Спадчына
2.89K subscribers
10.2K photos
87 videos
22 files
1.61K links
Канал пра гістарычную архітэктурную спадчыну Беларусі і не толькі.

Наш чат: https://t.me/spadczynachat
Бот зваротнай сувязі: https://t.me/spadczyna_szepat_bot
Чат пра могілкі: https://t.me/mohilki
Download Telegram
У пачатку 2018 годзе слонімская сінагога трапіла ў лік чатырох найбольш важных сінагог Еўропы, якія важна аднавіць. І ўжо ў той жа год у сынагозе пачаліся рамонтныя працы. Аднаўленнем займаецца Фонд яўрэйскай спадчыны (The Foundation for Jewish Heritage).

На першым этапе прапануюць адрамантаваць сінагогу звонку і аднавіць аднапавярховыя будынкі, якія прымыкаюць да галоўнага збудавання. У гэтых памяшканнях плануюць адкрыць музей і цэнтр наведнікаў. На гэтыя працы можа пайсці да пяці гадоў пасля таго, як фонд і слонімскія ўлады канчаткова зацвердзяць прапанову.
#аднаўленне #Слонім #яўрэйскаяспадчына
Працягваецца аднаўленне Яўрэйскіх могілак у Магілёве.

#Магілёў #аднаўленне #могілкі #яўрэйскаяспадчына
На сінагозе ў в. Гарадзішча Маладзечанскага раёна замяняюць традыцыйны для гэтага тыпу пабудоў ярусны дах на звычайны, відаць, і гэтая тэхналогія продкаў была страчана беларусамі. У былым мястэчку нічога акрамя гарадзішча ў Дзяржаўны спіс не ўнесена, старая забудова ніяк не абаронена, так, напрыклад, у 2006 годзе побач з сінагогай быў цалкам разабраны двухпавярховы мураваны дом рамесніка (на апошнім фота).

#дэградацыя #разбурэнне #Гарадзішча #яўрэйскаяспадчына #гістарычнаязабудова #непомнік
Да абеліска ў мінскім мемарыяле Яма сёння ўсклалі кветкі.

На гэтым месцы 2 сакавіка 1942 года фашыстамі было расстраляна каля 5 тысяч вязняў Мінскага гета. Гранітны абеліск у памяць страшнай трагедыі мінскага і сусветнага яўрэйства быў усталяваны яшчэ ў 1947 годзе. На ім змешчаны надпісы на ідышы і рускай мове. Тэкст надпісу на ідышы напісаны паэтам Хаімам Мальцінскім.

Гэта быў першы помнік ахвярам Халакоста ў СССР, на якім было дазволена зрабіць надпіс на ідышы. Але затым Мальцінскага (у 1949 г.) і каменячоса Мордуха Спрышэна (у 1952 г.) арыштавалі і саслалі ў лагеры Гулага па абвінавачванні ў «касмапалітызме — праяве яўрэйскага буржуазнага нацыяналізму», у тым ліку за тое, што асмеліліся напісаць на помніку не прадпісаную фразу пра «мірных савецкіх грамадзян», а прама пра яўрэяў.

#помнікі #Мінск #яўрэйскаяспадчына
Барысаўская раёнка абвергла інфармацыю пра тое, што ў шматпакутным Зембіне збіраюцца пазбавіць ахоўнага статусу мікву (яўрэйскую рытуальную купальню).

Мы таксама не публікавалі гэтую інфармацыю, бо палічылі сумніўнай. Паводле Кодэкса аб культуры пазбавіць помнік архітэктуры ці гісторыі статусу магчыма фактычна пры адной умове — аб'ект страчаны, навуковае аднаўленне немагчымае. Ну а як немагчыма аднавіць, калі сотні здымкаў па кожным аб'екце знойдзецца? Проста нагадаем, што браму Старога замка ў Гродне аднаўляюць па невялічкім фрагменце гравюры і аб'ектах-аналагах. І калі б члены Рады пры Мінкультуры па такіх пытаннях радзей падымалі руку па ўласным меркаванні, а часцей у адпаведнасці з Кодэксам, то выключаных са Спісу аб'ектаў не было б увогуле. Ды і не раз пракуратура прызнавала менавіта такія рашэнні Рады незаконнымі і вяртала аб'ектам ахоўны статус.

P.S. Гэта не тычыцца помнікаў археалогіі, іх выключаюць пасля поўнага вывучэння
#ахова #Зембін #яўрэйскаяспадчына
Спадчына
Photo
Магілёўскі аблвыканкам не бачыў каштоўнасці ў знішчанай у Мсціславе сінагозе, таксама, відаць, ён ніколі не бачыў праект зон аховы гістарычнага цэнтра горада, афіцыйны дакумент, дзе гэты будынак аднесены да аб'ектаў, якім было прапанавана надаць ахоўны статус. Кажуць - зацікаўленыя асобы з прапановамі не звярталіся. А навошта з імі звяртацца, калі іншыя зацікаўленыя асобы распрацавалі на прадставе даследаванняў цэлы ПЗА, дзе аб'ект прызнаны каштоўным?

Міністэрства культуры прыняла адпаведныя меры рэагавання, але якія - не паведамляецца.

#мсціслаў #знішчэнне #ахова #яўрэйскаяспадчына
Даследчыя работы на Валожынскай ешыве 1800-х гадоў перад пачаткам рэканструкцыі.

Фота
#Валожын #гістарычнаязабудова #выяўленне #рэканструкцыя #яўрэйскаяспадчына
Спадчына
Photo
Але з самім аднаўленнем не ўсё так адназначна. Архітэктар Глеб Арлоўскі:

Паспорта у объекта до сих пор нет, хоть строительные работы уже идут. Под вопросом и их правомерность. Боковые стены второго этажа у здания уже разобрали. Значительная их часть датируется 1930-ми годами или послевоенным периодом. При этом до разборки сохранялись исторические (времени постройки синагоги) пяты арочных окон, задающие их высоту. Зафиксировали как? Сфотографировали или замерили? Потому что сфотографировать — это одна точность, а замерить — совсем другая.

Сохранившаяся часть фронтона была без трещин, вертикальных отклонений. Фронтон имел три арочных заложенных исторических окна. Он стоял столетие и не падал. Его нужно было укрепить, а не сносить, так как подлинник ничто не заменит. Если реконструкция синагоги будет идти такими методами и темпами, то ее ценность как памятника архитектуры кардинально уменьшится и останется только в старом кирпиче. Потому что, как бы ни собирали разобранное здание, даже со всеми точными замерами, все равно сделать так, как делали строители до нас, не получится. Ведь единственная оправданная цель реставрации — максимальное сохранение архитектурного подлинника, а это возможно только с научно обоснованной, минимально необходимой разборкой исторических конструкций, архитектурных элементов.

#аднаўленне #рэстаўрацыя #яўрэйскаяспадчына
https://vitebsk.biz/news/46311/
Спадчына
Photo
Аднаўленне Любавіцкай сінагогі ў Віцебску. Ад галоўнага фасада, здаецца, засталіся толькі кавалкі прасценкаў, астатняе перакладзена наноў.

фота
#аднаўленне #віцебск #яўрэйскаяспадчына
Спадчына
Photo
Мы трохі зманіпулявалі вашым меркаваннем, напісаўшы пра будынак у мінулым часе. Насамрэч ён не толькі «знаходзіўся», але і дагэтуль існуе ў Мінску, праўда, пазнаць вы яго не зможаце.

Гэта будынак амбулаторыі Мінскай яўрэўскай бальніцы, пабудаваны 1912 года ў неамаўрытанскім стылі. Росквіт неамарытанскага стылю ў Расійскай імперыі прыпадае на канец XIX — пачатак XX стагоддзя і звязаны тут у першую чаргу з яўрэямі, яго нават назвылі «стылем сінагог». Яўрэі аддавалі яму перавагу з нацыянальна-рамантычных меркаванняў: лічылася, што залатым векам яўрэйства быў час, калі яны пражывалі ў Іберыі пад валадарствам маўраў (арабаў-мусульман) і не ведалі з іх боку ніякага пераследу. Залаты век скончыўся з падзеннем у 1492 годзе Гранадскага эмірата, апошняй арабскай дзяржавы на паўвострве. У той жа год хрысціянскія каралі выдалі эдыкт аб выгнанні яўрэяў з Іспаніі. Эдыкт быў адменены толькі ў 1968 годзе.

Будынак абмулаторыі перажыў дзве сусветныя вайны, рэвалюцыю, але ў 1960-я гады яго перабудавалі да непазнавальнасць і ўключылі ў аб'ём корпуса сённяшняга хірургічнага аддзялення. Усе гістарычныя будынкі былой яўрэйскай бальніцы (а цяпер 3-й гарадской клінічнай бальніцы імя Я. У. Клумава) былі ўключаны ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей. Усе акрамя корпуса па адрасе вул. Леніна, 30/2, у аб'ёме якога знаходзіцца знявечаны помнік неамаўрытанскай архітэктуры.

Адшукаць былую амбулаторыю насамрэч проста: на доўгім безаблічным фасадзе (прывітанне «барацьба з празмернасцямі ў архітэктуры»), які выходзіць на Леніна, яго былы аб'ём вылучаны шасцю плоскімі лапаткамі, якія адпавядаюць прасценкам гістарычнага будынка.

Будынак амбулаторыі адзін з найбольш яскравых помнікаў неамаўрытанскага стылю ў Мінску, саступаючы хіба што Харальнай сінагозе (перабудавана пад Рускі тэатр). Былі і менш вядомыя будынкі з элементамі гэтага стылю, напрыклад, дом з рэстанарам «Акварыум» з падковападобнымі аконнымі праёмамі, пазычанымі з арабскай архітэктуры (не збярогся).

#Мінск #яўрэйскаяспадчына #гістарычнаязабудова