«تکه سنگ عجیبی که خودروی کنجکاوی روی سیاره سرخ یافته»
—---------------------------------------------------------------
https://goo.gl/1fsqtZ
* خودروی #کنجکاوی ناسا یک جسم گِرد با اندازه‌ی یک توپ گلف روی سیاره‌ی #بهرام (مریخ) یافته و با بررسی لیزری آن نشان داده یک شهاب‌سنگ آهنی-نیکلی است که از آسمان بر سطح سیاره‌ی سرخ افتاده.

شهاب‌سنگ‌های آهنی-نیکلی (آلیاژ آهن و نیکل) که تنها به نام #شهاب‌سنگ_آهنی هم شناخته می‌شوند، در میان شهاب‌سنگ‌های یافته شده روی زمین فراوانند و پیش‌تر هم نمونه‌های دیگری از آن روی سطح بهرام هم دیده شده بود ولی این یکی، که "اِگ راک" (Egg Rock) نام گرفته، نخستین موردی از آنها روی بهرام است که با یک طیف‌سنج لیزری بررسی شده است. برای انجام این کار، دانشمندان ماموریت کنجکاوی از دستگاه "شیمی و دوربین" خودرو (شمکم، ChemCam) بهره گرفتند.

دانشمندان نخست متوجه یک سنگ متفاوت و نامعمول در عکس‌هایی که با دوربینِ روی دکل کنجکاوی (ماستکم، Mastcam) گرفته شده بود شدند. این عکس در جایی گرفته شده بود که کنجکاوی روز ۲۷ اکتبر به آن رسیده بود. [این عکس را در پست بعدی می‌بینید]

هنگامی که این عکس‌ها روی زمین دریافت شدند، نمای تیره و صاف براق این جسم، و شکلِ تا اندازه‌ای کروی آن توجه دانشمندان را جلب کرد.

دستگاه شمکم پس از شلیک ده‌ها تَپ لیزری به نُه نقطه‌ی این جسم توانست #آهن، #نیکل، #فسفر، و اندکی از مواد دیگر را در آن شناسایی کند. دانشمندان هنوز سرگرم بررسی انباشتگی (غلظت) این مواد از راه بررسی طیف نوری که پس از لیزرافکنی تولید شد هستند. وجود همزمان فسفر و نیکل و آهن در برخی جاهای این سنگ نشانگر کانی‌ #فسفید دوفلزی (فسفید نیکل-آهن) است، ترکیبی که به جز در شهاب‌سنگ‌های آهنی-نیکلی، یک ترکیب کمیاب است.

شهاب‌سنگ‌های آهنی به طور معمول زمانی پدید می‌آیند که یک #سیارک در زمان گداختگی‌ (مذاب بودن)، مواد فلزی‌اش پایین می‌روند و با ته‌نشین شدن در مرکز آن، تشکیل یک هسته‌ی فلزی می‌دهند.

به گفته‌ی هورتن نیوسام از گروه شمکم، شهاب‌سنگ‌های آهنی پیشینه‌ی بسیاری از سیارک‌های گوناگون را در خود ثبت کرده‌اند که شکسته شده‌اند و تکه‌هایی از هسته‌شان سر از زمین و بهرام در آورده‌ است. امکان دارد بهرام نمونه‌های مربوط به جمعیت دیگری از سیارک‌‌ها را هم داشته باشد.

همچنین از آنجایی که اِگ راک احتمالا میلیون‌ها سال پیش بر سطح بهرام افتاده بوده، بررسی شهاب‌سنگ‌های آهنی یافته شده روی بهرام -از جمله آنهایی که توسط خودروهای دیگر یافته شده- می‌تواند آگاهی‌هایی درباره‌ی چگونگی تاثیر بلندمدت آب و هوای بهرام روی آنها در مقایسه با تاثیر آب و هوای زمین به ما بدهد. پژوهشگران داده‌های مربوط به نخستین شلیک‌‌های لیزر به هر نقطه از این سنگ را بررسی می‌کنند، سپس با داده‌های مربوط به شلیک‌های بعدی از همان نقطه می‌سنجند، بدین ترتیب می‌توانند ساختار شیمیایی سطح شهاب‌سنگ را با ساختار شیمیایی درون آن مقایسه کنند. [نقطه‌های سفید روی سنگ، جای شلیک لیزر است]

اِگ راک در مسیر کنجکاوی روی لایه‌ای از پایه‌ی کوه شارپ به نام "#سازند_موری" یافته شد. در این ناحیه، سنگ‌های ته‌نشستی (رسوبی) نشانه‌های بستر یک دریاچه‌ی خشکیده‌ی باستانی را در خود حفظ کرده‌اند. هدف علمی اصلی کنجکاوی در بخش دوم ماموریتش -که ماه گذشته آغاز شد- بررسی چگونگی تغییر شرایط محیطی بهرام در گذر زمان است. کنجکاوی تاکنون نشان داده که این منطقه در گذشته شرایط مناسب برای زیست میکروبی را داشته، گرچه بود یا نبودِ خود زندگی در گذشته‌ی سیاره‌ی سرخ هنوز روشن نشده.
#Mastcam #ChemCam #Egg_Rock
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/blog-post_10.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

🔴مربوط به پست قبل: «تکه سنگ عجیبی که خودروی کنجکاوی روی سیاره سرخ یافته»
—---------------------------------------—

این عکس در روز ۳۰ اکتبر ۲۰۱۶ به کمک دوربین ماستکم خودروی #کنجکاوی گرفته شده و یک سنگ تیره و با سطح صاف را روی سطح #بهرام نشان می‌دهد. کنجکاوی این سنگ را با دستگاه لیزرافکن خود بررسی کرده و نشان داده که یک شهاب‌سنگ آهنی-نیکلی است. بزرگی این سنگ به اندازه‌ی توپ گلف است.
https://goo.gl/45XxLB
در وبلاگ کامل بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/blog-post_10.html

تلگرام:
@onestar_in_sevenskies

«کانی‌های سیاره‌ سرخ به زیست‌پذیری آن در گذشته اشاره می‌کنند»
—---------------------------------------------------------------

* خودروی #کنجکاوی ناسا همچنان سرگرم بالا رفتن از کوه لایه لایه‌ی شارپ روی سیاره‌ی #بهرام (مریخ) است تا به شواهدی دست یابد که چگونگی تغییرات دریاچه‌های باستانی و محیط‌های نمناک زیرزمینی در درازنای چند میلیارد سال و پدید آمدن محیط شیمیاییِ گونه‌گونی که بر زیست‌پذیری آن تاثیر گذاشت را نشان می‌دهند.

هماتیت، کانی‌های رس و عنصر بور از جمله‌ی موادیست که در لایه‌های بالاتر #کوه_شارپ فراوان‌تر از لایه‌های کهن‌ترِ پایینی هستند که پیش از این توسط کنجکاوی بررسی شده بودند. دانشمندان در تلاشند با بررسی این تفاوت‌ها و دیگر تغییراتِ دیده شده، آگاهی‌هایی درباره‌ی شرایطی که در زمان ته‌نشست این مواد بوده، و این که بعدها تاثیر آب‌های زیرسطحی بر جابجایی و تغییر همنهش این مواد چه بوده به دست آورند.

تاثیر حرکت این آب زیرسطحی بیش از همه در رگه‌های کانی آشکار است. این رگه‌ها زمانی تشکیل شده‌اند که ترک‌های درون لایه‌ها با مواد شیمیایی محلول در آب‌های زیرسطحی پر شدند. این آب به کمک محلول‌های درونش با سنگ‌هایی که این رگه‌ها را در بر داشتند نیز واکنش انجام داده و در نتیجه همنهش شیمیاییِ هم سنگ‌ها و هم خود آب دگرگون شد.

جان گراتزینگر از کلتک در پاسادنای کالیفرنیا می‌گوید: «همنهش مواد در ارتفاع‌های گوناگون تفاوت بسار زیادی دارد و این یک بُرد برای ماست.» گراتزینگر و دیگر اعضای گروه علمی کنجکاوی روز پنجشنبه، ۱۳ دسامبر گزارش یافته‌های تازه‌ی خود را در نشست پاییزی انجمن ژئوفیزیک آمریکا در سن فرانسیسکو ارایه کردند. هر چه خودرو لایه‌های بالاتری را بررسی می‌کند، پژوهشگران از پیچیدگی محیط‌های دریاچه‌ای در زمان #ته‌نشست کانی‌های رسی، و همچنین پیچیدگی برهمکنش آب زیرسطحی پس از دفن شدن ته‌نشست‌ها بیشتر شگفت‌زده می‌شوند.
@onestar_in_sevenskies
"رآکتور شیمیایی"
گراتزینگر می‌گوید: «یک حوضه‌ی ته‌نشستی مانند این، یک رآکتور شیمیایی است. عنصرها آرایشی دوباره می‌یابند. کانی‌های تازه‌ پدید می‌آیند و کانی‌های قدیمی حل می‌شوند. الکترون‌ها دوباره توزیع می‌شوند. روی زمین، این واکنش‌ها پشتیبان زندگی هستند.»

این که سیاره‌ی بهرام در گذشته موجود زنده‌ای داشته یا نه هنوز روشن نیست و تاکنون هیچ شواهد قانع کننده‌ای برای آن یافته نشده. در سال ۲۰۱۲ که خودروی کنجکاوی بر سطح گودال گیل بهرام فرود آمد، هدف اصلی‌اش تعیین این بود که آیا منطقه‌ی این گودال در گذشته شرایط مناسب برای زیست میکروبی را داشته یا نه.

تمرکز دانشمندان بر کاوش لایه‌های زمین‌شناختی برون‌زده در پایه‌ی کوه مرکزی این دهانه، یعنی کوه شارپ است. این برونزَدها امکان دسترسی به سنگ‌هایی را به کنجکاوی داده‌اند که شرایط محیطی روزگاران آغازین سیاره را در خود ثبت کرده‌اند و هر لایه از لایه‌ی زیرش جوان‌تر است. کنجکاوی در نخستین سال ماموریتش توانست دریابد که در این گودال دریاچه‌ای بوده که اجزای مواد کلیدی مورد نیاز، و همچنین انرژی شیمیایی برای زندگی را در خود داشته. اکنون این خودرو دارد از کوه شارپ بالا می‌رود تا چگونگی تغییرات شرایط محیطی باستانی در گذر زمان را بررسی کند.

دستیار پروژه‌ی کنجکاوی، جوی کریسپ از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادنای کالیفرنیا می‌گوید: «ما بر روی لایه‌هایی هستیم که دلیل اصلی گزینش #دهانه‌_گیل به عنوان جایگاه فرود کنجکاوی بوده‌اند. ما اکنون می‌خواهیم همزمان با بالا رفتن خودرو از کوه شارپ، مته‌کاری و نمونه‌برداری‌هایی را در فاصله‌های منظم انجام دهیم. ما از پیش هدف‌های مته‌کاری‌هایمان را بر پایه‌ی ویژگی‌های خاص هر نقطه انتخاب کرده‌ایم. اکنون که داریم به طور پیوسته از لایه‌های پرضخامت پایه‌ی کوه بالا می‌رویم، انجام یک رشته نمونه برداری به ما تصویری کامل خواهد داد.»

چهار نقطه‌ی نمونه‌برداری آخر، از "#اودام" در ماه ژوئن تا "#سبینا" در ماه اکتبر، هر یک حدود ۲۵ متر با هم تفاوت ارتفاع داشتند. این الگوی سربالایی به گروه دانشمندان اجازه داد تا از لایه‌های پیوسته جوان‌تری که تاریخ محیط باستانی کوه شارپ را آشکار کرده‌اند نمونه بردارند... (ادامه در پست بعد👇🏼)

«ساحل یک دریاچه باستانی روی سیاره سرخ»
—---------------------------------------

روزگاری اینجا یک ساحل بوده- در دوران باستان سیاره‌ی بهرام (مریخ).

این سراسرنمای ۳۶۰ درجه توسط خودروی روباتیک کنجکاوی ناسا که چند سالیست سرگرم کاوش این سیاره است گرفته شده. شواهد یافته شده در این ناحیه که به نام همتای زمینی‌اش، ساحل اوگانکویت (Ogunquit) نامیده شده، نشان می‌دهند که در گذشته‌ی بسیار دور، زمان‌هایی را زیر آب یک دریاچه‌ی باستانی بوده و زمان‌هایی هم بر لبه‌ی آن.

ستیغ روشنی که در مرکز پس‌زمینه به چشم می‌خورد کوه شارپ است، ساختار مرکزی دهانه‌ی گیل که خودروی کنجکاوی در آن به سر می‌برد. کنجکاوی مدتیست که به پایه‌های این کوه رسیده و دارد به آرامی از آن بالا می‌رود.

بخش‌هایی از ماسه‌های تیره‌ای که درپیش‌زمینه دیده می‌شوند برای بررسی توسط کنجکاوی نمونه‌برداری شده. سنگ بستر روشنی که جلوی تصویر می‌بینیم از ته‌نشست‌هایی (رسوب‌هایی) درست شده که به احتمال بسیار، در بسترِ اکنون خشکِ دریاچه انباشته شده بودند.

این سراسرنما (پانوراما) از پیوند بیش از ۱۰۰ عکسی درست شده که خودروی کنجکاوی در اواخر ماه مارس گرفته بوده. کنجکاوی بخشی از بدنه‌ی خودش را نیز به عنوان امضای تصویر در پایین، سمت چپ جا داده.

خودروی #کنجکاوی اکنون دارد سر راهش برای رسیدن به پشته‌ی ورا روبین و بررسی آن، با دقت از روی مگا-موج‌نقش‌های ماسه ای تیره‌رنگ می‌گذرد.
https://goo.gl/RCxRY3
نگارش برهم‌کنشی (تعاملی) از این عکس را اینجا ببینید: (youtu.be/V3qr9AqZyEI)
#apod #بهرام

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/OgunquitBeach.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

این عکس را خودروی #کنجکاوی ناسا در روز ۲ ژوئن ۲۰۱۸ گرفته و گرد و خاک هوای بهرام را به خوبی نشان می‌دهد

@onestar_in_sevenskies

خودروی #کنجکاوی در سیاره‌ی #بهرام چگونه از خود عکس می‌گیرد؟
@onestar_in_sevenskies

خودروی #کنجکاوی چگونه از خود یک "سلفی" می‌گیرد؟

این پویانمایی نشان می‌دهد که چگونه دوربین تصویرگر لنز دستی (ماهلی- MAHLI) که در انتهای بازوی ٍکنجکاوی است با جابجا شدن پی در پی، نماهای گوناگونی را ثبت می‌کند که در پایان از پیوستن همه‌ی آن ها به یکدیگر و "همچنین حذف خود بازو"، یک خودنگاره (سلفی) تهیه می‌شود.

این پویانمایی با بهره از نرم‌افزاری درست شده که برنامه‌ریزان خودرو برای طراحی حرکت‌هایش از آن استفاده بودند.
@onestar_in_sevenskies

خودروی #کنجکاوی ناسا در مدت حدود دو هفته از ژوئن ۲۰۱۸ به کمک دوربین روی دیرک خود (ماستکم) رشته عکس‌هایی از سطح بهرام (مریخ) گرفت که از پیوند آنها این تصویر متحرک به دست آمده و شدت رو به افزایشِ توفان بزرگ گرد و خاک در این سیاره را از آغاز به خوبی نشان می‌دهد. این نماها از درون دهانه‌ی گیل گرفته شده و لبه‌ی این دهانه را نشان می‌دهند. چنان چه گفتیم، بازه‌ی زمانی این عکس حدود دو هفته را در بر دارد.

@onestar_in_sevenskies

«سلفی گردوخاکی در مریخ»
---------------------------

بادها روی سیاره‌ی بهرام در حدی نیستند که توان بلند کردن یک کاوشگر را داشته باشند. ولی با گرانش این سیاره که کمتر از گرانش زمین است، بادها می‌توانند در توفان‌های سرتاسری، مانند همین توفانی که اکنون این سیاره را در بر گرفته، ذرات خاک و غبار را بلند کنند.

عکسی که اینجا می‌بینید را خودروی #کنجکاوی ناسا در روز ۱۵ ژوئن (۲۰۸۲مین روز مریخی کارش) از خود گرفته، و تاثیر این #توفان شدید گرد و خاک را نشان می‌دهد که باعث کاهش نور خورشید و کم شدنِ دید در دهانه‌ی گیل، جایی که کنجکاوی در آنست شده.

این تصویر از پیوند عکس‌هایی درست شده که خودروی کنجکاوی با دوربین روی بازوی خود (ماهلی، MaHLI) گرفته. در پردازش پایانی تصویر، خود بازوی خودرو حذف شده است.

جلوی خودرو، سمت چپ، نقطه‌ای به نام دولوث (Duluth) را می‌بینید که کنجکاوی به تازگی روی آن مته‌کاری انجام داده. لبه‌ی خاوری-شمالی دهانه‌ی گیل که به سختی از پس غبار در پس‌زمینه دیده می‌شود حدود ۳۰ کیلومتر با خودرو فاصله دارد.

کنجکاوی یک مولد ترموالکتریک ایزوتوپی دارد که به آن کمک می‌کند در زمان کم بودن نور خورشید -مانند همین روزها- به کار خود ادامه دهد و افزایش غبار در دهانه‌ی گیل تاثیری بر آن نداشته باشد. ولی در آن سوی سیاره‌ی سرخ، دانشمندان ناچار شده‌اند خودروی اپورچونیتی که با انرژی خورشید کار می‌کند را خاموش کنند زیرا توفان در دهانه‌ی اندیور که آپورچونیتی در آنست از این سمت سیاره شدیدتر شده و نور خورشید را به شدت کاهش داده است.
#apod #سلفی

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/06/ap180623.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

چیزی عجیب که خودروی #کنجکاوی ناسا در روز ۱۳ اوت دیده بود.
دانشمندان نخست فکر کردند تکه‌ای از خودرو جدا شده ولی بررسی‌های خود کنجکاوی نشان داد که تنها یک ورقه‌ی سنگی است.

@onestar_in_sevenskies

«چشم‌انداز ۳۶۰ درجه خودروی کنجکاوی»
-----------------------------------------------

اگر می‌توانستید روی سطح سیاره‌ی بهرام (مریخ) بایستید و به پیرامون نگاه کنید چه می‌دیدید؟

خوب اگر جای خودروی #کنجکاوی ناسا بودید، ماه گذشته نمایی از پشته‌ی ورا روبین را می‌دیدید، یک سازند سنگی فریبنده در پایه‌ی کوه شارپ.

در این سراسرنمای (پانورامای) ۳۶۰ درجه می‌توانید -در بسیاری از مرورگرها- به کمک نشانگر ماوس دور خود چرخیده و چشم‌انداز را از همه‌ی جهت‌ها ببینید.

در این نمای واقعیت مجازی بسیاری از دستگاه‌های خودرو هم با نامشان معرفی می‌شوند، از جمله آنتن‌ها، بازوی روباتیک، و مولد ترموالکتریک رادیوایزوتوپی خودرو (آرتی‌جی).

ماسه‌های تیره و سنگ‌های روشن سطح پیرامون را پوشانده‌اند و آمیزه‌ای را به نام گِلسنگ بستر دریاچه پدید آورده‌اند.

کوه بلند شارپ در پس‌زمینه است ولی به سختی دیده می‌شود زیرا توفان سرتاسری بهرام تازه فروکش کرده و هنوز دید خودرو به دلیل هوای غبارآلود کاملا روشن نیست.

کنجکاوی تاکنون رازهای بسیاری را درباره‌ی سیاره‌ی سرخ آشکار کرده، از جمله این که این سیاره اجزای خام زندگی‌ساز را در بر دارد. [خواندید: * آیا موادی که کنجکاوی در مریخ یافته می‌توانند ریشه زیستی داشته باشند؟ ]

مهمان بعدی سیاره‌ی #بهرام کاوشگر اینسایت ناسا است که در اواخر نوامبر (اوایل آذرماه) بر سطح آن خواهد نشست. هدف این کاوشگر بررسی درونِ سیاره‌ی سرخ با بهره از یک دستگاه لرزه‌سنج است.

#apod
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/ap180910.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«خودروی کنجکاوی با اندازه‌گیری گرانش سطح بهرام، رازی را درباره کوه شارپ آشکار کرد»
-----------------------------------------------------------------

* خودروی کنجکاوی ناسا دستگاهی ویژه‌ی گرانش‌سنجی ندارد، ولی دانشمندان با دادن برنامه‌های رایانه‌ای به آن امکان دادند تا گرانش سیاره‌ی #بهرام (مریخ) را اندازه بگیرد. این سنجش‌ها و اندازه‌گیری‌ها یک راز شگفت‌انگیز را درباره‌ی دهانه‌ی گیل آشکار کرد.

ما با بهره از گرانش می‌توانیم ساختار درونی یک سیاره را بررسی کنیم، زیرا کشش گرانشی هر منطقه بستگی به گونه و چگالی سنگ‌های آن منطقه دارد. روی زمین، گرانش‌سنجی هم با هدف‌های علمی انجام می‌شود و هم برای پیدا کردن مواد باارزش مانند نفت در زیر سطح. در بهرام، این کار می‌تواند به ما درشناخت تاریخ اقلیمی سیاره کمک کند، ولی خودروی #کنجکاوی دستگاه گرانش‌سنج -دستگاهی که نیروی گرانش با آن سنجیده و اندازه‌گیری می‌شود- ندارد.

از همین رو دست‌اندکاران ماموریت کنجکاوی به جای گرانش‌سنج، از شتاب‌سنج‌هایی بهره گرفتند که به کنجکاوی برای ناوبری روی سطح ناهموار بهرام کمک می‌کنند. آنها با بهره از این دستگاه‌ها، کشش گرانشیِ وارده بر خودرو را در بیش از ۷۰۰ نقطه از مسیرش در دهانه‌ی گیل اندازه گرفتند.

دقت نتایج بسیار پایین‌تر نتایج یک گرانش‌سنج واقعی بود، ولی به هر حال نخستین سنجشِ گرانشی بود که تاکنون از سطح سیاره‌ی سرخ انجام شده. کوین لوییس، رهبر گروه پژوهشگران از دانشگاه جانز هاپکینز می‌گوید: «اگر شرکت نفت "اکسان" (Exxon) من را برای پیمایش نیروی گرانش می‌فرستاد و من این را برایش می‌فرستادم، دقت کارم چندان توجهشان را جلب نمی‌کرد. ولی برای سیاره‌ی بهرام، با داشتن چنین داده‌های اندکی، همین هم سودمند است.»

دهانه‌ی گیل بستر یک دریاچه‌ی باستانی خشکیده است، با کوه شارپ به بلندی ۵ کیلومتر در مرکزش. انگاره‌هایی (فرضیه‌هایی) هست که می‌گویند این دهانه زمانی انباشته از ته‌نشست (رسوب) بوده و این ته‌نشست‌ها تراشیده شده و کوه شارپ را پدید آورده‌اند.

ولی این سنجش‌ها با این انگاره سازگار نیست. گروه پژوهشگران پی بردند که گرانشی کمتر از آنچه فکر می‌کردیم دارد بر کنجکاوی وارد می‌شود، یعنی سنگ‌های آن منطقه چگالی و تراکمشان پایین‌تر است.

لوییس می‌گوید: «این بررسی نشان می‌دهد که این سنگ‌ها هرگز تا ژرفای پنج کیلومتر این دهانه را پر نکرده بودند، وگرنه سنگ‌هایی که رویشان رفته‌ایم باید بسیار فشرده‌تر می‌بودند.» در حقیقت به نظر می‌رسد ته‌نشستِ زیر پای کنجکاوی حدود ۴۰ درصدش هواست.

این با مشاهدات پرشمارِ دیگری که در این منطقه انجام شده همخوانی دارد، از جمله این که لایه‌های ته‌نشستی کوه شارپ تخت نیستند، بلکه از مرکز رو به پایین شیب دارند، و این برخلاف چشمداشت ماست که فکر می‌کردیم این لایه‌ها در یک فلات پدید آمده اند. لوییس می گوید امکان دارد که این کوه نه در اثر تراشیده شدن ته‌نشست‌ها، بلکه در حقیقت توسط بادهایی که ته‌نشست ها را جابجا می‌کردند پدید آمده باشد- و این را شاید بتوانیم درباره‌ی دیگر کوه‌های بهرام نیز به کار ببریم.

گزارش این دانشمندان در نشریه‌ی ساینس منتشر شده.

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/02/Martiangravity.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«چرا ناسا خودروی کنجکاوی را برای نجات آپورچونیتی نمی‌فرستد؟»
-----------------------------------------------------------------------

می‌دانید که ناسا روز چهارشنبه، ۱۳ فوریه مرگ خودروی #آپورچونیتی را اعلام کرد. به احتمال بسیار یک لایه‌ی غبار که در پی توفان گرد و غبار سهمگین سال ۲۰۱۸ پنل‌های خورشیدی آن را پوشانده بود توانایی دریافت انرژی خورشیدی را از آن گرفته.

ولی مگر ناسا نمی‌تواند یک ماموریت نجات انجام دهد تا آپورچونیتی را دوباره زنده کند؟ هر چه باشد آپورچونیتی نخستین خودرو در سیاره‌ی بهرام نبوده و آخرینش هم نخواهد بود. او تنها سخت‌جان‌ترین خودرو بوده است. سفر خیره‌کننده‌ی این خودرو که بیش از ۱۴ سال به درازا کشید به کمک بادهای سیاره امکان‌پذیر شده بود که هر از گاهی می‌وزیدند و پنل‌های خورشیدی‌اش را از غبار پاک م‌کردند و به او امکان دادند تا ۴۰ کیلومتر را بپیماید.

اصلی‌ترین نامزد برای نجات آپورچونینی خودروی هسته‌ای #کنجکاوی است، برادر جوان‌تر و درشت‌هیکل‌ترِ آپورچونیتی. آیا دانشمندان نمی‌توانند بخشی از وقت کاری کنجکاوی را بگیرند و آن را به سوی آپورچونیتی بفرستند تا ببینند چه بلایی سرش آمده و آیا درست می‌شود یا نه؟

چالش نخست، بدبختانه، راه دراز میان این دو است. بر پایه‌ی نقشه‌ی ناسا از سیاره‌ی ٍبهرام، جایگاه‌های کنجکاوی و آپورچونیتی حدود ۸۴۰۰ کیلومتر از هم دورند. کنجکاوی کمی سریع‌تر از آپورچونیتی است، ولی باز هم پیمودن این راه برایش بسیار زمانبر است. به جز این که این خودروها برای ناوبری و پیمودن سطح بهرام نیاز به راهنمایی پیوسته از سوی زمین دارند، تراگسیل و دریافت پیام‌ها میان زمین و خودرو هم با تاخیر بسیار انجام می‌شود و بنابراین حتی پیمودن چند فوت هم چند روز به درازا می‌کشد.

چالش دوم اینست که کنجکاوی یک کاوشگر است، نه یک روبات تعمیرکار. برنامه‌ریزی دوباره‌ی دستگاه‌هایش برای این که بتواند گرد و خاک پنل‌های خورشیدی آپورچونیتی را پاک کند هم کاری بسیار بزرگ و دشوارست. و تازه تضمینی هم نیست که مشکل آپورچونیتی و دلیل خاموش شدن آن تنها همین بوده باشد.

چالش پایانی "زمان" است. حتی اگر کنجکاوی بتواند یک قطار تندرو (سریع‌السیر) بگیرد تا به آپورچونیتی برسد، زمستان بهرام دارد می‌رسد و از آنجا که آپورچونیتی دیگر توان گرم نگه داشتن خود را ندارد، آسیب‌هایش پیچیده‌تر خواهد شد.

بنابراین آپورچونیتی در بد دردسری افتاده. ولی کسی چه می‌داند، شاید روزی بشر در سیاره‌ی سرخ او را بیابد و کاری کند که به زندگی برگردد.

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/02/SavingOppy.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«خودروی کنجکاوی وارد جایی شده که می‌تواند بهترین نقطه مریخ برای یافتن زندگی باشد»
---------------------------------------------------

* خودروی #کنجکاوی ناسا کاوش منطقه‌ای از سیاره‌ی #بهرام (مریخ) را آغاز کرده که شاید بهترین ناحیه‌ی این سیاره برای رشد زندگی در زمان کنون یا گذشته باشد. این نتیجه‌ی آزمایش زمینی خاک رسی است که کنجکاوی بررسی خواهد کرد.

پاتریشیا کریگ از بنیاد علوم سیاره‌ای در آریزونا و همکارانش میکروب‌هایی را به همراه کانی‌های رسی [از همان گونه کانی‌هایی] که در سطح بهرام یافته شده به مدت ۱۹۵ روز در لوله‌های آزمایشگاه گذاشتند تا ببینند آیا زنده می‌مانند یا نه.

کریگ می‌گوید نتیجه دلگرم‌کننده بود: «ما آنها را نکشتیم! [زنده ماندند]» در حقیقت این میکروب‌ها تنها با تغذیه از رس‌های بهرامی-مانند به تولید متان ادامه دادند، که نشان می‌دهد آنها مواد مغذی را از مواد (رس) بیرون می‌کشیده‌اند. گاز متان بارها در هوای بهرام ردیابی شده و برخی از پژوهشگران احتمال می‌دهند یک چنین میکروب‌هایی این گازها را تولید کرده‌.

با این حال، دیدن تغییرات در لوله‌های آزمایشگاهی کار سختی است، بررسی‌هایی که با پرتوهای X و پرتوهای فروسرخ انجام شده هیچ تغییری را در رس‌ها نشان نمی‌دهد. هر تغییری که باشد تنها با یک میکروسکوپ الکترونی روبشی (اس‌ئی‌ام، SEM)، که باریکه‌‌ای از الکترون‌ها بر رس می‌تاباند و تصویری از بازتابش پدید کمی‌آورد می‌تواند دیده شود. اس‌ئی‌ام تفاوت‌هایی را در فاصله‌ی میان لایه‌های کانی‌های رسی نشان داد، و همچنین چیزی که گویا یک میکروب زنده بود را هم به تصویر کشید.

کنجکاوی اکنون وارد منطقه‌ای از بهرام شده که به احتمال بسیار رس‌های بیشتری نسبت به دیگر بخش‌های سطح دارد، بنابراین نتایج این آزمایش به ما می‌گوید که داریم وارد بهترین نقطه برای یافتن زندگی می‌شویم. شوربختانه دستگاه‌های اس‌ا‌ئی‌ام بزرگ‌تر از آنند که در یک خودرو جا شوند، بنابراین کنجکاوی حتی اگر نشانه‌هایی از زندگی را هم ببیند احتمالا نمی‌تواند بگوید چه چیزی هستند.

کریگ می‌گوید متان در هوای بهرام می‌تواند توسط میکروب‌ها و یا فرآیندهای زمین‌شناختی مانند گازدهی (Outgassing) از ته‌نشست‌های یخی پدید آمده باشد، و گفتن این که سرچشمه‌ی این متان کدام یک است بدون دستگاه اس‌ئی‌ام تقریبا کاری ناممکن است. کریگ یافته‌های خود از این آزمایش را در نشست علوم ماه و سیاره‌ای که روز ۱۸ مارس در تگزاس برگزار شد ارایه کرد.

در سال ۲۰۱۳ خودروی کنجکاوی افزایش چند برابری متان را در جو پیرامونش ردیابی کرد که به گمان برخی می‌تواند نشانه‌ی زندگی باشد. بر پایه‌ی پژوهشی تازه که در نشریه‌ی نیچر جئوساینس منتشر شده، فضاپیبمای مدارگرد مارس اکسپرس هم این افزایش ناگهانی را دیده. این متان به نظر می‌رسید درست از خاور دهانه‌ی گیل می‌آید، جایی که کنجکاوی اکنون هست. به نوشته‌ی این پژوهشنامه، شاید ته‌نشست‌هایی یخی در ژرفای کم در این منطقه باشد که می‌توانند به طور دوره‌ای گاز آزاد کنند.

----------------------------------
نوشته‌های پیشین در همین زمینه:
* نخستین مورد شناسایی متان روی سیاره سرخ: چیزی در هوای بهرام "متان" پخش می کند!
* متان اسرارآمیز سیاره سرخ از کجا آمده؟

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/04/MarClay.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky