«ابرشهری از کهکشان‌ها»
—----------------------
تقریبا تک تک اجرام درون این تصویر یک کهکشان جداگانه است.
خوشه‌ی کهکشانی گیسو که در این تصویر دیده می‌شود، با داشتن چندین هزار کهکشان، یکی از انبوه‌ترین خوشه‌های کهکشانیِ شناخته شده است. هر یک از این کهکشان‌ها هم درست مانند راه شیری خودمان، در بردارنده‌ی میلیاردها ستاره است.
اگرچه خوشه‌ی گیسو نسبت به بیشتر خوشه‌های کهکشانی، خوشه‌ی نزدیکیست، ولی نورش صدها میلیون سال راه می‌پیماید تا به چشم ما برسد.
در حقیقت خود این خوشه هم به اندازه ای بزرگ است که میلیون ها سال زمان می‌برد تا نور از یک سرش به سر دیگر برسد.
بیشتر کهکشان‌های خوشه‌ی گیسو و دیگر خوشه‌ها بیضیگون‌اند ولی کهکشان‌های بیرون از خوشه‌ها بیشتر مارپیچی‌اند.
#خوشه_کهکشانی گیسو تابشی از پرتوهای X دارد که سرچشمه‌ی آن همچنان در دست بررسی‌ست.
#apod
https://goo.gl/5UkqdW
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/03/ap180326.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
—----------------------
تقریبا تک تک اجرام درون این تصویر یک کهکشان جداگانه است.
خوشه‌ی کهکشانی گیسو که در این تصویر دیده می‌شود، با داشتن چندین هزار کهکشان، یکی از انبوه‌ترین خوشه‌های کهکشانیِ شناخته شده است. هر یک از این کهکشان‌ها هم درست مانند راه شیری خودمان، در بردارنده‌ی میلیاردها ستاره است.
اگرچه خوشه‌ی گیسو نسبت به بیشتر خوشه‌های کهکشانی، خوشه‌ی نزدیکیست، ولی نورش صدها میلیون سال راه می‌پیماید تا به چشم ما برسد.
در حقیقت خود این خوشه هم به اندازه ای بزرگ است که میلیون ها سال زمان می‌برد تا نور از یک سرش به سر دیگر برسد.
بیشتر کهکشان‌های خوشه‌ی گیسو و دیگر خوشه‌ها بیضیگون‌اند ولی کهکشان‌های بیرون از خوشه‌ها بیشتر مارپیچی‌اند.
#خوشه_کهکشانی گیسو تابشی از پرتوهای X دارد که سرچشمه‌ی آن همچنان در دست بررسی‌ست.
#apod
https://goo.gl/5UkqdW
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/03/ap180326.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«خوشه‌ای غول‌پیکر از کهکشان‌ها»
—------------------------------
در این تصویر خیره‌کننده‌ی تلسکوپ فضایی هابل یک #خوشه_کهکشانی غول‌پیکر به نام PSZ2 G138.61-10.84 را می‌بینیم که حدود شش میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد.
پراکندگی کهکشان‌ها در فضا کتره‌ای و بی‌نظم نیست بلکه در گروه‌ها، خوشه‌ها و ابرخوشه‌هایی دسته‌بندی شده‌اند. یک ابرخوشه‌ی کهکشانی می‌تواند بیش از صدها میلیون سال نوری گستردگی داشته و میلیاردها کهکشان را در خود جای داده باشد. برای نمونه، کهکشان راه شیری خودمان عضو گروه محلی کهکشان‌هاست و این گروه هم به نوبه‌ی خود عضو ابرخوشه‌ی غول‌پیکر لانیاکیا است.
ما به لطف هابل توانسته‌ایم ابرخوشه‌های کهکشانی هیولاپیکری مانند "دیوار بزرگ زانوزده-تاج شمالی" را بررسی کنیم، ابرخوشه‌ای از کهکشان‌ها که میلیون‌ها کهکشان را در بر دارد و گستردگی‌اش به ۱۰ میلیارد سال نوری می‌رسد. این ابرخوشه بزرگ‌ترین ساختار شناخته شده در جهان هستی تا به امروز است.
#تلسکوپ_فضایی_هابل هابل این عکس را به کمک دوربین پیمایشی پیشرفته (ACS) و دوربین میدان‌گسترده‌ی شماره ۳ی خود (WFC3) و به عنوان بخشی از یک برنامه‌ی رصدی گسترده به نام RELICS گرفته. در این برنامه از ۴۱ خوشه‌ی بزرگ کهکشانی تصویربرداری شده تا با بهره از آنها به عنوان عدسی‌های گرانشی، به جستجوی کهکشان‌های درخشان دوردست بپردازند. این کهکشان‌ها سپس به کمک تلسکوپ‌های کنونی و همچنین در آینده با تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) با جزییات بیشتری بررسی خواهند شد.
https://goo.gl/AWypcj
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/04/potw1816a.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
—------------------------------
در این تصویر خیره‌کننده‌ی تلسکوپ فضایی هابل یک #خوشه_کهکشانی غول‌پیکر به نام PSZ2 G138.61-10.84 را می‌بینیم که حدود شش میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد.
پراکندگی کهکشان‌ها در فضا کتره‌ای و بی‌نظم نیست بلکه در گروه‌ها، خوشه‌ها و ابرخوشه‌هایی دسته‌بندی شده‌اند. یک ابرخوشه‌ی کهکشانی می‌تواند بیش از صدها میلیون سال نوری گستردگی داشته و میلیاردها کهکشان را در خود جای داده باشد. برای نمونه، کهکشان راه شیری خودمان عضو گروه محلی کهکشان‌هاست و این گروه هم به نوبه‌ی خود عضو ابرخوشه‌ی غول‌پیکر لانیاکیا است.
ما به لطف هابل توانسته‌ایم ابرخوشه‌های کهکشانی هیولاپیکری مانند "دیوار بزرگ زانوزده-تاج شمالی" را بررسی کنیم، ابرخوشه‌ای از کهکشان‌ها که میلیون‌ها کهکشان را در بر دارد و گستردگی‌اش به ۱۰ میلیارد سال نوری می‌رسد. این ابرخوشه بزرگ‌ترین ساختار شناخته شده در جهان هستی تا به امروز است.
#تلسکوپ_فضایی_هابل هابل این عکس را به کمک دوربین پیمایشی پیشرفته (ACS) و دوربین میدان‌گسترده‌ی شماره ۳ی خود (WFC3) و به عنوان بخشی از یک برنامه‌ی رصدی گسترده به نام RELICS گرفته. در این برنامه از ۴۱ خوشه‌ی بزرگ کهکشانی تصویربرداری شده تا با بهره از آنها به عنوان عدسی‌های گرانشی، به جستجوی کهکشان‌های درخشان دوردست بپردازند. این کهکشان‌ها سپس به کمک تلسکوپ‌های کنونی و همچنین در آینده با تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) با جزییات بیشتری بررسی خواهند شد.
https://goo.gl/AWypcj
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/04/potw1816a.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«نگاه هابل به ازدحام کرم‌های شب‌تاب»
—----------------------------------
در دل تاریکی کیهان دوردست، این کهکشان‌ها مانند کرم‌های شب‌تاب، شمع‌هایی سوسوزن، اخگرهایی که از یک آتش‌سوزی بزرگ در هوا پراکنده شده‌اند، و لامپ‌هایی روشن با نور ملایم به نظر می‌آیند. این عکس که توسط تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده یک دسته‌ی غول‌پیکر از کهکشان‌ها را نشان می‌دهد که نیروی گرانش آنها را گرد هم نگه داشته و با هم ساختاری به نام خوشه‌ی کهکشانی RXC J0032.1+1808 را ساخته‌اند.
تلسکوپ #هابل این عکس را به کمک دوربین پیمایشی پیشرفته (ACS) و دوربین میدان‌گسترده‌ی شماره ۳ی خود (WFC3) و به عنوان بخشی از یک برنامه‌ی رصدی گسترده به نام RELICS گرفته. در این برنامه از ۴۱ خوشه‌ی بزرگ کهکشانی تصویربرداری شده تا با بهره از آنها به عنوان عدسی‌های گرانشی، به جستجوی کهکشان‌های درخشان دوردست بپردازند. این کهکشان‌ها سپس به کمک تلسکوپ‌های کنونی و همچنین در آینده با تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) با جزییات بیشتری بررسی خواهند شد.
تلسکوپ وب که امید می‌رود در سال ۲۰۲۰ راهی فضا شود، رصدهایش را در طول موج‌های فروسرخ انجام خواهد داد، طیفی که برای پژوهش دوردست‌های کیهان کارآیی دارد. روند گسترش کیهان باعث شده اجرام بسیار دوردست دچار سرخگرایی شدید شوند، یعنی نورشان به سمت سرخِ طیف گراییده، و از همین رو برای بررسی آنها نیاز به تلسکوپ‌های فروسرخ است. هابل هم توان رصد فروسرخ دارد و این کار را برای کیهان دوردست (گذشته‌ی دور) و بررسی کهکشان‌های "نوپا" انجام می‌دهد، ولی توان تلسکوپ وب بیش از هابل است و خواهد توانست کهکشان‌های "نوزاد"، نخستین کهکشان‌های کیهان را هم بررسی کند.
#خوشه_کهکشانی
https://goo.gl/rYt3GQ
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/potw1819a.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
—----------------------------------
در دل تاریکی کیهان دوردست، این کهکشان‌ها مانند کرم‌های شب‌تاب، شمع‌هایی سوسوزن، اخگرهایی که از یک آتش‌سوزی بزرگ در هوا پراکنده شده‌اند، و لامپ‌هایی روشن با نور ملایم به نظر می‌آیند. این عکس که توسط تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده یک دسته‌ی غول‌پیکر از کهکشان‌ها را نشان می‌دهد که نیروی گرانش آنها را گرد هم نگه داشته و با هم ساختاری به نام خوشه‌ی کهکشانی RXC J0032.1+1808 را ساخته‌اند.
تلسکوپ #هابل این عکس را به کمک دوربین پیمایشی پیشرفته (ACS) و دوربین میدان‌گسترده‌ی شماره ۳ی خود (WFC3) و به عنوان بخشی از یک برنامه‌ی رصدی گسترده به نام RELICS گرفته. در این برنامه از ۴۱ خوشه‌ی بزرگ کهکشانی تصویربرداری شده تا با بهره از آنها به عنوان عدسی‌های گرانشی، به جستجوی کهکشان‌های درخشان دوردست بپردازند. این کهکشان‌ها سپس به کمک تلسکوپ‌های کنونی و همچنین در آینده با تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) با جزییات بیشتری بررسی خواهند شد.
تلسکوپ وب که امید می‌رود در سال ۲۰۲۰ راهی فضا شود، رصدهایش را در طول موج‌های فروسرخ انجام خواهد داد، طیفی که برای پژوهش دوردست‌های کیهان کارآیی دارد. روند گسترش کیهان باعث شده اجرام بسیار دوردست دچار سرخگرایی شدید شوند، یعنی نورشان به سمت سرخِ طیف گراییده، و از همین رو برای بررسی آنها نیاز به تلسکوپ‌های فروسرخ است. هابل هم توان رصد فروسرخ دارد و این کار را برای کیهان دوردست (گذشته‌ی دور) و بررسی کهکشان‌های "نوپا" انجام می‌دهد، ولی توان تلسکوپ وب بیش از هابل است و خواهد توانست کهکشان‌های "نوزاد"، نخستین کهکشان‌های کیهان را هم بررسی کند.
#خوشه_کهکشانی
https://goo.gl/rYt3GQ
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/potw1819a.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«شهر کهکشانی»
—------------—
این دسته‌ی خیره‌کننده از کهکشان‌ها که بسیار از زمین دورند -چیزی حدود ۴۵۰ میلیون سال نوری، با هم یک #خوشه_کهکشانی به نام آبل اس۰۷۴۰ را ساخته‌اند.
تصویری که اینجا می‌بینید یک بازپردازش از عکس‌هاای تلسکوپ فضایی #هابل است که بیش از همه کهکشان بیضیگون غول‌پیکر ESO 325-G004 در آن خودنمایی می‌کند؛ در گوشه و کنار تصویر طیف چشمگیری از کهکشان‌ها در اندازه‌ها و شکل‌های گوناگون، و در پیش‌زمینه‌اش هم تک و توکی از ستارگان کهکشان خودمان به چشم می‌خورد.
ستارگان چون نزدیک‌ترند و تلسکوپ رویشان تنظیم نیست، تیزی‌های پراش در آنها پدید آمده است.
این کهکشان غول‌پیکر که سمت راست مرکز چارچوب دیده می‌شود، بیش از ۱۰۰ هزار سال نوری پهنا دارد و با داشتن حدود ۱۰۰ میلیارد ستاره، از نظر بزرگی با کهکشان مارپیچی خودمان هماوردی می‌کند.
داده‌های هابل جزییات بسیاری را در این کهکشان‌های بسیار دوردست آشکار کرده، از جمله بازوها، رگه‌های غبار، خوشه‌های ستاره‌ای، ساختارهای حلقه‌ای، و کمان‌های همگرایی گرانشی.
#apod
https://goo.gl/dWhusr
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/ap180525.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
—------------—
این دسته‌ی خیره‌کننده از کهکشان‌ها که بسیار از زمین دورند -چیزی حدود ۴۵۰ میلیون سال نوری، با هم یک #خوشه_کهکشانی به نام آبل اس۰۷۴۰ را ساخته‌اند.
تصویری که اینجا می‌بینید یک بازپردازش از عکس‌هاای تلسکوپ فضایی #هابل است که بیش از همه کهکشان بیضیگون غول‌پیکر ESO 325-G004 در آن خودنمایی می‌کند؛ در گوشه و کنار تصویر طیف چشمگیری از کهکشان‌ها در اندازه‌ها و شکل‌های گوناگون، و در پیش‌زمینه‌اش هم تک و توکی از ستارگان کهکشان خودمان به چشم می‌خورد.
ستارگان چون نزدیک‌ترند و تلسکوپ رویشان تنظیم نیست، تیزی‌های پراش در آنها پدید آمده است.
این کهکشان غول‌پیکر که سمت راست مرکز چارچوب دیده می‌شود، بیش از ۱۰۰ هزار سال نوری پهنا دارد و با داشتن حدود ۱۰۰ میلیارد ستاره، از نظر بزرگی با کهکشان مارپیچی خودمان هماوردی می‌کند.
داده‌های هابل جزییات بسیاری را در این کهکشان‌های بسیار دوردست آشکار کرده، از جمله بازوها، رگه‌های غبار، خوشه‌های ستاره‌ای، ساختارهای حلقه‌ای، و کمان‌های همگرایی گرانشی.
#apod
https://goo.gl/dWhusr
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/ap180525.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«یک کهکشان، سه ابرنواختر»
----------------------------
در اخترشناسی جزییات بسیار مهمند- مانند چیزی که این تصویرِ تلسکوپ فضایی هابل دیده می‌شود.
لکه‌های افشان و درخشان پرشماری که در این تصویر دیده می‌شوند با هم یک خوشه‌ی کهکشانی به نام RXC J0949.8+1707 را در صورت فلکی شیر ساخته‌اند. در گوشه‌ی بالا، سمت راست چارچوب یک کهکشان زیبای مارپیچی میله‌ای را می‌بینیم که قرص کاملش رو به ماست و از چشم ما، یک کهکشان به اصطلاح رونما است. در یک دهه‌ی گذشته، اخترشناسان در این کهکشان نه یکی، بلکه سه نمونه‌ی احتمالی از یک رویداد کیهانی به نام "ابرنواختر" را یافته‌اند، انفجار بی‌اندازه درخشان یک ستاره‌ی رو به مرگ.
تازه‌ترین مورد از این نامزدهای ابرنواختر به نام "اس‌ان آنتیکیثرا" شناخته شده و در این تصویر در پایین، سمت راست قرص این کهکشان دیده می‌شود. این ابرنواختر تا چند سال در طیف‌های فروسرخ و دیدنی (مریی) درخشید و سپس کم‌نور شد. دو ابرنواختر دیگر با نام‌های "اس‌ان الینورا" و "اس‌ان الکساندر" در داده‌های سال ۲۰۱۱ دیده می‌شوند ولی در این تصویر که چند سال بعد گرفته شده نه. همین گذرا (موقت) بودن آنها نظریه‌ی ابرنواختر بودنشان را به خوبی تایید می‌کند. اگر اس‌ان آنتیکیثرا هم در عکس‌های آینده ناپدید شود می‌توانیم آن را با احتمال بسیار بالا یک ابرنواختر بدانیم.
تلسکوپ فضایی هابل این عکس را به کمک دوربین پیمایشی پیشرفته (ACS) و دوربین میدان‌گسترده‌ی شماره ۳ی خود (WFC3) و به عنوان بخشی از یک برنامه‌ی رصدی گسترده به نام RELICS گرفته. در این برنامه از ۴۱ خوشه‌ی بزرگ کهکشانی تصویربرداری می‌شود تا با بهره از آنها به عنوان عدسی‌های گرانشی، به جستجوی کهکشان‌های درخشان دوردست بپردازند. این کهکشان‌ها سپس به کمک تلسکوپ‌های کنونی و همچنین در آینده با تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) با جزییات بیشتری بررسی خواهند شد.
#کهکشان_مارپیچی #ابرنواختر #خوشه_کهکشانی
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/07/SNAntikythera.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
----------------------------
در اخترشناسی جزییات بسیار مهمند- مانند چیزی که این تصویرِ تلسکوپ فضایی هابل دیده می‌شود.
لکه‌های افشان و درخشان پرشماری که در این تصویر دیده می‌شوند با هم یک خوشه‌ی کهکشانی به نام RXC J0949.8+1707 را در صورت فلکی شیر ساخته‌اند. در گوشه‌ی بالا، سمت راست چارچوب یک کهکشان زیبای مارپیچی میله‌ای را می‌بینیم که قرص کاملش رو به ماست و از چشم ما، یک کهکشان به اصطلاح رونما است. در یک دهه‌ی گذشته، اخترشناسان در این کهکشان نه یکی، بلکه سه نمونه‌ی احتمالی از یک رویداد کیهانی به نام "ابرنواختر" را یافته‌اند، انفجار بی‌اندازه درخشان یک ستاره‌ی رو به مرگ.
تازه‌ترین مورد از این نامزدهای ابرنواختر به نام "اس‌ان آنتیکیثرا" شناخته شده و در این تصویر در پایین، سمت راست قرص این کهکشان دیده می‌شود. این ابرنواختر تا چند سال در طیف‌های فروسرخ و دیدنی (مریی) درخشید و سپس کم‌نور شد. دو ابرنواختر دیگر با نام‌های "اس‌ان الینورا" و "اس‌ان الکساندر" در داده‌های سال ۲۰۱۱ دیده می‌شوند ولی در این تصویر که چند سال بعد گرفته شده نه. همین گذرا (موقت) بودن آنها نظریه‌ی ابرنواختر بودنشان را به خوبی تایید می‌کند. اگر اس‌ان آنتیکیثرا هم در عکس‌های آینده ناپدید شود می‌توانیم آن را با احتمال بسیار بالا یک ابرنواختر بدانیم.
تلسکوپ فضایی هابل این عکس را به کمک دوربین پیمایشی پیشرفته (ACS) و دوربین میدان‌گسترده‌ی شماره ۳ی خود (WFC3) و به عنوان بخشی از یک برنامه‌ی رصدی گسترده به نام RELICS گرفته. در این برنامه از ۴۱ خوشه‌ی بزرگ کهکشانی تصویربرداری می‌شود تا با بهره از آنها به عنوان عدسی‌های گرانشی، به جستجوی کهکشان‌های درخشان دوردست بپردازند. این کهکشان‌ها سپس به کمک تلسکوپ‌های کنونی و همچنین در آینده با تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) با جزییات بیشتری بررسی خواهند شد.
#کهکشان_مارپیچی #ابرنواختر #خوشه_کهکشانی
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/07/SNAntikythera.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«پرتوهای داغ X از یک خوشه کهکشانی»
--------------------------------------
اخترشناسان به کمک رصدخانه‌ی ایکس‌ام‌ام-نیوتنِ سازمان فضایی اروپا تابش پرتو ایکسی که از گازهای داغ فراگیر درون خوشه‌ی کهکشانی ایکس‌ال‌اس‌اس‌سی۰۰۶ می‌تابد را به تصویر در آورده‌اند- این پرتوها در اینجا با رنگ بنفش نمایانده شده.
این خوشه دارای صدها کهکشان، انبوهی از گازهای داغ و پراکنده‌ای که پرتوی X می‌تابانند، و ماده‌ی تاریک به مقداری از این هم بیشتراست که همه‌ی اینها روی هم جرمی هم‌ارز حدود ۵۰۰ تریلیون خورشید را در بر می‌گیرند. نوری که ما از این خوشه‌ی کهکشانی دریافت می‌کنیم زمانی از آن جدا شده بوده که تنها حدود ۹ میلیارد سال از عمر کیهان می‌گذشت.
کهکشان‌های این خوشه بیشتر درمرکز آن انباشته شده‌اند. خوشه‌های کهکشانی به طور معمول یک کهکشان بزرگ مرکزی دارند، ولی خوشه‌ی ایکس‌ال‌اس‌اس‌سی۰۰۶ دارای دو عضو اصلی است که نشان می‌دهد یک رویداد ادغام دارد در این خوشه رخ می‌دهد.
به جز پرتوهای X، داده‌های پیوندی از سه رنگ در طیف دیدنی (مریی) و فروسرخ-نزدیک از تلسکوپ کانادا-فرانسه-هاوایی هم به این تصویر افزوده شده که چندین و چند کهکشان را نشان می‌دهند. برخی از این کهکشان‌ها عضو خوشه نیستند و یا به ما نزدیک‌ترند (مانند آن کهکشان مارپیچی در بالا، سمت راست چارچوب)، و یا دورتر.
در این تصویر چند ستاره هم دیده می‌شود که عضو کهکشان خودمانند و در پیش‌زمینه‌ی تصویر جای دارند (با تیزی‌های پراش روی تصویرشان).
لکه‌های کوچک و بنفش پراکنده‌ای هم در گوشه و کنار تصویر به چشم می‌خورد که همگی چشمه‌های نقطه‌ایِ پرتو X هستند و بسیاری از آنها بیرون از راه شیری‌اند.
#خوشه_کهکشانی #پرتو_X #XMM_Newton
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/10/XLSSC006.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
--------------------------------------
اخترشناسان به کمک رصدخانه‌ی ایکس‌ام‌ام-نیوتنِ سازمان فضایی اروپا تابش پرتو ایکسی که از گازهای داغ فراگیر درون خوشه‌ی کهکشانی ایکس‌ال‌اس‌اس‌سی۰۰۶ می‌تابد را به تصویر در آورده‌اند- این پرتوها در اینجا با رنگ بنفش نمایانده شده.
این خوشه دارای صدها کهکشان، انبوهی از گازهای داغ و پراکنده‌ای که پرتوی X می‌تابانند، و ماده‌ی تاریک به مقداری از این هم بیشتراست که همه‌ی اینها روی هم جرمی هم‌ارز حدود ۵۰۰ تریلیون خورشید را در بر می‌گیرند. نوری که ما از این خوشه‌ی کهکشانی دریافت می‌کنیم زمانی از آن جدا شده بوده که تنها حدود ۹ میلیارد سال از عمر کیهان می‌گذشت.
کهکشان‌های این خوشه بیشتر درمرکز آن انباشته شده‌اند. خوشه‌های کهکشانی به طور معمول یک کهکشان بزرگ مرکزی دارند، ولی خوشه‌ی ایکس‌ال‌اس‌اس‌سی۰۰۶ دارای دو عضو اصلی است که نشان می‌دهد یک رویداد ادغام دارد در این خوشه رخ می‌دهد.
به جز پرتوهای X، داده‌های پیوندی از سه رنگ در طیف دیدنی (مریی) و فروسرخ-نزدیک از تلسکوپ کانادا-فرانسه-هاوایی هم به این تصویر افزوده شده که چندین و چند کهکشان را نشان می‌دهند. برخی از این کهکشان‌ها عضو خوشه نیستند و یا به ما نزدیک‌ترند (مانند آن کهکشان مارپیچی در بالا، سمت راست چارچوب)، و یا دورتر.
در این تصویر چند ستاره هم دیده می‌شود که عضو کهکشان خودمانند و در پیش‌زمینه‌ی تصویر جای دارند (با تیزی‌های پراش روی تصویرشان).
لکه‌های کوچک و بنفش پراکنده‌ای هم در گوشه و کنار تصویر به چشم می‌خورد که همگی چشمه‌های نقطه‌ایِ پرتو X هستند و بسیاری از آنها بیرون از راه شیری‌اند.
#خوشه_کهکشانی #پرتو_X #XMM_Newton
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/10/XLSSC006.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«آبنمای غول‌پیکر کهکشانی»
------------------------------------------------
اخترشناسان جریان آبنما-مانندِ غول‌آسایی از گاز مولکولی را در درخشان‌ترین کهکشانِ خوشه‌ی کهکشانی آبل ۲۵۹۷ در فاصله‌ی یک میلیارد سال نوری زمین یافته‌اند که توسط چرخه‌ی کهکشانی کاملی از برون‌ریزی‌ها و درون‌ریزی‌های نیرومند پدید آمده. آنچه دانشمندان دیده‌اند نشان می‌دهد که ابرسیاهچاله‌ای در قلب این کهکشان دارد با فواره‌ای بزرگ، گاز مولکولی سرد را به فضای میان‌کهکشانی می‌افشاند، و سپس این گاز -که نمی‌تواند از چنگ گرانش کهکشان بگریزد- دوباره مانند یک سیلِ میان‌کهکشانی بر روی #ابرسیاهچاله می‌ریزد. یک برون‌ریزی و درون‌ریزی هماهنگ از چنین آبنمای غول‌پیکری تا به امروز دیده نشده بود.
گرنت ترمبلی از مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان که رهبر این پژوهش بود می‌گوید: «این شاید نخستین سامانه‌ای باشد که در آن شواهدی آشکار از هر دو پدیده‌ی برون‌ریزی و درون‌ریزی گاز مولکولی سرد برای یک سیاهچاله می‌بینیم. ابرسیاهچاله‌ی این کهکشان بزرگ رفتاری مانند تلمبه‌ی مکانیکی در یک آبنما را دارد.»
ترمیلی و گروهش به کمک آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (#آلما) رد مولکول‌های مونوکسید کربن در این آبنمای کیهانی را دنبال کردند و پی بردند که این مولکول‌های سرد، با دماهای منفی ۲۵۰-۲۶۰ درجه‌ی سلسیوس دارند رو به درون، بر سر سیاهچاله سرازیر می‌شوند. آنها همچنین به کمک طیف‌نگار "میوز" در تلسکوپ بسیار بزرگ (#وی‌ال‌تی) گازهای گرم‌تری را ردیابی کردند که دارد با فواره‌هایی از سیاهچاله بیرون می‌ریزد.
ترمبلی می‌گوید: «ویژگی این پژوهش، بررسی بسیار دقیقی‌ست که با همکاری آلما و وی‌ال‌تی روی این سامانه انجام شده. این دو دستگاه با هم ترکیبی با توانمندی باورنکردنی را می‌سازند.»
آمیزه‌ی داده‌های این دو دستگاه تصویری کامل از این فرآیند ساخت- گاز سرد به سوی سیاهچاله کشیده می‌شود، آن را فعال می‌کند و باعث می‌شود سیاهچاله فواره‌هایی پرسرعت و درخشان از پلاسما را به فضای درون خوشه بیفشاند. گازهای این فواره‌ها نمی‌توانند از چنگ گرانش کهکشان نجات یابند و سرد شده و دوباره به پایین کشیده می‌شوند، تا سرانجام بر سر سیاهچاله می‌ریزند، و این چرخه دوباره آغاز می‌شود.
این مشاهدات پرجزییات می‌تواند در آشنایی بیشتر با چرخه‌ی زندگی کهکشان‌ها به اخترشناسان کمک کند. این پژوهشگران گمان دارند که این فرآیند نه تنها می‌تواند رایج باشد، بلکه برای شناخت پیدایش کهکشان‌ها نیازی بنیادین است. در گذشته هم برون‌ریزی و هم درون‌ریزی گازهای سرد دیده شده بود، ولی این نخستین بارست که هر دو با هم در یک سامانه دیده می‌شوند، و این نخستین گواه بر اینست که هر دوی آنها بخشی از یک فرآیندند.
#خوشه_کهکشانی آبل ۲۵۹۷ در صورت فلکی #دلو جای دارد و عضو کاتلوگ آبل برای خوشه‌های پرجمعیت است. خوشه‌هایی مانند خوشه‌ی کوره، خوشه‌ی هرکول، و خوشه‌ی پاندورا نیز در این فهرستند.
***********
توضیح تصویر:
🔴 داده‌های آلما با رنگ زرد، گازهای سرد را نشان می‌دهد. داده‌های طیف‌نگار میوز در وی‌ال‌تی هم با رنگ سرخ، گاز هیدروژن داغ در همین منطقه را نشان می‌دهد. رنگ آبی هم از داده‌های تلسکوپ پرتو ایکس چاندرا به تصویر افزوده شده و گازهای یونیده‌ی داغ گسترده را نمایان کرده است
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/11/Abell2597.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
------------------------------------------------
اخترشناسان جریان آبنما-مانندِ غول‌آسایی از گاز مولکولی را در درخشان‌ترین کهکشانِ خوشه‌ی کهکشانی آبل ۲۵۹۷ در فاصله‌ی یک میلیارد سال نوری زمین یافته‌اند که توسط چرخه‌ی کهکشانی کاملی از برون‌ریزی‌ها و درون‌ریزی‌های نیرومند پدید آمده. آنچه دانشمندان دیده‌اند نشان می‌دهد که ابرسیاهچاله‌ای در قلب این کهکشان دارد با فواره‌ای بزرگ، گاز مولکولی سرد را به فضای میان‌کهکشانی می‌افشاند، و سپس این گاز -که نمی‌تواند از چنگ گرانش کهکشان بگریزد- دوباره مانند یک سیلِ میان‌کهکشانی بر روی #ابرسیاهچاله می‌ریزد. یک برون‌ریزی و درون‌ریزی هماهنگ از چنین آبنمای غول‌پیکری تا به امروز دیده نشده بود.
گرنت ترمبلی از مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان که رهبر این پژوهش بود می‌گوید: «این شاید نخستین سامانه‌ای باشد که در آن شواهدی آشکار از هر دو پدیده‌ی برون‌ریزی و درون‌ریزی گاز مولکولی سرد برای یک سیاهچاله می‌بینیم. ابرسیاهچاله‌ی این کهکشان بزرگ رفتاری مانند تلمبه‌ی مکانیکی در یک آبنما را دارد.»
ترمیلی و گروهش به کمک آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (#آلما) رد مولکول‌های مونوکسید کربن در این آبنمای کیهانی را دنبال کردند و پی بردند که این مولکول‌های سرد، با دماهای منفی ۲۵۰-۲۶۰ درجه‌ی سلسیوس دارند رو به درون، بر سر سیاهچاله سرازیر می‌شوند. آنها همچنین به کمک طیف‌نگار "میوز" در تلسکوپ بسیار بزرگ (#وی‌ال‌تی) گازهای گرم‌تری را ردیابی کردند که دارد با فواره‌هایی از سیاهچاله بیرون می‌ریزد.
ترمبلی می‌گوید: «ویژگی این پژوهش، بررسی بسیار دقیقی‌ست که با همکاری آلما و وی‌ال‌تی روی این سامانه انجام شده. این دو دستگاه با هم ترکیبی با توانمندی باورنکردنی را می‌سازند.»
آمیزه‌ی داده‌های این دو دستگاه تصویری کامل از این فرآیند ساخت- گاز سرد به سوی سیاهچاله کشیده می‌شود، آن را فعال می‌کند و باعث می‌شود سیاهچاله فواره‌هایی پرسرعت و درخشان از پلاسما را به فضای درون خوشه بیفشاند. گازهای این فواره‌ها نمی‌توانند از چنگ گرانش کهکشان نجات یابند و سرد شده و دوباره به پایین کشیده می‌شوند، تا سرانجام بر سر سیاهچاله می‌ریزند، و این چرخه دوباره آغاز می‌شود.
این مشاهدات پرجزییات می‌تواند در آشنایی بیشتر با چرخه‌ی زندگی کهکشان‌ها به اخترشناسان کمک کند. این پژوهشگران گمان دارند که این فرآیند نه تنها می‌تواند رایج باشد، بلکه برای شناخت پیدایش کهکشان‌ها نیازی بنیادین است. در گذشته هم برون‌ریزی و هم درون‌ریزی گازهای سرد دیده شده بود، ولی این نخستین بارست که هر دو با هم در یک سامانه دیده می‌شوند، و این نخستین گواه بر اینست که هر دوی آنها بخشی از یک فرآیندند.
#خوشه_کهکشانی آبل ۲۵۹۷ در صورت فلکی #دلو جای دارد و عضو کاتلوگ آبل برای خوشه‌های پرجمعیت است. خوشه‌هایی مانند خوشه‌ی کوره، خوشه‌ی هرکول، و خوشه‌ی پاندورا نیز در این فهرستند.
***********
توضیح تصویر:
🔴 داده‌های آلما با رنگ زرد، گازهای سرد را نشان می‌دهد. داده‌های طیف‌نگار میوز در وی‌ال‌تی هم با رنگ سرخ، گاز هیدروژن داغ در همین منطقه را نشان می‌دهد. رنگ آبی هم از داده‌های تلسکوپ پرتو ایکس چاندرا به تصویر افزوده شده و گازهای یونیده‌ی داغ گسترده را نمایان کرده است
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/11/Abell2597.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«هزاران خوشه کروی در میان کهکشان‌های خوشه گیسو پراکنده شده»
-----------------------------------------------------------------
این تصویر از داده‌های تلسکوپ فضایی هابل به دست آمده و بخشی از خوشه‌ی کهکشانی غول‌پیکر گیسو که بیش از ۱۰۰۰ کهکشان دارد را نشان می‌دهد. فاصله‌ی این خوشه از زمین ۳۰۰ میلیون سال نوری است.
واگشود (وضوح) باورنکردنی هابل به دانشمندان امکان داد تا یک سرشماری فراگیر برای کوچک‌ترین اعضای این خوشه‌ی کهکشانی انجام دهند و به شمار هنگفت ۲۲۴۲۶ خوشه‌ی ستاره‌ای کروی برسند. خوشه‌های کروی که از جمله‌ی کهن‌ترین اجرام کیهانند، توده‌های کروی گلوله برفی-مانندی با چند صد هزار ستاره‌ی پیرند.
در این پیمایش خوشه‌های کروی‌ای یافته شد که در میان کهکشان‌ها پراکنده بودند. اینها خوشه‌هایی هستند که در اثر برهم‌کنش‌های کِشندی کهکشانی، از کهکشان خود بیرون رانده شده‌اند.
خوشه‌های کروی بسیار کوچک‌تر و همچنین پرشمارتر از کهکشان‌ها هستند، از همین رو برای بررسی پراکندگی بافت فضا در اثر گرانش خوشه‌ی گیسو ردیاب‌های بسیار بهتری‌اند. در حقیقت خوشه‌ی گیسو یکی از نخستین جاهایی بود که ناهنجاری‌های گرانشیِ دیده شده در آن به عنوان نشانه‌ای از وجود جرم نادیدنی کیهان شناخته شد- این جرم نادیدنی بعدها "ماده‌ی تاریک" نام گرفت.
از همین رو این پژوهش به اخترشناسان امکان خواهد داد تا به کمک این خوشه‌های کروی، به نقشه‌برداری از پراکندگی ماده‌ی معمولی و تاریک در خوشه‌ی کهکشانی گیسو بپردازند.
گزارش این پژوهش در شماره‌ی ۹ نوامبر ۲۰۱۸ آستروفیزیکال جورنال منتشر شده.
#خوشه_کهکشانی #خوشه_کروی #ماده_تاریک
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/12/ComaCluster.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
-----------------------------------------------------------------
این تصویر از داده‌های تلسکوپ فضایی هابل به دست آمده و بخشی از خوشه‌ی کهکشانی غول‌پیکر گیسو که بیش از ۱۰۰۰ کهکشان دارد را نشان می‌دهد. فاصله‌ی این خوشه از زمین ۳۰۰ میلیون سال نوری است.
واگشود (وضوح) باورنکردنی هابل به دانشمندان امکان داد تا یک سرشماری فراگیر برای کوچک‌ترین اعضای این خوشه‌ی کهکشانی انجام دهند و به شمار هنگفت ۲۲۴۲۶ خوشه‌ی ستاره‌ای کروی برسند. خوشه‌های کروی که از جمله‌ی کهن‌ترین اجرام کیهانند، توده‌های کروی گلوله برفی-مانندی با چند صد هزار ستاره‌ی پیرند.
در این پیمایش خوشه‌های کروی‌ای یافته شد که در میان کهکشان‌ها پراکنده بودند. اینها خوشه‌هایی هستند که در اثر برهم‌کنش‌های کِشندی کهکشانی، از کهکشان خود بیرون رانده شده‌اند.
خوشه‌های کروی بسیار کوچک‌تر و همچنین پرشمارتر از کهکشان‌ها هستند، از همین رو برای بررسی پراکندگی بافت فضا در اثر گرانش خوشه‌ی گیسو ردیاب‌های بسیار بهتری‌اند. در حقیقت خوشه‌ی گیسو یکی از نخستین جاهایی بود که ناهنجاری‌های گرانشیِ دیده شده در آن به عنوان نشانه‌ای از وجود جرم نادیدنی کیهان شناخته شد- این جرم نادیدنی بعدها "ماده‌ی تاریک" نام گرفت.
از همین رو این پژوهش به اخترشناسان امکان خواهد داد تا به کمک این خوشه‌های کروی، به نقشه‌برداری از پراکندگی ماده‌ی معمولی و تاریک در خوشه‌ی کهکشانی گیسو بپردازند.
گزارش این پژوهش در شماره‌ی ۹ نوامبر ۲۰۱۸ آستروفیزیکال جورنال منتشر شده.
#خوشه_کهکشانی #خوشه_کروی #ماده_تاریک
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/12/ComaCluster.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«روشی نوین برای ردیابی ماده تاریک»
------------------------------------
اخترشناسان با بهره از داده‌های تلسکوپ فضایی هابل روشی انقلابی برای ردیابی ماده‌ی تاریک در خوشه‌های کهکشانی ابداع کرده‌اند. این روش به اخترشناسان امکان می‌دهد تا پراکندگی #ماده_تاریک را دقیق‌تر از همه‌ی روش‌های گذشته "ببینند"، و این شاید بتواند برای کاوش سرشت ماده‌ی تاریک هم کارایی داشته باشد. گزارش این پژوهش در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده است.
در چند دهه‌ی گذشته دانشمندان کوشیده‌اند به سرشت ماده‌ی تاریک، جوهره‌ای اسرارآمیز که فراوان‌ترین ماده‌ی کیهان است پی ببرند و نقشه‌ای از پراکندگی آن در کیهان پدید بیاورند. اکنون اخترشناسان استرالیایی و اسپانیایی از داده‌های برنامه‌ی "میدان‌های مرزی" #هابل برای بررسی دقیقِ پراکندگی ماده‌ی تاریک کمک گرفته‌اند.
میریا مونتس از دانشگاه نیو ساوت ویلز استرالیا و نویسنده‌ی اصلی این پژوهش می‌گوید: «ما راهی برای "دیدن" ماده‌ی تاریک پیدا کرده‌ایم. ما دریافته‌ایم که تابش بسیار محو در خوشه‌های کهکشانی (تابش درون‌خوشه‌ای)، نقشه‌ای از چگونگی پراکندگی ماده‌ی تاریک را به ما نشان می‌دهد.»
تابش درون‌خوشه‌ای یکی از پیامدهای برخورد و برهم‌کنش میان کهکشان‌هاست. در این برهمکنش‌ها تک‌ستارگانی از کهکشان‌ها جدا شده و آزادانه در فضای درون #خوشه_کهکشانی شناور می‌شوند. آنها پس از جدا شدن از کهکشان خود سر از جایی در می‌آورند که بیشتر جرم خوشه -به طور عمده ماده‌ی تاریک- در آنست. [در این تصویر خوشه‌ی آبل اس۱۰۶۳ را می‌بینیم که تابش درون‌خوشه‌ای آن به رنگ آبی اسست]
مونتس می‌گوید: «این ستارگان پراکندگی‌ای همسان با پراکندگی ماده‌ی تاریک به دست می‌آورند.» هم ماده‌ی تاریک و هم این ستارگان پرت افتاده (که تابش درون‌خوشه‌ای را پدید می‌آورند) مانند دو جزء بی‌برخورد (collisionless) رفتار کرده و توان و پتانسیل گرانشی خود خوشه را دنبال می‌کنند. بر پایه‌ی این پژوهش، تابش درون‌خوشه‌ای هم‌تراز با ماده‌ی تاریک است و پراکندگی آن را با دقتی بیشتر از همه‌ی رو‌‌ش‌هایی گذشته که از ردیاب‌های نوری بهره می‌گرفتند آشکار می‌کند.
این روش نسبت به روش پیچیده‌ی همگرایی گرانشی کارآمدتر است. روش همگرایی گرانشی هم نیاز به بازسازی دقیق عدسی گرانشی دارد و هم نیازمند طیف‌بینی‌های وقت‌گیر است. روش ارایه شده توسط مونتس تنها نیاز به تصویربرداری ژرف دارد. این بدین معناست که در یک زمانِ رصدی برابر، خوشه‌های بیشتری را می‌توان در روش مونتس بررسی کرد.
نتایج این پژوهش احتمال این که بتوانیم سرشت ماده‌ی تاریک را بررسی کنیم را مطرح می‌کند. ایگناسیو تروخیلیو از بنیاد اخترفیزیک جزایر قناری و یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید: «اگر ماده‌ی تاریک با خودش برهم‌کنش داشته باشد، می‌توانیم آن را مانند شکاف‌هایی کوچک در پراکندگی ماده‌ی تاریک، در مقایسه با تابش بسیار کم‌جانِ این ستاره‌ها شناسایی کنیم.» تاکنون تنها چیزی که درباره‌ی ماده‌ی تاریک فهمیده‌ایم اینست که برهم‌کنش گرانشی -و نه هیچ برهم‌کنش دیگری- با ماده‌ی معمولی دارد. اگر پی ببریم که ماده‌ی تاریک با خودش برهم‌کنش دارد، به اندازه‌ی چشمگیری به شناخت سرشت آن نزدیک می‌شویم
مونتس و تروخیلو اکنون می‌خواهند چند خوشه‌ی دیگر از شش خوشه‌ی نخستی که هابل رصد کرده را هم بررسی کنند تا بینند روششان درست می‌ماند یا نه. یک آزمایش دیگر برای این روش، رصد و بررسی خوشه‌های کهکشانیِ دیگریست که توسط گروه‌های دیگر بررسی شده‌اند، و افزودن به مجموعه‌ی داده‌هایشان و تایید روششان است.
این دانشمندان همچنین چشم به آینده و بررسی این روش به کمک تلسکوپ‌هایی مانند جیمز وب دارند که می‌توانند با دستگاه‌های حسسمندترشان، تابش محو درون‌خوشه‌ای را در کیهان دوردست هم ببینند.
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/12/DarkMatter.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
------------------------------------
اخترشناسان با بهره از داده‌های تلسکوپ فضایی هابل روشی انقلابی برای ردیابی ماده‌ی تاریک در خوشه‌های کهکشانی ابداع کرده‌اند. این روش به اخترشناسان امکان می‌دهد تا پراکندگی #ماده_تاریک را دقیق‌تر از همه‌ی روش‌های گذشته "ببینند"، و این شاید بتواند برای کاوش سرشت ماده‌ی تاریک هم کارایی داشته باشد. گزارش این پژوهش در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده است.
در چند دهه‌ی گذشته دانشمندان کوشیده‌اند به سرشت ماده‌ی تاریک، جوهره‌ای اسرارآمیز که فراوان‌ترین ماده‌ی کیهان است پی ببرند و نقشه‌ای از پراکندگی آن در کیهان پدید بیاورند. اکنون اخترشناسان استرالیایی و اسپانیایی از داده‌های برنامه‌ی "میدان‌های مرزی" #هابل برای بررسی دقیقِ پراکندگی ماده‌ی تاریک کمک گرفته‌اند.
میریا مونتس از دانشگاه نیو ساوت ویلز استرالیا و نویسنده‌ی اصلی این پژوهش می‌گوید: «ما راهی برای "دیدن" ماده‌ی تاریک پیدا کرده‌ایم. ما دریافته‌ایم که تابش بسیار محو در خوشه‌های کهکشانی (تابش درون‌خوشه‌ای)، نقشه‌ای از چگونگی پراکندگی ماده‌ی تاریک را به ما نشان می‌دهد.»
تابش درون‌خوشه‌ای یکی از پیامدهای برخورد و برهم‌کنش میان کهکشان‌هاست. در این برهمکنش‌ها تک‌ستارگانی از کهکشان‌ها جدا شده و آزادانه در فضای درون #خوشه_کهکشانی شناور می‌شوند. آنها پس از جدا شدن از کهکشان خود سر از جایی در می‌آورند که بیشتر جرم خوشه -به طور عمده ماده‌ی تاریک- در آنست. [در این تصویر خوشه‌ی آبل اس۱۰۶۳ را می‌بینیم که تابش درون‌خوشه‌ای آن به رنگ آبی اسست]
مونتس می‌گوید: «این ستارگان پراکندگی‌ای همسان با پراکندگی ماده‌ی تاریک به دست می‌آورند.» هم ماده‌ی تاریک و هم این ستارگان پرت افتاده (که تابش درون‌خوشه‌ای را پدید می‌آورند) مانند دو جزء بی‌برخورد (collisionless) رفتار کرده و توان و پتانسیل گرانشی خود خوشه را دنبال می‌کنند. بر پایه‌ی این پژوهش، تابش درون‌خوشه‌ای هم‌تراز با ماده‌ی تاریک است و پراکندگی آن را با دقتی بیشتر از همه‌ی رو‌‌ش‌هایی گذشته که از ردیاب‌های نوری بهره می‌گرفتند آشکار می‌کند.
این روش نسبت به روش پیچیده‌ی همگرایی گرانشی کارآمدتر است. روش همگرایی گرانشی هم نیاز به بازسازی دقیق عدسی گرانشی دارد و هم نیازمند طیف‌بینی‌های وقت‌گیر است. روش ارایه شده توسط مونتس تنها نیاز به تصویربرداری ژرف دارد. این بدین معناست که در یک زمانِ رصدی برابر، خوشه‌های بیشتری را می‌توان در روش مونتس بررسی کرد.
نتایج این پژوهش احتمال این که بتوانیم سرشت ماده‌ی تاریک را بررسی کنیم را مطرح می‌کند. ایگناسیو تروخیلیو از بنیاد اخترفیزیک جزایر قناری و یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید: «اگر ماده‌ی تاریک با خودش برهم‌کنش داشته باشد، می‌توانیم آن را مانند شکاف‌هایی کوچک در پراکندگی ماده‌ی تاریک، در مقایسه با تابش بسیار کم‌جانِ این ستاره‌ها شناسایی کنیم.» تاکنون تنها چیزی که درباره‌ی ماده‌ی تاریک فهمیده‌ایم اینست که برهم‌کنش گرانشی -و نه هیچ برهم‌کنش دیگری- با ماده‌ی معمولی دارد. اگر پی ببریم که ماده‌ی تاریک با خودش برهم‌کنش دارد، به اندازه‌ی چشمگیری به شناخت سرشت آن نزدیک می‌شویم
مونتس و تروخیلو اکنون می‌خواهند چند خوشه‌ی دیگر از شش خوشه‌ی نخستی که هابل رصد کرده را هم بررسی کنند تا بینند روششان درست می‌ماند یا نه. یک آزمایش دیگر برای این روش، رصد و بررسی خوشه‌های کهکشانیِ دیگریست که توسط گروه‌های دیگر بررسی شده‌اند، و افزودن به مجموعه‌ی داده‌هایشان و تایید روششان است.
این دانشمندان همچنین چشم به آینده و بررسی این روش به کمک تلسکوپ‌هایی مانند جیمز وب دارند که می‌توانند با دستگاه‌های حسسمندترشان، تابش محو درون‌خوشه‌ای را در کیهان دوردست هم ببینند.
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/12/DarkMatter.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«هدیه تلسکوپ چاندرا به مناسبت آغاز سال نوی میلادی»
---------------------------------------------------
مرکز پرتو X #چاندرا به مناسبت آغاز سال نوی میلادی چل‌تکه‌ای از عکس‌های تلسکوپ فضایی پرتو X چاندرای اسا منتشر کرده. در این مجموعه اجرام کیهانی گوناگونی را می‌بینیم -از پسماندهای ستارگان منفجرشده‌ی به نسبت نزدیک گرفته تا خوشه‌های کهکشانی بزرگ و بی‌اندازه دور- که همگی پرتوی ایکس می‌گسیلند و چاندرا پرتویشان را آشکار کرده. گفتنی‌ست داده‌های تلسکوپ‌های دیگر هم به هر یک از این عکس‌ها افزوده شده که با هم آمیزه‌ی رنگینی از نورهای کیهانی پدید آورده‌اند.
ردیف بالا، از چپ به راست:
🔹ئی۰۱۰۲-۷۲.۳: #پسماند_ابرنواختر به جا مانده از مرگ انفجاری یک ستاره‌ی بزرگ در ابر ماژلانی کوچک. پرتوهای ایکس دریافت شده از چاندرا (آبی و بنفش) به دانشمندان در تایید این که بیشتر اکسیژن کیهان در ستارگان بزرگ پدید آمده کمک کرد. اکسیژن درون حلقه‌ی ئی۰۱۰۲-۷۲.۳ (E0102-72.3) که اینجا می‌بینیم برای هزاران سامانه‌ی خورشیدی بسنده می‌کند. داده‌های تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ وی‌ال‌تی در شیلی (سرخ و سبز) هم در این تصویر به کار رفته. [اینجا درباره‌اش خواندید]
🔹آبل ۳۷۰: این #خوشه_کهکشانی با فاصله‌ی ۴ میلیارد سال نوری از زمین، صدها کهکشان را در خود جای داده. خوشه‌های کهکشانی بزرگ‌ترین اجرام کیهانند که با نیروی گرانش یکپارچه مانده‌اند. این خوشه‌ها افزون بر کهکشان دو جزء دیگر هم دارند: مقدار فراوانی گازِ داغ چند میلیون درجه‌ای که پرتوی ایکس می‌گسیلد، و ماده‌ی تاریک که بیشتر جرم خوشه را ساخته ولی هیچ نوری نمی‌گسیلد. در این تصویر رنگ آبی نشانگر داده‌های چاندرا (مناطق افشان آبی) از گازهای داغ خوشه است. داده‌های نوری هابل هم به رنگ‌های سرخ، سبز، و آبی دیده می‌شود. [اینجا درباره‌اش خواندید]
🔹مسیه ۸: ابری غول‌پیکر از گاز و غبار کیهانی که پرورشگاه ستارگان نوزاد است و به نام‌های ان‌جی‌سی ۶۵۲۳ و #سحابی_مرداب هم شناخته می‌شود. ام۸ با فاصله‌ی ۴۰۰۰ سال نوری از زمین، به اخترشناسان در بررسی ویژگی‌های ستارگان بسیار جوان کمک شایانی کرده است. بسیاری از این ستارگان انبوهی از پرتوهای پرانرژی می‌گسیلند، از جمله پرتوی ایکس که توسط تلسکوپ چاندرا دریافت شده و در این تصویر هم می‌بینیم (صورتی). داده‌های نوری که توسط مرکز آسمان مونت لمون در آریزونا دریافت شده هم به تصویر افزوده شده است (آبی کمرنگ و سفید). [اینجا هم درباره‌اش خواندید]
ردیف پایین، از چپ به راست:
🔹سحابی شکارچی: درست زیر مرکز سه ستاره‌ی کمربند شکارچی در صورت فلکی شکارچی را نگاه کنید تا #سحابی_شکارچی را بیابید. این سحابی با چشم نامسلح به شکل یک نقطه‌ی افشان کوچک دیده می‌شود ولی تلسکوپ نیرومندی مانند چاندرا نمای بسیار متفاوتی را از آن می‌بیند. در این تصویر، پرتوهای ایکس چاندرا (آبی) تک‌ستارگان جوان که داغ و پرانرژی‌اند را نشان می‌دهد. با افزودن داده‌های آرایه‌ی بسیار بزرگ ان‌اس‌اف (بنفش)، نمای زیبایی از این پرورشگاه ستاره‌ای آشکار شده. [اینجا درباره‌اش خواندید]
🔹مسیه ۳۳: کهکشان سه‌گوش یا مثلث که به نام ام۳۳ هم خوانده می‌شود یک کهکشان مارپیچی در فاصله‌ی ۳ میلیون سال نوری زمینست. این کهکشان نیز مانند کهکشان ما و کهکشان زن در زنجیر (آندرومدا) عضو گروه محلی کهکشان‌هاست. داده‌های پرتو ایکس چاندرا (صورتی) ستارگان نوترونی و سیاهچاله‌هایی را نشان می‌دهد که دارند مواد را از ستاره‌ی همدمشان فرو می‌کشند، ولی داده‌های نوری که تلسکوپ سوبارو در هاوایی از این کهکشان دریافت کرده (سرخ، سبز، و آبی) بازوهای باشکوه این #کهکشان_مارپیچی که از بسیاری جهات هم‌خانواده‌ی کهکشان خودمانست را می‌نماید. [اینجا هم درباره‌اش خواندید]
🔹آبل ۲۷۴۴: در این تصویر دستاورد برخورد چهار خوشه‌ی کهکشانی جداگانه، در فاصله‌ی ۳.۵ میلیارد سال نوری زمین را می‌بینید. نام رسمی این سامانه آبل ۲۷۴۴ است ولی به دلیل ساختارهای متفاوتی که در آن دیده شده به نام "خوشه‌ی پاندورا" [یا خوشه‌ی جعبه‌ی پاندرا] نیز شناخته می‌شود. در این تصویر داده‌های پرتو ایکس چاندرا (آبی) گازهای داغ را نشان می‌دهد. داده‌های نوری تلسکوپ‌های سوبارو و وی‌ال‌تی (سرخ، سبز، و آبی)، و داده‌های رادیویی آرایه‌ی بزرگ کارل جی. جانسکی (سرخ) هم به تصویر افزوده شده. بیشتر جرم خوشه از ماده‌ی تاریک است که دیده نمی‌شود. [اینجا درباره‌اش خواندید]
————————————————————
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/01/Chandra.html
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
---------------------------------------------------
مرکز پرتو X #چاندرا به مناسبت آغاز سال نوی میلادی چل‌تکه‌ای از عکس‌های تلسکوپ فضایی پرتو X چاندرای اسا منتشر کرده. در این مجموعه اجرام کیهانی گوناگونی را می‌بینیم -از پسماندهای ستارگان منفجرشده‌ی به نسبت نزدیک گرفته تا خوشه‌های کهکشانی بزرگ و بی‌اندازه دور- که همگی پرتوی ایکس می‌گسیلند و چاندرا پرتویشان را آشکار کرده. گفتنی‌ست داده‌های تلسکوپ‌های دیگر هم به هر یک از این عکس‌ها افزوده شده که با هم آمیزه‌ی رنگینی از نورهای کیهانی پدید آورده‌اند.
ردیف بالا، از چپ به راست:
🔹ئی۰۱۰۲-۷۲.۳: #پسماند_ابرنواختر به جا مانده از مرگ انفجاری یک ستاره‌ی بزرگ در ابر ماژلانی کوچک. پرتوهای ایکس دریافت شده از چاندرا (آبی و بنفش) به دانشمندان در تایید این که بیشتر اکسیژن کیهان در ستارگان بزرگ پدید آمده کمک کرد. اکسیژن درون حلقه‌ی ئی۰۱۰۲-۷۲.۳ (E0102-72.3) که اینجا می‌بینیم برای هزاران سامانه‌ی خورشیدی بسنده می‌کند. داده‌های تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ وی‌ال‌تی در شیلی (سرخ و سبز) هم در این تصویر به کار رفته. [اینجا درباره‌اش خواندید]
🔹آبل ۳۷۰: این #خوشه_کهکشانی با فاصله‌ی ۴ میلیارد سال نوری از زمین، صدها کهکشان را در خود جای داده. خوشه‌های کهکشانی بزرگ‌ترین اجرام کیهانند که با نیروی گرانش یکپارچه مانده‌اند. این خوشه‌ها افزون بر کهکشان دو جزء دیگر هم دارند: مقدار فراوانی گازِ داغ چند میلیون درجه‌ای که پرتوی ایکس می‌گسیلد، و ماده‌ی تاریک که بیشتر جرم خوشه را ساخته ولی هیچ نوری نمی‌گسیلد. در این تصویر رنگ آبی نشانگر داده‌های چاندرا (مناطق افشان آبی) از گازهای داغ خوشه است. داده‌های نوری هابل هم به رنگ‌های سرخ، سبز، و آبی دیده می‌شود. [اینجا درباره‌اش خواندید]
🔹مسیه ۸: ابری غول‌پیکر از گاز و غبار کیهانی که پرورشگاه ستارگان نوزاد است و به نام‌های ان‌جی‌سی ۶۵۲۳ و #سحابی_مرداب هم شناخته می‌شود. ام۸ با فاصله‌ی ۴۰۰۰ سال نوری از زمین، به اخترشناسان در بررسی ویژگی‌های ستارگان بسیار جوان کمک شایانی کرده است. بسیاری از این ستارگان انبوهی از پرتوهای پرانرژی می‌گسیلند، از جمله پرتوی ایکس که توسط تلسکوپ چاندرا دریافت شده و در این تصویر هم می‌بینیم (صورتی). داده‌های نوری که توسط مرکز آسمان مونت لمون در آریزونا دریافت شده هم به تصویر افزوده شده است (آبی کمرنگ و سفید). [اینجا هم درباره‌اش خواندید]
ردیف پایین، از چپ به راست:
🔹سحابی شکارچی: درست زیر مرکز سه ستاره‌ی کمربند شکارچی در صورت فلکی شکارچی را نگاه کنید تا #سحابی_شکارچی را بیابید. این سحابی با چشم نامسلح به شکل یک نقطه‌ی افشان کوچک دیده می‌شود ولی تلسکوپ نیرومندی مانند چاندرا نمای بسیار متفاوتی را از آن می‌بیند. در این تصویر، پرتوهای ایکس چاندرا (آبی) تک‌ستارگان جوان که داغ و پرانرژی‌اند را نشان می‌دهد. با افزودن داده‌های آرایه‌ی بسیار بزرگ ان‌اس‌اف (بنفش)، نمای زیبایی از این پرورشگاه ستاره‌ای آشکار شده. [اینجا درباره‌اش خواندید]
🔹مسیه ۳۳: کهکشان سه‌گوش یا مثلث که به نام ام۳۳ هم خوانده می‌شود یک کهکشان مارپیچی در فاصله‌ی ۳ میلیون سال نوری زمینست. این کهکشان نیز مانند کهکشان ما و کهکشان زن در زنجیر (آندرومدا) عضو گروه محلی کهکشان‌هاست. داده‌های پرتو ایکس چاندرا (صورتی) ستارگان نوترونی و سیاهچاله‌هایی را نشان می‌دهد که دارند مواد را از ستاره‌ی همدمشان فرو می‌کشند، ولی داده‌های نوری که تلسکوپ سوبارو در هاوایی از این کهکشان دریافت کرده (سرخ، سبز، و آبی) بازوهای باشکوه این #کهکشان_مارپیچی که از بسیاری جهات هم‌خانواده‌ی کهکشان خودمانست را می‌نماید. [اینجا هم درباره‌اش خواندید]
🔹آبل ۲۷۴۴: در این تصویر دستاورد برخورد چهار خوشه‌ی کهکشانی جداگانه، در فاصله‌ی ۳.۵ میلیارد سال نوری زمین را می‌بینید. نام رسمی این سامانه آبل ۲۷۴۴ است ولی به دلیل ساختارهای متفاوتی که در آن دیده شده به نام "خوشه‌ی پاندورا" [یا خوشه‌ی جعبه‌ی پاندرا] نیز شناخته می‌شود. در این تصویر داده‌های پرتو ایکس چاندرا (آبی) گازهای داغ را نشان می‌دهد. داده‌های نوری تلسکوپ‌های سوبارو و وی‌ال‌تی (سرخ، سبز، و آبی)، و داده‌های رادیویی آرایه‌ی بزرگ کارل جی. جانسکی (سرخ) هم به تصویر افزوده شده. بیشتر جرم خوشه از ماده‌ی تاریک است که دیده نمی‌شود. [اینجا درباره‌اش خواندید]
————————————————————
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2019/01/Chandra.html
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
