👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.12K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
«ستارگان "تپش قلبی"»
—---------------------------
https://goo.gl/cq3GIx
* مسایل مربوط به قلب می‌توانند پیچیده و گیج‌کننده باشند- این چیزیست که درباره‌ی اجرام کیهانی شگفت‌انگیزی به نام "ستارگان تپش‌قلبی" هم می‌توان گفت.

#ستارگان_تپش‌قلبی (#heartbeat_stars) که شمار فراوانی از آنها توسط #فضاپیمای_کپلر ناسا شناسایی شده، سامانه‌هایی دوتایی از ستارگانند که به گرد یکدیگر می‌چرخند. نام تپش‌قلب به این دلیل رویشان گذاشته شده که اگر نمودار درخشش آنها در گذر زمان را بکشیم، چیزی درست مانند #نوار_قلب (نمودار فعالیت الکتریکی قلب) پدید می‌آید. دانشمندان علاقمند به شناخت این اجرامند زیرا ستارگانی #دوتایی با مدارهای بیضی بسیار کشیده هستند. این ویژگی از آنها آزمایشگاهی طبیعی برای بررسی اثرهای گرانشی ستارگان بر یکدیگر ساخته است.

در یک سامانه‌ی ستاره‌ای تپش‌قلبی، فاصله‌ی دو ستاره با گردش آنها به گرد یکدیگر به شدت تغییر می‌کند. این ستارگان می‌توانند در هر دوره‌ی گردش، تا فاصله‌ای به اندازه‌ی چند برابر شعاع ستاره به هم نزدیک شده و به اندازه‌ی ۱۰ برابر این مقدار نیز از هم دور شوند.

این ستارگان هنگامی که به نزدیک‌ترین فاصله می‌رسند، کشش گرانشی دو سویه‌ی آنها باعث می‌شود از حالت کروی خارج شده و کمی بیضیگون شوند، چیزی که به تغییر نور آنها می‌انجامد. این پدیده از همان گونه‌ی "#نیروی_کشندی" (جزر و مدی) است که باعث شکل‌گیری کشندهای اقیانوس‌های زمین می‌شود. اخترشناسان با بررسی ستارگان تپش‌قلبی می‌توانند به شناخت بهتری از شیوه‌ی کار این پدیده در گونه‌های مختلف ستارگان دست بیابند.
@onestar_in_sevenskies
نیروهای کشندی همچنین باعث می‌شوند ستاره‌ها به لرزه افتاده یا مانند یک ناقوس "زنگ بزنند"- به بیان دیگر، با جابجایی دو ستاره در مدارشان، قطرهای آنها هم به سرعت کم و زیاد می‌شود. این پدیده به ویژه در زمانی که دو ستاره به نزدیک‌ترین فاصله می‌رسند چشمگیر است.

اَوی اشپورر از #آزمایشگاه_پیشرانش_جت ناسا در پاسادنای کالیفرنیا، و نویسنده‌ی اصلی یک پژوهشنامه‌ی تازه درباره‌ی ستارگان تپش‌قلبی می‌گوید: «می‌توانیم دو ستاره را مانند دو زنگ بدانیم. در هر دور مدار، زمانی که دو ستاره به نزدیک‌ترین فاصله از هم می‌رسند مانند اینست که با یک چکش به همدیگر ضربه می‌زنند. یکی یا هر دو ستاره در مدار خود می‌لرزد، و هنگامی که به هم نزدیک‌تر می‌شوند انگار دارند بلند "زنگ می‌زنند".»

کپلر که اکنون در ماموریت کی۲ به سر می‌برد در چند سال پایانی ماموریت اصلی خود شمار فراوانی از ستارگان تپش‌قلبی را یافت. در پژوهشی در سال ۲۰۱۱ از ستاره‌ای به نام #KOI_54 گفته شد که هر ۴۱.۸ روز افزایشی در نورش رخ می‌دهد. در سال ۲۰۱۲، پژوهش دیگری ۱۷ جرم دیگر از اجرام درون داده‌های کپلر را بررسی کرد و آنها را "ستارگان تپش‌قلبی" نامید. برای پی بردن به ویژگی‌های این سامانه‌های بی‌مانند، داده‌ها و پژوهش‌های بیشتری نیاز است.

در پژوهشنامه‌ی اشپورر که در آستروفیزیکال جورنال منتشر شده، مدارهای ۱۹ سامانه‌ی ستاره‌ای تپش‌قلبی اندازه گرفته شده است- بزرگ‌ترین دسته‌ای که تنها در یک پژوهشنامه بررسی شده‌اند. نویسندگان، ستارگان تپش‌قلبیِ شناخته شده‌ای که در ماموریت گذشته‌ی کپلر یافته شده بودند را دوباره بررسی کردند. آنها برای این کار به ویژه از دستگاهی در تلسکوپ ام.دبلیو. #کک در هاوایی بهره گرفتند. که "طیف‌سنج نرده‌ای وضوح بالا" (#HIRES)* نام دارد و طول موج‌های نور دریافتی را اندازه می‌گیرد؛ این طول موج هنگامی که ستاره رو به زمین جابجا می‌شود کوچک‌تر شده و هنگامی که ستاره از زمین دور می‌شود کش می‌آید و بلندتر می‌شود. این داده‌ها به اخترشناسان اجازه داد تا سرعت این اجرام را در راستای خط دید محاسبه کرده و شکل مدار را شناسایی کنند.
@onestar_in_sevenskies
اشپورر می‌گوید: «ما دریافتیم که ستارگان تپش‌قلبی در نمونه‌ای که در دست داشتیم داغ‌تر و بزرگ‌تر از خورشیدند. ولی امکان دارد [در داده‌های کپلر] ستارگان تپش‌قلبی دیگری با دماهای گوناگون وجود داشته باشد که هنوز بررسی نشده.»

نویسندگان این پژوهش همچنین احتمال می‌دهند برخی از سامانه‌های تپش‌قلب دوتایی یک ستاره‌ی سوم نیز دارند که هنوز شناسایی نشده است، و حتی شاید ستاره‌ی چهارمی هم در کار باشد....
ادامه در پست بعد 👇🏼👇🏼👇🏼
«عکس‌های تازه‌ سرس که فضاپیمای داون از مداری بالاتر گرفته»
—-------------------------------------------------------------------
https://goo.gl/AZQEYx
* در تازه‌ترین تصویر به دست آمده از #فضاپیمای_داون ناسا که با زاویه نسبت به سطح #سرس گرفته شده، درخشان‌ترین منطقه‌ی این #سیاره‌_کوتوله را بر روی یک سطح برخوردی و سایه‌گرفته می‌بینیم.

داون این عکس را در روز ۱۶ اکتبر ۲۰۱۶، از درون پنجمین مدار علمی‌اش گرفته. در این مدار، زاویه‌ی تابش خورشید با مدارهای پیشین تفاوت دارد. در زمان گرفته شدن این عکس، داون ۱۴۸۰ کیاومتر از سطح سرس بالاتر بود- فرازایی (ارتفاعی) که داون در اوایل اکتبر به آن رسیده بود.

#دهانه‌_اوکاتور با منطقه‌ی درخشان مرکزی‌ و چند منطقه‌ی کم‌نورتر دیگرش (که نسبت به منطقه‌ی مرکزی، بازتابندگی کمتری دارند)، به خوبی نزدیک افق سرس دیده می‌شود. اوکاتور با پهنای ۹۲ کیلومتر و ژرفای ۴ کیلومتر، نشانه‌هایی از فعالیت‌های تازه‌‌ی زمین‌شناختی را در خود دارد. بر پایه‌ی آخرین پژوهشی که درین باره انجام شده، مواد روشن درون این دهانه از نمک‌هایی درست شده که پس از بیرون زدن یک مایع شور (نمکی) از زیر سطح، یخ زدن آنها، و سپس فرازش (تصعید) آنها به جا مانده‌اند، یعنی یخ‌ها به طور مستقیم به بخار تبدیل شدند و این #نمک‌ ها را به جا گذاشتند.

برخوردی که میلیون‌ها سال پیش این دهانه را پدید آورد موادی را از زیر سطح بیرون کشید که سطح منطقه‌ی بیرون دهانه را پوشاندند، و احتمالا همان هم باعث بیرون زدن مایع شور شد.

مارک ریمن، سرمهندس و مدیر ماموریت داون در #آزمایشگاه_ پیشرانش_جت ناسا در پاسادنای کالیفرنیا می‌گوید: «این عکس شگفتی پرواز بر فراز دنیای فریبنده و بی‌همتایی را نشان می‌دهد که داون برای نخستین بار بررسی‌اش کرده.»

دانشمندان ماموریت داون همچنین عکسی را از سرس منتشر کرده‌اند که تقریبا رنگ واقعی آن از چشم انسان را نشان می‌دهد. این تصویر که دانشمندان مرکز هوافضای آلمان در برلین درستش کرده‌اند در سال ۲۰۱۵ و زمانی که داون در نخستین مدار علمی‌اش به سر می‌برد گرفته شده بود. داون این عکس را به کمک دوربین تنظیم‌شونده‌ی خود و با بهره از فیلترهای سرخ، سبز و آبی آن گرفته بود. رنگ‌های درون عکس مرکز هوافضای آلمان بر پایه‌ی بازتاب طول موج‌های گوناگون از سطح سرس محاسبه شدند.

داون از زمان رسیدن به سرس در ۶ مارس ۲۰۱۵ تاکنون هزاران عکس و داده‌های فراوان از سرس گردآوری کرده. این فضاپیما پس از گذراندن هشت ماه در فراز ۳۸۵ کیلومتری سرس (از فاصله‌ی ایستگاه فضایی و زمین هم نزدیک‌تر)، در ماه اوت راهی مداری بالاتر شد. در اکتبر، هنگامی که فضاپیما در فراز ۱۴۸۰ کیلومتری بود، عکس‌ها و داده‌های ارزشمندی به زمین فرستاد.

داون در روز ۴ دسامبر رهسپار ششمین مدار علمی‌اش در فراز بیش از ۷۲۰۰ کیلومتری شد. داون تاکنون از مانور مارپیچی برای جابجایی میان مدارهاش استفاده می‌کرد که هنگام پیمودن آن میبایست چندین بار جهتش را تغییر می‌داد، ولی به تازگی مهندسان راهی پیدا کرده‌اند که موتورهای #پیشران_یونی برای بردن فضاپیما به مدار بعدی، در همان جهتی که فضاپیما بوده روشن شوند. این کار باعث می‌شود سوخت #هیدرازین و #زنون کمتری نسبت به عملیات مارپیچی همیشگی مصرف شود.

یکی از هدف‌های داون در ششمین مدار علمی‌اش بهبود و پالایش داده‌هاییست که پیش‌تر گردآوری شده بود. طیف‌سنج پرتو گاما و نوترونی فضاپیما (#GRaND) که همنهش سطح سرس را بررسی می‌کند، در این مدار تابش‌های ناشی از برخورد پرتوهای کیهانی که به سرس ربطی ندارند را [از داده‌ها] جدا می‌کند. این به دانشمندان کمک خواهد کرد که نوفه‌ها (نویزها) را از اندازه‌گیری‌های سرس کم کرده و داده‌ها را دقیق‌تر کنند.

فضاپیمای داون اکنون سالم است و در گام تمدید شده‌ی ماموریتش که از ژوییه آغاز شده به سر می‌برد. داون در زمان ماموریت آغازین به همه‌ی هدف‌های اصلی‌اش در سرس و پیش‌سیاره‌ی وستا -که از ژوییه‌ی ۲۰۱۱ تا سپتامبر ۲۰۱۲ مهمانش بود- دست یافته بود.
#دهانه_برخوردی #دهانه_تاکل #دهانه_کوزوبی
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/dawn-ceres.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«کاسینی نخستین مدار حلقه‌‌خراش خود را کامل کرد»
—------------------------------------------------------
https://goo.gl/wv6PmB
* #فضاپیمای_کاسینی ناسا که در روز ۳۰ نوامبر گام یکی مانده به آخر ماموریتش را آغاز کرد، نخستین گذر نزدیکش از کنار لبه‌های بیرونی حلقه‌های #کیوان را با موفقیت انجام داده است.

* درباره‌ی این گام از ماموریت خواندیده بودید: * تنها چند روز به آغاز "پایان" کاسینی مانده [https://goo.gl/KWeCSg]

کاسینی در ساعت ۸:۰۹ بامداد روز ۴ دسامبر به وقت ساحل خاوری آمریکا (۱۶:۳۹ به وقت ایران)، زمانی که حدود ۹۱۰۰۰ کیلومتر از قله‌ی ابرهای کیوان فاصله داشت، از درون صفحه‌ی حلقه‌های این سیاره و تقریبا از درون یک حلقه‌ی غباری کم‌نور گذشت که توسط دو ماه کوچک این سیاره به نام‌های #ژانوس و #اپیمتئوس پدید آمده و تنها ۱۱۰۰۰ کیلومتر از مرکز حلقه‌ی F فاصله دارد.

کاسینی حدود یک ساعت پیش از گذشتن از صفحه‌ی حلقه‌ها موتور اصلی‌اش را به مدت نزدیک به ۶ ثانیه روشن کرد. حدود ۳۰ دقیقه بعد، کاسینی با نزدیک شدن به صفحه‌ی حلقه‌ها در یک اقدام محافظتی، پوشش سایبان-مانندِ موتورش را بست.

ارل مایز، مدیر پروژه‌ی کاسینی در #آزمایشگاه_پیشرانش_جت ناسا (#JPL) در پاسادنای کالیفرنیا می گوید: «با این تغییر کوچک در مسیر فضاپیما، اکنون در شرایطی بسیار خوب برای انجام بیشتر بخش های این گام تازه‌ی ماموریت هستیم.»

کاسینی چند ساعت پس از گذشتن از صفحه‌ی حلقه‌ها به کمک دستگاه علمی رادیویی خود یک پویش (نقشه‌برداری) کامل روی حلقه‌ها انجام داد تا ساختارشان را با جزییات بسیار خوب بررسی کند.

لیندا اسپیلکر، دانشمند پروژه‌ی کاسینی در JPL می‌گوید: «این برنامه‌ریزی سال‌ها زمان برده، ولی سرانجام به اینجا رسیدیم، همه‌ی دانشمندان ماموریت کاسینی برای آغاز بررسی داده‌هایی که در این مدارهای #حلقه‌خراش گرد می‌آید هیجان‌‌زده‌اند. این یک زمان چشمگیر و شایان توجه در ماموریتی سرتاسر هیجان است.»

دوربین‌های تصویربرداری کاسینی حدود دو روز پیش از گذشتن از درون صفحه‌ی حلقه‌ها عکس‌هایی از کیوان گرفتند ولی در آن زمان هنوز به نزدیک‌ترین فاصله‌ی آنها نرسیده بودند. در این نخستین شیرجه، تمرکز دانشمندان بر روی مانور موتور و کارکرد دیگر دستگاه‌های علمی کاسینی بود. در شیرجه‌های بعدی برخی از بهترین عکس‌های ماموریت از بخش‌های بیرونی حلقه‌ها و ماه‌های کوچک نزدیک به آن گرفته خواهد شد.

در مدت باقی مانده از ماموریت، هر یک از مدارهای کاسینی یک هفته زمان خواهد برد. گذر بعدی از کنار لبه‌های بیرونی حلقه‌ها برای ۱۱ دسامبر برنامه‌ریزی شده. پیمودن همه‌ی مدارهای حلقه‌خراش که روی هم ۲۰ مدار هستند تا ۲۲ آوریل ۲۰۱۷ زمان خواهد برد و در آن زمان، کاسینی برای آخرین بار از کنار #تیتان می‌گذرد تا با بهره از گرانش این ماه بزرگ مسیر پروازش را تغییر دهد. کاسینی با رویارویی با تیتان از روی حلقه‌ها می‌گذرد و در روز ۲۶ آوریل نخستین شیرجه از ۲۲ شیرجه‌اش به درون شکاف ۲۴۰۰ کیلومتری میان کیوان و درونی‌ترین حلقه‌هایش را انجام خواهد داد.

در روز ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۷، فضاپیما شیرجه‌ی پایانی -شیرجه‌ی مرگ به درون ابرهای کیوان- را آغاز خواهد کرد. کاسینی به هنگام فرو رفتن در جو کیوان، داده‌هایی که درباره‌ی این جو گردآوری می‌کند را به زمین می‌فرستد و این کار را تا واپسین دم زندگی خود ادامه‌ خواهد داد.

#حلقه‌های_کیوان

**********************************
توضیح تصویر:
🔴 در این تصویر مسیر فضاپیمای کاسینی را در دو گام پایانی ماموریتش می‌بینیم. گام نخست از ۲۰ مدار "حلقه-خراش" تشکیل شده (رنگ خاکستری)، و ۲۲ مدار "پایان بزرگ" (رنگ آبی). مدار آخر که با فرورفتن فضاپیما به درون کیوان، نیمه‌تمام می‌ماند هم به رنگ نارنجی نشان داده شده.
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/ring-grazing.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies