«برادر بزرگ دنبالهدار هالی که در چنگ یک کوتوله سفید از هم پاشیده »
—-------------------------------------------------------------
https://goo.gl/37YGjD
یک گروه بینالمللی از دانشمندان با بهره از تلسکوپ فضایی هابل برای نخستین بار جرم بزرگ دنبالهدار-مانندی را دیدهاند که از هم پاشیده و دارد در جو یک کوتولهی سفید پخش میشود. این جرم فروپاشیده دارای همنهش شیمیایی همانند دنبالهدار هالی است ولی جرمش به ۱۰۰ هزار برابر این همتای پرآوازهاش میرسد.
این کوتولهی سفید که WD 1425+540 نام دارد، ۱۷۰ سال نوری از زمین دورتر است و در صورت فلکی گاوران دیده میشود [۱]. اخترشناسان به هنگام رصد آن با بهره از تلسکوپ اِسا/ناسای هابل و رصدخانهی دبلیو.ام. کک شواهدی را یافتند که نشان میداد جرمی مانند یک #دنبالهدار بزرگ دارد به سوی این ستاره کشیده میشود و در اثر نیروی گرانش شدید ستاره، دچار گسست کشندی شده است.
اخترشناسان همنهش شیمیایی این جرم را همانند دنبالهدار پرآوازهی هالی در سامانهی خورشیدی خودمان تعیین کردند، ولی با جرمی ۱۰۰ هزار بار بیشتر و با محتوای آب دو برابر. بررسی طیفی نشان داد که این جرم فروپاشیده سرشار از عنصرهای مورد نیاز #زندگی، مانند کربن، اکسیژن، گوگرد و حتی نیتروژن است [۲].
این نخستین آشکارسازی نیتروژن در پسماندهاییست که بر روی یک #کوتوله_سفید فرو میریزد. نویسندهی اصلی پژوهش، سییی زو از رصدخانهی جنوبی اروپا از آلمان اهمیت این یافته را توضیح میدهد: «نیتروژن یک عنصر بسیار مهم برای زندگی از گونهای که میشناسیم است. این جرمِ فروپاشیده نیتروژن بسیار فراوانی دارد، بیشتر از هر جرمی که تاکنون در سامانهی خورشیدی دیدهایم.»
تاکنون بیش از یک دوجین کوتولهی سفید که جَوِشان آلوده به پسماندهای اجرام سنگی سیارک-مانند است یافته شده، ولی این نخستین بارست که میبینیم جو یک کوتولهی سفید آلوده به مواد یخی دنبالهدار-مانند شده است. این یافتهها گواهی بر وجود کمربندی از اجرام دنبالهدار-مانند، همسان با کمربند کویپر خودمان به گرد این کوتولهی سفید است. به نظر میرسد این اجرام یخی از روند فرگشت ستاره در درازنای زندگیاش -یعنی دگرگونی آن از یک ستارهی رشتهی اصلی (مانند خورشید) به یک غول سرخ، و رُمبش پایانی و تبدیل آن به یک کوتولهی سفید چگال- جان به در بردهاند.
گروهی که این کشف را انجام دادند همچنین این را هم بررسی کردند که این جرم بزرگ چگونه از مدار دوردست آغازین خود وارد مسیر برخورد با ستارهی مادریاش شده [۳]. تغییر مدار میتوانسته در اثر آشفتگی گرانشی سیارههای تاکنون ناشناختهای باشد که آنها هم از مرگ این ستاره جان به در برده و به گونهای، کمربند دنبالهدارها را به هم ریختهاند. توضیح دیگر اینست که شاید ستارهی همدمِ این کوتولهی سفید کمربند آن را به ریخته و باعث شده مسیر اجرامش به سوی کوتولهی سفید تغییر کند. و یا شاید هم آمیزهای از هر دو عامل در تغییر مدار این دنبالهدار نقش داشتهاند.
کمربند کویپر در سامانهی خورشیدی که از مدار نپتون به بیرون گسترده شده، جایگاه شمار فراوانی از سیارههای کوتوله، دنبالهدارها، و اجرام کوچک دیگریست که از پیدایش سامانهی خورشیدی به جا ماندهاند. اکنون این یافتههای تازه نشان میدهند که اجرام یخی در سامانههای سیارهای دیگر هم وجود دارد، و از تاریخ و فرگشت ستاره جان به در بردهاند.
—------------------------------------------------
یادداشتها:
۱] این کوتولهی سفید که در سال ۱۹۷۴ یافته شده بود عضو یک سامانهی دوتایی گسترده است که فاصلهاش از ستارهی همدم ۲۰۰۰ برابر فاصلهی زمین و خورشید (یکای اخترشناسی) است.
۲] سنجش کربن، نیتروژن، اکسیژن، سیلیسیم، گوگرد، آهن و نیکل و هیدروژن به کمک طیف نگار ریشه های کیهانی (COS) که روی تلسکوپ هابل نصب شده انجام شد. رصدخانهی دبلیو.ام. کک هم کلسیم، منیزیم، و هیدروژن را شناسایی کرد.
۳] به گفتهی پژوهشگران، این جرم در آغاز حدود ۳۰۰ یکای اخترشناسی (۳۰۰ برابر فاصلهی زمین تا خورشید) از کوتولهی سفید فاصله داشته. این هفت برابر دورتر از اجرام کمربند کویپر در سامانهی خورشیدی است.
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/comet.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—-------------------------------------------------------------
https://goo.gl/37YGjD
یک گروه بینالمللی از دانشمندان با بهره از تلسکوپ فضایی هابل برای نخستین بار جرم بزرگ دنبالهدار-مانندی را دیدهاند که از هم پاشیده و دارد در جو یک کوتولهی سفید پخش میشود. این جرم فروپاشیده دارای همنهش شیمیایی همانند دنبالهدار هالی است ولی جرمش به ۱۰۰ هزار برابر این همتای پرآوازهاش میرسد.
این کوتولهی سفید که WD 1425+540 نام دارد، ۱۷۰ سال نوری از زمین دورتر است و در صورت فلکی گاوران دیده میشود [۱]. اخترشناسان به هنگام رصد آن با بهره از تلسکوپ اِسا/ناسای هابل و رصدخانهی دبلیو.ام. کک شواهدی را یافتند که نشان میداد جرمی مانند یک #دنبالهدار بزرگ دارد به سوی این ستاره کشیده میشود و در اثر نیروی گرانش شدید ستاره، دچار گسست کشندی شده است.
اخترشناسان همنهش شیمیایی این جرم را همانند دنبالهدار پرآوازهی هالی در سامانهی خورشیدی خودمان تعیین کردند، ولی با جرمی ۱۰۰ هزار بار بیشتر و با محتوای آب دو برابر. بررسی طیفی نشان داد که این جرم فروپاشیده سرشار از عنصرهای مورد نیاز #زندگی، مانند کربن، اکسیژن، گوگرد و حتی نیتروژن است [۲].
این نخستین آشکارسازی نیتروژن در پسماندهاییست که بر روی یک #کوتوله_سفید فرو میریزد. نویسندهی اصلی پژوهش، سییی زو از رصدخانهی جنوبی اروپا از آلمان اهمیت این یافته را توضیح میدهد: «نیتروژن یک عنصر بسیار مهم برای زندگی از گونهای که میشناسیم است. این جرمِ فروپاشیده نیتروژن بسیار فراوانی دارد، بیشتر از هر جرمی که تاکنون در سامانهی خورشیدی دیدهایم.»
تاکنون بیش از یک دوجین کوتولهی سفید که جَوِشان آلوده به پسماندهای اجرام سنگی سیارک-مانند است یافته شده، ولی این نخستین بارست که میبینیم جو یک کوتولهی سفید آلوده به مواد یخی دنبالهدار-مانند شده است. این یافتهها گواهی بر وجود کمربندی از اجرام دنبالهدار-مانند، همسان با کمربند کویپر خودمان به گرد این کوتولهی سفید است. به نظر میرسد این اجرام یخی از روند فرگشت ستاره در درازنای زندگیاش -یعنی دگرگونی آن از یک ستارهی رشتهی اصلی (مانند خورشید) به یک غول سرخ، و رُمبش پایانی و تبدیل آن به یک کوتولهی سفید چگال- جان به در بردهاند.
گروهی که این کشف را انجام دادند همچنین این را هم بررسی کردند که این جرم بزرگ چگونه از مدار دوردست آغازین خود وارد مسیر برخورد با ستارهی مادریاش شده [۳]. تغییر مدار میتوانسته در اثر آشفتگی گرانشی سیارههای تاکنون ناشناختهای باشد که آنها هم از مرگ این ستاره جان به در برده و به گونهای، کمربند دنبالهدارها را به هم ریختهاند. توضیح دیگر اینست که شاید ستارهی همدمِ این کوتولهی سفید کمربند آن را به ریخته و باعث شده مسیر اجرامش به سوی کوتولهی سفید تغییر کند. و یا شاید هم آمیزهای از هر دو عامل در تغییر مدار این دنبالهدار نقش داشتهاند.
کمربند کویپر در سامانهی خورشیدی که از مدار نپتون به بیرون گسترده شده، جایگاه شمار فراوانی از سیارههای کوتوله، دنبالهدارها، و اجرام کوچک دیگریست که از پیدایش سامانهی خورشیدی به جا ماندهاند. اکنون این یافتههای تازه نشان میدهند که اجرام یخی در سامانههای سیارهای دیگر هم وجود دارد، و از تاریخ و فرگشت ستاره جان به در بردهاند.
—------------------------------------------------
یادداشتها:
۱] این کوتولهی سفید که در سال ۱۹۷۴ یافته شده بود عضو یک سامانهی دوتایی گسترده است که فاصلهاش از ستارهی همدم ۲۰۰۰ برابر فاصلهی زمین و خورشید (یکای اخترشناسی) است.
۲] سنجش کربن، نیتروژن، اکسیژن، سیلیسیم، گوگرد، آهن و نیکل و هیدروژن به کمک طیف نگار ریشه های کیهانی (COS) که روی تلسکوپ هابل نصب شده انجام شد. رصدخانهی دبلیو.ام. کک هم کلسیم، منیزیم، و هیدروژن را شناسایی کرد.
۳] به گفتهی پژوهشگران، این جرم در آغاز حدود ۳۰۰ یکای اخترشناسی (۳۰۰ برابر فاصلهی زمین تا خورشید) از کوتولهی سفید فاصله داشته. این هفت برابر دورتر از اجرام کمربند کویپر در سامانهی خورشیدی است.
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/comet.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«یکی از اجزای کلیدی زندگی پیرامون سه ستاره یافته شد»
—------------------------------------------------------
https://goo.gl/ykGME7
* اخترشناسان یک مادهی کلیدی سازندهی #زندگی را در قرص گاز و غبار پیرامون سه ستارهی خورشیدسان جوان یافتهاند.
سامانهی سه-ستارهای جوان ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ با فاصلهی حدود ۴۰۰ سال نوری از زمین، در صورت فلکی مارافسای جای دارد. ستارگان جوانِ این سامانه دارای جرمی هماندازهی خورشیدند ولی هنوز در نخستین گامهای شکلگیری به سر میبرند.
بر پایهی گزارش رصدخانهی جنوبی اروپا (ESO)، پژوهشگران یک #مولکول_آلی پیچیده به نام متیل ایزوسیانات را نزدیک این ستارگان یافتهاند. این نخستین بارست که این مولکول -که میتواند پیشساز زندگی باشد- پیرامون پیشستارگان خورشیدسان یافته میشود.
در گذشته اخترشناسان یک مولکول سادهی قند را در قرص گاز و غبار پیرامون ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ یافته بودند [خبرش را اینجا خوانده بودید: * ستاره شناسان در فضا "قند" یافتند! (https://goo.gl/R3Ilju)]. این قند که به نام گلیکول آلدئید شناخته میشود، در ساخته شدن آرانای (RNA) که یکی از بلوکهای ساختمانی زندگی است نقش دارد.
نیلز لیگترینک و اودری کاتنز، به ترتیب پژوهشگران رصدخانهی لیدن هلند و کالج دانشگاهی لندن در بیانیهای گفتند: «به نظر می رسد بخشندگی این سامانهی ستارهای تمامی ندارد! پس از کشف قند، ما اکنون متیل ایزوسیانات را هم [در آن] یافتهایم. این خانواده از مولکولهای آلی در ساخته شدن پپتیدها و اسید آمینهها نقش دارد، مولکولهایی که به شکل پروتئین، پایههای زیستی زندگی از آن گونه که ما میشناسیم هستند.» گروه لیگترینک و کاتنز یکی از دو گروه اخترشناسانی است که این مولکول تازه را یافتهاند؛ یافتههای آنها در دو پژوهشنامه، در ماهنامهی انجمن سطلنتی اخترشناسی منتشر خواهد شد.
به گزارش ESO، این اخترشناسان به کمک رادیوتلسکوپ آرایهی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) در شیلی، شناسههای مولکولهای متیل ایزوسیانات را در ناحیهی درونی قرص گاز و غبار پیرامون این ستارگان یافتند. رافائل مارتین-دومنک و ویکتور ام. ریویا، از نویسندگان پژوهشنامهی دوم در این گزارش گفتند: «ما به ویژه برای شرایطی هیجانزده شدهایم که برای ساخته شدن سیارههایی ماند زمین بسیار مناسب است. با یافتن مولکولهای پیشزیستی (Prebiotic) در این پژوهش، شاید اکنون تکهی دیگری از جورچینی را به دست آورده باشیم که در شناخت چگونگی پیدایش زندگی روی زمین کمکمان میکند.»
زمین و دیگر سیارههای سامانهی خورشیدی از موادی ساخته شدند که پس از پیدایش خورشید به جا مانده بود. بنابراین، بررسی ستارگان خورشیدسانی مانند ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ میتواند به اخترشناسان کمک کند دربارهی نخستین سالهای سامانهی خورشیدی آگاهی بیشتری پیدا کنند.
این دو گروه پژوهشی افزون بر دادههای #آلما، از مدلسازیهای رایانهای شیمیایی نیز برای بهتر شناختن ریشهی این مولکولهای متیل ایزوسیانات بهره جستند.
لیگترینک میگوید: «مدلها نشان میدهند که این مولکولها به احتمال بسیار در ذرات یخی در شرایط بسیار سردی که همسان با شرایط فضای میانستارهای است پدید آمدند.»
وی میافزاید: «این نشان میدهد که در حقیقت این مولکول -و بنابراین بنیان پیوندهای پپتیدی- به احتمال بسیار نزدیک بیشتر ستارگان جوان و تازهی خورشیدسان یافته میشود.»
🔴 در این تصویر یک برداشت هنری از ساختار مولکولی متیل ایزوسیانات که پیرامون ستارهی جوان ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ یافته شده را میبینید
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/IRAS16293-2422.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------------------------------------
https://goo.gl/ykGME7
* اخترشناسان یک مادهی کلیدی سازندهی #زندگی را در قرص گاز و غبار پیرامون سه ستارهی خورشیدسان جوان یافتهاند.
سامانهی سه-ستارهای جوان ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ با فاصلهی حدود ۴۰۰ سال نوری از زمین، در صورت فلکی مارافسای جای دارد. ستارگان جوانِ این سامانه دارای جرمی هماندازهی خورشیدند ولی هنوز در نخستین گامهای شکلگیری به سر میبرند.
بر پایهی گزارش رصدخانهی جنوبی اروپا (ESO)، پژوهشگران یک #مولکول_آلی پیچیده به نام متیل ایزوسیانات را نزدیک این ستارگان یافتهاند. این نخستین بارست که این مولکول -که میتواند پیشساز زندگی باشد- پیرامون پیشستارگان خورشیدسان یافته میشود.
در گذشته اخترشناسان یک مولکول سادهی قند را در قرص گاز و غبار پیرامون ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ یافته بودند [خبرش را اینجا خوانده بودید: * ستاره شناسان در فضا "قند" یافتند! (https://goo.gl/R3Ilju)]. این قند که به نام گلیکول آلدئید شناخته میشود، در ساخته شدن آرانای (RNA) که یکی از بلوکهای ساختمانی زندگی است نقش دارد.
نیلز لیگترینک و اودری کاتنز، به ترتیب پژوهشگران رصدخانهی لیدن هلند و کالج دانشگاهی لندن در بیانیهای گفتند: «به نظر می رسد بخشندگی این سامانهی ستارهای تمامی ندارد! پس از کشف قند، ما اکنون متیل ایزوسیانات را هم [در آن] یافتهایم. این خانواده از مولکولهای آلی در ساخته شدن پپتیدها و اسید آمینهها نقش دارد، مولکولهایی که به شکل پروتئین، پایههای زیستی زندگی از آن گونه که ما میشناسیم هستند.» گروه لیگترینک و کاتنز یکی از دو گروه اخترشناسانی است که این مولکول تازه را یافتهاند؛ یافتههای آنها در دو پژوهشنامه، در ماهنامهی انجمن سطلنتی اخترشناسی منتشر خواهد شد.
به گزارش ESO، این اخترشناسان به کمک رادیوتلسکوپ آرایهی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) در شیلی، شناسههای مولکولهای متیل ایزوسیانات را در ناحیهی درونی قرص گاز و غبار پیرامون این ستارگان یافتند. رافائل مارتین-دومنک و ویکتور ام. ریویا، از نویسندگان پژوهشنامهی دوم در این گزارش گفتند: «ما به ویژه برای شرایطی هیجانزده شدهایم که برای ساخته شدن سیارههایی ماند زمین بسیار مناسب است. با یافتن مولکولهای پیشزیستی (Prebiotic) در این پژوهش، شاید اکنون تکهی دیگری از جورچینی را به دست آورده باشیم که در شناخت چگونگی پیدایش زندگی روی زمین کمکمان میکند.»
زمین و دیگر سیارههای سامانهی خورشیدی از موادی ساخته شدند که پس از پیدایش خورشید به جا مانده بود. بنابراین، بررسی ستارگان خورشیدسانی مانند ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ میتواند به اخترشناسان کمک کند دربارهی نخستین سالهای سامانهی خورشیدی آگاهی بیشتری پیدا کنند.
این دو گروه پژوهشی افزون بر دادههای #آلما، از مدلسازیهای رایانهای شیمیایی نیز برای بهتر شناختن ریشهی این مولکولهای متیل ایزوسیانات بهره جستند.
لیگترینک میگوید: «مدلها نشان میدهند که این مولکولها به احتمال بسیار در ذرات یخی در شرایط بسیار سردی که همسان با شرایط فضای میانستارهای است پدید آمدند.»
وی میافزاید: «این نشان میدهد که در حقیقت این مولکول -و بنابراین بنیان پیوندهای پپتیدی- به احتمال بسیار نزدیک بیشتر ستارگان جوان و تازهی خورشیدسان یافته میشود.»
🔴 در این تصویر یک برداشت هنری از ساختار مولکولی متیل ایزوسیانات که پیرامون ستارهی جوان ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ یافته شده را میبینید
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/IRAS16293-2422.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies