✍️ پیش‌خوری سود #عرضه‌های_اولیه!
⭕️ یک واقعیت ناگفته درباره‌ی #عرضه‌های_اولیه‌ی اخیر در بورس، شیوه‌ی رانتی و ناعادلانه‌ی #قیمت‌گذاری این عرضه‌هاست که از قیمت اولیه (قیمت اسمی) هر سهم در #بورس_تهران بسیار بالاتر است. آن‌هم در جایی که هنوز هم در ترازنامه‌ی مالی شرکت‌ها، سرمایه‌ی ثبت‌شده‌ی آن‌ها بر اساس همان قیمت اسمی سهام (یعنی ۱۰۰ تومان) اعلام می‌شود.
⭕️ در این شیوه‌ی جدید، به جای تقسیم دارایی‌های شرکت بر تعداد سهام پایه (اسمی) بیشتر، #قیمت‌گذاری بر اساس مقایسه با قیمت‌های موجود در بازار انجام می‌گیرد. به عبارتی در #عرضه‌های_اولیه‌ی اخیر، همچنان که در برابر سهام عرضه‌شده نیز قید می‌شود، سهام نه با قیمت پایه و اسمی، که با فرض حضور در #تابلوی معاملات و هم‌‌ارز با سهام هم‌گروه و گاهی بالاتر از آن‌ها قیمت می‌خورد.
⭕️ دلیل این بدعت آشکار، یکی محدود بودن #دامنه‌ی_نوسان بورس تهران است که اجازه نمی‌دهد سهام #تازه‌وارد خود در معرض عرضه و تقاضای بازار کشف قیمت شوند و دیگری محدودیت عرضه سهام شرکت‌ها است. این مورد اخیر متاسفانه باعث شده در بازار این ذهنیت جا بیفتد که #عرضه‌های_اولیه بی‌چون و چرا سودآورند و #بازدهی مطمئنی دارند. دلیل این بازدهی هم معمولا، نه کشش بازار، که خاطره‌ی رشد عرضه‌های اولیه‌ی قبلی و #صف‌نشینی روزهای بعد از عرضه و عدم عرضه‌ی سهام جدید در آن روزها است. وگرنه بسیاری از عرضه‌های اولیه‌ی اخیر، علی‌رغم نداشتن مزیت بر سهم‌های مشابه خود و یا حتی در موقعیتی پایین‌تر از آن‌ها، هیچ دلیل #عقلانی برای اقبال #طوفانی بازار ندارند.
⭕️ برای نمونه می‌توان به سهم سیمانی #ساوه اشاره کرد که چندی پیش با قیمت بالا عرضه شد و در مقایسه با سهم #ساربیل از همین گروه، هم سودآوری کمتر، هم نسبت قیمت به درآمد بالاتر، هم سهام #شناور بالاتر، هم قیمت به #ارزش_دفتری کمتر و هم قیمت به فروش بالاتر دارد و به رغم همه‌ی این موارد با اختلاف ۴ هزار تومان، هنوز #صف_خرید سنگین دارد.
⭕️ یا برای مثال همین سهم سیمانی #سیتا که امروز عرضه‌ی اولیه‌ی آن انجام گرفت، علی‌رغم تعداد بالاتر سهام، #شناوری زیادتر و درآمد کمتر نسبت به سهم سیمانی #سیدکو، در نخستین روز ۱۵۷۵ تومان قیمت‌گذاری شد و با ۱۴۷۵ درصد سود پیش‌خور شده در تابلو نشست. آن‌هم در جایی که سهام هلدینگ #سیدکو با تعداد کمتر از نصف، #شناور نصف، قیمت بر درآمد کمتر، قیمت به ارزش دفتری کمتر و سودآوری بالاتر نسبت به سهم #سیتا، و از همه‌ی این‌ها مهم‌تر، سال‌ها حضور در بازار سهام، امروز حوالی ۱۳۱۰ تومان به معاملات خود پایان داد.
⭕️ این‌ها روی‌هم‌رفته نشان می‌دهد که شرکت‌های بانفوذِ دولتی و حکومتی به جای تن سپردن به عرضه و تقاضای بازار، این روزها راه #میان‌بری را برگزیده‌اند تا زودتر به خط پایان برسند و حتی به ناحق بر رقبای خود پیشی بگیرند. انگار که یک #دونده در #مسابقه‌ی دومیدانی نزدیک به خط پایان و یا حتی بعد از آن از ماشین پیاده شود و خود را #برنده‌ی مسابقه جا بزند!
https://t.me/tafakorjanbi1398
⭕️ یک واقعیت ناگفته درباره‌ی #عرضه‌های_اولیه‌ی اخیر در بورس، شیوه‌ی رانتی و ناعادلانه‌ی #قیمت‌گذاری این عرضه‌هاست که از قیمت اولیه (قیمت اسمی) هر سهم در #بورس_تهران بسیار بالاتر است. آن‌هم در جایی که هنوز هم در ترازنامه‌ی مالی شرکت‌ها، سرمایه‌ی ثبت‌شده‌ی آن‌ها بر اساس همان قیمت اسمی سهام (یعنی ۱۰۰ تومان) اعلام می‌شود.
⭕️ در این شیوه‌ی جدید، به جای تقسیم دارایی‌های شرکت بر تعداد سهام پایه (اسمی) بیشتر، #قیمت‌گذاری بر اساس مقایسه با قیمت‌های موجود در بازار انجام می‌گیرد. به عبارتی در #عرضه‌های_اولیه‌ی اخیر، همچنان که در برابر سهام عرضه‌شده نیز قید می‌شود، سهام نه با قیمت پایه و اسمی، که با فرض حضور در #تابلوی معاملات و هم‌‌ارز با سهام هم‌گروه و گاهی بالاتر از آن‌ها قیمت می‌خورد.
⭕️ دلیل این بدعت آشکار، یکی محدود بودن #دامنه‌ی_نوسان بورس تهران است که اجازه نمی‌دهد سهام #تازه‌وارد خود در معرض عرضه و تقاضای بازار کشف قیمت شوند و دیگری محدودیت عرضه سهام شرکت‌ها است. این مورد اخیر متاسفانه باعث شده در بازار این ذهنیت جا بیفتد که #عرضه‌های_اولیه بی‌چون و چرا سودآورند و #بازدهی مطمئنی دارند. دلیل این بازدهی هم معمولا، نه کشش بازار، که خاطره‌ی رشد عرضه‌های اولیه‌ی قبلی و #صف‌نشینی روزهای بعد از عرضه و عدم عرضه‌ی سهام جدید در آن روزها است. وگرنه بسیاری از عرضه‌های اولیه‌ی اخیر، علی‌رغم نداشتن مزیت بر سهم‌های مشابه خود و یا حتی در موقعیتی پایین‌تر از آن‌ها، هیچ دلیل #عقلانی برای اقبال #طوفانی بازار ندارند.
⭕️ برای نمونه می‌توان به سهم سیمانی #ساوه اشاره کرد که چندی پیش با قیمت بالا عرضه شد و در مقایسه با سهم #ساربیل از همین گروه، هم سودآوری کمتر، هم نسبت قیمت به درآمد بالاتر، هم سهام #شناور بالاتر، هم قیمت به #ارزش_دفتری کمتر و هم قیمت به فروش بالاتر دارد و به رغم همه‌ی این موارد با اختلاف ۴ هزار تومان، هنوز #صف_خرید سنگین دارد.
⭕️ یا برای مثال همین سهم سیمانی #سیتا که امروز عرضه‌ی اولیه‌ی آن انجام گرفت، علی‌رغم تعداد بالاتر سهام، #شناوری زیادتر و درآمد کمتر نسبت به سهم سیمانی #سیدکو، در نخستین روز ۱۵۷۵ تومان قیمت‌گذاری شد و با ۱۴۷۵ درصد سود پیش‌خور شده در تابلو نشست. آن‌هم در جایی که سهام هلدینگ #سیدکو با تعداد کمتر از نصف، #شناور نصف، قیمت بر درآمد کمتر، قیمت به ارزش دفتری کمتر و سودآوری بالاتر نسبت به سهم #سیتا، و از همه‌ی این‌ها مهم‌تر، سال‌ها حضور در بازار سهام، امروز حوالی ۱۳۱۰ تومان به معاملات خود پایان داد.
⭕️ این‌ها روی‌هم‌رفته نشان می‌دهد که شرکت‌های بانفوذِ دولتی و حکومتی به جای تن سپردن به عرضه و تقاضای بازار، این روزها راه #میان‌بری را برگزیده‌اند تا زودتر به خط پایان برسند و حتی به ناحق بر رقبای خود پیشی بگیرند. انگار که یک #دونده در #مسابقه‌ی دومیدانی نزدیک به خط پایان و یا حتی بعد از آن از ماشین پیاده شود و خود را #برنده‌ی مسابقه جا بزند!
https://t.me/tafakorjanbi1398
✍️ #ساربیل و یک مقایسه‌ی ساده!
❇️ #ساربیل (سیمان اردبیل و آهک آذرشهر) در آستانه‌ی بازگشایی است. برای اینکه تصویر دقیق‌تری از ارزندگی این سهم کوچک سیمانی به دست بیاید، کافی‌ست که آن را با سهم #ساوه (سیمان ساوه) مقایسه کنیم.
❇️ در مقایسه با #ساوه، سهم #ساربیل از همین گروه، هم سودآوری بیشتر، هم نسبت قیمت به درآمد (p/e) کمتر، هم سهام #شناور کمتر، هم قیمت به #ارزش_دفتری (p/b) بیشتر، هم قیمت به فروش کمتر و هم #تقسیم_سود بیشتر دارد و به رغم همه‌ی این موارد با #ساوه اختلافی 4 هزار تومانی دارد.
https://t.me/tafakorjanbi1398
❇️ #ساربیل (سیمان اردبیل و آهک آذرشهر) در آستانه‌ی بازگشایی است. برای اینکه تصویر دقیق‌تری از ارزندگی این سهم کوچک سیمانی به دست بیاید، کافی‌ست که آن را با سهم #ساوه (سیمان ساوه) مقایسه کنیم.
❇️ در مقایسه با #ساوه، سهم #ساربیل از همین گروه، هم سودآوری بیشتر، هم نسبت قیمت به درآمد (p/e) کمتر، هم سهام #شناور کمتر، هم قیمت به #ارزش_دفتری (p/b) بیشتر، هم قیمت به فروش کمتر و هم #تقسیم_سود بیشتر دارد و به رغم همه‌ی این موارد با #ساوه اختلافی 4 هزار تومانی دارد.
https://t.me/tafakorjanbi1398
✍ نقد و نگاهی به یک ادعای #تحلیلی!
⭕ اخیراً ویدیویی به دست #تفکر_جانبی رسیده که در آن #امیرحسین_اسماعیل‌پور، یکی از فعالان قدیمی بازار سرمایه، با این استدلال که #ارزش_بازار برخی سهام بانکی بسیار کمتر از قیمت املاک موجود در یکی از کوچه‌های بالای شهر تهران است، مخاطبان را به سرمایه‌گذاری در این سهام تشویق و ترغیب می‌کند.
⭕ #اسماعیل‌پور در این ویدیو به عنوان مثال ابتدا به ارزش بازار بانک سامان و بعد بانک صادرات اشاره می‌کند و در بازگشت به مقایسه‌ی خود، سهام این بانک‌ها را به خاطر برخورداری از یک دستگاه عریض و طویل اداری و شعب متعدد در سراسر کشور، بسیار باارزش‌تر از آن چیزی می‌داند که در حال حاضر معامله می‌شوند.
⭕ از دیدگاه #تفکر_جانبی، به نظر چند ایراد ساختاری به این مقایسه‌ی اسماعیل‌پور وارد می‌نماید. نخست اینکه قیمت سهام یا #ارزش_بازار شرکت‌های حاضر در بورس بر اساس انتظارات سهام‌داران از #بازدهی و #سودآوری آن شرکت‌ها، به ویژه در آینده، شکل می‌گیرد و این با #ارزش_دفتری یا ارزش اسمی و رسمی دارایی‌های آن‌ها تا حدود زیادی متفاوت است. یعنی ممکن است ارزش دارایی‌های یک شرکت بیشتر و بالاتر از قیمت سهام آن در بازار باشد، اما آن شرکت به خاطر بازدهی منفی نتواند انتظار سهام‌داران را برآورده کند و آن‌ها را ترغیب به سرمایه‌گذاری بیشتر کند. درست مثل اتومبیلی که ۵۰ میلیون قیمت دارد و جمع خلافی و عوارض و ... آن بالاتر یا نزدیک به این رقم می‌شود. در این صورت چه کسی حاضر خواهد شد این اتومبیل را بخرد؟
⭕ دو اینکه، شرکت‌های بورسی در وهله‌ی نخست بر اساس فاکتور #سودآوری یا صورت‌های مالی آن‌ها ارزش‌گذاری می‌شوند. در جایی که بعضی شرکت‌ها مثل همین بانک‌های یادشده‌ی #سامان، #صادرات، #سرمایه، #تجارت، #اقتصاد_نوین، #پارسیان، #پست‌بانک_ایران و از همه بدتر #دی، برخی به رغم تجدید ارزیابی و برخی در آستانه‌ی انجام این کار، #تراز_مالی مثبتی نداشته باشند و به جای شناسایی سود، میلیاردها تومان #زیان_انباشته ساخته باشند، چرا باید سرمایه‌گذار به سراغ آن‌ها برود؟
⭕ از این بدیهیات بازار سهام که بگذریم، به نظر ایراد اصلی به خود این مقایسه وارد است. برای مثال در عالم #هنر تابلوهایی وجود دارند که مانند تمام تابلوهای نقاشی از مواد و ماتریالی ساخته شده‌اند که به وفور در بازار موجود است و قیمت چندانی هم ندارد. اما همین تابلوها به دلایل خاصی چون #قدمت، #اصالت، #خلاقیت و #منحصربه‌فرد بودن، در حراجی‌ها و مزایده‌های هنری میلیون‌ها دلار چکش می‌خورند. آیا می‌توان قیمت این تابلوها را که بعضاً بیشتر از یک کارخانه‌ی بزرگ تولیدی است، با آن #کارخانه مقایسه کرد و نتیجه گرفت که کارخانه‌ی مورد نظر ارزان است؟
⭕ به عبارتی همان‌طور که #بازار_هنر قواعد و #قوانین خود را دارد، #بازار_سهام هم از قوانینی پیروی می‌کند که خاص خود این بازار است و در #ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها به کار می‌آید. به بیان دیگر، اینکه ملک و مسکن در بالای شهر تهران به دلایل عدیده‌ی نارسایی‌های اقتصادی بسیار گران است، باعث نمی‌شود که بیاییم فارغ از مباحث و مفروضات #بنیادی، قیمت سهام یک بنگاه بورسی را با چیزی غیر از خود آن یا هم‌گروهی‌هایش بسنجیم. چه، در این صورت قیاس ما تنها نوعی #قیاس به اصطلاح #مع‌الفارق است و کمکی هم به انتخاب سهام‌دار نمی‌کند.
⭕ در ضمن این بحث می‌تواند در ذات خود موجد #انتظارات_تورمی باشد که رانه‌ی اصلی برخی سهام است و بلافاصله تاثیر خود را بر سطح جامعه می‌گذارد. در این بین بحث #ارزش_جایگزینی هم که بسیاری بر آن زیاد تاکید می‌کنند این روزها، درباره‌ی بسیاری از سهام واقعاً #مغالطه‌ای بیش نیست. چه، به قول #غلامرضا_سلامی، از کارشناسان قدیمی حسابداری در گفتگو با روزنامه‌ی #دنیای_اقتصاد «در شرایطی مفروض که ارزش جایگزینی یک شرکت به میلیاردها دلار برسد، اما این شرکت نتواند به سهام‌داران خود سودی بپردازد، ارزش‌مند بودن دارایی‌های شرکت چه خاصیتی می‌تواند برای سهام‌داران داشته باشد؟».
🔴 نتیجه‌گیری: #ارزش_ذاتی سهام بسیاری از شرکت‌های #بانکی و #خودرویی بزرگ که ظرف ماه‌های اخیر از محل مازاد تجدید ارزیابی #افزایش_سرمایه داده‌اند، برابر یا کمتر از قیمت اسمی آن‌ها، یعنی ۱۰۰ تومان است و این ضعف مدیریت ناکارآمد و #دولتی آن‌ها را نشان می‌دهد که با این همه امکانات نتوانسته‌اند به #سودآوری برسند. سخن #اسماعیل‌پور هم درباره‌ی این شرکت‌ها وقتی درست از آب درمی‌آید، که آن‌ها پیش از چشم‌داشت از #بازار_سرمایه، تحولی اساسی در نحوه‌ی #مدیریت و فعالیت خود بدهند.
https://t.me/tafakorjanbi1398
⭕ اخیراً ویدیویی به دست #تفکر_جانبی رسیده که در آن #امیرحسین_اسماعیل‌پور، یکی از فعالان قدیمی بازار سرمایه، با این استدلال که #ارزش_بازار برخی سهام بانکی بسیار کمتر از قیمت املاک موجود در یکی از کوچه‌های بالای شهر تهران است، مخاطبان را به سرمایه‌گذاری در این سهام تشویق و ترغیب می‌کند.
⭕ #اسماعیل‌پور در این ویدیو به عنوان مثال ابتدا به ارزش بازار بانک سامان و بعد بانک صادرات اشاره می‌کند و در بازگشت به مقایسه‌ی خود، سهام این بانک‌ها را به خاطر برخورداری از یک دستگاه عریض و طویل اداری و شعب متعدد در سراسر کشور، بسیار باارزش‌تر از آن چیزی می‌داند که در حال حاضر معامله می‌شوند.
⭕ از دیدگاه #تفکر_جانبی، به نظر چند ایراد ساختاری به این مقایسه‌ی اسماعیل‌پور وارد می‌نماید. نخست اینکه قیمت سهام یا #ارزش_بازار شرکت‌های حاضر در بورس بر اساس انتظارات سهام‌داران از #بازدهی و #سودآوری آن شرکت‌ها، به ویژه در آینده، شکل می‌گیرد و این با #ارزش_دفتری یا ارزش اسمی و رسمی دارایی‌های آن‌ها تا حدود زیادی متفاوت است. یعنی ممکن است ارزش دارایی‌های یک شرکت بیشتر و بالاتر از قیمت سهام آن در بازار باشد، اما آن شرکت به خاطر بازدهی منفی نتواند انتظار سهام‌داران را برآورده کند و آن‌ها را ترغیب به سرمایه‌گذاری بیشتر کند. درست مثل اتومبیلی که ۵۰ میلیون قیمت دارد و جمع خلافی و عوارض و ... آن بالاتر یا نزدیک به این رقم می‌شود. در این صورت چه کسی حاضر خواهد شد این اتومبیل را بخرد؟
⭕ دو اینکه، شرکت‌های بورسی در وهله‌ی نخست بر اساس فاکتور #سودآوری یا صورت‌های مالی آن‌ها ارزش‌گذاری می‌شوند. در جایی که بعضی شرکت‌ها مثل همین بانک‌های یادشده‌ی #سامان، #صادرات، #سرمایه، #تجارت، #اقتصاد_نوین، #پارسیان، #پست‌بانک_ایران و از همه بدتر #دی، برخی به رغم تجدید ارزیابی و برخی در آستانه‌ی انجام این کار، #تراز_مالی مثبتی نداشته باشند و به جای شناسایی سود، میلیاردها تومان #زیان_انباشته ساخته باشند، چرا باید سرمایه‌گذار به سراغ آن‌ها برود؟
⭕ از این بدیهیات بازار سهام که بگذریم، به نظر ایراد اصلی به خود این مقایسه وارد است. برای مثال در عالم #هنر تابلوهایی وجود دارند که مانند تمام تابلوهای نقاشی از مواد و ماتریالی ساخته شده‌اند که به وفور در بازار موجود است و قیمت چندانی هم ندارد. اما همین تابلوها به دلایل خاصی چون #قدمت، #اصالت، #خلاقیت و #منحصربه‌فرد بودن، در حراجی‌ها و مزایده‌های هنری میلیون‌ها دلار چکش می‌خورند. آیا می‌توان قیمت این تابلوها را که بعضاً بیشتر از یک کارخانه‌ی بزرگ تولیدی است، با آن #کارخانه مقایسه کرد و نتیجه گرفت که کارخانه‌ی مورد نظر ارزان است؟
⭕ به عبارتی همان‌طور که #بازار_هنر قواعد و #قوانین خود را دارد، #بازار_سهام هم از قوانینی پیروی می‌کند که خاص خود این بازار است و در #ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها به کار می‌آید. به بیان دیگر، اینکه ملک و مسکن در بالای شهر تهران به دلایل عدیده‌ی نارسایی‌های اقتصادی بسیار گران است، باعث نمی‌شود که بیاییم فارغ از مباحث و مفروضات #بنیادی، قیمت سهام یک بنگاه بورسی را با چیزی غیر از خود آن یا هم‌گروهی‌هایش بسنجیم. چه، در این صورت قیاس ما تنها نوعی #قیاس به اصطلاح #مع‌الفارق است و کمکی هم به انتخاب سهام‌دار نمی‌کند.
⭕ در ضمن این بحث می‌تواند در ذات خود موجد #انتظارات_تورمی باشد که رانه‌ی اصلی برخی سهام است و بلافاصله تاثیر خود را بر سطح جامعه می‌گذارد. در این بین بحث #ارزش_جایگزینی هم که بسیاری بر آن زیاد تاکید می‌کنند این روزها، درباره‌ی بسیاری از سهام واقعاً #مغالطه‌ای بیش نیست. چه، به قول #غلامرضا_سلامی، از کارشناسان قدیمی حسابداری در گفتگو با روزنامه‌ی #دنیای_اقتصاد «در شرایطی مفروض که ارزش جایگزینی یک شرکت به میلیاردها دلار برسد، اما این شرکت نتواند به سهام‌داران خود سودی بپردازد، ارزش‌مند بودن دارایی‌های شرکت چه خاصیتی می‌تواند برای سهام‌داران داشته باشد؟».
🔴 نتیجه‌گیری: #ارزش_ذاتی سهام بسیاری از شرکت‌های #بانکی و #خودرویی بزرگ که ظرف ماه‌های اخیر از محل مازاد تجدید ارزیابی #افزایش_سرمایه داده‌اند، برابر یا کمتر از قیمت اسمی آن‌ها، یعنی ۱۰۰ تومان است و این ضعف مدیریت ناکارآمد و #دولتی آن‌ها را نشان می‌دهد که با این همه امکانات نتوانسته‌اند به #سودآوری برسند. سخن #اسماعیل‌پور هم درباره‌ی این شرکت‌ها وقتی درست از آب درمی‌آید، که آن‌ها پیش از چشم‌داشت از #بازار_سرمایه، تحولی اساسی در نحوه‌ی #مدیریت و فعالیت خود بدهند.
https://t.me/tafakorjanbi1398