‍‍ ‍‍ ⭕️بررسی خلأهای قانونی طرح تعادل دام و مرتع/ بخش اول

🔹در سال‌های اخیر فضای رسانه‌ای کشور شاهد مصاحبه‌ها و موضع‌گیری‌های زیادی از سوی مسئولین وزارت جهاد کشاورزی و مدیران منابع طبیعی در خصوص خروج دام مازاد از مراتع در راستای طرح تعادل دام و مرتع بوده است.

🔹مهم‌ترین محورهایی که مسئولین در مصاحبه‌های خود به آن پرداخته‌اند، عبارت‌انداز:
۱- جلوگیری از ورود زودهنگام دام به مرتع پیش از موعدِ مناسب چرا.
۲- خروج دام مازاد بر ظرفیت مرتع برای تعادل دام و مرتع که با استناد به طرح تعادل دام و مرتع انجام می‌شود.

🔹گذشته از ابهامات و اختلاف‌نظرهایی که در تعریف ظرفیت مراتع و دام موجود در عرصه مراتع بین کارشناسان و مسئولان دو حوزه دام و مرتع وجود دارد، مبنای قانونی طرح یادشده با ابهام روبروست.

🔹کل قوانینی که برای اجرای طرح تعادل دام و مرتع وجود دارند شامل چهار قانون اصلی هستند. دو قانون آن، قوانین برنامه‌های سوم توسعه (۸۳-۷۹) و برنامه چهارم توسعه (۸۸-۸۳) بودند که مدت اعتبار آن‌ها به پایان رسیده.

🔹دو قانون دیگر، قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی و قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه (۱۴۰۰-۱۳۹۶) هستند که در یک بند از هرکدام به مسئله تعادل دام و مرتع پرداخته شده است. در پست های آتی به تشریح این بندهای قانونی و همچنین تحلیل آنها پرداخته خواهد شد.

#خروج_دام_از_مرتع

✅ واحد مطالعات امنیت غذایی مصاف
https://t.me/joinchat/AAAAAEMLE1NBxE6ePIdZTQ

‍‍ ‍‍ ⭕️ بررسی خلأهای قانونی طرح تعادل دام و مرتع/ بخش دوم
🔹یکی از بندهای قانونی که در مورد تعادل دام و مرتع است، بند «ب» ماده (۱۴) قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب ۱۹ مردادماه ۸۹، می باشد که

🔹 دولت را مکلف می‌کند «به‌منظور حفظ و توسعه پایدار زیست‌محیطی(اکولوژیکی) عرصه‌های طبیعی و ایجاد تعادل جمعیت دام موجود در مراتع کشور، ظرف ده سال
با انجام اقداماتی نظیر اصلاح نژاد، بهبود مدیریت و اصلاح الگوهای پرورش دام، ضمن کاهش جمعیت دامی وابسته به مرتع (بز، گوسفند و گاو بومی) به میزان سه میلیون واحد دامی در سال تا حد تعادل، جمعیت دام جایگزین (گاو آمیخته و گاو اصیل، گاومیش و گوسفند پرواری صنعتی و نیمه‌صنعتی) را تا سه و یک‌دهم (۳٫۱) میلیون واحد دامی در سال افزایش دهد».

🔹اشکال اساسی که در خصوص این بند قانونی وجود دارد تعارض با قوانین حفاظت بیولوژیکی کشور و به‌طور ویژه قانون نظام جامع دام‌پروری مصوب ۷ مردادماه ۸۵ است.

🔹پیش از تصویب قانون افزایش بهره وری در مجلس شورای اسلامی، مرکز پژوهش¬های مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص این بند و در یک اظهارنظر کارشناسی، عدم امکان تغییرات جمعیتی دام کشور را تذکر داده بود.

🔹زیرا دست‌کاری و تغییر در جمعیت دامی کشور و از بین بردن نژاد‌های اصیل و بومی ایران و جایگزین کردن نژادهای اصلاح‌شده غیربومی و وارداتی در زیست‌بوم کشورمان، اشتباهی است که به‌هیچ‌وجه قابل جبران نبوده و امنیت غذایی آینده کشور را نیز به خطر می¬اندازد.

🔹اما نمایندگان مجلس در تصویب این قانون به نظر بازوی پژوهشی خود(مرکز پژوهش-های مجلس) اعتنایی نکردند.در ادامه به یکی دیگر از تعارضات موجود در این بند قانونی اشاره خواهد شد.

#خروج_دام_از_مرتع

✅ واحد مطالعات امنیت غذایی مصاف
https://t.me/joinchat/AAAAAEMLE1NBxE6ePIdZTQ

‍‍ ‍‍ ⭕️ بررسی خلأهای قانونی طرح تعادل دام و مرتع/ بخش سوم

🔹در دو بخش گذشته به اشکالات اساسی قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی اشاره شد.

🔹در این بخش به تعارض بین قانون مذکور و قانون نظام جامع دام‌پروری اشاره خواهد شد.

🔹توضیح آنکه در ماده(۱۲) قانون نظام جامع دام‌پروری، وزارت جهاد کشاورزی موظف شده به‌منظور حفاظت، تکثیر و حمایت از نژادهای دام در حال انقراض کشور، کمیسیونی مرکب از پنج نفر از مسئولین وزارت جهاد کشاورزی و کارشناسان امر برای صدور مجوز کشتار این گونه دام ها تشکیل دهد.

🔹این در حالی است که بند «ب» ماده (۱۴) قانون افزایش بهره وری از کاهش جمعیت دام وابسته به مرتع (بز،گوسفند و گاو بومی) به میزان ۳ میلیون واحد دامی در سال سخن به میان آورده و رئیس مرکز اصلاح نژاد دام وزارت جهاد کشاورزی در تفسیر آن این‌گونه می‌گوید: «طبق قانون بهره‌وری و حفظ منابع علوفه‌ای باید سالانه سه میلیون رأس جمعیت دام سبک (گوسفند و بز) از مراتع و منابع طبیعی خارج شوند این بدان معناست که باید بخشی از دام سبک حذف و بخشی دیگر با روش‌های اصلاح نژاد از طریق آمیخته گری، ورود ژن های خارجی و سنتز نژاد به دام های پربازده تبدیل شوند».

🔹نکته دیگر در خصوص این بند از قانون اینکه، پس از تصویب آن در مجلس شورای اسلامی هیچ آیین نامه، تصویب نامه و یا دستورالعملی در هیئت‌وزیران برای اجرا و عملیاتی شدن آن به تصویب نرسیده است؛

🔹درحالی‌که تا مصوبه ای برای اجرای قانون در هیئت‌وزیران تصویب نشود، وزارتخانه قادر به اجرای آن نخواهد بود و در این صورت می توان گفت بند «ب» ماده (۱۴) قابلیت اجرا نداشته و استناد مدیران ارشد وزارت جهاد کشاورزی به آن غیرقانونی است.

#خروج_دام_از_مرتع

✅ واحد مطالعات امنیت غذایی مصاف
https://t.me/joinchat/AAAAAEMLE1NBxE6ePIdZTQ

‍‍ ‍‍ ⭕️ بررسی خلأهای قانونی طرح تعادل دام و مرتع/ بخش چهارم

🔹در سه بخش گذشته به خلأهای قانونی طرح تعادل دام و مرتع در قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی پرداخته شد.
در این بخش به بررسی بندی از قانون برنامه ششم توسعه کشور پرداخته خواهد شد.
🔹بند «ر» ماده (۳۸) برنامه ششم توسعه مصوب ۱۶ فروردین‌ماه ۹۶ است. قانون¬گذار در این بند به‌منظور حفاظت از محیط‌زیست، دولت را «به ارتقای پوشش صد درصد (١٠٠%) حفاظت از جنگل‌ها، مراتع و اراضی ملی و دولتی و مناطق چهارگانه زیست‌محیطی با مشارکت جوامع محلی و ارتقای ضریب حفاظت از جنگل‌ها و مراتع کشور به‌منظور پایداری جنگل‌ها و همچنین تعادل بخشی دام و مراتع سالانه حداقل ده درصد (۱۰%)» موظف کرده است.

🔹باوجود گذشت شش ماه از تصویب این بند از قانون -که به ادعای سازمان محیط‌زیست در پی تلاش¬های این سازمان در برنامه ششم توسعه گنجانده‌شده است- تاکنون هیچ مصوبه¬ای برای اجرای آن از طرف دولت، وزارت جهاد کشاورزی و یا سازمان حفاظت محیط‌زیست به اداره¬های ذی‌ربط ابلاغ نشده است.

🔹همچنین این بند از قانون برنامه ششم توسعه ابهاماتی دارد که در مرحله تهیه دستورالعمل و اجرا، با تفاسیر مختلفی روبرو خواهد شد.
به عنوان نمونه، اینکه، پوشش صددرصدی حفاظت از منابع طبیعی بر عهده ی کدام بخش و سازمان خواهد بود، محلِ سؤال است.
🔹در توضیح این مطلب باید گفت، برای حفاظت از منابع طبیعی و اراضی ملی، علاوه بر سازمان جنگل ها و مراتع، سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز در این زمینه وظایف و اختیاراتی دارد.
در چنین شرایطی اینکه اجرای این بند از برنامه ششم همانند قوانین دیگر حفاظت از منابع طبیعی و محیط‌زیست بر عهده کدام سازمان خواهد بود، محلی از مناقشه دو سازمان در مسائل محیط زیستی است.
🔹به نظر می ر سد بهره برداری صیانتی از منابع طبیعی باید مورد توجه هر دو سازمان باشد که بررسی آن خارج از بحث این یادداشت است.

#خروج_دام_از_مرتع

✅ واحد مطالعات امنیت غذایی مصاف
https://t.me/joinchat/AAAAAEMLE1NBxE6ePIdZTQ

⭕️ بررسی خلأهای قانونی طرح تعادل دام و مرتع/ بخش پایانی
🔹 ابهام دیگری که در بند «ر» ماده (۳۸) برنامه ششم توسعه مصوب ۱۶ فروردین‌ماه ۹۶ وجود دارد، تعریف «ضریب حفاظت از جنگل¬ها و مراتع» است که تعاریف مختلفی از طرف سازمان¬های متولی و کارشناسان برای آن و شاخصه¬های تعیین این ضریب ارائه می¬شود که بررسی آن خارج از بحث این یادداشت است.

🔹همچنین تعیین درصد تعادل‌بخشی بین دام و مرتع به میزان سالانه حداقل ده درصد (۱۰%) از دیگر موارد مورد ابهام قانون فوق است. اینکه ۱۰ درصد تعادل بخشی به چه معناست؛ باید ۱۰ درصد از مقدار مازاد کاهش پیدا کند یا باید ۱۰ درصد به مقدار کمبود افزوده شود و یا هردوی این شرایط؟ این‌ها سؤالاتی به شمار می‌روند که به دلیل ضعف در نگارشِ متن این قانون، می تواند در عمل، تفاسیر مختلفی را به همراه داشته باشد.

🔹حال با توجه به اشکالات و خلأ قانونی که درزمینه طرح تعادل دام و مرتع از سال ۸۸ و پس از قانون برنامه چهارم توسعه تاکنون وجود دارد و در بالا به آن اشاره شد، سؤال اصلی اینجاست که اجرای این طرح و استناد مسئولین وزارت جهاد کشاورزی و مدیران منابع طبیعی به طرح تعادل دام و مرتع بر چه مبنای قانونی صورت می¬‌گیرد؟

🔹و آیا برخوردهایی انتظامی و قضایی که به اسم طرح تعادل دام و مرتع با دامداران بومی روستایی و عشایری صورت می¬‌گیرید، مبنای قانونی دارد؟

🔹در نهایت باید گفت دست‌کاری و تغییر در جمعیت دامی کشور و از بین بردن نژاد‌های اصیل و بومی ایران و جایگزین کردن نژادهای اصلاح‌شده غیربومی و وارداتی در زیست‌بوم کشورمان، اشتباهی است که به‌هیچ‌وجه قابل جبران نبوده و امنیت غذایی آینده کشور را نیز به خطر می‌اندازد.

#خروج_دام_از_مرتع

✅ واحد مطالعات امنیت غذایی مصاف
https://t.me/joinchat/AAAAAEMLE1NBxE6ePIdZTQ

⭕️ اشاره صریح وزیرجهاد به کاهش جمعیت #دام_سبک درنتیجه تغییر نظام دامپروری و روندجایگزینی نژادهای بومی با نژادهای وارداتی!

#خروج_دام_از_مرتع

✅ @masaf_foods

⭕️ نسخه ناکارآمد و خسارت‌آفرین، خروج دام از مرتع/ بخش اول
l1l.ir/35i5
🔹"دیگر امروز برخی از مسائلی که روی آن تأکید داریم موضوعیت ندارد، باید ساختار فکری‌مان را عوض کنیم. شاید تا دیروز برای طرح تعادل دام و مرتع خیلی وقت می‌‌‌گذاشتیم و هزینه صرف می‌کردیم، اما هم‌اکنون باید از چوپانی که دیگر امروز پیدا کردنش سخت است، خواهش کنیم دامش را بیاورد در مرتع بچرد تا برخی از گونه‌ها حیات و زندگی دوباره بیابند". این سخنی است که به‌تازگی #حجتی، وزیر جهاد کشاورزی بر زبان آورد.

🔹این سخن حجتی از آن جهت اهمیت دارد که تفکر غالب در بدنه وزارت جهاد کشاورزی طی سه دهه گذشته، خروج دام از مرتع بوده است. با وجود گذشت سال‌ها از اجرایی‌سازی برنامه‌های تعادل دام و مرتع، وزیر جهاد کشاورزی، امروز به‌اشتباه بودن و منسوخ شدن آن، اعتراف می‌کند.

🔹در ماه‌های گذشته نیز رکنی، معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی، با اشاره به تصور نادرست عدم همخوانی مراتع با جمعیت دام کشور این‌گونه گفته بود: «اگر در استفاده از مراتع برنامه‌ریزی صحیحی صورت بگیرد، شاهد زادآوری بیشتر مراتع به‌واسطه حضور دام‌ها در مراتع خواهیم بود».

🔹سخنان حجتی و رکنی از دو واقعیت پنهان‌شده پرده برمی­دارند. اولین واقعیت که سال‌ها در مدیریت مراتع کشور، از آن غفلت شده، مفید بودن چرای دام برای رشد، تکثیر و بقای برخی گونه‌های مرتعی است که به‌رغم تذکر کارشناسان نادیده گرفته‌شده بود. واقعیت دوم، ضعف عملکرد در اصلاح، احیا و مدیریت مراتع کشور بوده که سبب فقر #پوشش_گیاهی و مراتع شده است.

#خروج_دام_از_مرتع

✅ واحد مطالعات امنیت غذایی مصاف
https://t.me/joinchat/AAAAAEMLE1NBxE6ePIdZTQ

⭕️ رفتن خداکرم جلالی از سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری قطعی شد.
آیا با تغییر مدیر، رویه های غلط سازمان اصلاح می شود؟

#مهجوریت_آبخیزداری
#طرح_های_بین_المللی
#خروج_دام_از_مرتع

✅ @masaf_foods

⭕️ نسخه ناکارآمد و خسارت‌آفرین، خروج دام از مرتع/ بخش دوم


🔹همان‌طور که از واژه “تعادل” پیداست و در قوانین نیز به آن‌ها تأکید شده، در این طرح از طرفی باید به وجه مدیریت، حفظ و احیاء #مراتع توجه می‌شد و از طرف دیگر، کاهشِ دامِ مازاد بر ظرفیتِ مراتع در عین حفظ #امنیت_غذایی مدنظر قرار می‌گرفت. به‌گونه‌ای که در صورت اصلاح و احیاء مراتع، طبیعتاً نیاز کمتری به کاهش #دام مازاد وجود داشت. لکن در عمل نه‌تنها مدیریت صحیح و کارآمدی بر مراتع اعمال نشد که به‌جای مدیریت تعادل #دام و مرتع، جریان حذف دام از مرتع شکل گرفت و تا جایی پیش رفت که امروز شخص وزیر از نبود #چوپان و #دام در مرتع سخن گوید.

🔹لازم است ذکر شود، این تفکر اشتباه همچنان در بدنه وزارت جهاد کشاورزی و سازمان جنگل‌­ها، مراتع و #آبخیزداری وجود دارد و به‌صورت ویژه در قالب پروژه­ بین‌­المللی #ترسیب_کربن و طرح ملی ساماندهی اصلاح نژاد #دام_سبک با کاهش فشار چرای دام از مرتع اجرا می­شود.
l1l.ir/35iy
🔹متأسفانه هیچ‌گاه به حوزه مدیریت صحیح، حفظ و احیاء مراتع، هم از باب تخصیص اعتبار و هم به لحاظ عملکرد توجه لازم و کافی صورت نگرفته است. این عدم توجه، سبب کاهش ۱۵ میلیون هکتار از سطح مراتع نسبت به سال ۴۶ و ۳/۵ میلیون هکتار نسبت به سال ۷۴ شده است. علاوه بر مجموع سطح مراتع، سیر نزولی کیفیت مراتع و درصد پوشش گیاهی آن­ها نیز بسیار چشمگیر بوده؛ به‌طوری‌که در فاصله سال ۴۶ تا ۸۹، ۱۲ میلیون هکتار (بیش از ۶۰%) از مراتع درجه‌یک با پوشش متراکم(خوب تا متوسط) به مراتع درجه ‌۲ با پوشش گیاهی نیمه متراکم (متوسط تا ضعیف) و از سال ۷۴ تا ۸۹، ۱۶ میلیون هکتار (بیش از ۴۰%) از مراتع درجه ‌­۲ به مراتع درجه ۳ با پوشش گیاهی فقیر (ضعیف تا خیلی ضعیف) تبدیل‌شده‌اند.

🔹به عقیده کارشناسان، دلایل این حجم از کاهش ظرفیت مراتع، موارد مختلفی ازجمله #تغییر_کاربری مجاز و غیرمجاز، چرای بی‌رویه و زودهنگام، آتش­سوزی مراتع، خشکسالی و… بوده است. اما به نظر می‌رسد بیش از همه این‌ها، نبود توجه ویژه به مراتع کشور و ضعف عملکرد مدیریتی درزمینه حفظ، اصلاح و احیای مراتع عامل اصلی تخریب این منابع طبیعی با ارزش بوده است.

🔹در زمینه اصلاح و احیای مراتع، عملکرد ضعیف سازمان جنگل­‌ها، مراتع و آبخیزداری که متولی اصلی حفظ، اصلاح و احیای مراتع کشور محسوب می‌شود در آمارها به‌وضوح روشن است. همان‌طور که در نمودار زیر نشان داده‌شده، در آخرین گزارش این سازمان در سال ۹۳، عملکرد این سازمان درزمینه­ اصلاح و احیای مراتع فقط ۱ تا ۲ درصد از پیش‌بینی برنامه پنجم توسعه بوده که بخشی از آن ناشی از کمبود تصویب و تخصیص منابع و بخشی دیگر ناشی از ضعف مدیریت این حوزه است.

ادامه دارد...

#خروج_دام_از_مرتع


✅ واحد مطالعات امنیت غذایی مصاف
https://t.me/joinchat/AAAAAEMLE1NBxE6ePIdZTQ

⭕️ مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام گفت:واردات گوشت قرمز به صورت منجمد و گرم ادامه دارد تا بتوانیم نوسانات بازار را کنترل کرده و نیاز ایام پر مصرف را تامین کنیم.

#خروج_دام_از_مرتع


✅ @masaf_foods

⭕️ چند نکته در مورد جابجایی گله گوسفندان در این #فیلم

🔹 برای احیای اراضی مرتعی، نیازی به خروج دام از مرتع نیست‌. اصلاً دام موجب از بین رفتن پوشش گیاهی مراتع نیست بلکه مقوم آن است.

🔹دلائل آن هم به طور اجمالی در کلیپی که از آقای #AllanSavory در دو پست قبل قرار دادیم توضیح داده می شود.

🔹 #خروج_دام_از_مرتع به همان اندازه عدم رسیدن به خودکفایی در محصولات اساسی حرفی اشتباه و بسیار خطرناک است، نسبت به آن هشیار باشید.

🔹در فیلم فوق شما می توانید یکی از اصول مدیریت چَرای دام را بیینید که به آن چَرای چرخشی (Rotational Grazing) گفته می شود. در این شیوه اراضی به چند بخش تقسیم می شوند و گله را به ترتیب در هر کدام از آنها به صورت چرخشی تغذیه می کنند. به این ترتیب هر بخش فرصت پیدا میکند خود را بازیابی کند و بهش های چرا شده نیز بیش از حد مصرف نمی شوند!

🔹اثر اعجاب آور این شیوه ساده و البته علمی در ایران و سایر نقاط جهان به وضوح قابل رویت است که در آینده به آن ها می پردازیم.

#حضور_دام_در_مرتع
#چرای_چرخشی
#دیگران_چه_می_کنند

✅ @masaf_foods

‍‍⭕️ ایران در مصرف گوشت قرمز رتبه ۲۴ جهان است! #کاوه_مدنی با شانتاژ تلاش می‌کند راه را برای اجرای طرح خطرناک #خروج_دام_از_مرتع هموارتر کند. چه ارتباطی بین طرح مشکوک #ترسیب_کربن و #خروج_دام_از_مرتع که هر دو ذیل نظر #سازمان_جنگل_مرتع_آبخیزداری اجرا می‌شود، وجود دارد؟!

✅ @masaf_foods

⭕️ در حالی که قیمت گوشت قرمز سر به فلک گذاشته، #خروج_دام_از_مرتع (بخوانید تولید ارزان گوشت‌) جزء افتخارات سازمانهای دولتی است!


✅ @masaf_foods

‍‍⭕️ مراتع بسوزند دام وارد آن نشود!

‼️ سالانه به‌طور میانگین حدود ۱۰ هزار هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی طعمه حریق می‌شوند که از این مقدار ۱۵ تا ۲۰ درصد در جنگل‌ها و مابقی در اراضی مرتعی اتفاق می‌افتد. یعنی حدود 8 هزار هکتار از اراضی مرتعی که می توانست منبع تولید ثروت باشد!

‼️ بیشتر آتش‌سوزی‌ها در مناطق مرتعی زاگرس در استان‌های فارس، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهار محال و بختیاری، اصفهان، کرمان و همدان رخ داد. در مناطق شمالی نیز استان گلستان یکی از مناطق بحرانی آتش‌سوزی بود.

‼️فرمانده یگان حفاظت سازمان‌ جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری: متاسفانه برخی کشاورزان اقدام به سوزاندن مراتع پس از کشت اول می‌کنند، گفت: کشاورزان در برخی مواقع به دلیل وزش باد شدید نمی‌توانند حریق را کنترل کنند و آتش به جنگل‌ها و مراتع منتقل می‌شود. بر اساس ابلاغ وزارت جهاد کشاورزی آتش زدن مراتع پس از کشت اول ممنوع است و با افراد خاطی برخورد می‌شود همچنین در صورت تخلف، مسببان این کار بر اساس احکام قضایی مورد بازخواست قرار می‌گیرند و جریمه می‌شوند.

🔴 #پی‌نوشت 1: از جمله علل اصلی آتش سوزی ها در مراتع کشور، اجرای طرح #خروج_دام_از_مرتع است. با خروج دام ها از مراتع و اجرای قرق، علوفه در فصول گرم روی زمین تبدیل به یک هیزم شده و با کوچکترین جرقه ای شعله ور می شود!

🔴 #پی‌نوشت 2: حالا عزیزان بروند به دنبال بسط و گشترس ایستگاه های آتش نشانی !

#بهره_برداری_صیانتی
#ورود_دام_به_مرتع

✅ @masaf_foods

#توییت

🔴فاجعه بزرگتر از این که اینطور با دست خود منابع را به اسم احیای مراتع نابود می‌کنیم!

#خروج_دام_از_مرتع

🌐 https://twitter.com/masaf_foods/status/1026814938294169600?s=19

✅ @masaf_foods