Фильм «ХÆХТÆ ÆВДИСÆНТÆ». Режиссер Мамиты Гри. 08.08.2022

ЗНӔГТЫ РИУТӔ.
Иу къуыдипп лæг чызгæрвысты карз нозтæй йæхимæ куы фæкасти, уæд йæ риу ныххоста:
— Æз алантæй дæн, алантæй. Æрбакæсут-ма мæм!
Уæд æм Саламджери бадзырдта:
— Фæрæдыдтæ, алантимæ дæуæн иумæйагæй ницы ис. Алантæ-иу сæхи риутæ нæ хостой, фæлæ знæгты риутæ.

#хъӕлдзӕгныхӕстӕ
#ситохатысаламджери

Осетин у фамильного склепа. 1900-1910 годы. Фото из группы
Национального историко-этнографического общества.

ДЗЕДЗ ÆМÆ ДЗЕДЗ.
Дзедз æмæ дзедз!
— Уæлæ халон фæтæхы.
Дзедз æмæ дзедз!
— Йæ дзыхы та цы хæссы?
Дзедз æмæ дзедз!
— Иæ дзыхы та — хъæмпы хал. Дзедз æмæ дзедз!
— Хъæмпыхалæй та цы кæны? Дзедз æмæ дзедз!
— Ахстон дзы ыскæна.
Дзедз æмæ дзедз!
— Ахстонæй та цы кæны?
Дзедз æмæ дзедз!
—Æйчытæ дзы ’рæфтауа,
Дзедз æмæ дзедз!
— Æйчытæй та цы кæны?
Дзедз æмæ дзедз!
— Лæппынтæ дзы рауадза,
Дзедз æмæ дзедз!
— Лæппынтæй та цы кæны?
Дзедз æмæ дзедз!
— Хуымæллæгмæ сæ арвита,
Дзедз æмæ дзедз!
— Хуымæллæгæй цы кæны?
Дзедз æмæ дзедз!
— Бæгæны дзы фæкæна,
Дзедз æмæ дзедз!
— Бæгæныйæ цы кæны?
Дзедз æмæ дзедз!
— Иæ лымæнты дзы фæхынца,
Дзедз æмæ дзедз!
— Лымæнтæй та цы кæны?
Дзедз æмæ дзедз!
— Йе знæгты мын фæцæгъда,
Дзедз æмæ дзедз!

#сывӕллӕтызарджытӕ

ХÆДЗАРЫХÆЛД.
Фæсхохаг Химан дард балцæй сæхимæ фæцæйцыд. Хъæугæрон ыл сæмбæлд йæ сыхаг Нестъор. Кæрæдзийыл фæцинтæ кодтой, стæй йæ Химан фæрсы, нæхимæ цы хабæрттæ ис, зæгъгæ.
— Æвзæр хабарæй ницы ис, æцæг, мæгуыр, уæ куыдз Мила амардис, — загъта Нестъор.
— Ау, æмæ цы кодта? — катайы бацыд бæлццон.
— Цы кодтай куы зæгъай, уæд уæ галы стæг йæ хъуыры ныссагъд.
— Æмæ нæ гал та цы кодта?
— Ницы, хистæн æй аргæвстой дæ бинойнагæн, — рухсаг уӕд, рухсаг.
— Ау, æмæ цы кодта не ’фсин та?
— Æмæ ма цы кæна, мæгуыр! Уæ хæдзар ныккалдис, æмæ уый бын фæцис.
— Уæ, Хуыцау дыл йæ бæллæх сæвæра, Нестъор, ай хæдзархæлд куы фæдæн, уæд мын хабæрттæ Мила-куыдзæй дзурын цы райдыдтай!

#хъӕлдзӕгныхӕстӕ

Цӕгат Ирыстоны национ паддзахадон зарӕггӕнджыты къорд, солист Цӕгат Ирыстоны сгуыхт артист Байты Юрий «Тутырӕн куывд»

Куфтин Б.А. На свадьбе: мужчины за пиршественным столом во время произнесения тоста. Осетины. Россия, Северная Осетия - Алания, Пригородный р-он, селение Кобан (Верхняя Кобань, Кобанское ущелье), октябрь 1926

Внутренний вид осетинского жилья: очаг со священной цепью. Осетины. Россия, Северная Осетия - Алания. 1900-1910

ИНДЖЫНТЫ ХЪÆУ КУЫД РАВЗÆРД.
Цъамадон фыййау йæ фос хызта, ныр хъæу — Инджынтæ кæм и, уыцы ран. Хæрынафон фысы æрдыгъта, хъæзын къус æрæвæрдта къутæры рæбын æмæ йæ хызынæй кæрдзын исы. Цалынмæ йæ хызынимæ архайдта, уæдмæ æхсыр бацахст. Къусы уыди инджын цыхт.
— Ай цæрынæн диссаджы ран куы у! — загъта фыййау.
Æмæ уырдæм æрлыгъд æд бинонтæ. Уыцы фыййау уыди Цæрукъатæй. Иæ фæдыл æрцыдысты иннæтæ дæр. Цæрукъатæ сæ хъæу схуыдтой Инджынтæ. Семæ ма Инджынты цардысты Зембаттæ дæр. Уыдон иу фыдæлæй рацыдысты. Æфсымæр ма сын сты Тæбæхсæутæ, Хъайыртæ, Бигъуылитæ.

Агънианы ныхæстæ, Цæрукъаты Вл. фыст, 1975 аз, 22 дскабрь, г. Орджоникидзе.

Нывгӕнӕг Дзанайты А.

#таурӕгъ

«Кӕлӕнгӕнӕг», музыкӕ Хъулаты Елхъан, ныхӕстӕ Дзасохты Музафер.
Зарӕггӕнӕг Хъуысаты Сослан, фӕндырдзӕгъдӕг Гуыриаты Руслан.

#иронзарӕг