هفت‌برکه گراش -گریشنا
2.57K subscribers
15.2K photos
1.29K videos
165 files
17.9K links
🔻هفت‌برکه : خبر و فرهنگ در گراش
‌‌‌
محصولی از موسسه فرهنگی هنری هفت برکه گراش

🔖 سایت: 7Berkeh.ir
🔖 نظرات شما: T.me/Gerash7
🔖 سردبیر: @MasoudGhafoori
🔖 سفارش آگهی: @Gerash
🔖 ارسال عکس: @Gerishna
Download Telegram
☕️ دبیرستان محبی گراش یک مدرسه‌ی نمونه‌دولتی است که در آن دانش‌آموزان با زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف در کنار هم درس می‌خوانند.

سعید رایگان، معاون جوان این دبیرستان به مناسبت #روز_جهانی_زبان_مادری از دانش‌آموزان خود خواسته است امروز را به زبان مادری‌شان صحبت کنند.

http://bit.ly/2lgWins

🔸این معلم خوش‌ذوق ویدیویی را از یکی از کلاس‌های مدرسه در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده است و در این رابطه نوشته:
💬
«رِزِ 21 فوریه إز طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری شونَدِن. رِزی که هرکِسی یک بارهم که بُدِن شَشا به زبون خوش افتخار بُکُد. ای که ما گراشیم، أچُمی حرف أنَّم. هم خوم هم خانوادم! حالا شاید خیلی وقتیا جلو جمع مِسلی نِیا گراشی حرف بِنَّم اما ای دلیل نابِه مِز زیاد إچِه گراشیم. إکَه دنیا اُنتِسَّم، زندگی اُمکِردِن و شایدَم همی إکه از دنیا چِدَم...
💬
روز 21 فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده است. روزی که هر کسی یکبار هم که شده می تواند به زبان مادری خود افتخار کند. این که من گراشی ام و اچمی حرف میزنم. هم خودم و هم خانواده ام. حالا شاید گاهی وقت ها جلوی جمع از روی خجالت اجمی حرف نزنم، اما این دلیلی برای از یاد برن اینکه گراشی ام نمی شود. من اینجا به دنیا آمده ام، زندگی کرده ام، و شاید هم مردم...»

🔹 گفتنی است از سال ۲۰۰۸ یونسکو سومین روز اسفندماه را (۲۱ فوریه) با عنوان #روز_جهانی_زبان_مادری نامگذاری کرده است و مردم در این روز در شبکه‌های اجتماعی زبان مادری خود را معرفی می‌کنند.

🔻 درباره روز جهانی زبان مادری اینجا بیشتر بخوانید: http://bit.ly/2lGngGp

#اچمی #گراشی #افغانی #دانش_آموز #مدرسه

💠 http://t.me/gerashmag
🔴 شعر گراشی

اُنتَم تِکِ کــیچی دَرِیــا بَس‌سِس‌سو
یَعنِه که چِه اتـفاخی آوَس‌ِسس‌سو؟

ای چِئب لباســی، تِکِ ای شهرِ غریب
هِس‌که چُنِ تِه مِ پا نِه‌ وس‌سس‌سو

✍🏻 صادق رحمانی - دوم اسفند ۱۴۰۰
🌱به مناسبت روز جهانی #زبان_مادری

به کوچه درآمدم، درها بسته بود
یعنی چه اتفاقی افتاده بود؟

ای چوب لباسی در این شهر غریب
هیچ‌کس مثل تو پای من نایستاده بود

😍 چهار سین پشت سر هم در قافیه‌ی این رباعی جزو شگفتی‌ها و زیبایی‌های گویش #گراشی است.

▪️▫️▪️
🔴 7Berkeh.ir
✔️ t.me/HaftBerkeh
✔️ Instagram.com/7Berkeh
✔️ Whatsapp: yun.ir/wa7
🏓 راهنمای تعارف‌های پینگ‌پنگی گراش
👩🏻 برای همه به ویژه دختران جوان
✍🏻 فرشته صدیقی

▫️من این تعارف‌ها را دوست دارم و برایم همیشه جالب بوده‌اند. به گفت‌وگوی قدیمی‌ها دقت می‌کنم تا جای استفاده‌ی هر کدام از این جملات جذاب و همچنین جوابشان را بشنوم.

▫️فکرش را بکنید: مورد لطف بانوی مسنِ خوش‌مشرب و تعارف‌دوستی قرار بگیرید؛ آن موقع، دست‌به‌مهره که نه، «کام‌به‌واژه» بازی است! با بیان اولین تعارف، بازی شروع می‌شود.

▫️آدم را یاد پینگ‌پنگ می‌اندازد! و راستش را بخواهید، کمی بیش از کمی گیج‌کننده است. مثلا در مواجهه با صحنه‌ی برخاستن شخصی بزرگ‌تر پیش پایتان، چه می‌گویید؟ «نفرمایید» یا «بفرمایید»؟

همین قدر بگویم که در پی یافتن جواب این ابهام، نیمی از عمرم برفت، و هنوز هم هیچ که هیچ! شما هم به تکمیل این بازی کمک کنید:

✔️ Wa.me/989374909600

در پایان، به مناسبت روز جهانی #زبان_مادری چند تا از معروف‌ترین تعارفات #گراشی را با جواب‌هایشان مرور می‌کنیم، شاید به کار کسی آمد:

🔻 مشتاق دیدار
☑️ دل و جو مشتاق / دیدار فاطمه‌ی زهرا(س)
🔻قربون دَسوت
☑️ قربون جونُت / قربون دست ابوالفضل / دیر از جونُت
🔻و خَشی تِز کار به
☑️خئر و خشی بِبنش
🔻شتِک سَوز وابش
☑️ سوز و خُرم بش
🔻ته چراغ دل به
☑️ داغ دل نِبنش
🔻چشم شما روشن
☑️ دل و دیده‌ت روشن / دیده‌روشن بش
🔻خشترَک شما مُدی - خش دل‌وجو بش
☑️ مروازِ عروسیش - بلا تَه زِبو نِرَسه
🔻خبر اوم نِوا
☑️خبر تز چه بد نبه
🔻کنیزتم (نهایت تواضع خانم‌های قدیم)
☑️ خواهر عزیزش
🔻ماشاالله
☑️ ماشاالله و جون عزیزونت
🔻فلانی فوت اوشکه
☑️ شما زنده بی
🔻 فلانی، فلان چی اوش‌سه
☑️ مروا از خوتو
🔻بوری غصه‌ت اوم‌خه
☑️ خدا غمت بوخا
🔻کابلت (قابلت) اوش‌نی
☑️ عین کابلن / خوت باکابلش
🔻 کدم نورسیده مبارک
☑️ روی شما مبارک / مبارک رو بش
🔻دعاگوتم
☑️ صد دعا وَ جونت
🔻نخَسسه
☑️خسته غم نِبش
🔻کدمت بر چش
☑️ خدا چش و جونت نگه دره
🔻دس بوسُتِن
☑️ صیرت (صورت) ماهش ابیسَم
🔻تلافی و خوبی تَ بکنم
☑️مفرما / خوت و جُلاوِش
🔻سراغت اوم‌گرت
☑️سراغ‌گیرت خدا به
🔻دیر از جونُت
☑️ دیر از بلا بش

🔻متن کامل یادداشت را در هفت‌برکه بخوانید:
☑️ 7Berkeh.ir/archives/118004

▪️▫️▪️
🔴 7Berkeh.ir
✔️ t.me/HaftBerkeh
✔️ Instagram.com/7Berkeh
✔️ Whatsapp: yun.ir/wa7
🤬 «نه‌نه‌ای» به زبان مادری
✍🏻 گزارشی از فاطمه یوسفی
☑️ به مناسبت روز جهانی #زبان_مادری

«ای بر پدر پدر جدت! خوب مرد ناحسابی منم همین رو گفتم! چطور حرف ما فحش بود، حرف اون گل و بلبل؟»

گیر کردن در این موقعیت را در ذهنتان داشته باشید فعلا، تا برایتان بگویم که وقتی می‌خواهیم از فحش حرف بزنیم، دقیقا می‌خواهیم از چه حرف بزنیم! راستش را بخواهید این گزارش قرار بود ۹ ماه پیش نوشته شود اما نوشتن آن داستان‌هایی داشت که می‌خواهم برایتان تعریف کنم.

🔻 دُشتَم مردانه زنانه ندارد
وقتی رفتم سروقت حاج احمد که به بددهنی معروف است و از او خواستم تا در مورد فحش صحبت کنیم، اولش خندید و باور نکرد. بعد که دید قضیه جدی است، بعد از رنگ‌به‌رنگ شدن متوالی، زمانی که همه‌ی تلاشش را کرد که در قالب واقعی خودش فرو برود، فقط توانست بگوید: «چپاو بُرده، خنیث‌الدوله، مرتَکه چارشاخ، اَلدنگ، گُه سگ!» و بعد که حس کرد با نگاهم دارد زیر سوال‌ می‌رود، گفت: «ببین، من دُشتم‌های زیادی بلدم‌ ها! اما واقعیتش اینجا نمی‌توانم بگویم. به هر حال هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد!»


🔻 تو فحش می‌خوای یا نفرین؟
▫️بعد که دید روحیه‌ی من تاب تحمل غلظت چنین فحش‌هایی را ندارد و آن را پس می‌زند، گفت: «ببین تو فحش می‌خواهی یا نفرین؟ اگر خواستی می‌توانم نفرین‌های رایج و قدیمی را برایت لیست کنم.»

💬 «ننه‌ی من تکیه کلامش «سیا بِبِش» و «سرطان بگرش» بود و البته چیزهایی دیگری هم می‌گفت، مثلا «همه و‌ تئی ببی، تئی باد سیاه تو بُبات» که معنی آن می‌شود همه یکی شوید و همان یکی هم باد سیاه ببردتان؛ که بعدها من این را به این صورت تغییر دادم، «همه و تئی ببن، تئی هم کربون ما ببه!» که نه‌نه‌ام بعد از شنیدن این حرف همیشه رویش را از من برمی‌گرداند.

💬 «بگذریم. اما نفرین‌های دیگری که بلدم؛ کِئر ببش، پات نگرتسّو، چَشُت در بیا، جگرت گُل بزت، داسه ته تک بیا، چشت آو سیا بیاره، امید اومه کَبِکِه سَکَحط بِبِش، زِرِ گِل اچش، تَش بگرش، زِر ده چرخ اچش.»


🔻فحش‌هایی برای تمام فصول
▫️اکثر فحش‌ها به نوعی صفت هستند و کاربرد آن تحقیر و اهانت به مخاطب و گیرنده‌ی فحش است؛ «زنِ مَسُّ و هار» یا «چَش سفید» که به معنی پررو و گستاخ است، «کپ‌پَرَه» به معنی دهن‌لق، پُر تِرَک و مترادف آن «لیچِره دراز» که به معنی پرحرف است، مثال‌هایی از این نوع فحش‌هاست.

💬 بعضی فحش‌ها هم هستند که در موارد التزام به رعایت ادب، وقتی که می‌خواهی فحش بدهی ولی باید حواست به وجه‌ی اجتماعی خودت هم باشد یا وقتی می‌خواهی روحیه‌ی طنز خودت را نشان دهی، از آن استفاده می‌شود: مثل «پدر دو گاش» یا «کله خرما دهن باباتو»، «بئی ببش»، «سَوز آبش» و …

💬 البته فحش دادن آدابی هم دارد، مثلا آداب نحوه‌ی بیان و داشتن لحن مناسب. شما زمانی یک فحاش و بددهن درست و حسابی مجسوب می‌شوید که تشدید روی فحش‌ها را به موقع و به درستی ادا کنید. به قول یکی از دوستانم، «دشتمی که تشدید نداشته باشد، اصلا دشتم نیست.»

💬 و البته ناگفته نماند خیلی از فحش‌ها آن‌قدر دم دستی می‌شوند که خاصیت خود را از دست می‌دهند؛ مثلا «پدر سوخته» یا «نامرد».

💬و یک سری فحش‌ها هم هستند که فحش نیستند، اما در وقت مناسب و با لحن مناسب، از صد تا فحش هم بدترند؛ مثل آن وقتی که عادل فردوسی‌پور به مهمان برنامه‌اش (که انگار کلا نمی‌فهمید!) گفت: «استاد!»، که اگر می‌گفت «اُسگُل» دردش کمتر بود!

🔻 ادب از که آموختی؟ از فحاشان
خلاصه خدمت افرادی که با خواندن این گزارش این فکر در پس ذهنشان آمد که داریم تبلیغ بددهنی و فحش دادن می‌کنیم، عرض ارادتم را می‌رسانم و می‌گویم این تعریف از زبان را به یاد داشته باشند: «انسان موجودی اجتماعی است و یکی از مهم‌ترین نیازهای انسان، برقراری ارتباط است و زبان مهم‌ترین ابزار این ارتباط است.»

▫️فحش‌ها، نفرین‌ها، دعاها، کنایه‌ها، لطیفه‌ها و … هم بخشی از همین ابزار برقراری ارتباط هستند. به عبارتی دیگر، وقتی شما فحش می‌دهید، دارید ارتباطی برقرار می‌کنید، که البته با ارتباطی که موقع خر کردن کسی با او برقرار می‌کنید، تفاوت‌هایی دارد.

🔻 ادامه این گزارش را سایت هفت‌برکه بخوانید:
☑️ 7Berkeh.ir/archives/115580

▪️🚨▪️
🔴 7Berkeh.ir
✔️ t.me/HaftBerkeh
✔️ Instagram.com/7Berkeh
✔️ Whatsapp: yun.ir/Wa8
🔍 مطالعات گویش‌شناسی:
📌 گویش‌های مناطق جنوب شرقی استان فارس و غرب هرمزگان

🎤 با حضور چند تن از پژوهشگران گویش‌های زبان منطقه

🗓 یک‌شنبه، ۲۹ خرداد ۱۴۰۱
🕰 ساعت ۱۵ تا ۱۹
🔻 لینک ورود مجازی:
🌐 https://webinar.ihcs.ac.ir/b/ihc-lkt-oq5-ybz

🔹 این کنفرانس را پژوهشکده‌ی زبانشناسیِ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می‌کند.

#اطلاعیه #زبان #گویش #همرسانی
▪️▫️▪️
🔴 7Berkeh.ir
✔️ t.me/HaftBerkeh
✔️ Instagram.com/7Berkeh
✔️ Whatsapp: yun.ir/Wa7
📙 بررسی علمی شصت گویش زبان اچمی، از کوهچنار تا دیر بوشهر

🔺 کتاب «درآمدی بر شصت گویش زبان اچمی» نوشته‌ی سید قطب‌الدین موسوی، پژوهشگر زبانشناسی، منتشر شد.

📙 «درآمدی بر شصت گویش زبان اچمی: بررسی منتخبی از پارامترهای رده‌شناختی در زبان اچمی» نام کامل کتاب موسوی است که در ۲۸۰ صفحه، با قیمت ۱۵۰ هزار تومان توسط انتشارات نسیم بادگیر به بازار کتاب عرضه شده است.

▫️ در این کتاب شصت #گویش مختلف #زبان #اچمی در شهرستان‌های شیراز، کوهچنار، کازرون، خنج، جویم، اوز، گراش، لارستان، بستک، بندرلنگه، بندر خمیر، حاجی‌آباد، گاوبندی، مهر، لامرد و دیر بر اساس پارامترهای رده‌شناسی بررسی شده است.

📌 سید قطب‌الدین موسوی، ۴۳ساله، کارشناس ارشد زبانشناسی، زاده‌ی رستاق از توابع شهرستان بندرلنگه است و به معلمی زبان انگلیسی اشتغال دارد.

💬 موسوی در گفتگو با هفت‌برکه:
▫️ این پژوهش از دی‌ماه سال ۱۳۹۶ تا تيرماه ۱۴۰۱ طول کشید و طی این مدت با ۴۲۰ گویشور مختلف آقا و خانم جهت مستندسازی گویش آنها به صورت حضوری یا تلفنی گفتگو کردم.

▫️این اولین کتاب چاپ‌شده‌ی من و در راستای پایان‌نامه‌ دانشگاهی‌ام در ارتباط با کارشناسی ارشد زبانشناسی است. در پایان‌نامه، به صورت خیلی مفصل روی زبان روستای خودم رستاق کار کردم و همه‌ی ۲۴ پارامتر رده‌شناختی را که محمد دبیر مقدم در کتاب «رده‌شناسی زبان‌های ایرانی» معرفی کرده است، بررسی کردم. اما در این کتاب، تصمیم گرفتم کار جامع‌تر و ماندگارتری بر روی همه‌ی گویش‌های این زبان انجام بدهم. به همین دلیل تنها ۹ پارامتر را انتخاب کردم که زبان ما را از زبان فارسی متفاوت می‌کند و این پارامترها را با مصاحبه با گویشوران ۶۰ سکونت‌گاه اچمی‌زبان‌ها بررسی کردم.

▫️ اساس زبان بر فهم متقابل است. وقتی ما با نفر مقابل‌مان با استفاده از یک زبان فهم متقابل نداشته باشیم، پس دو گونه‌ی زبانی متفاوت است. زبان ما با زبان فارسی هم‌خانواده است، ولی زبان متفاوتی است.

▫️ دلیل انتخاب نام اچمی برای این زبان خیلی ساده است: «مردم خودشان این نام را به کار می‌برند.» به موجب قواعد نوین زبانشناسی، دیگر چیزی به عنوان «تجویز» نداریم و هیچ زبانشناسی حق ندارد به گویشوری بگوید که این اسم را برای زبان مادری‌تان به کار ببرید یا نبرید. اولین پرسشی که پژوهشگر زبانشناسی از گویشور می‌پرسد این است که اسم زبان شما در گویش محلی خودتان چیست؟ بیشتر مردم جواب می‌دهند زبان ما اچمی است و اکثریت مردم از واژه اچمی استفاده می‌کنند. چرا ما باید نام دیگری را تحمیل بکنیم؟

📌 این کتاب در هفته‌های آینده در کتابفروشی‌های منطقه عرضه خواهد شد.
📱 علاقه‌مندان به تهیه‌ی کتاب می‌توانند با شماره‌ی ۰۹۱۷۹۴۷۲۸۲۱ از طریق واتساپ با نویسنده تماس بگیرند.

🔻 خبر کامل و نظر شما در هفت‌برکه:
☑️ 7Berkeh.ir/archives/126563

#کمدکتاب #فرهنگمردم
▪️📙▪️
🔴 7Berkeh.ir
✔️ t.me/HaftBerkeh
✔️ Instagram.com/7Berkeh
✔️ Whatsapp: yun.ir/Wa7
🔍 ذره‌بین تاریخ ۵۸: به پیشباز کتاب «درآمدی بر شصت گویش زبان اَچُمی»
✍️ غلامحسین محسنی

🔻 بخش‌هایی از مقاله:
📙 کارشناس ارشد زبان‌شناسی و پژوهشگر زبان فارسی «سید قطب‌الدین ‌موسوی» کاری بایست و شایسته درباره‌ی نام #زبان مردم جنوب مرکزی ایران به انجام رسانیده است. با خجسته‌باد به این جوان فرهیخته، بی‌گمان کاری ارزنده به جامعه پژوهشگران تاریخ و فرهنگ و مردم خون‌گرم و دوست‌داشتنی جنوب فارس پیشکش نموده است.

📌 «لطفعلی ‌خنجی» و برخی پژوهشگران زبان چون آگاهی درستی از تاریخ منطقه نداشته‌اند، آسان‌تر پنداشته‌اند که نام محاوره‌ای اواخر قاجاریه (و نه رسمیِ) شهرستان را بر زبان مردم آن اطلاق نمایند. و این کار را بدون نزدیکی، هم‌نشینی و هم‌سخنی با مردم گویشور این زبان انجام داده‌اند. یعنی خود بریده و خود دوخته‌اند. لباسی که با اندام صاحب پوشش (گویشوران این زبان) همخوانی نداشته باشد، به درد محفل خصوصی هم نمی‌خورد.

✔️ باید توجه داشت که «موسوی» با آگاهی می‌نگارد: «به موجب قواعد نوین زبانشناسی، دیگر چیزی به عنوان «تجویز» [روا دانستن] نداریم و هیچ زبانشناسی حق ندارد به گویشوران بگوید که این اسم را برای زبان مادری‌تان به کار ببرید یا نبرید». «موسوی» بر پایه پژوهشی که در ۶۰ سکونت‌گاه اچمی‌زبان انجام داده، می‌گوید: «مردم خودشان این نام (#اچمی) را به کار می‌برند».

پرسش اینجاست: چگونه زبان «قوم ‌لاری» که ویژه‌ی این اندک مهاجر بوده، در منطقه‌ی گسترده‌ی جنوب فارس فراگیر شده است؟! مگر پیش از مهاجرت «قوم‌ لاری هندی» (به نقل از دکتر وثوقی)، مردم منطقه با زبان اشاره با هم ارتباط برقرار می‌کرده‌اند که نامی برای زبانشان نداشته ‌باشند؟ اگر این منطقه سرزمین «قوم ‌یوتیه» بوده، چرا باید به نام «قوم‌ لاری» نوشته شود؟ اگر مردم این سرزمین «به زبان کهن پارسی «پهلوی ‌باستانی» ‌سخن می‌گویند»، چرا بگوییم «زبان ‌لاری»؟ مگر نام «پهلوی، پارسی، پارسیک» و یا «اَچُمی» که خواسته‌ی پارسیان بومی است، چه ایرادی دارد، که نامی غیر پارسی از مهاجران هندی وام بگیرند؟

🔻 مقاله کامل در هفت‌برکه:
☑️ 7Berkeh.ir/archives/126953

#ذره‌بین_تاریخ #تاریخ
▪️🔍▪️
🔴 7Berkeh.ir
✔️ t.me/HaftBerkeh
✔️ Instagram.com/7Berkeh
✔️ Whatsapp: yun.ir/Wa7
🧿 روز زبان مادری پای نکل #گپتریا

▫️امروز دوم اسفند روز جهانی زبان مادری است و بهترین افراد برای گفتن و شنیدن گویش گراشی، سالخوردگان و بزرگترها هستند. بد نیست به این مناسبت پای صحبت بزرگترهای خانواده بنشنیم.

🎞 اگر ویدیو یا متنی از خاطره‌ها، بداهه‌ها، شعرها و یا حتی صحبت معمولی آن‌ها را دارید در صفحه شخصی اینستاگرام خودتان با هشتگ #گپتریا منتشر کنید و @7berkeh را تگ کنید. ما هم مطلب شما را بازنشر می‌کنیم تا صفحه‌ای کوچکی از خاطره‌ها داشته باشیم.

#پویش #زبان_مادری #گراشی

▪️▫️▪️
🔴 7Berkeh.ir
✔️ t.me/HaftBerkeh
✔️ Whatsapp : bit.ly/7B-Wa
✔️ Instagram.com/7Berkeh
✔️ eitaa.com/Haftberkeh
✔️ Ble.ir/7Berkeh