🎬
#سکانس
#ديالوگ
 
فیلم گاو ساخته #داریوش_مهرجویی با هنرمندی #عزت_الله_انتظامی #جمشید_مشایخی
#محمود_دولت_آبادی #علی_نصیریان #پرویز_فنی_زاده و ...
➖➖➖➖➖➖➖➖

اعجوبه فن بازیگری!

پنج نقش مهم کارنامه تصویری #پرویز_فنی_زاده

✍ #حمید_رستمی

۱- #فنی_زاده در طول عمر کوتاه هنری اش نقش های ریز و درشت زیادی بازی کرد که از آن میان اگر فقط نقش "مش قاسم" را در سریال جاودانه "دایی جان ناپلئون" ایفا کرده بود برای ماندگاری اش در حوزه بازیگری کفایت می‌کرد. نقشی که ابتدا به #عزت_الله_انتظامی پیشنهاد شد و وقتی که بازی دوست صمیمی آن زمانش #علی_نصیریان در نقش "دایی جان" کنسل شد، او هم تمایلی به بازی در این سریال نشان نداد تا دست تقدیر، این نقش را سر راه #فنی‌زاده قرار دهد و او با چنان تبحر و شایستگی به این نقش جان بخشید که امروز هیچکس افسوس جدایی غول های بازیگری #تاریخ_سینمای_ایران از این پروژه را نخورَد. مهم نیست که #انتظامی قرار بود چگونه این نقش را بازی کند، آنچه حائز اهمیت است ، این نکته است که محصول ارائه شده نهایی توسط "فنی‌زاده" آنچنان بی نقص است که حتی بزرگ ترین بازیگر #سینمای_جهان هم نمی‌توانست #مش_قاسم را به این حلاوت ارائه کند. یک "سانچو پانزا"ی بومی که به خوبی ایرانیزه شده و در کنار " دن کیشوت" تهرانی از تماشاگر دلبری می کند و فقط آن "چهار انگشت" گفتن های متنوع برای اثبات توانایی های شگرف اش کفایت می‌کند.

۲- او آغاز فعالیت های هنری هر چقدر توانسته بود در تئاتر خودی نشان داده و پرکار گردد، اما در سینما، در ششمین سال حضورش، نخستین نقش مهم خود را در #فیلم_رگبار ساخته #بهرام_بیضایی به عهده گرفت. هرچند که قبلاً دو نقش گذرا و کوتاه را در دو شاهکار "گاو" و "خشت و آینه" بازی کرده بود، اما این "آقای حکمتی" بود که سیمایش را در سینمای روشنفکری آن زمان تثبیت نمود و جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد را از #جشنواره_سپاس را نصیب او نمود. آموزگار ماخوذ به حیایی که به مدرسه‌ای در جنوب شهر منتقل می‌شود و بعد از اخراج یک دانش‌آموز از کلاس اتفاقاتی رخ می دهد که دلباخته خواهر او می شود. "آقای حکمتی" به عنوان فردی که در انبوه روابط نادرست اجتماعی، سعی در شنا کردن بر خلاف جریان آب را دارد، مدام در معرض تهدید قرار گرفته و در پایان تاوان کارهایش را با دربدری می‌دهد. فیلم سرشار است از تمثیل و استعاره، تا حدی که گاهی از شدت تمثیل‌ها، فیلم به صورت یک معما در می آید. #منوچهر_اسماعیلی در این فیلم دوبله شخصیت آقای حکمتی را برعهده دارد.
۳- چهارمین حضور سینمایی فنی‌زاده بازی در نقش "عباس چاخان" در #فیلم_غریبه ساخته #شاپور_قریب شکل می گیرد. فیلمی که قبل از موفقیت‌های "رگبار" در سال ۵۱ و در شهر شوشتر فیلمبرداری شد و فنی زاده با این نقش، به دنیای فیلم های عامه پسند وارد شد. "عباس چاخان" رفیقِ شفیق و یار گرمابه و گلستان "قاسم سیاه" ( #بهروز_وثوقی ) است که فقط در نیمه نخست فیلم حضور دارد. اما قدرت بازیگری فنی زاده به این نقش معمولی و بسیار تکرار شده "وردست" چنان قدرتی می‌دهد که در اکثر صحنه های دونفره با "بهروز وثوقی" او را تحت الشعاع بازی خود قرار می‌دهد.

۴- "شام آخر" فیلمی ست با سوژه یی جسارت آمیز که با یک کارگردانی بهتر می‌توانست تبدیل به یکی از ملتهب ترین فیلم های تاریخ سینمای ایران شود. ولی برخورد نامناسب #شهیار_قنبری با فیلمنامه ، محصول نهایی را با اگر و اما های بسیاری مواجه کرده است. مرتضی (فنی‌زاده) در حالی که عاشق زنش عصمت است ولی توانایی برقرار کردن ارتباط جسمی با او را نداشته و رفتارهای این چنینی را شایسته منزلت عشق نمی داند و در نتیجه زنش را طلاق داده ولی در خانه خود نگه می دارد و در ادامه با حضور مردی که از قبل با عصمت در ارتباط بوده موافقت می‌کند. این مثلث عشقی ویرانگر، رفته رفته روح و روان او را آزرده و مال و منالش را بر باد می‌دهد.
فنی زاده در ارائه نقشی پیچیده که "عشق - نفرت" و "حسادت - لذت" را همزمان دارد موفق عمل می کند.

۵ - "سرخپوست ها" ساخته #غلامحسین_لطفی آخرین فیلم کامل پرویز فنی‌زاده است که در آن نقش یک جوان ساده دل عشق سینما را بازی می کند. فردی که برای هنرپیشه شدن از شهرستان به تهران آمده و به سایر عشاق بازیگری ، در خیابان "ارباب جمشید" می‌پیوندد تا منتظر باز شدن بخت اش باشد. فیلمی بشدت تلخ و تکان دهنده از حاشیه زندگی پاسوخته گان سینما. هرچند انتخاب فنی زاده برای این نقش چندان مناسب نمی باشد و یک نابازیگر، برای ضریب باورپذیرتر شدن این نقش را بالاتر می برد ولی فنی‌زاده تمام تلاش خویش را برای نشان دادن شور، هیجان، علاقه و شیفتگی اش به دنیای سینما را به کار می بندد.
ولی افسوس که خیلی زود زندگی "آری" اش را از او می ستاند تا در ۴۲ سالگی و در اوج پختگی هنری، در زندگی واقعی اش نابود شود!


#مقالات_حمید_رستمی