وقتی از #نیما_یوشیج و #شعر_نیمایی حرف می‌زنیم یادم می‌افتد كه چقدر مقاله و #یادداشت درباره‌ی او خوانده‌ام كه بیشترشان حرف‌های تكراری بوده‌اند. یك دسته از این نوشته‌ها آن قدر قلمبه سلمبه و نارساست كه هر چه بیشتر بخوانی، چیزی دستگیرت نمی‌شود. این نوع نوشته‌ها بیشتر از آنكه برای ایجاد ارتباط باشد، برای مرعوب ساختنِ مخاطب و به رخ كشیدن مراتب فضل و دانش نویسنده است.
اما یك دسته دیگر از نوشته‌هایی كه درباره شعر نیمایی خوانده‌ام، با آنكه ظاهرا علمی و آموزشی است، خیلی ساده‌انگارانه است. مثلا در یك كتاب دانشگاهی، جدولی است با دو ستون: ١- شعر سنتی ٢- شعر نیمایی. بعد زیر هر كدام ویژگی‌هایی نوشته است؛ چیزهایی از این قبیل: شعر سنتی، سوبژكتیو / شعر نیمایی، ابژكتیو – شعر سنتی، وزن مكانیكی / شعر نیمایی، وزن دینامیكی- شعر سنتی، دایرۀ واژگانی بسته- شعر نیمایی دایرۀ واژگانی باز
خلاصه هر چه خوبی و زیبایی و نوآوری است، در ستون شعر نیمایی است و هر چه بدی و تحجر و تقلید است، در ستون شعر سنتی. در مقابل این یك نوع نگاه دیگر هم هست كه شعر نیمایی را شعر ناقص می‌داند و بر این پندار است كه هر چه موزون و مقفا بود با مصراع‌های متساوی، شعر است و هر چه جز این است، شعر نیست. و یك نفر هم با روحیه‌ی دایی جان ناپلئون، كتابی نوشته و در آن مدعی شده است كه #شعر_نو توطئه استعمار انگلیس است برای نابودی شعر #ایران و طبعا چنین نظریه‌ای به مذاق نظام اداری خوش آمده و این كتاب الان در دانشگاه تدریس می‌شود.
در محافل ادبی وقتی حرفِ شعر نیمایی به میان می‌آید، خیلی زود پی می‌بری كه كمتر كسی است كه نوشته‌ها و سروده‌های نیما را خوانده باشد. غالبا چند شعر مشهور او كه سر زبان‌هاست، تكرار می‌شود و مثلا وقتی می‌گویی: نیما غزل و قصیده و مثنوی و مستزاد و مسمط و قطعه و رباعی هم دارد، با حیرت نگاهت می‌كنند. چند سال قبل در #نمایشگاه_كتاب ، در غرفه یكی از ناشران تخصصی شعر، پوستر شاعران بزرگ را می‌فروختند، از جمله پوستر نیمایوشیج را؛ در كنار تصویر نیما چند سطری از شعر او چاپ شده بود:
زردها بی‌خود قرمز نشدند
قرمزی رنگ نینداخته است
بیهوده بر دیوار
صبح پیدا شده از آن طرف كوه اما
آسمان پیدا نیست
به مسئولان غرفه گفتم: این شعر خیلی غلط دارد، شعر نیما اصلا این طوری نیست. این را از كدام كتاب نوشته‌اید؟
گفتند: از كتاب ننوشتیم كه! از روی نوار فلان خواننده پیاده كرده‌ایم.

دکتر #اسماعیل_امینی
روزنامه اعتماد
@NovinketabGooya

شاخ برگ‌آور شکست
باد مرگ‌آور شده است
باد طاعون سیاه برگریزان را
میان باغ آورده است
خاک روی خاک، سنگ روی سنگ
روی گُل‌های پتوها خاک می‌ریزد
مرگ روی مرگ، درد روی درد
چشمه‌سار ماه می‌خشکد

طبیعتاً نمی‌توانم بگویم که از این مصیبت چقدر متأثر هستم یا حتی نمی‌توانم که #تسلیت بگویم چون باید به خود بنده تسلیت بگویند. زلزله‌ی‌ #کرمانشاه ، حادثه دلخراشی بود که متأسفانه دنیا را متأثر کرد و همانطور که می‌دانید بالاخره هر چه که آسیب و مشکلات در سال‌های گذشته بوده، همیشه به دوش مردم کُرد بوده است؛ از کشتارهای دسته جمعی، اعدام‌ها، بمباران‌های شیمیایی و ... ملت کُرد همیشه زیر فشار بوده است. زلزله‌ی اخیر نیز یک بلای آسمانی است که برای مردم کرمانشاه پیش آمده و بسیار دلخراش و ناراحت‌کننده است. به خصوص برای بنده که خودم کُرد هستم و این اتفاق ناگوار برای خودم و باوان (عزیزان) من اتفاق افتاده است؛ طبیعتاً باید من نیز در این عزا و ناراحتی شریک باشم و ماتم بگیرم.
#برگریزان آهنگی است از کارهای این چند سال اخیر که انجام دادیم، #شعر عجیبی است که ارتباط مستقیمی با همین آسیب‌دیدگان زلزله کرمانشاه و مناطق سرپل ذهاب، کرند، قصر شیرین و همه آن مناطق دارد.
این شعر از سروده‌های #محمود_مشرف_آزاد_تهرانی که به #م_آزاد معروف است؛ برای این اتفاق ناگوار و دلخراش، خیلی مناسبت داشت، ایشان از شعرای خیلی بزرگی بوده که در دوره اوج #شعر_نو این شعرها را سروده است؛ ولی شاید جزو افراد مهجوری بوده که خیلی زیاد اسمش مثل دیگر هم‌کیشان خود از جمله؛ #شاملو و #اخوان معروف نشده است. در نتیجه خود بنده اسم ایشان را «شاعر گمشده در غبار مه» گذاشته بودم.
یکسری از آثار ایشان را جستجو کردیم و با آهنگسازی #ارشک_رفیعی و کمک و هم‌فکری خود بنده، روی این آهنگ‌ها کار کردیم و حالا که این مصیبت به وجود آمده، بهترین موقع را مناسب دیدیم که یکی از این آهنگ‌ها و یکی از این شعرها را به تمام مردمی که دلشان به درد آمده است؛ به تمام مردم #ایران و بخصوص مردم کُرد تقدیم بکنیم و هدیه ناقابلی است که در حقیقت بعدها یادگار و گوشزدی باشد برای این مصیبتی که بوجود آمده است؛ برای افراد متمول، مردم، مراکزی که واقعاً از دستشان برمی‌آید، خود دولت و نظام که واقعاً به فکر یک آسایش واقعی و زیرمتوسط برای مردم ستمدیده باشند و برای روستاهای واقعاً محروم کاری انجام دهند.
ما انتظار داریم که حداقل که این اتفاق ناگوار افتاده است، بعدها فکر اساسی برای همه روستاها و جاهای فقیر ایران و بخصوص مردم کُرد که همیشه مورد ظلم، ستم، سختی و مشکلات واقع شده و همیشه در مقابل همه مشکلات سینه سپر کرده است، ملتی که توانسته به تنهایی از تمام مرز ایران محافظت بکند و نگذارد که یک وجب خاک ایران از دست برود، ملتی که همیشه پیشمرگ بوده و سلحشور است؛ زبان، لباس و آداب و رسوم و #فرهنگ و #هنر خود را حفظ کرده است، اصالت دارد و شریف و نجیب است. ما انتظارمان همین است که به وضعیت آنها رسیدگی بیشتری بشود؛ چون توقع زیادی نیست، چون شایستگی این را دارند. چیزی که کوچکترین حق هر فردی است که در این کشور زندگی می‌کند.

@NovinketabGooya

«دزدِ رهزن دزدِ نادان است، راحت پشت میز
دزدِ دانا دزدی از مجرای قانون می‌کند...»

- میرزاده عشقی


🔷 امروز سالروز ترور سید محمدرضا کردستانی، متخلص به #میرزاده_عشقی است. او شاعر، روزنامه‌نگار، نویسنده و نمایشنامه‌نویس ایرانی دوره‌ی مشروطیّت و مدیر نشریه‌ی قرن بیستم بود.

🔶 #میرزاده_عشقی از جمله مهم‌ترین شاعران عصر مشروطه به‌شمار می‌رود که از عناصر هویت ملی در جهت ایجاد انگیزه و آگاهی در توده‌ی مردم بهره گرفت. صراحت لهجه، نکته‌بینی و تحلیل بسیار فنی او در مورد تحولات سیاسی و اجتماعی دوره خودش، در آثار او نیز مشهود است.

🔷 میرزاده عشقی از جمله پیشگامان شعر نو در ایران محسوب می‌شود. او از نخستین ادبای معاصر ایران است که به #شعر_نو توجه کرد و، پیش از #نیما_یوشیج، اشعاری به سبک نو سرود. تا آنجا که نخستین آثار نیما یوشیج در روزنامه قرن بیستم میرزاده عشقی چاپ شده است.

او با بسیاری از روشنفکران، هنرمندان و ادبای زمان خود از جمله #حسین_بهزاد، #نیما_یوشیج و #ملک_الشعرای_بهار روابط نزدیک و صمیمانه‌ای داشت.

🔶 عشقی همچنین از جمله نخستین و برجسته‌ترین روشنفکران کرد عصر مشروطه به‌شمار می‌رود که مدافع حقوق زنان بود و از آزادی زنان و حضور آنان در جامعه دفاع می‌کرد. از جمله می‌توان به ارتباط میرزاده با انجمن نسوان وطنخواه و زنان آزادی‌خواهی همچون #قمرالملوک_وزیری اشاره کرد. 


🔷 #میرزاده_عشقی در دوره نخست‌وزیری رضاخان، به دستور رئیس اداره تأمینات نظمیه (شهربانی) وقت، ترور شد.


#نوین_کتاب
#کتاب
#ادبیات
#شعر
#شاعر
#کتاب_صوتی
#کتاب_بشنوید


@NovinketabGooya