🔰 بورس غیر انعکاسی؛ دور افتاده از شرایط واقعی

👤 علی رهجو - سردبیر وب‌سایت کدآمایی

🕰 مدت زمان: یازده دقیقه.

⬅️ تحلیلی از شرایط #بازار_بورس در ایران.

◀️ آن‌چه در این تحلیل خواهید شنید (برای شنیدن هر عنوان زمان مربوط به آن‌را لمس کنید):

🔹 بورس غیر انعکاسی، دور افتاده از شرایط واقعی؛ از 00:05.

🔹 نقش #کرونا در اقتصاد ایران و جهان؛ از 00:46.

🔹 شاخص #قیمت_به_بازدهی و حبابی بودن بورس؛ از 02:05.

🔹 افزایش شاخص بورس ناشی از کاهش #ارزش_ریال؛ از 02:58.

🔹 یک دلیل برای چرایی دمیدن دولت در #حباب_بورس! از 04:20.

🔹 مراقب باشید! ساختمان بورس هر لحظه ممکن است فرو بریزد؛ از 05:25.

🔹 چرا بورس به #تولید کمکی نمی‌کند؟ از 07:21.

🔹 #بازارگردانی، شگردی ناجوان‌مردانه یا کلاه‌بردارانه؛ از 07:55.

🔹 هشدار به کسانی که بی‌‌محابا وارد بورس می‌شوند؛ از 10:08.

🔹 #شوق_غیر_منطقی در #بازار_بورس ایران، از 10:55.

✊ جنبش مردمی کدآمایی

📡 @Kadamaei_ir

🎙 بورس غیر انعکاسی، دور افتاده از شرایط واقعی

📄 متن روایت تحلیل صوتی

⏺ بخش یکم

👆 برای شنیدن هر بخش زمان آبی رنگ مقابل آن‌را لمس کنید (فقط در داخل شبکه‌ی تلگرام کدآمایی این امکان قابل استفاده است.)

◀️ بورس غیر انعکاسی، دور افتاده از شرایط واقعی؛ از 00:05.

🔹 مسئله‌ای که در مورد بورس وجود داره اینه که در حال حاضر اون چیزی که در صحنه‌ی واقعی و عرصه‌ی واقعی اقتصاد داریم می‌بینیم به هیچ وجه با اون چیزی که داره در بورس اتفاق می‌افته هماهنگی نداره. «آیا اگر بورس ما روی بورسه #عرصه‌ی_واقعی و حوزه‌ی واقعی در اقتصاد هم روی بورسه؟»
خوب این یک سوالیه که شما از هر کسی بپرسید به شما پاسخ منفی می‌ده که: «نه! عرصه‌ی واقعی معیشت روی بورس نیست.» خوب، مهم‌ترین متغیری که طبیعتاً هر کسی به ذهنش می‌رسه اینه که، الان ما در شرایطی هستیم که به دلیل بیماری کرونا، تمام کسب و کارها غیرفعالند یا #نیمه‌فعالند یا کمتر فعالند.

◀️ نقش #کرونا در اقتصاد ایران و جهان؛ از 00:46.

🔹 کرونا حکم اون ترمز نهایی قطار اقتصاد ما رو داشت. یعنی اقتصاد ما دائما داشت سرعتش کندتر و کندتر می‌شد وارد #رکود بیشتر می‌شد، اتفاقی که افتاد در قالب ویروس کرونا، حکم اون #ترمز رو داشت. حالا می‌تونیم بگیم اقتصاد جهان هم با موضوع کرونا ترمزش کشیده شد، این برای اقتصاد ایران هم حاکمه.

🔹 چطور میشه که وقتی ترمز قطار اقتصاد خودتون رو کشیدید و این قطار تقریباً ایستاده اما شما در تابلوی بورس می‌بینید که اقتصاد خیلی هم رو بورسه؟ بورس اگر بخواد انعکاسی از عرصه‌ی واقعی اقتصاد باشه خوب طبیعتاً باید وضعیت #متوقف شده یا رو به توقف اقتصاد شما رو نشون بده. اما بورس اینو نشون نمی‌ده؛ انگار شما دارید فیلم سینمایی تماشا می‌کنید.وضعیت به شدت #پررونق و دائما رو به افزایش!

🔹 خوب، شما عرصه‌ی تولید رو که می‌بینید، تقریبا متوقفه! عرصه‌ی خدمات رو می‌بینید، رونق چندانی نداره! پس وقتی شما میاید در یک بازار بورس به این شکل بازدهی و رونق می‌بینید؛ طبیعتاً باید به اون به شدت شک بکنید و اون رو #حباب بدونید. حتی عرضه‌هایی هم که صورت گرفته، عرضه‌ی شاخصی مثل عرضه‌ی #شستا، اون هم تاثیر آن‌چنانی‌ای نداشته؛ میزان تأثیرش در افزایش #شاخص_بورس بسیار بسیار پایین بوده.

◀️ شاخص #قیمت_به_بازدهی و حبابی بودن بورس؛ از 02:05.

🔹 مهمترین شاخصی که الان داره نشون میده که بورس داره به صورت غیر واقعی و #حباب‌گونه افزایش پیدا می‌کنه؛ «شاخص قیمت هر سهم، نسبت به #بازدهی و سودِ اون سهمه.» چون می‌دونید هر سهامی، یه قیمت اصطلاحا بازاری داره، یک بازدهی هم داره که هر سال، به صورت سود به سهامداران تعلق میگیره. این سود عدد مشخصیه که به هر سهام‌داری داده می‌شه، از اون سو این سهام یه قیمتی هم در بازار داره. شما وقت قیمت بازار رو، قیمتی که سهام در بازار داره رو، تقسیم می‌کنید به بازدهی، شاخصی رو به شما می‌ده به نامِ «#شاخص #قیمت_به_بازدهی» و معروفه در بورس به «پِ P» به «ای E». وقتی شما می‌بینید این رقم به اعدادی مثل سه رسیده، یعنی سه برابر بازدهی‌ای که هر سهم داره قیمتش در بازار هست؛ خوب این باز داره به شما چی نشون می‌ده؟ نشون می‌ده که قیمت‌ها داره به صورت حباب‌گونه و غیر واقعی بالا می‌ره.

⬅️ ادامه دارد...

✊ جنبش مردمی کدآمایی، الگوی معیشت ایرانی

📡 @Kadamaei_ir

🎙 بورس غیر انعکاسی، دور افتاده از شرایط واقعی

📄 متن روایت تحلیل صوتی

⏺ بخش یکم

◀️ بخش دوم

👆 برای شنیدن هر بخش زمان آبی رنگ مقابل آن‌را لمس کنید؛ (فقط در داخل شبکه‌ی تلگرام کدآمایی این امکان قابل استفاده است.)

◀️ افزایش شاخص بورس ناشی از کاهش #ارزش_ریال؛ از 02:58

🔹 یک نکته بسیار بسیار مهمی که وجود داره اینه که حالا تو بازه‌های بلندمدت وقتی #بورس رو ارزیابی می‌کنیم می‌بینیم که متغیر اساسی‌ای که توی افزایش شاخص‌ها و قیمت سهام تاثیرگذاره، #ارزش_پول ماست، یعنی ارزش ریال ماست. همه‌ می‌دونن ارزش ریال ما کم شده؛ خوب طبیعتاً توی این یکی دو سال همون‌جوری که ارزش #طلا افزایش پیدا کرد، ارزش #خودرو افزایش پیدا کرد، ارزش #مسکن افزایش پیدا کرد، که این افزایش به خاطر افزایش خود این‌ها نبود؛ به دلیل #کاهش_ارزش_ریال بود. «این طلا نبود که گرون شده بود این پول ما بود که کم‌ارزش شده بود.»

🔹 به همین نسبت هم در مورد بورس ما می‌تونیم این‌و در نظر بگیریم که قیمت‌های هر #سهم، داره به دلیل کاهش ارزش ریال افزایش پیدا می‌کنه. یعنی بخشی از این #رونق و افزایش در بازارهایی مثل بازار سکه، ارز و ایضا بازار بورس، به این دلیله. یعنی شما این متغیرها رو هم باید درش در نظر بگیرید.

🔹 شما جریان #خلق_نقدینگی رو که نتونستید کنترل بکنید، همچنان داره این خلق می‌شه، فقط داره در درون سیستم بانکی ما اتفاق می‌افته؛ چون شما بالاخره می‌دونید که همچنان سیستم بانکی ما داره به سپرده‌گذاران و کسانی که پول‌شون تو بانکه #سود می‌ده و این سود هم طبیعتا در عرصه‌ی واقعی اقتصاد تولید نمی‌شه، داره در قالب خلق نقدینگی رخ می‌ده!

🔹 خوب پس بنابرین وقتی ما داریم خلق نقدینگی می‌کنیم ارزش پول ما داره کم می‌شه، ارزش پول ما هم وقتی داره کم می‌شه و #تورم داریم، خوب این باعث افزایش قیمت کالاهایی مثل طلا و ارز و خودرو و امثالهم می‌شه و ایضا بورس.

◀️ یک دلیل برای چرایی دمیدن دولت در #حباب_بورس! از 04:20.

🔹 چرا داره دولت این شرایط رو ایجاد می‌کنه، رسانه‌ی ملی هم داره به این فضا می‌دمه و نمیاد تحلیل دقیقی رو در اختیار همه قرار بده؟ طبیعتا از نظر اقتصاد سیاسی بخشی از اون می‌تونه این باشه که دولت دنبال این هست که بتونه منابع لازم رو برای گرداندن مجموعه‌ی دولت فراهم بکنه. حالا بورس هم وقتی این #رونق_کاذب و #حباب‌گونه رو داشته باشه فرصتیه برای این‌که سهام #شستا بیاد توش فروش بره و بخشی از نقدینگی به این شکل جذب بشه و سهام مجموعه‌های دیگه‌ی دولتی و حالا بحث #سهام_عدالت هم مطرح شده که بالاخره، سهام عدالت، سهام شرکت‌های دولتیه دیگه، حالا می‌خواد بیاد در اختیار مردم قرار بگیره.

🔹 و بعضاً اخباری شنیده می‌شه که سهام شرکت‌های بسیار مهمی که قراره کار پیشرفت صنعتی کشور رو انجام بدهند، مثل #ایمیدرو، این‌ها هم می‌خواد بیاد توی بورس. خوب این‌ها خیلی خطرناکه! یعنی شما دارید از بورس و فضای #پرحباب اون نه #پررونق اون، استفاده می‌کنید برای یه همچنین اتفاقاتی و تامین مالی دولت و جبران کاهش #درآمدهای_نفتی. این شاید یکی از دلایل اصلی‌ای باشه که دولت داره به این حباب درون بورس می‌دمه.

⬅️ ادامه دارد...

✊ جنبش مردمی کدآمایی، الگوی معیشت ایرانی

📡 @Kadamaei_ir

🎙 بورس غیر انعکاسی، دور افتاده از شرایط واقعی

📄 متن روایت تحلیل صوتی

⏺ بخش یکم ⏺ بخش دوم

◀️ بخش سوم

👆 برای شنیدن هر بخش زمان آبی رنگ مقابل آن‌را لمس کنید؛ (فقط در داخل شبکه‌ی تلگرام کدآمایی این امکان قابل استفاده است.)

◀️ مراقب باشید! ساختمان بورس هر لحظه ممکن است فرو بریزد؛ از 05:25.

🔹 اما این رو همه باید بدونن خصوصاً کسانی که وارد #بورس دارن می‌شن و سرمایه‌ی خودشون‌ رو دارن می‌برن. ببینید شما باید اقتصادتون ساختمان‌ها و #ساختارهای متعددی رو براش در نظر بگیرید، نهادهای متعددی رو در نظر بگیرید که هر کدام از این نهادها باید بخشی از وزن اقتصادو تحمل کنند. وقتی شما آمدید بیش از قدرت و #تاب یک ساختمان، یک بنا، درش وزن انبار کردید، کالا انبار کردید افرادی رو درش ساکن کردید خوب هر آن ممکنه #مقاومت این ساختمان از بین بره و این ساختمان فرو بریزه. هر آن ممکنه این بنای بورس روی سرمایه‌گذارانی که درش هستند #خراب بشه و منهدم بشه مثل اتفاقی که سه، چهار سال قبل افتاد.

🔹 الان وقتی داریم یک #حباب بیشتری رو ایجاد می‌کنیم و درش می‌دمیم؛ این بار اگر این حباب بترکه، این بار اگر بنای بورس فرو بریزه... چون شما دارید بیشتر از حد تاب‌و تحمل یک ساختمان درش افرادی رو جا می‌دید یا کالاهایی رو انبار می‌کنید. وقتی این بنا #تخریب شد و در شرایطی که دیگه سایر حوزه‌های اقتصاد، هیچ شرایط مناسبی ندارند؛ خوب طبیعتاً فروریختن این بنا خیلی خطرناک خواهد بود.

🔹 اولاً، #ضرر و ضربه‌اش برای کسانیه که سرمایه‌ی خودشون بردند در اینجا و یک #ناامیدی عجیب‌و غریبی رو ایجاد خواهد کرد از یک سو، و از اون سو، #سرمایه‌های_مردم رو به باد خواهد داد و از سوی دیگه یک #بی‌اعتمادی رو ایجاد خواهد کرد.

🔹 رسانه‌ی ملی وقتی میاد این‌جور تبلیغ می‌کنه، دولت این‌جور به این فضا می‌دمه؛ این بی‌اعتمادی و این #سرمایه‌ی_اجتماعی رو چه کسی قراره #ترمیم بکنه اگر این بنا فرو بریزه؟ این‌جاست که خوب طبیعتا ما باید #اخطار بدهیم و توجه بدیم که افراد #بی‌محابا وارد این عرصه نشن، حواسشون باشه؛ این ساختمان امروز فرو نریزه، فردا ممکنه فرو بریزه، فردا فرو نریزه پس‌فردا ممکنه فرو بریزه و این حباب در هر لحظه‌ای ممکنه #متلاشی بشه و وقتی متلاشی شد به همان سرعتی که باد درون یک حباب تخلیه می‌شه سرمایه‌ها و ثروت‌هایی که در این فضا وارد شده، طبیعتا تخلیه خواهد شد.

⬅️ ادامه دارد...

✊ جنبش مردمی کدآمایی، الگوی معیشت ایرانی

📡 @Kadamaei_ir

🎙 بورس غیر انعکاسی، دور افتاده از شرایط واقعی

📄 متن روایت تحلیل صوتی

⏺ بخش یکم ⏺ بخش دوم

⏺ بخش سوم

◀️ بخش چهارم

🔘 برای شنیدن هر بخش زمان آبی رنگ مقابل آن‌را لمس کنید؛ (فقط در داخل شبکه‌ی تلگرام کدآمایی این امکان قابل استفاده است.)

◀️ چرا بورس به #تولید کمکی نمی‌کند؟ از 07:21.

🔹 این رو هم بگم، اساسا وقتی شما بورس رو بررسی بکنید؛ بورس به هیچ وجه نمی‌تونه جز اون مرحله‌ای که #عرضه‌ی_اولیه صورت می‌گیره، به #تولید کمک بکنه. وقتی عرضه‌ی اولیه صورت می‌گیره یعنی #بازار_اولیه‌ی بورس شکل می‌گیره در نقل و انتقال سهام از فردی که نفر اول است که سهام یک شرکت‌و خریده به افراد دیگه، که عمدتا #کارگزاری‌ها هستند که سهام رو دست اول می‌خرند، نفرات بعدی وقتی قیمت‌های بالاتری رو پیشنهاد می‌کنن و سهام رو می‌خرن این هیچ تاثیری روی تولید نداره و بورس در واقع فقط توی اون عرضه‌ی اولیه و بازار اولیه است که روی تولید موثره.

◀️ بازارگردانی، شگردی ناجوان‌مردانه یا کلاه‌بردارانه؛ از 07:55.

🔹 ممکنه که یک عده بگن نه! شرکت‌ها بلدند میان #بازارگردانی میکنن. میان مثلاً وام می‌گیرند، می‌رن یک کارخانه‌ای راه‌اندازی می‌کنن بعد حتی #دیرکرد اون وام و مهلتی که بابت اون وام بهشون داده میشه و همه‌ی اینها، هر چقدر هم به #بانک بدهکار باشن؛ می‌رن سهام‌شون رو در بورس وارد می‌کنند، این قیمتش افزایش پیدا می‌کنه، عرضه‌ی اولیه رو که انجام دادن دوباره می‌رن بازارگردانی می‌کنند، قیمت بالاتری سهام خودشان را می‌فروشند و از این راه تمام آنچه که از بانک وام گرفتن و هزینه کردن رو در میارند. این در واقع شگردیه که بعضی‌ها دارند استفاده می‌کنند.

🔹 اما آیا این کار، این #شگرد #عادلانه است؟ #منصفانه است؟ یعنی اینکه ما در بازار #کالاهای_واقعی یک پدیده‌ای رو داریم تحت عنوان #احتکار. مثلا یک عده می‌رن کالای واقعی رو در بازار می‌خرند، حالا یا خودشان یا با واسطه توسط افراد و گماشته‌هایی که دارند، بعد وقتی این قیمت افزایش پیدا کرد میان با قیمت بالاتر می‌فروشند. اینجا باید یک نهادهایی مثل نهادهای نظارتی بر بازار و حوزه‌ی نظارتی دولت بیاد وارد بشه جلوی این رو بگیره دیگه. چون طبیعتا مردم عادی ضربه می‌خورند. در بازارگردانی هم دقیقا همین اتفاق می‌افته.

🔹 وقتی یک شرکتی سهام خودش رو به ارزش مثلاً ۱۰ هزار تومان عرضه می‌کنه بعد میاد دوباره این سهام رو مثلا با یه قیمتی بالاتر، ۱۲ هزار تومان می‌خره، بعد میاد به واسطه‌ی بازارگردانی این رو می‌کنه ۲۰ هزار تومان، ۳۰ هزار تومان، بعد می‌فروشه و خارج می‌شه؛ کلی منابع بدست میاره. بعد اون کسی که اونو می‌خره از ترکیدن این #حباب یعنی از اون ۳۰ هزار تومان تا 10 هزار تومان ۲۰ هزار تومان ضرر میکنه. خوب، اینجا شما در واقع با پدیده‌ای شبیه به اون پدیده‌ی احتکار روبرو هستید.

🔹 یعنی بازارگردانی یک نوع کلاهبرداریه، یک نوع حرکت ناجوانمردانه‌ست، در نسبت با کسانی که وارد نیستند، بلد نیستند، سرمایه‌ی خودشون رو وارد بورس می‌کنند، وقتی این حباب می‌ترکه، این سرمایه برای اون‌ها از بین رفته؛ اصلش کجاست؟ در اختیار اون کسیه که بازارگردانی کرده.

🔹 این سبک و این شیوه‌ی عملکرد، حتی اگر به تولید هم کمک بکنه، اما به شدت سبک غلطیه، به شدت سبک اعتمادسوزیه و به سبک از میان برنده‌ی سرمایه‌ی اجتماعیه. به چه قیمتی واقعا شرکت‌ها میان به این شکل عمل می‌کنند؟ این‌ها انتقادات جدی‌ایه که نسبت به بورس وجود داره.

⬅️ ادامه دارد...

✊ جنبش مردمی کدآمایی، الگوی معیشت ایرانی

📡 @Kadamaei_ir

🎙 بورس غیر انعکاسی، دور افتاده از شرایط واقعی

📄 متن روایت تحلیل صوتی

⏺ بخش یکم ⏺ بخش دوم

⏺ بخش سوم ⏺ بخش چهارم

◀️ بخش پنجم، بخش پایانی

🔘 برای شنیدن هر بخش زمان آبی رنگ مقابل آن‌را لمس کنید؛ (این امکان تنها در داخل شبکه‌ی تلگرام کدآمایی قابل استفاده است.)

◀️ هشدار به کسانی که بی‌‌محابا وارد بورس می‌شوند؛ از 10:08.

🔹 اما من اینجا فقط به همه‌ی افرادی که دارن #بی‌محابا وارد بازار بورس میشن، این اخطار رو میدم، که حواستون باشه، این بنا و این حباب در حال تلاشی و فروریختن هست؛ چون هیچ یک از بازارهای دیگه، هیچ یک از علائم و نشانه‌های دیگه از بازارهای واقعی، نشان نمی‌دن که یک چنین رونقی در اقتصاد ما حاکم هست.

🔹 الان ما داریم یک #فیلم سینمایی زیبا در بورس خودمون می‌بینیم و تماشا می‌کنیم؛ یک قصه‌ی زیبا و اصطلاحا با #پایان_شاد رو برای خودمون داریم می‌گیم‌و می‌شنویم‌و لذت می‌بریم. اما هر لحظه ممکنه این داستان از نظر ما با پایان شاد به یک #پایان به شدت #غم‌انگیز بدل بشه و اون‌وقت اون پایان غم‌انگیز می‌تونه تبعات جدی‌ای رو برای اقتصاد داشته باشه!

◀️ #شوق_غیرمنطقی در #بازار_بورس ایران، از 10:55.

🔹 در واقع مردم دارن توی این داستان با پایان شاد، همون وضعیتی رو دچار می‌شن که اصطلاحاً آلن #گرین‌اسپن Alan Greenspan _یکی از روسای سابق بانک مرکزی آمریکا_ بهش می‌گه «شوق غیرمنطقی» "Irrational exuberance". این شوق غیر منطقی‌ای که الان وجود داره، در یک تحلیل دقیق اما یه مقدار متفاوت و توهین‌آمیز میگن که این یک رفتار #گله‌واره. ما الان در جریان یک شوق غیرمنطقی در قالب یک رفتار گله‌وار قرار داریم و امیدوارم که مردم از این #شوق #غیرمنطقی خارج بشن و بتونن عاقلانه تصمیم بگیرن.

⬅️ پایان

✊ جنبش مردمی کدآمایی، الگوی ایرانی معیشت

📡 @Kadamaei_ir