مهران صولتی
6.47K subscribers
126 photos
36 videos
21 files
489 links
دانش آموخته دکترای جامعه شناسی سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

@mehran_solati : ارتباط با نویسنده

https://instagram.com/solati_mehran
Download Telegram
🔹 ضرورت خوانش "حافظ" در افق امروز! 🔹

@solati_mehran

مهران صولتی

🌱بیستم مهرماه روز حافظ است و به همین مناسبت مراسم حافظ خوانی و موسیقی در محافل و مجالسی در سراسر ایران برپا بود. من توفیق انس دیرینه و عمیق با حافظ نداشته ام ولی حدود بیست سال پیش با جوانی همسفر بودم که فقط دیوانی از او را به همراه داشت و می گفت هر زمان که دچار دلمردگی می شود سوار بر اتوبوس مسیر طولانی تهران تا شیراز را می پیماید تا به نشاط و آرامشی مجدد دست یابد. آن زمان بود که دریافتم چه ذخائری در این فرهنگ نهفته است! اما به نظر می رسد که در ایران ما همچنان در کمند حافظ، سعدی، مثنوی و شاهنامه خوانی گرفتار مانده ایم! درست است که توجه به این مواریث فرهنگی در جامعه و محافل و مجالس آن بسیار است ولی این نمی تواند غایت بهره گیری ما از این سرمایه های فرهنگی محسوب شود. به طور مثال در جامعه ای که به شدت از وجود آفات دینی همچون اجبار و تظاهر رنج می برد، در کشوری که هویت ملی دچار مناقشه بوده و به نسل های آتی منتقل نمی شود، در سرزمینی که همچنان با برخی خوانش های قشری و تنگ نظرانه از خدا و دین مواجهیم و ... این حافظ، سعدی، فردوسی و مولوی هستند که می توانند با پشتوانه نفوذ عمیق خود در فرهنگ مردمان این مرزوبوم، راهی به سوی تحقق جامعه ای انسانی تر و اخلاقی تر بگشایند. همه اینها هم در گرو حرکت به سوی خوانش هایی از سنت در افق مدرنیته است. به عبارت ساده تر باید حافظ و سایر سرمایه های فرهنگی کشور را به روزگار امروزین خود بیاوریم و از آنها درمانی برای دردهای خود بجوییم. ظریفی می گفت غربیان اگر چه امروز بسیار مدرن اند ولی فوق العاده سنتی نیز هستند! دلیلش هم این است که بر خلاف بی اعتنایی بسیاری از کشورها به میراث فرهنگی خود، در دوران پس از رنسانس به گذشته خود بازگشته و آن را در افق امروز و آینده روایت کرده اند. گواهش هم عبارت از بازخوانی های متعدد از فلاسفه یونان همچون افلاطون و ارسطو و همچنین حکمای قرون وسطی از جمله آگوستین و آکویناس می باشد. اما به نظر می رسد ما نتوانسته ایم در این مسیر گام های بلندی به سوی بازخوانی تاریخ خود در افق امروز و نیازهای آن برداریم. از همین رو همچنان گفتمان غالب جامعه ما توجه مراسمی و مناسکی به گذشته خویش است. اگر تا دیروز زیر کرسی های قدیمی تفالی به حافظ می زدیم امروزه در کافی شاپ ها چنین می کنیم! این نشان می دهد که ما هنوز چندان از جای خود نجنبیده ایم! هنوز به تاریخی بودن مسائل خود و ضرورت خوانش جدید از گذشته پی نبرده ایم! هنوز هم " توجه به سنت" را با " توقف در سنت" اشتباه می گیریم! و همین است که اگر چه زمانه ما دگرگون شده است، هنوز هم مسائل ما تکرار دوران گذشته هستند! بنابراین به نظر می رسد لازمه جستجوی راهی برای خروج از وضع پرآسیب کنونی که شباهت هایی با زمانه حافظ نیز دارد نیازمند حرکت به سوی آمیزش افق های امروز و دیروز ماست! خوانش هایی از سنت که می تواند هم گذشته ما را معنادار سازد و هم آینده ما را استوار!
به امید آن روز...

#حافظ
#سنت
#مدرنیته
#مواریث_فرهنگی

@solati_mehran
🔹 ضرورت خوانش "حافظ" در افق امروز!

@solati_mehran

مهران صولتی

🌱بیستم مهرماه روز حافظ است و به همین مناسبت مراسم حافظ خوانی و موسیقی در محافل و مجالسی در سراسر ایران برپا بود. من توفیق انس دیرینه و عمیق با حافظ نداشته ام ولی حدود بیست سال پیش با جوانی همسفر بودم که فقط دیوانی از او را به همراه داشت و می گفت هر زمان که دچار دلمردگی می شود سوار بر اتوبوس مسیر طولانی تهران تا شیراز را می پیماید تا به نشاط و آرامشی مجدد دست یابد. آن زمان بود که دریافتم چه ذخائری در این فرهنگ نهفته است! اما به نظر می رسد که در ایران ما همچنان در کمند حافظ، سعدی، مثنوی و شاهنامه خوانی گرفتار مانده ایم! درست است که توجه به این مواریث فرهنگی در جامعه و محافل و مجالس آن بسیار است ولی این نمی تواند غایت بهره گیری ما از این سرمایه های فرهنگی محسوب شود. به طور مثال در جامعه ای که به شدت از وجود آفات دینی همچون اجبار و تظاهر رنج می برد، در کشوری که هویت ملی دچار مناقشه بوده و به نسل های آتی منتقل نمی شود، در سرزمینی که همچنان با برخی خوانش های قشری و تنگ نظرانه از خدا و دین مواجهیم و ... این حافظ، سعدی، فردوسی و مولوی هستند که می توانند با پشتوانه نفوذ عمیق خود در فرهنگ مردمان این مرزوبوم، راهی به سوی تحقق جامعه ای انسانی تر و اخلاقی تر بگشایند. همه اینها هم در گرو حرکت به سوی خوانش هایی از سنت در افق مدرنیته است. به عبارت ساده تر باید حافظ و سایر سرمایه های فرهنگی کشور را به روزگار امروزین خود بیاوریم و از آنها درمانی برای دردهای خود بجوییم. ظریفی می گفت غربیان اگر چه امروز بسیار مدرن اند ولی فوق العاده سنتی نیز هستند! دلیلش هم این است که بر خلاف بی اعتنایی بسیاری از کشورها به میراث فرهنگی خود، در دوران پس از رنسانس به گذشته خود بازگشته و آن را در افق امروز و آینده روایت کرده اند. گواهش هم عبارت از بازخوانی های متعدد از فلاسفه یونان همچون افلاطون و ارسطو و همچنین حکمای قرون وسطی از جمله آگوستین و آکویناس می باشد. اما به نظر می رسد ما نتوانسته ایم در این مسیر گام های بلندی به سوی بازخوانی تاریخ خود در افق امروز و نیازهای آن برداریم. از همین رو همچنان گفتمان غالب جامعه ما توجه مراسمی و مناسکی به گذشته خویش است. اگر تا دیروز زیر کرسی های قدیمی تفالی به حافظ می زدیم امروزه در کافی شاپ ها چنین می کنیم! این نشان می دهد که ما هنوز چندان از جای خود نجنبیده ایم! هنوز به تاریخی بودن مسائل خود و ضرورت خوانش جدید از گذشته پی نبرده ایم! هنوز هم " توجه به سنت" را با " توقف در سنت" اشتباه می گیریم! و همین است که اگر چه زمانه ما دگرگون شده است، هنوز هم مسائل ما تکرار دوران گذشته هستند! بنابراین به نظر می رسد لازمه جستجوی راهی برای خروج از وضع پرآسیب کنونی که شباهت هایی با زمانه حافظ نیز دارد نیازمند حرکت به سوی آمیزش افق های امروز و دیروز ماست! خوانش هایی از سنت که می تواند هم گذشته ما را معنادار سازد و هم آینده ما را استوار!
به امید آن روز...

#حافظ
#سنت
#مدرنیته
#مواریث_فرهنگی

@solati_mehran
🔹 ضرورت خوانش "حافظ" در افق امروز!

@solati_mehran

مهران صولتی

🌱بیستم مهرماه روز حافظ است و به همین مناسبت مراسم حافظ خوانی و موسیقی در محافل و مجالسی در سراسر ایران برپا می شود. من توفیق انس دیرینه و عمیق با حافظ نداشته ام ولی حدود بیست سال پیش با جوانی همسفر بودم که فقط دیوانی از او را به همراه داشت و می گفت هر زمان که دچار دلمردگی می شود سوار بر اتوبوس مسیر طولانی تهران تا شیراز را می پیماید تا به نشاط و آرامشی مجدد دست یابد. آن زمان بود که دریافتم چه ذخائری در این فرهنگ نهفته است! اما به نظر می رسد که در ایران ما همچنان در کمند حافظ، سعدی، مثنوی و شاهنامه خوانی گرفتار مانده ایم. درست است که توجه به این مواریث فرهنگی در جامعه و محافل و مجالس آن بسیار است ولی این نمی تواند غایت بهره گیری ما از این سرمایه های فرهنگی محسوب شود. به طور مثال در جامعه ای که به شدت از وجود آفات دینی همچون اجبار و تظاهر رنج می برد، در کشوری که هویت ملی دچار مناقشه بوده و به نسل های آتی منتقل نمی شود، در سرزمینی که همچنان با برخی خوانش های قشری و تنگ نظرانه از خدا و دین مواجهیم و ... این حافظ، سعدی، فردوسی و مولوی هستند که می توانند با پشتوانه نفوذ عمیق خود در فرهنگ مردمان این مرزوبوم، راهی به سوی تحقق جامعه ای انسانی تر و اخلاقی تر بگشایند. همه اینها هم در گرو حرکت به سوی خوانش هایی از سنت در افق مدرنیته است. به عبارت ساده تر باید حافظ و سایر سرمایه های فرهنگی کشور را به روزگار امروزین خود بیاوریم و از آنها درمانی برای دردهای خود بجوییم. ظریفی می گفت غربیان اگر چه امروز بسیار مدرن اند ولی فوق العاده سنتی نیز هستند! دلیلش هم این است که بر خلاف بی اعتنایی بسیاری از کشورها به میراث فرهنگی خود، در دوران پس از رنسانس به گذشته خود بازگشته و آن را در افق امروز و آینده روایت کرده اند. گواهش هم عبارت از بازخوانی های متعدد از فلاسفه یونان همچون افلاطون و ارسطو و همچنین حکمای قرون وسطی از جمله آگوستین و آکویناس می باشد. اما به نظر می رسد ما نتوانسته ایم در این مسیر گام های بلندی به سوی بازخوانی تاریخ خود در افق امروز و نیازهای آن برداریم. از همین رو همچنان گفتمان غالب جامعه ما توجه مراسمی و مناسکی به گذشته خویش است. اگر تا دیروز زیر کرسی های قدیمی تفالی به حافظ می زدیم امروزه در کافی شاپ ها چنین می کنیم! این نشان می دهد که ما هنوز چندان از جای خود نجنبیده ایم. هنوز به تاریخی بودن مسائل خود و ضرورت خوانش جدید از گذشته پی نبرده ایم. هنوز هم " توجه به سنت" را با " توقف در سنت" اشتباه می گیریم! و همین است که اگر چه زمانه ما دگرگون شده است، هنوز هم مسائل ما تکرار دوران گذشته هستند. بنابراین به نظر می رسد لازمه جستجوی راهی برای خروج از وضع پرآسیب کنونی که شباهت هایی با زمانه حافظ نیز دارد نیازمند حرکت به سوی آمیزش افق های امروز و دیروز ماست. خوانش هایی از سنت که می تواند هم گذشته ما را معنادار سازد و هم آینده ما را استوار!
به امید آن روز...

#حافظ
#سنت
#مدرنیته
#باز_نشر

@solati_mehran
Forwarded from مهران صولتی
🔹 ضرورت خوانش "حافظ" در افق امروز!

@solati_mehran

مهران صولتی

🌱بیستم مهرماه روز حافظ است و به همین مناسبت مراسم حافظ خوانی و موسیقی در محافل و مجالسی در سراسر ایران برپا می شود. من توفیق انس دیرینه و عمیق با حافظ نداشته ام ولی حدود بیست سال پیش با جوانی همسفر بودم که فقط دیوانی از او را به همراه داشت و می گفت هر زمان که دچار دلمردگی می شود سوار بر اتوبوس مسیر طولانی تهران تا شیراز را می پیماید تا به نشاط و آرامشی مجدد دست یابد. آن زمان بود که دریافتم چه ذخائری در این فرهنگ نهفته است! اما به نظر می رسد که در ایران ما همچنان در کمند حافظ، سعدی، مثنوی و شاهنامه خوانی گرفتار مانده ایم. درست است که توجه به این مواریث فرهنگی در جامعه و محافل و مجالس آن بسیار است ولی این نمی تواند غایت بهره گیری ما از این سرمایه های فرهنگی محسوب شود. به طور مثال در جامعه ای که به شدت از وجود آفات دینی همچون اجبار و تظاهر رنج می برد، در کشوری که هویت ملی دچار مناقشه بوده و به نسل های آتی منتقل نمی شود، در سرزمینی که همچنان با برخی خوانش های قشری و تنگ نظرانه از خدا و دین مواجهیم و ... این حافظ، سعدی، فردوسی و مولوی هستند که می توانند با پشتوانه نفوذ عمیق خود در فرهنگ مردمان این مرزوبوم، راهی به سوی تحقق جامعه ای انسانی تر و اخلاقی تر بگشایند. همه اینها هم در گرو حرکت به سوی خوانش هایی از سنت در افق مدرنیته است. به عبارت ساده تر باید حافظ و سایر سرمایه های فرهنگی کشور را به روزگار امروزین خود بیاوریم و از آنها درمانی برای دردهای خود بجوییم. ظریفی می گفت غربیان اگر چه امروز بسیار مدرن اند ولی فوق العاده سنتی نیز هستند! دلیلش هم این است که بر خلاف بی اعتنایی بسیاری از کشورها به میراث فرهنگی خود، در دوران پس از رنسانس به گذشته خود بازگشته و آن را در افق امروز و آینده روایت کرده اند. گواهش هم عبارت از بازخوانی های متعدد از فلاسفه یونان همچون افلاطون و ارسطو و همچنین حکمای قرون وسطی از جمله آگوستین و آکویناس می باشد. اما به نظر می رسد ما نتوانسته ایم در این مسیر گام های بلندی به سوی بازخوانی تاریخ خود در افق امروز و نیازهای آن برداریم. از همین رو همچنان گفتمان غالب جامعه ما توجه مراسمی و مناسکی به گذشته خویش است. اگر تا دیروز زیر کرسی های قدیمی تفالی به حافظ می زدیم امروزه در کافی شاپ ها چنین می کنیم! این نشان می دهد که ما هنوز چندان از جای خود نجنبیده ایم. هنوز به تاریخی بودن مسائل خود و ضرورت خوانش جدید از گذشته پی نبرده ایم. هنوز هم " توجه به سنت" را با " توقف در سنت" اشتباه می گیریم! و همین است که اگر چه زمانه ما دگرگون شده است، هنوز هم مسائل ما تکرار دوران گذشته هستند. بنابراین به نظر می رسد لازمه جستجوی راهی برای خروج از وضع پرآسیب کنونی که شباهت هایی با زمانه حافظ نیز دارد نیازمند حرکت به سوی آمیزش افق های امروز و دیروز ماست. خوانش هایی از سنت که می تواند هم گذشته ما را معنادار سازد و هم آینده ما را استوار!
به امید آن روز...

#حافظ
#سنت
#مدرنیته
#باز_نشر

@solati_mehran
Audio
🔹 شریعتی و مدرنیته؛ یک مواجهه پر تناقض!

مهران صولتی در این سخنرانی به نکات زیر اشاره می کند:

🔺 روایت کلاسیک از مدرنیته

🔺 روایت متاخر از مدرنیته

🔺 شریعتی به کدام روایت از مدرنیته باور داشت؟

🔺 شریعتی در کجا از همراهی با مدرنیته باز ماند؟

🔺 چرا مواجهه شریعتی با مدرنیته پارادوکسیکال بود؟

@solati_mehran

#شریعتی
#مدرنیته
Forwarded from مهران صولتی
🔹 ضرورت خوانش "حافظ" در افق امروز!

@solati_mehran

مهران صولتی

🌱بیستم مهرماه روز حافظ است و به همین مناسبت مراسم حافظ خوانی و موسیقی در محافل و مجالسی در سراسر ایران برپا می شود. من توفیق انس دیرینه و عمیق با حافظ نداشته ام ولی حدود بیست سال پیش با جوانی همسفر بودم که فقط دیوانی از او را به همراه داشت و می گفت هر زمان که دچار دلمردگی می شود سوار بر اتوبوس مسیر طولانی تهران تا شیراز را می پیماید تا به نشاط و آرامشی مجدد دست یابد. آن زمان بود که دریافتم چه ذخائری در این فرهنگ نهفته است! اما به نظر می رسد که در ایران ما همچنان در کمند حافظ، سعدی، مثنوی و شاهنامه خوانی گرفتار مانده ایم. درست است که توجه به این مواریث فرهنگی در جامعه و محافل و مجالس آن بسیار است ولی این نمی تواند غایت بهره گیری ما از این سرمایه های فرهنگی محسوب شود. به طور مثال در جامعه ای که به شدت از وجود آفات دینی همچون اجبار و تظاهر رنج می برد، در کشوری که هویت ملی دچار مناقشه بوده و به نسل های آتی منتقل نمی شود، در سرزمینی که همچنان با برخی خوانش های قشری و تنگ نظرانه از خدا و دین مواجهیم و ... این حافظ، سعدی، فردوسی و مولوی هستند که می توانند با پشتوانه نفوذ عمیق خود در فرهنگ مردمان این مرزوبوم، راهی به سوی تحقق جامعه ای انسانی تر و اخلاقی تر بگشایند. همه اینها هم در گرو حرکت به سوی خوانش هایی از سنت در افق مدرنیته است. به عبارت ساده تر باید حافظ و سایر سرمایه های فرهنگی کشور را به روزگار امروزین خود بیاوریم و از آنها درمانی برای دردهای خود بجوییم. ظریفی می گفت غربیان اگر چه امروز بسیار مدرن اند ولی فوق العاده سنتی نیز هستند! دلیلش هم این است که بر خلاف بی اعتنایی بسیاری از کشورها به میراث فرهنگی خود، در دوران پس از رنسانس به گذشته خود بازگشته و آن را در افق امروز و آینده روایت کرده اند. گواهش هم عبارت از بازخوانی های متعدد از فلاسفه یونان همچون افلاطون و ارسطو و همچنین حکمای قرون وسطی از جمله آگوستین و آکویناس می باشد. اما به نظر می رسد ما نتوانسته ایم در این مسیر گام های بلندی به سوی بازخوانی تاریخ خود در افق امروز و نیازهای آن برداریم. از همین رو همچنان گفتمان غالب جامعه ما توجه مراسمی و مناسکی به گذشته خویش است. اگر تا دیروز زیر کرسی های قدیمی تفالی به حافظ می زدیم امروزه در کافی شاپ ها چنین می کنیم! این نشان می دهد که ما هنوز چندان از جای خود نجنبیده ایم. هنوز به تاریخی بودن مسائل خود و ضرورت خوانش جدید از گذشته پی نبرده ایم. هنوز هم " توجه به سنت" را با " توقف در سنت" اشتباه می گیریم! و همین است که اگر چه زمانه ما دگرگون شده است، هنوز هم مسائل ما تکرار دوران گذشته هستند. بنابراین به نظر می رسد لازمه جستجوی راهی برای خروج از وضع پرآسیب کنونی که شباهت هایی با زمانه حافظ نیز دارد نیازمند حرکت به سوی آمیزش افق های امروز و دیروز ماست. خوانش هایی از سنت که می تواند هم گذشته ما را معنادار سازد و هم آینده ما را استوار!
به امید آن روز...

#حافظ
#سنت
#مدرنیته
#باز_نشر

@solati_mehran
🔹 ضرورت خوانش حافظ در افق امروز

@solati_mehran

مهران صولتی


بیستم مهرماه روز حافظ است و به همین مناسبت مراسم حافظ‌خوانی و موسیقی در محافل و مجالسی در سراسر ایران برپا می‌شود. من توفیق انس دیرینه و عمیق با حافظ نداشته‌ام ولی حدود بیست سال پیش با جوانی هم‌سفر بودم  که فقط دیوانی از او را به همراه داشت و می‌گفت هر زمان که دچار دل‌مردگی می‌شود سوار بر اتوبوس مسیر طولانی تهران تا شیراز را می‌پیماید تا به نشاط و آرامشی مجدد دست یابد. آن زمان بود که دریافتم چه ذخائری در فرهنگ این سرزمین نهفته است.

اما به نظر می‌رسد که در ایران ما هم‌چنان در کمند حافظ، سعدی، مثنوی و شاهنامه‌خوانی گرفتار مانده‌ایم. درست است که توجه به این مواریث فرهنگی در جامعه و محافل و مجالس آن بسیار است ولی این نمی‌تواند غایت بهره‌گیری ما از این سرمایه‌های فرهنگی محسوب شود. به طور مثال در جامعه‌ای که به شدت از وجود آفات دینی هم‌چون اجبار و تظاهر رنج می‌برد، در کشوری که هویت ملی دچار مناقشه بوده و به نسل‌های آتی منتقل نمی‌شود، در سرزمینی که هم‌چنان با برخی خوانش‌های قشری و تنگ‌نظرانه از خدا و دین مواجهیم و ... این حافظ، سعدی، فردوسی و مولوی هستند که می‌توانند با پشتوانه نفوذ عمیق خود در فرهنگ مردمان این مرزوبوم، راهی به سوی تحقق جامعه‌ای انسانی‌تر و اخلاقی‌تر بگشایند.

همه این‌ها هم در گرو حرکت به سوی خوانش‌هایی از سنت در افق مدرنیته است. به عبارت ساده‌تر باید حافظ و سایر سرمایه‌های فرهنگی کشور را به روزگار امروزین خود بیاوریم و از آن‌ها درمانی برای دردهای خود بجوییم. ظریفی می‌گفت غربیان اگر چه امروز بسیار مدرن‌اند ولی فوق العاده سنتی نیز هستند! دلیل‌اش هم این‌است که بر خلاف بی‌اعتنایی بسیاری از کشورها به میراث فرهنگی خود، در دوران پس از رنسانس به گذشته خود بازگشته و آن را در افق امروز و آینده روایت کرده‌اند.

گواه‌اش هم عبارت از بازخوانی‌های متعدد از فلاسفه یونان هم‌چون افلاطون و ارسطو و هم‌چنین حکمای قرون وسطی از جمله آگوستین و آکویناس می‌باشد. اما به نظر می‌رسد ما نتوانسته‌ایم در این مسیر گام‌های بلندی به سوی بازخوانی تاریخ خود در افق امروز و نیازهای آن برداریم. از همین‌رو هم‌چنان گفتمان غالب جامعه ما توجه مراسمی و مناسکی به گذشته خویش است. اگر تا دیروز زیر کرسی‌های قدیمی تفالی به حافظ می‌زدیم امروزه در کافی شاپ‌ها چنین می‌کنیم.

این نشان می‌دهد که ما هنوز چندان از جای خود نجنبیده‌ایم. هنوز به تاریخی بودن مسائل خود و ضرورت خوانش جدید از گذشته پی نبرده‌ایم.  هنوز هم توجه به سنت را با توقف در سنت اشتباه می‌گیریم. و همین است که اگر چه زمانه ما دگرگون شده است، هنوز هم مسائل ما تکرار دوران گذشته هستند. بنابراین به نظر می‌رسد لازمه جست‌و‌جوی راهی برای خروج از وضع پرآسیب کنونی که شباهت‌هایی با زمانه حافظ نیز دارد نیازمند حرکت به سوی آمیزش افق‌های امروز و دیروز ماست. خوانش‌هایی از سنت که می‌تواند هم گذشته ما را معنادار سازد و هم آینده ما را استوار!


#حافظ
#سنت
#مدرنیته
#باز_نشر

@solati_mehran
🔹 ضرورت خوانش حافظ در افق امروز

@solati_mehran

مهران صولتی


بیستم مهرماه روز حافظ است و به همین مناسبت مراسم حافظ‌خوانی و موسیقی در محافل و مجالسی در سراسر ایران برپا می‌شود. من توفیق انس دیرینه و عمیق با حافظ نداشته‌ام ولی حدود بیست سال پیش با جوانی هم‌سفر بودم  که فقط دیوانی از او را به همراه داشت و می‌گفت هر زمان که دچار دل‌مردگی می‌شود سوار بر اتوبوس مسیر طولانی تهران تا شیراز را می‌پیماید تا به نشاط و آرامشی مجدد دست یابد. آن زمان بود که دریافتم چه ذخائری در فرهنگ این سرزمین نهفته است.

اما به نظر می‌رسد که در ایران ما هم‌چنان در کمند حافظ، سعدی، مثنوی و شاهنامه‌خوانی گرفتار مانده‌ایم. درست است که توجه به این مواریث فرهنگی در جامعه و محافل و مجالس آن بسیار است ولی این نمی‌تواند غایت بهره‌گیری ما از این سرمایه‌های فرهنگی محسوب شود. به طور مثال در جامعه‌ای که به شدت از وجود آفات دینی هم‌چون اجبار و تظاهر رنج می‌برد، در کشوری که هویت ملی دچار مناقشه بوده و به نسل‌های آتی منتقل نمی‌شود، در سرزمینی که هم‌چنان با برخی خوانش‌های قشری و تنگ‌نظرانه از خدا و دین مواجهیم و ... این حافظ، سعدی، فردوسی و مولوی هستند که می‌توانند با پشتوانه نفوذ عمیق خود در فرهنگ مردمان این مرزوبوم، راهی به سوی تحقق جامعه‌ای انسانی‌تر و اخلاقی‌تر بگشایند.

همه این‌ها هم در گرو حرکت به سوی خوانش‌هایی از سنت در افق مدرنیته است. به عبارت ساده‌تر باید حافظ و سایر سرمایه‌های فرهنگی کشور را به روزگار امروزین خود بیاوریم و از آن‌ها درمانی برای دردهای خود بجوییم. ظریفی می‌گفت غربیان اگر چه امروز بسیار مدرن‌اند ولی فوق العاده سنتی نیز هستند! دلیل‌اش هم این‌است که بر خلاف بی‌اعتنایی بسیاری از کشورها به میراث فرهنگی خود، در دوران پس از رنسانس به گذشته خود بازگشته و آن را در افق امروز و آینده روایت کرده‌اند.

گواه‌اش هم عبارت از بازخوانی‌های متعدد از فلاسفه یونان هم‌چون افلاطون و ارسطو و هم‌چنین حکمای قرون وسطی از جمله آگوستین و آکویناس می‌باشد. اما به نظر می‌رسد ما نتوانسته‌ایم در این مسیر گام‌های بلندی به سوی بازخوانی تاریخ خود در افق امروز و نیازهای آن برداریم. از همین‌رو هم‌چنان گفتمان غالب جامعه ما توجه مراسمی و مناسکی به گذشته خویش است. اگر تا دیروز زیر کرسی‌های قدیمی تفالی به حافظ می‌زدیم امروزه در کافی شاپ‌ها چنین می‌کنیم.

این نشان می‌دهد که ما هنوز چندان از جای خود نجنبیده‌ایم. هنوز به تاریخی بودن مسائل خود و ضرورت خوانش جدید از گذشته پی نبرده‌ایم.  هنوز هم توجه به سنت را با توقف در سنت اشتباه می‌گیریم. و همین است که اگر چه زمانه ما دگرگون شده است، هنوز هم مسائل ما تکرار دوران گذشته هستند. بنابراین به نظر می‌رسد لازمه جست‌و‌جوی راهی برای خروج از وضع پرآسیب کنونی که شباهت‌هایی با زمانه حافظ نیز دارد نیازمند حرکت به سوی آمیزش افق‌های امروز و دیروز ماست. خوانش‌هایی از سنت که می‌تواند هم گذشته ما را معنادار سازد و هم آینده ما را استوار!


#حافظ
#سنت
#مدرنیته


@solati_mehran