کانیا دل
1.24K subscribers
1.49K photos
466 videos
309 files
752 links
بررسی و نقد شعر

نقشه:
https://goo.gl/maps/mGW9jFDJowm

شعر، نقد، نظر:
@kawaspahi
Download Telegram
Forwarded from Kurdish Book House
📚 تازه‌های نشر

💫 دیوان الوان‌الحال جرمغانی شاعر کرمانج قرن ۱۲ھ منتشر شد
.

✍️ دکتر #هادی_بیدکی


▫️ابن غریب #جرمغانی یکی از سرایندگان بومی شمال خراسان (استان خراسان شمالی) در قرن ۱۲ ه.ق. است که از لحاظ تاریخی، اواخر عهد صفویه، تمام دورۀ #افشاریه و اوایل عصر #زندیه را درک کرده و کلیات اشعاری از او به سه زبان #کرمانجی، فارسی و ترکی باقی مانده که الوان-الحال نام دارد و اشعار آن در انواع ادبی و قالب‌های شعری متنوعی سروده شده است.

▫️ابن غریب فعلاً کهن‌ترین شاعر شمال خراسان است که اشعار متعددی را به کرمانجی به نظم درآورده است. لازم به ذکر است که در هیچ‌کدام از تاریخ ادبیات‌های کُردی مانند آثار #مارف_خزنه‌دار، #قانات_کردو و #علاءالدین_سجادی، تاریخ ادبیات در ایران، اثر #ذبیح‌الله_صفا و تاریخ ادبیات ترکی، اثر #سری‌لوند هیچ نام و نشانی از ابن غریب وجود ندارد و معرفی و انتشار کلیات این شاعر گمنام پیشینۀ ادبیات مکتوب کرمانجی در خراسان را یک قرن به عقب خواهد برد، درحالیکه تاکنون کهن ترین شاعر این منطقه #جعفرقلی_زنگلی، شاعر کرمانج عهد قاجاری معرفی شده است.

▫️تاکنون از کلیات ابن غریب دو نسخۀ خطی شناسایی شده که یکی ناقص است و فقط ۱۴ ورق از آن باقی ماندە، اما نسخۀ دوم کامل‌تر است و ۱۸۹ ورق دارد و کار تصحیح بر اساس آن انجام شده است.

▫️جلد اول کلیات او شامل منظومۀ کرمانجی شوق‌نامه، جلد دوم دربردارندۀ اشعار فارسی و جلد سوم مشتمل بر باقی اشعار کرمانجی است.

▫️جلد اول این کلیات، یعنی #شوق‌نامه از لحاظ ساختاری شامل یک مقدمۀ مفصل و علمی- استنادی است تا مخاطب بتواند از طریق آن، شاعر و آثار او را بهتر بشناسد. این منظومۀ مستقل ۶۹۱ بیت دارد که حدود ۲۰۰ بیت آن به فارسی و بقیه به کرمانجی است.

▫️جلد دوم کلیات شامل مجموعه اشعار فارسی ابن غریب در ۱۳۹۰ بیت است، متشکّل از ۱۶۳ غزل در ۹۷۳ بیت، ۱۸ مخمّس در ۸۹ بند پنج مصراعی، ۹ رباعی در ۱۸ بیت، یک ترکیب‌بند در ۴۵ بیت، یک ترجیع‌بند در ۱۴ بیت، یک قطعه در ۵ بیت، یک مستزاد در ۱۰ بیت و دو مثنوی که اولی سراپا نام دارد و ۸۳ بیت در توصیف سر تا پای معشوق است؛ دومی عنوان ندارد و ۲۰ بیت است، اما آن را با توجه به موضوع و محتوا شکّیات نماز نامیده‌ایم.

▫️جلد سوم کلیات شامل مجموعه اشعار کرمانجی ابن غریب در ۵۱۹ بیت است، مشتمل بر ۶۰ غزل در ۳۰۹ بیت، ۱۰ مخمّس در ۵۷ بند پنج مصراعی، یک مستزاد در ۱۰ بیت و یک مثنوی ساقینامه در ۵۸ بیت. از ۶۰ غزل این جلد، جز یک غزل نه بیتی، سه غزل هفت بیتی و یک غزل چهار بیتی، بقیه هر کدام ۵ بیت است.

▫️هدف از تصحیح و إحیای کلیات ابن غریب این بود که مخاطبان آن منحصر به کرمانج زبانان خراسان نشود؛ بنابراین، هم ابیات کرمانجی را با رعایت امانتداری به فارسی برگرداندم و هم تمام متن کرمانجی را با الفبای مرسوم کردی- آرامی مجدداً بازنویسی کردم تا اینکه هم فارسی زبانان از محتوای این منظومه بهره‌مند گردند و هم کردهای دیگر مناطق ایران و خارج از آن.

▫️همچنین، متن اشعار #کرمانجی یک بار طبق الفبای نسخۀ اساس رونویسی و تصحیح شده، سپس، طبق شیوۀ سنت تصحیح، اختلافات دو نسخۀ اساس و بدل در بخشی جداگانه ثبت و ضبط شده است.

▫️کلیات ابن غریب آینۀ نسبتاً کاملی از کاربرد قالب‌های متنوع شعری است و مهارت شاعر آنجایی است که توانسته شعر کرمانجی را در قالب‌های رایج شعر فارسی بگنجاند. او دربارۀ انواع ادبی شعری عصر خود نیز آگاهی داشته و به عنوان مثال، سه منظومۀ #شوق‌نامه، ساقی‌نامه و سراپا را در پیروی از شاعران ادبیات فارسی به شعر درآورده است.

▫️شواهد متعددی در کلیات ابن غریب وجود دارد که همگی حاکی از دانش بالای اوست؛ موسیقی، نجوم، تاریخ، دین و مذهب، عرفان و تصوف از جمله موضوعات محوری مذکور در اشعار این شاعر است.

▫️کلام آخر اینکه در حال حاضر با همکاری آقای #برات_قوی‌اندام تمام اشعار کرمانجی ابن غریب را به الفبای لاتینی کرمانجی برگردانده‌ایم و به زودی آن را همراه با توضیحات و مقدمۀ کافی در #کردستان_ترکیه به چاپ خواهیم رساند.

🔻ادامه مطلب...

🌐http://kurdishbookhouse.com/100-166/


📎 دانلود PDF بخشهای از کتاب «شوق نامه کرمانجی»

#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی

■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:

▪️ @kurdishbookhouse

🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
🔰لیستی از کتاب های کُردی (کُرمانجی) که از ابتدای سال تاکنون در خراسان به چاپ رسیده‌اند؛

(به همراه آدرس‌های فروش و پخش)

 
🔹۱ـ کتابچه‌ی آموزشی «الفبای کُردی کُرمانجی»

از: #مهدی_جعفرزادە

🔹۲ـ «بیستوون»

ترجمه‌ی گزیده شعر بیست شاعر مطرح جهان به کُرمانجی

از: #برات_قوی‌اندام

🔹۳- مجموعه شعرهای استاد #علیرضا_سپاهی_لایین

مجموعه‌های کُرمانجی

۳-۱ «سێ‌دلۆپ» (سه‌خشتی)

بیش از 1000 قطعه شعر کوتاه سه‌مصرعی

۳-۲ «مینامال» (مجموعه‌ی دوبیتی کُرمانجی)

۳-۳ «دوچار» (مجموعه‌ی چارۆک کُرمانجی)

🔸مجموعه‌های فارسی

همچنین مجموعه شعرهای فارسی استاد علیرضا سپاهی که لازم است هر کسی که زبان فارسی را می‌فهمد آنها را بخواند. به ویژه اینکه بخشی از اشعار فارسی مرتبط با زندگی کُردها می‌باشد.

۳-۴ شعر و شب

۳-۵ زیباتر از زن

۳-۶ در کشور کوه

۳-۷ رندان خراسان

🔹۴- مجموعه‌ی سه جلدی کلیات «الوان‌الحال»

دیوان اشعار «ابن‌غریب چَرمغانی»

شاعر کُرد خراسانی در قرن هجدهم میلادی

(شوق‌نامه‌ی کُرمانجی؛ اشعار فارسی؛ اشعار کُرمانجی)

از: #هادی_بیدکی

🔹۵- بهارا دلان

(مجموعه‌ی شعر؛ سه‌خشتی و غیره)

از: #محمد_حسین‌پور

🔹۶- کورداوغلی

(تاریخی؛ مستند)

از: استاد #کلیم‌الله_توحدی

🔹۷- «تالک»

(مجموعه‌ی شعر؛ سه‌خشتی و قالب‌های دیگر)

از: #شیرکوه_پهلوانی

🔹۸- «قوشمه»

از: #مهدی_رستمی

🔹۹- «تشتانۆک»

(مجموعه‌ای از چیستان‌های به کُرمانجی)

از: #علی_فروزش

۱۰- «ژ وانێ تا قۆچانێ»

از: #هادی_نادری

🔹۱۱- «ناسنامە کُرد»

از: #مصطفی_معزز_باغچقی

🔺

🔵 روش‌های تهیه‌ی کتاب:

در شمال خراسان:

🔵📚 مرکز فروش و پخش «کتاب کُرد» 

🔹آدرس: شیروان (خراسان شمالی)، خیابان جامی شمالی، جنب کتابخانه عمومی

♦️@Ketabkurd

ارسال به تمام نقاط ایران | تلفن (حاتمی):

09363933020
09157796869

و کتاب فروشی‌های شهرهای مختلف از جمله مشهد، بجنورد، اسفراین، قوچان، درگز، چناران، فاروج و ...
(دقت کنید مرکز پخش «کتاب کُرد» می‌تواند کتاب ها به تمام نقاط ایران ارسال کند)

🔹🔸دوستان ساکن تهران می‌توانند بیشتر کتاب‌های این لیست را در آدرس زیر تهیه کنند:

🔵«انتشارات توکلی»

 تهران، خیابان انقلاب، روبروی دانشگاه تهران، مجتمع «فروزنده» طبقه زیر همکف، واحد ۲۲۵ 

☎️ تلفن (۰۲۱) ۶۶۹۵۶۹۲۶

🔹همچنین در تهران و شهرستان‌های اطراف می‌توانید جهت تهیه کتاب از طریق آی دی زیر اقدام کنید (علی رجب‌زاده)

@Gulil

👈کورمانجی‌زان
🔹© @Kurmancizan