در باره دو عبارت #ترکی از #نظامی_گنجوی

#همت_شهبازی


✅ #اکدش: əkdəş

ترکیبی از اک+دش. دش امروزه بصورت داش در کلماتی همچون #یولداش، #قارداش یا قارینداش نیز به کار می‌رود و مفهوم هم را به همراه دارد. یولداش یعنی همراه، قارداش یعنی هم‌شکم، دو همزادی که از شکم یک مادر زاده شده باشند. بنابراین #داش از نظر واحد شمارش و معنایی به بیش از یک چیز دلالت دارد.
#اک به معنی علاوه کردن، پیوست کردن، آمیختن، همچنین از منظر #دستور_زبان به معنی #پسوند هم بکار می‌رود. یعنی معنای الحاق شدن را دارد.
با در نظر گرفتن مفهوم بیش از یکی بودن داش، #اکدش یعنی دو چیز به هم پیوسته است. در #بیت زیر از #نظامی هم به معنی دورگه، دو چیز به هم آمیخته، دوچیز کنار هم می‌باشد:

نظامی #اکدشی خلوت‌نشین است
که نیمی سرکه نیمی انگبین است
( #خسرو_و_شیرین)


✅ #روباه‌رزه:
در ترکی #قوش_اوزومو quşuzumu می‌گوییم. گیاهی که در دامنه کوه‌ها و در کنار جویبار رشد می‌کند. دانه‌های آن قابل خوردن است.

#روباه‌رزه فتاده در راه
آلوده به خون چو موی روباه
( #لیلی_و_مجنون)


لازم به ذکر است #قارداش در #دیوان شعر شاعر قرن ۸ هجری آذربایجان بنام #قاضی_برهان_الدین_احمد بصورت قارینداش آمده است.

https://telegram.me/dusharge