🔰 یک سال فراموش نشدنی

🔹 از بهاری که گذشت معلوم است یک‌سال باقی مانده از دولت یازدهم از نظر #معیشتی، شرایط سخت خواهد گذشت. [۱] این شرایط سخت، ۲۴ میلیون نفری را که به این دولت رای داده‌اند را بیش از همه مجازات خواهد کرد. #افسردگی_سیاسی.

🔹 مردم باید یک سال آینده را مثل سه سال قبل تحمل کنند تا حرف #تحلیل‌گران_دل‌‌سوز را جدی بگیرند و به #دولت_بی‌‌برنامه رای ندهند، دولتی که برای اداره‌ی کشور برنامه‌ای جز بازی با نرخ ارز ندارد. [۲]

🔹 مردم باید به جای مطالبه‌ی #استیضاح، سلبریتی‌ها، مشهورین، نخبگان سیاسی و اقتصاددانانی که رای دادن به این دولت را به مردم توصیه کردن، بازخواست کنند،[۳] نه این‌که باز هم به حرف همان‌ها رهبری را مسئول وضع موجود بدانند.

🔹 یک سال آینده سخت می‌گذرد اما سختی آن بازگشت دوباره‌ی #لیبرال‌ها به عرصه‌ی #قدرت را بیشتر عقب می‌‌اندازد و باعث می‌شود مردم دیرتر بی‌برنامگی و #بی‌عملی لیبرال‌ها را فراموش کنند [۴]، [۵] و به افراد #دل‌سوز و #انقلابی برای #خدمت به مردم و #ساختن کشور سال‌های بیشتری فرصت بدهند و با اندک جوی اعتمادشان را به آن‌ها از دست ندهند.

⬅️ منابع:

[۱] این روزها نسبت به پایان دولت دهم شاهد رشد ۵۸۱ درصدی نرخ ارز، افزایش ۹۰۰ درصدی قیمت سکه طلا، گرانی ۳۰۰ تا ۷۰۰درصدی قیمت خودروها و گران شدن ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصدی قیمت مواد خوراکی هستیم.

[۲] ضعف فعلی در کنترل قیمت ارز و نقدینگی ناشی از ضعف دولت، رئیس جمهور و مشاوران اقتصادی است.

[۳] در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶،   ۱۶۳ اقتصاددان در نامه‌ای ضمن حمایت از حسن روحانی دلایل خود برای حمایت از وی در دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران اعلام کردند.

[۴] محسن هاشمی: در این سه سال حتی یک کیلومتر مترو در تهران ساخته نشده است.

[۵] حسن روحانی: اعتراف می‌کنم که در ساخت مسکن عقب ماندگی داشتیم.

✊ جنبش مردمی کدآمایی

📡 @Kadamaei_ir

🔰 کدام روش تامین مالی را انتخاب می‌کنیم؟

◀️ بخش یکم

🔹 در حال حاضر بورس در وضعیتی است که به هیچ وجه هم‌گام و منعکس‌کننده‌ی وضعیت واقعی اقتصادی و #معیشتی کشور نیست. اقتصاد کشور چند سالی است که در در وضعیت #رکود تورمی به سر می‌برد، یعنی وضعیتی که هم کسب و کارها راکد است و هم #تورم وجود دارد. [۱]

🔹 در چنین شرایطی رونق عجیب و غریب بورس نشان‌دهنده وجود #حباب است.[۲] رونقی که حتی در بازارهای سفته‌بازانه‌ای مثل طلا و ارز هم در ماه‌های گذشته وجود نداشته‌ است. وضعیتی حباب‌گونه که نتیجه‌ی وجود «شوق غیر منطقی»[3] در بازار است.  اصطلاحی که آلن گرین اسپن رئیس بانک مرکزی اسبق آمریکا آنرا ابداع کرده است. [4] به #شوق_غیر_منطقی در یک نگاه توهین‌آمیز حرکت #گله‌وار نیز گفته می‌شود که در آن مردم به صورت غیرمنطقی و گسترده به طرف بورس هجوم می‌برند و طبیعتاً وقتی حباب بورس می‌ترکد همه‌ی آن‌ها متضرر می‌شوند.

🔹 #حبابی که بارها ترکیدن آن مردم را متضرر کرده است و در آخرین مورد گسترده و همه‌گیر آن در سال نود و چهار، طبق نامه‌ی چهار وزیر وقت به آقای روحانی، صد و هشتاد هزار میلیارد در طول کمتر از دو سال از سرمایه‌های کشور از جمله سرمایه‌های صندوق‌های بازنشستگی را به باد داده است. [۵] حتی آن زمان برخی از مردم به شخص مقام معظم رهبری نامه نوشتند و از ایشان خواستند برای ضررهای گسترده‌ی رخ داده برای سرمایه‌گذاران در بورس فکری کنند. [۶]

🔹 در این شرایط یک سوال مطرح می‌شود که چرا مجددا این روش تامین مالی #نامطمئن و پرخطر روی بورس افتاده است و به عنوان یک راه برون‌رفت مطرح می‌شود؟ دلیلی که برای رجوع به این روش طرح می‌شود وجود مشکلات جدی دولت در تامین مالی هزینه‌ها و پوشش #کسری_بودجه‌ی خود است. [۷] اما چرا برای تامین هزینه‌های سالیانه دولت از روش بورس استفاده می‌شود؟ آیا استفاده از روش‌های دیگری ممکن نیست؟

⬅️ ادامه دارد...

◀️ منابع

✊ جنبش مردمی کدآمایی

📡 @Kadamaei_ir

🔰 کدام روش تامین مالی را انتخاب می‌کنیم؟

⬅️ بخش یکم

◀️ منابع:

[۱] رشد خطرناک و حبابی بورس کشور بزرگترین خطری است که اقتصاد ایران را در سال ۹۹ تهدید می‌کند و متاسفانه کسانی که می‌دانند این موضوع چه فجایعی می‌تواند در سرنوشت بنگاه‌ها و مردم داشته باشد، سکوت کرده‌اند.اگر شرایط دوران بعد از کرونا را نیز نادیده بگیریم رشد مشکوک چند ماهه اخیر بورس در شرایطی که بالغ بر نصف ارزش این بورس به بنگاه‌های معدنی و به اصطلاح صنعتی وابسته به نفت و گاز و انرژی است که قیمت آنها در مقیاس جهانی سقوط بی‌سابقه کرده است معنی مشکوک بودن را بهتر می‌شود درک کرد.از منظر ساختار نهادی ضد تولیدی داخلی نیز در شرایطی که کشور بی‌سابقه‌ترین رکودها را تجربه می‌کند جهش بورس به اندازه ۲ برابر سایر حیطه‌های تاثیر پذیر از تب سوداگری مانند زمین و مسکن و ارز به وضوح واقعیت را به نمایش می‌گذارد. (منبع).

[۲] مشاهده می‌شود حباب سهام برخی شرکت‌های ورشکسته‌ تا ۴ برابر افزایش یافته است. همچنین تورم ارزش دارایی‌های بورس در دو سال اخیر چیزی حدود ۶۰ درصد از قیمت ارز در سال ۹۷ بیشتر شده و از دو برابر جهش‌های قیمتی مسکن نیز فراتر رفته است. (منبع).

[3] Irrational exuberance

[4] Greenspan, Alan (2008). The Age of Turbulence. Penguin. p. 176. Retrieved 23 August 2014.

[۵] در نامه مشترک علی طیب نیا، محمدرضا نعمت زاده، علی ربیعی و حسین دهقان وزرای اقتصاد، صنعت، کار و دفاع به حسن روحانی رئیس جمهور آمده است: «همانطور که مستحضرید از دی ماه ۱۳۹۲ تاکنون بازار سرمایه متاثر از تحولات و متغیرهای کلان بین المللی و داخلی از جمله کاهش بهای نفت و کالای اساسی از جمله فلزات و همچنین تحریم‌ها و برخی تصمیمات و سیاست‌های ناهماهنگ دستگاه‌ها در داخل کشور شاهد افتی کم سابقه گردیده است به نحوی که از دی ماه سال ۱۳۹۲ تاکنون ظرف مدت ۱۹ ماه ارزش بازار بر اساس شاخص قیمت ۴۲ درصد کاهش یافته و به لحاظ افت ارزش، بازار کاهشی معادل ۱۸۰ هزار میلیارد تومان را شاهد است. (ارزش بازار از ۵۱۱ هزار میلیارد تومان در دی ماه ۱۳۹۲ امروز به عدد ۳۳۰ هزار میلیارد تومان رسیده است)...» (منبع)

[۶] رهبرا، حال که در آستانه جشن های پیروزی انقلاب اسلامی و همزمان در سال حماسه اقتصادی قرار داریم و همه ملت بزرگ و سرفراز ایران در سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی به جشن و پایکوبی مشغول و سرمست از حماسه سیاسی 24 خرداد هستند، ما عده‌ای از فعالین بازار سرمایه به نیابت از طرف 7 میلیون سرمایه گذار و سهامدار دادنامه‌ای را به حضور مبارکتان ارسال می‌نماییم که مطمئن باشید که اگر مدیران و مسولان بازار سرمایه و همچنین مسولین اقتصادی کشور پاسخگوی ما بودند مصدع اوقات شریف رهبر بزرگوارمان نمی شدیم... (منبع)

[۷] از منظر اقتصاد سیاسی این دمیدن افراطی بر تب سوداگری به این برمی‌گردد که با دولتی روبرو هستیم که با بحران مالی مواجه است. بنابراین در سال‌های پایانی خود با این اقدامات دولت آتی را به گروگان می‌گیرد و منافعی را برای خود فراهم می‌کند. بنده در این موضوع شخص خاصی را هدف قرار نمی‌دهم بلکه تنها در مورد منطق رفتاری این کارهای غیرمتعارف صحبت می‌کنم. با این حباب غیرمتعارف ایجاد شده در سهام شرکت‌هایی که در سوداگری‌های سه‌گانه پیشین به ورطه سقوط کشانده شده بودند، بدهی‌هایشان تطهیر شده که می‌تواند بار تحمیلی هزینه‌های آن بر اقتصاد ملی و معیشت مردم فاجعه آمیز باشد. (منبع)

🔰 کدام روش تامین مالی را انتخاب می‌کنیم؟

⬅️ بخش یکم

◀️ بخش دوم

🔹 یکی از اقلام هزینه‌ای دولت، تامین مالی پروژه‌های مختلف خصوصاً پروژه‌های بزرگ مقیاسِ ملی است. سوال این است که چرا برای تامین مالی آن‌ها از روش #اوراق_مشارکت استفاده نمی‌شود؟

🔹 اگر عرضه‌ی #سهام شرکت‌ها و سرمایه‌های دولتی با این توجیه صورت می‌گیرد که با عرضه‌ی سهام آن‌ها در #بورس، امکان تامین مالی پروژه‌های نیمه‌تمام آن‌ها فراهم شود؛ چرا این پروژه‌ها مثل سابق از طریق اوراق مشارکت تامین مالی نمی‌شوند؟

🔹 دلایل متعددی می‌توان برای عدم استفاده از این روش تامین مالی در نظر گرفت، یکی از دلایل مهم این است که در مقایسه با روش تامین مالی مبتنی بر بورس، استفاده از روش اوراق مشارکت محدودیت‌هایی را ایجاد می‌کند.

🔹 در تامین مالی از طریق اوراق مشارکت، این اوراق دارای زمان است و بعد از اتمام زمان این اوراق و انجام پروژه‌ها، باید پول به خریدار اوراق عودت داده شود. البته این مسئله باعث می‌شود تا در جذب سرمایه دقت و #مسئولیت‌پذیری بیشتری صورت گیرد.

🔹 اما در روش تامین‌ مالی مبتنی بر بورس، دولت پس از فروش سهام شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی، دیگر نسبت به عودت سرمایه‌های جذب شده مسئولیتی ندارد و هر کس بخواهد سرمایه‌ی خود را نقد کند باید به #بازار_سهام مراجعه کند.

🔹 این سازوکار باعث می‌شود تا معمولا در جذب سرمایه‌ دقت و #مسئولیت‌پذیری لازم صورت نگیرد، ضمن این‌که سرمایه‌های جذب شده لزوما صرف انجام پروژه‌های #زیرساختی یا #تولیدی با آورده‌ و #بازگشت‌پذیری مناسب نخواهد شد.

🔹 در واقع در روش اوراق مشارکت اگر سرمایه‌های مردم بابت یک پروژه گرفته می‌شود، دولت موظف است سرمایه‌های جذب شده را برگرداند اما در روش تامین مالی مبتنی بر بورس سرمایه‌گذاران برای این‌که سرمایه‌ی خود را نقد کنند باید سهام خود را در بورس بفروشند. این امکان ضمن این‌که محدودیت‌های روش تامین مالی از طریق فروش اوراق مشارکت را برای دولت ایجاد نمی‌کند؛ اما منجر به #عدم_مسئولیت‌پذیری دولت نیز می‌شود.

🔹 در الگوی اوراق مشارکت دولت مجبور می‌شد تا در حوزه‌هایی اوراق مشارکت بفروشد که نسبت به #بازگشت_سرمایه‌‌ آن‌ها مطمئن است، چرا که اگر نتواند سرمایه‌ی جذب شده را برگرداند، باید به مردم #پاسخگو باشد.

🔹 اما در مورد شیوه‌ی تامین مالی مبتنی بر بورس، این مسئولیت‌پذیری مشخصاً وجود ندارد و سهام در قالب سرمایه و دارایی یک شرکت فروخته می‌شود و این امکان را به وجود می‌آورد که با این پول هر کاری انجام شود و اگر این پول درست #سرمایه‌گذاری و هزینه نشد، به جای پاسخگویی به مردم، آن‌ها به بازار بورس حواله خواهند شد.

⬅️ ادامه دارد...

✊ جنبش مردمی کدآمایی

📡 @Kadamaei_ir

🔰 کدام روش تامین مالی را انتخاب می‌کنیم؟

⬅️ بخش یکم

⬅️ بخش دوم

◀️ بخش سوم

🔹 البته ترجیح دولت در تامین مالی #بورس‌محور و کنار گذاشتن سازوکارهایی مثل فروش #اوراق_مشارکت دلایل دیگری نیز دارد. عدم استفاده‌ از چنین روش‌های موفق و مطمئنی، این گمان را تقویت می‌کند که برخی در دولت صرفا به دنبال تامین مالی پروژه‌های #نیمه‌تمام و پوشش هزینه‌های جاری نیستند، بلکه یک اتفاق مشکوک و خطرناک‌تری را دنبال می‌کنند. [۸]

🔹 اتفاقی که در قالب عرضه‌ی #سهام شرکت‌ها و سازمان‌های بسیار مهم دولتی در حال وقوع است و سهام شرکت‌های مادر تخصصی که با وظیفه‌ی توسعه و #پیشرفت شکل گرفته‌اند، قرار است در بورس عرضه شوند. سوال کلیدی این است که در کجای دنیا سازمان‌هایی را که فلسفه‌ی وجودی آنها اهداف توسعه‌ای و حاکمیتی است واگذار می‌کنند؟ [۹]

🔹 عرضه‌ی سهام شرکت‌های بزرگی مثل #ایمیدرو و #ایدرو، که اخیرا اعلام شد قرار است در بورس عرضه بشوند، [۱۰] مثل سهام #شستا که در بورس عرضه شد، یک نمونه‌ی برای این جنس اقدامات است. سازمان‌ها و شرکت‌هایی که برای انجام وظایف مهم در حوزه‌ی #پیشرفت_صنعت و #تولید شکل گرفته‌اند و حکم #سرمایه‌های_ملی و #بین‌نسلی را دارند. در هیچ کجای دنیا دولت‌ها اجازه ندارند برای تامین نیازهای آنی و کوتاه‌مدت خودشان چنین سرمایه‌هایی را #خصوصی بکنند.

🔹 این درست است که #نفت سال‌ها به عنوان یک سرمایه‌ی بین‌نسلی و بلندمدت در کشور فروخته شده است اما فروش شرکت‌هایی مثل ایدرو و ایمیدرو، فراتر از فروش نفت، حکم فروش چاه نفتی را دارد که نفت از آن استخراج می‌شود!

🔹 ایمیدرو، یعنی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، یک #ابرشرکتِ نگهدارنده‌ی شرکت‌های بزرگ است و هشت شرکت اصلی و پنجاه و پنج شرکت عملیاتی را در زیرمجموعه‌ی خود دارد.

🔹 اگر به شرکت‌های زیرمجموعه‌ی آن توجه شود نمونه‌های بزرگی مثل #فولاد_مبارکه‌ اصفهان و #فولاد_خوزستان به چشم خواهد خورد. [۱۱] ابرشرکتی که نوزدهمین شرکت تولید #فولاد جهان محسوب می‌شود و ارزش روز این مجموعه دست‌کم چیزی در حدود 350 هزار میلیارد تومان، معادل 21 میلیارد دلار برآورد می‌شود. [۱۲]

🔹 در زیرمجموعه‌ی ایدرو نیز شرکت‌های بزرگی مثل #ایران_خودرو و #سایپا قرار دارند. طبق اعلام این سازمان ارزش آن تا سال 1388 بالغ بر 46 میلیارد دلار بوده است که با نرخ فعلی دلار ارزش آن معادل 782 هزار میلیارد تومان است. [۱۳]

🔹 با توجه به توضیحات فوق و #ثروت_انباشته‌ بین‌نسلی موجود در این دو سازمان بزرگ، لازم است تا پیش از عرضه‌ی سهام این شرکت‌ها #تدبیر مناسبی اندیشیده شود.

⬅️ ادامه دارد...

⬅️ منابع

✊ جنبش مردمی کدآمایی؛ الگوی معیشت ایرانی

📡 @Kadamaei_ir

🔰 کدام روش تامین مالی را انتخاب می‌کنیم؟

⬅️ بخش یکم

⬅️ بخش دوم

⬅️ بخش سوم

◀️ بخش چهارم

🔹 اگر دولت نپذیرد که از روش‌های تامین مالی بهتری مثل فروش #اوراق_مشارکت استفاده کند و بخواهد به هر نحو از #بورس استفاده کند باید به موضوع #انتقال_مالکیت این سرمایه‌های ملی توجه داشت. این‌که پس از عرضه‌ی این شرکت‌ها در بورس، مالکیت این سازمان‌های مهم به چه کسانی منتقل خواهد شد موضوع بسیار مهمی است.

🔹 آیا لفظ #مردم و #بخش_خصوصی به عنوان مالکان آینده، یک لفظ اطمینان بخش است؟ آیا موجودیت‌های ثروتمند و نامطمئن برای تملک عمده‌ی سهام این سازمان‌ها دندان تیز نخواهند کرد؟ خصوصا در شرایطی که تجربه‌ی تملک شرکت‌های مهمی مثل #هپکو توسط افراد نامطمئن و زمین خوردن این شرکت‌ها که رقبای ابرشرکت‌های بین‌المللی در تولید انواع #محصولات_استراتژیک هستند؛ امروز در مقابل چشمان همگان قرار دارد.

🔹 از این‌رو بایستی توجه داشت که برای جلوگیری از حراج این #سرمایه‌های_استراتژیک و از میان بردن خطر انتقال مالکیت آن‌ها به #موجودیت‌های_نامطمئن و نااهل، #تدبیر لازم است.

🔹 بدون رودربایستی باید به این مسئله توجه شود که موجودیت‌هایی هستند که پول‌های زیادی در اختیار دارند و اگر هم پولی در اختیار نداشته باشند در چنین شرایطی بدشان نمی‌آید که منابع لازم را فراهم کنند و سهام شرکت‌هایی مثل #ایدرو و #ایمیدرو را تملک کنند. آن‌وقت ناگهان حاکمیت متوجه می‌شود که شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ مادر تخصصی‌اش در اختیار افراد یا نهادهایی قرار گرفته که عدم مسئولیت‌پذیری آن‌ها در بازه‌های مختلف در اقتصاد دیده شده است.

🔹 هر زمان شرایط اقتصادی دست‌خوش تحولات شده است این افراد و نهادها به جای اینکه وظیفه اصلی خودشان را انجام دهند با روش‌های #سفته‌بازانه به عرصه وارد شده و اوضاع را بدتر کرده‌اند. این موجودیت‌ها نه تنها عاقلانه عمل نکرد‌ه‌اند بلکه بعضا به عمد به ضرر منافع ملّی و استراتژیک کشور عمل کرده‌اند. شاید بانک‌های خصوصی، جزو بهترین و خوش‌بینانه‌ترین مثال‌هایی باشند که بتوان برای این موجودیت‌ها مثال آورد و قطعا می‌توان به سناریوهای بدبینانه‌تری هم فکر کرد.

🔹 برای تقریب به ذهن و آشنایی با یک نمونه از این تمهیدات، خوب است به طرح اقدام #دولت_چین در تملک سهام شرکت‌هایی توجه شود که پس از همه‌گیری ویروس #کرونا، در بازار سهام این کشور عرضه شدند. آمریکایی‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی خیلی تلاش داشتند تا با عرضه‌ی یکباره سهام این شرکت‌ها، هم برای شرایط بحرانی آینده آماده شوند و سهام خود را با بالاترین قیمت فروخته باشند، هم این‌که با عرضه‌ی یکباره، باعث افت سهام این شرکت‌ها در بازار سهام چین و ایجاد #بحران برای اقتصاد این کشور شوند.

🔹 اما دولت چین هم بیکار ننشست و با #هوشمندی و البته با چندین واسطه، افراد عمدتا غیر چینی را مامور کرد تا سهام‌ شرکت‌ها را که قیمت پایینی هم داشتند بخرند و تهدید را به خوبی به فرصت بدل کردند. [14]، [15] برآورد‌ها نشان می‌دهد چین از این اقدام بیش از 2 تریلیون دلار سود برده باشد. حتی کار به این‌جا رسیده که نمایندگان پارلمان اروپا به دنبال این هستند که سرمایه‌گذاری شرکت‌های چینی را برای یک‌سال در اروپا ممنوع کنند، چرا که این شرکت‌ها از فرصت #رکود_اقتصادی دوران همه‌گیری کرونا در اروپا استفاده کرده‌اند و در حال خرید #سهام شرکت‌های بحران‌زده‌ی اروپایی هستند. [16]

🔹 در این میان نگاه سیاست‌مدار برجسته‌ی آلمانی آقای مانفرد وبر که رهبر فراکسیون حزب مردم اروپا را در پارلمان اروپا بر عهده دارد، قابل توجه است که اخیرا اعلام کرده است: «با طرح #ممنوعیت یک‌ساله‌ی #سرمایه‌گذاری #شرکت‌های_چینی در اروپا موافق است.» چرا که به گفته وی، «این شرکت‌ها که از حمایت دولت چین سود می‌برند می‌کوشند شرکت‌های اروپایی درگیر بحران کرونا را به #زیرقیمت خریداری کنند.» [17]

🔹 از این‌رو با عرضه‌ی سهام شرکت‌ها و سازمان‌هایی مثل ایدرو و ایمیدرو، این احتمال جدی است که #فرصت‌طلبانی درست شبیه اقدام چین را در اروپا انجام دهند و در شرایطی که اوضاع اقتصادی دولت مناسب نیست و به دنبال #تامین_مالی کوتاه مدت خود است، سهام این شرکت‌ها و سازمان‌ها را تملک کنند.

⬅️ ادامه دارد...

⬅️ منابع

✊ جنبش مردمی کدآمایی؛ الگوی معیشت ایرانی

📡 @Kadamaei_ir

🔰 کدام روش تامین مالی را انتخاب می‌کنیم؟

⬅️ بخش یکم ⬅️ بخش دوم

⬅️ بخش سوم ⬅️ بخش چهارم

◀️ بخش پنجم

🔹 آیا بازار بورس راه‌حل مناسبی برای #خصوصی‌سازی شرکت‌ها یا جذب سرمایه برای آن‌ها است؟

🔹 اگر #بورس با نگاه آسیب‌شناسانه مورد توجه قرار گیرد، باید روی اجزای اصلی آن تمرکز شود. شناخت این اجزا کمک می‌کند به فهم این‌که چه اجزایی از این نهاد قابل استفاده است و چه اجزایی از آن مناسب نیست و نباید از آن‌ها استفاده کرد.

🔹 بورس دو بخش اصلی دارد #بازار_اولیه و #بازار_ثانویه. بازار اولیه بازاری است که در آن عرضه‌های اوّلیه صورت می‌گیرد و در آن برای اولین بار سهام یک شرکت عرضه می‌شود. منابعی که در #عرضه‌ی_اولیه به دست شرکتی که سهام آن عرضه می‌شود قرار می‌گیرد، احتمال دارد تا در نهایت درخدمت آن هدف زیبایی که برای بورس ترسیم شده یعنی به کارگیری منابع در حوزه تولید، افزایش تولید و #رونق_تولید قرار بگیرد.

🔹 وقتی سهام یک شرکت برای اولین بار عرضه شده و قیمت اولیه‌ی آن کشف می‌شود، قیمتی که مثلا در مورد عرضه‌ی اخیر سهام #شستا 860 تومان بود، این قیمت اوّلیه وقتی پرداخت شد به آن شرکت، مثلاً شستا، این پول می‌تواند صرف #تولید بشود. پولی که برای شستا مبلغی بالغ بر 6.880 میلیارد تومان بوده است.

🔹 روشن است که پس از خریداری اولیه، فروش مجدد این سهام در بازار برای خریدار اولیه عایدی خواهد داشت اما این عایدی به تولیدکننده نخواهد رسید. در واقع تفاوت قیمت ایجاد شده میان قیمت اولیه و قیمت روز هر سهم، که مثلا امروز برای شستا چیزی حدود 700 تومان است، به دست شرکت شستا نمی‌رسد. به بیان دیگر جز در عرضه‌ی اولیه، از محل دست‌به‌دست شدن سهام شرکت‌ها در بازار بورس، هیچ پولی به عرصه تولید نمی‌رسد و اینجا همان #بازار_ثانویه بورس است.

🔹 بازار ثانویه درست پس از این‌که خریدار اولیه‌، سهام خود را به نفر بعدی می‌فروشد شکل می‌گیرد و از آن‌جایی که در این بازار هر اندازه خرید و فروش صورت گیرد هیچ عایدی برای تولید‌کننده ندارد. لذا بازار ثانویه‌ی بورس فقط و فقط یک بازار برای #سفته‌بازی است.

🔹 نقل و انتقالات سهام و بالا و پایین رفتن قیمت‌های اسمی سهام نه تنها به تولید کمک مستقیم نمی‌کند بلکه به طور غیرمستقیم نیز اگر به یک عادت و رویه‌ی غلط در اقتصاد تبدیل شود ضد تولید عمل خواهد کرد. اینکه افراد در کوتاه‌مدت یک سهام را بخرند چند صباحی نگه دارند و بعد دوباره به یک قیمت بالاتر بفروشند، این رویه، به صورت غیرمستقیم به جای تولید، سفته‌بازی، و کسب پول #بی‌زحمت و به دست آمده از یُسر را در جامعه مرسوم می‌کند و از این جهت شباهت زیادی به #میسَر در عربی پیدا می‌کند؛ واژه‌ای که در زبان فارسی از آن به #قمار تعبیر می‌شود.

🔹 این‌که گفته می‌شود اتفاقی که در بورس می‌افتد خیلی شبیه قمار است و بورس مانند #کازینو است، این به فرآیندی باز می‌گردد که در بازار ثانویه‌ی بورس رخ می‌دهد. البته شباهت بورس به کازینو گزاره‌ای است که اقتصاددانان‌ شاخص غربی مثل #کینز نیز روی آن صحه گذاشته‌‌اند.

🔹 کینز معتقد است همان‌گونه که کازینوها در بیرون از شهرها ساخته می‌شوند، تا به جریان واقعی اقتصاد صدمه نزنند، بورس را نیز باید از متن اقتصاد بیرون ببرند [19] چون این پدیده به عرصه‌ی واقعی اقتصاد یعنی همان تولید، ضربه می‌زند.

⬅️ ادامه دارد...

⬅️ منابع

[19] When the capital development of a country becomes a by-product of the activities of a casino, the job is likely to be ill-done. The measure of success attained by Wall Street, regarded as an institution of which the proper social purpose is to direct new investment into the most profitable channels in terms of future yield, cannot be claimed as one of the out- standing triumphs of laissez-faire capitalism—which is not surprising, if I am right in thinking that the best brains of Wall Street have been in fact directed towards a different object. These tendencies are a scarcely avoidable outcome of our having suc- cessfully organised ‘liquid’ investment markets. It is usually agreed that casinos should, in the public interest, be inaccessible and expensive. And perhaps the same is true of stock exchanges. That the sins of the London Stock Exchange are less than those of Wall Street...
The General Theory of Employment, Interest, and Money by John Maynard Keynes, Page 139.

✊ جنبش مردمی کدآمایی؛ الگوی معیشت ایرانی

📡 @Kadamaei_ir

🔰 کدام روش تامین مالی را انتخاب می‌کنیم؟

⬅️ بخش یکم ⬅️ بخش دوم

⬅️ بخش سوم ⬅️ بخش چهارم

⬅️ بخش پنجم ⬅️ بخش ششم

◀️ بخش هفتم

🔹 اصطلاح زیبا و ظاهرا محترمانه‌ی #بازارگردانی دقیقا چیست؟ در بازارگردانی همان شرکتی که سهام آن در بازار اولیه فروخته شده سهام خود را در بازار ثانویه عمدتا در قیمت‌های پایین خریداری می‌کند و بعد با قیمت بالاتر می‌فروشد.

🔹 بازارگردانی به زبان ساده همان اتفاقی است که در بازار کالاهای واقعی در قالب #احتکار رخ می‌دهد. شرکت‌ها سهام خود را از بازار در قیمت‌های پایین جمع می‌کنند، سپس در بازار برای آن تبلیغات مثبت و ذائقه‌سازی می‌کنند، با توجه به این‌که عمده‌‌ی سهام را در اختیار دارند و سهام در بازار موجود نیست، قیمت آن افزایش پیدا می‌کند و در نهایت سهام آن‌ها با قیمت‌های بالایی به فروش می‌رسد.

🔹 خرید در قیمت پایین، تبلیغات، افزایش عمدتا غیر واقعی و حبابی قیمت سهام و در نهایت فروش در قیمت‌های بالا و غیر واقعی؛ این فرمول ساده‌ی بازارگردانی است. در نهایت هم چون این قیمت به صورت #حبابی بالا رفته است مثل حباب می‌ترکد و به سرعت ارزش آن مثل بادی که در درون حباب است از بین می‌رود.

🔹 البته شرکت‌ها در کمین می‌نشینند و سهام کم‌ارزش را از سهام‌داران با قیمت پایین می‌خرند و چرخه‌ی بالا را مجددا تکرار می‌کنند و داستان بازارگردانی به صورت مداوم در بورس تکرار می‌شود.

🔹 بعضاً شرکت‌هایی این کار را می‌کنند که #ضررده هستند و با حساب‌سازی اوضاع خود را مناسب نشان می‌دهند و با ورود به بورس سرمایه‌ی خوبی برای خودشان فراهم می‌کنند.

🔹 حتی در کشورهایی مثل آمریکا که به ظاهر نظارت‌های جدی‌تری در #وال‌استریت دارند شرکت‌هایی مثل #انرون یا شرکت #وردکام به مثال‌های تاریخی تبدیل می‌شوند که با وجود زیان‌ده بودن، توانسته‌اند سال‌ها در بورس آمریکا، سرمایه‌های خوبی را جذب کنند و با حساب‌سازی و شگردهای حساب‌داری وضعیت خودشان را مثبت نشان دهند و سهام خود را چند برابر ارزش واقعی در بازار به فروش برسانند.

🔹 اما بعد مشکلات آن‌ها آشکار شده و مثلا در مورد انرون، ارقام افسانه‌ای کلاه‌بردای آن‌ها به مثال‌هایی برای ناتوانی بازار سرمایه در شناسایی کلاه‌برداران و نبود شفافیت لازم در این بازارها تبدیل شده‌اند. [21]

🔹 در ایران هم نمونه‌هایی وجود دارند از شرکت‌هایی که با وام بانکی و با بدهکاری یک سرمایه‌ای را روی زمین ایجاد می‌کنند، مثلا یک کارخانه برای خودشان شکل می‌دهند و بعد سهام خودشان را در بورس عرضه می‌کنند و سپس با توجه به #رونق_کاذب در بورس و حبابی که در آن وجود دارد و تبلیغات مثبتی هم که برای خودشان انجام می‌دهند چند برابر ارزش واقعی سهام خودشان را به دست می‌آورند و بیش از پولی که از بانک گرفته‌اند و بابتش باید سود بدهند، از طریق بورس جمع می‌کنند! برای این فرآیند که در بورس یک پدیده‌ی شناخته شده است از لفظ بازارگردانی استفاده می‌شود.

🔹 این‌ها روش‌های #ناجوانمردانه و توام با نوعی ایجاد #بی‌اعتمادی بی‌رویه در بازار است. وقتی افراد عادی در بورس بابت این موضوعات صدمه بخورند و سرمایه‌های خودشان را از دست بدهند، یا باید افرادی باشند که اصطلاحاً #قمارباز باشند نه #قماربرد و این صدمات برای آن‌ها عادی شده باشد، به باختن عادت کرده باشند و دوباره حاضر شوند سرمایه‌ی خودشان را وارد بورس کنند که این برخلاف مشی اسلام است. یا این‌که مردم با از دست دادن سرمایه‌ی خود، اعتمادشان سلب می‌شود و در این فرآیند #سرمایه‌ی_اجتماعی نیز در جامعه نابود می‌شود.

🔹 جالب است که برای این روش‌های ناجوان‌مردانه و #متقلبانه، که قواعد درست بازار در آن‌ها حاکم نیست و برخلاف مشی اسلام و الگوی معیشت اسلام است؛ یک نام زیبا و به قول جان کنت #گالبرایت #معصومانه نیز قرار داده می‌شود. مسئله‌ای که در مقاله‌ی آقای گالبرایت اقتصاد‌دان آمریکایی در این خصوص با عنوان علم اقتصادِ کلاه‌برداری معصومانه به تفصیل شرح داده شده است. مقاله‌ای که به مسئله‌ی بورس، #حاکمیت_شرکتی و کلاه‌برداری‌های متعدد در بازار سهام آمریکا می‌پردازد و شرح می‌دهد که چگونه این کلاه‌برداری‌ها با الفاظ و اصطلاحات ظاهرا معصومانه اما در واقع کلاه‌بردارانه و شیادانه صورت پذیرفته‌اند. [22]

⬅️ ادامه دارد...

⬅️ منابع

✊ جنبش مردمی کدآمایی؛ الگوی معیشت ایرانی

📡 @Kadamaei_ir

🔰 کدام روش تامین مالی را انتخاب می‌کنیم؟

⬅️ بخش یکم ⬅️ بخش دوم

⬅️ بخش سوم ⬅️ بخش چهارم

⬅️ بخش پنجم ⬅️ بخش ششم

⬅️ بخش هفتم

◀️ بخش هشتم

🔹 گفته می‌شود بورس به نفع #تولید و به نفع تامین مالی پروژه‌های نیمه‌تمام شرکت‌ها است، اما این خیلی دور از واقعیت است. در بهترین حالت این #بازار_اولیه‌ی بورس است که می‌تواند به تولید کمک کند که این بازار هم شباهت بالایی به الگوی تامین مالی مبتنی بر فروش اوراق مشارکت دارد، که البته همان‌گونه که گفته شد روش فروش اوراق مشارکت با مسئولیت‌پذیری بالاتر و دقت در انتخاب حوزه‌ی سرمایه‌گذاری همراه است، اما در بورس این مسئولیت‌پذیری و دقت نیز رنگ می‌بازد، چرا که شرکت‌ها هیچ‌گاه به بازگرداندن سرمایه‌هایی که جذب کرده‌اند متعهد نیستند.

🔹 علاوه‌ بر این، بورس بخش دیگری به نام #بازار_ثانویه نیز دارد که در آن از یک‌سو شرکت‌ها به روش متقلبانه‌ی #بازارگردانی دست می‌زنند، از سوی دیگر مردم نیز در آن به سفته‌بازی عادت می‌کنند و ترغیب می‌شوند به خرید‌ها و فروش‌های کوتاه‌مدّت، همان روشی که شباهت زیادی به #قمار پیدا می‌کند و با یک اسم زیبا و به قول گالبرایت، معصومانه‌، به آن «#نوسان‌گیری» گفته می‌شود. این‌که در بازار ثانویه مردم دائماً سهام می‌خرند و تا قیمت آن پایین می‌رود، می‌فروشند، که عمدتا متاثر از همان «#شوق_غیرمنطقی» و رفتار گله‌وار است و همان‌گونه که گفته شد #راحت‌طلبانه، #مفت‌طلبانه، و #اعتمادسوز است. این دقیقا آن بخشی از بورس است که بسیار آسیب‌زا و خطرناک است.

🔹 بورس خصوصا با بازار ثانویه‌‌ای که دارد بیش از آن‌که به تولید بیانجامد مردم را به پول‌های #بی‌زحمت عادت می‌دهد، پول‌هایی که در قبالش تولیدی انجام نداده‌اند، عرقی نریخته‌اند و می‌خواهند ساده و راحت کسب سود و منفعت بکنند و عمدتاً هم شکست می‌خورند و سرمایه‌ی خودشان را از دست می‌دهند.

🔹 از سوی دیگر یک عده شیاد و متقلب با رانت و استفاده از روش‌هایی مثل بازارگردانی، بازار را روی انگشت خودشان می‌چرخانند و کلاه مردم و افراد تازه کار را برمی‌دارند.

🔹 از این‌رو نه تنها باید به تبعات جدی بازار بورس توجه داشت بلکه به مدافعان این بازار روش‌هایی مثل اوراق مشارکت را پیشنهاد داد که به واسطه‌ی آن‌ بهتر، دقیق‌تر و با #مسئولیت‌پذیری بالاتری تامین مالی صورت می‌گیرد، حتی بسیار بهتر و با کیفیت‌تر از بازار اولیه و عرضه‌های اولیه‌‌ای که در بورس انجام می‌شود.

⬅️ پایان قسمت یکم

✊ جنبش مردمی کدآمایی؛ الگوی معیشت ایرانی

📡 @Kadamaei_ir