سرای فرزندان ایران.
5.04K subscribers
5.02K photos
1.55K videos
57 files
575 links
🖍📖#زبان_پارسی_را_درست_بگوییم.
#زبان_پارسی_را_درست_بنویسیم.
#زبان_پارسی_را_درست_بخوانیم.
#پارسی_سخن_بگوییم، #زیبا_بنویسیم.
زبان پارسی، یکی از زیباترین زبان های‌جهان ست،
این 💎زیبای سخت جان را پاس بداریم.
🦅ب‌ه:
#سیــاه_منـصـور.
Download Telegram
☀️🌱☀️🌱
#پارسی را پاس بداریم

سال نو آمد، سپاس ای جاودان
جان ما آسوده دار و شادمان؛
هم خـِرَد افزای و هم مهر و توان
روز نو، امـّید نو بر دل نشان!


☀️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌱 بخش‌بندی جشن‌های نوروزی

🌱☀️ جشن نوروز، جشن نوگشت سال و جشن آفرینش است. نوروز در ایران بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین جشن سال شمرده می‌شد که با شیوه‌ی نخستین چهارشنبه‌سوری به پیشواز آن می‌رفتند و با سیزده‌به‌در با آن بدرود می‌گفتند؛ هرچند که سیزده‌به‌در پایان‌بخش جشن نوروز نبود.
در ایران باستان نوروز به چندین جشن بخش‌بندی می‌شد و جشن‌هایی در دل نوروز برگزار می‌شد.

🌱☀️ بر پایه‌ی شناخته‌شده‌ترین بخش‌بندی، روز نخست فروردین(اورمزد روز)، آغاز نوروز کوچک بود و ایرانیان تا روز سوم به دید و بازدید با خویشاوندان، بزرگان خانواده و شادباش‌گویی می‌پرداختند.

🌱☀️ روز سوم تا ششم نوروز، زمان برگزاری دید و بازدیدها و جشن‌های همگانی و گروهی بود. به این سه روز "جشن ریپتون" نیز می‌گفتند. در ایران باستان "ایزد ریپتون" نگهبان گرمای نیمروز بود و جشن ریپتون برای شادمانی بازگشت او برگزار می‌شد. "ریپتون" به چم نیمروز و روشنایی و گرمای نیمروز است. زرتشتیان باستان، جشن ریپتون را هم‌زمان با اورمزد روز(آغاز نوروز) برگزار می‌کردند.

🌱☀️ از ششم تا نهم فروردین بزرگ‌ترین جشن‌های نوروزی برگزار می‌شدند. ششم این ماه، جشن بزرگ خوردادگان و آغاز نوروز بزرگ بود. به روز ششم فروردین، روز امید نیز گفته می‌شد که در آن روز ایزد یکتا سپیدبختی، نیک‌روزی و فراوانی سال نو را به مردم پیشکش می‌کرد. جشن‌های شادباش‌نویسی در این سه روز برگزار می‌شد. پس از آن، زادروز زرتشت، پیامبر ایرانی نیز با این جشن‌ها هم‌زمان شد.

🌱☀️ روزهای نهم تا دوازدهم فروردین، زمان دیدارهای همگانی پادشاهان با مردم، گوش سپردن به نیازهای آنان و برآوردن خواسته‌ها بود.
این زمان‌بندی در زمان هخامنشیان به گونه‌ی دیگری بود. پادشاهان هخامنشی شش روز نخست نوروز را در کنار مردم بودند و پس از آن به نزدیکان خود رسیدگی می‌کردند. به‌ویژه که جشن آغاز نوروز را نیز همگانی و در تخت‌جمشید برگزار می‌کردند.

🌱☀️ سیزدهم تا نوزدهم نوروز، زمان گردش در باغ‌ها، بوستان‌ها، بهره‌بردن از زیبایی‌های زیست‌بوم و پایکوبی بود. شادمانی و پایکوبی(رقص) در گردشگاه‌ها در روز سیزده‌به‌در به‌جا مانده از این آیین است.

🌱☀️ روزهای نوزدهم تا بیست‌ویکم نیز جشن فروردینگان برای شادی روان درگذشتگان برگزار می‌شد.

🌱☀️ جشن‌های نخستین شنبه و نخستین چهارشنبه‌ی سال(که هر دو جشن گردشگاه‌ و همچون سیزده‌به‌در بود)، جشن آبانگاه(در روز دهم فروردین و برای بارش باران)، جشن سروشگان در روز هفدهم فروردین و نیایش شاه ورهرام در بیستم این ماه، از دیگر جشن‌های فروردین بودند. زرتشتیان نیز جشن‌های دینی ویژه همچون نیایش پیر هریشت و جشن هیرومبا در هفتم تا یازدهم فروردین داشتند که همچنان برگزار می‌شود.


برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان
نویسنده: #هاشم_رضی

۲- آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی

۳- نوشتارهای پژوهشی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی

۴- آثارالباقیه و التفهیم
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی

۵- نوروزنامه
نویسنده: #خیام_نیشابوری
Forwarded from سرای فرزندان ایران. (سیاه منصور)
#واژگان_پارسی.
#بخش_سیسد_و_بیست_و_دوم؛

۳۲۲

#فرزندان_ایران.!
جنبشی که در سده‌ی کنونی در میان پارسی‌زبانان ایران برای واژه‌گزینی آغاز شده است،
کار تازه‌ای نیست.
دانشمندان ایرانی در نخستین سده‌های پس از اسلام بیکار ننشسته و برای نگهداری از زبان پارسی کوشیده‌اند.
«ابوریحان بیرونی» «رازی» و «پورسینا» از پرچمداران جنبش واژه‌گزینی دانشیک(علمی) در زبان پارسی بودند.
برای نمونه، «التفهیم» بیرونی گنجینه‌ای از واژگان نژاده (اصیل) و خوش‌ساخت زبان پارسی است.
نبیک(کتاب)های دیگر بیرونی همچون «آثارالباقیه»، «الجماهر» و «صیدنه» نیز سرشار از واژگان شیوای پارسی هستند.
او در «الجماهر» نام‌های گوهرها و توپال‌ها(فلزات) و در صیدنه نام گیاهان و داروها را به پارسی برگردانده یا برای آن‌ها برابرسازی کرده است.
بیرونی در التفهیم کوشیده است که در اَنگارش(ریاضی) واژگانی کارا جایگزین کند.
او با این کار فرهنگ واژگان دانشیک(علمی) پارسی را پرمایه‌تر ساخته است.
بسیاری از این واژگان در زمان ساسانیان در ستاره‌شناسی و رایگری(ریاضی) کاربرد داشتند.
برابرهای پارسی برگزیده‌ی ابوریحان در التفهیم و پورسینا در «دانشنامه‌ی علائی» گاهی هم سانند.
برخی از واژگانی که آنان برگزیدند در نوشته‌های کهن پارسی کاربرد داشت و واژگان بسیاری نیز نوساخته هستند.
در اینجا با فهرست کوتاهی از واژگان برگزیده در «التفهیم» آشنا می‌شویم.

پارسی. تازی.
راست ستون= استوانه قائم.
ستاره‌یاب= اسطرلاب.
آبگیر= برکه، بطیحه.
دندانه= تضریس.
آموختن= تعلم.
آموزیدن= تعلیم.
جدا کردن= تمیز دادن.
بازداشتن= حبس/ توقیف.
زاویه گشاده= زاویه منفرجه.
ناخوبکاری= زشتی عمل و بدخدمتی.
شناگر= سبّاح، ملاح.
آغازیدن= شروع کردن.
آفتاب، خورشید= شمس.
آتش آسمانی، آذرخش= رعد و برق، صاعقه.
تابستان= صیف.
آغل، جای‌ستوران، ستورگاه= طویله.
داروی زهری= دوای سمی.
زاویه تیز= زاویه حاده.
شاخ= فرع‌
تابستانگاه= فصل و موقع تابستان.
کاریز= قنات.
ستارگان ابری= کواکب سحابی
ستاره رونده= کوکب سيار.
کیوان= زحل.
باری= لااقل.
راست پهلو= متساوی الاضلاع.
نمودار= مثال، شاهد.
کاردار= عامل.
تاوان= غرامت.
بهرام= مریخ
پیشدستی= مسابقت و مبادرت.
میانگی= معتدل.
کشتی‌بان= ملاح.
گورپاشیدن= نبش قبر.
کیش= نحله.
نماز پیشین= نماز ظهر.
نماز دیگر= نماز عصر.
مویه= نوحه و زاری
میانگاه= وسط.

بیرونی را همچنین پدر دانش «مردم‌شناسی» می‌دانند. بیرونی با دیده‌ای دانشمندانه و خردمندانه به گذشته نگاه کرده و کوشش فراوانی در یافتن راستی‌ها از خود نشان داد.
در ایرانی که تازش‌ها و دشمنی‌های پیاپی و سهمگین، بسیاری از دانش نوشتاری ما را به آتش کشید، اگر نبود بیرونی، ما این دانش اندک درباره‌ی روش زندگی نیاکان‌مان را در دست نداشتیم و درباره پیشینه‌مان هیچ نمی‌دانستیم.

سیزدهم شهریور، روز بزرگداشت #ابوریحان_بیرونی گرامی باد.

🖋 برداشت آزاد از:
بازنگری کارنامه‌ی بیرونی در زبان فارسی،
#علی_مصریان.


📘 🖌 @FARZANDAN_PARSI.💡
🌏 🔅 🌳 ☀️ 🌏
🌳 🌏 💥 🌏


🌏 #زمین(مادرِ جهان.)

افسانه‌های #نوروز خواندنی و هم‌چون دیگر افسانه‌ها آمیخته با بزرگنمایی هستند.
در نوشتارهای پهلوی آمده است که اهورامزدا در پاسخ به زرتشت که پرسید چرا مردم «خورداد روز» از نوروز را گرامی‌تر می‌دارند،
گفت: «زیرا به خردادروز فروردین جهانیان را جان دادم و ایران و ایرانیان را پدید آوردم.»
خورداد(خرداد روز) نام روز ششم هر ماه بود.
هم‌چنین آمده است که در این روز هوشنگ و کیومرس پدید آمدند و در همین روز کیومرس «ارزور» را نابود کرد.
ارزور پسر اهریمن بود که اندیشه‌ی نابودی کیومرس را داشت.
سپس کیومرث اهریمن دروغ را برای سی‌سال دور کرد و یا در بند کرد.
این بخش از افسانه به درستی روشن نیست.
در خرداد روز از فروردین بود که مهر و مهربانی از زمین رویید و جمشید به جهان جوانی بی‌پایان داد.
در این روز ویژگی‌های پستی و نامردمی در میان مردم نکوهیده شد.
آژی‌دهاک(ضحاک) به دست سام نریمان و افراسیاب به دست کیخسرو سیاوشان کشته شدند و به دنبال آن کیخسرو به بهشت رفت.
رخدادهای بسیار دیگری نیز برای این روز برشمرده‌اند که بر پایه‌ی گاهداد(تاریخ) در روزهای دیگری از سال رخ داده‌اند.
در چنین روزی زرتشت به پیامبری رسید و گشتاسپ از او پشتیبانی کرد.

🖋📖 برگرفته از آثارالباقیه: #ابوریحان_بیرونی،
و 💃🕺جشن‌های ملی ایرانیان #هاشم_رضی.



📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾
🕺 🍇 🍷 🍖 💃


🔅#آشنایی_با_جشن‌های_ایرانی:

💃🕺شادی و جشن و پایکوبی،
شیوه‌ی دیرینه‌ی زندگی ایرانیان باستان بود و اندوه، گریستن و پریشانی، ناپسند شمرده می‌شد.
گفته می‌شود ایرانیان باستان دست‌کم ۶۵ روز از سال جشن‌های همگانی داشتند.

🍲 ماه دی یکی از ماه‌هایی بود که جشن‌های پرشماری داشت و یکی از این جشن‌ها«سیرسور»
یا«سیرشور» بود که به گفته‌ی ابوریحان بیرونی و برخی دیگر از ایران‌شناسان،
با سوگواری همگانی برای مرگ جمشیدشاه، پادشاه آرمانی ایران که به دست اهریمن کشته شد، پیوند داشت. نگر(توجه) داشته باشید که در روز سوگواری جمشیدشاه نیز مردم ایران آیینی داشتند که گریه و اندوه به آن راه نداشت.

🕺جشن«سیرسور» در «گوش‌روز» برابر با چهاردهم دی ماه (هشتم دی در گاه‌شمار کنونی) بود.
در بن‌مایه‌ها نوشته شده: «در این روز مردم سیر می‌خوردند و آب انگور[*] می‌نوشیدند و سیر و سبزی‌ها را با گوشت می‌پختند و می‌خوردند تا با این کار زیان‌های دیو یا اهریمن را از خود دور کنند و از اندوهی که پس از کشته شدن جمشید بر آنان رسیده بود، خود را برهانند.»

👑در افسانه‌ها و همچنین داستان‌های شاهنامه‌ی فردوسی آمده است که در زمان «جمشید»
مرگ، رنج، تنگدستی، سرما و گرما از ایران رخت بربست و وی بهترین شیوه را برای به‌زیستی و شادکامی مردمان پدید آورد و روز بر تخت نشستن جمشید، نوروز نامیده شد.
وی نزدیک به شِشسَد(۶۰۰) سال بر ایران فرمانروایی کرد ولی در سده‌های پایانی از راستی و راه یزدان سرپیچید و ناخرسندی و شورش در کشور پدید آمد.
سپس جمشید ناگزیر از ایران گریخت و تاج و تخت به آژی‌دهاک(ضحاک)ماردوش رسید.
جمشید سد سال پنهان بود ولی در گوش‌روز از دی‌ماه، آژی‌دهاک وی را در دریای چین یافت و او را به دو نیم کرد.
در این زمان جمشید ۷۰۰ساله بود.
چو این گفته شد فر یزدان ازوی
بگشت و جهان شد پر از گفت‌وگوی!
#شاهنامه #فردوسی_بزرگ؛

🍗شگفت آن‌که در میان ایرانیان و به‌ویژه در این روز خوردن چربی ناپسند شمرده می‌شد.
همچنین خوردن سیر پخته و خام و دیگر خوراک‌های ویژه‌ی این روز، نشان از رویارویی با سرما و پیشگیری از بیماری‌ها را دارد.
زیرا امروز سیر را گیاه تندرستی نامیده‌اند.
در داستان‌ها آمده است که خوردن گوشت پس از زمان جمشیدشاه در میان ایرانیان رواگ(رواج)یافت.

🍏امروزه انجمن خوراک ایران به پاس این رفتار هوشمندانه‌ی ایرانیان، روز چهاردهم دی را
«روز میهنی خوراک»(روز ملی تغذیه) نام گذاشته است.

📖 در گوش‌روز از دی‌ماه، به جز«سیرسور» فرستادن فرزندان به آموزشگاه و آموختن دانش و پیشه نیک شمرده می‌شد....


پی‌نوشت*
آب انگور: 😉👈👈🍷

برداشت آزاد از:
#آثارالباقیه:
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی.
تارنمای«ایران‌بوم.»
#برهان_قاطع.
نویسنده: #محمدحسین_خلف_تبریزی.
#فرهنگ_نام‌های_شاهنامه.
نویسنده: #منصور_رستگار_فسایی.

#دیگان #سیرسور
#فرهنگ_ایران #جمشید

تاریخ امروز به خورشیدی یکشنبه، ۰۷ فروردین ۱۴۰۱ تاریخ امروز به ترسایی و زایشی:
Sunday, March 27, 2022؛

امروز ۰۷ فروردین ۱۴۰۱ روز جهانی تیاتر می‌باشد.

📚📚📚📚

📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾
Forwarded from سرای فرزندان ایران. (سیاه منصور)
🌾 🦁 🍏 🍇
🍎 🌾 🌻


🔷 امروز؛ 🔆 🕊 🔆


🟣 به☀️روز پیروز و فرخ 🌞روز:
(#رشن_ایزد) از 🌖 ماه شهریور؛
به سال ۳۷۶۰ 🔥مزدیسنی.

۳۷۶۰ / ۰۶ / ۱۳
🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️


🟡 برابر با🌞روز یکشنبه: #مهر_شید:
به☀️روز ۱۳ 🦁#شهریور_ماه 🌖
به سال ۲۵۸۱ 👑شاهنشاهی🇮🇷ایران.

۲۵۸۱ / ۰۶ / ۱۳
🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️


⚪️ برابر با یکشنبه: #مهر_شید:
۱۳ #شهریور 🌖 ماه
به سال ۱۴۰۱ 🌞 خورشیدی.

۱۴۰۱ / ۰۶ / ۱۳
🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️


🔴 برابر با🌞 روز: SUNDAY:
روز 04 🌖 ماه #september
🌲2021 ⛪️ ترسایی.🌲

2022 / 09 / 04
🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️🏝⛲️


روز بزرگداشت#ابوریحان_بیرونی.

              #رشن، روشنایی.
#دادگری، #دادخواهی.
#بمهر_دادگستر_باشیم.
                       🏝🎖🏝

⚜️هان تا سر رشته خِرَد گُم نکنی
     خود را ز برای نیک و بد گم نکنی

رهرو تویی و راه تویی؛ منزل تو
هشدار که راه، خود به خود گم نکنی.
      #سهروردی.
🥀 گل #نسترن نماد رَشن ایزد است.


📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅
🗓 #روزشمار_ایرانی:

☀️ یکشنبه= #مهر_شید
۱۳ 🦁 شهریور ماه= #تیر_تیشتر.

🌞 ۲۵۸۱= #هخامنشی.
🌞 ۱۴۱۰۱= #اهورایی.
🌞 ۷۰۴۴= #میترایی_آریایی.
🌞 ۳۷۶۰= #زرتشتی.
☀️ ۱۴۰۱= #خورشیدی. ۱۳ / ۰۶ / ۱۴۰۱
🌞 ۱۳۹۰= #یزدگردی.
🌞 ۱۵۹۳= #دیلمی.
🌞 ۲۷۲۱= #کوردی.


🗓 روز بزرگداشت #ابوریحان_بیرونی.

🗓 روز #مردم‌شناسی.



📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅