👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.11K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
«باران وحشت در یک سیاره آبی‌رنگ»
—---------------------------------------—
https://goo.gl/49N02h
به مناسبت #هالووین، تارنمای کاوش‌های فراسیاره‌ای ناسا ما را به گردش در برخی از هراس‌انگیزترین و شگفت‌آورترین مقصدهای گردشگری در کهکشان راه شیری دعوت کرده است.

در این تصویر که در حقیقت یک نقاشی است، سیاره‌ی کابوس‌وار #HD_189733b را می‌بینیم، جایی مرگ‌آور که هرگز باور نمی‌کنید در آن چه بر سرتان خواهد آمد.

از چشم ما انسان‌ها، این #فراسیاره‌ که ۶۳ سال نوری از زمین فاصله دارد، به رنگ #آبی روشن دیده می‌شود. ولی هر کسی از مسافران فضا که این رنگ آبی را با آسمانِ دوستانه‌ی زمین اشتباه بگیرد، خطایی جبران‌ناپذیر مرتکب شده.

این دنیای بیگانه‌ آب و هوایی سوزان و مرگبار دارد. بادهای آن که با سرعتی نزدیک به ۲ کیلومتر بر ثانیه (هفت برابر سرعت صوت) می‌وزند، می‌توانند هر مسافری را در مارپیچی تهوع‌آور دور تا دور سیاره بچرخانند.
[خبر کشف این سیاره را در وبلاگ خوانده بودید: * هابل یک سیاره آبی‌رنگ یافت؛ واقعا آبی! (https://goo.gl/JgWIm7)]

باران‌های این سیاره هم چیزی بیش از سختی و دردسرند و اگر انسان نگون‌بختی به دام آنها بیفتد، سرنوشتش مرگی دردناک در اثر هزاران زخم و بریدگی خواهد بود؛ زیرا در این سیاره به جای قطره‌های آب یا هر مایع دیگری، به احتمال بسیار #شیشه از آسمان می‌بارد، خرده شیشه‌هایی که در اثر وزش بادهای هولناک آن در راستایی کج و از پهلو می‌بارند.

رنگ آبی لاجوردی HD 189733b برخلاف زمین از بازتاب نور از روی اقیانوس‌ها نیست، بلکه به دلیل وجود جو چگال و آتشینی‌ست که در فرازهای بالایش ابرهایی آغشته به ذرات #سیلیکات دارد.

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/10/blog-post_55.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«دنیایی با تاریکی ابدی»
—---------------------------
https://goo.gl/5kObt6
آیا از تاریکی می‌ترسید؟ با خاموش شدن چراغ‌ها مو بر تنتان راست می‌شود و در انتظار نوازش انگشتان طیفی نور می‌مانید؟ اگر پاسختان آری است، پس توصیه می‌کنیم هرگز پا به سیاره‌ی #غول_گازی #TrEs_2b در فاصله‌ی ۷۵۰ سال نوری زمین نگذارید، چرا که به دنیایی با تاریکی بی‌پایان وارد خواهید شد.

این #فراسیاره که یکی دیگر از یافته‌های #تلسکوپ_فضایی_کپلر ناسا است، تیره‌ترین سیاره‌‌ای است که تاکنون یافته شده، زیرا #بازتابندگی سطحش از زغال هم کمتر است و در آن باید "کورمال کورمال" سفر کنید.

ولی زیاد نترسید- شاید TrEs-2b چندان هم سیاه قیرگون نباشد. برخی از دانشمندان بر این باورند که گویا پرتوی سرخ‌فام تیره و وهم‌آوری از جو بسیار داغ آن که همدمای داغ‌ترین گدازه‌هاست گسیل می‌شود که شاید بتواند با نور دوزخین خود اندکی راهتان را روشن کند.

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/10/blog-post_50.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«دنیای محکوم به نابودی»
—------------------------------
https://goo.gl/qmvLbB
چیزی حدود ۱۲۰۰ سال نوری دورتر از زمین، #فرا‌سیاره‌ نگون‌بختی به نام #WASP_12b وجود دارد که با فاصله‌ی بسیار کمی به گرد میزبان سنگدلش می‌چرخد، ستاره‌ای که با دزدیدن تکه‌های پیکر آن، دارد از خود یک هیولای #فرانکشتاین می‌آفریند.

گرانش شدید ستاره‌ی میزبان، پیکر این سیاره‌ی غول گازی داغ را مانند یک تخم‌مرغ کرده، و همزمان به آرامی دارد موادش را می‌مکد و به سطح سوزان خود می‌رساند. به گونه‌ای که تا ۱۰ میلیون سال دیگر (یک چشم بر هم زدن کیهانی)، این سیاره به طور کامل توسط خورشید گرسنه‌اش بلعیده خواهد شد.

اگر از تماشای تکه تکه شدن سیاره‌تان لذت می‌برید، پس پیشنهاد می‌کنیم آماده‌ی سفر به این دنیای محکوم به نابودی شوید.

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/blog-post.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
« برای نخستین بار عنصر هلیوم در جو یک سیاره فراخورشیدی شناسایی شد»
—------------------------------------------------------------------—
https://goo.gl/grzXnL
اخترشناسان به کمک تلسکوپ فضایی #هابل توانسته‌اند عنصر هلیوم را در جو فراسیاره‌ی وسپ-۱۰۷بی (WASP-107b) شناسایی کنند. برای نخستین بارست که این عنصر در جو یک سیاره‌ی بیرون از سامانه‌‌ی خورشیدی یافته می‌شود. این کشف سودمندیِ طیف فروسرخ در بررسی جو گسترده‌ی فراسیاره‌ها را می‌نمایاند و همچنین نشان می‌دهد که کاوش هوای دستکم برخی از فراسیاره‌ها بدون یک تلسکوپ فضایی ویژه‌ی این کار نیز شدنی است.

جسیکا اسپیک، رهبر این پژوهش از دانشگاه اکستر بریتانیا می‌گوید: «هلیوم پس از هیدروژن، دومین عنصر فراوان در کیهان است. این عنصر همچنین یکی از اجزای اصلی سیاره‌های مشتری و کیوان در سامانه‌ی خودمانست. ولی تا به امروز، با وجود جستجوهای انجام شده برای آن، در هیچ فراسیاره‌ای دیده نشده بود.»

این کار با بررسی طیف #فروسرخ در جو وسپ-۱۰۷بی انجام شد [۱]. پژوهش‌های گذشته با بررسی طیف‌های فرابنفش و نور دیدنی (مریی) انجام شده بود؛ بنابراین مورد وسپ-۱۰۷بی نشان می‌دهد که جو فراسیاره‌ها را در طول موج‌های بلندتر هم می‌شود بررسی کرد.

اسپیک می‌گوید: «سیگنال نیرومند هلیومی که ما دیدیم نشان‌دهنده‌ی یک روش تازه برای بررسی لایه‌های بالایی جو فراسیاره‌ها و در طیف گسترده‌تری از سیاره‌هاست. روش‌های کنونی که در آنها از طول موج فرابنفش بهره گرفته می‌شود محدود به نزدیک‌ترین فراسیاره‌هاست. ما می‌دانیم که در لایه‌های بالای جو زمین هلیوم وجود دارد و این ترفند تازه می‌تواند به ما در شناخت جو فراسیاره‌های هم‌اندازه‌ی زمین -که با فناوری کنونی بسیار دشوار است- هم کمک کند.»

وسپ-۱۰۷بی یکی از کم‌چگالی‌ترین سیاره‌های شناخته شده است: با این که بزرگی‌اش به اندازه‌ی مشتریست، ولی جرمش تنها ۱۲ درصد آنست. این فراسیاره حدود ۲۰۰ سال نوری از زمین دور است و کمتر از ۶ روز زمان می‌برد تا به گرد ستاره‌ی میزبانش بجرخد.

مقدار هلیوم ردیابی شده در جو وسپ-۱۰۷بی به اندازه‌ای فراوانست که جو بالایی‌اش می‌بایست تا هزاران کیلومتر در فضا گسترده شده باشد. همچنین، این نخستین بارست که یک جو گسترده در طول موج‌های فروسرخ یافته می‌شود.

از آنجایی که جو این سیاره بسیار گسترده شده، دارد مقدار چشمگیری از گازهای جوَش را از دست می‌دهد و در فضا آزاد می‌کند- هر ۱ میلیارد سال، چیزی میان حدود ۰.۱ تا ۴ درصد از جرم کل هوایش [۲].

[گفتنی است چنین جوهای گسترده‌ای تاکنون تنها برای سه فراسیاره دیده شده؛ یکی از آنها، فراسیاره‌ی گلیزه ۴۳۶بی است که درباره‌اش خوانده بودید: * کشف یک سیاره بیگانه که جو خود را مانند دُم یک دنباله‌دار پشت سرش کشیده (https://goo.gl/eoYgxZ)- م]

از سال ۲۰۰۰ به این سو، پیش‌بینی شده بوده که هلیوم می‌بایست یکی از آسان‌ترین گازها برای شناسایی در سیاره‌های غول‌پیکر باشد، ولی جستجوها تا به امروز بی‌نتیجه بوده.

دیوید سینگ، یکی از نویسندگان این پژوهش در پایان می‌گوید: «روش تازه‌ی ما، و همچنین کمک تلسکوپ‌های آینده مانند تلسکوپ فضایی جیمز وب، به ما امکان خواهد داد تا جو فراسیاره‌ها را با دقتی بیش از همیشه بررسی کنیم.»

—------------------------------------------
یادداشت‌ها:
۱] سنجش جو یک #فراسیاره زمانی انجام می‌شود که سیاره از دیدگاه ما، از جلوی ستاره‌ی میزبانش بگذرد. درصد کوچکی از نور ستاره از درون جو سیاره می‌گذرد و یک اثر انگشتِ دیدارپذیر در طیف نور ستاره به جا می‌گذارد. هر چه مقدار یک عنصر در این جو بیشتر باشد، اثر انگشتش بهتر دیده می‌شود.

۲] پرتوهای ستاره تاثیری چشمگیر بر نرخ دسترفتِ جو سیاره‌اش می‌گذارد. ستاره‌ی وسپ-۱۰۷ ستاره‌ای از رده‌ی K و به شدت فعال است و به این دسترفت کمک می‌کند. جو سیاره با درآشامیدن (جذب) پرتوهای ستاره، گرم می‌شود و در نتیجه گسترده شده و با سرعت بیشتری به فضا می‌گریزد.

#سیاره_فراخورشیدی

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/WASP-107b.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«برای نخستین بار تیتانیوم و آهن در جو یک فراسیاره داغ یافته شد»
-------------------------------------------------------------

* در رصدهای تازه شواهدی استوار از وجود فلزات سنگین در جو یک #فراسیاره (سیاره‌ی فراخورشیدی)، از گونه‌ی مشتری‌های فراداغ را نشان می دهند.

مشتری‌های داغ رده‌ای شگفت‌انگیز از فراسیاره‌های شناخته شده‌اند، ولی از میان آنها هیچ یک در شگفتی به پای مشتری فراداغِ کلت-۹بی که چیزی میان غول گازی و ستاره است نمی‌رسد. اکنون دانشمندان در مشاهدات تازه، فلزهای سنگین را در جو این سیاره شناسایی کرده‌اند که می‌تواند سرنخ‌هایی درباره‌ی چگونگی پیدایش آن به ما بدهد.

[خبر یافته شدن این سیاره را خوانده بودید: * کشف سیاره‌ای به داغی یک ستاره!

سیاره‌ی کلت-۹بی (#KELT_9b) که حدود یک سال پیش یافته شد، یکی از داغ‌ترین غول‌های گازیِ شناخته شده است که به گرد ستاره‌ی کلت-۹ در فاصله‌ی ۶۵۰ سال نوری زمین می‌گردد. ستاره‌ی کلت-۹ با دمای ۱۰ هزار درجه، یک ستاره از رده‌ی بی با دمای تقریبا دو برابر خورشید است. از آنجایی که فاصله‌ی غول گازی کلت-۹بی از ستاره‌اش حدود ۱/۳۰ (یک سی‌ام) فاصله‌ی زمین و خورشید است، دمایی حدود ۴۰۰۰ درجه پیدا کرده که هم‌پای دمای برخی ستارگانست. این سیاره به اندازه‌ای به ستاره‌اش نزدیک است که از روی آن، قرص ستاره‌اش ۷۰ برابر چیزیست که ما از روی زمین از خورشید می‌بینیم.

این گرمای بی‌اندازه به اتم‌های کلت-بی انرژی فراوانی می‌دهد و باعث می‌شود با چنان نیرویی به هم کوبیده شوند که تنها اندکی مولکول روی آن دوام بیاورد، و عنصرها تنها در حالت اتمی‌شان (و نه مولکولی) بمانند.

به کمک عنصرهایی که یک سیاره را ساخته‌اند می‌توان درباره‌ی تاریخ پیدایش آن پی آگاهی به دست آورد. از همین رو یک گروه بین‌المللی از دانشمندان برای شناسایی عنصرهای کلت-۹بی، جو آن را به کمک تلسکوپ ملی گالیله در لا پالمای اسپانیا بررسی کردند. آنها هنگامی که سیاره به نقطه‌ای از مدارش که درست میان ما و ستاره بود رسید، از آن عکس گرفتند. سپس با نصب یک طیف‌نگار بسیار پُروضوح به نام هارپز-ان روی تلسکوپ، نور آن را به طیفی از رنگ‌ها تجزیه کردند. به گفته‌ی کوین هن، یکی از نویسندگاه این پژوهش، واگشود (وضوح) این طیف‌نگار ۱۰ هزار برابر بالاتر از واگشود پژوهش‌های پیشین بود.

گزارش این دانشمندان در شماره‌ی ۱۶ اوت نشریه‌ی نیچر منتشر شده است.

هر عنصری الگوی ویژه‌ای از خطوط درآشامی (جذبی) در طیف به جا می‌گذارد که آن را به عنوان اثر انگشت طیفی می‌شناسیم، این را نویسنده‌ی اصلی پژوهش، ینس هویمکز می‌گوید که به همراه همکارانش این اثر انگشت‌های آشنا را با الگویی که در این رصد دیده بودند مقایسه کردند. این طیف به روشنی نشان می‌داد که جو کلت-۹بی دربردارنده‌ی آهن و تیتانیوم یونیده، و همچنین اندکی اتم خنثای آهن است.

هن می‌گوید در پژوهش‌های گذشته هم فلزات سنگین را در برخی از غول‌های گازی دیده بودیم، ولی در این پژوهش، شواهد قاطعانه‌تری از وجود آنها به ما می‌دهد.

اسکات گائودی، یکی از این پژوهشگران با هیجان درباره‌ی این یافته‌ها می‌گوید: «من فکر می‌کنم این تنها نوک کوه یخِ چیزهاییست که می‌توانیم درباره‌ی این سیاره بفهمیم. این سیاره بسیار داغ و درخشان و بی‌اندازه شگفت‌انگیز است، ولی به خوبی می‌توان درباره‌اش بررسی‌های دقیق انجام داد. چنانچه نویسندگان مقاله نوشته‌اند، بی‌تردید چیزهای بسیار بیشتری درباره‌ی آن در راهست.»

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/KELT-9b.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«کشف سیاره‌های غول‌پیکر پیرامون یک ستاره جوان که نظریه‌های پیدایش سیاره‌ها را به چالش می‌کشد»
-------------------------------------------------------------------

* پژوهشگران ستاره‌ای جوان را شناسایی کرده‌اند که چهار سیاره‌ی هم‌اندازه‌ی مشتری و کیوان در مدار پیرامون خود دارد. این نخستین بارست که این همه سیاره‌ی غول‌پیکر در چنین سامانه‌ی جوانی یافته می‌شود.

این سامانه همچنین رکورددار دورترین مدارهای سیاره‌ها پیرامونش است که تاکنون دیده شده: فاصله‌ی بیرونی‌ترین سیاره‌اش از آن هزار برابر فاصله‌ی درونی‌ترین سیاره‌اش است، و این پرسش‌هایی هیجان‌انگیز را درباره‌ی چگونگی پیدایش چنین خانواده‌ای پیش می‌آورد.

این ستاره تنها دو میلیون سال سن دارد که در استاندارد اخترشناسی یک کودک نوپاست؛ همچنین با قرص غول‌پیکری از غبار و یخ در میان گرفته شده که به نام قرص پیش‌سیاره‌ای شناخته می‌شود و جاییست که سیاره‌ها، ماه‌ها، سیارک‌ها و دیگر اجرام نجومی در یک سامانه‌ی ستاره‌ای پدید می‌آیند.

این ستاره از پیش به یک دلیل دیگر ستاره‌ای ویژه بود زیرا نخستین ستاره‌ای به این جوانی بود که یک سیاره‌ی به اصطلاح "مشتری داغ" پیرامونش یافته شده بود- مشتری‌های داغ سیاره‌های غول‌پیکری هستند که بسیار به ستاره‌شان نزدیکند. مشتری‌های داغ اگرچه نخستین نمونه‌ی فراسیاره‌های (سیاره‌های فراخورشیدیِ) یافته شده بودند، ولی وجودشان مدت‌هاست که دانشمندان را با پرسش روبرو کرده زیرا بسیار به ستاره‌شان نزدیک‌تر از آنند که همان جا پدید آمده باشند.

اکنون گروهی از دانشمندان دانشگاه کمبریج با بهره از آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (#آلما) به جستجوی سیاره‌های هم‌خانواده‌ی دیگری برای این مشتری داغ جوان پرداخته‌اند. عکس‌هایی که این پژوهشگران به کمک آلما گرفتند سه شکاف جداگانه را در قرص پیرامون ستاره نشان می داد که بر پایه‌ی مدل‌های نظری دانشمندان، به احتمال بسیار توسط سه #غول_گازی دیگر که آنها هم در مدار این ستاره‌ی جوانند پدید آمده‌اند.

این ستاره "سی‌آی گاو" (CI Tau) نامیده می‌شود و با فاصله‌ی ۵۰۰ سال نوری از زمین، در یکی از مناطق ستاره‌زایی بسیار بارورِ کهکشان جای دارد. چهار سیاره‌ی این ستاره مدارهایی بسیار گوناگون دارند: آن که نزدیک‌ترین است (همان مشتری داغ) فاصله‌ی مداری‌اش از ستاره هم‌ارز مدار سیاره‌ی تیر با خورشید است، ولی دورترین سیاره، فاصله‌اش هم‌ارز سه برابر فاصله‌ی نپتون است. دو سیاره‌ی بیرونی تقریبا هم‌جرم کیوان‌اند و دو سیاره‌ی درونی به ترتیب حدود یک و ده برابر مشتری‌اند.

این کشف پرسش‌های بسیاری را برای اخترشناسان پیش آورده. حدود ۱ درصد ستارگان میزبان مشتری‌های داغند، ولی بیشتر مشتری‌های داغِ شناخته شده صدها برابر پیرتر از مال سی‌آی گاو هستند. پرفسور کتی کلارک از بنیاد اخترشناسی کمبریج می‌گوید: «ما فعلا نمی‌توانیم بگوییم که آیا پیکره‌بندی دیده شده در سی‌آی گاو یک پیکره‌بندی رایج در سامانه‌های مشتری داغ است یا نه، دلیلش هم چگونگی یافته شدن آن سه غول گازیِ دیگر در آنست- ما آنها را به کمک اثری که روی قرص پیش‌سیاره‌ای داشتند شناسایی کردیم، و این روش برای سامانه‌های پیرتر که دیگر یک قرص پیش‌سیاره‌ای ندارند کارایی ندارد.»

به گفته‌ی اخترشناسان، روشن نیست که آیا آن سه سیاره‌ی دیگر نقشی در رانده شدن ستاره‌ی درونی به چنین مدار تنگی داشته‌اند یا نه و آیا کلا این همان سازوکاریست که مشتری‌های داغ را پدید می‌آورد یا نه. راز دیگر اینست که آن دو سیاره‌ی بیرونی اصلا چگونه پدید آمده‌اند.

کلارک می‌گوید: «مدل‌های ما برای چگونگی ساخته شدن سیاره‌ها بر پایه‌ی ساخته شدن همان گونه سیاره‌هاییست که پیش از این دیده‌ایم، بنابراین سیاره‌هایی که تازه می‌یابیم لزوما به این مدل‌ها سازگار نیستند. گمان بر اینست که سیاره‌های هم‌جرم کیوان نخست یک هسته‌ی جامد می‌سازند و سپس لایه‌هایی از گاز روی خود گرد می‌آورند، ولی این فرآیندها در فاصله‌های دور از ستاره می‌بایست بسیار کند باشد. بیشتر مدل‌های ما درباره‌ی ساخته شدن سیاره در چنین فاصله‌ی دوری از ستاره به مشکل بر می‌خورند.»

در آینده این سامانه‌ی پیچیده در طول موج‌های گوناگون بررسی خواهد شد تا سرنخ‌های بیشتری درباره‌ی ویژگی‌های قرص و سیاره‌هایش به دست آید. و آلما (نخستین تلسکوپ با توانایی تصویربرداری از سیاره‌هایی که تازه دارند ساخته می‌شوند) هم احتمالا با رو کردن شگفتی‌های بیشتر در سامانه‌های دیگر، دیدگاه تازه‌ای از چگونگی پیدایش سامانه‌های سیاره‌ای به ما خواهد داد. #فراسیاره
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/10/CITau.html
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«سریع‌ترین ستاره آسمان یک سیاره هم دارد!»
------------------------------------------

* درست ۶ سال نوری دورتر، دومین ستاره‌ی نزدیک به زمین، و سریع‌ترین ستاره‌ی آسمان شب میزبان یک ابرزمین یخ‌زده است.

این ستاره که "ستاره‌ی بارنارد" نام دارد یک #کوتوله‌_سرخ پیر است که اگرچه با چشم نامسلح به سختی دیده می‌شود، ولی به دلیل این که بیشترین سرعت جابجایی‌ را در آسمان شب دارد، از دیرباز نگاه اخترشناسان را به خود کشیده است. سرعت آن نسبت به خورشید حدود ۵۰۰ هزار کیلومتر بر ساعت است و در هر ۱۸۰ سال، به اندازه‌ی قطر قرص ماه کامل در آسمان سیاره‌ی زمین جابجا می‌شود.

اکنون اخترشناسان می‌گویند این ستاره میزبان یک فراسیاره (#سیاره‌_فراخورشیدی) به بزرگی ۳.۲ برابر زمین است (یک ابرزمین). گزارش تازه‌ترین یافته‌های این دانمنمدان در شماره‌ی ۱۴ نوامبر نشریه‌ی نیچر منتشر شده است.

یک گروه از پژوهشگران عضو پروژه‌های Red Dots و CARMENES، که هر دو برنامه‌هایی با هدف جستجوی سیاره‌ها پیرامون کوتوله‌های سرخ نزدیک زمینند، به کمک چندین گونه تلسکوپ این فراسیاره که "ستاره‌ی بارنارد بی" نام گرفته را یافتند. گروه "رد داتز" همچنین در کشف سیاره‌های پیرامون نزدیک‌ترین سیاره به زمین، یعنی پروکسیما قنطورس، نیز همکاری داشت.

ابرزمین یخ‌زده
فراسیاره‌ی "ستاره‌ی بارنارد بی" چند تفاوت عمده با زمین دارد. این #فراسیاره در هر ۲۳۳ روز یک بار ستاره‌اش را دور می‌زند که بسیار کمتر از دوره‌ی زمین، ولی بیشتر از بسیاری از فراسیاره‌های یافته شده تا به امروزست. این سیاره همچنین بسیار نزدیک‌تر به ستاره‌اش است تا زمین به خورشید- تنها یک چهارم فاصله‌ی زمین-خورشید. ولی با وجود این نزدیکی، انرژی دریافتی از ستاره‌اش تنها ۲ درصد انرژی دریافتی زمین از خورشید است. این بدین معناست که اگرچه این فراسیاره به ستاره‌اش نزدیک است، ولی باز هم دمای سطحش در اندازه‌ایست که آب روی آن یخ می‌زند، چیزی حدود ۱۷۰ درجه‌ی سانتیگراد زیر صفر [بیرون از منطقه‌ی زیست‌پذیر ستاره].

این فراسیاره‌ی نویافته هنوز ناشناخته‌های بسیاری دارد. یوهانا تاسکه از بنیاد دانش کارنگی و نویسنده‌ی اصلی پژوهش می‌گوید: «به نظر من راز بزرگ این فراسیاره اینست که نمی‌دانیم آیا جَوی دارد یا نه. اگر دارای جو باشد، این جو می‌تواند دمای سطحش را بالاتر ببرد.»

یافتن سیاره‌ی بارنارد
این پژوهشگران برای یافتن سیاره‌ی ستاره‌ی بارنارد بی از اثر دوپلر بهره جستند. اگر یک سیاره به گرد ستاره‌ای بچرخد، کشش گرانشی‌اش باعث می‌شود ستاره سر جایش کمی وول بخورد. در این وول خوردن، هنگامی که ستاره به سوی زمین می‌آید، طول موج نورش کوتاه‌تر می‌شود (پدیده‌ی آبیگرایی) و هنگامی که از ما دور می‌شود، طول موجش بلندتر می‌شود (سرخگرایی).

یکی از دستگاه‌هایی که این پژوهشگران با آن کار کردند طیف‌نگار هارپز (HARPS) در تلسکوپ ۳.۶ متری اِسو در شیلی بود که برای سنجش همین اثرهای سیاره روی ستاره‌ی بارنارد به کار رفت.

ولی این هم کار آسانی نبود. در سالیان گذشته، بارها ادعاهایی مشکوک درباره‌ی سیاره‌ی پیرامون ستاره‌ی بارنارد مطرح شده بود، و از همین رو دانشمندان در این پژوهش تازه برای جلوگیری از تکرار تاریخ بسیار دقت کردند.

ایگناسی ریباس، رهبر گروه می‌گوید: «ما از مشاهدات هفت دستگاه گوناگون که سنجش‌هایی به درازی ۲۰ سال را در بر داشتند بهره گرفتیم.»

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/11/Barnardstar-planet.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«چرا نپتون‌های داغ کمیابند؟» --------------------------- * "نپتون‌های داغ کجا رفته‌اند؟". کمیاب بودن فراسیاره‌های (سیاره‌های فراخورشیدی) هم‌اندازه‌ی نپتون در فاصله‌ی بسیار نزدیک به ستاره‌هایشان رازیست که اخترشناسان مدت‌هاست در پی یافتن پاسخ آنند. گروهی از…
ادامه‌ی پست پیشین 👆👆👆👆👆

... شکار نپتون‌های داغ
کشف دو نپتون گرم که دارند جرم از دست می‌دهند دلگرم‌کننده است ولی این نپژوهشگران می‌دانند که برای تایید پیش‌بینی‌هایشان نیاز به بررسی شمار بیشتری از آنها دارند. شوربختانه اگر فاصله‌ی آنها از زمین بیش از ۱۵۰ ال نوری باشد هیدروژنی که از آنها می‌گریزد را نمی‌توان ردیابی کرد (گلیزه ۳۴۷۰بی در فاصله‌ی ۹۷ سال نوری ماست)، زیرا هیدروژن توسط گازهای میان‌ستاره‌ای پنهان می‌شود. از همین رو دانشمندان می‌خواهند با تلسکوپ هابل به دنبال نشانه‌های دیگری برای دسترفت جو بگردند، چرا که هیدروژن می‌تواند عنصرهای سنگین‌تری مانند کربن را با خود بالا ببرد. هلیوم، که ماده‌ی میان‌ستاره‌ای جلوی تابش فروسرخش را نمی‌گیرد هم می‌تواند راه حل باشد. ونسان بوریه می‌گوید: «هلیوم می‌تواند دامنه‌ی جستجوهایمان را گسترش دهد. توان بالای تلسکوپ جیمز وب به ما امکان خواهد داد تا سیاره‌های کوچکی که هلیومشان دارد از آنها می‌گریزد، مانند ریزنپتون‌ها را شناسایی کرده و مشاهداتمان از لبه‌ی کویر را افزایش دهیم.»

#فراسیاره

تصویر: * برداشت هنری از گلیزه ۳۴۷۰بی در فاصله‌ی ۹۷ سال نوری زمین، یک سیاره‌ی گرم در اندازه‌ی نپتون که هیدروژن دارد به شدت از آن می گریزد.

**************************
* درباره‌ی گلیزه۴۳۶بی ایندو مطلب را خوانده بودید:
* کشف یک سیاره بیگانه که جو خود را مانند دُم یک دنباله‌دار پشت سرش کشیده
و
* سیاره‌ای که ویژگی‌هایش یکی از دیگری ناهنجارتر است

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/12/hotNeptune.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«رده تازه‌ای از سیاره‌ها: سیاره‌های پر از یاقوت!»
----------------------------------------------

* گونه‌ی تازه‌ای از #فراسیاره‌ ها (سیاره‌های فراخورشیدی) یافته شده که می‌توانند پر از یاقوت و یاقوت کبود باشند.

یک دسته از فراسیاره‌هایی که تاکنون پیرامون ستارگان دیگر یافته شده سیاره‌های ابرزمین بوده: سیاره‌های سنگی (زمین‌سان) که می‌توانند تا ۱۰ برابر زمین جرم داشته باشند. هنوز چیزهای بسیاری درباره‌ی این اجرام ناشناخته مانده، زیرا نمونه‌ی شناخته شده‌ای از آنها در سامانه‌ی خورشیدی نداریم.

به همین دلیل، یک گروه از اخترشناسان سوییسی و انگلیسی جگونگی شکل‌گیری این اجرام را بررسی کرده‌اند. سیاره‌ها در قرص‌های پیش‌سیاره‌ای گاز و غباری که ستاره‌های نوزاد را در بر گرفته ساخته می‌شوند. دما در این قرص‌ها بسته به دوری و نزدیکی به ستاره متفاوت است. این بر شکل‌گیری نوع کانی‌هایی که در جاهای گوناگون این قرص پدید می‌آید اثر می‌گذارد. دانشمندان می‌گویند این می‌تواند به شکل‌گیری سیاره‌هایی گوناگون با همنهش‌های (ترکیب‌های) متفاوت بیانجامد.

اکنون دانشمندان می‌گویند احتمال دارد رده‌ی تازه‌ای از ابرزمین‌ها را یافته باشند- ابرزمینی پر از یاقوت و یاقوت کبود.

کارولین دورن، نویسنده‌ی اصلی پژوهش و دانشمند فراسیاره‌ها در دانشگاه زوریخ سوییس به اسپیس دات کام کفت: «ما نشان داده‌ایم که گوناگونیِ همنهشی سیاره‌ها -به ویژه ابرزمین‌ها- می‌تواند بسیار گسترده‌تر از چیزی که در گذشته می‌پنداشیم باشد.»

دورن می‌گوید پژوهشگران در گذشته ابرزمین‌ها را سرشار از آهن می‌دانستند -چیزی مانند زمین. این سیاره‌ها می‌بایست در بخش‌های خنک‌تر قرصِ پیش‌سیاره‌ای ساخته می‌شوند.

ولی دورن و همکارانش می‌گویند این رده‌ی تازه‌ی ابرزمین‌ها سرشار از کلسیم و آلومینیوم، و همچنین کانی‌های سرشار از این عنصرها، مانند یاقوت و یاقوت کبود هستند. این سیاره‌ها می‌بایست در بخش‌های داغ‌ترِ قرص پیش‌سیاره‌ای ساخته شوند.

بر پایه‌ی نتیجه‌گیری این دانشمندان، چگالی چنین ابرزمین‌هایی باید ۱۰ تا ۲۰ برابر کمتر از زمین باشند. افزون بر این، آنها به پژوهش گذشته هم اشاره کرده‌اند که در آن، ابرزمین‌هایی با چنین توصیفی یافته شده بود.

برای نمونه، دورن و همکارانش ابرزمین‌های ۵۵ خرچنگ-ئی (55 Cancri e) و "وسپ-۴۷ ئی" (WASP-47 e) را بررسی کردند؛ پژوهشی در گذشته نشان داده بود که آنها به گونه‌ی نامعمولی کم‌چگالند. یک توضیح احتمالی برای این چگالی کم می‌تواند این باشد که جو انبوهی دارند، ولی آنها چنین چیزی را بسیار بعید دانستند زیرا این سیاره‌ها به اندازه‌ای به ستاره‌شان نزدیکند که بی‌اندازه داغند و بنابراین جو انبوهشان احتمالا بسیار پیش از این تبخیر و نابود شده. در یکی دیگر از پژوهش‌های گذشته، سیاره‌ی اچ‌دی ۲۱۹۱۳۴ بی که آن هم به نظر می‌رسد چنین همنهشی داشته باشد بررسی شده بود.

دورن می‌گوید: «بر پایه‌ی مدل‌های ما و همچنین مشاهدات، احتمال بسیاری هست که این سیاره‌های بررسی شده [که بسیار به ستاره‌ی خود نزدیکند] در مقایسه با بیشتر ابرزمین‌ها همنهشِ درونیِ متفاوتی داشته باشند.»

جزییات این پژوهش در شماره‌ی برخطِ ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده است.
---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/12/super-Earths.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky