✍ نقش تکنولوژی در آموزش و تدریس

▪️#پیشرفت_تکنولوژی در دهه‌های اخیر، روش‌های تدریس آموزش و پرورش را متحول کرده‌ است. پس نقش تکنولوژی در آموزش را نمی شود نادیده گرفت اما می‌توانیم بگوییم که میزان استفاده از آن زیاد یا کم هست.

▪️مدارسی که سعی می کنند به روز باشند و برای آموزش و تدریس نهایت استفاده را از تکنولوژی و فناوری روز دنیا می‌کنند به #مدارس_هوشمند مشهور هستند.

✅ دو نوع تمایل یا رویکرد به تکنولوژی داریم:

1⃣ رویکرد High-Tech در یادگیری:

▪️در رویکرد High-Tech از تکنولوژی‌های مختلف برای کمک به دانش‌آموزان در کلاس درس استفاده می شود. تعداد زیادی از #معلمان در کلاس از کامپیوتر و تبلت استفاده می‌کنند. اونها با کمک سیستم مدیریت یادگیری و اپلیکیشن مدرسه از طریق اینترنت به دانش‌آموزان تکلیف می‌دهند.

▪️در رویکرد High-Tech #اینترنت در فضای کلاس جریان دارد، چون منابع نامحدودی را برای دانش‌آموزان فراهم می‌کند. معلمان می توانند از اینترنت برای برقراری ارتباط بین دانش‌آموزان خود و افراد دیگر در سراسر جهان بهره بگیرند.

▪️حالا با همه گیری کرونا دیگر کل #رویکرد_آموزش در دنیا به سمت استفاده زیاد از تکنولوژی رفته است. در ایران هم شرکت های نرم‌افزاری شروع به ارائه‌ی خدمات در حوزه‌ی آموزش و دایاموز (یعنی خود ما) هم نرم افزار مدرسه کرده اند.

2⃣ رویکرد Low-Tech در یادگیری

▪️هرچند تکنولوژی آموزش و پرورش را متحول کرده اما خیلی از معلمان هنوز هم روش تدریس سنتی و میزان استفاده کم از تکنولوژی را ترجیح می دهند. (البته با آمدن #کرونا مجبور هستند بیشتر از تکنولوژی استفاده کنند).

▪️دلیل آنها برای کاربرد کم تکنولوژی در تدریس این است که معتقدند رای بعضی از روش‌های تدریس #حضور_فیزیکی و تعامل بین مربی و دانش‌آموز لازم است. مثلاً، دانش‌آموزانی که درس را خلاصه برداری می‌کنند، به ‌خاطر سپاری بهتری دارند نسبت به وقتی که همان را تایپ می‌کنند.

▪️دلیل دیگر آنها این است که استفاده از تکنولوژی در کلاس می‌تواند باعث تضعیف مهارت‌های املایی و نوشتاری دانش‌آموزانی باشد که از سن پایین از #غلط‌_یاب استفاده می‌کنند.

▪️این مشکلات کم کم حل می شوند، فراموش نکنیم که همیشه همه چیز ایده آل نیست، در نهایت، تطبیق روش های #تدریس مناسب با دانش‌آموزان مختلف خیلی مهم است چون بعضی اوقات دانش‌آموزان با رویکرد Low-Tech همخوانی بهتری دارند.

✅ نمونه‌هایی از رویکرد Low-Tech استفاده کم از تکنولوژی در روش‌های تدریس مختلف آموزش:

▪️دانش آموزان در زمان #یادگیری نیاز به حرکت دارند مثل وقتی که معلم‌ به دانش‌آموز اجازه می‌دهد که با تکان دادن دستش و گرفتن ژست‌های حرکتی صحبت کند.

▪️یادگیری از طریق مشارکت در پروژه شامل #یادگیری_عملی و شرکت در تجربیات عملی هست. دانش‌آموزان به جای اینکه بخواهند از طریق دنیای مجازی آموزش ببینند می‌توانند در کارهای میدانی، اردوهای آموزشی و پروژه‌ها یا مطالعات موردی شرکت کنند و دانشی که در کلاس یاد گرفتند را در دنیای واقعی اجرا کنند.
   
▪️بسیاری از تعلیمات #فنی_و_حرفه‌_ای یا عملی رو نمی‌شود در دنیای مجازی یاد گرفت این آموزش ها می توانند تجربیات آزمایشگاهی یا حتی نجاری باشند.

✅ روش های تدریس

▪️همان طور که در تصویر می بینید از طریق این رویکردهای متفاوت برای یادگیری، #معلمان می‌تواننو به درک بهتری از بهترین روش تدریس برای اداره کلاسشون، پیاده‌سازی دستورالعمل‌ها و ارتباط با دانش‌آموزها برسند.

▪️در هر دسته از محوریت معلم یا دانش‌آموز و میزان استفاده از #تکنولوژی، نقش‌ رفتاری مشخصی برای معلم وجود دارد که می تواند با کمک این‌ها ترکیب منحصر به فردی از شیوه‌های یادگیری و ارزیابی داشته باشد.

#مدیریت_آموزشی
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ مدل طراحی آموزشی
#موریسون، #راس، #کمپ

✅ طراحی آموزشی:

▪️همانطور که یک نقشه کش برای آینده خود دست به طراحی می زند، تمامی #معلمان در کلاس درس نیاز به طراحی و ترسیم نوعی طرح برای آینده هستند. طراحی آموزشی از جمله مهمترین پیش زمینه هایی است که باید توسط معلم رعایت شود.

▪️طراحی آموزشی، پیش بینی و تنظیم رویدادهای آموزشی بر اساس اهداف، محتوا و امکانات موجود با توجه به #ساخت_شناختی و ویژگیهای دانش آموزان، تعریف شده است.

✅ مراحل طراحی آموزشی به صورت زیر می باشد:

▪️هدف از #طراحی_آموزشی، فراهم کردن امکانات یادگیری مورد نیاز است، زیرا انتخاب فعالیت های یادگیری مؤثر و مناسب، عامل مهمی در فرآیند طراحی یک درس محسوب می شود.

▪️قبل از شروع #تدریس توسط معلم، وی باید همه چیز را پیش بینی و آماده کند و برنامه ی خود را بنویسد.

▪️اما با توجه به این که #فرآیند_تدریس، هیچ وقت نمی تواند کامل باشد، برنامه های طراحی شده باید انعطاف پذیر باشند و پیوسته مرتب و به روز شوند.

✅ در تمامی الگوهای طراحی آموزشی، چهار مرحله اساسی مشاهده می شود:

▪️مرحله اول:
تنظیم اهداف آموزشی

▪️مرحله دوم:
تحلیل موقعیت آموزشی

▪️مرحله سوم:
تحلیل و تعیین محتوا، روش ها و وسایل آموزشی

▪️مرحله چهارم:
تحلیل و تعیین نظام ارزشیابی

#مدل_مفهومی
#مدل_مدیریت
#مدیریت_آموزشی
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

معلمی تعاملی و فرایند آموزش و پرورش
✍ #دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ #معلمی_تعاملی مثلثی است که از سه ضلع تعاملات، پروش و آموزش تحصیلی به شرح زیر تشکیل شده است:

🔴 اول؛ تعاملات (معلمی تعاملی):

ملعمی تعاملی قبل از هر چیز نوعی نگرش است که بر اساس آن فرایند آموزش و پرورش یک سویه نبوده و ابعاد مختلفی از نظام های ارتباطی و مناسبات بین #معلمان و دانش آموزان را در بر می گیرد. این تعاملات عمدتاً شامل: «تیم سازی، ارتباطات بازخورد مدار، رهبری و انگیزش، حل مسأله و انتقال تجربه» می باشد.

🔴 دوم؛ پرورش دانش آموز:

در دیدگاه تعاملی پرورش #دانش_آموز اهمیتی دوچندان دارد و ابعادی همچون: «خط مشی های دانش آموزی، رهبری و انگیزش، کیفیت زندگی تحصیلی و ارزیابی های مستمر» را شامل می شود.

🔴 سوم؛ آموزش دانش آموز:

در فرایند #آموزش_تعاملی دانش آموزان ضمن حفظ و تأکید شیوه ها و جلوه های معلمی ابعادی مانند: «مدیریت دانش، فناوری آموزشی، نظریه های نوین یادگیری و ارتباطات بازخورد مدار» مورد توجه قرار می گیرد.

#مدل_مفهومی
#مدل_مدیریت
#مدیریت_آموزشی
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ منشور معلم
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ هر گونه #تحول_اساسي در جامعه مستلزم متحول شدن نظام آموزشي است و محور اصلي پيشرفت هر نظام آموزشي «کيفيت عملكرد معلم» مي باشد. «معلم» به عنوان مهمترين ركن تعليم و تربيت در پرورش ابعاد آموزشي، اعتقادي، عاطفي، اخلاقي، سياسي، اجتماعي و... دانش آموزان مستقيماً دخالت دارد؛ و در تربيت نيروي انساني مورد نياز جامعه نقش اساسی ايفا مي نماید.

✅ بنا به تعبیر #شهید_مطهری گرایش عمومی به آموزش و پرورش یکی از پدیده های مشخص قرن حاضر است که ارکان آن نقش مهمی در تعالی جامعه دارد. پس ضروری است این ارکان را شناخته و آن را با نیازهای جامعه متناسب سازیم. تعلیم و تربیت چهار رکن اساسی دارد که عبارتند از:

1⃣ مبانی تعلیم و تربیت:

در آن دو موضوع؛ #اهداف مطلق و نسبی (که غرض و غایت تعلیم و تربیت است) و اصول و قواعد ضروری تعلیم و تربیت مورد بررسی قرار می گیرد.

2⃣ مربی و معلم:

سخن اساسی در رکن دوم آنست که معلم و مربی باید آن چه را كه می خواهد تعلیم دهد، خود دارا باشد. یعنی #مربی نباید بدون علم، به تعلیم افراد بپردازد.

3⃣ انسانِ مورد تعلیم و تربیت:

بر این اساس انسان تنها موجودی است كه تحول و دگرگونی بسیار می پذیرد. از این رو #معلمان و مربیان باید به اصول حاكم بر تعلیم و تربیت انسان توجه لازم و كافی داشته باشند.

4⃣ مواد تعلیم و تربیت:

شامل مواردی همچون؛ تعقل، خلاقیت، دانش، تماس با اندیشه های مهم، ارزش های معنوی، مهارت، سازگاری با زندگی، سلامت بدنی و روانی، تغییر #شخصیت و... می باشد.

✅ مواد مذكور، كلیاتی هستند كه مطلوبیت آن ها مورد تردید نیست، اما آن چه كه می بایست مورد بررسی قرارگیرد، بیان ملاك ها و اصول و انگیزه های آن مواد می باشد. مثلاً هر چند تعقل و تقویتِ آن از مواد مهم تربیتی هستند، اما این سؤال مطرح است كه چگونه باید تعقل را در افراد پرورش داد؟ جلوه های معلمی در دو حالت بررسی می گیرد.

▪️ در حالت اول به صورت «اخلاقی، رفتاری، ارتباطی، علمی و اجتماعی» در چارچوب یک نظام ارزشی که به #رفتار_معلم جهت می دهد.

▪️در حالت دوم به صورت نظریه ها، راهبردها و راهکارهای عملیاتی مطرح می شود. با عنایت به ارکان ذکر شده برای آن که نظام تعلیم و تربیت در کشور کاربردی و متناسب با گفتمان #پیشرفت اسلامی، گام دوم بیانیه انقلاب، سند بنیادین تحول آموزش و پرورش و نیازهای اساسی جامعه باشد می بایست راهبردهای زیر مورد توجه قرار گیرد:

✅ بی شک مهمترین عنصر و عامل در فرآیند تعلیم و تربیت معلمان هستند. لذا از مهمترین و ضروری ترین کارها در این راستا ارتقای منزلت اجتماعی معلمان و فراهم ساختن زمینه زندگی متناسب با شأن آن هاست. رفع مشکلات معیشتی معلمان، شناسایی و جذب متخصصان و افراد توانمند برای ورود به این شغل، ایجاد زمینه های بروز خلاقیت و نوآوری معلمان در #فرآیند_تدریس و نقش آفرینی آن ها در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری های آموزشی از مهمترین مصادیق این امر می باشد.

✅ #معلمی در معنای واقعی کلمه وقتی تحقق می یابد که به عنوان یک وظیفه ی دینی به آن نگریسته شود. به بیان دیگر زمانی که می گویند؛ «معلمی شغل انبیاست» یعنی معلم، تدریس را به عنوان عبادت و وظیفة معنوی انجام می دهد و مدرس معنوی است نه مدرس شغلی. معلم درس می دهد تا فرزندان چیزی فراگرفته و جامعه را از تباهی و ظلمت نجات دهند و خودش نیز ارشاد گردد.

✅ زمانی که این چنین آموزگاری درس می دهد کاملاً از #کیفیت_تدریس و حرکات او می توان چنین حسی را درک کرد. زیرا فطرت انسان ها خدایی است، پس فطرتِ خدایی شنونده، با حالت معنوی گوینده، هم جنس هستند و یکدیگر را جذب می کنند. برهمین اساس «جلوه های معلمی» همچون جریان نوری مسیر زندگی انسان را روشن می کند و هیچگاه نمی توان آن را پنهان کرد چرا که؛ «پری رو تاب مستوری ندارد!..(جامی)»

🔺منبع: فصلنامه آموزشی، تحلیلی #رشد_مشاور_مدرسه،
🔻دوره هفدهم، شماره ۴، تابستان ۱۴۰۱

#مدیریت_آموزشی
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ ارکان اساسی تعلیم و تربیت
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

تعلیم و تربیت چهار رکن اساسی دارد که عبارتند از:

1⃣ مبانی تعلیم و تربیت:

در آن دو موضوع؛ #اهداف مطلق و نسبی (که غرض و غایت تعلیم و تربیت است) و اصول و قواعد ضروری تعلیم و تربیت مورد بررسی قرار می گیرد.

2⃣ مربی و معلم:

سخن اساسی در رکن دوم آنست که معلم و مربی باید آن چه را كه می خواهد تعلیم دهد، خود دارا باشد. یعنی #مربی نباید بدون علم، به تعلیم افراد بپردازد.

3⃣ انسانِ مورد تعلیم و تربیت:

بر این اساس انسان تنها موجودی است كه تحول و دگرگونی بسیار می پذیرد. از این رو #معلمان و مربیان باید به اصول حاكم بر تعلیم و تربیت انسان توجه لازم و كافی داشته باشند.

4⃣ مواد تعلیم و تربیت:

شامل مواردی همچون؛ تعقل، خلاقیت، دانش، تماس با اندیشه های مهم، ارزش های معنوی، مهارت، سازگاری با زندگی، سلامت بدنی و روانی، تغییر #شخصیت و... می باشد.

#مدیریت_آموزشی
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ دغدغه های مدرسه ای
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ «بوی ماه مهر ماه مهربان!» خداوند مرحوم #قیصر_امین پور سراینده این شعر خاطره انگیز را رحمت کند. حتماً به یاد دارید که سال ها یکی از ابزارهای مهم تبلیغاتی صدا و سیما و مدارس در ابتدای سال تحصیلی برای برانگیختن دانش آموزان به درس و مدرسه پخش مکرر این سرود بود. هر چند در دوران دانش آموزی بنده و بسیاری از همکلاسی ها و اطرافیانم هیچ گاه تحت تأثیر جنبه های تبلیغاتی این سرود قرار نگرفتیم و هر سال در ابتدای مهر و همزمان با بازگشایی مدارس به دلیل محیط خاص مدارس آن زمان در دل احساس ناراحتی داشتیم اما به هر حال جنبه های نوستالوژیک آن کماکان باقی است. امروز جو مدارس با گذشته بسیار متفاوت شده است. شاید همان رویکرد فرزند سالاری که سال هاست در جامعه فراگیر شده به مدارس نیز به گونه ای سرایت کرده و رفتار معلمان و کادر آموزشی را تحت تأثیر قرار داده است اما واقعیت این که هنوز هم نتوانسته ایم محیط آموزشی را آن چنان که باید برای فرزندانمان برانگیزاننده کنیم.

✅ این درست است که دیگر در مدارس خبر از تنبیه فیزیکی و ناظم های سخت گیر و #معلمان عبوس نیست اما کماکان مهرماه برای بسیاری از دانش آموزان و حتی والدین خیلی هم بوی مهربانی نیست! تقریباً از آموزش رایگان که حق همه مردم است هیچ خبری نیست. سطح کیفی مدارس دولتی اکثراً آن چنان پایین است که والدینی که دغدغه ی آینده ی فرزندانشان را دارند با هر زور و زحمتی که شده تلاش می کنند عزیزان خود را در مدارس غیر انتفاعی با کیفیت بالاتر ثبت نام نمایند و علیرغم قوانین به ظاهر سفت و سخت هر مدرسه به بهانه ای می خواهد از والدین برای اداره محیط آموزشی خود پول دریافت کند و این چنین قانون نقض می شود. با توجه به وضعیت پنجره جمعیتی کشور و کاهش چشمگیر زاد و ولد امروز اهمیت چگونگی تربیت فرزندان و دانش آموزان کشور یا به اصطلاح امور آموزشی و پرورشی آن ها دو چندان شده است.

✅ با وجود تلاش های صورت گرفته در نظام آموزشی ما چند نکته کماکان مطابق با استانداردهای روز نیست.

▪️اول بحث فضای فیزیکی #مدارس است که همچنان سرانه آموزشی ما با استانداردها فاصله بسیاری دارد.
▪️دوم بحث بهره گیری از زمین های بازی و ورزشی، آزمایشگاه ها و کارگاه های آموزشی است که در بسیاری از مراکز آموزشی در حد استاندارد و مطلوب وجود ندارد.
▪️سوم فقدان نگاه مهارت محور است. با این که مطالعات بسیاری در کشور مربوط به این موضوع صورت پذیرفته اما هنوز آموزش های ما آنچنان که باید #مهارت_محور و معطوف به تربیت فرزندان برای فعالیت های اجتماعی آینده نیست.
▪️چهارم کیفیت محتوا و کادر آموزشی مدارس است که:

▪️اولا به صورت ناهمگون است و
▪️ثانیاَ از سطح کیفی مطلوبی برخوردار نیست.

✅ البته این ها تمام ماجرا نیست. قطعاً مسائل فراوان دیگری وجود دارد که خانواده ها و نظام آموزشی کشور با آن دست به گریبان است و کیفیت آموزش در کشور را تهدید می کند. نکته حائز اهمیت این است که به تعبیر امام راحل باید دبستان را دریابیم که دانشگاه دیر است. این جمله بدان معناست که مهم ترین نقطه ی ساخت آینده ی کشور حوزه آموزش و پرورش است که می تواند با تربیت آینده سازان زمینه ساز پیشرفت کشور باشد. هر چند بعد از پیروزی انقلاب در این حوزه تحولات چشمگیری رخ داده است اما کماکان تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله بسیاری داریم. باید نسبت به اهمیت آموزش و پرورش و تربیت #آینده_سازان کشور باور و ایمان واقعی و به دور از شعار داشته باشیم تا آینده کشور را تضمین نماییم.

🔺منبع: #هفته_نامه_نخست،
🔻پنجشنبه ۲۴ شهریور ۱۴۰۱، شماره ۹۳۵

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ و بازهم سخن از ضرورت آموزش
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ می‌خواهم باز هم از ضرورت و اهمیت #آموزش سخن بگویم. هر چقدر در این راستا بگوییم، بنویسیم، بشنویم باز هم کم است و باید همواره خود را مدیون و مرهون این عرصه بدانیم. در سه سال اخیر به خاطر همه گیری کرونا آموزش در کشور ما هم در سطح آموزش عالی و هم در سطح آموزش و پرورش به شدت آسیب دیده است. خصوصاً برای دانش آموزانی که در مقاطع پایه تحصیلی قرار داشتند و هرگز قبل از آن رنگ مدرسه را ندیده بودند این مسأله اثرات بیشتری داشت. اکنون که همه گیری کرونا تقریباً کنترل شده و مدارس حضوری گردیده دوباره فرصتی فراهم شده است که نظام آموزشی کشور بازسازی شود و جبران مافات گردد.

✅ هر چند اثرات این آسیب تا چند سال قابل جبران نخواهد بود خصوصاً وقتی به یاد آوریم به دلیل خانه نشینی و انجام امور مدرسه و دانشگاه در #اینترنت اعتیاد نسل جوان و نوجوان به فضای مجازی بسیار بیشتر گردیده است اما در هر صورت ما وظیفه داریم چه در جایگاه متولیان امر آموزش در مدارس و دانشگاه ها و چه در جایگاه والدین نسبت به جبران عقب ماندگی های گذشته و یا کیفیت نامطلوب آموزش در چند سال اخیر (به دلیل غیرحضوری بودن) اقدامات موثری انجام دهیم. در ایام کرونا اتفاقات متعددی در ارتباط با موضوع آموزش رخ داد؛ کوچ مجازی را تجربه کردیم، عصر دو فضایی را چشیدیم، آموزش‌های شناور را باور کردیم و عصر خوشه‌ای به اطلاعات را از سر گذراندیم.

✅ همه ی این موارد علاوه بر ایجاد تغییر در استانداردهای آموزشی تجارب جدید را در اختیار متولیان امر برای برنامه ریزی مجدد در شیوه های آموزشی ارائه داد. بر همین اساس بر مبنای اتفاقات صورت گرفته و همچنین تجارب جدید باید تقویت زیرساخت‌های آموزشی در دوران هیجانی پساکرونا به عنوان یک ضرورت مورد توجه قرار گیرد. تحول، تغییر و جبران مسائلی که ویروس منحوس کرونا بر #نظام_آموزشی کشور وارد ساخته است، باید در چند مرحله اتفاق افتد؛ در ابتدا لازم است محتوا تغییر کند و کتاب‌های‌ درسی به نوعی بررسی و مرور درس‌های سال‌های گذشته باشد چراکه یادگیری آن‌ها برای پایه‌های بعد الزام‌آور است و آموزش و پرورش نباید مانند سال‌های گذشته همان کتاب‌ها را به دانش‌آموزان ارایه دهد.

✅ شیوه‌های تدریس باید تغییر کند؛ از آنجایی که محتوا عوض می‌شود، باید شیوه‌های تدریس جدید نیز به #معلمان آموزش داده شود تا با شیوه جدید، محتوایی جدید را آموزش دهند. همه این مسائل مستلزم بررسی‌های بسیار در این باره است. به عنوان مثال در دوران کرونا تجربه نشان داد که فضای مجازی می‌تواند به‌عنوان یک منبع مکمل به غنی‌سازی یادگیری و تنوع بخشیدن به منابع یادگیری شناخته شود. باید باور کنیم و ایمان کامل داشته باشیم که مسیر پیشرفت کشور راهی جز توسعه نظام های آموزشی ندارد. اگر می خواهیم به توفیقات روز دست یابیم باید نگاه دانش بنیان و پیشران نسبت به مسائل و پدیده های جاری داشته باشیم.

✅ خصوصاً امسال که با عنوان «تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین» مزین گردیده است باید در این مسیر فرصت های مناسب را شناسایی کنیم و کشور را در مسیر #پیشرفت حداکثری قرار دهیم. آموزش موضوع بسیار مهمی است که در تمام دنیا به عنوان زیرساخت اساسی توسعه و پیشرفت کشورها محسوب می گردد. پس ساده انگاری اصول آموزشی و در نظر نداشتن استانداردها سبب می شود آینده کشور به مخاطره افتد. خصوصاً عده ای سعی دارند در هر فضای التهابی جامعه پای دانش آموزان و دانشجویان را به میان آورند و عملاً به این امر مهم آسیب وارد سازند. وجه المصالحه قرار دادن آموزش برای رسیدن به اهداف هیجانی، سیاسی و ... گناهی نابخشودنی است که می تواند آسیب ها و هزینه های فراوانی به دنبال داشته باشد.

🔺منبع: #هفته_نامه_نخست،
🔻پنجشنبه ۵ آبان ۱۴۰۱، شماره ۹۳۹

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ تکنیک های مدیریت کلاس

✅ اصول مدیریت کلاس

▪از مهم ترین #اصول_کلاس_داری، کارایی و جامع الاطراف بودن معلم است. معلم کارا معلمی است که بر مطالب درسی تسلط دارد، کارها و اعمال او سازمان یافته و منظم و دارای اعتماد به نفس است، به دانش آموزان نیز اعتماد می کند، بذله گو و شکیباست.

▪جامع الاطراف بودن معلم، دومین پیش در آمد برای اعمال #مدیریت بر کلاس است. معلمان سه گونه اند:

1⃣ توضیح دهنده

#معلم_توضیح_دهنده بر موضوع درس تسلط دارد ، اما آگاهی او از روش تدریس اندک است. تدریس او بر محور سخن رانی و توضیح استوار است. برخی دانش آموزان با او همراه هستند.

2⃣ مشارکت دهنده

#معلم_مشارکت_دهنده بر موضوع درس تسلط دارد و افزون بر آن ، با روش تدریس نیز آشناست. چنین معلمی می کوشد تا از فعالیت های جالب بهره گیرد، دانش آموزان را در کارها مشارکت دهد، و در عین حال مدیریت صحیحی را در کلاس اعمال کند.

3⃣ توانمند ساز

▪#معلم_توانمندساز در مرحله ی عالی قرار دارد. او نه فقط موضوع درس و روش تدریس را به خوبی می شناسد، بلکه به تفکرات و احساسات دانش آموزان نیز توجه دارد.

▪چنین معلمی اعتماد به نفس بالایی دارد، به حدی که دانش آموزان را در مدیریت کلاس درس سهیم می کند یا این که کلاس درس را یکسره به آنان می سپارد و خود راهنما می شود، با گفت و گو و مشورت با دانش آموزان #تصمیم می گیرد تا در آنان توان یادگیری را عملی سازد.

✅ روش های مدیریت کلاس

▪انتخاب روش صحیح #مدیریت_کلاس_درس و سازمان دهی آن از علائم موفقیت معلم به شمار می رود. معلم باید بداند کلاس درس او محیطی چند بعدی است و شامل افراد گوناگون با احساسات و استعدادهای متفاوت است که نمی توان برای همه ی آنان نسخه ی ثابت داشت. حوادث و مشکلات کلاس درس او نیز چند بعدی هستند ، هر لحظه به نحوی خاص شکل می پذیرند و غیر قابل پیش بینی اند.

▪اداره کردن چنین محیطی، نیازمند تصمیمات آنی و اقدامات سریع و مداوم است و به مهارت های خاص مدیریتی و گاهی تلفیقی از چند روش #مدیریتی نیاز دارد. در این جا سه روش مدیریت کلاس درس ارائه می شود.

1⃣ #روش_رفتارگرایانه

▪#رویکرد_رفتارگرایانه به این نکته تأکید دارد که معلم باید تصمیمی اتخاذ کند تا در کلاس درس او مشکلی به وجود نیاید. از آغاز سال تحصیلی ، معلم موظف است قوانین و مقررات کلاس درس را وضع کند. دانش آموزان نیز موظف اند آن قوانین را اجرا کنند.

▪فرایند تقویت از طریق پاداش دادن به #رفتارهای_مطلوب و پس گرفتن امتیاز در صورت بروز رفتارهای غیر مطلوب، در این روش مؤثر است . اقتدار معلم در این روش کاملاً محفوظ است و معلم در وضع و حفظ مقررات کلاس از این اقتدار بهره می جوید.

2⃣ #روش_تعامل_گرایانه

▪دانش آموزان در اقتدار #معلم سهیم هستند و معلم در نهایت مسئول کلاس است. دانش آموزان توسط راهنمایی های معلم تصمیماتی را اتخاذ می کنند و با مشارکت دانش آموزان مقررات کلاس وضع می شود.

▪مشکلات کلاس پیامد طبیعی حضور #دانش_آموزان تلقی می شود، غیر منتظره به نظر نمی رسد و مانند فعالیت های حل مسئله در کلاس ، مورد توجه قرار می گیرد و حل و فصل می شود.

3⃣ #روش_غیرمداخله_جویانه

▪این روش حد وسط دو روش رفتار گرایانه و #تعامل_گرایانه است. مداخله ی معلم در حل مشکلات کلاس بسیار اندک است. هدف اصلی در این روش ، ارتقای رشد فردی دانش آموزان و آزادی آنان است.

▪#معلمان در این روش با دانش آموزان خود رابطه ی مشاوره ای دارند و معلم در فعالیت های کلاسی نقش حمایتی از دانش آموز دارد. این روش حداقل اقتدار را برای معلم در نظر می گیرد و به جای آن بیشتر به تقویت روابط میان معلم و دانش آموز تأکید دارد.

✅ نتیجه گیری

▪به طور کلی نمی توان گفت کدام روش کارامدتر یا فاقد کارایی است. روشی برای معلم کارامد است که بهترین نتیجه را در کلاس درس او داشته باشد. بنابراین معلم باید روش های متعدد را در کلاس خود بیازماید و کارامدترین را انتخاب کند. البته به صراحت نمی توان گفت، شمارمعلمانی که از نظر سبک یکی از روش های مدیریت #رفتارگرایانه یا تعامل گرایانه یا غیر مداخله جو را اعمال می کنند؛ اندک است.

▪اکثر معلمان بدون اینکه از روش #مدیریت_کلاس درس خود آگاه باشند ، ترکیبی از سه نوع مدیریت را مورد استفاده قرار می دهند. این معلمان روش مدیریت صحیح و علمی و استاندارد را در هر لحظه از زمان تدریس خود به کار می گیرند و کلاس درس آن ها همیشه فعال و زنده و پر از نشاط و انگیزه ی یادگیری است.

#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar