آمایش و عدالت در تخصیص منابع و فرصت های شهری

✍ #دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

▪️در بند سیزدهم چرخش های تحول آفرین چشم انداز جهان شهر برکت و کرامت «اقدام بر اساس آمایش و عدالت در تخصیص منابع و فرصت ها به جای عدالت توزیعی» عنوان گردیده است. #آمایش_سرزمین در گسترۀ کشوری و به تبع آن آمایش شهری مقولۀ بسیار مهمی است که در ایران آنچنان که باید مورد توجه قرار نگرفته و بسیاری از مشکلات و معضلات امروز در موضوعِ توسعه ناشی از فقدان آن است.
 
▪️چه بسیار استان ها و شهرهایی که رفتارها، فعالیت ها، امکانات و روندهای توسعه ای اختصاص یافته برای آنها از دیرباز با نیازها و استعدادهایشان همخوانی ندارد و در این زمینه بخش قابل توجهی از قابلیت ها و ظرفیت هایشان ناشناخته هدر می رود. این امر در حوزه شهری نیز قابل بررسی است. امروزه #شهرنشینی الگوی غالب سکونت در دنیا شده است.
 
▪️ویژگی‌های منطقه‌ای و نشانه های هویتی که یک شهر در آن استقرار یافته نقش مهمی در توسعه شهری دارد. نظام برنامه‌ریزی #کلان_شهری متأثر از فرآیندها و روندهای درونی و بیرونی است. هر شهر بسته به موقعیت جغرافیایی خاص خود، ویژگی‌های متفاوتی در حوزه‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و طبیعی دارد که توان بالقوه‌ای به آن داده و به منظور بالفعل کردن این ظرفیت‌ها باید برنامه‌ریزی متناسب با آن صورت پذیرد.
 
▪️«آمایش شهری» به تعبیری آمایش سرزمین در محدوده فضای جغرافیایی شهر است که با رویکرد تحقق نیازهای ساکنان فضاهای شهری به دنبال بازآفرینی نقش ها و کارکردهای عناصر شهری است. برای تحقق رویکرد #تحول_آفرین آمایش و عدالت در تخصیص منابع و فرصت ها باید اصول توسعه پایدار شهری شامل موارد شش گانه؛
 
▪️آینده گرایی(بلند مدت)، مشارکتی، مقید به محدودیت ها، طبیعی و جغرافیایی، ابزارگرا، کل نگر (به هم پیوسته) مورد توجه قرار گیرد. شاید زیر ساخت اساسی و بسیار مهمی که در این راستا باید مورد توجه باشد چگونگی تعیین حدود و ثغور #مناطق_شهری است.
 
▪️در فرآیند آمایش شهری توزیع بهینه امکانات، خدمات، نشان های هویتی، کاربری‌ها و سرانه‌ها بر طبق استانداردهای ملی و جهانی در فرآیند برنامه‌ریزی شهری مورد توجه است و هدف از انجام آن کاهش مشکلات شهر و حرکت آن به سمت توسعه پایدار و ایجاد رفاه برای #شهروندان است. روال منطقی این است که قبل از برنامه‌ریزی شهری، برنامه آمایش سرزمین به صورت علمی و دقیق تهیه و تنظیم شود.
 
▪️شهرنشین شدن در کشور ما در بازه زمانی کوتاهی اتفاق افتاد در حالی که در کشورهای توسعه یافته این روند آرام بود. همین امر سبب گردیده است که روند مطالعات مربوط به آمایش شهری صورت نگیرد و اتفاقات و چالش های مهمی همچون حاشیه نشینی و عدم توازن #توسعه_شهری رخ دهد.
 
🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻چهارشنبه ۱۷ شهریور ۱۴۰۰، شماره ۳۴۷۵


https://shahraranews.ir/fa/publication/content/12067/332378


#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ منظر صوتی در فضای شهری
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ صداها دیده نمی شوند و چون ناخوآگاه و در مرور زمان گوش آدمی به آن عادت می کند شاید اثرات و تبعات آن هم تا بروز اختلال در شنوایی احساس نشود. یکی از مسائل مهم #شهرنشینی و ماشینی شدن زندگی انسان مقوله ی آلودگی صوتی است. امر مهمی که علاوه بر اثرگذاری بر سلامت جسمی انسان، روح و روان را نیز تحت تأثیر قرار می دهد و آرامش را از آدمی سلب می نماید. احتمالاً زمانی که کلمه آلودگی شهرها را می شنوید ذهن شما متوجه مواردی همچون؛

✅ آلودگی هوا، ریزگردها یا فاضلاب می شود. اما آلودگی نامرئی در شهرها فراتر از آنچه در هوا و آب است نیز وجود دارد. #آلودگی_صوتی و سر و صدایی که ما با آن ها هر روز زندگی می کنیم، یک مشکل فزاینده است و بر شنوایی ما تأثیر می گذارد و سلامت روانی ما را تهدید می کند. مدیریت شهری وظیفه دارد با در نظر گرفتن مؤلفه های شنیداری، عوامل اجتماعی و کالبدی و نیز کیفیت ادراک شده صداها در گام های زیر به طراحی منظر صوتی بپردازد:

▪️اول: شناخت و بررسی مؤلفه های شنیداری منظر صوتی فضای شهری (آنتروفونی، بیوفونی، ژئوفونی)

▪️دوم: شناخت و بررسی مؤلفه های غیرشنیداری مؤثر بر منظر صوتی (عوامل: فیزیکی، طبیعی، اجتماعی)

▪️سوم: شناخت و بررسی سنجه های کمی و کیفی منظر صوتی (نشانه ها، سیگنال ها و ریتم های صوتی)

▪️چهارم: ارائه نتایج تحلیلی و دسته بندی های تفصیلی و مشخص کردن کمیت و کیفیت منظر صوتی مورد نظر

✅ متأسفانه صوت و منظر صوتی به‌ عنوان بخش عمده ای از #منظر_شهری، در طراحی و برنامه‌ریزی شهری کمتر مورد توجه قرار می گیرد. این در حالی است که شهرها با سرعت در حال گسترش هستند و به‌ دنبال آن، ظهور پدیده‌ ترافیک و سایر عوامل آلاینده‌ صوتی محیطی، منظری آشفته ایجاد می نماید. افزایش کیفیت منظر صوتی از طریق اقدامات زیر محقق می شود:

▪️کاهش در منبع صوتی:

شامل عایق کاری منبع صوتی و تعیین استانداردهایی جهت کنترل صدا

▪️کاهش در مسیر انتشار:

شامل ایجاد فاصله از منبع، پوشش صدا، تجهیزات کنترل صدا و ...

▪️طراحی جاذب های صوتی:

شامل استفاده از بتن و آسفالت متخلخل، استفاده از درختچه های پهن برگ، مبلمان شهری چوبی و ...

▪️اقدامات مدیریتی:

شامل: تعیین محدودیت تردد سواره، اصلاح کاربری ها، تعیین محدودیت زمانی عملکردها

▪️افزایش کیفیت منظر بصری:

شامل: بهبود نورپردازی، تقویت نشانه های شهری، منظر فضای سبز خوشایند، رنگ پردزای مناسب و ..

▪️حفاضت و تقویت اصوات خوشایند:

شامل: استفاده از صدای آب، افزایش حضور پرندگان و ..

▪️ایجاد و تقویت ریتم ها و هارمونی:

شامل نشانه های صوتی؛ شامل حذف اصوات نامناسب، ایجاد ریتم های شنیداری ارزشمند

✅ علاوه بر اقدامات مدیریتی و زیربنایی #مدیریت_شهری برای اصلاح منظر صوتی، شهروندان نیز وظیفه دارند در این رابطه با اقداماتی نظیر معاینه فنی و استفاده از بوق های استاندارد خودروها، عدم تولید صداهای نابهنجار و اقداماتی دیگر از این دست این راستا مشارکت نمایند.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻پنجشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۱، شماره ۳۶۶۲

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ آینده سازان شهر
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ «بچه ها» از ساکنین مهم شهرها هستند که بخش قابل توجهی از شادمانی، امید و طراوت شهر به حضور آن ها بستگی دارد. بر این اساس چگونگی آموزش، پرورش و تربیت بچه ها آینده شهر و کیفیت زندگی فردا را رقم می زند. امروزه یکی از پدیده های مهم #شهرنشینی «مدرسه ها» هستند که در آن آینده سازان شهر برای پذیرش مسئولیت های مهم اجتماعی به کسب دانش و مهارت می پردازند. همه جمله «مدرسه خانه دوم است» را بارها شنیده ایم. اما آیا واقعا در زمان تحصیل مدرسه را خانه دوم می دانستیم؟ دانش آموزان ما تا چه اندازه مدرسه را دوست دارند و آن را خانه دوم می پندارند؟ مدارس در این میان چه وظیفه ای دارند و چگونه باید به خانه دوم دانش آموزان تبدیل شوند؟ مسلماً ایجاد محیطی مطلوب در کنار آموزش یکی از وظایف مهم مدارس است.

✅ محیطی که دانش آموزان آن را دوست داشته باشند و از حضور در آن لذت ببرند. ضرورت دارد در طلیعه پاییز و شروع ماه مهر و بازگشایی مدارس پاسخ مناسبی برای این سوال ها و اینکه «آیا باید بچه ها را برای مدرسه ساخت یا مدرسه را برای بچه ها؟» داشته باشیم. یعنی این بچه ها هستند که باید خود را با شرایط مدرسه وفق دهند یا مدرسه باید به گونه ای باشد که بچه ها آن را بپسندند؟ در بیشتر مدارس این شیوه وجود دارد که دانش آموز وقتي وارد محیط جدید می شود ناچار است با شرایط آن کنار بیاید! کمتر این تفکر حاکم است که مدارس باید زمينه اي فراهم سازند تا دانش آموزان خود را به آن محیط وابسته بدانند و حضور در آن را مایه #پیشرفت خود قلمداد کنند.

✅ جذب دانش آموزان به مدرسه، ارتقا کیفیت آموزش و افزایش رغبت فراگیری راهکارهایی دارد که باید برای دستیابی به آن ها برنامه ریزی ویژه ای انجام دهیم؛ «افزایش زیبایی و جذابیت ظاهری مدرسه»، «بهره مندی از فضای فیزیکی مناسب (آموزشی، کارگاهی، ورزشی، پرورشی و ...)»، «بکارگیری تجهیزات مدرن آموزشی و آزمایشگاهی»، «برگزاری اردوهای تفریحی آموزشی»، «برخورد مهربانانه و متعهدانه معلم ها و کادر آموزشی»، «مشارکت دانش آموزان در مدیریت مدرسه و فرآیندهای آموزشی»، «توسعه رویکرد مهارت محوری در مدارس» و ... از مهم ترین راهکارهای افزایش نشاط و رغبت دانش آموزان و ارتقا #کیفیت_آموزشی است.

✅ بنا به تأکید امام راحل «باید مدارس را دریابیم که دانشگاه دیر است». اگر می خواهیم با سرعت فزاینده فناوری و تغییرات گسترده اخلاقی و اجتماعی در جامعه امروزی مطابق با پیش نیازهای الگوی اسلامی ایران پیشرفت حرکت کنیم باید نسبت به ارتقا آموزش و پرورش در کشور اهتمام ویژه داشته باشیم. فرزندان ما زندگی کردن را در خانه و مدرسه می آموزند و بر اساس نظریه «یادگیری اجتماعی» شهر و جامعه از نتیجه رفتار آن ها متأثر می گردد و بر آن تأثیر می گذارد. پس تحقق «نظام شهروندی فعال، مسئولیت پذیر، کرامت محور، مشارکت جو و توسعه یافته» تنها در سایه نظام آموزش و پرورش متعالی امکان پذیر خواهد بود. لذا شایسته است اکنون در ابتدای #سال_تحصیلی این رویکرد بیش از پیش توسط رسانه ها و مسئولان ذیربط از نهادهای متولی مطالبه گردد.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻یکشنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۱، شماره ۳۷۷۳

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar

✍ این چاردیواری اختیاری نیست
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ از وقتی خانه های دراندشت با حیاط، باغچه، حوض آب، درخت توت و گردو و ... کهنه شد و نسل امروز، دلش یک آپارتمان مستقل خواست، محله های قدیمی کاملا زیر و رو شد و آرام آرام آپارتمان ها جای خانه های سنتی نشستند. این اتفاق، شکل و شمایل کوچه ها و محله ها را به کلی تغییر داد. از آثار توسعه شهر و #شهرنشینی، گسترش زندگی آپارتمانی است. مهاجرت گسترده به شهرها، افزایش جمعیت و گرانی و محدودیت زمین باعث شده است که خانه های ویلایی دیگر نتواند جواب گوی این میزان جمعیت باشد و بیشتر خانه ها شکل آپارتمانی به خود بگیرد.

✅ #آپارتمان_ نشینی در واقع شیوه ای از زندگی است که در آن، خانواده ها با فرهنگ و آداب مختلف در کنار یکدیگر زندگی می کنند. این نوع زندگی، نیازمند قواعد و قوانین خاصی در حوزه شهروندی و ارتباطات اجتماعی است. زندگی آپارتمانی مزایا و معایبی دارد. همچنین علاوه بر قوانین ویژه ای که همه ساکنان باید رعایت کنند، فوت و فن هایی هست که توجه به آن ها می تواند چالش های آپارتمان نشینی را کاهش دهد و زندگی را برای ساکنان آن لذت بخش کند.

🔴 چالش های همسایه ها در یک مجموعه آپارتمانی

استفاده تجاری از انباری، مزاحمت حیوانات خانگی، مدیریت ساختمان، مکان و نحوه پارک خودرو، قبوض مشترک، زباله، پرداخت شارژ، مهمانی های پرجمعیت، سر و صداهای نامتعارف، اختلافات کودکان، از مهم ترین چالش های همسایه ها در یک مجموعه آپارتمانی است که هرکدام با رعایت اصول و بهره مندی از مهارت های خاص رفتاری در مسیر مناسب #هدایت می شود.

🔴 صمیمیت در کنار همسایه

احترام به حقوق یکدیگر، آزار ندادن همسایه ها و احسان به آن ها، سه اصل زندگی آرام و توأم با لذت در فرهنگ آپارتمان نشینی است. یکی از نکات مهمی که می توان با رعایت آن در آپارتمان از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کرد، برگزاری جلسات منظم با اعضای ساختمان است که در آن، علاوه بر اینکه می توانید #همسایگان خود را بشناسید و صمیمیت و ارتباط با آن ها را افزایش دهید، از مشکلات مجموعه ای که در آن زندگی می کنید، آگاه می شوید و در تصمیم گیری های ضروری، سهمی خواهید داشت.

🔴 چارچوب یک زندگی اجتماعی

#زندگی_اجتماعی دارای چهارچوب هایی است که بر اساس آن، هر یک از شهروندان، حقوق و تکالیفی دارند که برای حفظ نظم اجتماعی باید از آن آگاه و به آن وفادار باشند. فراموش نکنیم در زندگی آپارتمانی همان طور که خود را دارای حقوقی می دانیم، باید از وظایف و تکالیف خود نیز آگاه باشیم و آن ها را رعایت کنیم. نمی توانیم با غرور و بی توجهی به حقوق همسایگان بگوییم: چهاردیواری؛ اختیاری. به دلیل اینکه رفتار و گفتار ما مستقیم یا غیر مستقیم بر کیفیت زندگی همسایه ها اثر می گذارد، این چهاردیواری دیگر اختیاری نیست و چهارچوب های خاصی دارد. شما روی سقف واحد پایینی و زیر سقف واحد بالایی زندگی می کنید و به همین دلیل حداقل یک دیوار مشترک با آن ها دارید. همین دیوار مشترک باعث می شود حقوق مشترکی ایجاد شود که باید به آن توجه کنید.

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻شنبه ۵ آذر ۱۴۰۱، شماره ۳۸۱۶

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار

www.modiryar.com

@ghare_tanhae
@modiryar_com
@mahdi_yarahmadi