اكنون، ما و شريعتی
1.41K subscribers
1.31K photos
196 videos
86 files
1.4K links
چشم‌اندازِ نوشريعتی
Download Telegram
🔷🔸 منظور از شعار «نه شرقی، نه غربی» این بود که نه دیکتاتوری شرقی و نه استثمار-و-استعمار غربی، بلکه مدل و راه سومی که انسانی، ايراني و اسلامی، باشد. الگويی که در آن عدالت و آزادی همراه هم باشند.

📌بخشی از مصاحبه احسان شریعتی با پایگاه اطلاع رسانی جماران

#دیدگاه
#راه_سوم
#انسانی
#آزادی_عدالت

@Dr_ehsanshariati
🔷🔸 بنابراین روشنفکران جامعه به این صفت بهترست وارد قدرت دولتی یا سیاسی نشوند. من روشنفکر باید از نیروی فکری و نیروی مردمی و اجتماعی‌ای که می‌توانم داشته باشم، استفاده کنم. مثلا دکتر شریعتی توانست یک ارتباط ذهنی با جامعه برقرار سازد و تبدیل به قدرت شود. امروز نیز که به ایشان حمله می‌کنند به‌دلیل میزان تاثیرگذاری وی بوده و هیچ‌کس نمی‌تواند این تاثیرگذاری را انکار کند.

📌بخشی از مصاحبه احسان شریعتی با پایگاه اطلاع رسانی جماران

#دیدگاه
#روشنفکران
#تاثیر_گذاری
#دکتر_علی_شریعتی
#راه_سوم
#نو_شریعتی
@Dr_ehsanshariati
🖋احسان شریعتی

🔷🔸» ... برخلاف تصور رایج، «شهادت» جهاد نیست، مشی آگاهی‌بخش و کنش گواهی‌دهنده است. رساندن «پیام» خونی است که در اصل برای روشنگری ریخته شده است. شیوهٔ گواهی‌بخش شهادت اجتناب از جنگ است. دفاع مشروع از خویش را حریف بر شاهد تحمیل می‌کند. هدف شهادت مرگ نیست، زندگی شایسته و آزادگی بایستهٔ انسانی است. شکستن سکوت و شهادت دادن در دادگاه تاریخ یک مسئولیت اخلاقی اجتماعی است که می‌کوشد تا حد ممکن از هر گونه خشونتی بپرهیزد ...«

#شهادت
#روشنگری
#مسئولیت_اجتماعی
#دیدگاه
#احسان_شریعتی

@Dr_ehsanshariati
🖋احسان شریعتی

🔷🔸 به‌عنوان یک روشنفکر هیچ‌وقت دنباله‌رو حرکت‌های کور نخواهم شد. بلکه باید بدانم جایگزین سیستم يا مسئولین فعلی چه خواهد بود؟ و هیچ‌وقت حاضر نخواهم شد برای روی‌کار آمدن نظامی بدتر هزینه بپردازم! به‌نظر می‌رسد که از پي يك سده مبارزه ملت ایران برای آزادی این بلوغ سياسي ایجاد شده باشد، و به‌قول يكي از دانشجويان مصري ما، ایرانیان در دوره اخير پخته‌تر از آنها عمل کرده‌اند.

📌بخشی از مصاحبه احسان شریعتی با پایگاه اطلاع رسانی جماران

📸عکس : سارتر و فوکو در تظاهراتی روبروی کارخانه رونوی پاریس هنگام کشته‌شدن یکی از فعالان چپ

#آزادی
#بلوغ_سیاسی
#ایران
#دیدگاه
#احسان_شریعتی

@Dr_ehsanshariati
🔷🔸 در جستجوی «راه سوم»

🖋احسان شریعتی

🔸«امروزه نه روش‌های خشونت‌آمیز و قهرآلود شبیه انقلاب مسلحانه و جنگ خارجی و فروپاشی جواب می‌دهد و نه روش‌های اصلاحی مصلحت‌گرا و پراگماتیستی موفق است: بدین معنا که با ورود به سیستم و با اجازه و به‌سبک چانه‌زنی در بالا بدون پشتوانهٔ مردمی، دست به اصلاحات اساسی و ساختاری زد. بلکه «راه سومی» باید دنبال شود که خیلی هم یافتنش سخت است زیرا همیشه در پس ذهن ما فقط دو راه و دوگانهٔ «رفرم و انقلاب» وجود داشته است و متاسفانه راه سوم را هنوز نتوانسته‌ایم بیابیم. راهی که برای نمونه، در تاریخ و در سنت و سیرهٔ پیامبران در پیش گرفته شده بود و دکتر شریعتی آن‌را یک «بعثت»، به‌معنای انقلابی فکری و اعتقادی، روانی و رفتاری، می‌نامید.»
#بعثت
#اصلاحات
#انقلاب
#راه_سوم
#دیدگاه
#احسان_شریعتی

@Dr_ehsanshariati
🖌علی آزاد

💠صدور فتوای حرمت ساخت فیلمی درباره زندگی مولانا و شمس تبریزی، از سوی ناصر مکارم شیرازی و حسین نوری همدانی، دو مرجع تقلید قم:


🔸«جمعی از طلاب» در نامه خود به ناصر مکارم شیرازی از «شمس تبریزی» به‌ عنوان یکی از قطب‌های «صوفیه خبیث» یاد کرده‌اند از مکارم شیرازی خواسته‌اند «جهت توقف هرچه سریع‌تر این مسئله خطرناک» اقدام کند.

ناصر مکارم شیرازی در پاسخ، این کار را «سبب ترویج فرقه ضاله صوفیه» عنوان کرده و نوشته است به همین دلیل «شرعاً جایز نیست و باید از آن خودداری کرد».

حسین نوری همدانی نیز در پاسخ به درخواست کوتاه جمعی که خود را از «طلاب و فضلای قم» معرفی کرده‌اند، با بیان این‌ که مولانا و شمس «از اعیان صوفیه» هستند، فرقه صوفیه را «یکی از فرقه‌های ضاله و مضله» معرفی کرده است که «با تشکیلات و قطب‌سازی و مرشدبازی به جنگ اسلام ناب و قرآن و اهل‌بیت» برخاستند. نوری همدانی همچنین اعلام کرده است که ترویج صوفیه «به هر شکل باشد جایز نمی‌باشد و حرام است».

🔻این موضوع بهانه شد که در نقد و‌ بررسی و تحلیل این دو فتوا و دو استفتا بنویسم.
🔹شمس و مولوی خودشان مخالف صوفیه بودند
دعوای عرفا و متکلمین و فقها دعوایی قدیمی است. اتفاقا خود مولوی و حکمایی مانند صدرالمتالهین مقابل این فرقه بودند و به عنوان «جَهَله صوفیه» مطرح و مردود و محکوم‌شان می‌کنند. البته‌‌ نظرات بزرگان و فقها همواره مورد احترام و تکریم است
🔸فقیه بر فتوای خودش ولایت دارد کسانی که فقیه را به عنوان مرجع تقلید انتخاب کرده اند رعایت فتوا، حکم تکلیفی برایشان لازم اجراست. دو اشکال در این فتوا و استفتا است؛
الف؛ آیا مولوی و شمس ترویج تفکر و فرقه ضاله و مضله می‌کنند یا خیر؟ این اعتقاد باید ادله‌شان را ذکر کنند و در محکمه یا گفت و گو با علمای ادیان و عرفان اثبات شود و اجماع فقها را داشته باشد
ب- در قانون اساسی رفتار اجتماعی افراد بر مبنای قانون جمهوری اسلامی ایران مشخص می‌شود نه براساس فتوا. اگر موضوع حکومتی هم نیاز به فتوا داشته باشد این بعهده فقیه در راس حکومت است که به آن فتوای ولی فقیه یا حکم حکومتی می گویند. که حتا بر دیگرفقها تکلیف است.
ساخت سریال و فیلم تابع مکانیسم مشخصی در نظام جمهوری اسلامی ایران است، اگر فیلم نامه با قوانین‌ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تائید شد ساخته می شود یا درکشور دیگری ساخته شود و از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز پخش بگیرد نمایش‌ داده می شود.
🔹چیزی که برای من در این دو فتوا و دو استفتا عجیب بود این است‌. وجاهت شرعی نداشتن استفتاست، در تعریف احکام دینی آمده است که
احکام شرعی مستقیم یا غیر مستقیم به فعل انسان مربوط می‌شود حکم تکلیفی ؛ به صورت مستقیم به فعل مکلّف تعلّق می‌گیرد؛ و وظیفۀ او را در ابعاد مختلف زندگی، اعم از شخصی، عبادی، خانوادگی، اقتصادی و سیاسی مشخص می‌سازد؛ مانند حرمت نوشیدن شراب و وجوب‌ نماز. در حالی که استفتا کننده ها؛ سازندگان فیلم "مست عشق" نبودند که‌ حکم تکلیفی در مورد ساخت فیلم مربوط به افعال مستقیم آنان باشد. در حالتی که فیلم ساخته شود این استفتا کننده ها می بایست در مورد دیدن فیلم استفتا کنند و مرجع تقلید هم حکم حرام بودن نگاه کردن فیلم بدهد.
🔸 چیزی دیگر برای من عجیب بود این استفتا دارای یک پیش فرض است " صوفیه خبیث" و " مسئله خطرناک" داوری همیشه با پیش فرض دقیق نیست
ختم‌‌ می کنم مولوی و شمس منصوب به تصوف هستتد و تصوف دایره گسترده معنایی دارد. تصوف و عرفان یک نوع رهایی از عین است و قرائت باطنی از دین است. اساسا مولوی و شمس به تصوف فرقه ای تعلق ندارند و عرفان اسلامی را نمایندگی می کنند. به باور من مولوی و شمس غیر خودی نیستند بلکه
«دیگری ها و غیر خودی ها»، مثل؛
شبه معنویت‌های غربی، عرفان‌ هندی، عرفان سرخ‌پوستی، شمنیسم، اکنکار. اشو و کاستاندا و پائولو هستند و نه مثل مولوی که مثنوی را به نیت تفسیر قرآن سروده و عشق نامه آزادگی ست‌
#اکنون_ما_شریعتی
#علی_آزاد
#دیدگاه
#مولانا
#صوفیه

🆔 @shariati_40
‍ ‍‍ 📌سخن روز

🔷🔸«در محکومیت جنگ‌افروزی»

🖋احسان شریعتی

🔸 جنگ‌افروزی اخیر ارتش ترکیه در مرزهای کردستان سوریه تصمیمی آشکارا خلاف مصالح مشترک منطقه‌ای ملت‌های خاورمیانه و در نگاه جهانیان و وجدان‌های بیدار کشورهای همسایه، اقدامی نابخردانه و محکوم به شکست است. مردم ترکیه از دولت این کشور انتظار دارند که به حل مشکلات اجتماعی-اقتصادی درونی خود بپردازد و در خارج کشور، و بويژه در منطقهٔ رنجور و آسیب‌دیدهٔ خاورمیانه، از هرگونه تنش‌آفرینی‌ کور قومی و فرقه‌ای بپرهیزد و سیاست گسترش صلح و دوستی میان خلق‌های منطقه را درپیش گیرد.

🔹روشنفکران مسلمان ایرانی که تاکنون آثار و افکارشان سخت مورد توجه مردم ترکیه و جنبش نواندیشی اسلامی بوده است، خواستار توقف تخاصم نظامی و حل مسایل و مشکلات جاری میان همهٔ همسایگان و نیروهای سیاسی منطقه از راه گفتگو، رعایت متقابل مصالح و حقوق مشترک و اصول دیپلماتیک بین‌المللي اند؛ و امیدوار به آتش‌بس فوری، بازگشت به میز مذاکره، و نمایش همبستگی میان ملت‌ها، به پیشگامی نیروهای آگاه، مستقل و عدالت‌خواه منطقهٔ خاورمیانه.

#جنگ
#وجدان_بیدار
#صلح
#روشنفکران
#دیدگاه
#احسان_شریعتی

@Dr_ehsanshariati
🔷🔸علی طهماسبی در کانال تلگرامی خود نوشت:

📌یکی مقتول می شود و دیگری ملعون. یکی کودک در خون غلطیده‌ی افغان می شود دیگری داعشی و طالبان، یکی زن یا دختر تفنگ به دوش کوبانی می شود در دفاع از سرزمینش دیگری رجب طیب اردغان با تانک‌هایش و بمب افکن‌هایش.
این کیست که سهم زندگی را این گونه تقسیم می‌کند، کیست که نقش مقتول را به این می دهد و نقش ملعون را به دیگری، کیست این شعبده باز؟

#صلح
#زندگی
#جنگ
#دیدگاه
#علی_طهماسبی

🆔 @Shariati40

@tahmasbiali
🔆« …بزرگترین فاجعه وقتی است که زور جامه تقوا و تقدس می پوشد.»

📌م.آ. 15 (تاریخ و شناخت ادیان .ج۲) ص 196

#دیدگاه
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔸علی طهماسبی در کانال تلگرامی خودنوشت:

🔸🔹تحلیلگر سیاسی نیستم، اما احساس می کنم جامعه را به سوی دو قطبی شدن سوق می دهند، نتیجه اش هم شاید فروپاشی اجتماعی باشد، اگر چنین احساسی کاذب نباشد و انعکاس واقعیت باشد، پرسشم این است که آیا می توانیم از این دو قطبی شدن پیشگیری کنیم؟
🆔 @tahmasbiali
#صدای_نوین_خراسان
#دیدگاه
#علی_طهماسبی

@VoNoKh
‍ ‍‍ 🔷🗒تحريف قرآن در صدا و سيما

🖋علی طهماسبی

🔸در حیرتم از پیران بُهت که آیات قرآن را به زعم خود تفسیر می کنند، بی آنکه به آیات قبل و بعد آن توجه کنند، منظورم شرح آیه‌ای است که مثلا کارشناس ارشد قرآن شناس در تلویزیون سراسری ایران ایراد فرمودند، آیاتی که در سوره مائده آمده و از داستان قابیل و هابیل شروع می شود، بعد هم به داستان بنی اسرائیل می رسد و می گوید کسی که نفسی را به غیر حق بکشد چنان است که همه مردم را کشته باشد، در ادامه به همین آیه ای می رسد که کارشناس ارشد قرآن شناس با افزودن و تحرف بیان کرده بی آن که بگوید محارب با خدا و رسول همان کسی است که دیگران می کشد، موضوع نه الحاد است نه بی خدایی نه توهین به مقدسات بلکه حق الناس و خون ناحق است. آیات بعدی را هم نادیده می گیرد . اگر شما ادامه آیات را دنبال کنید می بینید داستان باز هم سرگذشت بنی اسرائیل و تورات است تا به آن جا می رسد که: «بر آنان نوشتیم که چشم در برابر چشم، داندان در برابر دندان، و نفس در برابر نفس» در سیر این آیات به روشنی مشخص می کند که محاربه با خدا و رسول کشتن دیگران به غیر حق است .

#قرآن
#تحریف
#صدا_سیما
#دیدگاه
#یادداشت
#علی_طهماسبی
#صدای_نوین_خراسان


🆔 @tahmasbiali

@VoNoKh
🔷🔸علی طهماسبی در کانال تلگرامی خود در رابطه با آتش گرفتن کنسولگری ایران نوشت:

🔷🔆اگر پرچم هیچ ملتی را آتش نزده بودیم، حالا می‌توانستیم کسانی را که در کشور همسایه پرچم ما و نشانه ملیت ما را به آتش کشیده‌اند بی خرد و اوباش و مزدور بخوانیم.

#دیدگاه
#صدای_نوین_خراسان

🆔 @tahmasbiali

@VoNoKh
🖋نرگس محمدی:

🔸حکومت معترضان را فارغ از شکل اعتراضاتشان در سلسله اعتراضات اخیر ، اغتشاشگر، اشوبگر و ارازل و اوباش نامیده و انها را جزء مردم ایران نمیداند. معترضان مردم ایران هستند اما نه از جنس حاکمان. مردمانی هستند رنج و گرسنگی کشیده ، مردمانی تحقیر و سرکوب شده، مردمانی که به هر طریق ممکن برای نقد ، اصلاح و اعتراض کوشیدند ، سرکوب شدند و اکنون در کف خیابانها فریاد حق خواهی سر می دهند.

#دیدگاه
#اکنون_ما_شریعتی

🆔 @Shariati40

یادداشت نرگس محمدی فعال حقوق زنان در رابطه با حوادث آبان ماه
🔍نگاه اهل فرهنگ

🖋علی طهماسبی، نویسنده و پژوهشگر اندیشه دینی، در کانال تلگرامی خود نوشت:

🔷🔸كاهنان همان هستند كه بودند. دولت مردان هم نقش پيلاطوس را فراموش نكرده‌اند كه با كاسه‌ي آبي دست‌هاي خويش را از گناه زمانه بشويند تا خود را از خون‌هاي به ناحق ريخته شده و حقوق پايمال شده تبرئه بدانند.

🔸باراباس دزد هم سر عقل آمده، راه شرافتمندانه‌ي سرمايه داري را پيش گرفته و براي كريسمس هديه هاي تازه به بازار مي‌آورد تا خلق خدا عهد جديد را باور كنند.



#دیدگاه
#علی_طهماسبی
#اکنون_ما_شریعتی

🆔 @tahmasbiali

🆔 @Shariati40
🔍نگاه اهل فرهنگ

🖋علی طهماسبی، نویسنده و پژوهشگر اندیشه دینی، در کانال تلگرامی خود نوشت:

🔹پذیرفتن خطای خود البته عاقلانه‌ترین کار است، اما نکته‌ای در اینجا هست که چون نمک پاشیدن روی زخمِ ناسور ما می‌ماند، اگر دخالت کارشناسان خارجی و ذینفع در پرونده‌ی سقوط هواپیمای اوکراینی نمی بود، باز هم ماجرا به همین رفتار عاقلانه و پذیرفتن خطا منجر می‌شد؟
🔸اشک و اندوه در سوگ آنان که پر پر شدند، و نفرین بر آنان که بر خطاهای خود سرپوشی از نیرنگ و دروغ نهادند و می نهنند

#دیدگاه
#علی_طهماسبی
#اکنون_ما_شریعتی

🆔 @tahmasbiali

🆔 @Shariati40
🖋علی طهماسبی پژوهشگر دینی در کانال تلگرامی خود نوشت:

🔹🔸یادم هست که گفته بودی استقلال و آزادی خواهیم داشت. به خاطر دارم که وعده‌ی عدالت و رشد مادی و معنوی داده بودی، فراموش نکرده‌ام که می گفتی زندان‌ها باید به موزه‌ها تبدیل شود؟ حالا که بیش از چهار دهه از آن شعارهای دلاویز گذشته می‌پرسم: کجا رفت آن وعده‌ها؟
از وعده‌های به ثمر نرسیده بگذریم، این بحران‌های تو در تو، این همه نفاق و رشوه‌خواری، فقر فرهنگی و تهی دستیِ اقتصادی، شکنجه و زندان و اعتیاد و نا امنی را چه می‌گویی؟ اندوه بزرگی است که بسیاری از جوانان و نخبه‌گان این سرزمین احساس بی‌وطنی می‌کنند.
کسی می گفت شاید ریشه‌ی این بحران‌ها و نابسامانی‌ها فهمی فرو بسته از شریعت و دین باشد، دیگری شهوت قدرت و اقتدارگرایی را سبب می‌شمارد. من بر این باورم که اگر آدمی اهل دروغ و پنهان کاری نباشد می‌تواند فهم خود را از شریعت و دین متصلب هم اصلاح کند، افسون قدرت طلبی را هم می‌تواند مهار کند.
پيش از شما ماجراها گذشته است، تاریخ را بخوانید، ببينيد سر انجام دروغ گویان چگونه بود.

#دیدگاه
#اکنون_ما_شریعتی

🆔 @tahmasbiali

🆔 @Shariati40
🔷🔆مفهومِ «نوشریعتی»

🔆«هیچ تفکری بدون حافظه، بدونِ مبارزه علیه فراموشی و خطرِ فراموشی وجود ندارد» . اندیشه به‌خلافِ علم به‌دنبالِ ردِ پای خود است و با همین درک است که «نوشریعتی» خود را به میراثِ فکری شریعتی وفادار می‌داند.
نسبت "نو" با "شریعتی" با هیچ یک از مفاهیمِ "تکرار"، به-روز¬سازیِ "اکنون¬زده"، نئو در برابر "ارتدوکس" و "عبور" قابل توضیح نیست. در "نو" عناصرِ اساسی و رویکردهای پایه¬ای فکر یک متفکر یا تئوری‌های او حفظ می‌شوند و تلاشِ کسانی که خود را به کلیاتِ یک نظریه وفادار می¬دانند معطوف به شبهه‌زدایی، ساخت‌گشایی و توسعه‌یِ اساس اندیشه در ساحت¬های جدید می¬شود. در رویکردهای تجدیدنظرطلبانه اما تلاش‌ها معطوف به تصحیح بخش¬هایی از اندیشه است که سست پنداشته می¬شود. تفاوت بین "نوگرایی" و "تجدیدنظرطلبی" هم از این‌رو اهمیت بسیار دارد. جریان نوشریعتی می‌بایست معین کند که اولاً چه بخش‌هایی از اندیشه‌یِ شریعتی را بنیادی تلقی می‌کند و به آن وفادار می‌ماند، و ثانیا، با توجه به تحولاتِ دوران، چه افزوده‌هایی بر اندیشه‌یِ او دارد؟ نوشریعتی بی‌تردید در درونِ خود گفتاری چندوجهی است و عمده‌ترین دغدغه‌اش این ‌‌است که غیبتِ جزم‌های متصلب با غیبتِ مرزهای معرفتی و نبودِ وفاداری به یک‌رشته از ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی در عرصه‌یِ عمومی و در حوزه‌یِ سیاست و جامعه یکی گرفته نشود.

🔆ویژگیِ تفکر و پارادایمِ «نوشریعتی»، همتِ همدلانه برای بازسازیِ مترقیانه‌یِ اندیشه‌یِ شریعتی در مواجهه با بحرانها و پرسش‌های امروزین و عطفِ به آینده‌یِ امکانی-آرمانی است. «نوشریعتی» میراثِ برجای‌مانده از شریعتی را امکانی برای نقدِ خویشتنِ منسوخ و نقطه‌عزیمتِ حرکت به‌سمتِ افقی تازه می‌داند. اما به میراثِ او نه به‌منزله‌یِ یک پناهگاهِ خودبسنده، که صرفاً به‌منزله‌یِ امکانی برای آغازی نو می‌نگرد.

🔆«نوشریعتی» با تکیه بر میراثِ شریعتی و روشِ او برای فهمِ زمانه‌یِ خود و ایجادِ تغییر در آن، در جستجوی طرحی برای جست زدن از بزنگاهِ امروزی است که اگرچه در تداومِ دیروز است با این‌حال دستخوشِ تحولاتِ شگرفی بوده و توقف بر او را غیرعملی می‌سازد. از همین‌رو می‌توان از حرکت از بزنگاهی تازه سخن گفت و جریانِ «نوشریعتی» با آغاز از شریعتی پروژه‌یِ خود را که به‌تعبیر شریعتی می‌توان آن را «ابداعِ خویشتن» نام نهاد، در سه مرحله پی‌می‌گیرد:
۱- گفتگو با شریعتی و پرسش از چندوچون فهم و تفسیر وی از میراثِ فکری ایرانی-اسلامی و نیز گفتگوی وی با هم‌عصران از سویی و شیوه‌یِ مواجهه‌یِ وی با بحرانها و معضلاتِ زمانه از سوی دیگر؛
۲- درک همدلانه از چشم‌اندازها و امیدهای وی؛
۳- ترسیمِ امکان‌ها برای زمانه و آینده براساسِ دو پرسشِ نخست.

و اما، معنای «ابداعِ خویشتن» همچون طرح‌افکنی (پروژه) چیست؟


📌بخشی از کتابچه نوشریعتی و ابداع خویشتن

#اختصاصی
#دیدگاه
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆 اسلام حکومتی، «نولیبرالیسم» و زوالِ حیاتِ اجتماعی


📌بخشی از کتابچه نوشریعتی و ابداع خویشتن


🔆اکنون در عرصه‌یِ جامعه و سیاست کشور نسل جدیدی ظهور کرده است که پشتِ سر خود تجربیات شکست‌خورده فراوان دارد، از آینده‌یِ خود نگران است و زندگی در حال را ناممکن می‌انگارد. در چنین وضعیتی، این نسل به فراموشی گذشته، قطع علاقه به آینده و گسیختن از آنچه در حال می‌گذرد، روی آورده است. جامعه هر روز، بیش از پیش، به وضعیت‌ ذره‌ای‌شده سقوط می‌کند و سرمایه‌های اجتماعی و فرهنگی به فنا می‌رود.

🔆جامعه‌یِ ایران توسط روندهای اقتصادی و اجتماعی و ساختارهای ناعادلانه‌یِ استبدادی و فاسد تخریب می‌شود، و بیم آن می‌رود که جامعه قدرت مقاومت مؤثر، بالنده و افق‌گشای خود را از دست بدهد. در برابر زوالِ حیات اجتماعی، فروپاشی تدریجی عرصه‌یِ عمومی، انحطاط معنای زندگی، در سطح شخصی و میان‌فردی، مقاومت‌های پراکنده و بطیٔ کفایت نمی‌کند. استراتژیِ تخریبِ قدرتِ جامعه با هدفِ پیشبردِ منطقِ قدرت و سرمایه، در یک میدانِ به‌ظاهر پُرتنازع و سرشار از کشاکش پی‌گرفته شده است. یک‌سوی این میدان، ساختارِ سیاسی است که از دین کسبِ مشروعیت می‌کند و متولیِ توزیعِ نامتوازن و ناعادلانه‌ی ارزش‌هایِ اقتصادی و اجتماعی است. تکیه‌یِ دولتی بر ذخائر دینی، ارزش‌های دینی را به‌منزله‌یِ پشتوانه‌یِ تعصب و تصلب، خرافه‌پردازیِ دینی و انسدادِ سیاسی، در وجدان و آگاهیِ عمومیِ نسلِ جدید درج کرده است و نسل جدید را بی‌پناه رها ساخته است. آنچه این مسئله را مضاعف می‌نماید ظهور جنبش‌های بنیادگرای دینی در سطح منطقه است که دین را به‌مثابه‌یِ بُرنده‌ترین صورتِ عقل‌ستیزی و شرارت و خشونت عرضه می‌کند. از سوی دیگر، این میدان گسترش پُرحجم آموزه‌ها و نمادهای «نولیبرالیستیِ» فلسفی و سیاسی و اقتصادی است. نولیبرالیسمی که مشروعیتِ خود را در این میدان از ستیز با «بنیادگراییِ» دینی و اسلامِ حکومتی شده أخذ می‌کند، اما با رقیب خود در تأمین هدفِ تخریبِ جامعه هم‌پیمان است. در سطحِ فلسفی، هر فرد را از سپهرِ جامعه و تاریخ و سنت خود می‌گسلاند و در سطح سیاست، حیات سیاسی را به بازارِ تبلیغات و صندوق رأی فرو می‌کاهد تا در سطح اقتصادی، نابرابری و تبعیض و فسادهای دامن‌گستر بوروکراتیک را برای طبقاتِ محروم طبیعی و یا مقاومت‌ناپذیر نمودار سازد.
هر چه زمان می‌گذرد جامعه‌یِ ایرانی، به‌ظاهر بیشتر و بیشتر تبدیل به یک جامعه‌یِ بی‌تاریخ، فاقدِ درکِ دقیقی از اینجا و اکنون خود و در نتیجه، فاقدِ افق‌های امید‌بخش می‌شود. متأسفانه در این فضای پرابهام، روشنفکران نیز نتوانسته‌اند چراغی برافروزند و این‌همه می‌تواند موجبات سرگشتگی، تنهایی و عُزلت روزافزون آحادِ جامعه و توضیح‌دهنده‌یِ تخریبِ تدریجیِ قدرتِ مقاومتِ جامعه و فرایندِ زوال‌یابی آن گردد.

🔆تصویرِ فوق، ناشی از فروریزی الگوهای پیشین مقاومت است. اما در عین‌ِ حال، جامعه‌یِ ایرانی به‌روالِ تغییراتی که در سطح جهانی به آن اشاره کردیم، از ظهورِ الگوهای تازه‌یِ مقاومت تهی نبوده است. الگوهایی که تصویری امیدبخش تولید می‌کنند.

🔆طی چهار دهه‌یِ گذشته دین سنتی و محافظه‌کار آزمون سنگینی داده است. نشان داده که اگر فرصتی به‌دست آورد در یک چشم برهم زدن از زیر قبای تقوا و پرهیز به کانون اعمالِ قدرت جست می‌زند و در کاستن از هزینه‌یِ اقتصاد قدرت، ابایی از کاربست تمام عیار ذخائر دینی ندارد. وجدان عمومیِ جامعه‌یِ ایرانی از ساده‌دلیِ پناه آوردن به مواریثِ به‌ظاهر دست‌نخورده‌یِ سنتی برون آمده و به پذیرش ارزش‌های بنیادی خرد، آزادی و نقدِ دنیای جدید، نزدیک‌تر شده است. در همان حال، طی چهار دهه‌یِ اخیر، آموخته است که تجدد نیز، وقتی در قامتِ سرمایه‌داری ظاهر می‌شود، به‌ویژه در یک کشور پیرامونی با ساختاری رانتی، که دشمنِ خرد، آزادی و نقد است و چنان‌که می‌نمایاند، افقِ راستینی به‌سمت یک زندگیِ مردمسالار (دموکراتیک)، مرفه و عادلانه نیست.

#بخش_سوم
#دیدگاه
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF