ایران فردا
7.19K subscribers
953 photos
132 videos
49 files
2.34K links
نشریه «ایران فردا»، ماهنامه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است که اول هر ماه، در تهران و دیگر شهرها منتشر می شود.
ارتباط با صفحه ی رسمی ماهنامه ایران فردا در تلگرام:
@iranfardamag
Download Telegram
💢 کشاکش دوگانه‌ی امت - ملت

💠 رضا حق‌جو

@iranfardamag

🔸در فردای پیروزی انقلاب بهمن ۵۷ جناح اسلام‌گرای سنتی به رهبری روحانیت جهت حذف رقبای سیاسی و تثبیت قدرت خویش در ساختار سیاسی جدید دوگانه‌های بسیاری را در جامعه شکل داد. یکی از این دوگانه سازی‌ها تقابل مفهوم امت - امامت در برابر نظم ملت - دولت بود. دولت موقت به رهبری مهندس بازرگان نماینده‌ی بینش به نظم در آوردن انقلاب در چهارچوب ملت - دولت و دولت ملی بود و در مقابل نیروهای سنتی اسلا‌م‌گرا که حول گفتمان ولایت فقیه متشکل شده بودند انقلاب را فرای مرزهای ملی تعریف نموده و به صدور انقلاب و انترناسیونالیسم اسلامی و تشکیل امت واحده‌‌ی اسلامی می‌اندیشیدند.

🔹مهندس بازرگان در کتاب " بازیابی ارزش‌ها" تقابل دوگانه‌ی امت - ملت را چنین شرح می‌دهد.:
"من ابتدا با آيت‌الله خمینی اختلاف نظر داشتم... ایشان ایران را برای اسلام می‌خواست و من اسلام را برای ایران می‌خواستم."

🔸با این حال واقعیت عینی ملت - دولتی به‌نام ایران با مرزهای سیاسی و تاریخی و مسئولیت‌های بین‌المللی مشخص مانع از آن بود که مدافعان امت‌گرایی و انترناسیونالیسم اسلامی قادر به نادیده گرفتن کامل آن باشند. اما نیروهای سیاسی باورمند به پروژه‌ی امت‌گرایی با صورت‌بندی " ولایت مطلقه" و دادن اختیارات وسیع به آن در قانون اساسی و تقویت نهادهای موازی و نظارتی، دولت ملی را از محتوای‌ انتخابی و تجلی حاکمیت و اراده‌ی مردم تهی و عملا تبدیل به نهادی جهت اجرای فرامین و طرح‌های دولت عمیق و پنهان امت‌گرا نمودند.

🔹این دوگانه‌ی امت‌گرایی و دولت - ملت طی چهار دهه از حاکمیت اسلام سیاسی با ناکارآمد نمودن دولت ملی و جلوگیری از شکل‌گیری مفهوم شهروندی در میان جامعه‌ی ایرانی ضمن اتلاف منابع اقتصادی در مسیر امت‌گرایی در خارج مرزهای سیاسی ایران باعث تشدید درگیریهای قومی- مذهبی و جنگ‌های نیابتی و تاخیر روند توسعه در منطقه و کاهش اعتبار اخلاقی و معنوی کشور در نزد همسایگان گردید. همچنین در داخل به دلیل ناتوانی از ارائه‌ی الگوی توسعه و حکمرانی کارآمد و تشدید تحریم‌های بین‌المللی بحران‌های عمیقی در حیات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایرانیان ایجاد نموده است. بحران زیست محیطی، تورم ۴۵ درصدی، بیکاری، مهاجرت نخبگان، سقوط بالای ۶۰ درصد مردم به زیر خط فقر و افزایش آسیب‌های اجتماعی و سوق دادن جامعه به سمت شرایط جنبشی و اعتراض‌های اجتماعی، خروجی نگاه ایدئولوژیک به امر سیاست و حکمرانی و ناکارآمد نمودن دولت ملی و بقول وزیر امور خارجه‌ی سابق غلبه‌ی میدان بر سیاست بوده است.

🔸علیرغم تبعات و هزینه‌های سنگین سیاست ايدئولوژيک امت‌گرایی بر زندگی ایرانیان، یکدست‌سازی قدرت در دولت سیزدهم باعث گردیده که بسیاری از نیروهای سیاسی ساختار قدرت بر این باور باشند که جهت برپایی اتوپیای "تمدن اسلامی"، ایده‌ی امت - امامت را می‌باید جایگزین نظم ملت - دولت نمود. سخنان میثم لطیفی /1 معاون رئیس جمهور دولت سیزدهم و مهدی ابوطالبی/2 از مدرسان موسسه امام خمینی و از شاگردان مصباح یزدی در خصوص ایده‌ی امت‌گرایی بیانگر این واقعیت است که طرفداران این تفکر پیشامدرن ضمن نفی حاکمیت مردم، شأنی جز هدایت شوندگی برای مردم قائل نیستند و از پذیرش مبانی حقوقی نظم ملت - دولت و الزامات سیاسی آن به دلایل زیر اجتناب می‌نمایند.:

1️⃣ در نظام ملت - دولت مفهوم سیاسی ملت مبتنی بر شهروندانی است که ضمن وفاداری به دولت ملی برخواسته از اراده‌ی آنان فارغ از تبار، قومیت، زبان، مذهب، جنسیت و جایگاه طبقاتی دارای حقوق و تکالیف یکسان هستند. اما در ایده‌ی امت‌گرایی که مبتنی بر مؤمنان معتقد به یک باور دینی است، مردم به دلیل تقسیم به دوگانه‌هایی از قبیل مؤمن - غیرمومن، خودی - غیرخودی، مسلمان - غیرمسلمان از حقوق برابر برخوردار نمی‌باشند.

2️⃣ در نظم ملت - دولت مشروعیت سیاسی حاکمان از سوی اراده‌ی آزاد مردم نشأت می‌گیرد و دولت ملی به نمایندگی و انتخاب مردم قدرت را در جهت تأمین امنیت، استقلال، حفظ تمامیت سرزمینی و رفاه مردم بکار می‌گیرد. در ایده‌ی امت‌گرایی مشروعیت حاکمان از آسمان و از جانب خداوند پنداشته می‌شود و به همین دلیل حاکمان در برابر مردم پاسخگو نبوده و در این الگو مردم فقط دارای تکلیف بوده و وظیفهٔ آنان اطاعت مؤمنانه از أوامر ولی‌امر است.

3️⃣ نظم ملت - دولت شهروندمحور است اما ایده‌ی امت ‌گرایی مؤمن‌محور است و در دایره‌ی هویتی امت کسانی جای می‌گیرند که بین آنها و حاکمان وحدت عقیده و ايدئولوژيک برقرار باشد.......

متن کامل :

https://bit.ly/3sT26XI


#ملت_دولت
#امت_امامت
#میثم_لطیفی
#مهدی_بازرگان
#روح‌الله_خمینی
#مهدی_ابوطالبی
#انترناسیونالیسم_اسلامی
#انترناسیونالیسم_پرولتاریایی
#سیاست_ایدئولوژیک_امت‌گرایی

https://t.me/iranfardamag