مدیریت خطرپذیری در کاربری زمین های شهری
✍ #دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ یکی از موضوعات بسیار اساسی و مهم در فرایند مدیریت، ایمنی و #تاب_آوری شهری «برنامه ریزی کاربری زمین» با رویکرد پوشش نیازهای آینده بر مبنای میزان خطرپذیری است. زمانی که مبنای خطرپذیری در برنامه ریزی کاربری زمین مورد توجه قرار می گیرد ریسک شهرسازی یا خطرپذیری شهرها در برابر بحران های طبیعی کاهش می یابد و توسعه پایدار شهرها تسهیل می گردد. «توسعه شهرنشینی و افزایش جمعیت شهری، استفاده از زمین بدون برنامه ریزی صحیح کاربری آن، بهره برداری نادرست انسان از منابع طبیعی، دست کاری حریم مسیل ها و رودخانه ها، تراکم ساختمان ها و کمبود فضاهای باز شهری، ضعف برنامه ریزی، طراحی نامناسب ساختمان ها، عدم اجرای اصولی پروژه های عمرانی و اسکان در اراضی در معرض خطر و ... » در عصر حاضر سبب تبدیل مناطق شهری به مکان های آسیب پذیر در برابر بلاهای طبیعی گردیده است.

✅ بررسی و مطالعه وضعیت موجود بیشتر شهرهای کشور حاکی از جاگیری آنها در فضاها و مناطق پرریسک و پرخطر و همچنین رشد و توسعه نامتوازن گستره ی شهری است که باعث گردیده آن ها در معرض آسیب پذیری بحران های طبیعی قرار بگیرند. متأسفانه وضعیت فعلی کاربری زمین های شهری ما به صورتی است که موضوع مدیریت و کاهش خطرپذیری قبل از استقرار شهرها و المان های شهری و انتخاب مکان یابی مناسب برای استقرار آنها مورد نظر قرار نگرفته است. به عنوان مثال وقوع سیل های فراوان در کشور نشان می دهد، انجام اقدامات سازه ای بر روی رودخانه ها به تنهایی قادر نخواهد بود از بحران ناشی از وقوع سیل پیشگیری نماید. لذا باید فعالیت های کاهش #خطرپذیری سیل هماهنگ و همراستا با سایر اقدامات در زمینه مدیریت بحران به عنوان بخش اصلی برنامه ریزی شهری (و نه به عنوان برنامه ای جداگانه) مورد توجه قرار گیرد.

✅ این امر در مورد سایر بحران ها نیز قابل تعمیم است که بر اهمیت بهره مندی از نگاه راهبردی و جامع با در نظر داشتن مدیریت خطرپذیری در کابری زمین های شهری تأکید می نماید. #مدیریت_شهری وظیفه دارد در فرایند شهرسازی و توسعه فعالیت های عمران خود اهمیت و ارتباط تنگاتنگ مدیریت خطرپذیری در برنامه ریزی کاربری زمین را مورد توجه قرار دهد و در ایجاد بسترهای ایمن برای استقرار کاربری های جدید و همچنین انتقال و تغییر کاربری های موجود در پهنه های پرخطر اقدام نماید. به منظور تضمین توسعه شهری تاب آور و همچنین در جهت قانونمندی و محدود کردن در معرض قرارگیری شهرها و کاربری های مهم و حیاتی و کاهش آسیب پذیری های فیزیکی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی آنها در برابر بحران های طبیعی پیوست مدیریت خطرپذیری در برنامه ریزی کاربری زمین که هسته برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد، امری حیاتی است.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻یکشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۱، شماره ۳۶۸۶

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ شهر ترمیمی
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ قانون شناسی و قانون مداری یک اتفاق بسیار مثبت و سبب ایجاد نظم حداکثری و رشد و پیشرفت جوامع مختلف می گردد. اما در این بین نکته قابل توجه محدودیت هایی است که بعضاً به دلیل ناکارآمدی برخی قوانین به وجود می آید که می تواند سبب بروز مشکلاتی شود. به عنوان مثال اگر فردی جرمی مرتکب شده و قانون مجرم را به زندان محکوم کرده باشد زندان رفتن این فرد می تواند اثرات و پیامدهای ناگواری به همراه آورد. از هزینه هایی که در نگهداری زندانیان بر دوش دولت می افتد بگیرید تا تبعات گسترده اجتماعی و خانوادگی که به خاطر زندانی شدن یک #شهروند گریبان گیر جامعه می شود. در این حالت باید به دنبال راهکارهایی بود که به عنوان ابزاری در خدمت قانون قرار گیرد و امور را با هزینه و انرژی کمتری پیش ببرد. (همانند مجازات های جانشین حبس در مثال ذکر شده). تجربه نشان داده بسیاری از برخوردهای قهری در حوزه اجتماعی کارساز نبوده است لذا باید به دنبال پیاده سازی عدالت ترمیمی بود. عدالت ترمیمی لزوماً به معنای حذف تنبیه و مجازات نیست بلکه قصد آن حل اختلاف بین مردم از طریق صلح، سازش و پوشش تمامی مشکلات ایجاد شده از جرم و تخلف است. در کشورهای توسعه یافته رویکرد استفاده از ابزارهای رسمی و دولتی روز به روز کاهش یافته و به سمت بهره گیری از سایر ظرفیت های اجتماعی سوق داده شده است. یکی از مهم ترین این موارد رویکرد «شهر ترمیمی» است.

✅ #شهر_ترمیمی متخصصین حقوق، جامعه شناسی و مدیریت و برنامه ریزی شهری را به کار می گیرد و از طریق جرم شناسی، جامعه شناسی و فرهنگ به دنبال کاهش بزه و بستر تخلفات شهری و حل اختلاف بین مردم از طریق صلح و سازش با ابزار میانجیگری و بر اساس رویکرد تعاملی، همدلی و توسعه فرهنگ گفت و گو و مدارا میان شهروندان است. بدین شکل رویکرد «حل مسأله در چارچوب قانون» جایگزین رویکرد مهارت افزایی برای اجرای قانون می شود. در این حالت ضمن قانون مداری و رعایت اصول آن انجام تسهیل گرانه امور با هزینه کمتر به همراه رویکرد حل مسائل دنبال می گردد که هدف اساسی آن بهبود روابط انسان‌ها به صورت ترمیمی است. فرآیند‌های رسمی برای حل منازعات مردمی در دادگاه مناسب نبوده و گاهی سبب افزایش منازعات می‌شود. به عنوان مثال گاهی یک اختلاف زناشویی که به دادگاه خانواده کشیده می شود ممکن است طرفین را درگیرچندین شکایت علیه یکدیگر نماید. اما اگر رویکرد ترمیمی براساس دیدگاه تعاملی و مصالحه دنبال شود تا حد زیادی می توان از این اتفاق پیش گیری نمود. #مدیریت_شهری می تواند از طریق توسعه دیدگاه شهر ترمیمی مسائل شهر و شهروندان را با حداقل هزینه حل و فصل نماید.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻یکشنبه ۲۹ خرداد ۱۴۰۱، شماره ۳۶۹۲

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ به نفع مردم
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ انتقال پادگان های کشور به بیرون شهرها حدوداً از شانزده سال پیش مطرح گردیده است. در همین راستا انتقال پادگان لشکر ۷۷ ثامن الائمه(ع) به خارج از شهر مشهد مقدس به عنوان یکی از موضوعات چالشی سال های اخیر #مدیریت_شهری به آرزوی دست نیافتنی تبدیل شده بود. اما به هر حال با اهتمام مدیریت شهری و همراهی آستان قدس رضوی و ارتش اکنون این مهم محقق گردیده است و هشتک به «نفع مردم» یا «برای مردم» خبر از تصمیمی مناسب با رویکرد سیستمی و مبتنی بر منافع مردم می دهد. این مهم علاوه بر این که به خاطر راهگشایی وسیعی که برای مردم رخ می دهد مهم است از منظری دیگر نیز قابل توجه می باشد و آن ارتباط بین نهادی در کلان شهر مشهد مقدس است. امری که می تواند در عرصه های گسترده دیگری نیز تکرار شود تا با تصمیمات راهبردی و مناسب منافع حداکثری مردم در جهت پیشرفت شهر دنبال گردد. متأسفانه نظام مدیریت در کشور ما از این گونه اقدامات و تصمیمات که ماحصل مشارکت و همت مضاعف نهادهای عمومی در پیشرفت کشور است کم دارد. به بیان دیگر معضلات و محدودیت های فراوانی در حوزه های مختلف تقنین و اجرا وجود دارد که اگر مدیران کلان در سطوح مختلف کشور با هم اندیشی و همکاری متقابل نسبت به حل آن اهتمام ورزند مساله های بسیاری از مردم حل و فصل خواهد شد.

✅ در یکی از بندهای چرخش های تحول آفرین سند چشم انداز جهان شهر برکت و کرامت موضوع «مدیریت هماهنگ و تقسیم کار بین نهادی به جای مدیریت جزیره ای و برنامه های بخشی» مورد توجه قرار گرفته است. این امر علاوه بر این که کاهش هزینه های زیادی که ماحصل موازی کاری است را به دنبال دارد امور مردم را به صورت راهبردی بهینه و روان می سازد و همچنین پیشرفت شهر و رفاه و رضایت شهروندان را نیز به همراه دارد. اکنون که تا تحقق مدیریت واحد شهری فاصله فراوانی داریم این چنین اقدامات و تصمیم های گروهی مقامات رده بالای کلان شهرها می تواند در عمل یکپارچگی و وحدت عمومی در مسیر پیشرفت و توسعه شهری را ایجاد نماید. انتقال پادگان به خارج از شهر و فضای گسترده ای که در اختیار مردم قرار می گیرد تنها بخشی از اتفاق خوب در این راستا است. بخش دیگر آن تجربه ارزنده ای است که این مهم برای مسئولان محلی به همراه دارد که می توان در عرصه های بسیاری با در نظر گرفتن منابع آحاد شهروندان و به نفع همه مردم اقدامات موثری انجام داد. #توسعه_شهر از مسیر ارتباطات موثر و همدلی عمومی مردم و مسئولان شهر می گذرد پس پای همه اقداماتی که به نفع مردم است همه با هم تمام قد بایستیم.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻سه‌شنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۱، شماره ۳۶۹۴

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ دانش بینان های شهری
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ #مدیریت_شهری با تنوع، تکثر و پیچیدگی های فراونی در حوزه فرایندی مواجه است. مجموعه گسترده ای از «کلان فرآیند، گروه فرایندی، فرایند، فعالیت و گام» جهت رسیدن به برنامه های سازمانی پیش بینی شده است که هر یک نقش مهمی در تحقق اهداف سیستم دارد. شهرداری ها برای ارائه خدمات به شهروندان در حوزه های مختلف فنی، عمرانی، معماری، شهرسازی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، حمل و نقل و ... باید از مجموعه نیروهای دانشی و متخصص بهره مند باشند و همچنین در همین راستا دانش و فناوری روز را در تمامی عرصه ها به کار گیرند. شهرهای دانش بنیان عامل اساسی توسعه ملی هستند.

✅ #کلان_شهرها و جهان شهرها امروز در عرصه رقابتی تنگانگ برای به دست آوردن جایگاه جهانی و منطقه ای قرار گرفته اند. این رقابت هنگامی شدت بیشتری می یابد که فناوری های ارتباطات و اطلاعات و همچنین مقولاتی همچون اینترنت اشیا، متاورس، واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و ... خود را به عنوان پدیده های فرامدرن به عرصه خدمات شهری عرضه کرده اند. برای تحقق این مهم به مجموعه های دانش بنیان در حوزه های تخصصی شهری نیاز اساسی وجود دارد که بتوانند با به کارگیری دانش روز در زمینه های مختلفی که شهرداری ها خدمات ارائه می کنند سیستم مدیریت شهری را در مسیر نیل به اهداف و توسعه سازمانی یاری نمایند.

✅ روش های قدیمی #توسعه_شهری در جهان امروز دیگر کارایی ندارند بر این اساس اقتصاد شهری نوین خصوصاً در حوزه درآمدهای پایدار شهری باید رویکردها و روش های خود را بر پایه علم روز تازه گردانی نماید. دانش محوری از ارکان پیشرفت و توسعه پایدار شهری است که باید در تمامی روندها و فرایندها مورد توجه قرار گیرد. ارتباط مؤثر، هدفمند، برنامه ریزی شده و مبتنی بر محصول مدیریت شهری با مراکز آموزشی دولتی و خصوصی، دانشگاه ها، کارخانه های نوآوری، پارک های علم و فناوری و... از مهم ترین اقدامات در این راستا محسوب می شود.

✅ مهم ترین عرصه هایی که مجموعه ها و شرکت های #دانش_بنیان می توانند در چارچوب آن به مدیریت شهری کمک کنند در زمینه برنامه ریزی، حل مسأله، چالش های فناوری، صنایع آلاینده، بافت فرسوده، معضلات اجتماعی و ... می باشد. توسعه شهری دانش بنیان رهیافت و نمونه ای از توسعه است که زمینه های رقابت و پایداری را در ویژگی های مولد، زایشی و افزایشی اقتصاد دانش بنیان شهر دنبال می نماید. شهر دانش بنیان یا توسعه شهری دانش بنیان رهیافت و راهبرد جدید تعامل میان دانش و شهر است که با تولید و فعال سازی چرخه دانش در شهر، فرایندهای اقتصاد و پیشران توسعه شهری را به منابع اقتصاد دانش بنیان و با ویژگی های زایشی و افزایش دانش مرتبط می سازد.


🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻پنجشنبه ۲ تیر ۱۴۰۱، شماره ۳۶۹۶

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ تنظیم گری حقوقی
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ واقعیت این است که اطلاعات حقوقی #شهروندان به نسبت سایر حوزه های دانشی در سطح پایین تری قرار دارد. به بیان دیگر اگر ظرفیت افزایش آگاهی های عمومی در حوزه مباحث حقوقی افزایش یابد از بروز بسیاری مشکلات حوزه شهری پیشگیری خواهد شد. در این بین یکی از مهم ترین کلید واژه های عرصه حقوق عمومی که در حوزه شهری به عنوان یکی از ارکان حکمروایی مطلوب نیز قابل تعمیم است مقوله تنظیم گری حقوقی است. «تنظیم گری حقوقی» در اصطلاح شامل انواع مداخلات دولت به منظور تحقق اهداف حاکمیت است.

✅ فرآیندی که از طریق شفافیت، تبیین مقررات جاری، تعیین سطح مداخله برخورد، حذف گلوگاه های فساد زا، حذف امضاهای طلایی و مقررات زائد و سایر اقدامات از این دست زمینه را برای اعمال #حکمرانی مطلوب فراهم می سازد. حکمرانی شامل مجموعه ای وسیع از ظرفیت ها و منابع برای اعمال قدرت بر گستره ی فعالین دولتی، غیر دولتی و فراملی است که امور یک کشور را از طریق «کنترل عمومی» به سمت تضمین «منفعت عمومی» هدایت می کند. پایه های اساسی این مبحث پاسخ به دو سئوال است:

▪️اول «چرا در امور مداخله می کنید؟» و

▪️دوم «چگونه در امور مداخله می کنید؟»

✅ که نظام مدیریت شهری باید بر اساس اختیارات قانونی، فلسفه وجودی و زمینه های مجاز حضور و فعالیت خود برای این دو پرسش پاسخ مناسب و قابل استناد داشته باشد. برای تحقق این امر در حوزه شهری سه گام اساسی به شرح زیر مورد توجه است:

1⃣ مقررات گذاری:

تنظیم و تدوین مقررات بر اساس اسناد بالا دستی، نیازهای جامعه شهری و شهروندان و رسالت سازمانی مدیریت شهری.

2⃣ تنظیم گری:

که بر این اساس تنظیم امور، نیازها، رفتار و فرایندهای شهروندان مورد توجه قرار می گیرد.

3⃣ فراتنظیم گری:

در این بند تننظیم سیستم یا نظام مدیریتی در مسیر تحقق اهداف حاکمیت یا عمل به تکالیف و وظایف قانونی مورد نظر است.

✅ #تنظیمگری ازکارکردهای اصلی نظام حکمرانی نوین است که بخش قابل توجهی از آن بر عهده شهرداری ها می باشد که در کنار سایر کارکردها همچون سیاستگذاری، بازتوزیع، تسهیلگری و نیز کارکرد سنتی ارائه کالا و خدمات، چارچوب کلان نظام حکمرانی مدرن را شکل می دهد. دولت با محوریت قوانین حاکمیتی مسئول اجرای تنظیم گری است و در حوزه شهری سیستم #مدیریت_شهری شامل شوراهای اسلامی و شهرداری ها در راستای اسناد بالادستی این مهم را تحقق می بخشند. مهم ترین نکته که در حوزه شهری برای امر تنظیم گری دنبال می شود تأمین منافع عمومی شهروندان از ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ... و همچنین ارتقای قابلیت ها، بروز استعدادها و افزایش مطلوبیت زندگی است

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻یکشنبه ۵ تیر ۱۴۰۱، شماره ۳۶۹۸

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ شهر همگرا
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ #مدیریت_شهری در کلان شهرها با گستره ی عظیمی از وظایف و مسئولیت ها مواجه است. خیلی ساده انگارانه خواهد بود که فکر کنیم همه مسائل شهر توسط شهرداری ها حل و فصل می شود و یا اینکه تصور نماییم تنها آن ها تکالیفی دارند و شهروندان و سایر نهادهای شهر مسئولیتی ندارند. حتی جنس چالش های شهری به گونه ای است که نمی توان فرد یا نهاد خاصی را متولی توسعه شهر نامید بلکه تمامی عناصری که در این گستره ی جغرافیایی حیات و فعالیت دارند باید همت نمایند و با مشارکت همگانی زمینه پیشرفت شهر را فراهم سازند. اگر به اصطلاح هر فرد یا خانواده ای باغچه جلوی در منزل خود را بیل بزند، درختانش را تیمار کند، آبیاری نماید، علف های هرز آن را بکشد، سم زدایی نماید و از سایر امورش مراقبت نماید شهر گلستان می شود. این مهم در تمامی امور مدیریت شهری قابل طرح است. از مسائل فرهنگی و اجتماعی گرفته تا خدمات شهری، حمل و نقل عمومی، بحران های شهری و خلاصه تمامی اموری که به نحوی سبب توسعه و #پیشرفت همه جانبه شهر می گردد. حال و هوای «شهر، مدیریت شهری و شهروندان» به شدت به یکدیگر وابسته است و مسائل آن ها از هم جدا نیست لذا برای این که مطلوبیت افزایش یابد باید مسائل این سه به صورت متقابل حل و فصل شود.

✅ #شهر_همگرا یک اصطلاح و یا یک رویکرد کلان و فراگیر برای توسعه شهری پایدار محسوب می شود که با همگرایی و مشارکت عناصر شهری چالش ها را به فرصت تبدیل می نماید. این رویکرد که اولین بار توسط حکومت‌های محلی سوئد عنوان شد و مورد توجه مدیران و برنامه ریزان شهری قرار گرفت اکنون به عنوان یکی از پارادایم های توسعه شهر محسوب می گردد. کلید واژه های اساسی شهر همگرا «مشارکت» و «مسئولیت پذیری» همگانی است. یک رویکرد جامع که تأکید دارد شهر را باید «با مردم» و «برای اقشار مختلف مردم» شهر مانند؛ سالمندان، بانوان، کودکان، معلولان، جوانان، گروه‌های کم درآمد ... برنامه‌ریزی و طراحی نماییم. پارادایم شهر همگرا ابعاد مختلفی نظیر: فضایی، زیست‌محیطی، خدمات شهری، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی دارد و سیستم ‌های شهری را با دیدگاه تعامل بین نهادی ادغام می‌کند. مشارکت شهروندی از بی‌تفاوتی، تک‌روی، عدم مشارکت و تعاون، تحرک و تمایل به تأمین منابع محدود و شخصی در میان #شهروندان جلوگیری می‌کند؛ وقتی افراد در تصمیم‌گیری‌هایی که بر سرنوشت آنها تأثیر می‌گذارد، مشارکت داشته باشند، از احساس کارایی و خود اثربخشی بالایی برخوردار می‌شوند، لذا خود را فردی مؤثر، صاحب تصمیم، دارای آزادی عمل، قدرت انتخاب و اثرگذار در آن جامعه یا شهر تلقی می‌کنند.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻سه شنبه ۷ تیر ۱۴۰۱، شماره ۳۷۰۰

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ قانونی برای حفظ ایمنی شهرها
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ طبق «بند ۱۴ماده ۵۵ قانون شهرداری ها» یکی از مهم ترین وظایف سیستم #مدیریت_شهری که جز تکالیف ذاتی آن نیز محسوب می شود اخذ تدابیر لازم برای حفظ گستره ی شهر از مخاطراتی خاص است. این بند به صورت صریح شهرداری ها را این گونه مکلف می نماید: «اتخاذ تدابير مؤثر و اقدام لازم براي حفظ شهر از خطر سيل و حريق و همچنين رفع خطر از بناها و ديوارهاي شكسته و خطرناك واقع در معابر عمومي و كوچه ها و اماكن عمومي و دالانهاي عمومي و خصوصي و پركردن و پوشاندن چاه ها و چاله هاي واقع در معابر و جلوگيري از گذاشتن هر نوع اشياء در بالكن‌ها و ايوان هاي مشرف و مجاور به معابر عمومي كه افتادن آنها موجب خطر براي عابرين است و جلوگيري از ناودان‌ها و دودكش‌هاي ساختمان‌ها كه باعث زحمت و خسارت ساكنين شهرها باشد.» این قانون از دو منظر قابل مطالعه است:

▪️اول: پیش بینی اقدامات لازم برای حفظ #شهر از مخاطرات ذکر شده که جنبه راهبردی و برنامه ای دارد. در این راستا شهرداری ها به وسیله سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی خود و همچنین شهرداری های مناطق تمهیدات لازم جهت برنامه‌ریزی، تأمین و تخصیص اعتبارات، امکانات و تجهیزات مورد نیاز به عمل می‌آورند.

▪️دوم: در این مرحله رفع خطر یا مزاحمت های احتمالی از بنا صورت می پذیرد. که در این بند معمولاً به دلیل وجود ابهاماتی که در اختیارات قانونی #شهرداری_ها وجود دارد معمولاً مدیریت شهری در عمل به تکالیف قانونی خود با مسئولیت های ناموجه روبرو می شود و بعضاً توسط مراجع قضایی بازخواست می گردد.

✅ طبق قانون ذکر شده در ابتدای این نوشتار در تمامی مخاطرات مربوطه #شهرداری در صورت عدم رفع مشکل از سوی مالکان بناها می توانند پس از اتمام مهلت مقرر، رأساً اقدام به رفع خطر یا مزاحمت نمایند. در شرحی جامع تر رفع خطر از هر نوع اشیا آسیب‌زا برای سلامت شهروندان باید مورد توجه جدی مدیریت شهری قرار گیرد. متأسفانه در انجام این قانون در کشور چالش های فراوانی وجود دارد که شاید اتفاقاتی نظیر پلاسکو یا حادثه آبادان حاصل عدم توجه به این ماده قانونی باشد. با توجه به بافت فرسوده های که در بسیاری از شهرهای ما وجود دارد حوادث ناگواری از این دست بسیاری از شهرهای کشور را تهدید می نماید لذا ضرورت دارد هم در اسناد بالادستی و حوزه های تقنینی #کلان_کشور همچون مجلس شورای اسلامی این مهم را به صورت جدی تری مدنظر قرار دهند و هم شهرداری ها تا رسیدن به نقطه ایده آل در وضع قوانین و ایجاد امکانات برای آن تمهیداتی اتخاذ نمایند که شهروندان از هر گونه آسیب ناشی از این موارد در امان بمانند.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻چهارشنبه ۸ تیر ۱۴۰۱، شماره ۳۷۰۱

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ گفتمان طراحی شهری و شهر مطلوب
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ #مدیریت_شهری به تنهایی قادر به ساختن و اداره کردن شهر نیست. بلکه این امر با مشارکت مثلث «شهرداری، شهروندان و سایر نهادهای مؤثر در اداره شهر» محقق خواهد شد. بر همین اساس به دلیل فاصله ای که در اجرا بین این سه عنصر ممکن است وجود داشته باشد بهره مندی از گفتمان طراحی شهری واحد برای ایجاد وحدت در نظر و عمل ضرورت دارد. به نظر می رسد این مهم در عصر حاضر با توجه ویژه به کلید واژه های زیر در ادبیات گفتمان طراحی شهری محقق می گردد:

▪️شهر همگرا:

همگرایی بین عناصر اداره شهر در نیت، اراده و چگونگی روند اجرا اهمیت فراوانی دارد. به گونه ای که هر چه این همگرایی بیشتر باشد عزم عمومی برای توسعه و پیشرفت شهر بیشتر خواهد بود و با خاصیت #هم_افزایی سبب ایجاد اثرات تصاعدی در روندهای بهبود خواهد گردید.

▪️شهر هوشمند:

هوشمندی به معنای الکترونیکی شدن خدمات شهری نیست. هر چند در فرایند هوشمندسازی تا حد زیادی روند الکترونیکی شدن نیز افزایش می یابد. گفتمان شهر هوشمند به معنای مجموعه ای منحصر به فرد از چارچوب‌ها برای تحقق بخشیدن به فرصت های #پیشرفت و نوآوری است که در کانون های «فناوری، انسانی، سازمانی، انرژی و مدیریت داده» تعریف می گردد.

▪️شهر آینده:

امروز با توجه به دامنه گسترده تغییرات محیطی و فناوری های روز بهره مندی از دیدگاه آینده نگر برای آمادگی مواجهه با پیچیدگی های محیطی و افزایش قدرت #تاب_آوری ضرورت دارد. در همین راستا بهره گیری از مطالعات آینده پژوهی برای طراحی شهری که پاسخگوی نیازهای آتی شهروندان باشد اهمیت فراوانی دارد.

▪️شهر محیط زیست:

علاوه بر مفاهیم اجتماعی و محتوایی شهرها که مورد توجه قرار می گیرد اهمیت کیفیت زیست محیطی و مسائل کالبدی آن بسیار بالا است. شهر محدوده ی جغرافیایی مشخصی است که باید از منظر سلامت و شاخص های محیط زیستی در بالاترین اندازه استاندارد باشد تا برای #شهروندان خود آرامش و آسایش را به همراه آورد.

✅ هرچند واژگانی که بیان شد همه آن چه در گفتمان #طراحی_شهری باید مورد نظر قرار بگیرد نیست اما از مهم ترین آن هاست. مسائلی همچون رویکرد ترمیمی شهر، هویت و تعلق شهری، بازآفرینی و موارد بسیار دیگری نیز باید در این راستا مورد توجه باشد. طراحی شهری در واقع هنر سازمان بخشیدن به فضای کالبدی محیطی است که با رشته های مختلف علمی و هنری همچون معماری، شهرسازی، برنامه ریزی شهری، مهندسی ترافیک، روانشناسی، جامعه شناسی، اقتصاد و ... به صورت مستقیم و غیرمستقیم در ارتباط است. از این رو دامنه فعالیت بسیار گسترده ای دارد که با توجه به نرخ بالای جمعیت شهرنشین اهمیت زیادی در مطلوبیت زندگی آحاد بشر دارد.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻سه شنبه ۱۴ تیر ۱۴۰۱، شماره ۳۷۰۶

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

بستن مجاری فساد با شفافیت و هوشمندسازی
✍ #دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ در بند هجدهم چرخش های تحول آفرین سند چشم انداز جهان شهر برکت و کرامت «برخورد سیستمی و بستن مجاری فساد به جای انفعال و مبارزه با مفسد» مورد توجه قرار گرفته است. این بدان معنا است که باید «نگاه پیشگیرانه» بر «رویکرد مچ گیرانه» مقدم باشد و شفافیت، اصلاح و بهبود فرایندها جانشین رویه های غیر سیستمی گردد. «فساد» نقض قوانین موجود برای تامین منافع و سود شخصی است. در برخورد با فساد یکی از موارد بسیار مهم دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد «شفافیت» است. زمانی که امور در تقنین و اجرا شفاف باشند و راه های گریز از قانون یا دور زدن آن بسته شود بسیاری از گلوگاه های فساد کور می گردد و سیستم در مسیر سلامت حرکت می نماید. یکی از راهکارهای اساسی در مسیر ایجاد شفافیت و سلامت سیستم های سازمانی مقوله #هوشمندسازی است. امری که سبب می شود روندها و فرایندها بر مدار «قانون، فناوری اطلاعات، پایش و کنترل مستمر» جاری و از انحرافات قانونی پیشگیری گردد. مدیریت شهری با قوانین و بخشنامه های متعددی که از شورای شهر، مجلس، وزارتخانه و یا سایر نهادهای بالادستی ابلاغ گردیده مواجه است.

✅ در بسیاری موارد مجموعه ی این قوانین با کاستی هایی همراه است که عملکرد سیستم را تحت تأثیر قرار می دهد یا به بیان ساده تر ممکن است قوانین به روزرسانی نشده و یا در گذشته قوانین نامناسبی وضع گردیده است که سیستم را ناخودآگاه در مسیر انحراف از قانون قرار داده است. بنابراین علاوه بر موارد اشاره شده در صدر این نوشتار ضرورت دارد بازنگری و به روزرسانی قوانین مربوط به شوراهای اسلامی و شهرداری ها مورد توجه ویژه نهادهای قانونگذار قرار گیرد. اگر سامانه جامع فرایندها و سیستم های معتبر و کارآمد سازمانی برقرار و کلیه فعالیت ها بر مدار آن تعریف گردد مجاری فساد به حداقل کاهش می یابد و سلامت اداری تضمین می شود. فساد اداری اعتماد شهروندان به #مدیریت_شهری را خدشه دار می ساز د و ثبات سیا سی، فرهنگی واجتماعی را متزلزل نموده و با آسیب رساندن به رقابت منصفانه در امور شهری، بازار کار و تخصیص ناکارآمد منابع مانع رشد اقتصادی شهر و به دنبال آن کشور می گردد. از این رو ضرورت دارد این مهم در اولویت برنامه های شوراهای اسلامی و شهرداری ها که پیشانی ارتباط حاکمیت با مردم است قرار گیرد.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻پنجشنبه ۱۶ تیر ۱۴۰۱، شماره ۳۷۰۸

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

برنامه ریزی بر مبنای بازدید از عملکرد واحدها
✍ #دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ #مدیریت_شهری خصوصاً در کلان شهرها با پهنه ی وسیع جغرافیایی و پیچیدگی و تنوع گسترده وظایف برای اداره شهر مواجه است. حوزه های مختلف خدمات رسانی به مردم شامل شهرداری های مناطق، نواحی و محلات مربوط به آن و همچنین سازمان ها، شرکت ها و سایر نهادهای وابسته به شهرداری ها همه در سراسر شهر پراکنده شده اند. هر چند سیستم های هوشمند و فناوری های روز تا حد زیادی این امکان را در اختیار مدیران قرار می دهد تا با اطلاعات بیشتری در رابطه با موضوعات مربوط به حوزه مدیریت خود تصمیم گیری کنند (یا برای آن ها برنامه ریزی نمایند) اما یک واقعیت وجود دارد که همه چیز تنها از طریق سیستم ها، گزارش ها و در چارچوب اتاق کار در بسته قابل تشخیص و انجام نیست.

✅ #برنامه_ریزی از مهم ترین و کلیدی ترین وظایف مدیریت است که زیربنای آن محسوب شده و بر همه وظایف مدیریتی تقدم دارد. از این رو ضرورت دارد فرآیند آن به صورت علمی، دقیق و با قابلیت اجرا صورت پذیرد. مدیران ستادی معمولاً راهبردها و سیاست های کلی اجرایی را برای مجموعه سامانه شهری طراحی و ابلاغ می نمایند و از این طریق بر مبنای مصوبات و اسناد بالادستی در مسیر چشم انداز کلان سازمان به اداره سیستم می پردازند. پس لازم است این امر بر اساس اطلاعات دقیق و به روز محقق شود.

✅ در همین راستا ضرورت دارد کارشناسان، برنامه ریزان و #مدیران_ستادی برای دریافت اطلاعات دقیق تر و همچنین مشاهدات میدانی و آشنایی با نیازهای هر مجموعه و اقتضائات و شرایط محیطی آن نسبت به این امر اقدام نمایند. روانشناسی کار و کارکنان، دریافت تجربیات سرمایه های انسانی هر مجموعه، مشاهدات میدانی و ملاحظه محدودیت ها، فرصت های و امکانات محیطی و همچنین آشنایی با اقتضائات خاص دوایر سازمانی از مهم ترین الزامات برنامه ریزی است که تنها بر مبنای بازدید مستقیم و بدون واسطه از عملکرد واحدها محقق می شود.

✅ باید ضمن حضور میدانی و مصاحبه و هم اندیشی با کارشناسان تخصصی حوزه های مختلف در تمامی دوایر سازمانی وابسته به شهرداری برنامه ریزی و به دنبال آن اقدامات اجرایی و عملیاتی انجام شود. واحدهای ستادی باید به معنای واقعی از حال و روز واحدهای صفی با خبر باشند و برنامه ریزی خود را بر همین مبنا انجام دهند. شهرداری ها مجموعه های مردمی هستند که نتیجه عملکرد آن ها خیلی زود در برابر دیدگان شهروندان قرار می گیرد و به صورت مستقیم بر #کیفیت_زندگی آن ها اثرگذار است پس باید این حساسیت مورد توجه دست اندرکاران امور قرار گیرد.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻پنجشنبه ۲۳ تیر ۱۴۰۱، شماره ۳۷۱۲

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ تخصص‌های منظر در سیمای شهری

🔹 معانی
🔹 معنویت
🔹 داستان‌ها
🔹 حس مکانی
🔹 پوشش‌گیاهی
🔹 زیبایی شناسی
🔹 نمادهای اعتقادی
🔹 فرایند زیست بوم
🔹 رخدادهای تاریخی
🔹 فرایندهای تاریخی
🔹 چهره های تاریخی
🔹 سامانه های انسانی
🔹 فعالیت های انسانی
🔹 ساختارهای انسان ساخت
🔹 ویژگی های باستان شناسی

#منظر_شهری
#مدیریت_شهری
#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar

✍ ابعاد و شاخص های شهر هوشمند پایدار

✅ #شهر_هوشمند_پایدار (SSC) شهری مبتنی بر نوآوری است که از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان بیشترین استفاده را می‌کند. این مفهوم آمیزه‌ای از مفاهیم توسعه پایدار شهری و شهر هوشمند به شیوه‌ای یکپارچه برای پاسخگویی به مسائل هزاره سوم است.

✅ شهر هوشمند پایدار، شهری پایدار، زیست‌پذیر، کارآمد و مبتنی بر فناوری است. در این رویکرد بر نسل جدیدی از #فناوری_اطلاعات و ارتباطات همانند اینترنت اشیا، محاسبات ابری، ترکیب داده‌های بزرگ و اطلاعات جغرافیایی تمرکز می‌شود. از این فناوری‌ها برای تسریع برنامه‌ریزی، ساخت‌وساز، مدیریت و خدمات هوشمند شهرها را شامل می‌شود.

✅ به صورت خلاصه می‌توان گفت مفهوم مدرن «شهر پایدار» در عصر تحول دیجیتال و انقلاب صنعتی چهارم کارایی لازم را ندارد. جامعه نسل پنج به قرائت جدیدی از #مدیریت_شهری نیاز دارد که هم از جنبش مدرن پایداری پشتیبانی کند و هم با تحولات دیجیتال همگام باشد. این زمینه پیدایش مفهوم «شهر هوشمند پایدار» را پدید آورده است.

#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@modiryar