#دیوان_لغات_الترک
#محمود_کاشغری
ترجمه و تنظیم و ترتیب الفبایی:
#دکتر_محمد_دبیر_سیاقی
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی 1375
@dusharge
#محمود_کاشغری
ترجمه و تنظیم و ترتیب الفبایی:
#دکتر_محمد_دبیر_سیاقی
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی 1375
@dusharge
#دکتر_محمد_دبیر_سیاقی در طول کارهای تحقیقاتی اش وسواس تحقیقی بالایی داشت. کارهایش شسته و رفته بود.
اما آنچه در بین کارهای تحقیقاتی اش تعجب و در واقع علاقه مرا به خود جلب کرد ترجمه #دیوان_لغات_الترک #محمود_کاشغری بود. اولین کسی بود که این #دایره_المعارف_ترکی نوشته شده در #قرن 5 هجری را به فارسی ترجمه کرد. این کتاب شامل لغات #ترکی_به_عربی است. در بین توضیحات لغات، از نمونه های #شعر_ترکی و آداب و رسوم تا مباحث #لغت_شناسی و #زبانشناسی دیده می شود. کار سترگی که در آن زمان نوشته شده است.
دکتر دبیرسیاقی در نوشته هایش گاه #ضدترک خود را نشان می داد (آفتی که بعضا بیخود و بی جهت ارزش کار تحقیقاتی را به زیر سوال می برد) برای همین #ترجمه این اثر برایم تعجب آور بود.
شگفت زدگی من وقتی بیشتر شد که دیدم این محقق در کار ترجمه در حد یک استاد بی بدیل در #زبان_ترکی خود را نشان می دهد. برخی اطلاعات که در باره زبان و فرهنگ ترکی در حاشیه اشاره کرده بود واقعا استادانه بود. اما در حد یک استاد باقی نمانده بودند. بی هیچ جهتی در مقدمه و در بعضی جاها اغراض شخصی خود را دخیل کرده بودند که در اصل ارتباطی به موضوع نداشته است.
به هر حال ما با همین یک مورد کار تحقیقی اش او را در دل هایمان زنده نگه خواهیم داشت.
روحش شاد.
https://telegram.me/dusharge
اما آنچه در بین کارهای تحقیقاتی اش تعجب و در واقع علاقه مرا به خود جلب کرد ترجمه #دیوان_لغات_الترک #محمود_کاشغری بود. اولین کسی بود که این #دایره_المعارف_ترکی نوشته شده در #قرن 5 هجری را به فارسی ترجمه کرد. این کتاب شامل لغات #ترکی_به_عربی است. در بین توضیحات لغات، از نمونه های #شعر_ترکی و آداب و رسوم تا مباحث #لغت_شناسی و #زبانشناسی دیده می شود. کار سترگی که در آن زمان نوشته شده است.
دکتر دبیرسیاقی در نوشته هایش گاه #ضدترک خود را نشان می داد (آفتی که بعضا بیخود و بی جهت ارزش کار تحقیقاتی را به زیر سوال می برد) برای همین #ترجمه این اثر برایم تعجب آور بود.
شگفت زدگی من وقتی بیشتر شد که دیدم این محقق در کار ترجمه در حد یک استاد بی بدیل در #زبان_ترکی خود را نشان می دهد. برخی اطلاعات که در باره زبان و فرهنگ ترکی در حاشیه اشاره کرده بود واقعا استادانه بود. اما در حد یک استاد باقی نمانده بودند. بی هیچ جهتی در مقدمه و در بعضی جاها اغراض شخصی خود را دخیل کرده بودند که در اصل ارتباطی به موضوع نداشته است.
به هر حال ما با همین یک مورد کار تحقیقی اش او را در دل هایمان زنده نگه خواهیم داشت.
روحش شاد.
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
#کلاسیک سؤزونون آنلاییشی
#همت_شهبازی
#کلاسیک سؤزو بیزیم تاریخی آنلاییشیمیزا چاغداش زاماندا هوپموشدور. کئچمیش زامانلاردا عمومیتله چاغداش اصطلاحی اولمادان اونون قارشی طرفی اولان کؤهنه و یا اسکی اصطلاحی دا یوخ ایدی. «اسکی» صیفتی شعره عاید دئییلهسی بیر اصطلاح دئییلدیر. بعضی تذکرهچیلر، بیر سیرا شاعیرلرین اوسلوبوندان دانیشارکن «بدیعی و یا تزه شعرلری» اولدوقلارینا اشاره ائدیرلر. آنجاق بو «تزهلیک» همان « #دیوان» آنلاییشی چرچیوهسیندن قیراغا چیخمیردی. شعرده بعضی فرقلیلیکلر یارادان شاعیرلرین اوسلوبونا بو سؤزو ایشلهدیردیلر. یعنی مسئله بو کلمهنین ایشلهنیب ایشلنمهمهسینده دئییل. عمومیتله #مدرن دوشونجه بیزه آخیب گلمهمیشدن قاباق، اسکی ادبیات هئچ زامان اؤزونو چاغداش و اؤزوندن قاباقکی ادبیاتی «اسکی» و یا بونا بنزر باشقا بیر آدلا صادالاماییبدیر. تذکرهلرده بعضن فیلان شاعیرین یئنی اوسلوبو اولدوغونا اشاره اولونور؛ آنجاق بو یئنی اوسلوب عمومی بیر اوسلوب اولمادان، همان اسکی ادبیات چرچیوهسینده بیر اوسلوب اولدوغونا اشارهدیر.
بونلاری نظره آلاراق و «کلاسیک» آنلاییشینین بیزیم ادبیاتیمیزدا یئنی بیر آنلاییش اولدوغونو دا بری باشدان وورغولایاراق «یئنی شعر»ین قارشی طرفی اولان شعری بعضن «دیوان» بعضن دا «کلاسیک» شعر آدلاندیردیغیمیزدا مقصدیمیز عینی آنلاییشدیر. حتتا «دیوان شعری» آنلاییشی دا « #یئنی_شعر» آنلاییشی یاراندیقدان سونرا یارانماسی دوشونجهسیندهیم. «یئنی شعر» اؤزوندن قاباقکی شعری، اؤزو ایله فرقلندیرمک اوچون «دیوان شعری» یا «کلاسیک شعری» یاراندی.
بئلهلیکله ایستر «دیوان» ایستر «کلاسیک» آدلاندیردیغیمیز شعر، چاغداش شعردن اؤنجه «قافیهلی» شعره دئییریک. قافیهلی شعر چاغداش دؤنَمده ده یازیلیر. بونلاری دا قافیهلی اولدوغو اوچون « #کلاسیک_شعر» آدلاندیریریق. کلاسیک قافیهلی شعر، چاغداش زاماندا طبیعی کی اؤزونو یئنیلشدیردی. آنجاق بو شعرلر، کلاسیک قافیهلی شعرین فورمتینی منیمسهدیکلری اوچون باشقا بیر قونودا یعنی «مدرن و یا #سربست_شعر»دن باشقا بیر چرچیوهده آراشدیرماق گرهکیر:
«میلادی 2.جی عصرده، روما تدقیقاتچیسی آولوس جلیوس یازیچیلاری ایکی گروپا بؤلور: کلاسیک یازارلار، کوتله یازارلار. کلاسیک یازارلار عنوانینی، اثرلرینی توپلومون یوکسک صینیفلر طرفیندن مطالعه اولونان یازارلاری حساب ائدیر. گئتگئده بونون معناسی گئنیشلهنهرک کلاسیک اثرلر، گنج نسلین تعلیم تربیهسینده و درسلیکلرینده استفاده اولوب تدریس اولونان اثرلری احتیوا ائتدی» (رضا حسینی، مکتب های ادبی)
تورک #تنقیدچیسی و «دئنهمه» ژانرینین تورکیهده بانیلریندن اولان « #نورالله_آتاچ» ایسه «کلاسیک» سؤزونو گلمه بیر سؤز اولدوغونو دئیهرک یازیر:
«کلاسیک لاتینجه ده «یوکسک صینیفده، کوبار (زادگان، اشرافی) اثر» دئمک ایمیش. هانسی اثرلر کوباردیر، یوکسک صینیفدندیر دئیه بیلریک؟» دئیه سوروشور نورالله آتاچ.
تنقیدچی بونا آیدینلیق گتیرمهیه چالیشسا دا، یئنه ده بیزیم آنلاییشیمیزدا کلاسیک سؤزونون بو معناسی دوغمالاشمایاجاقدیر. اونا گؤره کی عمومیتله غرب ادبیاتیندا، ادبیاتی چوخ زامانلار هم اوخویانی هم ده یازانلاری «کوبارلار» صینیفی اولموشلار. بیزیم ادبیاتیمیزدا ایسه نه کوبار یازانیمیز نه ده کوبار اوخویانیمیز اولموشدور غربده اولان آنلاییشلار قارشیسیندا. بیزده «سارای ادبیاتی» اولدوغونو هامی بیلیر. « #سارای_ادبیاتی» ایسه «سارای»دا اوخودوقدان سونرا، شاعیرین «دیوانینا» کئچیردی. «سارای» آداملاری یالنیز شاعیرین آغزیندان بیر دفعهلیک شعری ائشیدیردی. سونرا شاعیرین امک حاققینی وئریردی و داها شعر، سارایدا اونودولوردو. شاعیرین شعرلری دیوانینا کئچدیکدن سونرا اوزون سوره چکیردی آز سایلی شعر سئورلر طرفیندن اوخونماغا باشلاییردی.
نورالله آتاچ سوندا بو نتیجهیه چاتیرکی:«کلاسیکلیک بیر جیغیر دئییلدیر، کلاسیک کؤهنلمز، کئچمیشده قالماز معناسیندادیر. هر دؤنم اؤز کلاسیکلرینی یئتیشدیریر.» (ص 24 دئنهمهلر)
@dusharge
#همت_شهبازی
#کلاسیک سؤزو بیزیم تاریخی آنلاییشیمیزا چاغداش زاماندا هوپموشدور. کئچمیش زامانلاردا عمومیتله چاغداش اصطلاحی اولمادان اونون قارشی طرفی اولان کؤهنه و یا اسکی اصطلاحی دا یوخ ایدی. «اسکی» صیفتی شعره عاید دئییلهسی بیر اصطلاح دئییلدیر. بعضی تذکرهچیلر، بیر سیرا شاعیرلرین اوسلوبوندان دانیشارکن «بدیعی و یا تزه شعرلری» اولدوقلارینا اشاره ائدیرلر. آنجاق بو «تزهلیک» همان « #دیوان» آنلاییشی چرچیوهسیندن قیراغا چیخمیردی. شعرده بعضی فرقلیلیکلر یارادان شاعیرلرین اوسلوبونا بو سؤزو ایشلهدیردیلر. یعنی مسئله بو کلمهنین ایشلهنیب ایشلنمهمهسینده دئییل. عمومیتله #مدرن دوشونجه بیزه آخیب گلمهمیشدن قاباق، اسکی ادبیات هئچ زامان اؤزونو چاغداش و اؤزوندن قاباقکی ادبیاتی «اسکی» و یا بونا بنزر باشقا بیر آدلا صادالاماییبدیر. تذکرهلرده بعضن فیلان شاعیرین یئنی اوسلوبو اولدوغونا اشاره اولونور؛ آنجاق بو یئنی اوسلوب عمومی بیر اوسلوب اولمادان، همان اسکی ادبیات چرچیوهسینده بیر اوسلوب اولدوغونا اشارهدیر.
بونلاری نظره آلاراق و «کلاسیک» آنلاییشینین بیزیم ادبیاتیمیزدا یئنی بیر آنلاییش اولدوغونو دا بری باشدان وورغولایاراق «یئنی شعر»ین قارشی طرفی اولان شعری بعضن «دیوان» بعضن دا «کلاسیک» شعر آدلاندیردیغیمیزدا مقصدیمیز عینی آنلاییشدیر. حتتا «دیوان شعری» آنلاییشی دا « #یئنی_شعر» آنلاییشی یاراندیقدان سونرا یارانماسی دوشونجهسیندهیم. «یئنی شعر» اؤزوندن قاباقکی شعری، اؤزو ایله فرقلندیرمک اوچون «دیوان شعری» یا «کلاسیک شعری» یاراندی.
بئلهلیکله ایستر «دیوان» ایستر «کلاسیک» آدلاندیردیغیمیز شعر، چاغداش شعردن اؤنجه «قافیهلی» شعره دئییریک. قافیهلی شعر چاغداش دؤنَمده ده یازیلیر. بونلاری دا قافیهلی اولدوغو اوچون « #کلاسیک_شعر» آدلاندیریریق. کلاسیک قافیهلی شعر، چاغداش زاماندا طبیعی کی اؤزونو یئنیلشدیردی. آنجاق بو شعرلر، کلاسیک قافیهلی شعرین فورمتینی منیمسهدیکلری اوچون باشقا بیر قونودا یعنی «مدرن و یا #سربست_شعر»دن باشقا بیر چرچیوهده آراشدیرماق گرهکیر:
«میلادی 2.جی عصرده، روما تدقیقاتچیسی آولوس جلیوس یازیچیلاری ایکی گروپا بؤلور: کلاسیک یازارلار، کوتله یازارلار. کلاسیک یازارلار عنوانینی، اثرلرینی توپلومون یوکسک صینیفلر طرفیندن مطالعه اولونان یازارلاری حساب ائدیر. گئتگئده بونون معناسی گئنیشلهنهرک کلاسیک اثرلر، گنج نسلین تعلیم تربیهسینده و درسلیکلرینده استفاده اولوب تدریس اولونان اثرلری احتیوا ائتدی» (رضا حسینی، مکتب های ادبی)
تورک #تنقیدچیسی و «دئنهمه» ژانرینین تورکیهده بانیلریندن اولان « #نورالله_آتاچ» ایسه «کلاسیک» سؤزونو گلمه بیر سؤز اولدوغونو دئیهرک یازیر:
«کلاسیک لاتینجه ده «یوکسک صینیفده، کوبار (زادگان، اشرافی) اثر» دئمک ایمیش. هانسی اثرلر کوباردیر، یوکسک صینیفدندیر دئیه بیلریک؟» دئیه سوروشور نورالله آتاچ.
تنقیدچی بونا آیدینلیق گتیرمهیه چالیشسا دا، یئنه ده بیزیم آنلاییشیمیزدا کلاسیک سؤزونون بو معناسی دوغمالاشمایاجاقدیر. اونا گؤره کی عمومیتله غرب ادبیاتیندا، ادبیاتی چوخ زامانلار هم اوخویانی هم ده یازانلاری «کوبارلار» صینیفی اولموشلار. بیزیم ادبیاتیمیزدا ایسه نه کوبار یازانیمیز نه ده کوبار اوخویانیمیز اولموشدور غربده اولان آنلاییشلار قارشیسیندا. بیزده «سارای ادبیاتی» اولدوغونو هامی بیلیر. « #سارای_ادبیاتی» ایسه «سارای»دا اوخودوقدان سونرا، شاعیرین «دیوانینا» کئچیردی. «سارای» آداملاری یالنیز شاعیرین آغزیندان بیر دفعهلیک شعری ائشیدیردی. سونرا شاعیرین امک حاققینی وئریردی و داها شعر، سارایدا اونودولوردو. شاعیرین شعرلری دیوانینا کئچدیکدن سونرا اوزون سوره چکیردی آز سایلی شعر سئورلر طرفیندن اوخونماغا باشلاییردی.
نورالله آتاچ سوندا بو نتیجهیه چاتیرکی:«کلاسیکلیک بیر جیغیر دئییلدیر، کلاسیک کؤهنلمز، کئچمیشده قالماز معناسیندادیر. هر دؤنم اؤز کلاسیکلرینی یئتیشدیریر.» (ص 24 دئنهمهلر)
@dusharge
#شعریمیزده تانری نین حال لاری
#همت_شهبازی
#نیچه تانرینی اؤلدورور.« #تانرینین_اؤلومو» ایله « #انسانین_دیریلمهسینه» امضا آتیر.بئله لیکله یئر اوزو تانریسیز قالمیر.بو دفعه، «انسان» تانری اولور.دئمک «انسان» یئنی عصرین حیات فلسفهسینه چئوریلیر. بونون نمونهوی فلسفهسینی بؤیوک مقیاسدا « #وار_اولوشچولوق»دا [ #اگزیستانسیالیزم] گؤروروک.بو آخیمین دوشونجهسینده انسان حتتا اؤزوندن قاباقکی فلسفهده ان زیروهلرده دوران «تانری» آنلاییشییندان دا یوکسکلره اوجالیر.بو، نیچهنین آنلاییشیندا #فوقالانسان (#اَبَر_انسان) آدلانیردی.
#قضو_قدرچی (تقدیرگرایی) مضمونلو شعرلریمیز داها چوخ #دیوان_شعرینده اؤزونو گؤستریر.بو کیمی شعرلرین باشیندا «تانری» آنلاییشی دورور.دیوان شعرینده، بو گونکو اورتالیق آنلاییشدا اولدوغو کیمی،هر بیر شئیین طالعی، تانرییا باغلی قضو قدرچیلیکله دَیرلندیرمه آکتوواللیق داشییر.
تانرییا مراجعت ائتمک دؤرد استقامتده نتیجهلنیر شعریمیزده عمومیتله:
الف)تانری ایله باریشماق
ب)تانریدان آسیلی اولماق
ج)تانرییا غضبلنمک
د)تانرییا عصیان
آرا وئرمهدن دئییم کی ایلک ایکی خصوصیت عمومیتله دیوان شعرینه عایددیر.هر چند اونون چالارلارینی #یئنی_چاغ شعریمیزده ده گؤروروک. اوچ و دؤردونجو کیفیت ایسه،داها چوخ یئنی چاغ شعرینده اؤزونو گؤستریر. یئنی چاغدا تانرییا غضبلنمه مسئلهسی، تانریدان اوز دؤندرمه مسئلهسی ایله عوض اولونور. نتیجه ده ایسه «تانرییا عصیان» مسئلهسی یارانیر و «تانری ایله باریشماق» مسئلهسی قضو-قدرچی آنلاییشلا عینی قاپییا چیخیر. بونون اساس موتیوینی انسانلارین علاجسیز قالاراق، تانری قاپیسینا گئدیب اونونلا تامامی ایله باریشماق تشکیل ائدیر. #پوئتیک نمونهلر بونا گؤسترمک ایستهریکسه، دیوان شعرینده اولان #مناجاتلاری گؤستره بیلریک.بو کیمی ژانرلاردا، شاعیر علاجسیز قالدیغینی دویدوقدا سانکی تانری طرفیندن اونا یازیلان هر بیر آلین یازینی بیر قضو-قدر اولاراق قبول ائدیر و بونونلا تانری ایله باریشیغا چیخیر.
2.جی مسئله ایسه: #صوفیزمده اؤزونو گؤستریر. صوفیلر، هر بیر شئیی تانریدان آسیلی بیلیرلر. انسانا عاید اولان درد-کدر، حیات- اؤلوم، غصه- شن،و... تانرینین بخش ائتدییی گؤزللیکلردیر دئییرلر. دوغرو اوخودوغونوز: #گؤزللیکلر.بو مقامدا، درد، اؤلوم، کدر کیمی اوزوجو حاللار انسان اوچون خوش آنلاردیر.ناقص انسان، تانریدان آسیلی اولان بو سیناقلاردان اوغورجاسینا چیخدیقدا #کامیل_انسان اولور.بو ایسه انسانین #تانریسال مقامی دئمکدیر. تانریسال مقام ایسه، انسانی تانریدان آسیلی ائدیر. تانرییا غضبلنمک ایسه، شعریمیزین بوتون حاللاریندا اؤزونو گؤستریر. تانرییا آسیلی اولدوقدا،هر شئی شیریندیر.اونا گؤره تانرییا شکایتلنمه یوخدور. تانرییا غضبلنمه یین کؤکو شکایتلنمه ایله باشلاییر. اؤزونو یالقیز گؤرن، معنوی تنهالیقدا هئچ بیر نتیجه آلا بیلمهین انسان،یا اؤزونو قیناییر یا دا تانرینی. بونلارین هر ایکیسینین چیخیش یولو ایسه تانرییا غضبلنمه ایله نتیجهلنیر.بو حاللاری بعضن یالواریشلی مناجاتلاردا، بعضن زاریلتیلی صوفیزمده، بعضن دونیانین گئدیشاتیندان ناراضی قالان بونلارین هر ایکیسینده و حتتا تانرییا عصیان زامانیندا باش وئریر.
تانرییا عصیان ائتمک ایسه، عمومیتله « #آیدینلانما»[روشنگری] دؤنمیندن باشلایاراق داها چوخ رئال فاکتلاری منیمسهیهرک اؤزونو گؤستریر.بو دؤنمده انسان نه اؤزونه قاپیلیر، نه یالواریر،نه ده غضبلهنیر. سادهجه اؤزونو حاق بیلهرک موهوماتی کنارا وورور؛ و رئال فاکتلار اوزرینده داورانماغا چالیشیر.بو ایسه اونو چوخ زاماندا تانرینین حیاتدا رولو اولمادیغی نتیجهسینه گتیریب چیخاریر.بو اونون دونیایا اوبیئکتیو باخیشیندان ایرهلی گلیردی. بئلهلیکله دونیانی یئنیدن قورماق مقصدیله، تاریخ بویو کؤکلندییی اؤزول اینانجلاری سیندیرماغا قصد ائتدییی آندا، تانرییا اولان اؤزول اینانجی دا سارسیتماغا باشلادی.
اختصارلا #دیوان_چاغداش شعر دونیا گؤروشلرینین فرقلرینی سسلندیردیکده بئله عمومی نتیجهیه چاتا بیلریک:
دونیانی فانی سانان شاعیرین سون سیغیناجاق یئری تانری دیر.بئله اولمادیقدا اونون احوالینی اومیدسیزلیک چولغایاراق فردی دویغولارینین ایچینه یووارلاناجاقدیر. #اسکی_شعر دوشونجهسینین اؤزهیی بودور:
دونیانی، حیاتی،فانی سانماق،اونا گؤره ده یالنیز تانرینین اتهییندن یاپیشماق.
#چاغداش دؤنمده ده خصوصیله #مدرنیزمین بعضی قوللاریندا سسلهنن معنویاتسیزلیق اؤن سیرایا کئچیر.آنجاق اونلار بو بوجاقدان حیاتی، دونیانی فانی بیلمیردیلر.ائله بو موقعلرینه گؤره ده انسانین معنوی حیاتینین چؤکمهسینین جارچیسی اولاراق یاشاتماق ایستهییردیلر.داها دوغروسو،انسانا مادی حیاتین گرکلی اولماسینی وورغولادیقلاری حالدا،معنوی حیاتین دا انسان بوتؤولویونون یئتکینلشمهسینده اؤنملی اولدوغونو دئییر.
https://telegram.me/dusharge
#همت_شهبازی
#نیچه تانرینی اؤلدورور.« #تانرینین_اؤلومو» ایله « #انسانین_دیریلمهسینه» امضا آتیر.بئله لیکله یئر اوزو تانریسیز قالمیر.بو دفعه، «انسان» تانری اولور.دئمک «انسان» یئنی عصرین حیات فلسفهسینه چئوریلیر. بونون نمونهوی فلسفهسینی بؤیوک مقیاسدا « #وار_اولوشچولوق»دا [ #اگزیستانسیالیزم] گؤروروک.بو آخیمین دوشونجهسینده انسان حتتا اؤزوندن قاباقکی فلسفهده ان زیروهلرده دوران «تانری» آنلاییشییندان دا یوکسکلره اوجالیر.بو، نیچهنین آنلاییشیندا #فوقالانسان (#اَبَر_انسان) آدلانیردی.
#قضو_قدرچی (تقدیرگرایی) مضمونلو شعرلریمیز داها چوخ #دیوان_شعرینده اؤزونو گؤستریر.بو کیمی شعرلرین باشیندا «تانری» آنلاییشی دورور.دیوان شعرینده، بو گونکو اورتالیق آنلاییشدا اولدوغو کیمی،هر بیر شئیین طالعی، تانرییا باغلی قضو قدرچیلیکله دَیرلندیرمه آکتوواللیق داشییر.
تانرییا مراجعت ائتمک دؤرد استقامتده نتیجهلنیر شعریمیزده عمومیتله:
الف)تانری ایله باریشماق
ب)تانریدان آسیلی اولماق
ج)تانرییا غضبلنمک
د)تانرییا عصیان
آرا وئرمهدن دئییم کی ایلک ایکی خصوصیت عمومیتله دیوان شعرینه عایددیر.هر چند اونون چالارلارینی #یئنی_چاغ شعریمیزده ده گؤروروک. اوچ و دؤردونجو کیفیت ایسه،داها چوخ یئنی چاغ شعرینده اؤزونو گؤستریر. یئنی چاغدا تانرییا غضبلنمه مسئلهسی، تانریدان اوز دؤندرمه مسئلهسی ایله عوض اولونور. نتیجه ده ایسه «تانرییا عصیان» مسئلهسی یارانیر و «تانری ایله باریشماق» مسئلهسی قضو-قدرچی آنلاییشلا عینی قاپییا چیخیر. بونون اساس موتیوینی انسانلارین علاجسیز قالاراق، تانری قاپیسینا گئدیب اونونلا تامامی ایله باریشماق تشکیل ائدیر. #پوئتیک نمونهلر بونا گؤسترمک ایستهریکسه، دیوان شعرینده اولان #مناجاتلاری گؤستره بیلریک.بو کیمی ژانرلاردا، شاعیر علاجسیز قالدیغینی دویدوقدا سانکی تانری طرفیندن اونا یازیلان هر بیر آلین یازینی بیر قضو-قدر اولاراق قبول ائدیر و بونونلا تانری ایله باریشیغا چیخیر.
2.جی مسئله ایسه: #صوفیزمده اؤزونو گؤستریر. صوفیلر، هر بیر شئیی تانریدان آسیلی بیلیرلر. انسانا عاید اولان درد-کدر، حیات- اؤلوم، غصه- شن،و... تانرینین بخش ائتدییی گؤزللیکلردیر دئییرلر. دوغرو اوخودوغونوز: #گؤزللیکلر.بو مقامدا، درد، اؤلوم، کدر کیمی اوزوجو حاللار انسان اوچون خوش آنلاردیر.ناقص انسان، تانریدان آسیلی اولان بو سیناقلاردان اوغورجاسینا چیخدیقدا #کامیل_انسان اولور.بو ایسه انسانین #تانریسال مقامی دئمکدیر. تانریسال مقام ایسه، انسانی تانریدان آسیلی ائدیر. تانرییا غضبلنمک ایسه، شعریمیزین بوتون حاللاریندا اؤزونو گؤستریر. تانرییا آسیلی اولدوقدا،هر شئی شیریندیر.اونا گؤره تانرییا شکایتلنمه یوخدور. تانرییا غضبلنمه یین کؤکو شکایتلنمه ایله باشلاییر. اؤزونو یالقیز گؤرن، معنوی تنهالیقدا هئچ بیر نتیجه آلا بیلمهین انسان،یا اؤزونو قیناییر یا دا تانرینی. بونلارین هر ایکیسینین چیخیش یولو ایسه تانرییا غضبلنمه ایله نتیجهلنیر.بو حاللاری بعضن یالواریشلی مناجاتلاردا، بعضن زاریلتیلی صوفیزمده، بعضن دونیانین گئدیشاتیندان ناراضی قالان بونلارین هر ایکیسینده و حتتا تانرییا عصیان زامانیندا باش وئریر.
تانرییا عصیان ائتمک ایسه، عمومیتله « #آیدینلانما»[روشنگری] دؤنمیندن باشلایاراق داها چوخ رئال فاکتلاری منیمسهیهرک اؤزونو گؤستریر.بو دؤنمده انسان نه اؤزونه قاپیلیر، نه یالواریر،نه ده غضبلهنیر. سادهجه اؤزونو حاق بیلهرک موهوماتی کنارا وورور؛ و رئال فاکتلار اوزرینده داورانماغا چالیشیر.بو ایسه اونو چوخ زاماندا تانرینین حیاتدا رولو اولمادیغی نتیجهسینه گتیریب چیخاریر.بو اونون دونیایا اوبیئکتیو باخیشیندان ایرهلی گلیردی. بئلهلیکله دونیانی یئنیدن قورماق مقصدیله، تاریخ بویو کؤکلندییی اؤزول اینانجلاری سیندیرماغا قصد ائتدییی آندا، تانرییا اولان اؤزول اینانجی دا سارسیتماغا باشلادی.
اختصارلا #دیوان_چاغداش شعر دونیا گؤروشلرینین فرقلرینی سسلندیردیکده بئله عمومی نتیجهیه چاتا بیلریک:
دونیانی فانی سانان شاعیرین سون سیغیناجاق یئری تانری دیر.بئله اولمادیقدا اونون احوالینی اومیدسیزلیک چولغایاراق فردی دویغولارینین ایچینه یووارلاناجاقدیر. #اسکی_شعر دوشونجهسینین اؤزهیی بودور:
دونیانی، حیاتی،فانی سانماق،اونا گؤره ده یالنیز تانرینین اتهییندن یاپیشماق.
#چاغداش دؤنمده ده خصوصیله #مدرنیزمین بعضی قوللاریندا سسلهنن معنویاتسیزلیق اؤن سیرایا کئچیر.آنجاق اونلار بو بوجاقدان حیاتی، دونیانی فانی بیلمیردیلر.ائله بو موقعلرینه گؤره ده انسانین معنوی حیاتینین چؤکمهسینین جارچیسی اولاراق یاشاتماق ایستهییردیلر.داها دوغروسو،انسانا مادی حیاتین گرکلی اولماسینی وورغولادیقلاری حالدا،معنوی حیاتین دا انسان بوتؤولویونون یئتکینلشمهسینده اؤنملی اولدوغونو دئییر.
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
#حکایه یوخسا #اؤیکو || #همت_شهبازی
#ادبیات_سئونلر گروهوندا، مهمت گوموشکیلیج-ین #اؤیکو کلمهسی اوزرینه بیر یازیسی پایلاشیلدی. بو کلمهنین بیزیم ده ادبی محیطیمیزده یوخاری فاییزدا استفاده اولونماسینین شاهیدییک. چوخدان ایدی بیر آچیقلاما یازماق ایستیردیم. بو یازینین یاییلماسی، فیکیرلریمی عرصهیه گتیرمهیه بیر واسیطه اولدو.
بورادا داها چوخ «اؤیکو» آنلاییشی دارتیشیلاسی موضوعدور. مقالهده «اؤیکو» سؤزونون کؤکلری حاقدا بیلگیلر وئریلیر. بو مقالهنین بیر یئری ایله راضی دئییلم. کلمهنین اویدورما اولماسی ایله. مقالهده دئییلدییی کیمی اؤیکو سؤزونون کؤکلری #دیوان_لغات_الترکده و #قوتادغوبیلیکده ده واردیر. آنجاق بو گونکو کیمی ایشلنمیر. داها دوغروسو بو گون اؤیکو کیمی ایشلهنن سؤز کئچمیشده « #اؤیکون» کیمی وار ایمیش؛ و بونون دا معناسی «تقلید ائتمک»دیر. داها دوغروسو « #اؤیکونمک» یعنی تقلید ائتمک.
مقاله داها چوخ بو کلمهنین کؤکو اوزرینده دایانیر. آنجاق #استانبول_تورکجهسینده و اورادان بیزیم ادبیاتیمیزدا ایشلهنن «اؤیکو» سؤزو، بیر نوع ادبی روایتین و باشقا سؤزله «حکایه» آنلاییشینین قارشیلیغی کیمی ایشلنمکدهدیر. مقالهده یانلیش اؤنری ده وئریلیر. اورادا بو کلمهنی کیچیک حکایه، و یا فرانسا دیلینده اولان نووئل سؤزونون قارشیسیندا استفاده اولونماسینی تکلیف ائدیر. بو اؤزو داها یانلیشدیر.
منجه #اؤیکو سؤزونون #لغتجه معناسینی نظره آلاراق کؤکو بیر #نظری دارتیشمایا قاییدیر. #افلاطون ایله #ارسطونون صنعتین رئال اولوب اولماماسی مسئلهسینده مباحثهلری بو سؤزون آنلاییشینی بیزه آچیقلایا بیلر. افلاطون شاعیرلری اؤزونون الوئریشلی توپلوموندان (مدینه فاضله) قووب چیخاریر. اونلاری حقیقتی تقلید ائتدییی اوچون قینایاراق، همی ده هئچ بیر فایدالاری اولمادیغینی سؤیلهییر. اونون نظرینده صنعتکار وار اولان شئیین اوزوندن رساملیق ائدیر. حقیقت، رئاللیق اؤزو اولدوغو حالدا، صنعتکار اونون اوزونو یئنیدن چکیر. بو رئاللیقلار اؤزو تقلیدی رئاللیقلاردیر. ایندی صنعتکار بو تقلیدی رئاللیقلاری یئنیدن عکس ائتدیردیکده تقلیدی بیر داها تقلید ائدیر.
ارسطو بو نوع ادبی تقلیدین آدینی #میمهسیس MIMESIS قویور. افلاطون میمهسیسی، حادثهلرین روایی خطی حساب ائدهرک اونو داها چوخ اجرا ائتمکده گؤرور. یعنی او ایکی نوع تقلیدی روایته اینانیر: میمهسیس کی داها چوخ اجرا اولونور. بونا نمونه « #پیئس»لردیر. ایکینجیسی ائپیک ایفادهلی سوژئت خطی کی داها چوخ ناغیل اولونور. بونا دا اؤرنک #ائپیک_شعرلردیر. مثلن #هومئرین اودیسهسی. بو ناغیل ائتمه جریانی 18.جی عصرهجک داوام ائدیر. بو زاماناجاق بو نوع روایتین و ادبی ژانرین آدینی « #رومانس» آدلاندیرماق اولار. بو تاریخدن بویانا روایت صیرف رئاللیقلاری تقلید ائتمیر. بو زاماندان ادبیاتین باشقا #ژانری یعنی « #رومان» ظهور ائدیر. رومان #رئالیزمله باشلادیغینا باخمایاراق صیرف رئاللیقلاری عکس ائتمیر. اونو تحلیل ائدیر. اونو یئنیدن یارادیر. اونو نئجه دئیرلر قورتدالاییر. بو زامانین روایی ژانرلاریندا رئال، داها اؤزونو گؤستردییی رئاللیق دئییل.
اؤیکو سؤزونو حکایه یئرینه ایشلهدنلر یوخاریدا دئدییمیز ایلک آنلاییشی نظره آلاراق یارادیرلار. داها دوغروسو اونلار روایتی #تقلیدی_سوژئت بیلهرک رئاللیقدان صیرف تقلید ائتمه آنلامیندا بیلدیکلری اوچون بو سؤزو یانلیش اولاراق استفاده ائتدیلر. اونا گؤره کی آرتیق سوژئت، گئرچکلیین تقلیدی دئییلدیر. بونا گؤره بؤیوک بیر ادبی ژانری عکس ائتمک اوچون، اؤیکو کیمی دار معنالی بیر آنلاییشا سیغیندی. بو ایسه سوژئته سؤیکهنن بوتون روایی-ادبی ژانرلارین یانلیش تصوورو ایدی. منجه بو گون #حکایه یئرینه #اؤیکو سؤزوندن استفاده ائتمک یانلیش بیر حقیقتدیر. اونا گؤره کی فارسلار دئمیشکن «نقض غرض»دیر. حکایهنین ادعاسی رئاللیقلاری یئنیدن چؤزمکدیر، اونو تقلید ائتدیکده ایسه هئچ بیر شئی الده ائده بیلمهیهجکدیر.
https://telegram.me/dusharge
#ادبیات_سئونلر گروهوندا، مهمت گوموشکیلیج-ین #اؤیکو کلمهسی اوزرینه بیر یازیسی پایلاشیلدی. بو کلمهنین بیزیم ده ادبی محیطیمیزده یوخاری فاییزدا استفاده اولونماسینین شاهیدییک. چوخدان ایدی بیر آچیقلاما یازماق ایستیردیم. بو یازینین یاییلماسی، فیکیرلریمی عرصهیه گتیرمهیه بیر واسیطه اولدو.
بورادا داها چوخ «اؤیکو» آنلاییشی دارتیشیلاسی موضوعدور. مقالهده «اؤیکو» سؤزونون کؤکلری حاقدا بیلگیلر وئریلیر. بو مقالهنین بیر یئری ایله راضی دئییلم. کلمهنین اویدورما اولماسی ایله. مقالهده دئییلدییی کیمی اؤیکو سؤزونون کؤکلری #دیوان_لغات_الترکده و #قوتادغوبیلیکده ده واردیر. آنجاق بو گونکو کیمی ایشلنمیر. داها دوغروسو بو گون اؤیکو کیمی ایشلهنن سؤز کئچمیشده « #اؤیکون» کیمی وار ایمیش؛ و بونون دا معناسی «تقلید ائتمک»دیر. داها دوغروسو « #اؤیکونمک» یعنی تقلید ائتمک.
مقاله داها چوخ بو کلمهنین کؤکو اوزرینده دایانیر. آنجاق #استانبول_تورکجهسینده و اورادان بیزیم ادبیاتیمیزدا ایشلهنن «اؤیکو» سؤزو، بیر نوع ادبی روایتین و باشقا سؤزله «حکایه» آنلاییشینین قارشیلیغی کیمی ایشلنمکدهدیر. مقالهده یانلیش اؤنری ده وئریلیر. اورادا بو کلمهنی کیچیک حکایه، و یا فرانسا دیلینده اولان نووئل سؤزونون قارشیسیندا استفاده اولونماسینی تکلیف ائدیر. بو اؤزو داها یانلیشدیر.
منجه #اؤیکو سؤزونون #لغتجه معناسینی نظره آلاراق کؤکو بیر #نظری دارتیشمایا قاییدیر. #افلاطون ایله #ارسطونون صنعتین رئال اولوب اولماماسی مسئلهسینده مباحثهلری بو سؤزون آنلاییشینی بیزه آچیقلایا بیلر. افلاطون شاعیرلری اؤزونون الوئریشلی توپلوموندان (مدینه فاضله) قووب چیخاریر. اونلاری حقیقتی تقلید ائتدییی اوچون قینایاراق، همی ده هئچ بیر فایدالاری اولمادیغینی سؤیلهییر. اونون نظرینده صنعتکار وار اولان شئیین اوزوندن رساملیق ائدیر. حقیقت، رئاللیق اؤزو اولدوغو حالدا، صنعتکار اونون اوزونو یئنیدن چکیر. بو رئاللیقلار اؤزو تقلیدی رئاللیقلاردیر. ایندی صنعتکار بو تقلیدی رئاللیقلاری یئنیدن عکس ائتدیردیکده تقلیدی بیر داها تقلید ائدیر.
ارسطو بو نوع ادبی تقلیدین آدینی #میمهسیس MIMESIS قویور. افلاطون میمهسیسی، حادثهلرین روایی خطی حساب ائدهرک اونو داها چوخ اجرا ائتمکده گؤرور. یعنی او ایکی نوع تقلیدی روایته اینانیر: میمهسیس کی داها چوخ اجرا اولونور. بونا نمونه « #پیئس»لردیر. ایکینجیسی ائپیک ایفادهلی سوژئت خطی کی داها چوخ ناغیل اولونور. بونا دا اؤرنک #ائپیک_شعرلردیر. مثلن #هومئرین اودیسهسی. بو ناغیل ائتمه جریانی 18.جی عصرهجک داوام ائدیر. بو زاماناجاق بو نوع روایتین و ادبی ژانرین آدینی « #رومانس» آدلاندیرماق اولار. بو تاریخدن بویانا روایت صیرف رئاللیقلاری تقلید ائتمیر. بو زاماندان ادبیاتین باشقا #ژانری یعنی « #رومان» ظهور ائدیر. رومان #رئالیزمله باشلادیغینا باخمایاراق صیرف رئاللیقلاری عکس ائتمیر. اونو تحلیل ائدیر. اونو یئنیدن یارادیر. اونو نئجه دئیرلر قورتدالاییر. بو زامانین روایی ژانرلاریندا رئال، داها اؤزونو گؤستردییی رئاللیق دئییل.
اؤیکو سؤزونو حکایه یئرینه ایشلهدنلر یوخاریدا دئدییمیز ایلک آنلاییشی نظره آلاراق یارادیرلار. داها دوغروسو اونلار روایتی #تقلیدی_سوژئت بیلهرک رئاللیقدان صیرف تقلید ائتمه آنلامیندا بیلدیکلری اوچون بو سؤزو یانلیش اولاراق استفاده ائتدیلر. اونا گؤره کی آرتیق سوژئت، گئرچکلیین تقلیدی دئییلدیر. بونا گؤره بؤیوک بیر ادبی ژانری عکس ائتمک اوچون، اؤیکو کیمی دار معنالی بیر آنلاییشا سیغیندی. بو ایسه سوژئته سؤیکهنن بوتون روایی-ادبی ژانرلارین یانلیش تصوورو ایدی. منجه بو گون #حکایه یئرینه #اؤیکو سؤزوندن استفاده ائتمک یانلیش بیر حقیقتدیر. اونا گؤره کی فارسلار دئمیشکن «نقض غرض»دیر. حکایهنین ادعاسی رئاللیقلاری یئنیدن چؤزمکدیر، اونو تقلید ائتدیکده ایسه هئچ بیر شئی الده ائده بیلمهیهجکدیر.
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge || همت شهبازی
tuyuglar- hümmət şəhbazi @dusharge
آت اوستو بیر باخیش
#ائلشن_بؤیوکوند
#چاغداش_تورک_ادبیاتیمیزین ان بوُیوک پروبلئملریندن بیری یازار و آراشدیرماچیلاریمیزین بیر چوخونون " #قایناق" وئرمهدن کیتاب و مقاله یازماسیدیر. تانیق سیراسیندا بونا اونلارجا #کیتاب آدینی چکمک و دوزمک اولار. بو بیر باشا یازار و آراشدیرماچیلارین دونیا، ایران و قونشو اؤلکهلرین بیرینجی درجهلی یازار و آراشدیرماچیلارینین اثرلری ایله تانیش اولمامالاریندان قایناقلانسا دا هم ده " #ادبی_بیج_لیک" و " #ادبی_اوغورلوقدان" سوراق وئرمکدهدیر.
آنجاق اودلو(سایین) #همت_شهبازی بَیین #قاضی_بورهان_الدینین تویوغلارینا یازدیغی #اؤن_سؤز دیوان ادبیاتی آراشدیرماچیلاری اوچون #قایناق_شوناسلیق باخیمیندان اینجهلیکله یازیلمیش و اینجیلرله خینجاخینج اولموش بیر اوُنسوُزدور. همت بَیین قاضی بورهانالدین-ین " #تویوغ_لار" کیتابینا یازدیغی اوُنسوُز #مودئرن و #پوست_مودئرن ادبیات نظریهلری ایله هئچ بیر باغی یوخدور. اصلینده بونا هئچ گرک ده یوخ ایدی. آنجاق، قایناقشوناسلیق، #دیوان_ادبیاتی مسئلهلرینی آراشدیرما مئتودو و گونئیده اونودولموش شعیر سایاغی اولان "تویوغ" و دیوان ادبیاتیمیزین پاخیر باسمیش ان گوُرکملی آدلاریندان بیری اولان قاضی بورهانالدینی تانیتماق یاخود یئنیدن دیریلتمک باخیمیندان بؤیوک اؤنم داشیماقدادیر.
سئوگی و حوُرمتله🌹
https://telegram.me/dusharge
#ائلشن_بؤیوکوند
#چاغداش_تورک_ادبیاتیمیزین ان بوُیوک پروبلئملریندن بیری یازار و آراشدیرماچیلاریمیزین بیر چوخونون " #قایناق" وئرمهدن کیتاب و مقاله یازماسیدیر. تانیق سیراسیندا بونا اونلارجا #کیتاب آدینی چکمک و دوزمک اولار. بو بیر باشا یازار و آراشدیرماچیلارین دونیا، ایران و قونشو اؤلکهلرین بیرینجی درجهلی یازار و آراشدیرماچیلارینین اثرلری ایله تانیش اولمامالاریندان قایناقلانسا دا هم ده " #ادبی_بیج_لیک" و " #ادبی_اوغورلوقدان" سوراق وئرمکدهدیر.
آنجاق اودلو(سایین) #همت_شهبازی بَیین #قاضی_بورهان_الدینین تویوغلارینا یازدیغی #اؤن_سؤز دیوان ادبیاتی آراشدیرماچیلاری اوچون #قایناق_شوناسلیق باخیمیندان اینجهلیکله یازیلمیش و اینجیلرله خینجاخینج اولموش بیر اوُنسوُزدور. همت بَیین قاضی بورهانالدین-ین " #تویوغ_لار" کیتابینا یازدیغی اوُنسوُز #مودئرن و #پوست_مودئرن ادبیات نظریهلری ایله هئچ بیر باغی یوخدور. اصلینده بونا هئچ گرک ده یوخ ایدی. آنجاق، قایناقشوناسلیق، #دیوان_ادبیاتی مسئلهلرینی آراشدیرما مئتودو و گونئیده اونودولموش شعیر سایاغی اولان "تویوغ" و دیوان ادبیاتیمیزین پاخیر باسمیش ان گوُرکملی آدلاریندان بیری اولان قاضی بورهانالدینی تانیتماق یاخود یئنیدن دیریلتمک باخیمیندان بؤیوک اؤنم داشیماقدادیر.
سئوگی و حوُرمتله🌹
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
#محمد_فضولی، رند دلسوخته
نوشته: #همت_شهبازی
در تاریخ #ادبیات_آذربایجان شاهد شخصیت های ادبی بزرگی هستیم که هرکدام به نحوی به ادبیات و فرهنگ این مرز و بوم کمک کرده، آن را به اوج رسانده اند. یکی از این شخصیت ها، « محمد بن سلیمان » معروف به « مولانا فضولی » از شعرای قرن 10 هجری است. او از معدود شاعرانی است که در شعر، شعرای بعد از خود را تحت تأثیر قرار داده و متاع سخنش دست به دست گشته و جایگاهی برای خود پیدا کرده است. بیشتر آثار او، بخصوص اشعار غنایی اش در بین توده مردم رواج داشته، به طوری که وقتی میرزا مهدی خان استرآبادی کتاب « #مبانی_اللغت » یا « #سنگلاخ» خود را می نوشت ، برای گفته های خود شواهدی از اشعار فضولی می آورد.
دوره ی اواخر تیموری و اوایل صفوی دوره ای است که « در عین حال که با کامیابی های نظامی و سیاسی و با جنگاوری ها و پیروزی های مردانی چون شاه اسماعیل و شاه عباس صفوی همراه بود، با فرمانروایی مردانی لایق و با نفوذ مفسده جویان، پیشوایی فکری و عقلی متعصبان کوته نظر جاهل نیز تقارن داشت » ( 1 )
در چنین دوره ای سلیمان، پدر فضولی که گویا در #تبریز زندگی می کرده به جهت فشارهای اقتصادی و کشت و کشتارهای متعدد دنبال یک سرپناه راحت و بی اغتشاش رفت و به همین لحاظ روی به عراق نهاد.
فضولی احتمالا به سال 900 هجری در شهر « #حله » از شهرهای عراق به دنیا آمد و تحصیلات خود را در همان شهر یا احتمالا در بغداد به اتمام رسانده است. پدر فضولی بنا به گفته ی « #صادقی_بیگ_افشار » صاحب تذکره ی « #مجمع_الخواص » - که به زبان #ترکی_ازبکی نوشته شده – از ایل بیات بوده که یکی از 22 طایفه مهاجر ترکان #اوغوز میباشد. بنابراین عقیده کسانی چون « #سام_میرزا » که می نویسد : «فضولی از دارالسلام بغداد است و از آن شهر شاعری بهتر از او پیدا نشده» ( 2 ) مردود است. چرا که فضولی در دیوانش بغداد را دیار غربت می نامد.
اما سبب اشتهار او را به «فضولی» بهتر است از زبان خود شاعر در مقدمه #دیوان_فارسی اش بشنویم :
«در ابتدای شروع نظم هرچند روزی دل بر تخلصی می نهادم و بعد از مدتی به واسطه ظهور شریکی به تخلص دیگر تغبیر می دادم. آخرالامر معلوم شد که یارانی که پیش از من بوده اند تخلص ها را بیش از معانی ربوده اند ». ( 3 )
استاد « #برتلس» خاورشناس روسی، او را از « #حروفیان» دانسته است. لیکن در اشعار او نشانی از عقاید و افکار #حروفیان دیده نمی شود:
مشو قانع به صوت و حرف ، کسب فیض معنی کن
که داود از نبوت می کند دعوی نه ز الحانش
شاید این نظر از آنجا ناشی شده باشد که استادِ فضولی ، یعنی « #ملک_الشعرا_حبیبی » - که از استادان مسلم #شعر_ترکی بوده و دیوان او توسط « م. ساوالان » چاپ شده است و تأثیر او را در اشعار ترکی #شاه_اسماعیل_ختایی و خود فضولی می توان مشاهده کرد - یکی از شاعران حروفی بوده و به همین لحاظ فضولی را هم تالی استاد خود معرفی کرده باشند. « #عهدی_بغدادی» که با فضولی معاشرت داشته در #تذکره خود می نویسد: «فضولی اهل طریقت بوده است اما این تذکره نویس به طور صریح بازگو نمی کند که فضولی به کدام طریقت پایبند بوده است» ( 4 ).
#آثار_فضولی به سه #زبان ترکی آذربایجانی، فارسی و عربی است که به معرفی مختصر آنها می پردازیم:...
# # #
ادامه #مقاله را در #لینک زیر بخوانید. در اینجا فقط به ذکر #منابع مورد استفاده میپردازم:
http://dusharge.blogfa.com/post/53
#منابع: _
1. تاریخ ادبیات در ایران ، ذبیح الله صفا ، ج 5 بخش 1 ص 5
2. رک : تحفه سامی ، سام میرزا ، تصحیح همایونفر ، صص 246- 245
3. دیوان فارسی فضولی ، تصحیح حسیبه مازی اوغلی ، مقدمه ، آنکارا 1962 ( تمامی شواهد فارسی از این نسخه است )
4. نشریه دانشکده ادبیات تبریز ، سال 2 ، ش اول و دوم ، ترجمه مرحوم دکتر خیامپور
5. آذربایجان ادبیات تاریخی ( تاریخ ادبیات آذربایجان ) ، گرد آورندگان : م . عارف ، م . ابراهیموف ، باکو 1960
۶. مجله « #ارمغان » ، سال 1309 ، شماره 11 ( متن کامل #سفرنامه_روح در این شماره چاپ شده )
۷. فضولی نین سئچیلمیش اثرلری ( آثار برگزیده فضولی ) ، به اهتمام : آزاده رستمووا ، جلد اول ، باکو 1988
۸. نشریه دانشکده ادبیات تبریز ، سال 2 ، ش 1و 2 ترجمه دکتر خیامپور.
#مقاله اولين بار بصورت #کنفرانس_دانشجویی در سال ۱۳۷۳ و سپس در روزنامه « #مهد_آزادی»، شماره های 531، 533 و 539، دوره چهارم ، سال چهل و پنجم ( آبان 1373) چاپ شد.
https://telegram.me/dusharge
نوشته: #همت_شهبازی
در تاریخ #ادبیات_آذربایجان شاهد شخصیت های ادبی بزرگی هستیم که هرکدام به نحوی به ادبیات و فرهنگ این مرز و بوم کمک کرده، آن را به اوج رسانده اند. یکی از این شخصیت ها، « محمد بن سلیمان » معروف به « مولانا فضولی » از شعرای قرن 10 هجری است. او از معدود شاعرانی است که در شعر، شعرای بعد از خود را تحت تأثیر قرار داده و متاع سخنش دست به دست گشته و جایگاهی برای خود پیدا کرده است. بیشتر آثار او، بخصوص اشعار غنایی اش در بین توده مردم رواج داشته، به طوری که وقتی میرزا مهدی خان استرآبادی کتاب « #مبانی_اللغت » یا « #سنگلاخ» خود را می نوشت ، برای گفته های خود شواهدی از اشعار فضولی می آورد.
دوره ی اواخر تیموری و اوایل صفوی دوره ای است که « در عین حال که با کامیابی های نظامی و سیاسی و با جنگاوری ها و پیروزی های مردانی چون شاه اسماعیل و شاه عباس صفوی همراه بود، با فرمانروایی مردانی لایق و با نفوذ مفسده جویان، پیشوایی فکری و عقلی متعصبان کوته نظر جاهل نیز تقارن داشت » ( 1 )
در چنین دوره ای سلیمان، پدر فضولی که گویا در #تبریز زندگی می کرده به جهت فشارهای اقتصادی و کشت و کشتارهای متعدد دنبال یک سرپناه راحت و بی اغتشاش رفت و به همین لحاظ روی به عراق نهاد.
فضولی احتمالا به سال 900 هجری در شهر « #حله » از شهرهای عراق به دنیا آمد و تحصیلات خود را در همان شهر یا احتمالا در بغداد به اتمام رسانده است. پدر فضولی بنا به گفته ی « #صادقی_بیگ_افشار » صاحب تذکره ی « #مجمع_الخواص » - که به زبان #ترکی_ازبکی نوشته شده – از ایل بیات بوده که یکی از 22 طایفه مهاجر ترکان #اوغوز میباشد. بنابراین عقیده کسانی چون « #سام_میرزا » که می نویسد : «فضولی از دارالسلام بغداد است و از آن شهر شاعری بهتر از او پیدا نشده» ( 2 ) مردود است. چرا که فضولی در دیوانش بغداد را دیار غربت می نامد.
اما سبب اشتهار او را به «فضولی» بهتر است از زبان خود شاعر در مقدمه #دیوان_فارسی اش بشنویم :
«در ابتدای شروع نظم هرچند روزی دل بر تخلصی می نهادم و بعد از مدتی به واسطه ظهور شریکی به تخلص دیگر تغبیر می دادم. آخرالامر معلوم شد که یارانی که پیش از من بوده اند تخلص ها را بیش از معانی ربوده اند ». ( 3 )
استاد « #برتلس» خاورشناس روسی، او را از « #حروفیان» دانسته است. لیکن در اشعار او نشانی از عقاید و افکار #حروفیان دیده نمی شود:
مشو قانع به صوت و حرف ، کسب فیض معنی کن
که داود از نبوت می کند دعوی نه ز الحانش
شاید این نظر از آنجا ناشی شده باشد که استادِ فضولی ، یعنی « #ملک_الشعرا_حبیبی » - که از استادان مسلم #شعر_ترکی بوده و دیوان او توسط « م. ساوالان » چاپ شده است و تأثیر او را در اشعار ترکی #شاه_اسماعیل_ختایی و خود فضولی می توان مشاهده کرد - یکی از شاعران حروفی بوده و به همین لحاظ فضولی را هم تالی استاد خود معرفی کرده باشند. « #عهدی_بغدادی» که با فضولی معاشرت داشته در #تذکره خود می نویسد: «فضولی اهل طریقت بوده است اما این تذکره نویس به طور صریح بازگو نمی کند که فضولی به کدام طریقت پایبند بوده است» ( 4 ).
#آثار_فضولی به سه #زبان ترکی آذربایجانی، فارسی و عربی است که به معرفی مختصر آنها می پردازیم:...
# # #
ادامه #مقاله را در #لینک زیر بخوانید. در اینجا فقط به ذکر #منابع مورد استفاده میپردازم:
http://dusharge.blogfa.com/post/53
#منابع: _
1. تاریخ ادبیات در ایران ، ذبیح الله صفا ، ج 5 بخش 1 ص 5
2. رک : تحفه سامی ، سام میرزا ، تصحیح همایونفر ، صص 246- 245
3. دیوان فارسی فضولی ، تصحیح حسیبه مازی اوغلی ، مقدمه ، آنکارا 1962 ( تمامی شواهد فارسی از این نسخه است )
4. نشریه دانشکده ادبیات تبریز ، سال 2 ، ش اول و دوم ، ترجمه مرحوم دکتر خیامپور
5. آذربایجان ادبیات تاریخی ( تاریخ ادبیات آذربایجان ) ، گرد آورندگان : م . عارف ، م . ابراهیموف ، باکو 1960
۶. مجله « #ارمغان » ، سال 1309 ، شماره 11 ( متن کامل #سفرنامه_روح در این شماره چاپ شده )
۷. فضولی نین سئچیلمیش اثرلری ( آثار برگزیده فضولی ) ، به اهتمام : آزاده رستمووا ، جلد اول ، باکو 1988
۸. نشریه دانشکده ادبیات تبریز ، سال 2 ، ش 1و 2 ترجمه دکتر خیامپور.
#مقاله اولين بار بصورت #کنفرانس_دانشجویی در سال ۱۳۷۳ و سپس در روزنامه « #مهد_آزادی»، شماره های 531، 533 و 539، دوره چهارم ، سال چهل و پنجم ( آبان 1373) چاپ شد.
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
#دیوان_تصحیحی، #نسیمی و ایکی جهان
#همت_شهبازی
#کلاسیک متنلری آراشدیریب تصحیح ائدهرک، الیازما سیستئمیندن بو گونکو تایپ ائتمه متنینه گتیرمکده بؤیوک و اذیت چکیجی بیر ایشدیر. بونون ان چتین یئری #نسخهبدل آراشدیرمادیر. نسخهبدللری قارشی قارشییا قویوب هانسی واریانتین دوغرو یانلیش اولماسی دیوان مصححینین ان حساس ایشلریندن حساب اولونور. بونا قاتلاشان مصحح، همی الینده اساس گؤتوردویو متنی نظره آلیر همی ده باشقا نسخهلری. او، باشقا نسخهلری اساس نسخه ایله توتوشدوردوقدا بیر آندا نئچه بیر سیرا مقصدیؤنلو ایشلر ده گؤرور. تاسوفله ایندییهدک چاپ اولان #تورکجه_دیوان مصححلری بو اساسی، اؤز ایشلرینده یوروتمکدن چکینیرلر.
بو حاقدا بوگونهجک #علمی اساسدا چاپ اولان تورکجه دیوانلار سیراسیندا، سایین #رسول_اسماعیلزادهنین، #شاه_اسماعیل_ختایی دیوانینین (۱۳۸۰) چاپیدیر. او بو اثرده اساس گؤتوردویو نسخه ایله بیرگه نئچه نسخهبدللری ده نظره آلاراق کلمه، عبارت و یا بیت فرقلرینی هر صفحهنین آلتیندا ایضاح ائتمیشدیر. بونلاری دئمکدن، مقصدیمی باشقا بیر شئیه یؤنلتمکدیر. بو گونلرده #نسیمینین «منده سیغار ایکی جهان من بو جهانه سیغمازام» بیتینین دوغرو یانلیش واریانتی حاقدا ایکی باخیش ایزلهدیم. هر ایکی باخیشدا اونون دوغرو واریانتی «منده سیغاریکن» اولدوغونو وورغولامیشلار:
1.بیرینجی باخیش سایین #ایواز_طاهایا عایددیر. یازیچی « #شعر_وارلیغین_ائویدیر» (صص 39-42) کیتابیندان بیر بؤلوم گتیرمکله شعرین رقصه بنزری اولدوغونو تحلیل ائدرکن بو بئیته ده اشاره ائدیر. سونرا بیته بیر ایضاح دا #تلگرام_کانالیندا آرتیریر. (قئید ائدیرم بو ایضاح کیتابدا یوخدور). ایضاح بئلهدیر:
«عمادالدین نسیمینین بو مصراعسینداکی «ایکی» سؤزو بعضی الیازما نسخهلرینده عینی بیچیمده یازیلدیغینا باخمایاراق، بیرایکی نسخهده «ایکن» کیمی قئید ائدیلمیشدیر. نسیمینین بیر نئچه غزلده ایکی جهان تعبیرینی قوللاندیغینا باخمایاراق «سیغاریکن» واریانتی داها #آخیجی، داها #منطیقی گؤزه چارپیر. یوخسا ایکینجی مصراع «من بو ایکی جهانا سیغمازام» کیمی بیر آنلام داشیمالی ایدی».
قئید ائدیرم کی ایندییهجک چاپ اولان دیوانلاردا «ایکی» کلمهسی چاپ اولوبدور. اونلارا اشاره ائدیرم:
#حمید_آراسلی، باکی 2004،
#عراق_چاپی باکی 1987،
#دکتر_صدیق چاپی تبریز 1387،
#دکتر_حسین_آیان چاپی ، تورکیه 1990.
بونلاری نظره آلاراق یازار بعضی نسخهلرده «سیغاریکن» گلدیینه اشاره ائتدیینده هانسی چاپلاری نظره آلدیغی بللی دئییل.
2. ایکینجی باخیش شخصی تلگرام کانالیندا یاییلان سایین #خسرو_باریشان جنابلارینا عایددیر. بئلهجه:
«منیم آراشدیرمالاریم سونوجو و #شاعیرلیک_بیلینجیمه گؤره «عمادالدین نسیمی»نین بو شعرینین ایلک بئیتینین ایلک مصراعسی بئله اولاجاقدیر:
«منده سیغار ایکن جهان من بو جهانه سیغمازام»
هر ایکی باخیشدا #نسخهلره اساسلانمادان #شاعیرلیک و یا خود #ذوقلرینه استناد ائدهرک «سیغاریکن» واریانتینی قبول ائدیرلر. ایوازبی «داها #آخیجی، داها #منطقی» ایفادهسی ایله، خسرو بی ده « #شاعیرلیک_بیلینجی» ایفادهسی ایله. بئله بیر ایشی بیز #دیوان_اوخونوشو آدلاندیریریق. بونون اؤرنهیی #احمد_شاملونون دیوان حافظ چاپیدیر. بوتون نسخهلری و نسخهلرده دیوان شاعیرینین شعر دوزومونه سایغیسیزلیق ائدهرک اؤز ذوقو ایله کلمه، عباره و یا بیتلرین یئرینی دَییشدیرهرک گؤیلو ایستهدییی یئرده گتیرمک، نهایتده ایشین اونودولماسینا سبب اولاجاقدیر. عینی ایله شاملونون ایشی کیمی.
هر ایکی #یازاریمیز اؤزلریندن اؤنجه بو حاقدا سؤیلهنیلن #فیکیرلره اشاره ائتمهدن، بو #تاپینتینی اؤزلرینه عاید و مخصوص اولدوغونو بیر نوعو وورغولاییرلار.
حال بو کی #عیسی_حبیببیلینین «جهانا سیغمایان شاعیر» (آوانقارد نت، انترنت) مقالهسینه استنادا، واختی ایله #بختیار_واهابزاده، اوندان علاوه نئچه ایل اؤنجه #گونتای_بی_جوانشیر بیر یازیسیندا و #علیار_صفرلی ایله دارتیشمادا دا (آزادلیق رادیوسو، یانوار 2015) بو فیکری ایرهلی سورموشدور.
#ادبی_تدقیقاتدا باشقالارینین حاققینی اؤدهمک، هئچ بیر یازار و تدقیقاتچینین قیمتینی آشاغیلاماز، اوستهلیک اونون نه قدر آراشدیرمادا دقیق، باشقالارینین نظرینه قیمت وئردیینی، همی ده #اخلاقی چرچیوهلره ایناندیغینی، بونلاردان علاوه نه قدر #علمی بیر آدام اولماسینا اوخوجو طرفیندن امضا آتاجاغینی و اونونلا آراشدیریجی آراسیندا #صمیمیلیک یاراتماغا امکان یاراداجاغینی اورتایا قویاجاقدیر.
#موغان ، ۹۸۰۶۰۲۴
https://telegram.me/dusharge
قایناقلار:
عیسی حبیببیلی
http://www.avanqard.net/index.php?action=static_detail&static_id=59037
گونتای جوانشیر:
https://www.azadliq.org/a/24781598.html
#همت_شهبازی
#کلاسیک متنلری آراشدیریب تصحیح ائدهرک، الیازما سیستئمیندن بو گونکو تایپ ائتمه متنینه گتیرمکده بؤیوک و اذیت چکیجی بیر ایشدیر. بونون ان چتین یئری #نسخهبدل آراشدیرمادیر. نسخهبدللری قارشی قارشییا قویوب هانسی واریانتین دوغرو یانلیش اولماسی دیوان مصححینین ان حساس ایشلریندن حساب اولونور. بونا قاتلاشان مصحح، همی الینده اساس گؤتوردویو متنی نظره آلیر همی ده باشقا نسخهلری. او، باشقا نسخهلری اساس نسخه ایله توتوشدوردوقدا بیر آندا نئچه بیر سیرا مقصدیؤنلو ایشلر ده گؤرور. تاسوفله ایندییهدک چاپ اولان #تورکجه_دیوان مصححلری بو اساسی، اؤز ایشلرینده یوروتمکدن چکینیرلر.
بو حاقدا بوگونهجک #علمی اساسدا چاپ اولان تورکجه دیوانلار سیراسیندا، سایین #رسول_اسماعیلزادهنین، #شاه_اسماعیل_ختایی دیوانینین (۱۳۸۰) چاپیدیر. او بو اثرده اساس گؤتوردویو نسخه ایله بیرگه نئچه نسخهبدللری ده نظره آلاراق کلمه، عبارت و یا بیت فرقلرینی هر صفحهنین آلتیندا ایضاح ائتمیشدیر. بونلاری دئمکدن، مقصدیمی باشقا بیر شئیه یؤنلتمکدیر. بو گونلرده #نسیمینین «منده سیغار ایکی جهان من بو جهانه سیغمازام» بیتینین دوغرو یانلیش واریانتی حاقدا ایکی باخیش ایزلهدیم. هر ایکی باخیشدا اونون دوغرو واریانتی «منده سیغاریکن» اولدوغونو وورغولامیشلار:
1.بیرینجی باخیش سایین #ایواز_طاهایا عایددیر. یازیچی « #شعر_وارلیغین_ائویدیر» (صص 39-42) کیتابیندان بیر بؤلوم گتیرمکله شعرین رقصه بنزری اولدوغونو تحلیل ائدرکن بو بئیته ده اشاره ائدیر. سونرا بیته بیر ایضاح دا #تلگرام_کانالیندا آرتیریر. (قئید ائدیرم بو ایضاح کیتابدا یوخدور). ایضاح بئلهدیر:
«عمادالدین نسیمینین بو مصراعسینداکی «ایکی» سؤزو بعضی الیازما نسخهلرینده عینی بیچیمده یازیلدیغینا باخمایاراق، بیرایکی نسخهده «ایکن» کیمی قئید ائدیلمیشدیر. نسیمینین بیر نئچه غزلده ایکی جهان تعبیرینی قوللاندیغینا باخمایاراق «سیغاریکن» واریانتی داها #آخیجی، داها #منطیقی گؤزه چارپیر. یوخسا ایکینجی مصراع «من بو ایکی جهانا سیغمازام» کیمی بیر آنلام داشیمالی ایدی».
قئید ائدیرم کی ایندییهجک چاپ اولان دیوانلاردا «ایکی» کلمهسی چاپ اولوبدور. اونلارا اشاره ائدیرم:
#حمید_آراسلی، باکی 2004،
#عراق_چاپی باکی 1987،
#دکتر_صدیق چاپی تبریز 1387،
#دکتر_حسین_آیان چاپی ، تورکیه 1990.
بونلاری نظره آلاراق یازار بعضی نسخهلرده «سیغاریکن» گلدیینه اشاره ائتدیینده هانسی چاپلاری نظره آلدیغی بللی دئییل.
2. ایکینجی باخیش شخصی تلگرام کانالیندا یاییلان سایین #خسرو_باریشان جنابلارینا عایددیر. بئلهجه:
«منیم آراشدیرمالاریم سونوجو و #شاعیرلیک_بیلینجیمه گؤره «عمادالدین نسیمی»نین بو شعرینین ایلک بئیتینین ایلک مصراعسی بئله اولاجاقدیر:
«منده سیغار ایکن جهان من بو جهانه سیغمازام»
هر ایکی باخیشدا #نسخهلره اساسلانمادان #شاعیرلیک و یا خود #ذوقلرینه استناد ائدهرک «سیغاریکن» واریانتینی قبول ائدیرلر. ایوازبی «داها #آخیجی، داها #منطقی» ایفادهسی ایله، خسرو بی ده « #شاعیرلیک_بیلینجی» ایفادهسی ایله. بئله بیر ایشی بیز #دیوان_اوخونوشو آدلاندیریریق. بونون اؤرنهیی #احمد_شاملونون دیوان حافظ چاپیدیر. بوتون نسخهلری و نسخهلرده دیوان شاعیرینین شعر دوزومونه سایغیسیزلیق ائدهرک اؤز ذوقو ایله کلمه، عباره و یا بیتلرین یئرینی دَییشدیرهرک گؤیلو ایستهدییی یئرده گتیرمک، نهایتده ایشین اونودولماسینا سبب اولاجاقدیر. عینی ایله شاملونون ایشی کیمی.
هر ایکی #یازاریمیز اؤزلریندن اؤنجه بو حاقدا سؤیلهنیلن #فیکیرلره اشاره ائتمهدن، بو #تاپینتینی اؤزلرینه عاید و مخصوص اولدوغونو بیر نوعو وورغولاییرلار.
حال بو کی #عیسی_حبیببیلینین «جهانا سیغمایان شاعیر» (آوانقارد نت، انترنت) مقالهسینه استنادا، واختی ایله #بختیار_واهابزاده، اوندان علاوه نئچه ایل اؤنجه #گونتای_بی_جوانشیر بیر یازیسیندا و #علیار_صفرلی ایله دارتیشمادا دا (آزادلیق رادیوسو، یانوار 2015) بو فیکری ایرهلی سورموشدور.
#ادبی_تدقیقاتدا باشقالارینین حاققینی اؤدهمک، هئچ بیر یازار و تدقیقاتچینین قیمتینی آشاغیلاماز، اوستهلیک اونون نه قدر آراشدیرمادا دقیق، باشقالارینین نظرینه قیمت وئردیینی، همی ده #اخلاقی چرچیوهلره ایناندیغینی، بونلاردان علاوه نه قدر #علمی بیر آدام اولماسینا اوخوجو طرفیندن امضا آتاجاغینی و اونونلا آراشدیریجی آراسیندا #صمیمیلیک یاراتماغا امکان یاراداجاغینی اورتایا قویاجاقدیر.
#موغان ، ۹۸۰۶۰۲۴
https://telegram.me/dusharge
قایناقلار:
عیسی حبیببیلی
http://www.avanqard.net/index.php?action=static_detail&static_id=59037
گونتای جوانشیر:
https://www.azadliq.org/a/24781598.html
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
در باره دو عبارت #ترکی از #نظامی_گنجوی
#همت_شهبازی
✅ #اکدش: əkdəş
ترکیبی از اک+دش. دش امروزه بصورت داش در کلماتی همچون #یولداش، #قارداش یا قارینداش نیز به کار میرود و مفهوم هم را به همراه دارد. یولداش یعنی همراه، قارداش یعنی همشکم، دو همزادی که از شکم یک مادر زاده شده باشند. بنابراین #داش از نظر واحد شمارش و معنایی به بیش از یک چیز دلالت دارد.
#اک به معنی علاوه کردن، پیوست کردن، آمیختن، همچنین از منظر #دستور_زبان به معنی #پسوند هم بکار میرود. یعنی معنای الحاق شدن را دارد.
با در نظر گرفتن مفهوم بیش از یکی بودن داش، #اکدش یعنی دو چیز به هم پیوسته است. در #بیت زیر از #نظامی هم به معنی دورگه، دو چیز به هم آمیخته، دوچیز کنار هم میباشد:
نظامی #اکدشی خلوتنشین است
که نیمی سرکه نیمی انگبین است
( #خسرو_و_شیرین)
✅ #روباهرزه:
در ترکی #قوش_اوزومو quşuzumu میگوییم. گیاهی که در دامنه کوهها و در کنار جویبار رشد میکند. دانههای آن قابل خوردن است.
#روباهرزه فتاده در راه
آلوده به خون چو موی روباه
( #لیلی_و_مجنون)
لازم به ذکر است #قارداش در #دیوان شعر شاعر قرن ۸ هجری آذربایجان بنام #قاضی_برهان_الدین_احمد بصورت قارینداش آمده است.
https://telegram.me/dusharge
#همت_شهبازی
✅ #اکدش: əkdəş
ترکیبی از اک+دش. دش امروزه بصورت داش در کلماتی همچون #یولداش، #قارداش یا قارینداش نیز به کار میرود و مفهوم هم را به همراه دارد. یولداش یعنی همراه، قارداش یعنی همشکم، دو همزادی که از شکم یک مادر زاده شده باشند. بنابراین #داش از نظر واحد شمارش و معنایی به بیش از یک چیز دلالت دارد.
#اک به معنی علاوه کردن، پیوست کردن، آمیختن، همچنین از منظر #دستور_زبان به معنی #پسوند هم بکار میرود. یعنی معنای الحاق شدن را دارد.
با در نظر گرفتن مفهوم بیش از یکی بودن داش، #اکدش یعنی دو چیز به هم پیوسته است. در #بیت زیر از #نظامی هم به معنی دورگه، دو چیز به هم آمیخته، دوچیز کنار هم میباشد:
نظامی #اکدشی خلوتنشین است
که نیمی سرکه نیمی انگبین است
( #خسرو_و_شیرین)
✅ #روباهرزه:
در ترکی #قوش_اوزومو quşuzumu میگوییم. گیاهی که در دامنه کوهها و در کنار جویبار رشد میکند. دانههای آن قابل خوردن است.
#روباهرزه فتاده در راه
آلوده به خون چو موی روباه
( #لیلی_و_مجنون)
لازم به ذکر است #قارداش در #دیوان شعر شاعر قرن ۸ هجری آذربایجان بنام #قاضی_برهان_الدین_احمد بصورت قارینداش آمده است.
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازیلاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراکگذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.