🍃

🔰 حضرت امام جعفرصادق علیه السلام می‌فرمایند:

••●🔽●••
🔻『 در انبیاء و اوصیاء پنج روح هست:
➊ #روح_البدن
➋ #روح_القدس
➌ #روح_القوة
➍ #روح_الشهوة
➎ #روح_الایمان

🔻در مؤمنین چهار روح هست:
➊ روح البدن
➋ روح القوّة
➌ روح الشهوة
➍ روح الایمان

🔻در کفّـار سه روح هست:
➊ روح البدن
➋ روح القوّة
➌ روح الشهوة』
••●🔼●••
(📚 بصائر الدرجات، ج‏۱، ص۴۴۷)


⇦ 🔳 بنابراین ؛ «روح الله» که در اطلاق قرار دارد، در مراتب، ظاهر می‌شود. و فرموده‌اند روح به منزلۀ خورشید وسط آسمان است که اشعه‌هایش همه جا را گرفته است (🔹『 أَنَّهَا بِمَنْزِلَةِ عَيْنِ الشَّمْسِ مَرْكُوزَةٌ فِي السَّمَاءِ فِي كَبِدِهَا وَ شُعَاعُهَا فِي الدُّنْيَا』🔹 / 📚جامع الأخبار، للشعيري، ص۱۷۱).


همانطور که بیان شد روح، حقیقتی ممدود است که هرچقدر حظّ و بهره از آن بیشتر باشد، به مراتب عُلُوّ روح، که "روح القُدُس" و "روح الایمان" است، نزدیکتر است وگرنه در مراتب دُنُوّ روح قرار می‌گیرد (#روح_البدن) و فقط آنقدری از روح، بهره برده که یک حیاتِ حیوانی یا نهایتاً نباتی دارد.


🔰 طبق فرمایش حضرات آل الله علیهم السلام؛ چنانچه باد تحرّک و حیات داشت، "ریح" خوانده می‌شود وگرنه به آن "هواء" می‌گویند. در حدیث می‌فرمایند:

🔻 『 الرِّيحُ هَوَاءٌ إِذَا تَحَرَّكَ سُمِّيَ «رِيحاً» فَإِذَا سَكَنَ سُمِّيَ «هَوَاءً»
وَ بِــهِ قِــوَامُ الدُّنْيَا
وَ لَوْ كُفَّ الرِّيحُ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ لَفَسَدَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ وَ نَتُنَ ...
فَهِيَ بِمَنْزِلَةِ الرُّوحِ إِذَا خَرَجَ مِنَ الْبَدَنِ نَتُنَ الْبَدَن‏』🔺


🍃 باد؛
◉ آن هنگامی که تحرّک دارد، "#ریح" نامیده می‌شود.
◉ و آن هنگامی که ساکن است، "#هواء" نامیده میشود.

و قوام دنیا به آن است.
و طبق حدیث فوق ؛ اگر سه روز باد متوقف شود، هر چیزی بر روی زمین فاسد شده و می‌گندد ("ثلاثة ایّام"؛ اشاره به ذات و صفت و فعل می‌تواند باشد) ...
و "ریح" به منزلۀ روح است که اگر از بدن خارج شود، بدن می‌گندد.

(📚 بحار الأنوار ،ط - بيروت، ج‏۵۸، ص۳۵)


همانطور که اگر "ریح" متحرّک نبوده و ساکن باشد، "هواء" نامیده می‌شود؛ "روح" نیز اگر در تحرّکِ حیاتی ایمان نباشد، "هواء" نامیده می‌شود و دنباله‌رَویِ آن باعث گمراهی و مبدّل شدن به اَنعام و چهارپاست که قرآن می‌فرماید:

💎【 ◈ أَ رَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ «هَـــواهُ» أَ فَأَنْتَ تَكُونُ عَلَيْهِ وَكيلاً.
◈ أَمْ تحَسَبُ أَنَّ أَكْثرَهُمْ يَسْمَعُونَ أَوْ يَعْقِلُونَ إِنْ هُمْ إِلَّا «كاَلْأَنْعَـــامِ» بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلاً】💎

◈ آيا آن كس كه هواى نفس خود را معبود خويش گرفته است ديدى؟ آيا تو ضامن او هستى؟
◈ آيا گمان مى‏كنى كه بيشترشان مى‏‌شنوند يا مى‏‌انديشند؟ آنان جز مانند ستوران نيستند، بلكه گمراهتر هستند.
(سورۀ فرقان، آیات ۴۳ و ۴۴)


🔰 قرآن برای کسانی که ولایت را قبول نکردند می‌فرماید که آنها مانند چهارپایان می‌مانند بلکه بدتر و گمراه‌ترند (【أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلّ】 / اعراف ۱۷۹).

حضرت امام جعفر صادق علیهم السلام می‌فرمایند:

🔻〖النَّاسُ كُلُّهُمْ بَهَائِمُ- ثَلَاثاً-
إِلَّا قَلِيلًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنُ غَرِيبٌ - ثَلَاثَ مَرَّاتٍ- 〗🔺

مردم همگى چهار پايانند- اين جمله را سه بار تكرار فرمود سپس فرمود:-
جز اندكى از مؤمنين، و مؤمن غريب است- اين جمله را هم سه بار مي‌فرمود-.
(📚 الكافي، ج‏۲، ص۲۴۲)


بنابراین؛ آن کسی که بهره‌اش از روح در حدّ حیاتِ بدنی است (یعنی روح البدن و روح القوه و روح الشهوة را تنها داراست)، بهائم و چهارپاست، هرچند در ظاهر، شبیه انسان به نظر برسد!



︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻
↗️ t.me/ehsannil2 ➣  کانال اللطائف الإلهیّة
︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼

  ༺•֎👇🏻ادامه‌ی سخن👇🏻֎•༻
🍃

🍃


🔰 امّا #مؤمن آن است که #ایمان دارد. و ایمان را می‌فرمایند:

🔻〖فإن الإيمان‏ ولاية علي بن أبي طالب علیه السلام〗🔺
(📚 البرهان ، ج‏۲، ص۷۵۱)


⇦ 🔲 پس #روح_الایمان؛ همان پذیرش ولایت ائمه اطهار علیهم السلام است و طبق روایات، روح مؤمن در همین نقطۀ "روح الایمان" (که مؤمن بودنش به آن است)، در اشدّ اتصال به روح الله است (🔹『 إِنَّ رُوحَ الْمُؤْمِنِ لَأَشَدُّ اتِّصَالًا بِرُوحِ اللَّهِ‏ مِنِ اتِّصَالِ شُعَاعِ الشَّمْسِ بِهَا』🔹 / 📚 الكافي، ط - الإسلامية، ج‏۲، ص۱۶۶).


🔰 حضرت مولی امیرالمؤمنین علی علیه السلام در وصف مؤمنین می‌فرمایند:

🔻 『 لَوْلاَ الْأَجَلُ الَّذِي کَتَبَ اللهُ عَلَيْهِمُ لَمْ تَسْتَقِرَّ أَرْوَاحُهُمْ فِي أَجْسَادِهِمْ طَرْفَةَ عَيْنٍ ...
وَ صَحِبُوا الدُّنْيَا بِأَبْدَانٍ أَرْوَاحُهَا مُعَلَّقَةٌ بِالْمَحَلِّ الْأَعْلَى』🔺
اگر نبود زمان معینی که خداوند برای ماندنشان در دنیا مقرّر فرموده، لحظه‌ای روحشان در پیکرشان قرار نمی‌گرفت.
در دنیا با بدنهایی زندگی می‌کنند که ارواحشان به جهان بالا پیوند خورده است.

(📚 تحف العقول، ص۱۷۱)

👆روح الایمان دائماً در حالِ جَستنِ از دنیا، و جُستنِ مولیٰ است.
که ایمان، به امیرِ آن یعنی حضرتِ امیرالمؤمنین علیه السلام حیات و قوّت دارد.

🍂 این مطلب را هم بدانیم :
[العیاذ بالله] اگر مؤمنی مرتکب گناه شود، در حین گناه روح الایمان از او مفارقت می‌کند ( 『 إِذَا زَنَى الزَّانِي خَرَجَ مِنْهُ رُوحُ الْإِيمَانِ』 / 📚 من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص۲۲).


همانطور که دانستیم که روح، حقیقتی ممدود است که از عالم وحدت ("روح الله") تا عالم کثرت (۵ روح) کشیده شده است. پس بلافاصله بعد از آیات ۴۳ و ۴۴ سورۀ فرقان، قرآن حقیقت عالم را در مَثـَـل بیان می‌فرماید:

💎【 أَ لَمْ تَرَ إِلىَ‏ رَبِّكَ كَيْفَ مَدَّ الظِّلَّ وَ لَوْ شَاءَ لَجَعَلَهُ سَاكِنًا ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَيْهِ دَلِيلًا】💎
آيا ننگريستى كه پروردگارت چگونه سايه را امتداد داده است؟ و اگر مى‏‌خواست آن را ساكن قرار مى‏داد [كه يكسره شب باشد]، آن‏گاه خورشيد را نمايانگر آن قرار داديم.

(سورۀ فرقان، آیۀ ۴۵)

🔲 چنانچه سایه، بطور ممدود و بدون انقطاع از شاخص خویش است؛ عالــَـم بصورتِ ممدود و یکپارچه در صِرف الربط به حقیقت خویش یعنی حقّ تعالی است.

🔻
✅ دقّت شود :
صِرف الربط بودن، غیر از مربوط بودن است.
در مربوط بودن؛ دو شیء ملحوظ است. که بعد از لحاظِ دوئیت، این دو شیء به نحوی به هم ربط دارند.
امّا صِرْف الربط (یا صِرف الاضافه) ؛ یک شیء ملحوظ است. که در تجلّی و تطوّر است. و تجلیّات او که جلوۀ خودِ اوست، صِرف الربط به اوست.

(بحمد الله این مهمّ در #مباحث_توحید در #کانال_معرفة_الحق به تفصیل بیان شد. و می‌توانید از این آدرسی که قرار داده میشود، مباحث توحید را مطالعه بفرمائید 👈 https://telegram.me/ehsannil3/213)
🔺


"روح الله" که حیات تمام اشیاء است و ظلِّ شمسِ حقیقت است؛ در رفت و برگشتِ حیاتی است و دائماً به بسط و قبض جمالی و جلالی حقّ، جاری و ساری است (قبض؛ جلال است - بسط؛ جمال است).

🔰 از آن شمس حقیقت، روح انسانها قبض شده و به سمتِ علّت حیات خویش و شمس حقیقت بازمی‌گردد. پس بلافاصله می‌فرماید:

💎【 ثُمَّ قَبَضْنَاهُ إِلَيْنَا قَبْضًا يَسِيرًا】💎
سپس آن [سايه‏] را اندک اندک به سوى خود بازگرفتيم.

(سورۀ فرقان، آیۀ ۴۶)





به همین میزان اشاره، در مبحث روح اکتفاء می‌کنیم تا در مقالۀ بعدی وارد بر قیاس نفس و روح و لطیفۀ آن شویم.


الحمد لله ربّ الروح و العرش.




#لطیفه_روح
#احسان_الله_نیلفروش_زاده



‎‌‌‌‌‌‎──═༅࿇༅ 📖 ༅࿇༅═──
🆔 @ehsannil ✍🏻
↗️ t.me/ehsannil3 ➣ کانال معرفة الحقّ
↗️ t.me/ehsannil2 ➣ کانال اللطائف الإلهیّة
↗️ instagram.com/ehsan_nil 🦋
‎‌‌‌‌‌‎──═༅࿇༅ 📖 ༅࿇༅═──
.

.

༺•✿قیاس نفس و روح در عالم نور ✿•༻


🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸
🖊🦋 احسان الله نیلفروش زاده
↗️ https://t.me/ehsannil2/222
┅─┅─═✾🌀✾═─┅─┅


به لطف خدا روزی شد تا در دو مقالۀ قبلی در مورد #نفس و #روح چند کلمه صحبت شود.
در این بیان، مختصراً و به اشاره، قیاسی بین نفس و روح مطرح می‌شود. البته قیاس و تحلیلی طبق معیارات عالم نور!



🔰حضرت امام جعفر صادق علیه السلام می‌فرمایند:

🔻〖 مَا مِنْ أَحَدٍ يَنَامُ إِلَّا عَرَجَتْ نَفْسُهُ إِلَى السَّمَاءِ وَ بَقِيَتْ رُوحُهُ فِي بَدَنِهِ وَ صَارَ بَيْنَهُمَا سَبَبٌ كَشُعَاعِ الشَّمْسِ ...〗🔺
هیچکس نیست الا اینکه وقتی می‌خوابد نفــْـسَش بسوی آسمان عروج می‌کند و روحش در بدنش باقی می‌ماند. و بین این دو (نفس و روح) پیوستگی مانند پرتوی خورشید است...

(📚 بحار الأنوار، ط - بيروت، ج‏۵۸، ص۲۷)

🔰از طرفی در حدیثی دیگر حضرت امام موسی کاظم علیه السلام می‌فرمایند:

🔻〖 إِنَّ الْمَرْءَ إِذَا نَامَ فَإِنَّ رُوحَ الْحَيَوَانِ بَاقِيَةٌ فِي الْبَدَنِ وَ الَّذِي يَخْرُجُ مِنْهُ رُوحُ الْعَقْل‏〗🔺
همانا انسان وقتی می‌خوابد، روح حیوانی در بدن باقیست و آنکه از او خارج می‌شود روح العقل است.

(📚 بحار الأنوار،ط - بيروت، ج‏۵۸، ص۴۳)

♻️ »» با جمع بندی دو حدیث مذکور و احادیث مربوط به نفس و روح این نتیجه بدست می‌آید که نفس و روح را بایستی از عالم نور و وحدت تا عالم ظلمت و کثرت ببینیم. و در نتیجه در عالَم عالی؛
❖ نفس با #روح_القدس و #روح_الایمان (که مجموعاً با عنوانِ 《#روح_العقل》 در احادیث از آنها یاد می‌شود)، در وحدتِ نوری است.
❖ و در #روح_البدن و #روح_القوة و #روح_الشهوة در تمایز و کثرت نوری است.


🔰 این تبیین اگر صحیح انجام گرفت، این حدیث شریف برای تحکیم این بیان روشنگر است که الصادق عن الله امام جعفر صادق علیه السلام می‌فرمایند:

🔻〖إِنَّ الْمُؤْمِنَ إِذَا نَامَ خَرَجَتْ مِنْ رُوحِهِ حَرَكَةٌ «مَمْدُودَةٌ» صَاعِدَةٌ إِلَى السَّمَاء〗🔺
همانا مؤمن (یعنی کسی که #روح_الایمان را نیز دارد) هنگامی که می‌خوابد از روحش حرکتی ممدود و کشیده و در حال صعود به سمتِ آسمان خارج می‌شود.

(📚 بحار الأنوار، ط - بيروت، ج‏۵۸، ص۳۲)


🍃 ممدود بودن حرکت روح، یکپارچگی روح است.
♻️ و با جمع بندی احادیث قبل باز این معنا محقّق می‌گردد که نفس و روح در وحدت نوری هستند و راه معرفت به ایشان #معرفة_بالنورانیة است. و مطلق علی الاطلاق بودنِ آن باید لحاظ گردد.

(برای شرح اطلاق و مطلق علی الاطلاق رجوع بفرمائید به 👈🏻 https://telegram.me/ehsannil3/291)

با لحاظ اطلاقِ حقیقی، نفس و روح که در مقام وحدت، یک حقیقت هستند، در مقام فرق نوری چنین‌اند:

👈 نفس در تفوّق بر روح است و روح در اضافۀ به نفس.

🔲 چنانچه «خودیّت و انیّت» مؤمن همان نفس اوست که نقطۀ اشاره به اوست (بدون بیانِ اضافه). امّا برای روح مؤمن، "روح المؤمن" تعبیر شده است. بنابراین در عالم نور و فرق نوری بدانیم که سلطانِ روح، نفس است. و روح در اضافۀ به نفس است.

🔰حضرت مولی امیرالمؤمنین علی علیه السلام می‌فرمایند:

🔻〖 إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى خَلَقَ «الرُّوحَ» وَ جَعَلَ لَهَا سُلْطَاناً
👈 فسُلْطَانُهَا «النَّفْس‏»
فَإِذَا نَامَ الْعَبْدُ خَرَجَ الرُّوحُ وَ بَقِيَ سُلْطَانُه‏〗🔺

خدا روح را آفريد و سلطانى بر او گماشت
سلطانِ روح، نفس است‏.
و چون بنده‏‌اى بخوابد روحش خارج شده و سلطانش بماند.

(📚 بحار الأنوار، ط - بيروت، ج‏۵۸، ص۴۱)

(و حرکتِ روح به نفس محقّق است؛ «تَحَرَّكَتِ الرُّوحُ بِالنَّفْسِ؛ 📚علل الشرائع، ج‏1، ص108»)

🔰 قرآن می‌فرماید:

💎【وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها】💎
و سوگند به نفْس آدمى و آنكه او را سامان داد.

(سورۀ شمس، آیۀ ۷)

⇐ پس ابتدائاً "سَوَّاها" صورت گرفت. یعنی نفْس به اشاره آمد که سوای از غیر خود شد. و از حقیقتِ «خود» بودنِ نفس، قید و اشاره آمد. که بتوانیم بگوییم "مَن"، بگوییم" تو" و مانند آن.
و آنگاه روح که خلق خداست، در او دمیده شد و در این هنگام سزاوار سجده گشت که قرآن می‌فرماید:

💎【 فَإِذَا سَوَّيْتُـــهُ
وَ نَفَخْتُ فِيــــهِ مِن «رُّوحِى»
فَقَعُواْ لَهُ سَاجِدِينَ 】💎
پس وقتى آن را پرداختم
و از روح خود در آن دميدم
براى او به سجده در افتيد.

(سورۀ حجر، آیۀ ۲۹)

︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻︻
↗️ t.me/ehsannil2 ➣  کانال اللطائف الإلهیّة
︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼︼

  ༺•֎👇🏻ادامه‌ی سخن👇🏻֎•༻
🌱