Forwarded from فرهنگستان زبان و ادب فارسی
@theapll
دسترسی عمومی به پیکرۀ فرهنگ‌نویسی فرهنگستان
به‌مناسبت روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی (۲۵ اردیبهشت) دسترسی عمومی به پیکرۀ گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی آزاد شد.
پیکرۀ فرهنگ‌نویسی، حاوی حدود یک‌میلیون مدخل و بیش از چهارمیلیون شاهد، برای تدوین فرهنگ جامع زبان فارسی در فرهنگستان زبان و ادب تهیه شده است. ازآنجاکه بسیاری از پژوهشگران مایل به استفاده از این پیکره بودند فرهنگستان سامانه‌ای را برای عرضۀ آن به علاقه‌مندان طراحی کرده است.
طراحی این پیکره حدود چهار ماه پیش صورت پذیرفت، اما ازآنجاکه پیکرۀ مذکور صرفاً برای تدوین فرهنگ جامع زبان فارسی تهیه شده ممکن بود سایر کاربران مشکلاتی با آن داشته باشند. به همین دلیل و به‌منظور رفع ایرادات احتمالی، این سامانه به مدت چهار ماه، به‌صورت آزمایشی و صرفاً در فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در اختیار پژوهشگران فرهنگستان قرار گرفت و اکنون، پس از اتمام دورۀ آزمایشی، به بهره‌برداری عمومی رسیده است.
نشانی سامانه: https://dadegan.apll.ir/
پیوند خبر در وبگاه فرهنگستان:
https://apll.ir/?p=10680
https://apll.ir/wp-content/uploads/2022/05/X2602011-1200x675.jpg
دسترسی عمومی به پیکرۀ فرهنگ‌نویسی فرهنگستان
به‌مناسبت روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی (۲۵ اردیبهشت) دسترسی عمومی به پیکرۀ گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی آزاد شد.
پیکرۀ فرهنگ‌نویسی، حاوی حدود یک‌میلیون مدخل و بیش از چهارمیلیون شاهد، برای تدوین فرهنگ جامع زبان فارسی در فرهنگستان زبان و ادب تهیه شده است. ازآنجاکه بسیاری از پژوهشگران مایل به استفاده از این پیکره بودند فرهنگستان سامانه‌ای را برای عرضۀ آن به علاقه‌مندان طراحی کرده است.
طراحی این پیکره حدود چهار ماه پیش صورت پذیرفت، اما ازآنجاکه پیکرۀ مذکور صرفاً برای تدوین فرهنگ جامع زبان فارسی تهیه شده ممکن بود سایر کاربران مشکلاتی با آن داشته باشند. به همین دلیل و به‌منظور رفع ایرادات احتمالی، این سامانه به مدت چهار ماه، به‌صورت آزمایشی و صرفاً در فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در اختیار پژوهشگران فرهنگستان قرار گرفت و اکنون، پس از اتمام دورۀ آزمایشی، به بهره‌برداری عمومی رسیده است.
نشانی سامانه: https://dadegan.apll.ir/
پیوند خبر در وبگاه فرهنگستان:
https://apll.ir/?p=10680
https://apll.ir/wp-content/uploads/2022/05/X2602011-1200x675.jpg
dadegan.apll.ir
سامانهٔ جستجوی دادگان
Peikare front-end
━•··•✦❁🌸❁✦•··•━
#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺
یکی را از ملوک عجم حکایت کنند که دست تَطاول* به مال رعیت دراز کرده بود و جور و اذیت آغاز کرده تا به جایی که خلق از مَکاید فعلش به جهان برفتند و از کُربت جورش راه غربت گرفتند.
چون رعیت کم شد ارتفاع * ولایت نقصان پذیرفت و خزانه تهی ماند و دشمنان زور آوردند.
(فرار مغزها که فقط مشکل جامعه نبوده است😕 )
هر که فریادرَس روز مصیبت خواهد
گو در ایام سلامت به جوانمردی کوش
بنده حلقه به گوش ار ننوازی برود
لطف کن لطف که بیگانه شود حلقه به گوش
باری به مجلس او در کتاب #شاهنامه همی‌خواندند در زوال مملکت ضحّاک و عهد فریدون.
وزیر، مَلِک را پرسید هیچ توان دانستن که فریدون که گنج و مُلک و حَشَم نداشت چگونه برو مملکت مقرر شد*؟
گفت آن چنان که شنیدی خلقی برو به تعصب گرد آمدند و تقویت کردند و پادشاهی یافت.
گفت ای مَلِک چو گرد آمدن خلقی موجب پادشاهیست تو مر خلق را پریشان برای چه می‌کنی مگر سر پادشاهی کردن نداری؟
***
همان به که لشکر به جان پروری
که سلطان به لشکر کند سروری
مَلِک گفت: موجب گرد آمدن سپاه و رعیت چه باشد؟
گفت پادشه را کرم باید تا برو گرد آیند و رحمت تا در پناه دولتش ایمن نشینند و ترا این هر دو نیست.
***
نکند جور پیشه سلطانی
که نیاید ز گرگ چوپانی
پادشاهی که طرح ظلم افکند
پای دیوار مُلک خویش بِکنَد
ملک را پند وزیر ناصح* موافق طبع مخالف نیامد روی از این سخن در هم کشید و به زندانش فرستاد.
بسی بر نیامد که بنی عمّ* سلطان به منُازعت* خاستند و مُلک پدر خواستند، قومی که از دست تَطاول او به جان آمده بودند و پریشان شده بر ایشان گرد آمدند و تقویت کردند تا ملک از تصرف این به در رفت و بر آنان مقرر شد.
***
پادشاهی کو روا دارد ستم بر زیر دست
دوستدارش روز سختی دشمن زور آورست
با رعیت صلح کن وز جنگ خصم ایمن نشین
زان که شاهنشاه عادل را رعیت لشکرست
✍🏻: #سعدی
📚: باب اول (در سیرت پادشاهان)
*تَطاول: ظلم و بیداد کردن
*مَکاید( فعلش): بداندیشی‌ها(رفتار فریبکارانه)
*کُربَت: اندوه
*ارتفاع: محصول و حاصل زراعت. حاصل ملک. برداشت. غله و دانه که از مزارع بردارند. خَراج
*مقرر شد: تعیین شد.قرارشد
*ناصح: نصیحت کننده
*بنی عمّ: عموزادگان
خاستند: برخاستند و شورش کردند
*منازعت: جنگ کردن، دشمنی و ستیزه کردن
خواستند: طلب کردند
🍃 با عدالت و رعایت حق مردم، ملت حامی حکومت می‌شوند و دوام آن را تضمین می‌کنند وگرنه با ظلم، دوست دشمن می‌شود. 🍃
@sobhosher
#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺
یکی را از ملوک عجم حکایت کنند که دست تَطاول* به مال رعیت دراز کرده بود و جور و اذیت آغاز کرده تا به جایی که خلق از مَکاید فعلش به جهان برفتند و از کُربت جورش راه غربت گرفتند.
چون رعیت کم شد ارتفاع * ولایت نقصان پذیرفت و خزانه تهی ماند و دشمنان زور آوردند.
(فرار مغزها که فقط مشکل جامعه نبوده است😕 )
هر که فریادرَس روز مصیبت خواهد
گو در ایام سلامت به جوانمردی کوش
بنده حلقه به گوش ار ننوازی برود
لطف کن لطف که بیگانه شود حلقه به گوش
باری به مجلس او در کتاب #شاهنامه همی‌خواندند در زوال مملکت ضحّاک و عهد فریدون.
وزیر، مَلِک را پرسید هیچ توان دانستن که فریدون که گنج و مُلک و حَشَم نداشت چگونه برو مملکت مقرر شد*؟
گفت آن چنان که شنیدی خلقی برو به تعصب گرد آمدند و تقویت کردند و پادشاهی یافت.
گفت ای مَلِک چو گرد آمدن خلقی موجب پادشاهیست تو مر خلق را پریشان برای چه می‌کنی مگر سر پادشاهی کردن نداری؟
***
همان به که لشکر به جان پروری
که سلطان به لشکر کند سروری
مَلِک گفت: موجب گرد آمدن سپاه و رعیت چه باشد؟
گفت پادشه را کرم باید تا برو گرد آیند و رحمت تا در پناه دولتش ایمن نشینند و ترا این هر دو نیست.
***
نکند جور پیشه سلطانی
که نیاید ز گرگ چوپانی
پادشاهی که طرح ظلم افکند
پای دیوار مُلک خویش بِکنَد
ملک را پند وزیر ناصح* موافق طبع مخالف نیامد روی از این سخن در هم کشید و به زندانش فرستاد.
بسی بر نیامد که بنی عمّ* سلطان به منُازعت* خاستند و مُلک پدر خواستند، قومی که از دست تَطاول او به جان آمده بودند و پریشان شده بر ایشان گرد آمدند و تقویت کردند تا ملک از تصرف این به در رفت و بر آنان مقرر شد.
***
پادشاهی کو روا دارد ستم بر زیر دست
دوستدارش روز سختی دشمن زور آورست
با رعیت صلح کن وز جنگ خصم ایمن نشین
زان که شاهنشاه عادل را رعیت لشکرست
✍🏻: #سعدی
📚: باب اول (در سیرت پادشاهان)
*تَطاول: ظلم و بیداد کردن
*مَکاید( فعلش): بداندیشی‌ها(رفتار فریبکارانه)
*کُربَت: اندوه
*ارتفاع: محصول و حاصل زراعت. حاصل ملک. برداشت. غله و دانه که از مزارع بردارند. خَراج
*مقرر شد: تعیین شد.قرارشد
*ناصح: نصیحت کننده
*بنی عمّ: عموزادگان
خاستند: برخاستند و شورش کردند
*منازعت: جنگ کردن، دشمنی و ستیزه کردن
خواستند: طلب کردند
🍃 با عدالت و رعایت حق مردم، ملت حامی حکومت می‌شوند و دوام آن را تضمین می‌کنند وگرنه با ظلم، دوست دشمن می‌شود. 🍃
@sobhosher
✴️ هر شب يك پرسش❓
در بیت «این زندگی حلال کسانی که همچو سرو/ آزاد زیست کرده و آزاد می‌روند» سرو نماد چیست؟ @sobhosher
در بیت «این زندگی حلال کسانی که همچو سرو/ آزاد زیست کرده و آزاد می‌روند» سرو نماد چیست؟ @sobhosher
Anonymous Quiz
86%
انسان وارسته
6%
انسان بخشنده
3%
انسان قدبلند
5%
انسان تنها
Forwarded from اتچ بات
#داستان_شب 😴
📖 هزار و یک شب مجموعه‌ایست از داستان‌های افسانه‌ای قدیمی عربی، ایرانی و هندی به نقل از شهریار پادشاه ایرانی، که راوی آن شهرزاد دختر وزیر است و اکثر ماجراهای آن در بغداد و ایران می‌گذرد.
#هزار_و_یک_شب
🔸 #شب_صد_هشتاد_هشتم
داستانگو: #ليلا_پراشيده
@sobhosher
📖 هزار و یک شب مجموعه‌ایست از داستان‌های افسانه‌ای قدیمی عربی، ایرانی و هندی به نقل از شهریار پادشاه ایرانی، که راوی آن شهرزاد دختر وزیر است و اکثر ماجراهای آن در بغداد و ایران می‌گذرد.
#هزار_و_یک_شب
🔸 #شب_صد_هشتاد_هشتم
داستانگو: #ليلا_پراشيده
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Forwarded from Nahid parpinchi
🧚♂️
💗بامدادی که تفاوت نکند لیل و نهار
خوش بود دامن صحرا و تماشای بهار
صوفی از صومعه گو خیمه بزن بر گلزار
که نه وقتست که در خانه بخفتی بیکار
بلبلان وقت گل آمد که بنالند از شوق
نه کم از بلبل مستی تو، بنال ای هشیار
آفرینش همه تنبیه خداوند دلست
دل ندارد که ندارد به خداوند اقرار
سعدی
درود روزتان به شادی
@sobhosher
💗بامدادی که تفاوت نکند لیل و نهار
خوش بود دامن صحرا و تماشای بهار
صوفی از صومعه گو خیمه بزن بر گلزار
که نه وقتست که در خانه بخفتی بیکار
بلبلان وقت گل آمد که بنالند از شوق
نه کم از بلبل مستی تو، بنال ای هشیار
آفرینش همه تنبیه خداوند دلست
دل ندارد که ندارد به خداوند اقرار
سعدی
درود روزتان به شادی
@sobhosher
━•··•✦❁💟❁✦•··•━
*خداوند بهترین یاور ماست*
━•··•✦❁🧿❁✦•··•━
#شعرديروز
━•··•✦❁✳️❁✦•··•━
تيغ جنون
كو فريب وعدهای جان بلا اندوز را؟
تا به شغل انتظارش بگذرانم روز را
چون كنی دورم، نگاهی كن كه بهر احتياط
رشته میبندند برپا، مرغ دستآموز را
سينهام را چاك كن ای عشق با تيغ جنون
وز سر ِمن باز كن عقلِ گريبان‌دوز را
دود برخيزد ز جانم، آتش افتد در دلم
يك نفس گر باز دارم آهِ عالم‌سوز را
* از فريب وعدهٔ فردا، تسلّی كی شوم؟
چون به ياد آرم خلاف وعده امروز را
برقِ خرمن سوزِ غيرت، در دل ميلی فتد
گر ببيند خوش به غير، آن شمع بز‌م‌افروز را
✍🏻: #میرزاقلی_مشهدی/ هروی (#میلی_مشهدی)
سده ۱۰ (مکتب وقوع)
━··•✦❁💟❁✦•··•━
✋🏼درود و ادب، بهاری روزتان دلکش🙏🏻💐
━•··•✦❁💟❁✦•··•━
@sobhosher
*خداوند بهترین یاور ماست*
━•··•✦❁🧿❁✦•··•━
#شعرديروز
━•··•✦❁✳️❁✦•··•━
تيغ جنون
كو فريب وعدهای جان بلا اندوز را؟
تا به شغل انتظارش بگذرانم روز را
چون كنی دورم، نگاهی كن كه بهر احتياط
رشته میبندند برپا، مرغ دستآموز را
سينهام را چاك كن ای عشق با تيغ جنون
وز سر ِمن باز كن عقلِ گريبان‌دوز را
دود برخيزد ز جانم، آتش افتد در دلم
يك نفس گر باز دارم آهِ عالم‌سوز را
* از فريب وعدهٔ فردا، تسلّی كی شوم؟
چون به ياد آرم خلاف وعده امروز را
برقِ خرمن سوزِ غيرت، در دل ميلی فتد
گر ببيند خوش به غير، آن شمع بز‌م‌افروز را
✍🏻: #میرزاقلی_مشهدی/ هروی (#میلی_مشهدی)
سده ۱۰ (مکتب وقوع)
━··•✦❁💟❁✦•··•━
✋🏼درود و ادب، بهاری روزتان دلکش🙏🏻💐
━•··•✦❁💟❁✦•··•━
@sobhosher
━•··•✦❁🌸❁✦•··•━
⭕️ #تك_خطى_خاص⭕️
نه دنیا بود منظورم، نه دین از طاعت و عصیان
کرام‌الکاتبین را خواستم بیکار نگذارم
#طالب_آملی
━•··•✦❁🌸❁✦•··•━
@sobhosher
⭕️ #تك_خطى_خاص⭕️
نه دنیا بود منظورم، نه دین از طاعت و عصیان
کرام‌الکاتبین را خواستم بیکار نگذارم
#طالب_آملی
━•··•✦❁🌸❁✦•··•━
@sobhosher
━•··•✦❁🌸❁✦•··•━
⭕️ #تك_خطى_خاص⭕️
هزار دل شکند تا یکی درست کند
فلک سلیقهٔ شاگرد شیشه‌گر دارد
#داعی‌انجدانی
━•··•✦❁🌸❁✦•··•━
@sobhosher
⭕️ #تك_خطى_خاص⭕️
هزار دل شکند تا یکی درست کند
فلک سلیقهٔ شاگرد شیشه‌گر دارد
#داعی‌انجدانی
━•··•✦❁🌸❁✦•··•━
@sobhosher
━•··•✦❁🌸❁✦•··•━
⭕️ #تك_خطى_خاص⭕️
زلفت دیدم، سر از چَمان پیچیده
وَندر گل سرخ ارغوان پیچیده
در هر بندی هزار دل در بندش
در هر پیچی هزار جان پیچیده
#رودکی
━•··•✦❁🌸❁✦•··•━
@sobhosher
⭕️ #تك_خطى_خاص⭕️
زلفت دیدم، سر از چَمان پیچیده
وَندر گل سرخ ارغوان پیچیده
در هر بندی هزار دل در بندش
در هر پیچی هزار جان پیچیده
#رودکی
━•··•✦❁🌸❁✦•··•━
@sobhosher
✴️ هر شب يك پرسش❓
ضرب‌المثل «با آب حمام دوست می‌گیرد» به کدام موضوع اشاره نمی‌کند؟ @sobhosher
ضرب‌المثل «با آب حمام دوست می‌گیرد» به کدام موضوع اشاره نمی‌کند؟ @sobhosher
Anonymous Quiz
25%
خوش‌زبان بودن
4%
دوست‌یابی
52%
به‌سادگی دوست‌پیدا کردن
19%
علاقهٔ زیاد به حمام رفتن
Forwarded from اتچ بات
#داستان_شب 😴
📖 هزار و یک شب مجموعه‌ایست از داستان‌های افسانه‌ای قدیمی عربی، ایرانی و هندی به نقل از شهریار پادشاه ایرانی، که راوی آن شهرزاد دختر وزیر است و اکثر ماجراهای آن در بغداد و ایران می‌گذرد.
#هزار_و_یک_شب
🔸 #شب_صد_هشتاد_نهم
داستانگو: #ليلا_پراشيده
@sobhosher
📖 هزار و یک شب مجموعه‌ایست از داستان‌های افسانه‌ای قدیمی عربی، ایرانی و هندی به نقل از شهریار پادشاه ایرانی، که راوی آن شهرزاد دختر وزیر است و اکثر ماجراهای آن در بغداد و ایران می‌گذرد.
#هزار_و_یک_شب
🔸 #شب_صد_هشتاد_نهم
داستانگو: #ليلا_پراشيده
@sobhosher
Telegram
attach 📎
Forwarded from Nahid parpinchi
خورشید شکفته، صبحمان دلخواه است
عشق از تپش ثانیه ها آگاه است
لبخند بزن پنجره ها را بگشا
امروز خبرهای خوشی در راه است
درود روزتون زیبا
🪴🌷
#شهراد_ميدرى
@sobhosher
عشق از تپش ثانیه ها آگاه است
لبخند بزن پنجره ها را بگشا
امروز خبرهای خوشی در راه است
درود روزتون زیبا
🪴🌷
#شهراد_ميدرى
@sobhosher
يك #حبه_شعرپارسى با #چاى_انگليسى
☕️
برگردان:آلا شریفیان
ترجمهٔ دیگر از (جناب وحید بیداریان) 👇🏻👇🏻
“From the tracks left on the sand, I head toward water and reach it daily.”
@sobhosher
☕️
برگردان:آلا شریفیان
ترجمهٔ دیگر از (جناب وحید بیداریان) 👇🏻👇🏻
“From the tracks left on the sand, I head toward water and reach it daily.”
@sobhosher
━•··•✦❁💟❁✦•··•━
*خداوند بهترین یاور ماست*
━•··•✦❁🧿❁✦•··•━
يك برگ كتاب
━•··•✦❁✳️❁✦•··•━
🟡خیام به شکار مضمون نمی رود
به صنایع شعری مطلقا توجه ندارد به تزیین و ترصیع نمی‌پردازد،
ابدا قصد هنرنمایی در کار نیست ازین رو نخستین خصوصیت سخن او سادگی و عاری بودن از هرگونه بازی های لفظی است حتی صنایع مطلوب شعری،
با اینهمه رباعی‌های اصیل او استحکام تلفیق استادان خراسانی را به خاطر می‌آورد اما بدون فخامت و صلابت و آهنگ سنگین آنها، سادگی زبان رودکی را داراست بدون زبری و ناهمواری‌هایی که زبان این استاد را گاهی بدوی می‌سازد .
گاهی تصور می‌شود که الفاظ چهار مصرع برای بیان اندیشه گوینده تنگ است.
ص ۱۷۸
✍🏻: #علی_دشتی
📚: #دمی_با_خیام
فایل pdf کتاب را در صبح و‌شعر بخوانید👇🏻👇🏻
━•··•✦❁💟❁✦•··•━
✋🏼درود و ادب، روز فیروزهٔ علم و ادبیات #حکیم_عمر_خیام گرامی🙏🏻💐
━•··•✦❁💟❁✦•··•━
@sobhosher
*خداوند بهترین یاور ماست*
━•··•✦❁🧿❁✦•··•━
يك برگ كتاب
━•··•✦❁✳️❁✦•··•━
🟡خیام به شکار مضمون نمی رود
به صنایع شعری مطلقا توجه ندارد به تزیین و ترصیع نمی‌پردازد،
ابدا قصد هنرنمایی در کار نیست ازین رو نخستین خصوصیت سخن او سادگی و عاری بودن از هرگونه بازی های لفظی است حتی صنایع مطلوب شعری،
با اینهمه رباعی‌های اصیل او استحکام تلفیق استادان خراسانی را به خاطر می‌آورد اما بدون فخامت و صلابت و آهنگ سنگین آنها، سادگی زبان رودکی را داراست بدون زبری و ناهمواری‌هایی که زبان این استاد را گاهی بدوی می‌سازد .
گاهی تصور می‌شود که الفاظ چهار مصرع برای بیان اندیشه گوینده تنگ است.
ص ۱۷۸
✍🏻: #علی_دشتی
📚: #دمی_با_خیام
فایل pdf کتاب را در صبح و‌شعر بخوانید👇🏻👇🏻
━•··•✦❁💟❁✦•··•━
✋🏼درود و ادب، روز فیروزهٔ علم و ادبیات #حکیم_عمر_خیام گرامی🙏🏻💐
━•··•✦❁💟❁✦•··•━
@sobhosher
#يك_برگ_كتاب
#خیام می‌گوید این جهان نه آغازی دارد و نه پایانی. همه چیز گذراست.
مرگ در هر لحظه و آن در کمین است، در سرشارترین آنات زندگی بی‌رحمانه از کمین‌گاه خود برون می‌جهد و به ما می‌گوید:«من اینجایم».
همه چیز محکوم به فناست. این دسته که بر گردن کوزه است پیش از این دست نوازشگری بوده است بر گردن زیبارویی فتّان. آن کاخ‌ها که زمانی به گنبد آسمان فخر می‌فروختند، و بهرام در آنها جام میِ گلگون را را بلند می‌کرد، اکنون تلّی ویران‌اند.
دوزخ جز شرری از رنج بیهوده‌ی ما نیست و بهشت همین لحظه‌ی والای آسایش ماست:
🔅دوزخ شرری ز رنج بیهوده ماست
🔅فردوس دمی ز وقت آسوده ماست
جهانی که خیام ترسیم میکند در خارج از حیطه‌ی مذهب و اسطوره قرار دارد. در این جهان نه از عوالم کشف و شهود، از آن‌گونه که نزد #حافظ سراغ داریم و نوعی جغرافیای هستی را به دست میدهد، خبریست و نه از بی‌خودی #مولانا که از طریق جریان سیل‌آسای صُوَر، جان را به سوی «هفت پرده‌ی افلاک» بر میکشد اثری؛ نه از حکمت عملی #سعدی در آن نشانیست و نه از خاطره‌ی اساطیری #فردوسی نمونهای. این جهان، جهانی‌ست بیرون از صورتها و الگوهای ازلی، بیرون از حیطه‌ی ادیان و مختصاتش، از عروج و رستاخیز و معاد. جهانی‌ست برهوت که معنایش را از عریانی‌اش می‌گیرد.
#خیام از نقطه‌ی صفر آغاز میکند: از منطقه‌ی خنثایی که در آنجا همه‌ی خاطرهها زدوده شدهاند، همه‌ی عقایدِ پیش‌پنداشته، همه‌ی «ما تقدّم»های فلسفی، کنار رفتهاند، نقطه‌ی پوچی نگاهی سرشار از حیرتی مدام. اما نگاهی نسبتاً سرد و یخ‌زده، بس‌که بصیرتی که از آن سرشار است بُرنده و بیمهر است. این نگاه به نوعی بدبینی وجودی منتهی می‌شود که از سر یأس و نومیدی نیست، بلکه از بیاعتنایی فاخر کسی حکایت دارد که پشت سکه، یا روی دیگر امور را میبیند. یعنی نگاه کسی که، در جایی که دیگران صورتهای آرامش‌بخش و نشانههای آشنا میبینند، جز خلأ و پوچی نمییابد. با پرده‌دری خیام فقر محتوا آشکار می‌شود، فقری چنان متراکم، و به ویژه چنان پربار از عدم و سرشار از غیبت، که بیمعنایی، خود واضِع و موزّعِ همه معناها می‌شود.
جهان دو دروازه دارد: از دری به درون میآییم، و از در دیگر به‌در میشویم. انسان میان دو عدم گرفتار است. و این امر ناشی از نقصی است که در ذات چیزها، در بیهودگی ذاتی و ازلی جهان، مستقر است.
میان این دو عدم، حُلّه هستی از رنج بافته شده است، اما رنجی چنان اساسی که به نوعی پرده‌ی بنیاد وجود را تشکیل میدهد، چراکه وجود جز بازتولید نیست:
🔅ناآمدگان اگر بدانند که ما
🔅از دهر چه میکشیم نایند هنوز
✍🏻: #داریوش_شایگان،
📚: #پنج_اقلیم_حضور. مقاله « #خیام: لحظه‌های برق‌آسای حضور».
#۲۸اردیبهشت روز #خیام
ریاضیدان، منجم، شاعر، فیلسوف والای ایرانی یاد و نامش جاودان💐
@sobhosher
#خیام می‌گوید این جهان نه آغازی دارد و نه پایانی. همه چیز گذراست.
مرگ در هر لحظه و آن در کمین است، در سرشارترین آنات زندگی بی‌رحمانه از کمین‌گاه خود برون می‌جهد و به ما می‌گوید:«من اینجایم».
همه چیز محکوم به فناست. این دسته که بر گردن کوزه است پیش از این دست نوازشگری بوده است بر گردن زیبارویی فتّان. آن کاخ‌ها که زمانی به گنبد آسمان فخر می‌فروختند، و بهرام در آنها جام میِ گلگون را را بلند می‌کرد، اکنون تلّی ویران‌اند.
دوزخ جز شرری از رنج بیهوده‌ی ما نیست و بهشت همین لحظه‌ی والای آسایش ماست:
🔅دوزخ شرری ز رنج بیهوده ماست
🔅فردوس دمی ز وقت آسوده ماست
جهانی که خیام ترسیم میکند در خارج از حیطه‌ی مذهب و اسطوره قرار دارد. در این جهان نه از عوالم کشف و شهود، از آن‌گونه که نزد #حافظ سراغ داریم و نوعی جغرافیای هستی را به دست میدهد، خبریست و نه از بی‌خودی #مولانا که از طریق جریان سیل‌آسای صُوَر، جان را به سوی «هفت پرده‌ی افلاک» بر میکشد اثری؛ نه از حکمت عملی #سعدی در آن نشانیست و نه از خاطره‌ی اساطیری #فردوسی نمونهای. این جهان، جهانی‌ست بیرون از صورتها و الگوهای ازلی، بیرون از حیطه‌ی ادیان و مختصاتش، از عروج و رستاخیز و معاد. جهانی‌ست برهوت که معنایش را از عریانی‌اش می‌گیرد.
#خیام از نقطه‌ی صفر آغاز میکند: از منطقه‌ی خنثایی که در آنجا همه‌ی خاطرهها زدوده شدهاند، همه‌ی عقایدِ پیش‌پنداشته، همه‌ی «ما تقدّم»های فلسفی، کنار رفتهاند، نقطه‌ی پوچی نگاهی سرشار از حیرتی مدام. اما نگاهی نسبتاً سرد و یخ‌زده، بس‌که بصیرتی که از آن سرشار است بُرنده و بیمهر است. این نگاه به نوعی بدبینی وجودی منتهی می‌شود که از سر یأس و نومیدی نیست، بلکه از بیاعتنایی فاخر کسی حکایت دارد که پشت سکه، یا روی دیگر امور را میبیند. یعنی نگاه کسی که، در جایی که دیگران صورتهای آرامش‌بخش و نشانههای آشنا میبینند، جز خلأ و پوچی نمییابد. با پرده‌دری خیام فقر محتوا آشکار می‌شود، فقری چنان متراکم، و به ویژه چنان پربار از عدم و سرشار از غیبت، که بیمعنایی، خود واضِع و موزّعِ همه معناها می‌شود.
جهان دو دروازه دارد: از دری به درون میآییم، و از در دیگر به‌در میشویم. انسان میان دو عدم گرفتار است. و این امر ناشی از نقصی است که در ذات چیزها، در بیهودگی ذاتی و ازلی جهان، مستقر است.
میان این دو عدم، حُلّه هستی از رنج بافته شده است، اما رنجی چنان اساسی که به نوعی پرده‌ی بنیاد وجود را تشکیل میدهد، چراکه وجود جز بازتولید نیست:
🔅ناآمدگان اگر بدانند که ما
🔅از دهر چه میکشیم نایند هنوز
✍🏻: #داریوش_شایگان،
📚: #پنج_اقلیم_حضور. مقاله « #خیام: لحظه‌های برق‌آسای حضور».
#۲۸اردیبهشت روز #خیام
ریاضیدان، منجم، شاعر، فیلسوف والای ایرانی یاد و نامش جاودان💐
@sobhosher
✴️ هر شب يك پرسش❓
«نگاه فلسفی به جهان هستی»، در شعر کدام شاعر از نگاه «حکیم عمر خیام » تاثیر گرفته‌است؟ @sobhosher
«نگاه فلسفی به جهان هستی»، در شعر کدام شاعر از نگاه «حکیم عمر خیام » تاثیر گرفته‌است؟ @sobhosher
Anonymous Quiz
38%
حافظ
27%
عطار
18%
خاقانی
17%
ناصرخسرو