#واژگان_پارسی
#بخش_دویست_و_شست_و_پنجم؛

۲۶۵

فرزندان پارسی:
شناختن واژگان زیبا، ساده نویسی،
نگارش درست، بینش ژرف در ساختار کهن و بکارگیری آنها برای هر دانش آموز، دانشجویان، پژوهشگر، نویسنده، خواننده، و کارمندان وهر کسی که با خواندن و نوشتن سروکار دارند نیاز است.
شاید تا کنون برای شما این پرسش پیش آمده‌باشد که،
چرا باید پارسی سخن گفت و چرا سخن گفتن به زبان مادری خودمان ارزشِ بیشتری دارد؟
هنگامی که فرهنگ و پیشینه ایران ارزش فراوان دارد و فرهنگ ایران زمین سراسر از مهر ، مهرورزی، دوستی، نیکی، دوستداری، دادگری، نیرومندی، دلیری، راستی، درستی و شکوه است
و ایران پیشینه بازگو نشدنی در گذشته داشته و اکنون هم اگر ما ایرانیان دست در دست یکدیگر دهیم خواهد داشت!

زبان و فرهنگ پارسی این
*زیبای سخت جان*
را پاس بداریم.

#واژگان_پارسی_به_هم‌پیوسته_پارسی_و_تازی.

از این پس؛
۱- واژه پارسی "وابسته به"
بجای واژه تازی، پارسی "منوط به"

۲- واژه پارسی "سخت درمان"
بجای واژه تازی "صعب العلاج"

۳- واژگان پارسی "بالا رفتن، فراز"
بجای واژه تازی، پارسی "صعود کردن"

۴- واژه پارسی "سزاواری"
بجای واژه تازی "صلاحیت دار"


۵- واژگان پارسی "سزاواری، شایستگی"
بجای واژه تازی، پارسی "صلاحیت داشتن"

۶- واژگان پارسی "آشتی، سازش"
بجای واژه تازی، پارسی "صلح جویی"

۷- واژه پارسی "کار پسندیده"
بجای واژه پارسی، تازی "کار صواب"

۸ واژه پارسی "خوش آوا"
بجای واژه پارسی، تازی "خوش صوت"

۹- واژگان پارسی "خوش چهره"
بجای واژه پارسی، تازی "خوش صورت"

۱۰- واژه پارسی "شکارچی"
بجای واژه تازی "صیاد"

۱۱- واژه پارسی "خجسته بادا"
بجای واژه تازی، پارسی "مبارک باد."

۱۲- واژگان پارسی "نابسامان، بی سَر و سامان"
بجای واژه پارسی، تازی "نا مرتب"

✍ سیاه منصور

#پارسی_را_درست_بگوییم
#پارسی_را_درست_بنویسیم
#پارسی_را_درست_بخوانیم
#پارسی_را_درست_بیاموزیم.

@farzandan_parsi


🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅

#نکته‌های_ویرایشی
بخش دهم
( ۱۰ )


بی‌گمان در پشت پوشینه‌یِ کتاب‌ها،
به واژه‌یِ"بها" برخورده‌اید.!!

این واژه‌، یک واژه‌یِ پارسی است،
به چمِ ارزش.

و همین واژ‌ه‌یِ پاکِ پارسی با (همزه، ء)
تازی در پایان آن،
به یک واژه‌یِ تازی دگرگون می‌شود.

نوشتن آن به ریخت
❌بهاء کتاب
یکسره نادرستی و بی‌فرهنگی است.

چرا یک واژه‌یِ پاکِ پارسی باید با نشانه‌یِ تازی
❌(همزه، ء)بیاید؟!!!
وانگهی نوشتن درستِ آن در پشت پوشینه‌یِ کتاب‌ها به این ریختِ
✅ بهایِ کتاب درست است.

✅ بها واژه‌ای پارسی ست،
به چمِ ارزش

❌بهاء واژه‌ای پارسی، تازی ست
به چمِ شکوه، بزرگی.


#پارسی_را_درست_بگوییم
#پارسی_را_درست_بنویسیم
#پارسی_را_درست_بخوانیم
#پارسی_را_درست_بیاموزیم.

به 👈
#سیــاه_منـصـور.

@farzandan_parsi.

#زیبایی‌های_زبان_پارسی.

🌸واژه های پارسی در عربی

آبدان= از پارسی آبدان- آبگیر- گودال آب از باران.
آبدست= وضو- دست شستن، دست نماز.
آبزن، اَبزن= آبگیر درمانی.
آبَق= از پارسی آبَک، سیماب یا زیوه«جیوه».
آجُر، آجور، آجرون= از پارسی آگور.
آذین= آرایش، آراستن، پرچم، آیین.
دنباله دارد.

پژوهشگر فرهنگ و زبان پارسی،
#بززگمهر_صالحی.

💥باز خن ها «منبع»

۱- معجم المعربات
۲ - فرهنگ المنجد
۳ - الکلمات و الفارسیه فی المعاجم.

#پارسی_را_درست_بگوییم.
#پارسی_را_درست_بیاموزیم.
#پارسی_را_درست_بنویسیم.

@farzandan_parsi.

#زیبایی‌های_زبان_پارسی.

ریشه واژه «جـَـهـان»

ریشه واژه جهان از جهیدن است،
جهان پیوندی از «جَه + ان» است. جهان به مانک آنچه جهیده است می باشد .
این واژه آدمی را به یاد داستان « اُسکَفت« انفجار» بزرگ big bang می اندازد . پس نیاکان ما واژه ی دلچسپی را برای نام‌گذاری برگزیده اند .
ولی برخی بر این باورند که جهان دگرگون شده ی گیهان است . مانند گیان در کردی و پهلوی که در پارسی جان شده است .

پژوهشگر فرهنگ و زبان پارسی،
#بززگمهر_صالحی.

#پارسی_را_درست_بیاموزیم.
#پارسی_را_درست_بنویسیم.
#پارسی_را_درست_بگوییم.

@farzandan_parsi.

#نکته_ویرایشی.

#مجید

در پارسی پاک، به‌جای سن، سنین و. ...
که واژگانی تازی هستند،
می‌توانیم واژه‌ی پارسی «سال، سالگی»
را به‌كار ببریم:

كم سنّ (طفل)= كم ‌سال، خردسال.
سن متوسط= میانسال.
مسن= بزرگسال.
خیلی مسن= کهنسال.

سن‌تون چنده؟= چند ساله‌اید؟
در سنین جوانی= درسال‌های جوانی.
در سن سی سالگی= در سی سالگی.
سنّ و سال= سال و روز.

اسم و سِن‌تان را بنویسید= نام و سالمندی‌تان را بنویسید،
نام و سالگی‌تان را بنویسید،
نام و سالتان را بنویسید.

سنّ و سالی از ما گذشته= سال‌ها بر ما (یا از ما) گذشته.

#پارسی_پاک.
#پارسی_را_درست_بگوییم.
#پارسی_را_درست_بیاموزیم.
#پارسی_را_درست_بنویسیم.

@farzandan_parsi.

......... هشدار روزگار. ..........


نیاکان ما تا آنجا به پاداَفره (مکافات) روزگار باور داشتند،
که می‌گفتند؛
حتا اگر پاداش و یا سزای کنش و منش آدمی به خود او باز نگردد،
به بازماندگانش می‌رسد.

به گفته شاهنامه،
بلایی که بر سر سیاوش آمد،
پیامد کردار بد پدرش کی‌کاوس بود.
و مانند آن بازهم در استوره و تاریخ دیده شده است.

چون‌تیغ‌بدست‌آری ‌مردم‌نتوان‌کُشت
نزدیک‌ خداوند بدی ‌نیست فرامُشت

این تیغ، نه از بهر ستم‌کار بساختند
انگور نه از بهرِ نبید است به چرخُشت

عیسی به رهی دید،‌ یکی کشته فتاده
حیران‌شد و بگرفت‌ به‌ دندان سرِانگشت

گفتا کرا کشتی؟ که تا کشته‌شدی زار
تا باز که او را بکشد، آنکه تو را کُشت

انگشت مکن رنجه، به‌ در کوفتنِ کس‌
تاکس نکند رنجه به‌درکوفتنت مُشت

همین چند سروده چکیده همه‌ی پند و اندرز تاریخ است.
اگر هم همیشه رخ ندهد،
همین اندازه که باور همگان بر آن بوده،
که هیچ خوبی و بدی بی‌پاسخ نمی‌ماند،
امید را در دل آدمی زنده نگاه می‌دارد.

دکتر محمد‌علی اسلامی نُدوشن

https://t.me/farzandan_parsi

🗝 فنّاوری

🕯 واژ‌ی «فنّاوری» از سه جزء درست شده‌است:
فن (= تکنیک) + ـ‌اور (پسوندِ جدایی) + -‌ی (پسوندِ جدایی)

🔬 پسوندِ «ـ‌اور» بر دارندگی می‌گویند
و ریختِ دیگری از پسوندِ «ـ‌ور» است:
جانور (= جان‌ور)، سخن‌ور، شناور.
این پسوند هرگز به بُنِ مضارعِ «آوردن»، ینی «آور»، پیوند ندارد.
برای همین ست، نگارش «فناوری» درست است
و نباید آن را جدا، ینی به ریختِ «فن‌آوری*»، نوشت.

🔍 فنّاوری، از دیدگاه ساختِ دستوری، همان «فن‌وری» است، که ناگفته نماند که کاربرد ندارد. پس، فناوری ینی دارای فن و تکنیک بودن،
نه آوردنِ فن.
،ناگفته نماند که، بهتر است آن را با آوای بالا (fannāvarī) بگوییم و بنویسیم.

🔭 پسوندِ «ـ‌اوری» را در واژه‌های تناور و جنگاور و دلاور و ناماور (نه نام‌آور*) هم داریم.


#پارسی_را_درست_بگوییم_و_بنویسیم.


📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾

🌸🍃#زیبایی‌های_زبان_پارسی:

واژه حقوق‌ های نجومی:

حقوق‌های نجومی= دستمزدهای کیهانی.

*دین‌فرمایان؛ نگران #دستمزدهای_کیهانی؛
و میهن‌دزدی(اختلاس) هستند.

چون این نابسامانی‌ها هم‌چون خدنگ‌های.
کشنده‌ای باورهای مردم را نشانه گرفته‌اند.


*دین فرمایان= مراجع تقلید.

#پارسی_را_درست_بگوییم_و_بنویسیم.


ب‌ه ✍:
#سیــاه_منـصـور.



📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
         🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾

#پارسی_را_درست_بگوییم_و_بنویسیم:


🔅درست بنویسیم؛
هرگاه «بای زیبِش(زینت)» «نون نایش(نفی)»
و «میم بازداری(نهی)» بر سر کارواژه‌هایی(افعالی) که با الف زِبَردار(فتحه‌دار) یا پیش‌دار(ضمه‌دار) آغاز می‌شوند(اَنداختن، اُفتادن، اَفکندن) بیاید، «الف»
در نوشتن زدوده(حذف) می‌شود:

بـ+ انداختن= بینداز.
نـ+ افتادن= نیفتاد.
مـ+ افکندن= میفکن.

#فرهنگستان_زبان_و_ادب_پارسی
#درست_نویسی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «هر ایرانی نژاده و نیک اندیش»
پالایش زبان پارسی و والایش فرهنگ ایرانی ست.



📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
              🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾

#واژگان_پارسی:
#بخش_چهارسد_و_هفتاد_و_ششم؛


۴۷۶


⚠️#فرزندان_ایران:
شناختن واژگان زیبا، ساده نویسی،
نگارش درست، بینش ژرف در ساختار کهن و بکارگیری آنها برای هر دانش آموز، دانشجویان، پژوهشگر، نویسنده، خواننده، و کارمندان وهر کسی که با خواندن و نوشتن سروکار دارند نیاز است.
شاید تا کنون برای شما این پرسش پیش آمده‌باشد که،
چرا باید پارسی سخن گفت؟
و چرا سخن گفتن
به زبان مادری خودمان ارزشِ بیشتری دارد؟
هنگامی که فرهنگ و پیشینه ایران ارزش فراوان دارد و فرهنگ ایران زمین سراسر از مهر ، مهرورزی، دوستی، نیکی، دوستداری، دادگری، نیرومندی، دلیری، راستی، درستی و شکوه است
و ایران پیشینه بازگو نشدنی در گذشته داشته و اکنون هم اگر ما ایرانیان دست در دست یکدیگر دهیم خواهد داشت!
💎زبان و فرهنگ پارسی این
*زیبای سخت جان*
را پاس بداریم.

#واژگان_پارسی_به_هم‌پیوسته_پارسی_و_تازی.

⚠️از این پس؛
۱- واژه پارسی«وابسته به»
بجای واژه درهم‌آمیخته تازی، پارسی«منوط به»

۲- واژه پارسی«سخت درمان»
بجای واژه تازی«صعب العلاج»

۳- واژگان پارسی«بالا رفتن، فراز»
بجای واژه‌ درهم‌آمیخته تازی، پارسی«صعود کردن»

۴- واژه پارسی«سزاواری»
بجای واژه درهم‌آمیخته تازی، پارسی «صلاحیت دار»


۵- واژگان پارسی«سزاواری، شایستگی»
بجای واژه درهم‌آمیخته تازی، پارسی «صلاحیت داشتن»

۶- واژگان پارسی«آشتی، سازش»
بجای واژه درهم‌آمیخته تازی، پارسی «صلح جویی»

۷- واژه پارسی«کار پسندیده»
بجای واژه درهم‌آمیخته پارسی، تازی «کار صواب»

۸ واژه پارسی «خوش آوا»
بجای واژه پارسی، تازی «خوش صوت»

۹- واژگان پارسی«خوش چهره»
بجای واژه ‌درهم‌آمیخته پارسی، تازی «خوش صورت»

۱۰- واژه پارسی«شکارچی»
بجای واژه تازی «صیاد»

۱۱- واژه پارسی«خجسته بادا»
بجای واژه درهم‌آمیخته تازی، پارسی «مبارک باد.»

۱۲- واژگان پارسی«نابسامان، بی سَر و سامان»
بجای واژه‌ درهم‌آمیخته پارسی، تازی «نا مرتب»

#پارسی_را_درست_بگوییم
#پارسی_را_درست_بنویسیم
#پارسی_را_درست_بخوانیم
#پارسی_را_درست_بیاموزیم.

🖍ب‌ه ✍:
#سیــاه_منـصـور.


📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅🦅

#پارسی_را_درست_بگوییم_و_بنویسیم؛
کدام واژه‌پارسی‌ست؟ ناهار- نهار:

بسیار دیده شده است که پارسیگویان و پارسی‌نویسان، جایگاه بکار بردن (و یا بهتر
گفته شود، جایگاه درست بکاربردن) واژه‌ی «ناهار» و «نهار» را نمیدانند و بدبختانه این ناآشنایی در برخی از فرهنگنامه‌ها نیز دیده شده است.
از آن میان روانشاد دهخدا و حتا استاد دکتر معین در این زمینه سخن استواری نگفته و هر دو واژه‌ی «نهار» و «ناهار» را کمابیش یکسان دانسته‌اند. در جایی(حالی) که واژه‌ی «ناهار» پارسی است بمعنای «خوراک اندک» و واژه‌ی «نهار» تازی است، بمعنای «روز».
با اینکه استاد معین در برابر واژه‌ی «نهار» (برگ ۴۸۶۳ فرهنگنامه‌ی خود) نوشته است:
این واژه تازی است و مقابل شب.
و بویژه در آن فرهنگنامه یادآوری کرده است و مینویسد: «...بعضی «نهار» را بجای «ناهار» درست نمیدانند. چه «نهار در زبان عربی بمعنای «روز» است و اصل آن ناهار است که باید با دو «الف» استعمال شود.»
استاد سپس می‌افزاید «در اینکه اصل کلمه «ناهار» است، شکی نیست».
ولی باز هم در بخشی دیگر از فرهنگنامه‌ی خود، «نهار» را هم در کاربرد «ناهار» بکار برده است.
شاید استادانِ ارجمندی چون دهخدا و دکتر معین نیز به خوبی جدایی میان این دو واژه را میدانستند ولی چون، برخی از گذشتگان ما، در هم‌ریختگیهایی را میان چم این دو واژه پدید آورده بودند، این دو استاد نیز بناچار، همان درهم‌ریختگیها را گزارش کرده‌اند.
بر این پابه بنگریم که این دو واژه، چه چم‌هایی دارند و در کجاها باید بکار برده شوند.

ناهار: این واژه بی‌چون و چرا پارسی است و از دو بخش(نا + اهار) و یا (نَ + آهار) ساخته شده است.
واژه‌ی «آهار» چنانکه فرهنگهای «معين، ناظم‌الاطباء، دهخدا، اشتنگاس و برهان قاطع» می‌نویسند، به چم«خوردنی، خورش، خوارکی» آمده است.
پس «ناهار» ینی کسی که خوراکی نخورده (گرسنه است) و از بامداد تا نیمروز چیزی نخورده باشد. به گفته‌ی دیگر «ناهار» یعنی: ناخورده، چیزی‌نخورده و گرسنه و....»
ناگفته نماند که معنای واژه‌ی «ناهار» از واژه‌ی «ناشتا» جدا است و در فرهنگ اسدی و غياث‌اللغات و رشیدی آمده است: «ناشتا»
کسی است که در آن روز، هیچ نخورده باشد،
«نه ناشتایی و نه ناهار.»
دقیقی می‌سراید:
روستایی، زمین چو کرد شیار
گشت عاجز که بود، بس«ناهار»

فردوسی می‌سُراید:
نهادند خوان و بخندید شاه
که «ناهار» بودی، همانا براه

و باز از فردوسی است:
چو شیرانِ «ناهار» و ما گرسِنِه
که از کوهسار اندر آمد، رَمه

و سرانجام ناصرخسرو سروده است:
بس که تو را دل به سوی عصیان مانده است
چون سوی طباخ، چشم مردم«ناهار»

در همه‌ی نمونه‌های بالا، واژه‌ی«ناهار» چم «گرسنه» و «چیزنخورده» را می‌دهد ولی در زبان پارسی امروزی رفته‌رفته واژه‌ی «ناهار» در کاربرد «خوراک نیمروزی» بکار رفت و معنای تازه را به خود گرفت.
بر این پایه هنگامی که می‌گويند: «زمان ناهار فرارسیده است»
یعنی: «زمان خوردن خوراک نیمروزی» است.
به همین انگیزه در گفتار پارسی‌زبانان کنونی، ساختهای: ناهارخوری، ناهارخوران، ناهارکشیدن، ناهارپختن، ناهارخوردن و..... فراوان داریم.

نهار: واژه‌ی «نهار» ریشه‌ی تازی دارد و در آن زبان معنای «روز» را میدهد و استاد محمدتقی بهار، در این زمینه بویژه پافشاری می‌کرد که باید برای خوراک نیمروزی «ناهار» گفته شود نه«نهار».
ساختهای«لیل و نهار= شب و روز»
و«اَلفُ‌النهار= هزار روز» و ده‌ها مانند اينها در زبان تازی،
نمایانگر آن است که واژه‌ی «نهار» تازی است و نباید بجای واژه‌ی پارسی «ناهار» بکار برده شود.
گفتیم که گذشتگان ما، در دویست سیسد سال کنونی، به انگیزه‌ی «تازی‌زدگی» و یا «نا‌آگاهی» و یا «آسان‌انگاری» در بسیاری از نوشته‌هایشان، واژه‌ی «نهار» تازی را بجای «ناهار» پارسی نوشته‌اند.
برای نمونه، ناصرالدین‌شاه در سفرنامه‌اش به پاریس می‌نویسد:
«سوار اسب شده، راندیم برای سرخه‌حصار که در آنجا «نهار!» خورده، بعد برویم....»
و یا در جای دیگر از سفرنامه‌اش می‌نویسد:
«نهارگاه ما مشرف به دهی مُحَقَّر، ہی‌آب، موسوم به گرگاب بود....»
این گونه نادرست‌نویسی‌ها، بدبختانه از سوی دیگران نیز دنبال شد.
بویژه درباریان چاپلوس، گمان داشتند که چون، «ناصرالدین‌شاه» اینگونه نوشته است پس درست است!
و آنها نیز «نهار» را بجای «ناهار» بکار بردند.


📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡