مزدک

‏اپیزود چهاردهم
‏پادکست دیگری‌نامه

‏در این اپیزود علاوه بر نقل داستان کمونیسم ایرانی یا همان کیش مزدکی، به ادامه‌ی حاشینه‌نشین شدن هویت بهدینان ایرانی پس از غلبه‌ی اعراب می‌پردازیم و به جملات یک متن پیشگویانه‌ی زرتشتی درباره‌ی آخرزمان گوش فرامی‌سپاریم.

‏برای خواندن متن کامل این اپیزود در صفحه‌ی گفت‌وشنود به:

https://dialog.tavaana.org/podcast-others-14/

‏و برای شنیدن نسخه‌ی کامل در کست‌باکس به:

‏⁦ castbox.fm/vb/662337564⁩

‏و برای شنیدن آن در ساندکلاود به:

‏⁦ on.soundcloud.com/176b2⁩

‏و برای شنیدن آن در یوتیوب به:

‏⁦https://youtu.be/MHpVHeJM1Q4?si=3Hdq21h5lFNqVrIi ⁩

‏مراجعه کنید.

‏⁧ #دیگری_نامه⁩ ⁧ #مزدک⁩ ⁧ #خرید_سوسیالیستی⁩ ⁧ #آخرزمان⁩ ⁧ #ادبیات_پیشگویانه⁩ ⁧ #مزدکی⁩ ⁧ #خرمدین⁩ ⁧ #بابک_خرمدین⁩ ⁧ #احسان_یارشاطر⁩

‏⁦ @Dialogue1402⁩

مزدک

‏اپیزود چهاردهم
‏پادکست دیگری‌نامه

‏«… در آن پست‌ترین هنگام، یک‌صد گونه، یک‌هزار گونه و ده‌هزار گونه دیوان ژولیده‌موی از تخمه‌ خشم برسند. آن بدتخمان از خطه‌ خوراسان به ایرانشهر بریزند. افراشته‌درفش باشند و زین‌سیاه دارد و موی‌ژولیده بر پشت دارند؛ و از نژاد پست‌ترین بندگان و دروگران زویش و بیشتر مزدور باشند. ای سپیتامان زرتشت! آن تخمه و زادورود خشم را بن پیدا نیست. آنان به یاری جادو به ده‌های ایران که من اورمزد آفریدم بریزند. آنگاه بس‌چیزها را سوزند و آلایند و خانه از خانه‌داران، ده از دهگانان، آبادی و بزرگی و بزرگ‌زادگی و راستی در دین و پیمان و زنهار و شادی و همگی آفرینش من اورمزد که دادم و این دین ویژه‌ مزدیسنان و آتش بهران که به‌داد برپا شده است همه به نیستی رسد و زنگیان و آوارگان پیدا آیند…»

‏برای خواندن متن کامل این اپیزود در صفحه‌ی گفت‌وشنود به:

‏⁦ https://dialog.tavaana.org/podcast-others-14/

‏و برای شنیدن نسخه‌ی کامل در کست‌باکس به:

‏⁦ castbox.fm/vb/662337564⁩

‏و برای شنیدن آن در ساندکلاود به:

‏⁦ on.soundcloud.com/176b2⁩

‏و برای شنیدن آن در یوتیوب به:

‏⁦ https://youtu.be/MHpVHeJM1Q4?si=WTEf20pGNCWBu0a8 ⁩

‏مراجعه کنید.

‏⁧ #دیگری_نامه⁩ ⁧ #مزدک⁩ ⁧ #خرید_سوسیالیستی⁩ ⁧ #آخرزمان⁩ ⁧ #ادبیات_پیشگویانه⁩ ⁧ #مزدکی⁩ ⁧ #خرمدین⁩ ⁧ #بابک_خرمدین⁩ ⁧ #احسان_یارشاطر⁩

‏⁦ @Dialogue1402⁩

https://www.ddinstagram.com/reel/C121iCkx3JM/?igsh=MWdtdXI1c2NnaTI2Zg==

آن دیگری ابراهیمی!
‏دیگری‌نامه
‏اپیزود هفتم

‏در کتاب دینکرد آمده است:

‏«بددینی از دهاک به ابراهیم، دستور جهودان رسید و از او به اولین و دومین و سومین جهودی تبدیل شد.»

‏منظور از دهاک در این جمله، همان آژی‌دهاک یا ضحاک افسانه‌ای‌ست. مضمون جمله این است که تمامی ادیانی که از فرزندان ابراهیم به وجود آمدند میراث ضحاک و نوعی بددینی هستند و آنچه جالب است تعبیر از مسیحیت و اسلام به‌عنوان دومین و سومین جهودی‌ست.

‏گفتنی‌ست که کتاب دینکرد مجموعه‌ای از گفتارهای آیین به‌دینی‌ست که نویسندگان متعددی در طول تاریخ داشته است و یکی از این نویسندگان، آذرفَرْنْبَغ فرخزادان است. آذرفرنبغ، موبدی بوده معاصر با بابک خرمدین و خرمدینان که در دربار مامون عباسی و به دعوت او به مناظره با نمایندگان سنت‌های دینی دیگر می‌پرداخت. آذرفرنبغ به‌عنوان پیشوای به‌دینان به دعوت مامون به بغداد رفت و از جمله به مقابله با کسی پرداخت که سابقا زرتشتی بود و نامش دین‌هرمزد بود؛ اما مسلمان شده بود و نامش را به عبداللیث تغییر داده بود…

‏برای خواندن متن کامل این اپیزود به صفحه‌ی گفت‌وشنود رجوع کنید در:

https://dialog.tavaana.org/podcast_others_7/ ⁩

‏و برای شنیدن نسخه‌ی کامل این اپیزود در یوتیوب به:

‏⁦ https://youtu.be/187ANbFrYgw?si=AWgkZshk9dThY9DV

‏و برای شنیدن نسخه‌ی کامل در کست‌باکس به:

‏⁦castbox.fm/vd/645844337 ⁩

‏و در ساند کلود به:

‏⁦ https://on.soundcloud.com/vUmcVSMJ1NAoVaJA6 ⁩

‏رجوع کنید.

‏⁧ #دیگری_نامه ⁩ ⁧ #بابک_خرمدین ⁩ ⁧ #دینکرد ⁩ ⁧ #بهدینی ⁩ ⁧ #آذرفرنبغ ⁩ ⁧ #زرتشتی ⁩ ⁧ #زرتشتیان ⁩ ⁧ #تغییر_دین ⁩ ⁧ #ابراهیمی ⁩ ⁧ #ادیان_ابراهیمی ⁩ ⁧ #گفتگو ⁩ ⁧ #رواداری ⁩ ⁧ #کیخسرو_شاهرخ ⁩

‏⁦ @Dialogue1402 ⁩

جذابیت‌های کژآیینی
دیگری‌نامه
اپیزود ششم

… در سال ۲۴ هجری‌قمری، ابوموسی اشعری نماینده‌ علی‌بن ابی‌طالب برای دعوت اهالی قم به اسلام از آن محل دیدن کرد؛ اما موفقیت چندانی به دست نیاورد. اهالی بومی موقعیت خود را در برابر ساکنان مسلمان عرب حفظ کردند تا آنکه افراد اشعری، بزرگان زرتشتی قم را به قتل رساندند و مردم را وادار به انتخاب میان پذیرش اسلام یا ترک شهر کردند.

در اواسط سده‌ دوم هجری ‌قمری، بعضی از زرتشتیان [قم] موافقت کردند اسلام را بپذیرند اما بقیه ترجیح دادند نقل مکان کنند. بنابراین در سده‌ چهار هجری قمری، قم تبدیل به شهری با اکثریت اهالی مسلمان و مرکز عمده‌ای برای دسته‌بندی شیعیان عرب‌تبار و ایرانی‌تبار شد.


این خود جالب است که ایرانیانی که تغییر دین می‌دادند، به جریان‌هایی از اسلام می‌پیوستند که، جریان اصلی نه، بلکه جریانی بدعت‌آمیز یا دست‌کم مشکوک از نظر خلفای بعدی و نمایندگان رسمی دین جدید بوده است. به همین علت، استقبال از فرقه‌‌های شیعه که در اختلاف میان خاندان بنی‌امیه با خاندان پیامبر اسلام، جانب خاندان پیامبر اسلام می‌ایستادند، در میان ایرانیان بیشتر بود.

علت اینکه قم که روزگاری پایگاه موبدان زرتشتی بوده، بعدها برای قرون متمادی، به پایگاه شیعه تبدیل شد، همین بوده است. به نظر می‌رسد نه فقط در ایران پس از فروپاشی ساسانیان، بلکه حتی پیش از این فروپاشی هم میل به جدا‌شدن از جریان مسلط دینی به وجود آمده و نوعی استقبال از دگراندیشی در تقابل با راست‌کیشی در جامعه‌ ایران دیده می‌شود.

در این راستا گفتنی‌ست که سه قرن پیش از آنکه امیران عرب به سرزمین‌های ایرانی حمله کنند، موج بزرگی از ترک آیین بهدینی در میان ایرانیان ارمنی آغاز شد و آن‌ها…


برای مطالعه‌ی ادامه‌ی یادداشت به صفحه‌ی گفت‌وشنود مراجعه کنید:

‏ https://dialogue.tavaana.org/podcast_others_6/

برای شنیدن نسخه‌ی کامل در کست‌باکس به:

‏ https://castbox.fm/vd/646218418

و برای شنیدن نسخه‌ی کامل در یوتیوب به:

‏ https://youtu.be/wKeLBZTiDfA?si=BjId5gMA3KwNW4D9

و برای شنیدن نسخه‌ی کامل در ساندکلود به:

‏ https://soundcloud.com/tavaana/h64tkwblonec

مراجعه کنید.

#دیگری_نامه #بهدینی #اسلام #مارجینال #دگردینی #زرتشتی #گفتگو #رواداری #راست_کیشی #کژآیینی #بابک #بابک_خرمدین #شیخ_خلیفه

‏ @Dialogue1402

سقوط بالگرد ابراهیم رییسی و همراهانش در جنگل دیزمار، در شمال آذربایجان شرقی، موجب شد که بعضی از ناظران صحنه یادآوری کنند این منطقه‌ی باستانی محل مقاومت بیست‌ساله‌ی بابک خرمدین و یارانش در برابر تهاجم خلیفه‌ی عباسی بوده است.

به همین مناسبت اپیزود پانزدهم از دیگری‌نامه با نام «آنان که نمی‌میرند» را تقدیم شما مخاطبان صفحه‌ی گفت‌‌وشنود می‌کنیم. در این اپیزود با استفاده از رمان جلال برگشاد، آن مقطع تاریخی را تجسم بخشیده‌ایم.

پس از سقوط قلعه‌ بذ، بابک موفق به فرار می‌شود. اما یکی از یارانش خیانت می‌کند و او را دست‌بسته به افشین تحویل می‌دهد. نویسنده‌ رمان، جلال برگشاد، این گفت‌وگوی خیالی را میان این دو شخصیت تاریخی ایرانی‌تبار ترسیم می‌کند تا جهت‌گیری‌های متفاوت سیاسی در جامعه‌ آن روز ایران را، به‌ویژه در قبال خلفای عباسی مستقر در بغداد، برای ما تصویر کرده باشد.

بابک یک انقلابی مبارز با عقاید مزدکی‌ست که نه برای احیای عظمت شاهنشاهی ساسانی، بلکه برای مردم تهیدست مبارزه می‌کند. برای او هویت ملی در اولویت نیست. بلکه تنگدستی مردم مسئله است. افشین، شاهزاده‌ سغدی و اصالتا اهل منطقه‌ باستانی اسروشنه (Osroshana) بود. این شهر باستانی اکنون یکی از شهرهای تاجیکستان است. افشین می‌خواست فرمانروایی خراسان را به دست بیاورد و در این راه…

برای مطالعه‌ی ادامه این یادداشت رجوع کنید به:

‏ https://dialog.tavaana.org/others-15/

برای شنیدن نسخه‌ی کامل برنامه در یوتیوب به:

‏ https://youtu.be/IKorL4bZFFc?si=KkzbVpLQSoZF2lr-

برای شنیدن نسخه‌ی کامل برنامه در کست‌باکس به:

‏ https://castbox.fm/vb/664556328

و برای شنیدن نسخه کامل برنامه در ساندکلود به:

‏ https://on.soundcloud.com/LC9Ru

رجوع کنید.

#دیگری_نامه #بابک_خرمدین #بابک #دگردینی #دین #مزدک #جلال_برگشاد

‏ @Dialogue1402

آنان که نمی‌میرند!
دیگری‌نامه
اپیزود پانزدهم

ترویج اباحه یا به اصطلاح فقهی، اباحه‌گری به معنای مباح‌شمردن یا نادیده‌گرفتن و بی‌اعتنایی به واجبات مذهبی‌ست. به نظر می‌رسد اصطلاح خرمی هم کم‌وبیش معادل همین اصطلاح فقهی باشد چون از میان معانی مختلفی که برای آن ذکر شده، اعتقاد به زندگی صلح‌آمیز و آرام با حداقلی از قیود زاهدانه و سخت‌گیرانه برای زندگی، از مشخصه‌های آیین مزدک و مزدکیان دانسته شده است.

به‌عبارت‌دیگر، خرم‌دین، یعنی کسی که دین شادمانه‌ای دارد توام با رواداری و تساهل. دور نیست که در تقابل با سخت‌گیری موبدان درباری در دوره‌ ساسانی به‌ویژه علیه هویت‌های دینی دیگر، لایه‌هایی از جامعه‌ ایرانی به پیروی از مزدک، آسان‌گیری آیینی را تبلیغ می‌کرده‌اند. این آسان‌گیری البته بیشتر به نفع طبقات محروم و تنگدست جامعه بوده است.

در اپیزود پانزدهم از دیگری‌نامه، با نام «آنان که نمی‌میرند!» به تداوم قیام‌های مزدکی در قرون اولیه‌ اسلامی می‌پردازیم و به نقل از منابع پژوهشی، نقشی را که مزدکیان در تقویت جریان‌های شیعی ایفا کردند روایت خواهیم کرد.  

برای مطالعه متن کامل این اپیزود به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

‏ https://dialog.tavaana.org/others-15/

برای شنیدن این اپیزود در یوتیوب به:

‏ https://youtu.be/IKorL4bZFFc?si=u0a3d6b24j5Ug80N

و برای شنیدن این اپیزود در کست‌باکس به:

‏ https://castbox.fm/vb/664556328

و برای شنیدن این اپیزود در ساندکلود به:

‏ https://on.soundcloud.com/LC9Ru

رجوع کنید.

#دیگری_نامه #بابک_خرمدین #خرمیه #رواداری #احسان_یارشاطر #شیعه

‏ @Dialogue1402