده شد و دانشمندان با بهره از زمانِ دیده شدن این رویدادها، سرعت ذراتی که در آزمایش آزاد شده بودند را اندازه گرفتند. آنها دو موج پرسرعت دیدند: موج نخست با سرعت ۲۹۷۶ کیلومتر بر ثانیه، و موج دوم با سرعتی کمتر از یک چهارم آن. برخلاف کمربندهای تابشی طبیعی، این اثرهای زمین‌مغناطیسی کوتاه‌مدت بوده و تنها چند ثانیه پاییدند.

این گونه آزمایش‌های هسته‌ایِ جَوی دیرزمانیست که متوقف شده، و اکنون تنها پدیده‌های طبیعی هستند که بر محیط فضای پیرامون زمین اثر می‌گذارند. ولی بررسی این رویدادهای تاریخی به دانشمندان و مهندسان امکان می‌دهد اثرهایی که #هواشناسی_فضا بر زیرساخت‌ها و سامانه‌های فنی ما می‌گذارند را بهتر بشناسند.

#توفان_زمین‌مغناطیسی #مغناطکره
https://goo.gl/KtRlFa
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/ColdWar.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«روند گسترش "توفان هاروی" از چشم ماهواره»
—---------------------------------------—

توفند بزرگ و خطرناکی در خلیج مکزیک به پا شده.

در این ویدیوی زمان‌گریز (دور تند) که توسط ماهواره‌ی GOES خاوری متعلق به NOAA و ناسا درست شده، روند گسترش توفند هاروی در چند روز گذشته و رسیدنش به شدتی از رده‌ی ۴ را می‌بینیم.

توفندها (یا تندبادهای دریایی) که با اُفتی اندک در فشار هوا آغاز می‌شوند، به اندازه‌ای رشد می‌کنند که به سامانه‌های توفانی مارپیچ پهناوری تبدیل شده و با بادهایی پرسرعت و بارش باران کامل می‌شوند.

توفندها از تبخیر آب اقیانوس‌ها نیرو می‌گیرند، و بنابراین به طور معمول بر فراز آب‌های گرم که تبخیر بیشتر است شدت گرفته و روی خشکی از نیرویشان کاسته می‌شود.

هنوز چیزهای بسیاری درباره‌ی توفندها و چرخندها ناشناخته مانده، از جمله جزییاتِ روند شکل‌گیری آنها و مسیر دقیقی که خواهند پیمود.

توفند هاروی خیزآب خطرناکی هم پدید آورده که انتظار می‌رود امروز در تگزاس به خشکی برخورد کند.

#apod #توفان
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/08/HurricaneHarvey.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies

«بیگانگان در حال دزدیدن آب‌های زمین!»
—------------------------------------

بر فراز این آب‌ها چه خبر است؟

تصویری که اینجا می‌بینید یکی از بهترین تصاویریست که تاکنون از یک تنوره‌ی دریایی گرفته شده، گونه‌ای پیچند (توفان پیچنده) که بر فراز آب رخ می‌دهد.

تنوره‌های دریایی ستون‌های چرخانی از هوای نمدار (مرطوب) و بالارونده هستند که معمولا روی آب‌های گرم پدید می‌آیند. آنها می‌توانند به اندازه‌ی پیچندهای روی زمین (تورنادوها) خطرناک باشند و می‌توانند به سرعت‌هایی بیش از ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت نیز برسند.

برخی از این تنوره‌ها دور از سامانه‌های توفانی و حتی در هوای به نسبت آرام پدید می‌آیند. تنوره‌های دریایی می‌توانند به نسبت شفاف باشند و تنها به خاطر الگوی نامعمولی که روی آب پدید می‌آورند دیده شوند.

این تصویر در اوایل ژوییه‌ی ۲۰۱۳، نزدیک خلیج تامپا در فلوریدا ثبت شد. اقیانوس اطلس در نزدیکی خلیج تامپا بی‌شک یکی از فعال‌ترین مناطق دنیا برای تنوره‌های دریایی است و سالانه صدها مورد در آن پدید می‌آید.

به گمان برخی از مردم، #تنوره‌ های دریایی مسئول شماری از ناپدید شدن‌هایی‌اند که در مثلث برمودا رخ می‌دهد.

#apod #توفان
https://goo.gl/J8UbBY
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/09/waterspout.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies

«ویدیوی ماهواره‌ای از "چشم" توفند ایرما»
—-------------------------------------

هنوز هیچ کس به درستی نمی‌داند که چرا توفندها یک "چشم" در مرکزشان دارند. ولی چیزهایی که درون و پیرامون چشم یک #توفند رخ می دهد به خوبی دیده و مستند شده.

هوای گرم به گِرد لبه‌های چشم بالا می‌رود، سرد می‌شود، می‌چرخد و رو به بیرون توفان بزرگ گسترش می‌یابد، و سپس در راستای لبه‌های بیرونی پایین می‌آید. هوای درون این چشم کم‌فشار هم پایین می‌آید و گرم می‌شود؛ که این باعث تبخیر، و آرامش آسمان می‌شود -حتی چه بسا آفتابی از درونش بتابد. همزمان، در لبه‌های چشم دیواره‌های بلندی پدید می‌آید، منطقه‌ای از تندترین بادها.

در این هنگام بیرون رفتن به طور ویژه‌ای خطرناک است زیرا با آن که #چشم آرام است، ولی به زودی -دوباره- با بادهای سهمگین دیواره‌ی چشم روبرو می‌شوید.

در اینجا یکی از بهترین ویدیوهایی را می‌بینید که تاکنون از چشم توفان و دیواره‌ی چرخانش گرفته شده.

این ویدیوی زمان‌گریز (دور تند) هفته‌ی گذشته از فضا و توسط ماهواره‌ی GOES-۱۶ ناسا، بر فراز یکی از نیرومندترین تندبادهای گرمسیری ثبت شده‌ی تاریخ گرفته شده: توفند ایرما.

توفندها می‌توانند بی‌اندازه خطرناک باشند و آسیب و زیانشان هم محدود به مرکزشان نیست.

#apod #توفان
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/09/Irma.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«شفق قطبی سرتاسری در سیاره سرخ»
—----------------------------------

توفان خورشیدی نیرومندی که ماه گذشته روی داد شفق‌های سرتاسری شدیدی در سیاره‌ی #بهرام (مریخ) پدید آورد.

این عکس‌ها که مربوط به پیش از توفان خورشیدی (سمت چپ) و در زمان توفان توفان خورشیدی (سمت راست) هستند، افزایشی ناگهانی در تابش فرابنفش شفق‌های بهرام را نشان می‌دهند که بیش از ۲۵ برابر شدیدتر از تابش شفق‌ پیشین بود که فضاپیمای مدارگرد می‌ون (MAVEN) ثبت کرده بود.

زمینه‌ی این عکس‌ها سیاره‌ی بهرام با هلالی روشن از آفتاب در سمت راستش است. در نمای سمت راست، داده‌های دوربین طیف‌نگار فرابنفش می‌ون به رنگ صورتی به گونه‌ای بر سطح بهرام افکنده شده تا با زمان و تاریخ دریافت داده‌ها هماهنگ باشد.

در سیاره‌ی سرخ، توفان‌های خورشیدی شفق‌هایی در سرتاسر سیاره پدید می‌آورند زیرا برخلاف زمین، سیاره‌ی سرخ یک #میدان_مغناطیسی نیرومند سرتاسری ندارد که بتواند ذرات باردار پرانرژی را به سوی قطب‌های آن بکشاند.

اگر کسانی بر روی سیاره‌ی بهرام زندگی می‌کردند، به هنگام این #توفان‌_خورشیدی، سطح تابش‌های خطرناک برای همه‌ی آنها به دو برابر میزان اندازه‌گیری شده توسط خودروی کنجکاوی می‌رسید.

کار فضاپیمای می‌ون بررسی این نظریه کاست که می‌گوید سیاره‌ی سرخ جوَش را به دلیل همین نبودِ میدان مغناطیسی سرتاسری از دست داده.

#apod #شفق_قطبی
https://goo.gl/7uri7c
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/MarsAurora.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«نمایش مسحورکننده توفان‌ها در سال ۲۰۱۷»
—-------------------------------------------

توقندها کجا می‌روند؟

ناسا برای آشنایی بیشتر با توفان‌های بزرگ، با بهره از داده‌های چندین ماهواره یک #شبیه‌سازی ابررایانه‌ای از فصل توفندهای سال ۲۰۱۷ انجام داد.

در این ویدیو دودها به رنگ سفید، نمک دریا به رنگ آبی، و غبار به رنگ قهوه‌ای از ماه اوت تا اکتبر، در بخش شمالی نیمکره‌ی باختری زمین نشان داده‌ شده‌اند.

این ذرات هواپخش گاهی مانند ردیاب‌هایی به ما در ردیابی بادهایی که گاه نادیدنی (نامریی) هستند کمک می‌کنند.

در میان این جریان‌های مسحورکننده، توفندهای چرخانی را هم بر پهنه‌ی اقیانوس اطلس در سمت راست می‌بینیم. برخی از این توفندها پیش از آن که در شمال اقیانوس اطلس ناپدید شوند، بر سر راهشان جزیره‌ها و مناطق ساحلی آمریکای شمالی را در هم می‌کوبند.

بررسی الگوهای آب و هوایی امسال می‌تواند به افزایش دقت پیش‌بینی #توفان‌ ها در آینده کمک کند، حتی چه بسا برای پیش‌بینی توفان‌های همین سال آینده.

#apod
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/HurricaneSeason.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«بزرگ‌ترین و دیرپاترین توفان منظومه خورشیدی شاید تا ۲۰ سال دیگر فروکش می‌کند»
—-------------------------------------------------------------------

* به گفته‌ی دانشمندان در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (جی‌پی‌ال) در کالیفرنیا، #لکه‌_سرخ_بزرگ مشتری شاید تا ۲۰ سال دیگر ناپدید شود.

این #توفان بزرگ -که از خود زمین هم گسترده‌تر است- نخستین بار در ۱۸۳۰ میلادی دیده شد، ولی رصدهای سده‌ی ۱۶۰۰ هم یک لکه‌ی بزرگ را بر سطح #مشتری نشان داده بودند که احتمالا همین سامانه‌ی توفانی بوده. این نشان می‌دهد که لکه‌ی سرخ بزرگ مشتری (جی‌آراس) توفانیست که سده‌هاست دارد می‌خروشد.

به تازگی تارنمای بیزنس اینسایدر، درباره‌ی سرنوشت این توفان غول‌پیکر گفتگویی با گلن اورتون، یکی از اعضای گروه رهبری ماموریت جونو و دانشمند سیاره‌ای در جی‌پی‌ال انجام داده.

به گفته‌ی اورتون، جریان چرخشی این توفان قدرتش را به دلیل وجود رودباد‌های (جریان‌های جتی) مشتری که سرعتشان به ۴۸۳-۶۴۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد حفظ کرده، ولی این هم مانند هر توفان دیگری نمی‌تواند برای همیشه پایدار بماند. وی به بیزنس اینسایدر می‌گوید: «واقعیت اینست که لکه‌ی سرخ بزرگ مدت‌هاست که دارد کوچک و کوچک‌تر می‌شود.»

وی می‌افزاید: «لکه‌ی سرخ بزرگ (جی‌آراس) یک تا دو دهه‌ی دیگر به "دایره‌ی سرخ بزرگ" (جی‌آرسی) تبدیل خواهد شد. شاید پس از آن هم روزی برسد که تنها یک جی‌آرام از آن بماند، یعنی یک "خاطره‌ی سرخ بزرگ".»

اورتون می‌گوید درازای این توفان در اواخر سده‌ی ۱۸۰۰ احتمالا ۳۰ درجه بوده. این هم‌ارز بیش از ۵۶۰۰۰ کیلومتر است- چهار برابر قطر زمین. ولی در سال ۱۹۷۹ که فضاپیمای هسته‌ای وویجر ۲ از کنار مشتری گذشت این توفان آب رفته بود و پهنایش به کمی بیش از دو برابر قطر سیاره‌مان رسیده بود.

داده های گرد آمده درباره‌ی این لکه‌ی زرشکی‌رنگ نشان می‌دهد که روند کوچک شدن آن هنوز هم ادامه دارد. تا ۳ آوریل ۲۰۱۷، پهنای جی‌آراس به ۱۶۳۵۰ کیلومتر رسیده بود، کمتر از ۱.۳ برابر قطر زمین. دیرپاترین توفان روی زمین تنها ۳۱ روز پایید [توفند "جان" در سال ۱۹۹۴- م]، ولی مشتری می‌تواند توفان‌هایش را به مدت بیشتری نگه دارد زیرا این غول گازی ده‌ها هزار کیلومتر جو دارد و نیز بسیار سریع‌تر از زمین می‌چرخد.
https://goo.gl/FsPWzj
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/GRS.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«توفان غول‌پیکر نپتون دارد ناپدید می‌شود»
—-------------------------------------
https://goo.gl/Bc4ogk
* یک توفان تیره‌رنگ روی نپتون که پهنایش به اندازه‌ی فاصله‌ی بوستون تا پرتغال بود و تلسکوپ هابل چندین سال آن را زیر نظر داشت، دارد روز به روز کوچک‌تر شده و به سوی نابودی می‌رود.

هنگامی که فضاپیمای وویجر ۲ی ناسا در سال ۱۹۸۹ از کنار نپتون گذشت، لکه‌هایی از توفان‌های بزرگ و تیره در جو این دورترین سیاره‌ی شناخته شده‌ی سامانه‌ی خورشیدی دید. از آن هنگام تاکنون دانشمندان با تلسکوپ هابل آنها را زیر نظر داشته‌اند و شکل‌گیری توفان‌های دیگری را هم روی آن دیده‌اند [خواندید: * باز هم یک لکه تیره روی نپتون (https://goo.gl/J2eYRr)].

ولی برخلاف لکه‌ی سرخ بزرگ مشتری -توفانی که دستکم دو سده است بر روی آن می‌خروشد- توفان‌های سیاره‌ی بادخیز و توفانی #نپتون در عرض تنها چند سال می‌آیند و می‌روند- و اکنون برای نخستین بار، پژوهشگران آغازِ روند ناپدید شدن یکی از آنها را دیده‌اند.

مایکل وانگ از دانشگاه کالیفرنیا-برکلی می‌گوید: «به نظرمی‌رسد ما داریم نابودی یک تاوه‌ی (گونه‌ای گردباد) تاریک را می‌بینیم، و روند آن با چیزی که از بررسی‌ها انتظار داشتیم تفاوت دارد. شبیه‌سازی‌های گذشته نشان می‌دادند که این #توفان می‌بایست به سوی استوای سیاره جابجا شود، و با رسیدن به کنار استوا، می‌بایست از هم بپاشد و انفجاری چشمگیر از ابرها پدید بیاورد.»

ولی این توفان به جای استوا به سوی قطب جنوب سیاره رفت و اکنون دارد به طور کامل ناپدید می‌شود. هنگامی که در سال ۲۰۱۵ تلسکوپ هابل آن را دید، قطر بزرگش ۵۰۰۰ کیلومتر بود و اکنون به ۳۷۰۰ کیلومتر رسیده.

واچرخندهای نپتون، از جمله همین توفان تیره‌رنگ، با چرخش خود مواد تیره را از بخش‌های ژرف‌تر سیاره بالا می‌آورند، و توسط سه جریان باد که مانند کمربند، روی سطح سیاره حلقه زده‌اند جابجا می‌شوند: یک جریان رو به باختر در استوا، و دو جریان رو به خاور نزدیک دو قطب. (بادهای نیرومند نپتون سریع‌ترین بادهای دیده شده در سامانه‌ی خورشیدی‌اند و می‌توانند به سرعت‌هایی زبرصوتی برسند.) ردگیری دقیق با هابل می‌تواند میزان رواج این توفان‌ها، و همچنین رازهای نهفته در بخش‌های پایین‌تری از سطح سیاره را آشکار کند.

وانگ می‌گوید: «به جز #تلسکوپ_فضایی_هابل و وویجر هیچ دستگاه دیگری این توفان‌ها را ندیده. در این زمان تنها هابل می‌تواند داده‌هایی که برای پی بردن به میزان رایج بودن یا کمیاب بودن این سامانه‌های شگفت‌انگیز آب و هوایی روی نپتون نیاز داریم را برای ما گرد آورد.»

گزارش این پژوهشگران در شماره‌ی ۱۵ فوریه‌ی نشریه‌ی آسترونومیکال جورنال منتشر شده.

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/NeptuneStorm.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«نمای فروسرخ از توفان‌های پرپیچ و تاب قطب شمال مشتری»
—-------------------------------------------------------

این نمای خیره‌کننده از چرخندهای قطب شمال سیاره‌ی #مشتری از داده‌هایی پدید آمده که فضاپیمای #جونو با یکی از دستگاه‌های خود به نام نقشه‌بردار فروسرخ شفقی مشتری (جیرام، JIRAM) گرد آورده بود. این داده‌های فروسرخ که تابش گرمایی از قله‌ی ابرهای مشتری را نشان می‌دهند تنها محدود به نیمه‌ی رو به آفتابِ سیاره نیستند.

در این تصویر فروسرخ هشت ویژگی چرخندی را می‌بینیم که چرخندی به قطر حدود ۴۰۰۰ کیلومتر درست کنار قطب شمال جغرافیایی این سیاره‌ی غول‌پیکر را در میان گرفته‌اند.

بر پایه‌ی داده‌های مشابه، قطب جنوب مشتری هم دارای چرخندیست که با پنج چرخند دیگر در میان گرفته شده. چرخندهای قطب جنوب کمی بزرگ‌تر از همتایان شمالیشان هستند.

داده‌های فضاپیمای کاسینی نشان داده بود که غول گازی کیوان در هر یک از قطب‌هایش تنها یک سامانه‌ی #توفان چرخندی دارد.
#apod
https://goo.gl/CwcRgy
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/03/ap180308.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«لکه سرخ بزرگ مشتری دارد قد می‌کشد!»
—---------------------------------------
https://goo.gl/Ci31y3
گروهی از دانشمندان به رهبری ایمی سایمون از مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا با بررسی روند دگرگونی‌های لکه‌ی سرخ بزرگ #مشتری به کشفی شگفت‌انگیز دست یافته‌اند- قطر این #توفان دارد کم می‌شود ولی ابرهایش دارند بالاتر می‌روند.

الیزابت زوبریتسکی از ناسا می‌گوید: «تقریبا مانند گِلی که روی چرخ سفالگری بلند می‌شود. با چرخیدن چرخ، هنرمند می‌تواند با فشار بر یک توده‌ی کوتاه و گرد، آن را به یک گلدان بلند و باریک تبدیل کند. هر چه پایه‌ی گِل کوچک‌تر شود، گلدان بلندتر می‌شود.»

لکه‌ی سرخ بزرگ مشتری زمانی آنقدر بزرگ بوده که سه زمین را در خود جای می‌داده. تا ۳ آوریل ۲۰۱۷، پهنای این توفان به ۱۶۳۵۰ کیلومتر رسیده بود، یعنی کمی بزرگ‌تر از قطر زمین.
[خواندید: * بزرگ‌ترین و دیرپاترین توفان منظومه خورشیدی شاید تا ۲۰ سال دیگر فروکش کند (https://goo.gl/8xP8uv)]

رنگ این توفان هم دارد دگرگون می‌شود؛ و از سال ۲۰۱۴، نارنجی‌اش پررنگ‌تر شده. پژوهشگران دلیل این تغییر رنگ را نمی‌دانند ولی احتمال می‌دهند رشد عمودی آن دلیلش باشد. هر چه این توفان کش می‌آید و بالاتر می‌رود، مواد شیمیایی که به آن رنگ می‌دهند هم احتمالا به فرازهای بالاتری در جو می‌رسند، جایی که پرتوهای فرابنفش بیشتری از خورشید دریافت کرده و تیره می‌شوند.
[همان سال ۲۰۱۴ خوانده بودید: * لکه سرخ بزرگ مشتری از "آفتاب‌سوختگی" به این رنگ در آمده؟ (https://goo.gl/GpPt5A)]

ریک کازنتینو، یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید: «اگر روندی که در لکه‌ی سرخ بزرگ می‌بینیم ادامه یابد، پنج تا ۱۰ سال آینده از دیدگاه دینامیکی بسیار هیجان‌انگیز خواهد بود. می‌توانیم تماشاگر دگرگونی‌هایی سریع در نمای فیزیکی آن و رفتارش باشیم و چه بسا زمانی را ببینیم که دیگر نتوان این لکه‌ی سرخ را "بزرگ" خواند.»

پژوهشنامه‌ی این دانشمندان در شماره‌ی ۱۳ مارس آسترونومیکال جورنال منتشر شده.

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/03/GRS.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

لکه سرخ بزرگ مشتری دارد قد می‌کشد!
قطر این #توفان دارد کم می‌شود ولی ابرهایش دارند بالاتر می‌روند.
@onestar_in_sevenskies

«توفان سهمگین در سیاره سرخ»
------------------------------

در روز جمعه، ۱ ژوئن، مدارگرد شناسایی #بهرام آغاز شدن #توفان سهمگینی از گرد و غبار را در سیاره‌ی بهرام (مریخ) مشاهده کرد. این توفان داشت به نقطه‌ای که خودروی آپورچونیتی (فرصت) در آنست نزدیک می‌شد و از همین رو دانشمندان روند آماده‌سازی را آغاز کردند.

این توفان تنها در چند روز بسیار گسترده شد و اکنون پهنه‌ای بیش از ۱۸ میلیون کیلومتر مربع (پهنایی بیش از آمریکای شمالی) را در بر گرفته، از جمله دره‌ی پرسورنس (Perseverance) که جایگاه کنونی خودروی آپورچونیتی‌ است. از آن مهم‌تر، این توفان خروشان در چند روز گذشته هوای دره را تیره و تار کرده و مانند یک مه‌ بی‌اندازه سنگین، جلوی نور خورشید را گرفته. اپورچونیتی برای دریافت انرژی و پر کردن باتری‌هایش نیاز به نور خورشید دارد.

توان آپورچونیتی تا روز چهارشنبه، ۶ ژوئن افت شدی پیدا کرد به گونه‌ای که خودرو ناچار شد فعالیت‌هایش را به کمترین اندازه برساند.

این نخستین بار نیست که شرایط آب و هوایی آپورچونیتی را با دشواری روبرو می‌کند. در سال ۲۰۰۷ توفانی بسیار سهمگین‌تر سیاره را در بر گرفت که باعث شد این خودرو تا دو هفته در کمینه‌ی فعالیت قرار بگیرد، حتی چند روز ناچار شد برای حفظ انرژی، هیچ تماسی با زمین نداشته باشد.

****************************
* توضیح تصویر:
این نقشه‌ی سرتاسری سطح بهرام از پیوند عکس‌های مدارگرد شناسایی بهرام ناسا (ام‌آراو) در روز ۶ ژوئن ۲۰۱۸ درست شده و تاثیر این توفان رو به گسترش را نشان می‌دهد که در برخی جاها دید فضاپیما را تار کرده. نقطه‌ی آبی در میانه‌ی چارچوب جایگاه تقریبی خودروی اپورچونیتی (فرصت) را نشان می‌دهد.

https://goo.gl/iBM4iZ
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/06/MarsStorm.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«سلفی گردوخاکی در مریخ»
---------------------------

بادها روی سیاره‌ی بهرام در حدی نیستند که توان بلند کردن یک کاوشگر را داشته باشند. ولی با گرانش این سیاره که کمتر از گرانش زمین است، بادها می‌توانند در توفان‌های سرتاسری، مانند همین توفانی که اکنون این سیاره را در بر گرفته، ذرات خاک و غبار را بلند کنند.

عکسی که اینجا می‌بینید را خودروی #کنجکاوی ناسا در روز ۱۵ ژوئن (۲۰۸۲مین روز مریخی کارش) از خود گرفته، و تاثیر این #توفان شدید گرد و خاک را نشان می‌دهد که باعث کاهش نور خورشید و کم شدنِ دید در دهانه‌ی گیل، جایی که کنجکاوی در آنست شده.

این تصویر از پیوند عکس‌هایی درست شده که خودروی کنجکاوی با دوربین روی بازوی خود (ماهلی، MaHLI) گرفته. در پردازش پایانی تصویر، خود بازوی خودرو حذف شده است.

جلوی خودرو، سمت چپ، نقطه‌ای به نام دولوث (Duluth) را می‌بینید که کنجکاوی به تازگی روی آن مته‌کاری انجام داده. لبه‌ی خاوری-شمالی دهانه‌ی گیل که به سختی از پس غبار در پس‌زمینه دیده می‌شود حدود ۳۰ کیلومتر با خودرو فاصله دارد.

کنجکاوی یک مولد ترموالکتریک ایزوتوپی دارد که به آن کمک می‌کند در زمان کم بودن نور خورشید -مانند همین روزها- به کار خود ادامه دهد و افزایش غبار در دهانه‌ی گیل تاثیری بر آن نداشته باشد. ولی در آن سوی سیاره‌ی سرخ، دانشمندان ناچار شده‌اند خودروی اپورچونیتی که با انرژی خورشید کار می‌کند را خاموش کنند زیرا توفان در دهانه‌ی اندیور که آپورچونیتی در آنست از این سمت سیاره شدیدتر شده و نور خورشید را به شدت کاهش داده است.
#apod #سلفی

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/06/ap180623.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky