آدمی داند که خانه حادث است
عنکبوتی نه که در وی عابث است

پشه کی داند که این باغ از کَی است
کو بهاران زاد و مرگش در دی است

کِرم کاندر چوب زاید سست حال
کَی بداند چوب را وقتِ نهال

#مثنوی_مولانا  دفتر دوم


📘انسان میداند که یک خانه ساخته شده    
است و سازنده دارد ولی عنکبوتی که
گوشه ای لانه کرده این حقیقت را
نمی‌داند
یک پشه هیچگاه متوجه نمی‌شود که یک
باغ چه زمانی پدید آمده زیرا او در بهار
متولد میشود و در دی ماه نیز میمیرد
  کِرمی که داخل شاخه یک درخت سست
و ناتوان متولد میشود چه میداند که آن
درخت کی بصورت نهال کاشته شده
این ابیات بیانی است از اینکه موجودات
مادی و حسی نمی‌توانند از دایره حواس
فراتر روند پشه و کرم و عنکبوت ،کنایه
از افرادی است که فقط به محسوسات
توجه دارند

رَقْص آن‌جا کُن که خود را بِشْکَنی
پَنبه را از ریشِ شَهْوت بَرکَنی

رَقْص و جَولان بر سَرِ میدان کُنند
رَقْص اَنْدَر خونِ خود مَردان کُنند

چون رَهَند از دستِ خود، دَستی زَنَند
چون جَهَند از نَقصِ خود، رَقصی کُنند

مُطرِبانْشانْ از دَرون دَف می‌زَنَند
بَحْرها در شورَشان کَف می‌زَنَند

تو نبینی لیکْ بَهْرِ گوشَشان
بَرگ‌ها بَر شاخ‌ها هم کَف‌زَنان

تو نبینی بَرگ‌ها را کَف زدن
گوشِ دل باید، نه این گوشِ بَدَن

#مثنوی_مولوی

کر ، امل را دان که مرگ ما شنید
مرگ خود نشنید و ، نقل خود ندید

حرص ، نابیناست ، بیند مو به مو
عیب خلقان و بگوید کو به کو

عیب خود یک ذره چشم کور او
می نبیند ، گرچه هست او عیبجو

#مثنوی_مولانا  دفتر سوم


📘ناشنوا همان آرزوهای دراز توست که خبر مرگ ما را میشنود اما خبر مرگ خودش را نمیشنود
انسان آزمند در واقع نابیناست زیرا دیده باطنی ندارد معایب مردم را میبیند و همه جا عنوان میکند ولی ذره ای از عیب خود را نمیبیند

آنچ معشوقست صورت نیست آن
خواه عشق این جهان خواه آن جهان

آنچ محسوس‌ست اگر معشوقه است
عاشق‌ستی هر که او را این حس هست

چون وفا آن عشق افزون می‌کند
کی وفا صورت دگرگون می‌کند‌‌؟

#مثنوی . د دوم

عشق خداست و ما عاشق خداییم و خدا ما را برای خودش آفریده.
در تنهایی و درد و سختی به او پناه می‌بریم و از او کمک می‌خواهیم، او را در آغوش میگیریم و هر لحظه که دلتنگ شدیم با او سخن می‌گوییم و.....

ولی

همدم و یار زمینی هم نعمت بزرگی‌ست که وجودِ بسیار موثرش اصلا قابل نفی نیست.
حضور و همراهی یار و همدم خوب، زندگی را بهشت می‌کند.


آن کِه عالَم مَستِ گُفتَش آمدی
کَلِّمینی یا حُمَیْرا می‌زَدی

#مثنوی_مولانا
دفتر اول، بخش ۱۱۸، بیت ۲۴۳۸



این بیت اشاره به پیامبر اسلام دارد و می‌گوید:
حتی حضرت محمد که همه از شنیدن سخنان او سرمست می‌شدند، گاهی همسرش عایشه را که بسیار دوست می‌داشت، صدا می‌کرد و می‌گفت:
"با من صحبت کن".

حمیرا یعنی گل سرخ کوچک، و چون عایشه صورت سرخ و سفید و زیبایی داشته، پیامبر به او را حمیرا می‌خواندند.

ما سمیعیم و بصیریم و خوشیم
با شما نامحرمان ما خامشیم

چون شما سوی جمادی می‌روید
محرم جان جمادان چون شوید

از جمادی عالم جانها روید
غلغل اجزای عالم بشنوید

فاش تسبیح جمادات آیدت
وسوسهٔ تاویلها نربایدت

چون ندارد جان تو قندیلها
بهر بینش کرده‌ای تاویلها

که غرض تسبیح ظاهر کی بود
دعوی دیدن خیال غی بود

بلک مر بیننده را دیدار آن
وقت عبرت می‌کند تسبیح‌خوان

پس چو از تسبیح یادت می‌دهد
آن دلالت همچو گفتن می‌بود

این بود تاویل اهل اعتزال
و آن آنکس کو ندارد نور حال

چون ز حس بیرون نیامد آدمی
باشد از تصویر غیبی اعجمی

#مثنوی_معنوی
#دفترسوم
#حضرت_مولانا

راهِ لَذَّت از دَرون دان نَز بُرون
اَبْلَهی دان جُستنِ قَصر و حُصون

#مثنوی_مولانا

Seek happiness and beauty within ourselves.


شادی و زیبایی را در درون خودمان جستجو کنیمـ

" دشمنی داری چنین در سرّ خویش
  مانع عقل است و خصم جان و کیش

#مثنوی_مولانا دفترسوم


📘 آدمی در درون خود ابلیسی دارد که دشمن اوست و از خردمندی بازش می‌دارد.
  

" گر خدایش پر دهد پرّ خرد
   برهد از موشی و چون مرغان پرد"

#مثنوی_مولانا دفتردوم


📘اگر خداوند ( انسان ) را به نعمت خرد توانا سازد، بال پرواز خواهد یافت و از پستی ها خواهد رست...

" مردم هنگامه افزون تر شود
   کدیه و توزیع نیکوتر رود "

#مثنوی_مولانا دفترسوم


📘هر چه مردم معرکه پسند بیشتر شوند،
   معرکه گیران به رونق کسب ومنفعت
   خود امید بیشتری پیدا می کنند...

آن کبوتر را که بام آموخته است
تو مخوان,می رانش,کان پر دوخته ست

#مثنوی_مولانا دفترششم


📘کبوتری که به بام خانه ی تو عادت کرده لازم نیست که آنرا بسوی خود بخوانی.حتی اگر او را از خود برانی,گویی که بالهایش به بام خانه ی تو دوخته است.
کبوتربازان یا کفتر بازان به کبوتری که دست آموز میشود و به خانه ی صاحبش عادت میکند اصطلاحا جلد میگویند.حضرت مولانا بنده ی عاشق را به کبوتر جلد تشبیه کرده است که اگر موقتا توسط نفس اماره از بام حضرت احدیت رانده شود,بالاخره بدان جانب پرواز میکند."

بارِ سنگی بر خری که می جهد
زود بر نِه پیش از آن کو برنهد

#مثنوی_مولانا


📘به عنوان مثال خری که می جهد و جفتک می اندازد،زود باری بر پشتش بگذار پیش از آنکه او باری بر تو نهد.[اگر خر نفست را با طاعت و ریاضت و ذکر حق مشغول نکنی او تو را به خودش مشغول کند.پس پیش از آنکه نفس اماره بر پشت تو بار گناه و عصیان نهد ،تو بار طاعت را بر پشتش بنه].

ای بخورده از خیالی جامِ هیچ
همچو مستانِ حقایق بَر مَپیچ

#مثنوی_مولانا دفترسوم



📘کنایه از کسانی که ادای انسانهایی را در می‌آورند که از جام هستی بخش نوشیده اند و مست شده اند ، ادای انسانهای فرهیخته را در میاورند بدون آنکه چیزی در وجودشان داشته باشند و کسب کرده باشند
مانند مستان تلو تلو میخورند و خود را مدهوش نشان میدهند

با گِل اَنداینده (۱)، اِسگالید گِل
دست ، کاری میکند پنهان ز دل ؟
 
#مثنوی_مولانا دفترسوم


📘انسان که به دست خداوند از گِل ساخته شده ، با خداوند که خمیره او را آفریده به مکر و حیله میپردازد
آیا دست می تواند بدور از نظارت و آگاهی قلب کاری انجام دهد ؟ مسلما نمی‌تواند
منظور از دست ، بشر است و منظور از قلب هم  قدرت و اراده و آگاهی خداوند است
(۱) گِل اَنداینده : کسی که گِل کاری و گِل مالی میکند

آن یکی آمد درِ یاری بزد
گفت: یارش کیستی؟ ای معتمد
رفت آن مسکین و سالی در سفر
در فراق دوست سوزید از شرر
پخته گشت آن سوخته پس بازگشت
باز گِردِ خانهٔ انباز گشت
بانگ زد بر در به صد ترس و ادب
تا بِنَجْهَد بی ادب لفظی ز لب
حلقه زد یارش که بر در کیست؟ آن
گفت: بر در هم تویی ای دلستان
گفت: اکنون چون منی ای من درآ
نیست گنجایی دو من را در سرا...

#مولانا
#مثنوی

چون اَنای بنده , لا شد از وجود
پس چه ماند؟ تو بیندیش ای جَحود

گر تو را چشمی است , بگشا , در نگر
بعدِ لا , آخر چه می ماند دگر؟

#مثنوی_مولانا
_دفتر_ششم

چون اَنای بنده , لا شد از وجود
پس چه ماند؟ تو بیندیش ای جَحود

گر تو را چشمی است , بگشا , در نگر
بعدِ لا , آخر چه می ماند دگر؟

#مثنوی_مولانا
_دفتر_ششم

هر چه بر مردم ، بلا و شدت است
این یقین دان کز خلاف عادت است

#مثنوی_شریف ، دفترسوم