پاسخ دكتر #سروش به پرسشهايى درباره:

#اسلام
#جهاد
#حمله_اعراب_به_ايران
#انقلاب_اسلامی

مدت فایل صوتی: ۱۰دقیقه و۴۵ ثانیه

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

‍ قرار داد #ترکمانچای:

آیا می‌دانید قبل از جنگ بین ایران و روسیه که منجر به قراداد ‎#ترکمنچای شد، دولت #روسیه به دلیل بی‌‌میلی به جنگ، سفیر خود را همراه با هدایای فراوان به دربار #فتحعلیشاه می‌‌فرستد، اما فقیهان از پذیرش مصالحه امتناع می‌‌کنند!؟

‏پس از برگشت سفیر روسیه، آقا سید محمد، حاجی ملا محمدجعفر استرابادی، آقا سیدنصرالله استرابادی، حاج محمدتقی‌ قزوینی، حاج ملااحمد نراقی کاشانی و حاج ملا عبدالوهاب قزوینی که از سایرین معروف‌تر بودند، به دیدار فتحعلیشاه رفته، و به اتفاق فتوا بر جهاد بر علیه دولت روسیه صادر می‌‌کنند!

‏فتحعلیشاه از معتمدالدوله میرزا، و میرزا ابوالحسن‌خان وزیر خارجه نظر می‌‌خواهد، و آنها با شروع جنگ مخالفت می‌‌کنند، و #عباس_میزرا نیز از آنها حمایت می‌‌کند، اما فقیهان پیام‌های تهدیدآمیز فرستاده، می‌‌گویند که آنها در #اسلام خود، دچار ضعف هستند که از حکم #جهاد پرهیز می‌‌کنند.
‏سفیر روسیه از فتحعلیشاه می‌‌خواهد که هیأتی به روسیه بفرستد تا با امپراطور ‎#مذاکره کرده از جنگ دوری کنند اما #شاه او را جدی نمی‌‌گیرد. سفیر روسیه از فقها درخواست ملاقات می‌‌کند تا آنها را به ترک مخاصمه راضی‌ گرداند، اما فقیهان پاسخ می‌‌دهند که در اسلام، گفتگو با #کفار حرام است.

‏پس از آمادگی و اعزام نیروها، آیت‌الله مجاهد و جمعی از علما از جمله آیت‌الله محمدجعفر استرآبادی، ملا محمدتقی برغانی، میرزا عبدالوهاب قزوینی، ملااحمد نراقی، سیدنصرالله استرآبادی، سیدمحمد قزوینی، سید عزیزالله مجتهد طالشی و آخوند ملا محمد مامقانی به تبریز مهاجرت کردند.


منبع:‌
#تاریخ_ایران /جلد هفت
از #نادرشاه تا #جمهوری_اسلامی/انتشارات #دانشگاه_کمبریج / صفحه ۱۸۸


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

‍ قرار داد #ترکمانچای:

آیا می‌دانید قبل از  جنگ بین ایران و روسیه که منجر به قراداد ‎#ترکمنچای شد، دولت #روسیه به دلیل بی‌‌میلی به جنگ، سفیر خود را همراه با هدایای فراوان به دربار #فتحعلیشاه می‌‌فرستد، اما فقیهان از پذیرش مصالحه امتناع می‌‌کنند!؟

‏پس از برگشت سفیر روسیه، آقا سید محمد، حاجی ملا محمدجعفر استرابادی، آقا سیدنصرالله استرابادی، حاج محمدتقی‌ قزوینی، حاج ملااحمد نراقی کاشانی و حاج ملا عبدالوهاب قزوینی که از سایرین معروف‌تر بودند، به دیدار فتحعلیشاه رفته، و به اتفاق فتوا بر جهاد بر علیه دولت روسیه صادر می‌‌کنند!

‏فتحعلیشاه از معتمدالدوله میرزا، و میرزا ابوالحسن‌خان وزیر خارجه نظر می‌‌خواهد، و آنها با شروع جنگ مخالفت می‌‌کنند، و #عباس_میزرا نیز از آنها حمایت می‌‌کند، اما فقیهان پیام‌های تهدیدآمیز فرستاده، می‌‌گویند که آنها در #اسلام خود، دچار ضعف هستند که از حکم #جهاد پرهیز می‌‌کنند.
‏سفیر روسیه از فتحعلیشاه می‌‌خواهد که هیأتی به روسیه بفرستد تا با امپراطور ‎#مذاکره کرده از جنگ دوری کنند اما #شاه او را جدی نمی‌‌گیرد. سفیر روسیه از فقها درخواست ملاقات می‌‌کند تا آنها را به ترک مخاصمه راضی‌ گرداند، اما فقیهان پاسخ می‌‌دهند که در اسلام، گفتگو با #کفار حرام است.

‏پس از آمادگی و اعزام نیروها، آیت‌الله مجاهد و جمعی از علما از جمله آیت‌الله محمدجعفر استرآبادی، ملا محمدتقی برغانی، میرزا عبدالوهاب قزوینی، ملااحمد نراقی، سیدنصرالله استرآبادی، سیدمحمد قزوینی، سید عزیزالله مجتهد طالشی و آخوند ملا محمد مامقانی به تبریز مهاجرت کردند.


منبع:‌ 🔻
#تاریخ_ایران /جلد هفت
از #نادرشاه تا #جمهوری_اسلامی/انتشارات #دانشگاه_کمبریج / صفحه ۱۸۸


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

‍ ‍ به مناسبت سالروز امضای عهدنامه تركمنچای.


اول اسفند، سالروز امضای #قراردادترکمنچای می باشد.
اگر از من بخواهند سیاهترین و سرنوشت سازترین روز تاریخ معاصر ایران را تعیین کنم خواهم گفت همین روز عقد قرارداد ترکمنچای!.

چون براساس آن قرارداد، تنها بخشی از قلمرو ایران جدا نشد بلکه در تمام حوزه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و حتی اخلاقی...کمر ایران شکست و پس از آن، دیگر چنان اسیر سرپنجه دو قدرت استعماری روس و انگلیس شد که هرگز نتوانست کمر راست کند!
کالاهای روسی و انگلیسی بازارهای ایران را تسخیر کرده ریشه های تولید ایرانی را خشکاند...

اوضاع چنان شد که نیم قرن پس از آن، حتی قویترین شاه قاجاری #ناصرالدین_شاه، افسوس می‌خورد که بدون رضایت روس و انگلیس، نمی‌تواند به شمال و جنوب کشورش سفر کند!

و یکصد سال پس از آن قرارداد به دوران احمدشاه چنان شد که احمدعلی سپهر(مورخ) می‌نویسد :

👈«دخالت بیگانگان در امور ایران بجایی رسیده که در ۱۹۱۴روسها در قزوین و تبریز از مردم مالیات می گرفتند!»

و اینها همگی از تبعات آن شکست و ترکمنچای بود. پس، بیهوده نبوده که  #فردریک_انگلس گفته بود:
👈«قرارداد ترکمنچای ایران را دست نشانده و مستعمره روسیه ساخته است...»

اما باید اضافه کنم که آن قرارداد اگر امضا نمی شد چیزی بنام ایران باقی نمی ماند چون قوای روسی تا نزدیکی زنجان آمده بود و #ژنرال_پاسکویج به تزار نامه نوشته خواهش می کرد که به او اجازه دهد تا بسوی تهران حرکت کرده پایتخت ایران را بگیرد!

باید بگویم که مسبب اصلی آن شکست و شوربختی پس از آن، همان #مراجع و کسانی بودند که بی خبر از قدرت حریف، بر طبل #جهاد و جنگ کوبیدند و جنگ را بر شاه قاجاری تحمیل کرده و دور دوم جنگهای ایران و روسیه را آغاز کردند.
شاید برای نسلهای آینده ایرانی مایه عبرت گردد که بدون در نظر گرفتن توازن قوا، از سر احساسات و خیالات هرگز دگربار با شاخِ هیچ گاوی در نیفتند!

روسها در تمام جبهه ها پیروز شده از ارس گذشته به شهرهای آذربایجان سرازیر شدند.
وقتی ولیعهد #عباس_ميرزا از خوى عازم تبريز بود در بین راه، خبر وحشتناك ورود قواى روسيه به #تبريز را شنيد.
پایتختش به اشغال دشمن در آمده، مردم و کل پادگانش و حتی زنان و فرزندانش نیز اکنون در تحت تسلط قوای روسی بودند!.

#واتسن، وضع و حال رقت بار وليعهد شجاع و شوربخت ايرانی را پس از شنيدن خبر تسخير تبريز توسط دشمن، چنين به تصوير می كشد:

👈«يأس و حرمان ناشى از اين خبر را از لحاظ وليعهد می توان تصور كرد چون زنان و فرزندانش در تبريز بودند، قصر او، توپخانه او و مهمات نظامى او در اين شهر بود، از اسب پياده شد و بى‏ درنگ از سرجان مكدونالد وزير مختار انگليس تقاضا كرد يكى از افسران خود را براى ترتيب مصاحبه ‏اى بين والاحضرت و ژنرال پاسكويچ بفرستد و هنگامى كه نگران، زير سايه درخت بيدى نشسته بود از نماينده ما درخواست سه هزار تومان وام كرد تا خرجهاى جارى خود را پرداخت كند، افسر انگليسى فورى وجه را پرداخت ولى فرمانده روسی نسبت به شاهزادهِ گرفتار، ادب و نزاكتى ابراز نكرد.
زيرا  ژنرال پاسكويچ از قبول مصاحبه پيشنهادى وليعهد امتناع ورزيد و او چاره ‏اى نداشت جز اينكه آن توهين را تحمل و به سلماس عقب‏ نشينى كند و در انتظار خاطر طرف فاتح بماند!»
(سالهای زخمی:ص۴۸۷)

👈و این، ماحصل در افتادن با حریف پرقدرت بود...!
حالا حریف تا میانه آمده، درست بر روی سینه ما نشسته بود و بند بند ترکمنچای را اصرار می کرد و بزور تحمیل می کرد!
و این قرارداد بین یک فاتح با یک مغلوب بود و #قائم_مقام_فراهانی مغز متفکر ایرانی که به دستور عباس میرزا بر سر بندهای ظالمانه قرارداد با روسها چانه می زد و حریف زیر بار نمی رفت، از سر تحسر گفت:

👈«..خدا روى جنگجويان ايران را سياه كند كه جنگ به راه انداختند و در ميدان نايستادند. دو سال است مرارت با ماست و باز راحت و فراغت با آنها...»
جدایی کامل شهرهای آنسوی ارس و همچنین غرامت کمرشکن ده کرور که بر ایران به عنوان آغاز کننده جنگ، تحمیل گردید کل خزانه را تهی ساخت.

شهرهای آنسوی ارس جدا شد و شهرهای اینسوی ارس نیز که تا زنجان در اشغال روسها بود حتی پس از عقد ترکمنچای نیز تخلیه نمی کردند روسها تضمینی می خواستند برای پرداخت به موقع اقساط غرامت! و تضمین نبود.
کارد چنان به استخوان رسید که عباس ميرزا مجبور شد طلاجات و جواهرات خانواده اش را نیز بفروشد و حتی به كسر نصف حقوق ساليانه اعضاى دستگاه خود پرداخت!...
و بالاخره در این روز، قرارداد توسط طرفين امضاء گرديد.

✍ #علی_مرادی_مراغه_ای

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

تصویری تاریخی و تلخ از وزن کردن شمش های طلا  برای پرداخت غرامت جنگی به روسها.👇