صحنه شکار مربوط به دوره هخامنشی یافت شده در تخت کواد (قباد) واقع در تاجیکستان کنونی.

#هخامنشی
#ایرانشناسی
#پژوهشگاه_ایرانشناسی

بن‌مایه : https://www.britishmuseum.org/collection/object/W_1897-1231-24

آثار دیگر یافت شده در تخت کواد را از اینجا ببینید : https://www.britishmuseum.org/collection/search?keyword=Takht-i&keyword=Kuwad

@atorabanorg

ایلامیان در زمان هخامنشیان
#تمدن_ایلام
#پژوهشگاه_ایرانشناسی
#کتاب_مرجع
#هخامنشی
#ایرانشناسی
در بایگانی بارویی به دشواری با عنوان یا برچسب "ایلامی" برخورد میکنیم و این برچسب هرگز در مورد بخشی از جمعیت ساکن در ارتفاعات به کار نرفته است.نه هیچ نشانه ای از تفکیک و تمایز میان "ایلامیان" و "ایرانیان" وجود دارد و نه "ایلامیان" از سوی مقامات دولتی به عنوان اقلیتی دارای حقوق ویژه، نظیر حقوق بابلیان، به رسمیت شناخته شده اند. آنچه در سطح انسانی صادق است چه بسا در سطح خدایان نیز صدق می کند: همانطور که تمام جمعیت بومی از نظر دستگاه اداری "پارسی" و فقط پارسی تلقی می شده اند، ایزد کده تخت جمشید نیز مرکب از ایزدان ایرانی و ایلامی بوده که به یکسان و بدون تبعیض با آنها برخورد می شده است.(ص.۴۶۲)

مأخذ: هنکلمن.م.ووترف. تاریخ هخامنشیان (خدایان دیگری که هستند _ مطالعاتی در فرهنگ پذیری ایلامی ایرانی بر پایه متون بارویی تخت جمشید). جلد چهاردهم. ترجمه:مرتضی ثاقب فر. انتشارات توس. سال ۱۳۹۲
@atorabanorg

جهت گیری دینی نظام هخامنشی
#کتاب_مرجع
#هخامنشی
#ایرانشناسی
#پژوهشگاه_ایرانشناسی
نظام هخامنشی در مواردی از نظام گاهانی تفاوت می یابد، اما در بسیاری از  مواردِ دیگر به آن شبیه است. اگر گات ها در اصل به برگزاری جشن تحویل سال مربوط می شود به یاد آوری تصویر ویژه یِ آن، که حکم رانان هخامنشی در قالب آن بر ما ظاهر می شوند و در بالای آرامگاهشان در نقش رستم و خود تخت جمشید مجسم شده است، بی میل نیست: شاه در برابر آتش بر پا ایستاده است و اهورا مزدا را پرستش می کند. رعیای او، در روزِ تحویلِ سال، به بزرگ داشتش آمده اند و او را بر سریرش بلند می کند. این سنت به اندازه ی نوروز کهن است: اینان رعایایِ جمشید شاه اند که او را برایِ نخستین بار به سوی آسمان بالا می برند.و این شاید تصویری ست فراگیر  که بر پایه یِ آن شاه در روز تحویل سال با الوهیّت گفت و گو می کند. روایتِ [پهلوی] می گوید که جمشید چنین کرده اما پیش از آن به گفته یِ وندیداد، با اهورا مزدا گفت گو کرده است، کاری که زرتشت به دنبالِ او می بایست بکند.(ص.۴۸)

مأخذ: موله.ماریان. آیین، اسطوره و کیهان شناسی در ایران باستان (مسئله سنت زرتشتی و مزدایی). ترجمه محمد میرزایی. ناشر: نگاه معاصر. سال ۱۳۹۵
@atorabanorg

‏نمونه بازسازی شده از سكه ساتراپی يونانی از شهربانان #هخامنشی در منطقه يونانی‌نشين #شاهنشاهی #هخامنشيان (ساتراپ‌ها خراج‌گذاران حكومت هخامنشی بودند) معروف به سكه آتنا جغدی با قدمتی بيش از ٢٠٠٠ هزار سال است.

@Department_Of_History_UT

قدرت‌نماییِ واپسین شاهِ بابل، نبونئید، پروفسور ژرار ایسرائل(شماره ۱)
#کوروش
#هخامنشی
#ایرانشناسی
#پژوهشگاه_ایرانشناسی
بابل با مشکلاتِ بی‌شماری روبرو بود: کمبودِ موادِ خوراکی، جنبش‌های عقیدتیِ کمابیش مهارنشدنی به سودِ کوروش-که آوازه‌ی بخشندگی و بزرگواریِ او رفته رفته تمامِ خاورِ نزدیک را دربرمی‌گرفت-و احساسِ تلخِ مؤمنانِ مردوک که نمی‌توانستند جشنِ سالِ نوی خود، آکیتو(Akitu)، را که مهم‌ترین جشنِ آن‌ها در زندگیِ اجتماعی بود برگزار کنند. سال‌ها در پی می‌گذشت بی‌آن که بتوانند شعائرِ مربوط به جلبِ حمایتِ خدایانِ خود را انجام دهند. ناراحتی تبدیل به بحران شد.

نبونید به نوبه‌ی خود این آیین را نادیده می‌گرفت:

"بگذارید برای آن‌که آنچه می‌خواهم و آرزو دارم انجام دهم به انجام برسانم، از این جشنِ مهم چشم بپوشم، بگذارید جشنِ سالِ نو را کنار گذاریم".¹

او می‌خواست تِما را به پایتختی هم‌تراز با بابل تبدیل کند. شروع به ساختنِ کاخی بسیار مجلل کرد که چندان با کویر، که محلِ عبورِ چادرنشینان بود، هماهنگی نداشت و از بابلیان خواست مزاحمِ آن‌ها نشوند.

یادداشت‌:
1. Inscription citée par Julius LEVY, The Assyro-Babylonian Cult of Moon, Hebrew Union College Annauls, 1945-1946

📚 کوروش بزرگ، ژرار ایسرائل، ترجمه‌ی مرتضی ثاقب‌فر، تهران، انتشارات ققنوس، چاپ ۱۳۹۴، ص ۱۶۳
@atorabanorg

کتیبه‌ی حرّان از نبونئید
#باستانشناسی
#هخامنشی
#ایرانشناسی
#پژوهشگاه_ایرانشناسی
@atorabanorg

قدرت‌نماییِ واپسین شاهِ بابل، نبونئید، پروفسور ژرار ایسرائل(شماره ۲)
#کوروش
#هخامنشی
#ایرانشناسی
#پژوهشگاه_ایرانشناسی
تما نسبت به دو مرکزِ دیگرِ پرستشِ خدای ماه(=سین)این امتیاز را داشت که فقط چند روز با قلّه‌ی مشهورِ "بدرِ کاملِ ماه" که موردِ احترامِ اعراب بود، فاصله داشت. بنابه روایتِ تورات، عبریان هنگامِ خروج از "خانه‌ی بردگیِ مصر" و پیش از ۴۰ سال سرگردانی در بیابان "قانونِ" خود را از پیامبرشان موسی در پای کوهِ سینا، که وقفِ خدای سین بود، دریافت کرده بودند. البته اسرائیلیانِ بعدی از "خدای بزرگِ" خود، که این محل را به آن‌ها آشکار کرده بود، روبرنگرداندند اما به یاد می‌آوردند که ابراهیم در شهرِ اور به دنیا آمده بود که آن هم وقفِ خدای سین بود. عبریان نمی‌توانستند خود را با خدایی که موردِ پرستشِ نبونید بود، حتی به‌طورِ نمادین، سازگار کنند. با این حال، عادت شده بود که اقوامِ مهاجر به خدایانِ محلی احترام بگذارند. بدین ترتیب مریدانِ موسی باید با پذیرشِ "تورا" در مقدس‌ترین محل به دیده‌ی پرستندگانِ سین نسبت به اقوامِ ساکن در منطقه موقعیتِ مناسبی می‌یافتند، ضمنِ آن‌که اعلام می‌کردند خدایانِ دیگری، جز آن‌که به مشیتِ او رفتار می‌کنند، وجود ندارند‌.

📚 کوروش بزرگ، ژرار ایسرائل، ترجمه‌ی مرتضی ثاقب‌فر، تهران، انتشارات ققنوس، چاپ ۱۳۹۴، ص ۱۶۳
@atorabanorg

قدرت‌نماییِ واپسین شاهِ بابل، نبونئید، پروفسور ژرار ایسرائل(شماره ۳)
#کوروش
#هخامنشی
#ایرانشناسی
#پژوهشگاه_ایرانشناسی
قُله‌ی "بدرِ کاملِ ماه" قُله‌ای آتشفشانی بود. عبریان با ستون‌هایی از آتش و دود که در کویر راهنمای آن‌ها بود سوی محلِ مقدس بود، جذبِ این کوه شدند‌. "و خداوند پیشاپیشِ قوم در ستونِ ابر می‌رفت تا راه را به ایشان دلالت کند و شبانگاه در ستونِ آتش تا ایشان را روشنایی بخشد و روز و شب راه بروند"(خروج ۱۳: ۲۱). آن‌ها تا مدت‌های مدید در نیایش‌های خود، ستاره‌ی ماه را به یاد می‌آوردند که چگونه هنگامِ عبور از کویر با او زیسته بودند و او راهنمای ایشان بود.

در تِما، محرابِ سین بر پشته‌ای از سنگ بنا شده بود که بر روی آن سرِ گاوی قرار داشت. در زمان‌های دوردست، گاو نمادِ خدای ماه بود. در دوره‌ی نبونید، هلال تصویری سازگارتر با ظاهرِ ستاره‌ی ماه داشت. این دو نماد با هم متغایر نبودند. مگر شاخ‌های گاو یادآورِ هلال نیست؟ خودِ عبریان، هنگامی که سَرورشان "الواحِ قانون" را در قله‌ی کوهِ سینا دریافت می‌کرد، برای تسکینِ اضطرابِ خود به ساختنِ گوساله‌ای پرداخته بودند که شاخ‌هایی به شکلِ هلال داشت(در واقع گوساله‌ای از طلا)که نمادِ دوگانه‌ی ماه محسوب می‌شد و شروع به پرستشِ آن کردند.

📚 کوروش بزرگ، ژرار ایسرائل، ترجمه‌ی مرتضی ثاقب‌فر، تهران، انتشارات ققنوس، چاپ ۱۳۹۴، ص ۱۶۳ و ۱۶۴
@atorabanorg

#ریتون_زرین_هخامنشی #هگمتانه

امشب می خواهم تصاویری خاص و منحصر به فرد از یکی از زیباترین اشیاء زرین #ایران_باستان ، موسوم به ریتون #طلای هگمتانه براتون بذارم که برای اولین بار است منتشر می‌شوند...

دقیقن مشخص نیست ریتون #هخامنشی هگمتانه در چه زمان و چه مکانی به دست آمده است، اما تعدادی آثار در سال ۱۳۳۶ در موزه ملی ثبت شده اند که نمونه های دیگر رو که مدتی پیش به صورت امانت از #موزه_ملی_ایران به موزه هگمتانه آورده بودیم جهت ثبت و بررسی پژوهشی علمی مستند نگاری شدند که در آینده تصاویرشون رو به اشتراک خواهم گذاشت.
این اثر از منظر هنری متعلق به دوره هخامنشی با تاریخ تقریبی ۲۵۰۰ سال است که می توان گفت زیباترین نمونه #ریتون از این دوره شاخص #تاریخ ایران و حتی #جهان است.

یکی از اصیل ترین نمادهای #قدرت در ایران باستان ریتون یا جام های زرین است که به شکل حیوانات مختلف ساخته می‌شدند. هر حیوان نمادی از یک مفهوم بوده و پیشینیان معتقد بودند زمانی که فردی از این ریتون‌ها چیزی می‌نوشد، احساس قدرت حیوان بر او وارد شده و باعث چیرگی و بزرگی او می‌گردد.
هنر عصر هخامنشی سرشار از تناسب و توازن اشکال و همچنین نماد گرایی بوده و ریتون های زیادی کشف شده که متعلق به این دوره است. یکی از ریتون های دوره هخامنشی ریتون شیربالدار هگمتانه است.
شیر یکی از جانورانی بوده که در فرهنگ ها و تمدن های باستانی جنبه ای #نمادین و جایگاه ویژه ای داشته و برای دست‌یابی به مفاهیم دیگر از ترکیب این نماد با عناصر نمادین دیگر از جمله بال مبادرت می ورزیدند.
شیر در نقوش ایرانی نماد قدرت و پادشاهی اصیل و نیز نماد میترا، خورشید، آتش و گرما است. همچنین شیرمرکب، الهه ی زمین و در نقوش هخامنشی به عنوان نماد خیر و شر آشکار شده است.
این جام زرین از دو بخش جامی قیف مانند و بدنه شیر بالدار تشکیل شده‌است، جام با شیارهای افقی و گل لوتوس و نخل و پیچکی تزئین شده که در جلوی بدنه به یک شیر بالدار متصل می‌شوند.

ورق بزنید و لذت ببرید ...

#هگمتانه #هخامنشیان #ایران #ایران_باستان #ریتون #ریتون_هخامنشی #موزه_ملی_ایران

@kandokav