اگر دادگر باشی و پاک‌ْدین
ز هر کس نیابی جز از آفرین

و گر بدنِهان باشی و بدکُنش
ز چرخِ بلند آیدت سرزنش

جهاندار اگر دادگر باشدی
ز فرمان او کی گذر باشدی

کنون گر شدی آگه از روزْگار
روان و خرد بادت آموزْگار

#فردوسی

همان زیردستی که فرمانِ شاه
به رنج و به کوشش ندارد نگاه

بوَد زندگانی‌ش با درد و رنج
نگردد کهن در سَرای سِپنج

اگر مهتری یابد و بهتری
نیابد به زُفتی و گُندآوری

دلِ زیردستانِ ما شاد باد
هم از دادِ ما گیتی آباد باد
#فردوسی

امیدم که:
همه نیکوی باد کردار ما

معلم و شاهنامه


چو از دفتر این داستان‌ها بسی
همی خواند خواننده بر هر کسی
جهان دل نهاده بدین داستان
همان بخردان نیز و هم راستان
#فردوسی

داستان رستم و سهراب
#آگاهی_یافتن_مادر_سهراب_از_کشته_شدن_پسرش
فردوسی « شاهنامه » « سهراب »
بخش ۲۵
( #قسمت_ششم )




۵۹

به روز و به شب ، مویه کرد و گریست ،

پس از مرگِ سهراب ،،، سالی بزیست ،

۶۰

سرانجام ، هم ،،، در غمِ او بمُرد ،

روانش بشد سویِ سهرابِ گُرد ،

۶۱

چنین گفت بهرامِ نیکوسُخُن ،

که با مُردگان ، آشنایی مکن ،

۶۲

نه ایدر ، همی ماند خواهی دراز ،

بسیچیده باش و ، درنگی مساز ،

۶۳

چنین است رسمِ سرای کُهُن ،

سرش ، هیچ پیدا نبینی ز بُن ،

۶۴

به تو داد یک روز نوبت ،،، پدر ،

سزد ، گر ترا نوبت آید بسر ،

۶۵

چنین است و ، رازش نیامد پدید ،

نیابی به خیره ،،، چه جویی کلید؟ ،

۶۶

درِ بسته را ، کس نداند گشاد ،

بِدان رنج ،،، عمرِ تو ، گردد به‌باد ،

۶۷

دل اندر سرایِ سپنجی ، مبند ،

سپنجی ،،، نباشد بسی سودمند ،

۶۸

بدین داستان ، من سخن ساختم ،

دگر ، بر سیاوش بپرداختم ،

۶۹

یکی داستان است ، پُر آبِ چشم ،

دلِ نازک ، از رستم آید به‌خشم ،



#پایان_بخش ۲۵

#پایان_داستان_رستم_و_سهراب




« داستان سیاوش - آغازِ داستان »

بخش ۲۴ : « وز آنجایگه ، شاه لشکر بِراند »
این داستان را با تشویق دوستان به پایان بردیم اگر در نحوه‌ی ارائه‌ی داستان #حکیم_فردوسی نقص و نارسایی داشتیم از #فردوسی بزرگ و دوستان امید بخشایش داریم
🙏🌸🙏🌸🙏🌸

.
        هرآنگه کَت آید به بد دسترَس
      ز یزدان بترس و مکُن بَد به کس

      که تاج و کمر چون تو بیند بسی
       نخواهد شدن رام با هر کسی

        یَکی پُر ز دانش یَکی بی‌خرَد
        خرَد را سرِ دیو کی درخورد

                 #فردوسی

        و در این روز آرزومندم که:

         همیشه خرَد پاسْبان تو باد
        همهْ نیکی اندر گمان تو باد

"به بهانه‌ی 25 اردیبهشت، روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم #فردوسی "

#شهنامه_چه_میگفت

این دفتر دانایی، این طرفه ره‌آورد،
الهام خدایی‌ست که «فردوسی توسی»
از جان و دل آن را بپذیرفت،
با جان و دل خویش، بیامیخت،
بیاراست، بپرورد؛
*
ده قرن ِ، فزون است که در پهنه‌ی گیتی
میدان شکوهش را،
کس نیست، هماورد!
*
دَه قرن ِ ازین پیش
آیا چه کسی دید که این مَرد
با آتش پنهانش
با طبع خروشانش
سی سال، شب و روز، چه‌ها گفت؟ چه‌ها کرد؟
*
امروز، هنوز از پس ِ ده قرن که این مُلک
در دایره‌ی دوران گشته‌ست،
آیا چه کسی داند سی‌سال در آن عهد
بر این هنری مرد سخنور چه گذشته‌ست؟
*
انگیزه‌اش از گفتن شهنامه چه بوده‌ست؟
سیمای اساطیری ایران کهن را
آن روز، چرا گَرد ز رخسار زدوده‌ست؟
سی‌سال، برای چه، برای که سروده‌ست!
*
می‌دید وطن را، که سراپا همه درد است.
می‌دید که خون در رگ مردُم،
افسرده و سرد است.
آتشکده‌ها خالی خاموش
آزادی در بند
لبخند فراموش
بیگانه نشسته‌ست بر اورنگ
از ریشه دگرگون شده فرهنگ...
می گفت که: -«هنگام نبرد است»
با تیغ سخن روی بدان میدان آورد.
*
سی سال به پیکار، بر آن پیمان، پیمود
جان بر سر ِ پیکارش فرسود و نیاسود
وجدانش بیدار
ایمانش روشن
جان مایه‌ی شعرش همه ایرانی و ایران
طومار نسب‌نامه‌ی گردان و دلیران
نظمی که پی‌افکند،
کاخی که بنا کرد!
*
شهنامه به ایران و به ایرانی می‌گفت:
- یک روز شما در تن‌تان گوهر جان بود!
یک روز شما بر سرتان تاج کیان بود
وان پرچم‌تان رایت مهر و خرد و داد
افراشته بر بام جهان بود!
*
شهنامه به آن مردم خودباخته می‌گفت:
بار دگر آن‌گونه توانمند، توان بود،
*
این دفتر دانایی،
این طرفه ره‌آورد
الهام خدایی
فرمان اهوراست؛
روح وطن ماست که فردوسی توسی
با جان و دل خویش بیامیخت، بیاراست، بپرورد؛
آنگاه چنین نغز و دل‌افروز و دلاویز
در پیش نگاه همه آفاق بگسترد.

- #فریدون_مشیری

#آیا_می_دانستید 💡

در واقع فردوسی سومین نفری بوده است که تصمیم می گیرد، تاریخ پیشینیان ما را به نظم بنگارد. پیش از فردوسی در ابتدا #مسعودی_مروزی و بعد از او شاعر جوانمرگ #دقیقی منظومه های نگاشته بودند. از کتاب مروزی به جزو سه بیت چیزی باقی نمانده است و #دقيقی هم پیش از مرگش تنها توانسته بود در حدود هزار بیت را بسراید. در ابتدا فردوسی نمی خواست اشعاری را که دقیقی سروده بود در کتابش بیاورد، اما بنا به گفته خودش، شبی در خواب دقیقی را می بیند که او را از این کار برحذر می دارد و از فردوسی می خواهد که هزار بیت او را در کتابش بیاورد.

بدین نامه هرچند بشتافتی
کنون هرچه جستی همه یافتی
ازین باره من پیش گفتم سخن
اگر باز یابی بخیلی مکن
زگشتاپ و ارجاسپ بیتی هزار
به گفتم سر آمد مرا روزگار

بخش سروده شده توسط دقیقی #گشتاسب_نامه نام دارد و به لطف ذکر آن در شاهنامه تمام هزار بیت آن بدون تغییر به ما رسیده است، در واقع اگر #فردوسی آنرا در کتابش ذکر نمی کرد، چه بسا اشعار دقیقی هم به سرنوشت مسعود مروزی دچار می شدند و از آنها بیش از چند بیت به جا نمی ماند. با وجود تفاوت ها میان دو منظومه، اما هم دقیقی و هم فردوسی سعی کرده‌اند، کمترین لغات عربی را در اشعار خود بگنجانند، در هزار بیت دقیقی تنها 50 لغت عربی یافت می شود و در پنجاه هزار بیت فردوسی تنها 865 لغت، این بدان معناست که هر دو شاعر قصداحیای مجدد زبان و فرهنگ فارسی را داشتند که در نهایت فردوسی به این مهم نائل آمد.

چُنین بَرده گشتیم بر خواسته
دل آراسته شد روان کاسته

چو دل برنِهی بر سَرای کهن
کند راز و بر تو بپوشد سخن

سوی آز منگر که او دشمن‌ست
دلش بَرده‌ی جانِ آهَرمَن‌ست

بپوی و بپوش و بناز و بخَور
تو را بهره این‌ست ازین رهگذر

#فردوسی

امیدوارم در این لحظه و این روز
که جاوید بادی و پیروز و شاد
سرت سبز باد و دلت پر ز داد

۲۵اردیبهشت بزرگداشت فردوسی
و پاسداشت زبان فارسی

بزرگداشت #فردوسی
#انیمیشن
موسیقی: #کریستف_رضاعی
آواز: #شهرام_ناظری
تدوین: تحریریۀ نشر نو

‌
هنر در جهان از من آمد پدید
چو من نامور، تخت شاهی ندید

جهان را بخوبی من آراستم
چنان گشت گیتی که من خواستم

خور و خواب و آرامتان از من است
همه پوشش و کامتان از من است

بزرگی و دیهیم و شاهی مراست
که گوید که جز من کسی پادشاست؟

گرایدون که دانید من کردم این
مرا خواند باید جهان‌آفرین

شاهنامه
حکیم ابوالقاسم فردوسی

۲۵ ارديبهشت‌ماه
روز بزرگداشت «حكيم ابوالقاسم #فردوسی» شاعر و سخن‌سرای ایرانی و سرایندهٔ شاهنامه گرامی باد....

فردوسی بزرگ‏ترين حماسه‌سرای ايران
و يكی از حماسه‌سرايان بزرگ جهان است
‌

‌