‍ ‍ #مسجد_شاه(مسجدامام)تهران:

مسجد شاه که به نام‌های مسجد سلطانی و از زمان انقلاب ۱۳۵۷ ایران به مسجد امام نیز شهرت دارد، در منطقه بازار تهران قرار دارد و از بناهای دوره قاجار است. این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۶۳ با شمارهٔ ثبت ۱۶۶۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

این مسجد با قدمتی در حدود ۱۸۰ سال از زیباترین مساجد تاریخی تهران است. بانی آن #فتحعلیشاه_قاجار (۱۲۱۲–۱۲۵۰ هـ. ق) بود و از این رو در آغاز آن را مسجد شاه می‌نامیدند. بنابر شواهد تاریخی این مسجد دومین مسجد جامع بزرگ تهران بعد از مسجد جامع بازار یا جامع عتیق بود.
بنابر کاشی‌نوشته‌ها و کتیبه‌هایی که در ایوان جنوبی مسجد به جای مانده، زمان تقریبی شروع ساخت آن سال ۱۲۱۲ یا ۱۲۲۴هـ. ق است.

از حوادث مهم تاریخی که دراین مسجد رخ داده است می توان به دوواقعه زیراشاره کرد:

در تاریخ ۲۰ آذر ۱۲۸۴، علاءالدوله دستور به چوب بستن و تحقیر عمومی دو تن از بازاریان به بهانه بالابودن قیمت قند کرد. حکم فلک حاجی سید هاشم قندی و حاجی سید اسماعیل خان در حیاط مسجد شاه انجام شد که واکنش اعتراضی بازار تهران و آغاز جنبش مشروطه را به همراه داشت.
دیگر اینکه حاج‌علی رزم‌آرا، نخست‌وزیر وقت ایران در روز ۱۶ اسفند ۱۳۲۹ دراین مسجدبه ضرب گلوله یکی از اعضای گروه فدائیان اسلام ترور شد.

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

‍ ‍ #مسجد_شاه(مسجدامام)تهران:

مسجد شاه که به نام‌های مسجد سلطانی و از زمان انقلاب ۱۳۵۷ ایران به مسجد امام نیز شهرت دارد، در منطقه بازار تهران قرار دارد و از بناهای دوره قاجار است. این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۶۳ با شمارهٔ ثبت ۱۶۶۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

این مسجد با قدمتی در حدود ۱۸۰ سال از زیباترین مساجد تاریخی تهران است. بانی آن #فتحعلیشاه_قاجار (۱۲۱۲–۱۲۵۰ هـ. ق) بود و از این رو در آغاز آن را مسجد شاه می‌نامیدند. بنابر شواهد تاریخی این مسجد دومین مسجد جامع بزرگ تهران بعد از مسجد جامع بازار یا جامع عتیق بود.
بنابر کاشی‌نوشته‌ها و کتیبه‌هایی که در ایوان جنوبی مسجد به جای مانده، زمان تقریبی شروع ساخت آن سال ۱۲۱۲ یا ۱۲۲۴هـ. ق است.

از حوادث مهم تاریخی که دراین مسجد رخ داده است می توان به دوواقعه زیراشاره کرد:

در تاریخ ۲۰ آذر ۱۲۸۴، علاءالدوله دستور به چوب بستن و تحقیر عمومی دو تن از بازاریان به بهانه بالابودن قیمت قند کرد. حکم فلک حاجی سید هاشم قندی و حاجی سید اسماعیل خان در حیاط مسجد شاه انجام شد که واکنش اعتراضی بازار تهران و آغاز جنبش مشروطه را به همراه داشت.
دیگر اینکه حاج‌علی رزم‌آرا، نخست‌وزیر وقت ایران در روز ۱۶ اسفند ۱۳۲۹ دراین مسجدبه ضرب گلوله یکی از اعضای گروه فدائیان اسلام ترور شد.

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

نصیحت #آغا_محمدخان_قاجار خطاب به ولیعهدش #فتحعلیشاه :

رعیت چون آسوده گردد در فکر عزل رئیس و ضابط افتد و علی هذا القیاس . چون عموم اهالی ملک را فراغت روی دهد به عمال و حکام تمکین نکنند و در فکرهای دور و دراز درافتند،

این گروه فرومایه را باید به خود مشغول کردن که از کار رعیتی و گرفتاری فارغ نگردند؛

ارباب زراعت و فلاحت باید چنان باشد که هر ده خانه را یک دیگ نباشد تا به جهت طبخ آشی یک روز به عطلت و انتظار بسر برند و الا رعیتی نکنند و نقصان در ملک روی کند ....

📚 روضه‌الصفای ناصری
✍ تصحیح: جمشید کیان فر

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#عباس_میرزا
شاهزاده تحول خواه

عبّاس_میرزا (زادهٔ ۴ ذی‌الحجهٔ ۱۲۰۳ ه‍.ق/۲۶ اوت ۱۷۸۹ م در نوا، مازندران – درگذشتهٔ ۱۰ جمادی‌الثانی ۱۲۴۹ ه‍.ق/۲۵ اکتبر ۱۸۳۳ م در مشهد) معروف به عبّاس میرزا نایِبُ‌السَّلطَنه از شاهزادگان قاجار و فرزند #فتحعلیشاه و #آسیه_خانم بود که در فاصلهٔ سال‌های ۱۷۹۷ تا ۱۸۳۳ م/ ولایتعهدی ایران و نیابت سلطنت پدرش در آذربایجان را بر عهده داشت. او پیش از مرگ پدرش درگذشت.

نام عباس میرزا با جنگهای ایران وروس گره خورده است.نبردهایی که به دو معاهده #گلستان و #ترکمانچای واز دست رفتن مناطق وسیعی ازقفقاز وشمال غرب کشور والحاق آن به خاک روسیه انجامید.

اروپاییانی مانند موریس دو کوتزبو، پیر آمدی ژوبر(فرستاده ناثلئون)، جیمز موریه، گاسپار دروویل از آزادمنشی، شجاعت، عدالت‌خواهی و عزت نفس عباس میرزا گفته‌اند و او را ستوده اند. عباس میرزا به‌عنوان شخصیتی با پیچیدگی‌های دشوار که از سوی معاصران اروپایی و ایرانی‌اش به‌عنوان کهن‌الگوی قهرمانی نجیب، اصیل، جوان و شجاع معرفی شده باقی مانده‌است.

بسیاری عباس میرزا را آغازگر وطلایه دار اصلاحات حکومتی در عصرقاجار می دانند.وی با داستان‌های اروپایی و نیز احتمالاً با آثار نویسندگان عثمانی آشنا، واز وقایع وتحولات سیاسی اروپاآگاه بود.

او گروهی ازجوانان کشور را برای تحصیل به انگلستان فرستادو تلاش کرد تا قاضیان شریف در دادگاه‌های شرع حضور داشته باشند. دیوانخانه‌ای تازه در تبریز بنیان گذاشت. عباس میرزا توجه ویژه‌ای به اقلیت‌های مذهبی داشت. اعزام دانشجو به اروپا، جلب مهاجران اروپایی، اصلاحات نظامی، ترجمهٔ آثار اروپایی، برپایی کارخانه‌های گوناگون و چاپخانه از اقدامات وی در جهت پیشبرد افکار اصلاح طلبانه اش بشمار می رود.

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

‍ قرار داد #ترکمانچای:

آیا می‌دانید قبل از جنگ بین ایران و روسیه که منجر به قراداد ‎#ترکمنچای شد، دولت #روسیه به دلیل بی‌‌میلی به جنگ، سفیر خود را همراه با هدایای فراوان به دربار #فتحعلیشاه می‌‌فرستد، اما فقیهان از پذیرش مصالحه امتناع می‌‌کنند!؟

‏پس از برگشت سفیر روسیه، آقا سید محمد، حاجی ملا محمدجعفر استرابادی، آقا سیدنصرالله استرابادی، حاج محمدتقی‌ قزوینی، حاج ملااحمد نراقی کاشانی و حاج ملا عبدالوهاب قزوینی که از سایرین معروف‌تر بودند، به دیدار فتحعلیشاه رفته، و به اتفاق فتوا بر جهاد بر علیه دولت روسیه صادر می‌‌کنند!

‏فتحعلیشاه از معتمدالدوله میرزا، و میرزا ابوالحسن‌خان وزیر خارجه نظر می‌‌خواهد، و آنها با شروع جنگ مخالفت می‌‌کنند، و #عباس_میزرا نیز از آنها حمایت می‌‌کند، اما فقیهان پیام‌های تهدیدآمیز فرستاده، می‌‌گویند که آنها در #اسلام خود، دچار ضعف هستند که از حکم #جهاد پرهیز می‌‌کنند.
‏سفیر روسیه از فتحعلیشاه می‌‌خواهد که هیأتی به روسیه بفرستد تا با امپراطور ‎#مذاکره کرده از جنگ دوری کنند اما #شاه او را جدی نمی‌‌گیرد. سفیر روسیه از فقها درخواست ملاقات می‌‌کند تا آنها را به ترک مخاصمه راضی‌ گرداند، اما فقیهان پاسخ می‌‌دهند که در اسلام، گفتگو با #کفار حرام است.

‏پس از آمادگی و اعزام نیروها، آیت‌الله مجاهد و جمعی از علما از جمله آیت‌الله محمدجعفر استرآبادی، ملا محمدتقی برغانی، میرزا عبدالوهاب قزوینی، ملااحمد نراقی، سیدنصرالله استرآبادی، سیدمحمد قزوینی، سید عزیزالله مجتهد طالشی و آخوند ملا محمد مامقانی به تبریز مهاجرت کردند.


منبع:‌
#تاریخ_ایران /جلد هفت
از #نادرشاه تا #جمهوری_اسلامی/انتشارات #دانشگاه_کمبریج / صفحه ۱۸۸


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

‍ استاد اخلاق و فتحعلی شاه و
یک نکته

احمد نراقی معروف به #فاضل_نراقی یا ملااحمد نراقی (۱۱۸۵-۱۲۴۵ق) فرزند ملا مهدی نراقی از مجتهدین و مراجع تقلید شیعه قرن سیزدهم است که پس از وفات پدرش، مرجعیت عامه به او منتقل شد و وی را رئیس علی الاطلاق می‌گفتند.

#ملااحمدنراقی در علوم مختلف اسلامی تألیفات متعددی دارد؛ که مشهورترین آن‌ها، کتاب «معراج السعاده»، در اخلاق اسلامی است؛ و پس از انقلاب اسلامی ایران، بارها و بارها توسط ناشران متعدد، منتشر شده است.

این استاد و معلم بزرگ اخلاق، کتاب بسیار مهمی با عنوان «سیف الامة و برهان الملة» دارد؛ که در مقدمه آن دربارۀ #فتحعلیشاه_قاجار نوشته است:

◾️... اعلی حضرت قدر قدرت، قضا مشیّت، جمشید حشمت، سکندر شوکت، دارا عظمت، فریدون میمنت، کیوان رفعت، مشتری طلعت، مریخ صولت، سلیمان مسند عظمت و رفعت، و ذو القرنین سریر ابهّت و سلطنت، محیی طریقت شریعت و هدایت، سلطان سلاطین دوران، و ملجأ خواقین زمان، ظل الله المبسوط فی بسیط الارض، باسط بساط العدل فی الافاق بالطول و العرض، رافع مراتب العلم الی غایة القصوی، و مروج کلمة الله العلیا، المجاهد فی سبیل الله، خاقان کشورگشا و صاحب قران ملک‌ستا، شاهنشاه کامیاب کامکار، و سایۀ بلند پایه حضرت آفریدگار، السلطان بن سلطان و الخاقان بن الخاقان، أبو المظفر، السلطان فتحعلی شاه قاجار، خلد الله ملکه و سلطانه و وصل بدولة صاحب الزمان ... وهمچنان ادامه دارد.

◽️نکته

اگر فتحعلی شاه، آدم خوبی بوده که هیچ، اگر آدم بدی بوده، بازم هیچ. ولی چرا یک عده همش در حال توجیه هستند؟ یعنی اگر سؤال کنی چرا علما و مراجع تقلید شیعه در طول تاریخ و در دوره‌های مختلف، از شاهان زمان خود تجلیل و تقدیر می‌کرده‌اند؟ می‌گویند: مجبور بودن. می‌گویند: رسم زمانه بوده. می‌گویند: از لوازم گسترش شریعت و مذهب بوده....

✍ خب، اگر با این حرف‌ها میشه مسائل رو به این خوبی و راحتی، توجیه و حل کرد الانم با قدرقدرت جهان دوست بشید و بظاهر هم که شده از آمریکا تجلیل کنید؛ به خاطر گسترش شریعت، برای رفع ورجوع فقروفلاکت مردم ...


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

نصیحت #آغا_محمدخان_قاجار خطاب به ولیعهدش #فتحعلیشاه :

رعیت (ملت) چون آسوده گردد در فکر عزل رئیس و ضابط افتد و علی هذا القیاس . چون عموم اهالی ملک را فراغت روی دهد به عمال و حکام تمکین نکنند و در فکرهای دور و دراز درافتند،

این گروه فرومایه را باید به خود مشغول کردن که از کار رعیتی و گرفتاری فارغ نگردند؛

ارباب زراعت و فلاحت باید چنان باشد که هر ده خانه را یک دیگ نباشد تا به جهت طبخ آشی یک روز به عطلت و انتظار بسر برند و الا رعیتی نکنند و نقصان در ملک روی کند ...


📚 روضه‌الصفای ناصری
✍ تصحیح:
جمشید کیان فر


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

‍ قرار داد #ترکمانچای:

آیا می‌دانید قبل از  جنگ بین ایران و روسیه که منجر به قراداد ‎#ترکمنچای شد، دولت #روسیه به دلیل بی‌‌میلی به جنگ، سفیر خود را همراه با هدایای فراوان به دربار #فتحعلیشاه می‌‌فرستد، اما فقیهان از پذیرش مصالحه امتناع می‌‌کنند!؟

‏پس از برگشت سفیر روسیه، آقا سید محمد، حاجی ملا محمدجعفر استرابادی، آقا سیدنصرالله استرابادی، حاج محمدتقی‌ قزوینی، حاج ملااحمد نراقی کاشانی و حاج ملا عبدالوهاب قزوینی که از سایرین معروف‌تر بودند، به دیدار فتحعلیشاه رفته، و به اتفاق فتوا بر جهاد بر علیه دولت روسیه صادر می‌‌کنند!

‏فتحعلیشاه از معتمدالدوله میرزا، و میرزا ابوالحسن‌خان وزیر خارجه نظر می‌‌خواهد، و آنها با شروع جنگ مخالفت می‌‌کنند، و #عباس_میزرا نیز از آنها حمایت می‌‌کند، اما فقیهان پیام‌های تهدیدآمیز فرستاده، می‌‌گویند که آنها در #اسلام خود، دچار ضعف هستند که از حکم #جهاد پرهیز می‌‌کنند.
‏سفیر روسیه از فتحعلیشاه می‌‌خواهد که هیأتی به روسیه بفرستد تا با امپراطور ‎#مذاکره کرده از جنگ دوری کنند اما #شاه او را جدی نمی‌‌گیرد. سفیر روسیه از فقها درخواست ملاقات می‌‌کند تا آنها را به ترک مخاصمه راضی‌ گرداند، اما فقیهان پاسخ می‌‌دهند که در اسلام، گفتگو با #کفار حرام است.

‏پس از آمادگی و اعزام نیروها، آیت‌الله مجاهد و جمعی از علما از جمله آیت‌الله محمدجعفر استرآبادی، ملا محمدتقی برغانی، میرزا عبدالوهاب قزوینی، ملااحمد نراقی، سیدنصرالله استرآبادی، سیدمحمد قزوینی، سید عزیزالله مجتهد طالشی و آخوند ملا محمد مامقانی به تبریز مهاجرت کردند.


منبع:‌ 🔻
#تاریخ_ایران /جلد هفت
از #نادرشاه تا #جمهوری_اسلامی/انتشارات #دانشگاه_کمبریج / صفحه ۱۸۸


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

بدا به حال دنیا!

گویند در جنگ دوم روس و ایران، وقتی قشون روس به تبریز وارد شد و مصمم بود به سمت میانه حرکت کند، دولت ایران خود را در مقابل کار تمام شده دید و ناچار شد شرایط صلحی که دولت روس املا می‌کرد، بپذیرد.

#فتحعلی‌شاه برای اعلام ختم جنگ و تصمیم دولت در بستن پیمان آشتی، سلامی خبر کرد.

قبلاً به جمعی از خاصان، دستوراتی راجع به اینکه در مقابل هر جمله‌ای از فرمایشات شاه، چه جواب‌هایی باید بدهند، داده شده بود و همگی نقش خود را روان کرده بودند!

شاه بر تخت جلوس کرد و دولتیان سر فرود آوردند.

شاه به مخاطب سلام خطاب کرد و فرمود:

«اگر ما امر دهیم که ایلات جنوب با ایلات شمال همراهی کنند و یک مرتبه بر روس منحوس بتازند و دمار از روزگار این قوم بی‌ایمان برآورند، چه پیش خواهد آمد؟»

مخاطب سلام که در این کمدی نقش خود را خوب حفظ کرده بود، تعظیم سجود مانندی کرده، گفت:
«بدا به حال روس! بدا به حال روس!»

شاه مجدداً پرسید:
«اگر فرمان قضا جریان، شرف صدور یابد که قشون خراسان با قشون آذربایجان یکی شود و توأمان بر این گروه بی‌دین حمله کنند، چطور؟»

جواب عرض کرد:
«بدا به حال روس! بدا به حال روس!»

اعلیحضرت پرسش را تکرار کردند و فرمودند:

«اگر توپچی‌های خمسه را هم به کمک توپچی‌های مراغه بفرستیم و امر دهیم که با توپ‌های خود، تمام دار و دیار این کفار را با خاک یکسان کنند، چه خواهد شد؟»

باز جواب بدا به حال روس! بدا به حال روس!

تکرار شد و خلاصه چندین فقره از این قماش اگرهای دیگر که تماماً به جواب یکنواخت «بدا به حال روس!» مکرر تایید می‌شد، رد و بدل گردید...

شاه تا این وقت بر روی تخت نشسته، پشت خود را به دو عدد متکای مروارید دوز داده بود.
در این موقع، دریای غضب ملوکانه به جوش آمد و روی دو کُنده زانو بلند شد، شمشیر خود را که به کمر بسته بود، به قدر یک وجبی از غلاف بیرون کشید و این دو شعر را که البته زاده افکار خودش بود، به طور حماسه با صدای بلند خواند:

کشم شمشیر مینایی
که شیر از بیشه بگریزد
زنم بر فرق پسکیوویچ
که دود از پطر برخیزد!

مخاطب سلام با دو نفر که در یمین و یسارش، روبروی او ایستاده بودند، خود را به پایه عرش‌سایهٔ تخت قبله عالم رساندند و به خاک افتادند و گفتند:

«قربان! مکش! مکش! که عالم زیر و رو خواهد شد!»

شاه پس از لمحه‌ای سکوت، گفت:
«حالا که اینطور صلاح می‌دانید، ما دستور می‌دهیم با این قوم بی‌دین، کار را به مسالمت ختم کنند»
باز این چند نفر به خاک افتادند و تشکرات خود را از طرف تمام بنی‌نوع انسان!
که اعلیحضرت بر آنها رحم آورده و شمشیر خود را از غلاف نکشیده‌اند، تقدیم به پیشگاه قبله عالم نمودند.

شاه با کمال تغیر از جا برخاست و رفت که دستور صلح را به نایب‌السلطنه بدهد.

(خوشبختانه امروز اصلا ابدا خبری از لاف زنی وگزافه گویی در بین مقامات کشورمان نیست.)

📙 شرح زندگانی من _ صص ۳۳و۳۴
✍ #عبدالله_مستوفی

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#تاج_کیانی

تاج #فتحعلیشاه_قاجار معروف به تاج کیانی که آراسته به الماس زمرد، یاقوت و مروارید است.
این تاج در زمان وی ساخته شد مورد استفاده سایرسلاطین قاجاریه قرار گرفت.
تاج مذکور اولین تاجی است که پس از دوران پادشاهی ساسانی به این صورت ساخته شده است .

t.me/tarikhdartarazoo 🏛