♚خاکــ لکـسـتان♚

#فلسفۀ جشن شب چله در میان مردم #قوم_لک
🍂🍂🍂
join: @KhakLakestan
#در نظام گاه‌شماری لکی شب چِله که مصادف با آغاز ماه نوروژ است شبی است که فرشتۀ مهر زاده می‌شود. ماه نوروژ در تقویم لکی تقریباً مطابق با دی ماه خورشیدی است. یکی از نمادهای فرشتۀ مهر خورشید عالم تاب است. خورشیدی که مظهر روز است و در دل تاریکی و شب زاده می شود و نوید بلندتر شدن طول روزها را می‌دهد. #_بنابراین مردم لک اول ماهی که مهر و خورشید و روشنایی زاده می‌شود را نوروژ نامیده‌اند که مطابق با غروب ۳۰ آذر تا غروب ۳۰ دی در تقویم خورشیدی است. ماه نوروژ در واقع آخرین ماه زمستان تقویم لکی است. #_ باورهای زمان شناسی لکی در ارتباط با نحوه تولد مهر از دل تاریکی منطبق بر باورهای میترائیسم است. این آیین کهن که ریشه در اعماق تاریخ ایران دارد در نواحی مختلفی از دنیا خصوصاً جغرافیای تحت قلمرو امپراتوری روم مورد پذیرش قرار گرفت و کیش مسیحیت زمانی که در سده‌های بعد ظهور نمود بسیاری از جنبه‌های آیینی خود را از میترائیسم به عاریت گرفت. #_پذیرش مهر در اروپا همراه با مناسکی بود که با ریشه‌های آغازین خود در ایران تفاوت چندانی نداشت، اما با توجه به زمینه‌های فرهنگی بازی که در نزد اروپاییان برای تصویر سازی نیروها و شخصیت‌های ماوراء الطبیعه وجود داشت لذا تصویر سازی مهر و سمبل‌های آن در نواحی مختلفی چون ایتالیا، یونان، رومانی، مجارستان، انگلیس، آلمان و ... بسیار بیشتر از ایران بود. از معدود تصویرسازی‌های موجود در کشور ایران برای مهر نقش تاج ستانی اردشیر دوم پادشاه ساسانی از مظهر اهورامزدا در طاق وَ سان است که در پشت سر اردشیر ایزد مهر به صورت ایستاده بر این مراسم نظارت دارد. #_در برخی از تصویرسازی‌های اروپایی مهر در یک فضای تاریک غار مانند در حالی به نمایش درآمده که در حال کشتن گاوی است که در اساطیر ایرانی نماد سرما و تاریکی بوده و در نقطۀ مقابل مهر قرار دارد که نماد روشنایی و گرما است.

#_باور لکی تولد مهر در دل شب نیز تداعی کنندۀ شروع غلبۀ روشنایی و گرما بر تاریکی و سرما است. #_نامگذاری نوروژ یا همان نوروز بر ماهی که با تولد مهر آغاز می‌گردد نشان دهندۀ پیوستگی عمیقی است که مردم لک با این آیین ایرانی داشته‌اند. #_علاوه بر این جنبه‌های ناملموس آیین مهری در میان لک‌ها بسیار بیشتر از آن چیزی است که در سایر نواحی وجود دارد.
🍂🍂🍂
join: @KhakLakestan
#_در افسانه‌های لکی ننه سرما را دایاله می‌گویند که دو فرزند پسر با نامهای حمیل و ممیل دارد. این دو فرزند مطابق با دو بازه زمانی موسوم به چله کلنگه یا چله بزرگ و چله گوجره یا چله کوچک هستند. در تقویم لکی چله کلنگه یا حمیل که برادر بزرگتر است یک بازۀ زمانی برابر با چهل شبانه روز است که شامل سی شبانه روز ماه نوروژ و ده شبانه روز ماه خاکه لیه است. #_این چهل شبانه روز در تقویم خورشیدی از غروب روز ۳۰ آذر شروع می‌شود و تا غروب ۱۰ بهمن ادامه دارد. چله گوجره یا ممیل نیز که برادر کوچکتر است برابر با نصف یک زمان چهل شبانه روزه یا بیست شبانه روز آخر ماه خاکه لیه است. #_چله گوجره در تقویم خورشیدی از غروب ۱۰ بهمن شروع می شود و تا غروب ۳۰ بهمن ادامه دارد.

#_به دنیا آمدن مهر در شب اول چلۀ بزرگ بهانه‌ای بوده برای برگزاری یک جشن باشکوه که به جشن شو چله یا شب چله معروف است. در گذشته جشن اصلی ایرانیان خصوصاً مردم لک همین جشن شو چله بوده است و آن را بسیار با شکوهتر برگزار می‌کردند.
گردآورنده
#_دکتر_داود_داودی
🍂🍂🍂
👇👇👇
join: @KhakLakestan

2.9K views19:08