@dusharge || همت شهبازی
287 subscribers
119 photos
2 videos
30 files
346 links
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
Download Telegram
@dusharge || همت شهبازی
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم ایکی جیلدده یازان: #همت_شهبازی جیلدین طرحی: #ائلناز_خاکزاد ناشیر: #اختر، تبریز ۱۳۹۹ کیتابی #اختر نشریاتیندان آلا بیلرسیز ۰۴۱ ۳۵۵۵۵۳۹۳ @dusharge https://ishiq.net/xəbər/25179/همت-شهبازی‌نین-آذربایجان-شعرینده.html #ایشیق سایتی
#مدرنیته‌نین ایلک چاغلاریندا، #باتیلاشما طرفداری اولان آیدینلاریمیز اولور. آنجاق چاغداشلانماغا آددیم آتدیقدان سونرا داها دوغروسو سیاسی‌لشمه دؤوروندن بویانا، باتیلاشما جریانی آذربایجان توپلوموندا داها بؤیوک تهلوکه ساییلمیر. بو زامانلار تهلوکه ساییلان مسئله، سیاسی‌لشمه‌نین #آذربایجان حاقدا غیردموکراتیک حرکت‌لری و مدنی-اجتماعی قاداغالاری اولور. بو دؤوردن بو یانا، آذربایجان آیدینی باتیلاشما ایله یوخ، یئرلی سیاستین قاداغالاریلا ال به یاخا اولور. حتتا #سهند کیمی دوشونجه‌لی و عموم‌بشری دوشونن بؤیوک شاعیریمیز ده بئله، غرب‌ مدرنیزمی‌نین انسانلارا باغیشلادیغی بشرحقوقونو، یئرلی قاداغالارلا مقایسه ائده‌رک، بشر حقوقونون ایچی‌بوش اولدوغونو وورغولاییر.

بئله نظره گلیر کی قانوندان، دموکراتیک فاکتورلاری ایسته‌نیلن آندان #ملت‌لشمه‌ گئدیشی ده کیملیک‌لشیر. عنعنه‌وی توپلومدا، بیر اؤلکه‌نین ایچینده اولان ملت‌لرین آیری‌آیری سیاسی حاکمیتی اولوردو؛ و بو سیاسی حاکمیتین اؤز قایدا قانونلاری وار ایدی. َره‌بَی‌لیک (ملوک‌الطوایفی) شرایطینده بیر اؤلکه‌ده یاشایان انسانلار، چوخ دا اؤزلرینی مدنی‌ اجتماعی باخیمدان کؤله‌کیمی حیس ائتمیردیلر. اؤرنک اوچون کیمسه ده #آنا_دیلی یئرینه باشقا دیلدن استفاده ائدیب ادبیات یاراتما مجبوریتی یوخ حددینده‌ایدی. حاکیم‌کولتور، بو باخیمدان اؤز رولونو اویناییردی. آنجاق بونون قارشیسیندا انسانلار ایسته‌دییی کیمی یازماغا هئچ بیر کیمسه و یا سیاسی قوروم طرفیندن مجبوریت قارشیسیندا قالمیردی. بونون اؤرنه‌یینی: #مشروطه انقلابیندان اؤنجه ایله سونرا کی پروسئسده تاپماق اولار. یعنی مشروطه‌دن اؤنجه حاکمیت بؤلونموش‌ کیمی ایدی. دره‌بی‌لیک حاکیم ایدی. مشروطه زامانیندان بویانا، ملت‌لر اؤزلرینی محدودیتده ساخلاماغا مجبور اولدولار. یعنی هر بیر ساحه‌ده، قانون اوزمانلاشدی. اؤرنک‌لری وار: #سوسیال_دموکراتلار ایش و تحصیل قانونونو ایره‌لی سوردوکده ایستر ایسته‌مز اؤزلری اؤزلرینی بیر چرچیوه‌یه سالماق ایسته‌دیلر. بوتون بو کیمی ایش‌لر، حاکیم سیاسی دایره‌نی، باشقا پارچا پارچا خانلیقلاری بیر یئره توپلاییب، بیر سیاسی اقتدارین قانونلاریندان تبعیت ائتمه‌یه مجبور ائتدی. دئمک اولار کی ملت‌لرین اؤزلری سبب اولدوغو بو «ائتنیک-ملی-مدنی» یکنسق‌لیک (یکسانی قومی و ملی و زبانی)، مشروطه دؤوروندن باشلایاراق حیاتا کئچیریلدی؛ بیر فرقله کی مشروطه دموکراتیک‌لشمه گئدیشینی ‌ایزله‌دییی‌ حالدا، پهلوی ‌رژیمی اونو تک‌ سسلی‌لیکله جاواب وئردی. یعنی دیکتاتورادا، مشروطه دموکراسیسی‌نین عکس جهتی حیاتا کئچیریلدی ملت‌لشمه پروسئسینده. بونلار هر ایکیسی ملت‌لشمه‌یه جهد گؤستردیلر. آنجاق‌ مشروطه، دموکراتیک سیستئمینده؛ پهلوی دیکتاتوراسی ایسه، استبدادی شکیلده. دیکتاتورا ملت‌لشمه پروسئسی ایله ادبیات، کولتور، تاریخ، اقتصاد و بوتون باشقا ساحه‌لری ده بیرمعنالی [یکسان] ادبیاتدان استفاده ائتمه‌ پروسئسی باشلادی. بوتون ملت‌لر: تکجه بیر ملت اوچون چالیشمالی؛ و بونون آدی « #ملی_ادبیات» قویولدو. یعنی اؤلکه‌نین تکجه بیر دیلی اساسیندا بیر نوع ادبیاتین حیاتا کئچیریلمه‌سی. بو، #دموکراسی‌نین_اویاتدیغی_دیکتاتورانین پایی ایدی. حال‌ بو کی بونون آدی «ملی ادبیات» یوخ، #یک‌نسق_ادبیات اولمالی ایدی.


قایناق:
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم ، همت شهبازی، بیرینجی جیلد صص ۷_۹۵

https://telegram.me/dusharge