جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی
3.93K subscribers
68 photos
21 videos
1 file
680 links
تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارایه شده هستم. با سپاس: 👈 https://t.me/drbokharaei

www.dr-bokharaei.com

Ahmad Bokharaei, Sociologist
Download Telegram
❇️ جامعه‌ی سالم در گِرو سلامت اجتماعی

🗓 انتشار: چهارشنبه ۱ آبان ۱۳۹۸

📰 گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره‌ی #سلامت_اجتماعی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس

👈 نمایش گزارش

🔍 بخش‌هایی از سخن من در این گفت‌وگو:

… «سلامت اجتماعی» مفهومی است که در یک یا دو دهه‌ی اخیر برجسته شده‌است. وقتی بحث «سلامت» به میان می‌آید ذهن‌ها اکثراً معطوف به #سلامت جسم و روح می‌شود در حالی‌که «سلامت اجتماعی» امری فراتر از سلامت جسم و روان است ...

… به طور کلی احساس و ارزیابی‌ای که فرد نسبت به پیرامون خود دارد، با «سلامت اجتماعی» ارتباط تنگاتنگ دارد. در واقع بحث سلامت اجتماعی یک واژه‌ی کلی است و با جنبه‌ی فردی یا جنبه‌ی روانی یا جنبه‌های اقتصادی و سیاسی مرتبط است. در کل، آن‌چه در سلامت اجتماعی مهم است قید اجتماعی‌بودن آن است. اجتماعی به این معنا است که سلامت یک امر جمعی است و یک گروه یا یک جمع یا مردم را هدف قرار می‌دهد …

… عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در تحقق سلامت اجتماعی در #جامعه و میزان آن اثر می‌گذارند. هر چه رضایت فرد از زندگی بیش‌تر باشد و امید به آینده‌ی وی افزایش یابد، فقر و فساد کم‌تر باشد و مشارکت #شهروندان در تصمیمات مهم کشور بیش‌تر باشد، «سلامت اجتماعی» نیز افزایش می‌یابد و همین عوامل بر سلامت جسمانی و روانی فرد در ارتباط با دیگران اثر می‌گذارد …

… از ابعاد مهم سلامت اجتماعی، #مشارکت و #اعتماد است. در بعد سیاسی افراد نیازمند اعتماد هستند؛ اعتماد مردم به صاحبان قدرت و اعتماد صاحبان قدرت به مردم. مردم باید بدانند که فقط در زمان #انتخابات نیست که #دولت نیازمند مشارکت آن‌ها است بلکه در سایر تصمیم‌گیری‌ها نیز باید حس فعال‌بودن و مهم‌بودن داشته‌باشند …

… اهمیت سلامت اجتماعی در این است که افراد با برخورداری از آن بهتر می‌توانند نقش‌های اجتماعی را ایفا کنند و از عهده‌ی مشکلات برآیند. معمولاً، افراد برخوردار از سلامت اجتماعی در خانواده‌هایی رشد می‌کنند که ثبات و انسجام بسیار دارند و می‌توانند در فعالیت‌های گروهی و جمعی مشارکت بیش‌تر داشته باشند. انطباق این افراد با هنجارها و ارزش‌های جامعه بسیار است و چنین وضعی می‌تواند خود مانع وقوع بسیاری مسائل و آسیب‌هایی همچون خودکشی، فسا و مواردی از این دست باشد …

… معمولاً جامعه‌ای که فاقد سلامت اجتماعی است از سلامت روانی و جسمانی نیز به دور است. چون همان‌طور که اشاره شد سلامت اجتماعی و ابعاد و مؤلفه‌های آن به شدت بر سایر ابعاد سلامت اثرگذار است. از هم‌گسیختگی اجتماعی (#فرار_مغزها#مهاجرت از روستا به شهر، افزایش #طلاق و مشکلات خانوادگی، #بدرفتاری با #کودک، #ترک_تحصیل و #افت_تحصیل، رفتارهای ضد اجتماعی، #جرایم مربوط به #مواد_مخدر، #ازخودبیگانگی_اجتماعی، #بزهکاری، #پرخاش‌گری، #خشونت و #انحرافات_اجتماعی از پی‌آمدهای منفی یک جامعه است که از نظر «سلامت اجتماعی» دارای نقصان است …

… اگر سلامت اجتماعی تهدید شود زمینه‌های گسست #خانواده، بی‌کاری و حتی گسست فرد با خود که یا به صورت #خودکشی یا به صورت تنهایی و انزواگزینی آشکار می‌شود، افزایش می‌یابد. حتی در مورد خشونت هم همین‌طور است. از خشونت‌های خیابانی گرفته تا خشونت‌های سازمان‌یافته، همه نشان از ضعف در سلامت اجتماعی دارد. از این رو توجه به سلامت اجتماعی و ابعاد آن از موضوعات بسیار مهم در هر جامعه‌ای است …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ سرگشتگی زنان مهاجر در تهران

🗓 شنبه ۵ مهر ۱۳۹۹

📰 یادداشت #احمد_بخارایی در روزنامه‌ی هم‌دلی درباره‌ی انگیزه‌ها و وضعیت #مهاجرت زنان به تهران | منتشرشده در شنبه ۵ مهر ۱۳۹۹، شماره‌ی ۱۵۱۸

👈 نمایش گزارش:

🖌 پانسیون‌ها میزبان سه گروه از #زنان و #دختران هستند.
معمولاً یک گروه زنانی که در شهر خودشان به آن‌ها برچسبی زده شده است. مانند آن‌هایی که #طلاق گرفته‌اند یا که برچسب «#بیوه» خورده‌اند یا دیگرانی که به لحاظ اخلاقی یا #هنجارشکنی با برچسب‌هایی مواجه شده‌اند. در چنین شرایطی یک #زن در آن #خرده‌فرهنگ ادامه‌ی حیات برایش غیرممکن می‌شود. در این موارد همان دافعه‌ی شهر محل سکونت است که یک زن را مجبور به مهاجرت به شهرهای دیگر می‌کند.

گروه دوم کسانی هستند که جاذبه‌ی تهران و شهرهای بزرگ باعث می‌شود از محل اولیه‌ی زندگی‌شان مهاجرت کنند که عمدتاً تحصیل‌کرده‌ها در این گروه قرار می‌گیرند. آن‌ها به امید دست‌یابی به #شغل مناسب مهاجرت می‌کنند.

گروه سوم هم کسانی‌اند که نه آن‌چنان گرفتار دافعه‌ی شهرستان و نه مجذوب جاذبه‌ی تهران هستند، آن‌ها وضعیتی بینابینی دارند. یعنی تصمیم می‌گیرند مهاجرت کنند تا شاید اتفاق تازه‌ای در زندگی‌شان بی‌افتد. به عبارتی خودشان را به باد می‌سپارند و تصوری از آینده‌ی خودشان ندارند.

این سه گروه از زنان دست به مهاجرت می‌زنند، اما همه‌ی آن‌ها وقتی به شهرهای بزرگی مانند تهران می‌آیند به دلیل وضعیت آشفته و شکننده‌ای که به لحاظ اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی وجود دارد نهایتاً گرفتار یک ناامیدی و سرکوب در این شهرها می‌شوند. چرا که مثال فردی که تحصیل کرده است شغل خودش را هم‌سو با تخصصی که دارد پیدا نمی‌کند، به‌ویژه که آن‌ها زن هستند و در #فرهنگ #مردسالار ما نگاه ویژه‌ای مانند نگاه تملکی و سودجویانه نسبت به جنس زن وجود دارد. اما آن دو گروه دیگری که تحصیلات کم‌تری دارند با سرگشتگی و حیرانی بیش‌تری در این شهرها که فاقد یک نظم مشخصی است، روبه‌رو می‌شوند.

در این شرایط که ناامیدی و سرگشتگی ایجاد می‌شود و زن‌های #مهاجر به اهداف خود نمی‌رسند، افراد را می‌توان به پنج گروه تقسیم کرد. عده‌ای از آن‌ها که با بی‌کاری یا #حقوق کم روبه‌رو هستند ممکن است پس از گذشت مدتی به شهرشان بازگردند، این برگشت با سرخوردگی همراه است و شخصیت آن‌ها احتمالاً بیش از پیش منکوب شده است. گروه دومی هستند که در روبه‌روشدن با مشکلات به‌واسطه‌ی آشنایی که با زن‌های دیگر پیدا می‌کنند به راه‌های ناصواب کشیده می‌شوند، مانند مصرف #مواد_مخدر یا متأسفانه در شرایط بد گاهی هم #تن‌فروشی.

گروه سوم که از جمله گروه‌های خوش‌شانس هستند ممکن است این‌جا #ازدواج کنند یا می‌توانند ارتباط به‌تری را با جنس مخالف برقرار کنند. این‌که سرنوشت این شکل از ازدواج‌ها و رابطه‌ها چه‌قدر می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد باز هم جای بحث دارد.

گروه چهارم کسانی هستند که نه راه پس و نه راه پیش دارند. آن‌ها راه بازگشت به شهرستان‌شان را ندارند، چرا که احتمالاً پل‌های پشت سر خودشان را به هر دلیلی خراب شده می‌بینند. راه پیش هم ندارند چرا که از حقوق و #درآمد و موقعیت کافی برخوردار نیستند. آن‌ها خوش‌بینانه ماهانه دو میلیون تومان حقوق می‌گیرند که بیش از ۶۰درصد آن را خرج اجاره‌ی ماهانه در #پانسیون می‌کنند و با یک زندگی فلاکت‌بار و با تقریباً حداقل‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند.

گروه پنجم و آخر گروه خاصی هستند، متخصص‌هایی که ممکن است به شغل مورد علاقه‌ی‌شان دست پیدا کنند که این گروه انگشت‌شمارند. بنابراین وقتی زنانی که نیاز عاطفی دارند، میل به شکوفایی و امید به رشد اقتصادی دارند به شهرهای بزرگی که بی‌سامان و آشفته هستند مهاجرت می‌کنند به‌ویژه آن‌هایی که ضعیف هستند به اشکال مختلف در این شهرها مورد هجمه قرار می‌گیرند و حذف می‌شوند. این زنان گاهی به حاشیه‌ی شهرها کشیده می‌شوند و مشکلات‌شان به واسطه‌ی آشنایی با خرده‌فرهنگ‌های جدید بیش‌تر و بیش‌تر می‌شوند. متأسفانه این افراد بعد از مدتی به واسطه‌ی همنشینی‌ها و ارتباطاتی که پیدا کرده‌اند و به دلیل تغییر سطح توقع، دیگر نه آن فرد سابق هستند و نه فردی که بشود نامشان را فرد شهری توسعه‌یافته گذاشت، بنابراین بیش‌تر از قبل مورد #آزار_روحی قرار می‌گیرند. این تأسف‌بار است که افراد به دلیل نبود امکانات مناسب یا وجود فرهنگ انگ‌زدن در محل زندگی خودشان، مجبور به مهاجرت می‌شوند، آن‌ها میان بد و بدتر، مهاجرت را انتخاب می‌کنند که گاهی شرایط بدتر برای‌شان اتفاق می‌افتد.

⚠️ بازپخش پست‌ها با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» انجام شود؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ امکان اثر‌بخشی مقابله با قاچاق‌چیان در محلات

🗓 پنج‌شنبه ۲ بهمن ۱۳۹۹

📞 گفت‌و‌گوی تلفنی مؤسسه‌ی تحقیقاتی «اردی‌بهشت» با #احمد_بخارایی درباره‌ی ناکارآمدی مبارزه با #مواد_مخدر | انجام‌شده در یک‌شنبه ۲۸ دی ۱۳۹۹

| پخش گفت‌وگو

بخشی از پاسخ‌های احمد بخارایی به پرسش‌ها:

… بنا به آمار رسمی حدود ۵ میلیون #معتاد رسمی و تفننی داریم و بر این اساس حداقل ۲۵ میلیون عضو #خانواده‌، حدود یک‌سوم #جامعه، مستقیم و غیر‌ مستقیم درگیر مسئله‌ی مواد مخدر هستند …

… گُل‌کشیدن، متأسفانه در بین جوان‌ها عادی شده‌است …

… گردش مالی مواد مخدر در ایران حدود ۳۰۰ میلیارد تومان در روز است …

… در ایران، مواجهه با «#اعتیاد» صرف نظر از «پیش‌گیری»، حتی «مقابله» هم جواب نداده. در سال ۹۸ حدود هزار تن کشف مواد مخدر یعنی حدود ۱۲ درصد تولید ناخالص ملی داشتیم. در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸ قیمت #تریاک ۷۰درصد رشد داشته و این حکایت از گردش بالای مالی دارد …

… در تیر ۹۹، سه باند بین‌المللی با کشف بیش از یک تن مواد در تهران و طی چهار ماه اول سال ۹۹، ۱۶۳ قاچاق‌چی حرفه‌ای با ۶ تن مواد مخدر دست‌گیر شدند اما آیا اتفاق خاصی افتاد؟ …

… در آبان ۹۹ فقط در «خاش» سیستان و بلوچستان بیش از ۲ تن مواد مخدر کشف شد …

… امروزه از پاراگلایدر و منجنیق برای عبور مواد مخدر از مرزها استفاده می‌شود …

#قاچاق مواد مخدر پس از صنعت اسلحه‌سازی پرسودترین کار در دنیا است …

… ایران بزرگ‌ترین گذرگاه، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده، بزرگ‌ترین کاشف مواد و امروز گفته می‌شود بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی مواد مخدر شیمیایی و صنعتی در دنیا است …

… اگر در تحلیل یک پدیده‌ی اجتماعی، ابتدا یک تصویر واضح و یک توصیف همه‌جانبه نداشته باشیم نمی‌توانیم یک تحلیل درست ارائه دهیم و «اعتیاد» هم این‌گونه است …

… وقتی با این حجم خروشان متقاضی مصرف مواد مخدر مواجهیم و وقتی با این گردش مالی سرسام‌آور و نیز با موضوع گذرگاه بودن ایران روبه‌رو هستیم باید گفت «شرط لازم» برای شیوع اعتیاد و قاچاق مواد مخدر مهیا است و بر اساس تئوری «هیرشی» تا زمانی که «سرگرمی» نباشد انحرافات افزون می‌شود …

… عوامل فرهنگی، سیاسی و اجتماعی هم در مصرف مواد مخدر دخیل هستند. #جوانان برای کسب «#هویت_گروهی» به عنوان یک نیاز ذاتی، به زیر زمین پناه می‌برند و بستر آماده می‌شود تا اعتیاد شیوع یابد …

#بحران‌های_اجتماعی ریشه در #نظام_سیاسی دارند و نظام سیاسی در ایران هم با #خرده‌نظام #فرهنگ سنتی پیوند خورده است که همه از عوامل تشدیدکننده‌ی مصرف مواد مخدر هستند …

… در آینده، این رود جریان خواهد داشت. در سطح کلان با قاچاق مواد مخدر مقابله شده است و جواب نگرفته‌ایم. حال چگونه می‌خواهیم در سطح «خُرد» و در محلات به مقابله بپردازیم. آیا اگر «حَسَن سبیل» و «جواد دراز» و «پری خوشگله» دست‌گیر شوند باندها منهدم می‌شوند؟ تازه اگر #زندان هم بروند آن‌جا به راحتی مواد تهیه می‌کنند …

#ساختار_اقتصادی ناپویا، ناشی از شرایط سیاسی متزلزل، به رغم وجود این همه ثروت روی زمین و زیر زمین در ایران، باعث می‌شود سیر صعودی قاچاق و سوء مصرف مواد مخدر ادامه یابد زیرا نرخ بی‌کاری افزایش می‌یابد …

… اعتیاد، زنگ در خانه‌ی خیلی‌ها را خواهد زد حتی خانه‌ی صاحبان #قدرت را …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال انجام شود.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| ناکارآمدی #قصاص و #اعدام در ایران اسلامی!

| گفت‌وگوی تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی با #احمد_بخارایی و #محمدحسین_آقاسی و #رضا_انصاری_راد درباره‌ی اعدام #آرمان_عبدالعالی | پخش‌شده در برنامه‌ی صفحه‌ی ۲، پنج‌شنبه ۴ آذر ۱۴۰۰، ساعت ۲۲

| پخش فایل شنیداری:
https://t.me/dr_bokharaei/594

| پخش فایل ویدئویی:
https://www.youtube.com/watch?v=21HeBiA8mBw&t=968

| بخش‌هایی از گفته‌ی احمد بخارایی:

… حدود ۹۰ درصد اعدام شده‌ها افراد قاچاق‌چی بوده‌اند اما آیا #قاچاق #مواد_مخدر کاهش یافته‌است؟ خیر! …

… عمده‌ی کسانی که دم به تله‌ی #قانون می‌دهند و اعدام یا قصاص می‌شوند از مجرمین «#یقه_آبی» هستند که جزو قشر ضعیف جامعه‌اند و رفتارهای مجرمانه‌ی‌شان از نوع «عکس‌العمل» به فشارهای ساختاری است حال آن که مجرمین «#یقه_سپید» که خیلی شیک و زیرکانه در مصادر اجتماعی #قانون‌شکنی می‌کنند دم به تله‌ی قانون نمی‌دهند و از این‌ها پنهان‌تر مجرمین «#یقه_طلایی» هستند یعنی آن دسته از «یقه سپید»هایی که به واسطه‌ی رانت به #نظام_سیاسی و مصادر #قدرت هم پیوند خورده‌اند و هیچ‌گاه دست قانون به آن‌ها نمی‌رسد. این‌ها مجرمین فسادآفرین در جامعه هستند که آزادند اما بدبخت‌هایی که تحت فشارهای اقتصادی و اجتماعی به رفتارهای مجرمانه دست می‌زنند قربانیان اعدام و قصاص‌اند …

… تقویت روحیه‌ی انتقام‌گیری و تلافی‌جویی در بحث قصاص در ایران ناشی از وجود خشونت‌های ساختاری است که متأسفانه در خانواده‌های مضروبین یا مقتولین بازتعریف و بازتولید می‌شود. متأسفانه #جامعه در بستر #خشونت‌آفرینی رها شده است …

… خشونت‌های ساختاری در ایران در ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در جریان است ... … اعدام و قصاصی که «کمی‌گرا» و «نابودی چشم در مقابل نابودی چشم» باشد باعث تقویت حیات اجتماعی نمی‌شود بل‌که حیات اجتماعی در گرو رویکرد «کیفی» به مقوله‌ی #مجازات و #حقوق_جزایی و کیفری است که جنبه‌ی ترمیمی و بازدارنده پیدا می‌کند …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |