Віцебскія ўлады не збіраюцца выпраўляць грубую памылку, дапушчаную пры складанні генеральнага плана горада і праекта дэталёвай планіроўкі раёна, паводле якіх плануецца забудавай жыллём найстарэйшыя яўрэйскія могілкі горада... таму што яны ўсё ўзгаднілі! Вось як! Паводле заканадаўства на месцы могілак, у тым ліку ліквідаваных, можа быць только рэкрэацыяйныя зона.

Могілкі на планах горада фіксуюцца з 1820-х гадоў, ёсць яны і на найбольш падрабязным плане горада за 1904 год. У 1919 годзе могілкі былі закрыты да пахаванняў, фіксуюцца на нямецкіх фотаздымках 1940-х і карцінах Марка Шагала.

У 1960-х гадоў у рамках хрушчоўскай антырэлігійнай кампаніі надмагіллі на могілках былі знішчаны, але эксгумацыя целаў не ажыццяўлялася. У адрозненне ад многіх іншых могілак Віцебска, якія былі забудаваны, а значыць, хутчэй за ўсё, пры будаўніцтве целы былі часткова “ўтылізаваны”, Лучоскія яўрэйскія могілкі ніколі не забудоўваліся і дагэтуль уяўляюць пустку.
Паводле артыкула 15 закона “О погребении и похоронном деле”:
“Использование территории бывшего места погребения после переноса разрешается только под зеленые насаждения по истечении двадцати лет с момента его переноса. Возведение зданий и сооружений на этой территории запрещается.”

У зацверджаным генеральным плане ж тэрыторыя былых могілак абазначана не як месца пахавання (П-2.3) ці рэкрэацыйная зона (Р), але як зона змяшанай забудовы (Ж-3), што парушае заканадаўства аб пахаваннях. Аналагічная сітуацыя і з дэталёвым планам шматкватэрный жылой забудовы па пр. Чарняхоўскага, дзе на гэтай тэрыторыі размешчана зона зона змяшанай грамадска-жылой шматкватэрнай забудовы перменнай павярховасці (1-16 пав.) (Ж-3) першай чаргі рэалізацыі.

У адказе выканкама адзначана, што пры распрацоўцы гэтых праектаў яны былі ў курсе існавання могілак, бо рабілі запыт у Інстытут гісторыі, але, атрымліваецца, праігнаравалі гэты факт і палажэнні заканадаўства аб пахаваннях, намаляваўшы там новы перспектыўны раён.

#віцебск #могілкі #ахова #яўрэйскаяспадчына

Зацверджаны праект зон аховы жылога корпуса былога трынітарскага кляштара па вул. Камсамольская, 21 у Оршы.

Нічога цікавага ў яго не закладзена, наадварот, я б сказаў, што выкананы ён досыць фармальна. Да кляштара натуральным чынам прымыкаў касцёл Святой Тройцы, знішчаны камуністамі ў 1960 годзе ў рамках антырэлігійнай кампаніі. Але ў праекце яго абрысы ніяк не паказаны, у тэксце няма ніводнай згадкі пра магчымасць і неабходнасць аднаўлення гэтага важнага элемента гістарычнага комплексу, або хаця б выяўлення на мясцовасці (брукам, азеляненнем).

Праігнараваны і той факт, што гістарычна кляштар ахопліваў куды большую тэрыторыю. У праекце цалкам адсутнічае зона аховы архелагічнага пласта - 300 гадоў людзі жылі тут, вялі сваю гаспадарчую і рэлігійную дзейнасць, а культурны пласт не нарасцілі, так атрымліваецца? 🤡 Цяпер земляныя работы могуць цалкам законна без навуковага суправаджэння праводзіцца па падмурках дапаможных пабудоў, агароджы без іх вывучэння, фіксацыі і захавання, археалагічныя артэфакты, разам з зямлёй будуць проста вывозіцца куды-небудзь.

Гэта ўжо не першы праект, дзе на археалогію забілі. Цікава, чаму на гэты факт распрацоўшчыкам не паказваюць спецыялісты Мінкультуры, праз чые рукі праходзяць усе праекты?

#ахова #орша #касцёлы

Магілёўскі гарвыканкам правёў з 19 ліпеня па 18 жніўня грамадскае абмеркаванне па вертыкальнай паркоўцы, якую паставілі перад мастацкім музеем яшчэ ў сакавіку. 🤡

У канцы сакавіка перад фасадам будынка пазямельна-сялянскага банка (цяпер абласны мастацкі музей), які пабудаваны ў стылі мадэрн у 1903-1914 гадах і з'яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю, узводзіцца сінія металічная гаргара — вертыкальная паркоўка ад мясцовага «Магілёўліфтмаша».

Па-першае, гэтае дысгарманічнае збудаванне парушае візуальнае ўспрыманне помніка архітэктуры, па-другое — яна ў прынцыпе не можа быць зараз узведзена ў гэтым месцы.

Прычыны таму дзве: у 2021 годзе былі значна пашыраны на поўнач граніцы гістарычнага цэнтра, але ягоны праект зон аховы так і застаўся нескарэктаваным аж у версіі 2005 года. Паколькі ў 2020 годзе катэгорыя гістарычнага цэнтра горада была паднятая да другой (рэспубліканскага значэння), узгадненні работ у яго межах адбываюцца праз Міністэрства культуры.

Другая прычына - будынак банка хоць і знаходзіцца цяпер у межах гістарычнага цэнтра, але з'яўляецца самастойнай гісторыка-культурнай каштоўнасцю, для якой увогуле не выяўлены зацверджаны праект зон аховы. Без яго зацвярджэння распрацоўка праектнай дакументацыі для аб'ектаў побач з ім забаронена палажэннямі Кодэкса аб культуры.

Абноўлены праект гістарычнага цэнтра мог бы ўключаць і каштоўнасці, якія знаходзяцца на ягонай тэрыторыі, але не ўваходзяць у ягоны склад (часам так робяць, каб не драбніць на асобныя будынкі комплексы і ансамблі, для якіх ахова мусіць быць агульнай), але ўжо трэці год яго ніяк не могуць прыняць. Паводле нашых звестак, яго адклікалі мясцовыя ўлады "на дапрацоўку", калі не ўдалося ўвапхнуць у гістарычным цэнтры 16-павярховы офіс.

Але і ў гэтым горадзе, як і ў Віцебску з яўрэйскімі могілкамі, на прамое парушэнне заканадаўства пляваць, бо ў іх жа прайшло без заўваг грамадскае абмеркаванне!

#Магілёў #ахова