⭕️نسبت علم با فرهنگ و تمدن بشری

🔻#علم_دینی
🔻#علوم_انسانی_اسلامی
🔻#نسبت_علم_با_فرهنگ_و_تمدن
🔻#حجت‌الاسلام_دکتر_حمید_پارسانیا

🔸هر معنایی از علم با نوعی خاصی از فرهنگ و تمدن بشری سازگار است. داوری نسبت به درست و یا غلط بودن هر یک از آن معانی در گرو داوری درباره مبانی فلسفی و معرفت شناختی آن تعاریف است؛ کاری که به فیلسوف علم مربوط میشود. هر یک از آن معانی، با فرهنگ، جامعه و نظام اجتماعی خاصی سازگاری دارد و هرگاه یکی از این تعاریف در درون فرهنگ و جامعهای مرجعیت پیدا کند، در دیگر ابعاد آن فرهنگ اثر می گذارد و به همین دلیل ترویج هریک از این معانی در درون یک جامعه منشأ تأثیری گسترده و فراگیر در حوزه عقائد، آرمان ها و ارزشهای اجتماعی آن جامعه میگردد. کاوش پیرامون این گونه مباحث از نوع مباحث جامعه شناسی معرفت و علم است.

🔹#منبع: مقاله علم دینی از منظر حکمت اسلامی/ مجله راهبرد فرهنگ/ شمار ششم/سال 1388، ص 21.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

⭕️نقش علوم عقلی در تمدن‌سازی اسلامی(8)
گزیده‌ی مباحث افتتاحیه شعبه مجمع عالی حکمت مشهد

🔻#نقش_علوم_عقلی
🔻#تمدن‌سازی__اسلامی
🔻#مجمع_عالی_حکمت_مشهد

✅سخنان حجت‌الاسلام دکتر حمید پارسانیا(بخش یکم):

🔸اهمیت ایضاح مفاهیم عقل، عقلانیت و علوم عقلی(1)
استاد پارسانیا: با عرضی معذرت از حضور اساتید بزرگوار که در محضرشان هستیم. صحبت در محضر اساتید بزرگوار سخت است و جسارت بنده را می‌بخشند. با موضوعی که این نشست فکر می‌کنم برای #ایضاح_مفهومی این موضوع باشد کفایت می‌کند که مراد از این واژه چیست، همان طور که صحبت‌های جناب [دکتر سید عباس] صالحی بیشتر در این باره بود و هنوز هم نیاز به بحث دارد. باتوجه به فرصت، چند دقیقه درباره‌ی مفهوم صحبت می‌کنم. موضوع، نقش و وضعیت علوم عقلی در #تمدن_اسلامی است. همانطور که بیان کردند مراد از #علوم_عقلی چیست؟ مراد از علم و عقل چیست؟ و علوم عقلی کدام است؟ شاید به تعداد پاسخ‌هایی که به این پرسش داده می‌شود فرهنگ وجود دارد؛ یعنی هر فرهنگی هویتش با تعریفی که از علم، عقل و عقلانیت می‌کند فرق می‌کند. شاید این نوع بیانی که من گفتم به سوی قیاس ناپذیر بودن حوزه‌های فرهنگی و تاریخی بکشاند و برخی چنین ادعائی را کردند.

🔸علوم عقلی با #تعبیر_کانتی، معنای ویژه‌ی خود را دارد که بدون هیچ تردیدی علوم عقلی در اسلام چنین معنایی را ندارد و #علوم_عقلی در مقابل #علوم_تجربی به کار برده می‌شود. چنانچه که دکتر صالحی در صحبت‌هایش این را رعایت کردند که به سوی فلسفه‌های علوم و متافیزیک، علم را کنار بگذاریم. دوگانگی بین ساینس و علم و فیلاسفی و فلسفه مشخص شود که روش فلسفه، عقلی و روش علم، چیز دیگری است. این به سبب اینکه امروز در حاشیه‌نشینی هستیم و مرجعیتی که #علم_مدرن دارد تقریباً مفهوم جا افتادهای در جامعه علمی ما هم شده است. و این حجاب در قرائت تاریخی از مفاهیم خود ما هم شده است؛ یعنی اگر با این نگاه به برررسی علوم عقلی در متون تاریخی برویم نمی توانیم بفهمیم مرز آنها چیست و چه می‌گویند؟
#ادامه_دارد...

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

⭕️جاذبه‌های علمی و تکنیکی، دلایل هم‌افق شدن با تمدن غرب
مباحث تمدن‌زایی شیعه(45)

🔻#گزیده‌ی_کتاب
🔻#تمدن‌زایی_شیعه
🔻#استاد_اصغر_طاهرزاده

🔸نمی‌توان گفت یک تمدنی مثل #تمدن_غرب صرفاً از طریق علم و یا ابزار تأثیرگذار می‌شود، بلکه باید جامعه‌ای هم که تمدنی را می‌پذیرد یک سنخیتی با آن داشته باشد، چون علم و ابزارهای آن تمدن مربوط به روح و عقل آن تمدن است، اگر روح آن #تمدن با جامعه‌ای که می‌خواهد آن را تحت تأثیر خود قرار دهد، همخوانی داشت قابل پذیرش می‌شود، حال آن پذیرش برای بعضی ممکن است از طریق علم پیش بیاید و به صرف خواندن #علوم_غربی آن علوم را متذکر عالمی بدانند که مطلوب آن‌هاست و لذا از نظر فکری #غرب‌زده شوند و برای بعضی ممکن است حالت پذیرش از طریق ابزارها پیش بیاید و با استفاده از ابزارهای آن تمدن وارد عالمی شوند که آن #ابزارها برای آن عالم ساخته شده و با استفاده از آنها غرب زده شوند، و بعضی هم ممکن است از هر دو راه #علم و #تکنیک جذب غرب شوند.

🔸عمده آن است که آن جامعه در غربزدگی خود یک نحوه هم‌افقی با تمدن غربی در خود احساس کند که برای تبیین موضوع و تقدم و تأخر #عالم_غربی و پذیرش تکنیک آن به بحث بیشتری نیاز داریم. به عنوان مثال؛ اگر روی فرهنگ ژاپن و #مذهب_شینتوی آنها مطالعه کنید. ریشه‌ی شیفتگی آنها نسبت به #تکنولوژی_غرب تا حدی روشن می‌شود زیرا وقتی در آن مذهب چیزی به نام اعتقاد به معاد و قیامت وجود ندارد و شخصی همه‌ی افق زندگی را دنیا می‌داند و قصد دارد هرچه بیشتر از دنیا استفاده کند، پس ابزارهای استفاده‌ی بیشتر از دنیا برایش محبوب می‌شود و نگرانی از دست دادن زیبایی‌های عالم غیب برایش نمی‌ماند.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
کتاب تمدن‌زایی شیعه، ص 54 و 55؛
تالیف استاد اصغر طاهرزاده.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

🔶آیا تمدن اسلامی فقط عامل ارائه‌ی دیدگاه‌های صحیح نسبت به عالم و آدم است، یا قادر است علم تصرف در طبیعت و ابزار مناسب با دیدگاه خود را نیز بسازد؟

⭕️مباحث تمدن‌زایی شیعه(46)
🔻#گزیده‌ی_کتاب
🔻#تمدن‌زایی_شیعه
🔻#استاد_اصغر_طاهرزاده

✅هر تمدنی ابزارساز است

🔸#سؤال: آیا #تمدن_اسلامی فقط عامل ارائه‎ی دیدگاه‎های صحیح نسبت به عالم و آدم است، یا قادر است #علم_تصرف در طبیعت و ابزار مناسب با دیدگاه خود را نیز بسازد؟

🔸#جواب: فعلاً باب جواب به این سؤال را باز می‌کنم تا انشاءالله برکتی باشد برای روشن شدن نکات بعدی. این یک قاعده است که اگر شما به یک فکر حقی رسیدید، آن فکر هرگز شما را آرام نمی‌گذارد، تا شرایط تحققش را فراهم کنید، به همین جهت است که می‌گویند: حرف حق جای خود را باز می کند؛ حال اگر تحققش منوط به ایجاد شرایطی باشد که لازم است مطالعاتی بر روی طبیعت انجام دهید، حتماً شرایط #تحقق_علمی آن شرایط را فراهم می‌کند، و اگر تحققش منوط به ایجاد شرایط عملی باشد، شرایط عملی و ابزار مربوط به آن را فراهم می‌نماید. به عنوان مثال؛ اگر من به این فکر رسیدم که باید سایه روشن اتاقم چنین و چنان باشد و آن را حق دانستم، حتماً برای عملی کردن این شرایط فکر و تلاش می کنم. شما می‌دانید؛ اتاقی که خیلی روشن باشد، هر چند که خنک هم باشد، چون خیلی روشن است، نمی‌تواند آرامش لازم را به شما بدهد. مثلاً نمی‌شود وسط بیابان زیر آفتاب با آرامش کامل نماز جعفر طیار خواند، بلکه می‌گردید تا سایه‌ی درختی پیدا کنید. شاید طرف فکر کند به خاطر خنکی سایه است که در زیر درخت دارای آرامش بیشتری است، در صورتی که اگر هوا خنک باشد باز نور شدید به خودی خود مزاحم حضور قلب است. چون نور شدید، حس را به خودش جلب می‌کند و سیر آدم را به عالم غیب مختل می‌کند. همانطور که شرایط بسیار تاریک نیز انسان را به وهم خودش مشغول می‌کند، به همین دلیل، #مساجد قدیم سایه روشن است، از نظر نور طوری است که شما راحت می‌توانید در آن جاها عبادت کنید. عرض بنده این است که اگر شما فکری را حق دانستید ابزار مناسب تحقق آن را می‌سازید، نتیجه این که یک #تمدن حتماً ابزار متناسب با نگاه خود را به زندگی می‌سازد.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
کتاب تمدن‌زایی شیعه، ص 55 و 56؛
تالیف استاد اصغر طاهرزاده.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

سنت گرایان و مسئله علم در تمدن اسلامی، مالک شجاعی جشوقانی؛ سه شنبه ۱۷ بهمن ۹۶
#علم_و_سنت
#تمدن_اسلامی
#مالک_شجاعی_جشوقانی

@tamadone_novine_islami

⭕️سه نظریه در مورد امکان یا امتناع علم دینی

#علم_دینی
#جنبش_نرم‌افزاری
#اسلامی‌سازی_علوم_انسانی
#حجت‌الاسلام_اسماعیل_فخریان

🔻حجت‌الاسلام اسماعیل فخریان معتقد هستند، در مورد علم دینی سه نظریه وجود دارد:

1- عده‌ای می‌گویند علم، علم است، دینی و غیردینی ندارد؛
2- عده‌ای معتقدند علم دینی می‌توانیم داشته باشیم، اما ما نمی‌توانیم تولیدکننده آن باشیم؛
3- عده‌ای هم بر این نظر هستند که هم باید علم دینی داشته باشیم و هم می‌توانیم آن را تولید کنیم.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami