🔰 کدام روش تامین مالی را انتخاب می‌کنیم؟

⬅️ بخش یکم ⬅️ بخش دوم

⬅️ بخش سوم ⬅️ بخش چهارم

◀️ بخش پنجم

🔹 آیا بازار بورس راه‌حل مناسبی برای #خصوصی‌سازی شرکت‌ها یا جذب سرمایه برای آن‌ها است؟

🔹 اگر #بورس با نگاه آسیب‌شناسانه مورد توجه قرار گیرد، باید روی اجزای اصلی آن تمرکز شود. شناخت این اجزا کمک می‌کند به فهم این‌که چه اجزایی از این نهاد قابل استفاده است و چه اجزایی از آن مناسب نیست و نباید از آن‌ها استفاده کرد.

🔹 بورس دو بخش اصلی دارد #بازار_اولیه و #بازار_ثانویه. بازار اولیه بازاری است که در آن عرضه‌های اوّلیه صورت می‌گیرد و در آن برای اولین بار سهام یک شرکت عرضه می‌شود. منابعی که در #عرضه‌ی_اولیه به دست شرکتی که سهام آن عرضه می‌شود قرار می‌گیرد، احتمال دارد تا در نهایت درخدمت آن هدف زیبایی که برای بورس ترسیم شده یعنی به کارگیری منابع در حوزه تولید، افزایش تولید و #رونق_تولید قرار بگیرد.

🔹 وقتی سهام یک شرکت برای اولین بار عرضه شده و قیمت اولیه‌ی آن کشف می‌شود، قیمتی که مثلا در مورد عرضه‌ی اخیر سهام #شستا 860 تومان بود، این قیمت اوّلیه وقتی پرداخت شد به آن شرکت، مثلاً شستا، این پول می‌تواند صرف #تولید بشود. پولی که برای شستا مبلغی بالغ بر 6.880 میلیارد تومان بوده است.

🔹 روشن است که پس از خریداری اولیه، فروش مجدد این سهام در بازار برای خریدار اولیه عایدی خواهد داشت اما این عایدی به تولیدکننده نخواهد رسید. در واقع تفاوت قیمت ایجاد شده میان قیمت اولیه و قیمت روز هر سهم، که مثلا امروز برای شستا چیزی حدود 700 تومان است، به دست شرکت شستا نمی‌رسد. به بیان دیگر جز در عرضه‌ی اولیه، از محل دست‌به‌دست شدن سهام شرکت‌ها در بازار بورس، هیچ پولی به عرصه تولید نمی‌رسد و اینجا همان #بازار_ثانویه بورس است.

🔹 بازار ثانویه درست پس از این‌که خریدار اولیه‌، سهام خود را به نفر بعدی می‌فروشد شکل می‌گیرد و از آن‌جایی که در این بازار هر اندازه خرید و فروش صورت گیرد هیچ عایدی برای تولید‌کننده ندارد. لذا بازار ثانویه‌ی بورس فقط و فقط یک بازار برای #سفته‌بازی است.

🔹 نقل و انتقالات سهام و بالا و پایین رفتن قیمت‌های اسمی سهام نه تنها به تولید کمک مستقیم نمی‌کند بلکه به طور غیرمستقیم نیز اگر به یک عادت و رویه‌ی غلط در اقتصاد تبدیل شود ضد تولید عمل خواهد کرد. اینکه افراد در کوتاه‌مدت یک سهام را بخرند چند صباحی نگه دارند و بعد دوباره به یک قیمت بالاتر بفروشند، این رویه، به صورت غیرمستقیم به جای تولید، سفته‌بازی، و کسب پول #بی‌زحمت و به دست آمده از یُسر را در جامعه مرسوم می‌کند و از این جهت شباهت زیادی به #میسَر در عربی پیدا می‌کند؛ واژه‌ای که در زبان فارسی از آن به #قمار تعبیر می‌شود.

🔹 این‌که گفته می‌شود اتفاقی که در بورس می‌افتد خیلی شبیه قمار است و بورس مانند #کازینو است، این به فرآیندی باز می‌گردد که در بازار ثانویه‌ی بورس رخ می‌دهد. البته شباهت بورس به کازینو گزاره‌ای است که اقتصاددانان‌ شاخص غربی مثل #کینز نیز روی آن صحه گذاشته‌‌اند.

🔹 کینز معتقد است همان‌گونه که کازینوها در بیرون از شهرها ساخته می‌شوند، تا به جریان واقعی اقتصاد صدمه نزنند، بورس را نیز باید از متن اقتصاد بیرون ببرند [19] چون این پدیده به عرصه‌ی واقعی اقتصاد یعنی همان تولید، ضربه می‌زند.

⬅️ ادامه دارد...

⬅️ منابع

[19] When the capital development of a country becomes a by-product of the activities of a casino, the job is likely to be ill-done. The measure of success attained by Wall Street, regarded as an institution of which the proper social purpose is to direct new investment into the most profitable channels in terms of future yield, cannot be claimed as one of the out- standing triumphs of laissez-faire capitalism—which is not surprising, if I am right in thinking that the best brains of Wall Street have been in fact directed towards a different object. These tendencies are a scarcely avoidable outcome of our having suc- cessfully organised ‘liquid’ investment markets. It is usually agreed that casinos should, in the public interest, be inaccessible and expensive. And perhaps the same is true of stock exchanges. That the sins of the London Stock Exchange are less than those of Wall Street...
The General Theory of Employment, Interest, and Money by John Maynard Keynes, Page 139.

✊ جنبش مردمی کدآمایی؛ الگوی معیشت ایرانی

📡 @Kadamaei_ir

🎙 بورس غیر انعکاسی، دور افتاده از شرایط واقعی

📄 متن روایت تحلیل صوتی

⏺ بخش یکم ⏺ بخش دوم

⏺ بخش سوم

◀️ بخش چهارم

🔘 برای شنیدن هر بخش زمان آبی رنگ مقابل آن‌را لمس کنید؛ (فقط در داخل شبکه‌ی تلگرام کدآمایی این امکان قابل استفاده است.)

◀️ چرا بورس به #تولید کمکی نمی‌کند؟ از 07:21.

🔹 این رو هم بگم، اساسا وقتی شما بورس رو بررسی بکنید؛ بورس به هیچ وجه نمی‌تونه جز اون مرحله‌ای که #عرضه‌ی_اولیه صورت می‌گیره، به #تولید کمک بکنه. وقتی عرضه‌ی اولیه صورت می‌گیره یعنی #بازار_اولیه‌ی بورس شکل می‌گیره در نقل و انتقال سهام از فردی که نفر اول است که سهام یک شرکت‌و خریده به افراد دیگه، که عمدتا #کارگزاری‌ها هستند که سهام رو دست اول می‌خرند، نفرات بعدی وقتی قیمت‌های بالاتری رو پیشنهاد می‌کنن و سهام رو می‌خرن این هیچ تاثیری روی تولید نداره و بورس در واقع فقط توی اون عرضه‌ی اولیه و بازار اولیه است که روی تولید موثره.

◀️ بازارگردانی، شگردی ناجوان‌مردانه یا کلاه‌بردارانه؛ از 07:55.

🔹 ممکنه که یک عده بگن نه! شرکت‌ها بلدند میان #بازارگردانی میکنن. میان مثلاً وام می‌گیرند، می‌رن یک کارخانه‌ای راه‌اندازی می‌کنن بعد حتی #دیرکرد اون وام و مهلتی که بابت اون وام بهشون داده میشه و همه‌ی اینها، هر چقدر هم به #بانک بدهکار باشن؛ می‌رن سهام‌شون رو در بورس وارد می‌کنند، این قیمتش افزایش پیدا می‌کنه، عرضه‌ی اولیه رو که انجام دادن دوباره می‌رن بازارگردانی می‌کنند، قیمت بالاتری سهام خودشان را می‌فروشند و از این راه تمام آنچه که از بانک وام گرفتن و هزینه کردن رو در میارند. این در واقع شگردیه که بعضی‌ها دارند استفاده می‌کنند.

🔹 اما آیا این کار، این #شگرد #عادلانه است؟ #منصفانه است؟ یعنی اینکه ما در بازار #کالاهای_واقعی یک پدیده‌ای رو داریم تحت عنوان #احتکار. مثلا یک عده می‌رن کالای واقعی رو در بازار می‌خرند، حالا یا خودشان یا با واسطه توسط افراد و گماشته‌هایی که دارند، بعد وقتی این قیمت افزایش پیدا کرد میان با قیمت بالاتر می‌فروشند. اینجا باید یک نهادهایی مثل نهادهای نظارتی بر بازار و حوزه‌ی نظارتی دولت بیاد وارد بشه جلوی این رو بگیره دیگه. چون طبیعتا مردم عادی ضربه می‌خورند. در بازارگردانی هم دقیقا همین اتفاق می‌افته.

🔹 وقتی یک شرکتی سهام خودش رو به ارزش مثلاً ۱۰ هزار تومان عرضه می‌کنه بعد میاد دوباره این سهام رو مثلا با یه قیمتی بالاتر، ۱۲ هزار تومان می‌خره، بعد میاد به واسطه‌ی بازارگردانی این رو می‌کنه ۲۰ هزار تومان، ۳۰ هزار تومان، بعد می‌فروشه و خارج می‌شه؛ کلی منابع بدست میاره. بعد اون کسی که اونو می‌خره از ترکیدن این #حباب یعنی از اون ۳۰ هزار تومان تا 10 هزار تومان ۲۰ هزار تومان ضرر میکنه. خوب، اینجا شما در واقع با پدیده‌ای شبیه به اون پدیده‌ی احتکار روبرو هستید.

🔹 یعنی بازارگردانی یک نوع کلاهبرداریه، یک نوع حرکت ناجوانمردانه‌ست، در نسبت با کسانی که وارد نیستند، بلد نیستند، سرمایه‌ی خودشون رو وارد بورس می‌کنند، وقتی این حباب می‌ترکه، این سرمایه برای اون‌ها از بین رفته؛ اصلش کجاست؟ در اختیار اون کسیه که بازارگردانی کرده.

🔹 این سبک و این شیوه‌ی عملکرد، حتی اگر به تولید هم کمک بکنه، اما به شدت سبک غلطیه، به شدت سبک اعتمادسوزیه و به سبک از میان برنده‌ی سرمایه‌ی اجتماعیه. به چه قیمتی واقعا شرکت‌ها میان به این شکل عمل می‌کنند؟ این‌ها انتقادات جدی‌ایه که نسبت به بورس وجود داره.

⬅️ ادامه دارد...

✊ جنبش مردمی کدآمایی، الگوی معیشت ایرانی

📡 @Kadamaei_ir