«عکسی که برای نخستین بار شکل‌گیری سه ستاره نزدیک به هم را نشان می‌دهد»
—---------------------------------------------------------------------—
https://goo.gl/VLWHEE
اخترشناسان برای نخستین بار یک قرص غبارآلود از مواد را پیرامون یک ستاره‌ی جوان دیده‌اند که دارد تکه تکه می‌شود تا یک سامانهی #چندستاره‌ای بسازد. این عکس از داده‌های تازه‌ی آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (#آلما، #ALMA) در شیلی به دست آمده و این فرآیند را در زمان رخ دادن آشکار کرده است!
ستارگان در ابرهای گاز و غبار کیهانی شکل می‌گیرند. مواد تنُک درون این ابرها در اثر گرانش به هم نزدیک شده و توده‌هایی می‌سازند؛ این توده‌ها کم کم با فشرده‌تر شدن، هسته‌هایی چگال پدید می‌آورند که به نوبه‌ی خود مواد بیشتری را به سوی خود می‌کشند. این فرآیند که #برافزایش مواد نام دارد، به شکل‌گیری یک قرص چرخان پیرامون آن هسته که در واقع ستاره‌ای جوان شده می‌انجامد، و ستاره به آرامی مواد درون این قرص را فرو کشیده و می‌بلعد. سرانجام این ستاره‌ی جوان آنقدر پرجرم می‌شود که دما و فشار مرکزش به اندازه‌ی مورد نیاز برای آغاز کردن #همجوشی_هسته‌ای می‌رسد.
ستارگانی که هیچ همدمی ندارند (مانند خورشید خودمان) به اندازه‌ای که در گذشته می‌پنداشتیم رایج نیستند. در واقع، حدود نیمی از ستارگان درون #کهکشان_راه_شیری دستکم یک همدم دارند، و برخی از آنها بسیار هم اجتماعی‌اند! پژوهش‌های گذشته نشان داده که ستارگان درون سامانه‌های چندستاره‌ای یا به هم نزدیکند (به فاصله‌ی حدود ۵۰۰ یکای کیهانی)، یا به اندازه‌ی چشمگیری دورترند (بیش از ۱۰۰۰ یکای کیهانی). هر یکای کیهانی یا یکای اخترشناسی (#AU) هم‌ارز فاصله‌ی زمین تا خورشید است.
دانشمندان با توجه به چنین فاصله‌های متفاوتی به این نتیجه رسیدند که فرآیند شکل‌گیری سامانه‌های چندستاره‌ای می‌بایست دو سازوکار اصلی داشته باشد: یا ابر مواد به شکل ناپایدار و ناهماهنگ می‌رُمبد و هسته‌های چگال جدا از هم برای ستارگان تازه می‌سازد، یا قرص چرخان پیرامون ستاره‌ای "که از پیش وجود داشته"، تکه تکه می‌شود و به همان روش قبلی ستارگانی تازه پدید می‌آورد.
سامانه‌هایی که فاصله‌ی بیشتری میان ستارگانشان است به احتمال بسیار با فرآیند نخست پدید می‌آیند (چنان چه پژوهش‌های رصدی هم نشان داده)، ولی سامانه‌های چندستاره‌ای جمع و جور به روش دوم ساخته می‌شوند (که تاکنون شواهد برای این فرآیند چندان کافی نبوده).
اکنون داده‌های تازه‌ی آلما شواهد دیداری مورد نیاز برای این نتیجه‌گیری را فراهم کرده است. این تصویر همان فرآیند دوم را نشان می‌دهد که دارد در سامانهی سه-ستاره‌ای L1448 IRS3B رخ می‌دهد. این سه ستاره هنوز غرق در پوشش ابر غبار زاینده‌شان بوده و حریصانه سرگرم فروکشیدن مواد از قرص پیرامون به سوی خودند [هنوز پیش‌ستاره هستند]. در این تصویرِ آلما به روشنی می‌بینیم که این قرص یک ساختار مارپیچی دارد، پدیده‌ی ویژه‌ای که نشانگر #ناپایداری_گرانشی است.
سامانهی #L1448_IRS3B حدود ۷۵۰ سال نوری از زمین فاصله دارد و در راستای صورت فلکی #برساووش دیده می‌شود.
#ستاره‌زایی
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/blog-post_39.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—---------------------------------------------------------------------—
https://goo.gl/VLWHEE
اخترشناسان برای نخستین بار یک قرص غبارآلود از مواد را پیرامون یک ستاره‌ی جوان دیده‌اند که دارد تکه تکه می‌شود تا یک سامانهی #چندستاره‌ای بسازد. این عکس از داده‌های تازه‌ی آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (#آلما، #ALMA) در شیلی به دست آمده و این فرآیند را در زمان رخ دادن آشکار کرده است!
ستارگان در ابرهای گاز و غبار کیهانی شکل می‌گیرند. مواد تنُک درون این ابرها در اثر گرانش به هم نزدیک شده و توده‌هایی می‌سازند؛ این توده‌ها کم کم با فشرده‌تر شدن، هسته‌هایی چگال پدید می‌آورند که به نوبه‌ی خود مواد بیشتری را به سوی خود می‌کشند. این فرآیند که #برافزایش مواد نام دارد، به شکل‌گیری یک قرص چرخان پیرامون آن هسته که در واقع ستاره‌ای جوان شده می‌انجامد، و ستاره به آرامی مواد درون این قرص را فرو کشیده و می‌بلعد. سرانجام این ستاره‌ی جوان آنقدر پرجرم می‌شود که دما و فشار مرکزش به اندازه‌ی مورد نیاز برای آغاز کردن #همجوشی_هسته‌ای می‌رسد.
ستارگانی که هیچ همدمی ندارند (مانند خورشید خودمان) به اندازه‌ای که در گذشته می‌پنداشتیم رایج نیستند. در واقع، حدود نیمی از ستارگان درون #کهکشان_راه_شیری دستکم یک همدم دارند، و برخی از آنها بسیار هم اجتماعی‌اند! پژوهش‌های گذشته نشان داده که ستارگان درون سامانه‌های چندستاره‌ای یا به هم نزدیکند (به فاصله‌ی حدود ۵۰۰ یکای کیهانی)، یا به اندازه‌ی چشمگیری دورترند (بیش از ۱۰۰۰ یکای کیهانی). هر یکای کیهانی یا یکای اخترشناسی (#AU) هم‌ارز فاصله‌ی زمین تا خورشید است.
دانشمندان با توجه به چنین فاصله‌های متفاوتی به این نتیجه رسیدند که فرآیند شکل‌گیری سامانه‌های چندستاره‌ای می‌بایست دو سازوکار اصلی داشته باشد: یا ابر مواد به شکل ناپایدار و ناهماهنگ می‌رُمبد و هسته‌های چگال جدا از هم برای ستارگان تازه می‌سازد، یا قرص چرخان پیرامون ستاره‌ای "که از پیش وجود داشته"، تکه تکه می‌شود و به همان روش قبلی ستارگانی تازه پدید می‌آورد.
سامانه‌هایی که فاصله‌ی بیشتری میان ستارگانشان است به احتمال بسیار با فرآیند نخست پدید می‌آیند (چنان چه پژوهش‌های رصدی هم نشان داده)، ولی سامانه‌های چندستاره‌ای جمع و جور به روش دوم ساخته می‌شوند (که تاکنون شواهد برای این فرآیند چندان کافی نبوده).
اکنون داده‌های تازه‌ی آلما شواهد دیداری مورد نیاز برای این نتیجه‌گیری را فراهم کرده است. این تصویر همان فرآیند دوم را نشان می‌دهد که دارد در سامانهی سه-ستاره‌ای L1448 IRS3B رخ می‌دهد. این سه ستاره هنوز غرق در پوشش ابر غبار زاینده‌شان بوده و حریصانه سرگرم فروکشیدن مواد از قرص پیرامون به سوی خودند [هنوز پیش‌ستاره هستند]. در این تصویرِ آلما به روشنی می‌بینیم که این قرص یک ساختار مارپیچی دارد، پدیده‌ی ویژه‌ای که نشانگر #ناپایداری_گرانشی است.
سامانهی #L1448_IRS3B حدود ۷۵۰ سال نوری از زمین فاصله دارد و در راستای صورت فلکی #برساووش دیده می‌شود.
#ستاره‌زایی
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/blog-post_39.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«یکی از فشرده‌ترین توده‌های ستاره‌ای که تاکنون شناخته شده»
-------------------------------------------------------
مسیه ۱۵ یا ام۱۵ توده‌ای غول‌آسا از بیش از ۱۰۰ هزار ستاره است.
این خوشه‌ی ستاره‌ای ۱۳ میلیارد ساله یادگار نخستین روزهای پیدایش کهکشانمان است و یکی از حدود ۱۷۰ #خوشه_کروی است که هنوز در هاله‌ی کهکشان راه شیری در گردشند.
ام۱۵ که در مرکز این تصویر تلسکوپی پُروضوح دیده می‌شود با فاصله‌ی حدود ۳۵ هزار سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی #برساووش جای دارد.
قطر این خوشه به حدود ۲۰۰ سال نوری می‌رسد. ولی بیش از نیمی از ستارگانش در مرکز آن، در پهنه‌ای به اندازه‌ی حدود ۱۰ سال نوری انباشته شده‌اند و از این نظر یکی از انبوه‌ترین و فشرده‌ترین توده‌های ستاره‌ای است که تاکنون شناخته شده.
سنجش‌هایی که بر پایه‌ی داده‌های هابل از سرعت‌های فزاینده‌ی ستارگانِ مرکزی ام۱۵ انجام شده نشان می‌دهد که یک سیاهچاله‌ی بسیار بزرگ باید در مرکز این خوشه‌ی ستاره‌ای کروی لانه کرده باشد.
تک ستارگان درخشان با تیزی‌های پراش که در تصویر می‌بینید بسیار به ما نزدیک‌تر از ستارگان این خوشه‌اند.
#apod
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/10/ap181017.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
-------------------------------------------------------
مسیه ۱۵ یا ام۱۵ توده‌ای غول‌آسا از بیش از ۱۰۰ هزار ستاره است.
این خوشه‌ی ستاره‌ای ۱۳ میلیارد ساله یادگار نخستین روزهای پیدایش کهکشانمان است و یکی از حدود ۱۷۰ #خوشه_کروی است که هنوز در هاله‌ی کهکشان راه شیری در گردشند.
ام۱۵ که در مرکز این تصویر تلسکوپی پُروضوح دیده می‌شود با فاصله‌ی حدود ۳۵ هزار سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی #برساووش جای دارد.
قطر این خوشه به حدود ۲۰۰ سال نوری می‌رسد. ولی بیش از نیمی از ستارگانش در مرکز آن، در پهنه‌ای به اندازه‌ی حدود ۱۰ سال نوری انباشته شده‌اند و از این نظر یکی از انبوه‌ترین و فشرده‌ترین توده‌های ستاره‌ای است که تاکنون شناخته شده.
سنجش‌هایی که بر پایه‌ی داده‌های هابل از سرعت‌های فزاینده‌ی ستارگانِ مرکزی ام۱۵ انجام شده نشان می‌دهد که یک سیاهچاله‌ی بسیار بزرگ باید در مرکز این خوشه‌ی ستاره‌ای کروی لانه کرده باشد.
تک ستارگان درخشان با تیزی‌های پراش که در تصویر می‌بینید بسیار به ما نزدیک‌تر از ستارگان این خوشه‌اند.
#apod
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/10/ap181017.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«فضا هم کالیفرنیا دارد!»
------------------------
کالیفرنیا در فضا چه می کند؟
این تکه ابر کیهانی که در بازوی شکارچی کهکشان مارپیچی راه شیری شناورست، به گونه‌ای شانسی نقشه‌ی ایالت کالیفرنیا در ساحل باختری کشور آمریکا را باز می‌نماید. خورشید ما نیز تنها ۱۵۰۰ سال نوری دورتر از این ابر، درون همین بازوی کهکشان جای دارد.
این سحابی که با نام سحابی کالیفرنیا و همچنین ان‌جی‌سی ۱۴۹۹ شناخته می‌شود، نمونه‌ی خوبی از یک #سحابی_گسیلشی (نشری) است، با درازای نزدیک به ۱۰۰ سال نوری.
در این عکس، رنگ اصلی سحابی کالیفرنیا سرخ است. این رنگ نشان ویژه‌ی اتم‌های هیدروژنی است که در اثر پرتوی پرانرژی ستارگان، یونیده (الکترون از دست داده) و دوباره الکترون گرفته‌اند و تابشی سرخ فام در طول موج بلندتر می‌تابانند.
ستاره‌ای که بیش از همه با نور خود باعث یونش و برافروختگی بیشتر گازهای این سحابی شده، به احتمال بسیار ستاره‌ی داغ، درخشان و آبی‌فام "کیسی برساووش" (ξ Per) است که درست سمت راست سحابی دیده می‌شود.
سحابی کالیفرنیا که یکی از هدف‌های معمول برای عکاسان نجومی است را می‌توان با یک تلسکوپ میدان گسترده، در آسمانی تاریک و در محدوده‌ی صورت فلکی #برساووش، به فاصله‌ی نه چندان دور از خوشه‌ی پروین تماشا کرد.
#apod
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/11/ap181106.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
------------------------
کالیفرنیا در فضا چه می کند؟
این تکه ابر کیهانی که در بازوی شکارچی کهکشان مارپیچی راه شیری شناورست، به گونه‌ای شانسی نقشه‌ی ایالت کالیفرنیا در ساحل باختری کشور آمریکا را باز می‌نماید. خورشید ما نیز تنها ۱۵۰۰ سال نوری دورتر از این ابر، درون همین بازوی کهکشان جای دارد.
این سحابی که با نام سحابی کالیفرنیا و همچنین ان‌جی‌سی ۱۴۹۹ شناخته می‌شود، نمونه‌ی خوبی از یک #سحابی_گسیلشی (نشری) است، با درازای نزدیک به ۱۰۰ سال نوری.
در این عکس، رنگ اصلی سحابی کالیفرنیا سرخ است. این رنگ نشان ویژه‌ی اتم‌های هیدروژنی است که در اثر پرتوی پرانرژی ستارگان، یونیده (الکترون از دست داده) و دوباره الکترون گرفته‌اند و تابشی سرخ فام در طول موج بلندتر می‌تابانند.
ستاره‌ای که بیش از همه با نور خود باعث یونش و برافروختگی بیشتر گازهای این سحابی شده، به احتمال بسیار ستاره‌ی داغ، درخشان و آبی‌فام "کیسی برساووش" (ξ Per) است که درست سمت راست سحابی دیده می‌شود.
سحابی کالیفرنیا که یکی از هدف‌های معمول برای عکاسان نجومی است را می‌توان با یک تلسکوپ میدان گسترده، در آسمانی تاریک و در محدوده‌ی صورت فلکی #برساووش، به فاصله‌ی نه چندان دور از خوشه‌ی پروین تماشا کرد.
#apod
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/11/ap181106.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
