✍ ابعاد هویتی شهر
 #دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی

✅ از #دیدگاه_اجتماعی شهرها مکان های مناسبی برای ایجاد نهاد اجتماعی، اعتلای ارزش های فرهنگی، پاسداری ارزش های انسانی، تحکیم روابط و مناسبات اجتماعی و نگاهداشت هویت ملی و محلی محسوب می گردند. بر همین اساس مقوله «هویت در محیط شهری» چالش بزرگ عصر حاضر است و بی هویتی یکی از مهم ترین مسائل مربوط به فضاهای شهری است که سبب از بین رفتن خاطرات جمع، افول حیات شهر و شکل گیری حیات شهری روزمره می گردد.
 
✅ به بیان ساده تر «هویت» یکی از ابعاد اصلی «حیات بخشی» می باشد که بی توجهی به آن سبب ایجاد #محیط_مصنوعی و تهی از هویت انسانی با پیامدهایی نظیر: نزول تعلق مکانی و مشارکت مردمی، مهاجرت ساکنین بومی، افزایش اسکان غیر رسمی، ناامنی و ناهنجاری های اجتماعی می گردد. در نگاهی اجمالی ابعاد هویتی شهر عبارتند از:
 
1⃣ بعد معنایی (وجودی و اکتسابی):
 
شامل؛ مشاهیر شهر، نام شهر، اخلاق ساکنان، عقاید شهروندان، نژاد ساکنان، نمادها، تقدس، قومیت، روح مکان، خاطرات جمعی، تداعی خاطره، تاریخ شهر، وقایع مهم
 
2⃣ تجلی کالبدی (مصنوع وطبیعی):
 
شامل؛ شکل شهر، وسعت شهر، مقیاس شهر، شبکه ارتباطی، بافت، محله بندی، رنگ و گرافیک، مبلمان شهری، سبک معماری، عناصر ساختاری، شیب زمین، توپوگرافی، پوشش گیاهی، عوارض طبیعی
 
3⃣ جلوه محتوایی (انسانی و محیطی):
 
شامل: آداب و رسوم، تجمعات، فعالیت ها، تعاملات جمعی، نحوه تردد، نوع اشتغال، شرایط سیاسی، هنر و صنایع، بوی محیط، صدای محیط، اقلیلم آب و هوا
 
✅ ناهماهنگی و عدم یکنواختی بصری که امروز بر فضای شهرها حاکم است سبب توسعه بی هویتی شهر می گردد که این امر باعث شکل گیری منظر نامطلوب و محیط نامأنوس برای ساکنین می شود و همه ابعاد زندگی اجتماعی و زیست محیطی در #جوامع_شهری را تحت تأثیر خود قرار می دهد. زیرا در حقیقت حالت فیزیکی شهرها هسته دنیای اجتماعی آن است که همه ابعاد جامعه از اقتصاد تا زیبایی شناختی را تحت تأثیر قرار می دهد.
 
✅ در برخی حوزه های مطالعاتی و اجرایی #مدیریت_شهری بحران هویت موضوع حل ناشدنی یا بسیار پیچیده تعریف می گردد که احتمال رهایی از آن در شرایط فعلی ممکن به نظر نمی رسد. مسلماً این دیدگاه از آن جا ناشی می شود که تعریف هویت و ابعاد آن به صورت عملیاتی رخ نمی دهد و تازمانی که این اتفاق رخ ندهد «هویت بخشی» کماکان امری دشوار و شاید ناممکن به نظر می آید.
 
✅ در #نظام_شهری «کالبد» هویت خویش را از «محتوا» می گیرد و در کشور ما این برگرفته از مبانی نظری هنر و معماری ایرانی اسلامی که در آن نسبت قالب و محتوا همانند روح و جسم تعریف می گردد به شکلی که در این قالب صورت شهر تجسم معنای آن است نه چیزی در مغایرت با آن. مدیریت شهری برای هویت بخشی باید پاسخ مناسبی برای این سئوالات فراهم آورد:

▪️منظر هویتی جایگاه فعلی شهر کجاست؟
(شناخت وضعیت موجود)

▪️از کجا به کجا رسیده است؟
(مطالعه روند تاریخی شهر)

▪️به کجا باید برود؟
(ترسیم چشم انداز هویتی)
 

🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻سه شنبه ۹ آذر ۱۴۰۰، شماره ۳۴۵۲

#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com

@modiryar