جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی
3.93K subscribers
68 photos
21 videos
1 file
680 links
تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارایه شده هستم. با سپاس: 👈 https://t.me/drbokharaei

www.dr-bokharaei.com

Ahmad Bokharaei, Sociologist
Download Telegram
🗓 دوشنبه ۱۵ مهر ۱۳۹۸

❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات «#مجلس_شورای_اسلامی» در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۴ | چهارمین مکث:
#سرکوب #منتقدان

⟩⟩ ۱ـ در یادداشت‌های یک، دو و سه متذکر شدم که به این دلایل نمی‌توان به سهولت تصمیم گرفت که در انتخابات مجلس در اسفند ۹۸ شرکت کرد:

⟩ الف ـ فروکاهش «جمهوری اسلامی» به «#حاکمیت_شیعی» به‌گونه‌ای که «#جمهوریت» با تعریف: #اکثریت‌گرایی، به: «حاکمیت» و نیز «اسلامیت» هم به «تشیع با تفسیر ویژه» تقلیل یافته است.

⟩ ب ـ فروکاهش عناصر اصلی در مفاهیم سه‌گانه‌ی: «امنیت، اقتدار و وحدت ملی» به‌گونه‌ای که عناصر «همه» به: «برخی» و «اراده همگان» به: «تصمیم سهام‌داران در قدرت» و نیز عناصر «#مشروعیت» و «#اعتماد» به ترتیب به: «مشروع‌سازی با زور» و «عادت‌دادن به پذیرش قدرت» و ایضاً دو عنصر اصلی در تعریف «امنیت ملی» یعنی: «حفاظت» و «منافع» به: «حراست از قدرت به رغم افزایش تهدیدات خارجی» و «منافع جناحی» تقلیل یافته‌است.

⟩ ج ـ وجود آشفتگی قضایی که نمونه‌های اخیرش هجوم به خانواده‌های متهمین به جرائم سیاسی و نیز الحاق ماده‌ی ۲ به #قانون_مجازات_اسلامی است که بر اساس آن قاضی می‌تواند با تشخیص خود به هر انتقادی نسبت به باورگرایی مذهبی، برچسب «فرقه‌گرایی» بزند و حتی نگارش، انتشار و در دسترس قراردادن کتب و مجلات و مقالات در فضای حقیقی یا مجازی و استفاده از شبکه‌های اجتماعی و ماهواره‌ای و دیگر وسائل ارتباط جمعی در اجرای افعال مجرمانه موضوع این ماده، جرم محسوب ‌شود.

⟩⟩ ۲ـ همه‌ی ما بارها واژه‌ی «#اپوزیسیون» را شنیده‌ایم. هر چند آن‌چه در ذهن شنونده از این واژه شکل می‌گیرد معنای «#براندازی» است اما این معنا شامل بخشی از همه‌ی معنا است. اپوزیسیون به گروه‌های «#مخالف» اطلاق می‌شود که عمدتاً شامل سه نوع است:

⟩ الف ـ «#اقلیت‌های_مذهبی» که با فشار هنجاری و قانونی مذهب حاکم نسبت به خود مخالفت می‌کنند. این دسته وارث اعتقاداتی هستند که خود در ایجاد آن نقش قابل توجهی نداشته‌اند و اینک نسبت به باورهای خود تعصب می‌ورزند و طبیعتاً انتظار دارند که محترم شمرده شوند.

⟩ ب ـ «#مخالفان_اجتماعی» که بنا بر وجود مسائل و نابهنجاری‌ها و بحران‌های اجتماعی موجود به حاکمیت مذهبی در ایران معترض هستند و با بخش‌هایی از نظام سیاسی مانند نوع انتخابات پارلمانی که به بحران‌های اجتماعی دامن زده‌است مخالفت می‌ورزند.

⟩ ج ـ «#مخالفان_سیاسی» که شکل حداکثری آن به «براندازان» تعبیر ‌می‌شوند و کم و بیش به روش‌های #آنارشیستی متمایل‌اند. این مخالفان سیاسی هم‌گون نیستند و طیف‌گونه هستند به گونه‌ای که برخی از آن‌ها به شکل حداقلی در داخل کشور به بخش‌هایی از نظام سیاسی اعتراضات جدی دارند مانند وجود «دولت پنهان و موازی» یا به موارد دیگر که عملاً #نظام_سیاسی را فاقد کارکرد کرده است.

⟩⟩ ملاحظه می‌شود که اپوزیسیون یا مخالفان حاکمیت مذهبی در ایران کنونی از تنوع برخوردار است و بسا بسیاری جامعه‌شناسان در گروه دوم قرار گیرند. بر این اساس انتظار می‌رود که یک نظام برای مخالفانش #حق اظهار نظر و رسمیت قائل باشد حال آن‌که نظام سیاسی در ایران فقط برای موافقانش رسمیت قائل است و همه‌ی مخالفانش را «اپوزیسیون» به معنای «برانداز» قلمداد می‌کند و در نهایت، این مخالفان با فشارهای وارده از سوی نظام سیاسی در یکی از این سه حالت به سر می‌برند: #سکوت درد‌آور، #زندان یا #فرار!

⟩⟩ چرا نباید مخالفان از حق اظهار نظر برخوردار باشند؟ آیا #دموکراسی به معنای حق قائل شدن برای اقلیت مخالف نیست؟ اگر دموکراسی صرفاً به معنای «حاکمیت اکثریت شکننده» باشد آیا این یک دموکراسی دروغین و دیکتاتوری نیست؟ چرا نباید هشدارهای چند دهه‌ی گذشته‌ی جامعه‌شناسان و منتقدان اجتماعی جدی گرفته شود و همه «برانداز» قلمداد شوند؟ به نظر می‌رسد این رویه، جنبه‌ی «ساختاری» دارد و همواره در طول دهه‌های گذشته گریبان جناح‌های #اصول‌گرا و #اصلاح‌طلب صاحب قدرت را به اشکال گوناگون گرفته است. این «ساختاری» بودن حکایت از لزوم یک مواجهه‌ی جدی با این روش نابخردانه و آسیب‌رسان دارد. بسا عدم شرکت در انتخابات مجلس در اسفند ۹۸ به عنوان یک «وظیفه» به منظور آگاهی‌رسانی با روشی نوین یعنی «مبارزه‌ی منفی» که مسبوق به سابق نیست این ساختار اجتماعی که جامعه را با «#ابربحران_ناکارآمدی» مواجه ساخته است فرو ریزد. ما در مرحله‌ی تاریخی خاصی قرار داریم که «تحول‌جویی» تنها هدف رهایی‌بخش است.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
نشست «#اعتماد به #حاکمیت و #مشارکت_اجتماعی»

📅 انتشار: سه‌شنبه ۳۰ مهر ۱۳۹۸

| سخن‌رانان:
دکتر #احمد_بخارایی
دکتر #محدعلی_حکیم‌آرا

| برگزارکننده:
پژوهش‌گاه علوم انسانی

📅 تاریخ برگزاری: چهارشنبه ۱۷ مهر ۱۳۹۸

🔍 بخش‌هایی از سخنان من:

… تفکیک علت‌های جامعه‌شناختی از دلایل روان‌شناختی در پدیده‌هایی مانند رفتار رأی‌دهی، نه ممکن است و نه مطلوب …

#مشارکت_اجتماعی به پنج شکل جلوه‌گر می‌شود که نوع اولش، مشارکت در تصمیم‌گیری است که گاهی به «#مشارکت_سیاسی» تعبیر می‌شود و موضوع نشست ما است اما چهار نوع دیگرش که مکمل هستند عبارتند از مشارکت در: تصمیم‌سازی، اقدام، اصلاح و نظارت …

… در #صداوسیما که یک منبر مدرن و تک‌صدایی است ظاهراً مطرح می‌شود که امکان مشارکت برای #مردم وجود دارد و این ناشی از وجود یک نگاه صوری است چون اگر مشارکت اجتماعی وجود داشته‌باشد سه پدیده رخ می‌نماید:
۱ـ افول فرهنگ آمریت ـ تابعیت،
۲ـ تقویت روحیه‌ی هم‌دلی و نشاط اجتماعی و
۳ـ توسعه‌یافتگی، که هیچ‌یک در ایران تحقق نیافته است …

#صداقت، #اخلاق_اجتماعی، #اعتماد و #خوش‌بینی، چهار عنصر درهم‌تنیده و متصل به هم هستند که اگر یکی خلل ببیند دیگران هم آسیب می‌بینند. «صداقت» یعنی درست‌دیدن و درست حکایت‌کردن در حالی که #نظام_سیاسی ما کامل‌نگر نیست و گزینش‌محور است. پس در «صداقت» بحران وجود دارد چون ذهن نظام سیاسی معطوف به تحکم و انشا و ابلاغ باید و نباید‌های ایدئولوژیک است …

#اعتماد_سیاسی به مسئولین طی ۱۴ سال ۵۰درصد کاهش یافته است …

… در سال ۱۳۹۰ در استان تهران حدود ۳۵درصد واجدین رأی در انتخابات مجلس شرکت کردند و این تقریباً معادل نیمی از ۶۴درصدی بود که در کل کشور شرکت کرده بودند …

… پیش‌بینی این است که در اسفند ۱۳۹۸ به مراتب در شهرهای بزرگ شاهد کاهش مشارکت باشیم و بسا به کم‌تر از ۳۰درصد برسد زیرا «انتخاب بین بد و بدتر»، معیاری بوده است که اینک اعتبارش را تا حدودی از دست داده‌، چون فاقد کارکرد لازم بوده است و بسان یک زخم کهنه جلوه‌گری می‌کند …

… اگر نظام سیاسی ما از حداقل هوشیاری برخوردار باشد وقتی آمار مشارکت‌کننده‌ها در انتخابات به زیر ۶۰درصد رسید متوجه می‌شود که بیش‌تر به #ابربحران_ناکارآمدی نزدیک شده است …

… مشارکت سیاسی فقط دارای جنبه‌ی «ایجابی» نیست بلکه برخوردار از جنبه‌ی «سلبی» هم هست و این همان تصمیم به #عدم_مشارکت است که با «ضد مشارکت» تفاوت دارد. در اولی، این تاکتیک از سوی فعالان ناظر اتخاذ می‌شود اما دومی از سوی مخالفان سیاسی علی‌الاطلاق …

… ما به عنوان منتقدان #جامعه‌شناس باید آن‌قدر فریاد بزنیم تا گوش‌های نیمه‌بسته‌ی صاحبان #قدرت، مجبور به شنیدن شوند …

🎙 صوت | بخارایی | کل برنامه |

🎞 ویدئو | بخارایی | کل برنامه |

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ جامعه‌ی سالم در گِرو سلامت اجتماعی

🗓 انتشار: چهارشنبه ۱ آبان ۱۳۹۸

📰 گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره‌ی #سلامت_اجتماعی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس

👈 نمایش گزارش

🔍 بخش‌هایی از سخن من در این گفت‌وگو:

… «سلامت اجتماعی» مفهومی است که در یک یا دو دهه‌ی اخیر برجسته شده‌است. وقتی بحث «سلامت» به میان می‌آید ذهن‌ها اکثراً معطوف به #سلامت جسم و روح می‌شود در حالی‌که «سلامت اجتماعی» امری فراتر از سلامت جسم و روان است ...

… به طور کلی احساس و ارزیابی‌ای که فرد نسبت به پیرامون خود دارد، با «سلامت اجتماعی» ارتباط تنگاتنگ دارد. در واقع بحث سلامت اجتماعی یک واژه‌ی کلی است و با جنبه‌ی فردی یا جنبه‌ی روانی یا جنبه‌های اقتصادی و سیاسی مرتبط است. در کل، آن‌چه در سلامت اجتماعی مهم است قید اجتماعی‌بودن آن است. اجتماعی به این معنا است که سلامت یک امر جمعی است و یک گروه یا یک جمع یا مردم را هدف قرار می‌دهد …

… عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در تحقق سلامت اجتماعی در #جامعه و میزان آن اثر می‌گذارند. هر چه رضایت فرد از زندگی بیش‌تر باشد و امید به آینده‌ی وی افزایش یابد، فقر و فساد کم‌تر باشد و مشارکت #شهروندان در تصمیمات مهم کشور بیش‌تر باشد، «سلامت اجتماعی» نیز افزایش می‌یابد و همین عوامل بر سلامت جسمانی و روانی فرد در ارتباط با دیگران اثر می‌گذارد …

… از ابعاد مهم سلامت اجتماعی، #مشارکت و #اعتماد است. در بعد سیاسی افراد نیازمند اعتماد هستند؛ اعتماد مردم به صاحبان قدرت و اعتماد صاحبان قدرت به مردم. مردم باید بدانند که فقط در زمان #انتخابات نیست که #دولت نیازمند مشارکت آن‌ها است بلکه در سایر تصمیم‌گیری‌ها نیز باید حس فعال‌بودن و مهم‌بودن داشته‌باشند …

… اهمیت سلامت اجتماعی در این است که افراد با برخورداری از آن بهتر می‌توانند نقش‌های اجتماعی را ایفا کنند و از عهده‌ی مشکلات برآیند. معمولاً، افراد برخوردار از سلامت اجتماعی در خانواده‌هایی رشد می‌کنند که ثبات و انسجام بسیار دارند و می‌توانند در فعالیت‌های گروهی و جمعی مشارکت بیش‌تر داشته باشند. انطباق این افراد با هنجارها و ارزش‌های جامعه بسیار است و چنین وضعی می‌تواند خود مانع وقوع بسیاری مسائل و آسیب‌هایی همچون خودکشی، فسا و مواردی از این دست باشد …

… معمولاً جامعه‌ای که فاقد سلامت اجتماعی است از سلامت روانی و جسمانی نیز به دور است. چون همان‌طور که اشاره شد سلامت اجتماعی و ابعاد و مؤلفه‌های آن به شدت بر سایر ابعاد سلامت اثرگذار است. از هم‌گسیختگی اجتماعی (#فرار_مغزها#مهاجرت از روستا به شهر، افزایش #طلاق و مشکلات خانوادگی، #بدرفتاری با #کودک، #ترک_تحصیل و #افت_تحصیل، رفتارهای ضد اجتماعی، #جرایم مربوط به #مواد_مخدر، #ازخودبیگانگی_اجتماعی، #بزهکاری، #پرخاش‌گری، #خشونت و #انحرافات_اجتماعی از پی‌آمدهای منفی یک جامعه است که از نظر «سلامت اجتماعی» دارای نقصان است …

… اگر سلامت اجتماعی تهدید شود زمینه‌های گسست #خانواده، بی‌کاری و حتی گسست فرد با خود که یا به صورت #خودکشی یا به صورت تنهایی و انزواگزینی آشکار می‌شود، افزایش می‌یابد. حتی در مورد خشونت هم همین‌طور است. از خشونت‌های خیابانی گرفته تا خشونت‌های سازمان‌یافته، همه نشان از ضعف در سلامت اجتماعی دارد. از این رو توجه به سلامت اجتماعی و ابعاد آن از موضوعات بسیار مهم در هر جامعه‌ای است …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ نظام سیاسی، هیجان توده‌ای را با مشارکت عمومی، یکی می‌داند!

🗓 پنج‌شنبه ۱ اسفند ۱۳۹۸

📰 گفت‌وگوی پایگاه خبری ـ تحلیلی «رویداد۲۴» با #احمد_بخارایی درباره‌ی چگونگی مشارکت مردم در #انتخابات_مجلس یازدهم در ۲ اسفند ۱۳۹۸ | منتشرشده در سه‌شنبه ۲۹ بهمن ۱۳۹۸

👈 نمایش گفت‌وگو:
🔍 بخش‌هایی از سخنان من:

⟩⟩ عمدتاً ۳ دسته از افراد جامعه در انتخابات ۲ اسفند ۹۸ شرکت می‌کنند:

دسته‌ی یکم افرادی که به لحاظ عقیدتی تحت هر شرایطی رأی‌دادن را تکلیف خود می‌دانند.

دسته‌ی دوم افرادی که گمان می‌کنند در صورت عدم درج مهر انتخابات در صفحه‌ی شناس‌نامه، بعد‌ها برای استخدام و … دچار مشکل می شوند.

دسته‌ی سوم مربوط به شهرستان‌هایی است که مسائل قومی و قبیله‌ای در آن‌ها مطرح است و آن‌ها به خاطر تعصبات قومی و قبیله‌ای وارد عرصه انتخابات می‌شوند؛ یعنی ممکن است فرد از شرایط راضی نباشد، اما برای این‌که فردی از قوم یا قبیله‌ی دیگر موفق نشود، در انتخابات شرکت ‌کند. متأسفانه این پدیده‌ای عام است که با توجه به تحقیقاتی که در خصوص رفتار رأی‌دهی و انتخابات داشتم چنین پدیده‌ای به عنوان یک مشکل فرهنگی در جامعه‌ی ما وجود دارد و اصلاح هم نشده است. این افراد به آرمان تحول‌جویانه، پشت کرده‌اند …

⟩⟩ #مشارکت و #اعتماد_اجتماعی دو مؤلفه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی هستند. از #رفسنجانی تا #خاتمی و #احمدی‌نژاد و #روحانی یک ویژگی مشترک دارند؛ آن‌هم این‌که وعده‌های آرمانی می‌دهند که امکان تحقق بسیاری از آن‌ها وجود ندارد، زیرا #نظام_سیاسی آن را برنمی‌تابد و تحقق شعار‌ها، نیاز به لوازمی دارد که فعلاً مهیا نیست؛ بنابراین کاندیداهای انتخابات حرفی می‌زنند که معمولاً قابل تحقق نیست و این موضوع به مرور زمان تأثیر خود را بر جامعه‌ی رأی‌دهنده گذاشته است تا امروز که مجلس از محتوا تهی شده است …

… دو عنصر اصلی در انتخابات و رفتار رأی‌دهی یعنی «#آگاهی» و «#اختیار» در میان ۳ دسته‌ای که رأی‌دهنده هستند وجود ندارد …

«اگر با نگاه من هم‌سو هستید لطفاً ـ با درج منبع ـ بازنشر کنید.»

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی در افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ #اعتماد به مسئولان به حداقل رسیده است

🗓 شنبه ۳۰ فروردین ۱۳۹۹

📰 گزارش روزنامه‌ی صدای اصلاحات درباره‌ی اعتماد اجتماعی در بحران کرونا در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی | منتشرشده در شنبه ۳۰ فروردین ۱۳۹۹، شماره‌ی ۱۰۵۴

👈 نمایش گزارش:
🔍 بخش‌هایی از سخنان من:

… در ایران ترجیح #منافع فردی بر منافع جمعی است و در جامعه اجزای آن در جای خود قرار نگرفته‌اند. گسست موجود در جامعه باعث می‌شود که هیچ عضوی احساس وظیفه نکند و در وضعیت #بحران به وجود آمده، فرهنگ رفتاری چهارچوب و نظم خاصی نداشته باشد. بسیاری خود را در خانه حبس می‌کنند که خودشان آلوده نشوند و نه دیگران. برخی هم با انتشار شوخی‌ها و رقص‌ها در صدد القای شادی و امید به جامعه برمی‌آیند که البته این‌ها کارساز و کاربردی است و جایگزین خلأ انجام وظیفه‌ی مسئولانی است که این مهم را در صدا و سیما و دیگر رسانه ها نادیده گرفته‌اند …
… یک فرهنگ پویا باید عناصر ناکارآمد را کنار گذاشته و اجازه دهد که عناصر کارامدش رشد کرده و با پذیرش عناصر جدید از فرهنگ‌های دیگر و با پذیرش تغییرات، امکان تکامل فرهنگی فراهم آید. ناگفته نماند که فرهنگ جامعه‌ی ما هیجانی است و عمدتاً فاقد عنصر عقلانیت است و بیش‌تر بر اساس «تقلید» عمل می‌کند
تا استدلال؛ همین است که به اصطلاح با یک غوره سردی‌اش می‌کند و با یک مویز، گرمی! …

… عدم احساس امنیت در جامعه و نیز عدم امید به آینده در کنار توزیع ناعادلانه‌ی فرصت‌ها
باعث می‌شود که تقدم امنیت فردی بر امنیت جمعی تشدید شود و همین عامل، سبب تشدید اهمیت یافتن خود و پیرامون خود می‌گردد که در
نتیجه مسائلی چون «#احتکار» پدید می‌آید. یعنی بسیاری از مسائل فرهنگی و اجتماعی در یک فضای هیجانی و خودخواهانه، بازتولید می‌شوند …

… در بحران #کرونا باید گفت که کارکرد مثبت آن بسیار فراتر از کارکرد منفی‌اش است. مهم‌ترین بعد مثبت این بحران را می‌توان در توجه و حساب‌گری در موازین عقلانی دانست که علاوه بر خانه‌نشینی و افزایش آستانه‌ی تحمل، این #بیکاری می‌تواند پایه‌های تعقل را به واسطه #مطالعه و گذران صحیح #اوقات_فراغت محکم‌تر کند. متأسفانه در جامعه‌ی امروز افراد
در تلاش هستند که از یک‌دیگر جلو بزنند و به سوی ناکجاآبادی در حال حرکت هستند که برای بالارفتن خود از دیگران پله می‌سازند. این الگوی
رفتاری در بسیاری از بخش‌های اجتماعی نهادینه شده و روند پرشتاب زندگی و دویدن‌های مستمر که با ناآگاهی از چرایی این فعالیت‌های شتاب‌دار هم‌راه است را ویروس کرونا به مثابه کشیدن یک ترمز دستی، کند کرده است. حالا این فرصت پیش آمده که افراد از خود بپرسند که به کجا چنین شتابان؟ به چه منظور است که گویی انسان ملزم شده مقام و ثروت بر روی مقام و ثروت گذارد و تظاهر و ژست بیش‌تر بر دیگران روا دارد؟ فرصتی فراهم‌شده که از خود بپرسیم که چه هستیم و که هستیم و به کجا می رویم؟ این بحران سبب شده که با «#مرگ» پیوند یافته و به این واقعیت پیرامونی بیاندیشیم که هیچ کس جاودانه نیست و باید در یک جایی این ترمز دستی کشیده می‌شد. این تأمل برای جامعه ضروری بود و در زمره‌ی کارکردهای مثبت شیوع ویروس کرونا و نیز وقوع بحران اخیر در جامعه قرار دارد …

#جامعه از فقدان نظام ارگانیک رنج می برد
و به جای آن که به مثابه احساس سرما در بدن که باعث می‌شود کتف‌ها به هم نزدیک‌تر شوند تا تحمل بیش‌تری داشته باشند در جامعه چنین
رویکردی وجود ندارد و علاوه بر اطلاع‌رسانی‌های غیرشفاف و سیستم بهداشتی ناقص، اعتماد به مسئولان هم به حداقل رسیده و فاصله‌ها بیش‌تر و بیش‌تر شده است. کرونا به فرصتی تبدیل شده که افراد به تفکر واداشته شوند و اطراف خود را با دقت بیش‌تر مورد سنجش قرار دهند و به اصلاح آن بپردازند …

#مرگ که تنها اتفاق بی‌بدیل زندگی انسان‌ها است را می‌توان در سه حلقه مورد بررسی قرار داد که حلقه‌ی سوم آن، ترس از مرگ است که علت اصلی‌اش علاقه به زنده بودن و لذت بردن از جلوه‌های زندگی است که این دلیل، همان حلقه‌ی دوم است که انسان را به واسطه‌ی پول و مقام به عنوان مظهر حضور در محیط اجتماعی و کنش‌گری، به زندگی وابسته می‌کند. اما حلقه‌ی اول به فرهنگ و پیش‌فرض‌ها ربط دارد که به موجب آن با مسائلی پیوند می‌خورد که ویژگی سیری‌ناپذیری یافته و علی‌رغم چشیدن طعم واقعی زندگی و لذت‌های آن، هیچ‌گاه آن را کافی نمی‌داند. این امر در ایرانی‌ها به واسطه‌ی اندوخته‌های مالی فراوان و زیاده‌طلبی‌های بی‌انتها بر اساس الگوهای مصرف و فرهنگ چشم هم چشمی، بیش‌تر به چشم می‌آید و در اصل همان هیجانی‌بودن انسان در غیاب «استدلال» است که این انسان مسلمان ایرانی از آن‌چه دارد احساس می‌کند لذت کافی را نمی‌برد …

⚠️ بازپخش پست‌ها مستقیم یا پیوندِ پست و نام کانال، بدون تغییر چیدمان انجام شود.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ پرشدن خلأ ارتباطی و درک بیش‌تر خانواده‌ها

🗓 چهارشنب ۳ اردی‌بهشت ۱۳۹۹

📰 گزارش روزنامه‌ی همشهری از تغییر سبک زندگی در بحران #کرونا در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی، مسعود غفاری و علی انتظاری | منتشرشده در دوشنبه ۱ اردی‌بهشت ۱۳۹۹، شماره‌ی ۷۹۲۱

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از سخنان من:

… برخلاف تصور عموم، کارکردهای مثبت ویروس #کرونا از ابعاد منفی آن بیش‌تر بوده است. «ما تا قبل از شیوع ویروس کرونا در جامعه‌ای زندگی می‌کردیم که اعضای #خانواده مانند جریانی پرشتاب در حال دور شدن از یک‌دیگر بودند. سیل بی‌تفاوتی اعضای خانواده به هم در حال از بین بردن مفهوم و کارکرد خانواده بود اما، با شیوع بیماری و جبر حاکم بر آن‌که افراد را ناگزیر به بودن در کنار هم کرد شاهد آن بودیم که برخی اعضای خانواده ها به هم نزدیک شده و گسل‌های ارتباطی خود با هم را تا حدودی جبران کردند». افزایش گفتمان میان اعضای خانواده به تغییر سبک زندگی منجر شده است، و «خانواده‌ها اکنون در مقایسه با دوران قبل از کرونا، درک بهتری نسبت به یک‌دیگر پیدا کرده‌اند. این موضوع را می‌توان از کارکردهای مثبت کرونا در جامعه محسوب کرد» …

تقویت و رنگ‌باختن استدلال‌ها

… تغییر رفتارهای هیجانی به استدلالی در حوزه‌ی #بهداشت عمومی دیگر کارکرد مثبت کرونا در فرهنگ و سبک زندگی مردم بوده است؛ «تا قبل از دوره‌ی کرونا، رفتارهای اجتماعی در کشور مبتنی بر استدلال و احتساب هزینه ـ فایده نبود و رفتارها عمدتاً بر مبنای هیجان‌زدگی شکل می‌گرفت. بعد از شیوع بیماری، بسیاری از مردم موقتاً حساب هزینه ـ فایده کرده و با ترجیح دادن استدلال‌های بهداشتی به جای رفتارهای احساسی و هیجانی کوشیدند از سلامت خود مراقبت کنند. این موضوع به حدی فراگیر شده است که توجه به بهداشت فردی و رعایت اصول تضمین‌کننده‌ی سلامت مبتنی بر یافته‌های علمی اکنون به بخشی از زندگی مردم تبدیل شده است و افرادی که این اصول را رعایت نمی‌کنند مورد شماتت اجتماعی قرار می‌گیرند»...
… «فرهنگ ما #فرهنگ هیجانی و تقلیدی است. بر این اساس در اردیبهشت ماه مشاهده می‌شود که هر چه آمار مرگ بالاتر می‌رود برخلاف انتظارها تعداد کسانی که در خیابان ماسک می‌زنند کم‌تر می‌شود. هر فردی به دیگری که ماسک ندارد نگاه می‌کند و با تقلید از او ماسک نمی‌زند. این به رفتار هیجانی ما برمی‌گردد. جامعه‌ی ما به‌دلیل فرهنگ کم‌تر تکامل‌یافته و کم‌تر متحول‌شده با عنصر تقلید و هیجان روبه‌رو شده است و باید این رفتار را به شکل منسجمی تغییر داد» …

پذیرش واقعیت جاودانه‌نبودن

… پذیرش واقعیت #مرگ درس دیگری است که کرونا به صاحبان #قدرت و #ثروت و #مردم داده است؛ «پدیده‌ای به نام مرگ واقعیتی است که ما در این زندگی پرشتاب و پرتلاطم خود کم‌تر به آن توجه کرده‌ایم. فراموش‌کردن این‌که مرگ روزی از راه می‌رسد باعث شده است افراد بیش‌تر از حد نیاز خود و خانواده به‌دنبال پول و کسب قدرت و ثروت باشند. این‌که چنین رفتاری از مردم سر می‌زند ناشی از جنبه‌های ساختاری جامعه است چرا که مردم به رویه و روش صاحبان قدرت در جامعه عمل می‌کنند. یادآوری این‌که مرگ به همه‌ی افراد نزدیک است سبب شده بسیاری در خانواده حفظ سلامت خود را در اولویت قرار داده و کم‌تر به فکر کسب درآمد و به‌دست‌آوردن قدرت باشند. این رفتار را می‌توان در ساختارها و لایه‌های مختلف جامعه به‌خوبی مشاهده کرد» …

جلب اعتماد مردم به توان‌مندی‌ها

… «شاید مهم‌ترین کارکرد مثبت کرونا را در ابعاد کلان اجتماعی بتوان در ارزیابی مردم از مقدار توان‌مندی حاکمان کشورها در برخورد با بیماری دانست. اینکه #دولت‌ها و #حکومت‌ها تا چه اندازه هنر برخورد با #بحران را دارند به سبک زندگی مردم جهت می‌دهد. هر چه این توان‌مندی بالا باشد، مردم #اعتماد بیش‌تری به حاکمان پیدا کرده و به این ترتیب دوام و قوام خانواده‌ها بیش‌تر می‌شود اما، اگر مردم اعتماد کافی به حاکمان در برخورد با بحران‌هایی مانند کرونا یا هر بحران دیگری نداشته باشند هر یک از آحاد جامعه راه خود را برای برخورد با بحران در پیش خواهد گرفت». «کرونا به ما پیام می‌دهد که افراد ضعیف و ناتوان را هدف می‌گیرد و آن‌ها را از بین می‌برد. این موضوع در سطح اجتماعی نیز تکرار می‌شود. جوامعی که ساختارهای ضعیف اجتماعی دارند و نمی‌توانند سری میان سرها در بیاورند در …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ افشای فساد، از بی‌اعتمادی مردم تا مصلحت‌نگری جامعه‌شناسان!

🗓 یک‌شنبه ۲۲ تیر ۱۳۹۹

📰 گفت‌وگوی پایگاه خبری تحلیلی فراتیتر با #احمد_بخارایی درباره‌ی طرح افشای فساد (در مجلس) | منتشرشده در شنبه ۲۱ تیر ۱۳۹۹

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از گفته‌ی من:

… پیش‌فرض لازم برای برقراری یک ارتباط دوسویه، #اعتماد است، این اعتماد دو سویه در سطح خرد مانند ارتباط بین پدر و پسر یا مادر و دختر است. اگر اعتماد باشد، ارتباط معقول برقرار می‌شود و اگر نباشد، ارتباطات، پراکنده و بی‌نتیجه است. این ارتباط در سطح میانه و سازمان‌ها هم حائز اهمیت است. زمانی ارتباط در سازمان‌ها از طریق مردم شکل می‌گیرد که احساس شود، مورد توجه هستند. این احساس هم زمانی شکل می‌گیرد که به مجموعه اعتماد داشته باشند. در سطح کلان شاهد تصمیم #مجلس_شورای_اسلامی پیرامون طرح #سوت‌زنی هستیم. مخاطب این طرح کسانی هستند که از آن‌ها درخواستی شده است. زمانی پاسخ درست به این درخواست داده می‌شود که اعتماد به این مجموعه شکل گیرد …

… نکته مهم این است که اعتماد پایین است و در اسفند ۱۳۹۸ هم حدود ۴۰ درصد واجدین اعطای رأی در ایران در انتخابات شرکت کردند. اولین بار است که در ۴۰ سال اخیر کمتر از ۵۰ درصد واجدین در انتخابات مشارکت می‌کنند. این به معنای کم‌اعتمادی #مردم به #مجلس است. زمانی که #قوه_مقننه با #مشروعیت پایین مواجه است چگونه قانونی مصوب می‌شود که نیازمند پاسخ از مردم است؟ بستر لازم برای این طرح که اعتماد است، موجود نیست. در یک جامعه‌ی سالم و درست است که اعتماد برقرار هست و نقش مردم محترم شمرده می‌شود. در نهایت هم #مشارکت در این‌گونه طرح‌ها شکل خواهد گرفت و مردم کم‌وکاست‌ها را در این زمان به مقامات بالاتر اطلاع خواهند داد. این موضوع هم محدود به بحث #فساد نیست و در همه‌ی دنیا هم شاهد اثرگذاری این‌گونه طرح‌ها هستیم. بعضی وقت‌ها یک بحث خوب و مناسب ممکن است بد مطرح شود. از دل این #قانون ممکن است این موضوع بیرون بیاید که افرادی با دشمنی نسبت به دیگران از این فرصت سوءاستفاده کنند. در صورتی که بخواهند روزنه‌های فساد و رانت‌خواری را کشف کنند، به راحتی با سیستم اطلاعاتی ما این موضوع شدنی است …

… طرح این موضوع برای ورود مردم نوعی تهییج توده‌ای است که در فضای بی‌اعتمادی شکل می‌گیرد. این کار در فضای اعتمادی قابل دفاع می‌شود. در فضای بی‌اعتمادی این جنس رفتار‌ها جنس هیجان توده‌ای است. این اقدامات برای همراه کردن توده‌ها است. به لحاظ #جامعه‌شناسی محبوبیت لازمه‌اش اعتماد است. لازمه‌ی جذب اعتماد اجتماعی هم دوری از مرزبندی خودی و غیرخودی است یعنی احترام برای همه قائل بودن. مجلسی که با مشروعیت پایین مواجه است، به دنبال ایجاد پایگاه مردمی است. این قانون هم مثل خیلی از قوانین در لابه‌لای دیگر قوانین دفن خواهد شد …

… تشویق مالی، یک حمایت حداقلی از «سوت‌زن» است. اگر فرد بر اساس احساس مسئولیتش با ارزش بالا، کاری را انجام دهد اما صرفا با تشویق حداقلی مواجه شود، احساس میکند ارزش کارش، کم جلوه کرده‌است و این ارزش‌گذاری تا جایی پایین می‌آید که با اسکناس و ریال کم‌ارزش مبادله می‌شود و درنهایت ارزش سوت‌زن آن‌قدر کم قلم‌داد می‌شود که با ریال جابه‌جا می‌شود. انجام این روند نه احساس خوب در فرد سوت‌زن و نه احساس خوب در #جامعه ایجاد می‌کند …

… اینک در یک شرایط بی‌هنجاری به سر می‌بریم . در خیلی از نهاد‌ها زمانی که از فساد یک زیردست با مدیر صحبت می‌شود، با واکنش خوبی مواجه نمی‌شویم و مدیر نسبت به افشای فساد تسامح می‌کند. جامعه افسارگسیخته شده است. در حال حاضر #نظام_پلیسی به این‌گونه نیست که مو را از ماست بیرون بکشد …

… بسیاری از جامعه‌شناسان دچار بی‌تفاوتی و مصلحت‌نگری شده‌اند. در ایران جامعه‌شناسانی که تحلیل عمیق‌تر دارند، کم‌تر تریبون دارند. بسیاری از جامعه‌شناس‌ها نون را به نرخ روز می‌خورند و در یک فضای ترس به سر می‌برند. با تبخیر شدن #طبقه_متوسط در جامعه مواجه هستیم …

… گذشته چراغ راه آینده است و در ظاهر با طرحی ایده.آل مواجه هستیم. ممکن است در ظاهر حاشیه‌ی امن و حمایت از #خبرنگار را ایجاد کند، اما در عمل خبرنگاران متعهد ما در نقطه‌ی مقابل #قدرت قرار می‌گیرند؛ زیرا قدرت از نظر جامعه‌شناسی با یک ابربحران مواجه است. در این زمان خبرنگار له خواهد شد. احساس امنیت نخواهد کرد و افشاگری صرفا در ظاهر مورد حمایت قرار می‌گیرد …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ تشدید " کم‌اعتمادی" به حاکمیت در ایام کرونایی

🗓 سه‌شنبه ۲۱ امرداد ۱۳۹۹

📰 گفت‌وگوی روزنامه‌ی ایران با #احمد_بخارایی، قمر فلاح، علی قائمی و جمال ادهمی درباره‌ی اعتماد اجتماعی در دوره‌ی کرونا | منتشرشده در دوشنبه ۲۰ امرداد ۱۳۹۹، شماره‌ی ۷۴۱۵

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از گفته‌ی من:

امروزه بحث #همه‌گیری #کرونا در سراسر دنیا مطرح است و هر دولتی هم به یک نحو با آن مواجهه می‌کند؛ مثلاً انگلیس برخورد میانه‌ای دارد و نتوانست خسارت‌های وارده را آن‌طور که باید جبران کند. کانادا برعکس از جهات مختلف ازجمله تحصیل، پرداخت خسارت‌ها و کمک‌های معیشتی سنگ تمام گذاشت اما در کشور ما که وضعیت اقتصادی شکننده‌ است طبیعی است که کاستی‌های زیادی در کار باشد …

… اگر امروز شروع کنیم به جلب اعتماد و حمایت اجتماعی، ممکن است پنج سال دیگر جواب بگیریم. #اعتماد_اجتماعی یکی از مؤلفه‌های جدی #سرمایه_اجتماعی است و بدون سرمایه‌ی اجتماعی هم کاری از پیش نمی‌رود …

… ممکن است به هزار و یک برنامه‌ی #دولت انتقاد تند و تیز داشته باشیم و جایی واقعاً اعصابمان به‌هم بریزد اما ما به عنوان شهروندانی مسئول که در تالار آیینه اجتماع ایستاده‌ایم و هر رفتار و گفتارمان هزاران بار تکرار می‌شود، تا چه اندازه مسئولانه رفتار می‌کنیم و چقدر مراقب عنصر شکننده «#اعتماد» به عنوان ضامن بقای #اخلاق_اجتماعی و شیرازه‌ی #جامعه هستیم؟ …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ #شطحیات_اجتماعی (۱)

🗓
شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۰

پراکنده خواهم‌گفت زیرا «زیاده»، منسجم گفته‌ایم و «زیاد»، شنیده‌ نشده‌ایم!

بهار هزار و چهارصد

آشفته‌حالی اصلاح‌طلبان

🖋 #احمد_بخارایی، جامعه‌شناس

۱ـ آمده‌اند و برای دفاع از روند #اصلاح‌طلبی، آن را به سه سطح حداقلی، میانی و حداکثری تقسیم کرده‌اند و شکل خوبش را که حداکثری است، «ساختاری» نام نهاده‌اند. می‌خواهند بگویند که انجام #اصلاحات ساختاری امکان‌پذیر است. حال چگونه می‌توان ماهی را از فضای بیرون از آب، مطلع کرد؟ وقتی در اصول اول و دوم #قانون_اساسی، همه چیز موکول به تفسیر فقهای جامع‌الشرایط است چگونه می‌توان #ساختار_حقوقی (بخوانید: قانون اساسی) را «اصلاح ساختاری» کرد؟ با کدام ترفند و عصای موسی می‌توان ساختار حقوقی‌ای که «گزینش ـ محوری» را فریاد می‌زند و بالطبع، مشارکت‌ستیز می‌شود را اساساً ترمیم (بخوانید: متحول) کرد؟

۲ـ می‌گویند «#بحران» نداریم. البته درست می‌گویند زیرا اگر #مسائل_اجتماعی ملموس را حل‌ناشده تلقی کنیم، دیگر مسائل پهن‌دامنه‌ای که ملموس نیستند گویی وجود ندارند. به یاد آورید داستان تصویر مار و نوشته‌ی مار را! درست است #بحران_بی‌آبی و #بحران_امر_جنسی و #بحران_دروغ‌پراکنی نداریم زیرا هنوز اندر خم یک کوچه با بحران #بی‌کاری دست به گریبانیم و بنابر‌این آن بحران‌های سه‌گانه‌ی قبلی، تجملاتی تلقی می‌شوند!

۳ـ تعریف «بحران» چیست؟ اگر کلی بگوییم که خودمان هم متوجه نشویم یعنی: «بیش‌ترشدن #پتانسیل_تخریب نسبت به پتانسیل عمومی موجود». حال می‌توان گفت: چون پتانسیل #ایدئولوژیک بالایی داریم و همه چیز را می‌توانیم به مقدرات الهی ارجاع دهیم و فرهنگ #شیعه‌گری کارآمدی برای #حاکمیت در صحنه، عرض اندام می‌کند پس تا اطلاع ثانوی پتانسیل عمومی خوبی داریم و بنابراین «بحران نداریم»!

۴ـ تلاش می‌کنند با طرح «اصلاح‌طلبی به مثابه اصلاح ساختاری»، اواخر #خرداد_۱۴۰۰ مردم را به رأی‌دادن ترغیب کنند. نمی‌دانم معنای «#مشارکت» چیست که حتی به مشارکت پنجاه درصدی هم راضی‌اند و آن پنجاه درصد دیگر را کجا می‌خواهند به حساب آورند اما علی‌الظاهر، «مشارکت» مبتنی بر «#مشروعیت» و آن هم مبتنی بر «#اعتماد» است. به نظر می‌رسد، خروجی و نتیجه‌ی اعتماد در یک #جامعه، تحقق «هم‌دلی» است. اما این هم‌دلی، چه شرط لازمی دارد؟ یعنی نخستین گام اعتمادافزایی چیست؟ به نظر می‌رسد ابتدا «هم‌فکری» نیاز است. اگر جماعتی، هم‌فکر نباشند که دیگر، هم‌نشینی و هم‌گامی و نهایتاً هم‌دلی، اتفاق نمی‌افتد. اینک کجا است آن «هم‌فکری»؟ اصولیون، هم‌فکرند اما آیا میان منادیان اصلاح‌طلبی، هم‌فکری وجود دارد؟ آیا میان روشن‌اندیشان با #اصلاح‌طلبان هم‌فکری وجود دارد؟ کجا است ریسمان واحدی که بین این همه ایرانی داخل و خارج، پیوند فکری برقرار کند؟ فقط یک درک مبهم اما کم‌و‌بیش واحد، از ایرانیّت است و بس!

۵ـ به نظر می‌رسد یک بحران ناپیدا، بیش از هر چیز چهره‌ی آینده را زخمی خواهد کرد و آن هم #بحران_نومیدی است. مطالبه‌گرها نومید و خسته‌اند که البته این برای قدرت‌پرستان، نوید خوبی به همراه دارد که دیگر کسی غر نزند و به آن‌چه مقدر شده رضایت دهد. اما در منظر جامعه‌شناختی، امّ‌البحران‌ها، بحران نومیدی و خسته‌گی از مطالبه‌گری است. حالا دیگر جایی برای صحبت در خصوص #بحران_هویت و #بحران_توزیع باقی نمی‌ماند.

تا خرداد ۱۴۰۰ و ایام انتخابات، باز هم از این #شطحیات خواهیم گفت.

| t.me/dr_bokharaei

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇

| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| چشم‌انداز روشنی برای توسعه‌ی اجتماعی نمی‌بینم

🗓 سه‌شنبه ۶ مهر ۱۴۰۰

📰 مصاحبه‌ی ماه‌نامه‌ی اقتصادی آینده‌نگر با #احمد_بخارایی، درباره‌ی #توسعه_پایدار | منتشرشده در شماره‌ی ۱۱۱، شهریور ۱۴۰۰

| خواندن مصاحبه: (صفحه‌های ۹۵ تا ۹۷)👇
https://drive.google.com/file/d/1WtOK7CXkgTbdXANkTaz_U_yLQiackFrb/view

| احمد بخارایی: در این مصاحبه که ویژه‌ی وضعیت اسف‌بار کم‌آبی استان خوزستان در مرداد ۱۴۰۰ بود به این موارد اشاره داشتم:

ـ توسعه‌نیافتگی کل کشور در چارچوب توسعه‌ی پایدار و فراگیر به طور خاص،
- توسعه‌نیافتگی استان #خوزستان به طور اخص به عنوان پر‌آب‌ترین استان کشور با ۵ رود بزرگ،

ـ تشبیه پنج حرف در کلمه «#توسعه» به پنج نوع توسعه شامل: حرف «ت» برای «#تکنولوژی» به عنوان امر مادی در اشاره به «#توسعه_اقتصادی»، حرف «و» برای «#وحدت_رویه_نهادها» در اشاره به «توسعه_سیاسی»، حرف «س» برای «#سرمایه اجتماعی» در اشاره به «#توسعه_اجتماعی»، حرف «ع» برای «#عموم‌گرایی» در اشاره به «#توسعه_انسانی» با ابعاد سطح دانش و معاش آبرومند، حرف «ه» برای «#هویت‌یابی» در اشاره به «#توسعه_فرهنگی»،

ـ چارچوب نظری مایکل تودارو و سه شاخص توسعه‌نیافتگی در ایران: «سطح زندگی» (#اختلاف_طبقاتی آزار‌دهنده)، «#اعتماد_به_نفس» (#فرار انسان‌ها) و «#آزادی» (در حصار)،

ـ ۷۰درصد زیر #خط_فقر،

ـ تولید ۳۶ میلیون تن فولاد از کل ۵۵ میلیون تن در سال با رویه‌ی غیر اصولی و خسارت‌بار انتقال آب به سوی مناطق رانتی،

ـ پوسیده بودن #خرده‌نظام_سیاسی به عنوان عمود خیمه‌ی #نظام_اجتماعی،

ـ سه ویژگی: عدم فهم، عدم توان و عدم اراده‌ی مسئولان در ایران …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| نابودی #اعتماد_اجتماعی در ایران |

| دوشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۰

| گزارش روزنامه‌ی اقتصاد پویا درباره‌ی راهکارهای بازگشت اعتماد مردم به مسئولین در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی | منتشرشده در یک‌شنبه ۱۶ آبان ۱۴۰۰، شماره‌ی ۴۳۹۶

| نمایش گزارش: 👇
https://eghtesadepooya.ir/?p=32606

| بخش‌هایی از این گفت‌و‌گو:

#اعتماد با خرده‌نظام‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ارتباط مستقیم دارد. اعتماد از سطح خرد در میان اعضای #خانواده نسبت به یک‌دیگر تا سطح میانه در اعتماد اعضای #جامعه به سازمان‌ها و نهادها و نهایتاً تا سطح کلان و اعتماد به ساختارها جریان دارد که متأسفانه در هر سه سطح در جامعه‌ی ما مشکل جدی «#کم‌اعتمادی» وجود دارد. امروزه اعتماد دارای معنایی متفاوت از «تسلیم» و سرسپردگی دارد. ممکن است در دنیای قدیم، اعتماد داشتن دارای خمیرمایه‌ی «تسلیم» و اطاعت کورکورانه بود اما در دنیای قرن بیست و یکمی، اعتماد اجتماعی بر اساس #مشارکت واقعی #شهروندان و نه صوری و نیز مبتنی بر وجود فضای دموکراتیک شکل می‌گیرد.

زتومکا می‌گوید که «#فرهنگ_اعتماد» بیش از هر #نظام_سیاسی دیگری در #نظام_دموکراتیک به دست می‌آید. نتیجه‌ی تحقیقات او این است که #دموکراسی در جامعه اگر نباشد نباید انتظار فرهنگ اعتماد قوی و گسترده داشته باشیم.

… در سفرهای استانی یک #رئیس‌جمهور که وعده‌ها و وعیدهایی هم داده می‌شود هر چند رئیس‌جمهور به دنبال امیدآفرینی است اما خروجی آن نهایتاً یک نوع کم‌اعتمادی و #بی‌اعتمادی است زیرا امکان تحقق بسیاری از وعده‌های ساختاری وجود دارد.
در دنیای کنونی، اعتماد اجتماعی در یک فرآیند معنادار شکل می‌گیرد و این گونه نیست که با توصیه یا ایجاد ترس و وعده و وعید اعتماد اجتماعی ایجاد یا افزون شود. اعتماد اجتماعی برخوردار از پنج عنصر است: انگیزه و اراده‌ی درونی فرد، آگاهی او از پیرامون در یک بستر اطلاع‌رسانی صحیح، وجود بسترهای فراگیر و سهل برای مشارکت و تعامل با جامعه، وسعت گرفتن و تشدید مشارکت در سطوح: گروهی، محلی و اجتماعی در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و بالاخره عنصر پنجم اعتماد اجتماعی، وجود نظام درست تشویق و تنبیه است. حال کدام‌یک از این پنج عنصر در جامعه‌ی ما مشاهده می‌شود؟ از سوی دیگر اعتماد اجتماعی در برگیرنده‌ی سه زمان گذشته و حال آینده است.

در نسل باقیمانده از جنگ، شما کم‌اعتمادی را مشاهده می‌کنید چون امروزه ارزش‌های انقلابی و شعارهای داده شده به حاشیه رفته‌اند. در زمان حال نیز بین نسل‌ها اعتماد کمی وجود دارد که نشان از بحران گروه مرجع دارد. عطف به آینده هم اعتماد زیادی وجود ندارد که آمار نومیدی نسبت به آینده گویای این مسئله است …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| کدام‌یک: "حماسه‌ی مشارکت" یا "حماسه‌ی عدم مشارکت" در انتخابات مجلس!؟

| شنبه ۱۲ اسفند ۱۴۰۲

| #احمد_بخارایی: قبل از #انتخابات گفته بودم نرخ #مشارکت حدود ۴۰‌درصد خواهد بود که مستنداتش در کانال تلگرامی‌ام موجود است و اینک چنان شد که پیش‌بینی شده بود. حال اگر بپذیریم که درصد قابل توجهی از رأی دهنده‌ها در شهرستان‌ها وارد رقابت قومی و قبیلگی شده بودند و لزوماً مشارکت آنان به معنای تأیید روند کنونی نظام #حکم‌رانی نیست و نیز اگر بپذیریم که درصد قابل توجهی از رأی‌ها به واسطه‌ی ترس از #عدم_مشارکت و ثبت نشدن کد ملی است بنابراین خوش‌بینانه حدود ۳۵ درصد واجدان اعطای رأی در #انتخابات_مجلس مشارکتی داشتند که کم‌و‌بیش روند کنونی را تأیید می‌کنند.

یادمان باشد که این انتخابات کاملاً متمایز از انتخابات گذشته بود زیرا از همه‌ی اهرم‌های دینی و سیاسی برای جلب مشارکت از سوی عناصر درجه یک #نظام_سیاسی بهره برده شده بود و گویی یک رأی‌گیری برای تثبیت یا #مخالفت با #نظام_اسلامی است.

بنا بر آن‌چه گذشت، اکثریت بالا یعنی حدود ۶۵ درصد مردم نسبت به نظام سیاسی انتقادات زیربنایی دارند و این رویه را قابل تداوم نمی‌دانند. این مسئله‌ی کوچکی نیست و شاید بتوان گفت: "حماسه‌ی عدم مشارکت!"
آقای #خامنه‌ای در سال ۸۰ گفته بودند که مشارکت ۴۰درصدی در انتخابات "مایه‌ی ننگ" است و نشان‌گر عدم #اعتماد مردم به #حاکمیت و نداشتن #اعتبار نظام سیاسی و نبود امید مردم است، اینک و بر این اساس در مورد مشارکت ۳۵ درصدی در انتخابات #مجلس چه می‌توان گفت؟!

توجه: آن‌ها که #رأی نداده‌اند لزوما "#برانداز" نیستند اما قطعاً "#تحول‌جو" هستند. "#تحول‌جویی" با تغییر "ماهیت ساختارها" در کنار افزایش سطح آگاهی مردم، شدنی است.
#حاکمیت، چشم‌ها و گوش‌هایش را باز کند تا معترضان به سمت "#براندازی" متمایل نشوند!

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها: 👇
| Instagram | YouTube | Site |
| سرمایه‌ی اجتماعی در بستر فروپاشی اجتماعی در ایران ۱۴۰۳!

| دوشنبه ۲۴ اردی‌بهشت ۱۴۰۳

| مناظره میان احمد بخارایی و محسن ردادی برگزار شده در کانال «حرف نو» | ۱۶ اردی‌بهشت ۱۴۰۳

| پخش مناظره (دیداری):👇
https://youtu.be/wOlryOFfDZY?si=-2tPvTRe2haimYrh

| پخش مناظره (شنیداری):👇
https://t.me/newharflive/64

| فرازهایی از سخنان #احمد_بخارایی:
دوران #ولی_فقیه و #حجاب گذشته است. / ما با افول شدید سرمایه‌ی اجتماعی روبه‌رو هستیم. / رفتن #پهلوی و آمدن آقای #خمینی به معنای انقلاب نیست. / ریزش در #مشارکت در #انتخابات یکی از نشانه‌های افت سرمایه‌ی اجتماعی است. / اعداد بدون تفسیر؛ بی‌روح هستند. / #رأی ندادن عقلانی است.

| فرازهایی از سخنان #محسن_ردادی:
اگر شاخص‌های بین‌المللی مبنا قرار نگیرند؛ چگونه می‌توان یک پدیده را علمی بررسی کرد؟ / اساساً در هر انقلابی احساسات وجود دارد. / سرمایه‌ی اجتماعی صرفاً شرکت در انتخابات نیست. / ما در سرمایه‌ی اجتماعی افول داشته‌ایم؛ اما بسیاری از کشورهای دموکرات هم افول داشته‌اند. / از جمهوری اسلامی دفاع می‌کنم چون از مردم دفاع می‌کند.

#احمد_بخارایی: حدود ۲ ساعت در موضوع «افول شدید سرمایه‌ی اجتماعی در ایران» در اردی‌بهشت ۱۴۰۳ با دکتر ردادی که مواضع اصول‌گرایانه داشتند مناظره و به محورهای زیر اشاره داشتم:

ـ تعریف «#سرمایه_اجتماعی» در نگاه #پاتنام، #کلمن، #بوردیو و #کلاوس_افه؛

ـ رابطه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی و #دموکراسی؛

ـ افول شدید سرمایه‌ی اجتماعی و کاهش #اعتماد_اجتماعی به نهادها و ساختارهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی؛

ـ بیست و پنج شاخص کاهش سرمایه‌ی اجتماعی از جمله: تبدیل ضد ارزش به ارزش، ضعف در بنیان #خانواده و #آموزش_و_پرورش و رسانه‌ها و بنیادهای مذهبی، افول #سلامت_روانی جامعه، کاهش اعتقاد به معاد، نومیدی به آینده، نارضایتی اقلیت‌ها، افزایش دروغ‌گویی، مهاجرت‌ها و فرارها، سیاست‌زدگی دین، نبود احساس #امنیت_اقتصادی، افزایش #اختلاس، امنیتی کردن جامعه و موارد دیگر؛

ـ کاهش شدید میزان مشارکت در #انتخابات_مجلس شورا به رغم به کار گرفتن همه‌ی اهرم‌ها و فشارهای سیاسی، امنیتی و دینی از سوی #نظام_سیاسی؛

ـ تعداد ۲۵هزار #اعدام در جمهوری اسلامی معادل ۱۰ برابر تعداد اعدامیان در دوره‌ی ۴۶ساله‌ی #آپارتاید و #تبعیض نژادی در آفریقای جنوبی؛

ـ جنبه‌ی امنیتی و سیاسی طرح عفاف و حجاب؛

ـ تشدید روند «#فروپاشی_اجتماعی» در ایران با صفت «اسلامی» در موضوعات و پدیده‌ها؛

ـ و …

لطفاً فایل‌های مربوطه را ملاحظه و نقد کنید. سپاس

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |
⟩ «انتصاخابات» ریاست‌جهموری در بستر «فروپاشی اجتماعی»!

| سه‌شنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۳

⟩⟩ گفت‌وگوی عبدی مدیا با احمد بخارایی درباره‌ی رفتار جامعه با انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری | ۱۷ خرداد ۱۴۰۳

| پخش گفت‌وگو: 👇
https://www.youtube.com/live/LIxEqhEagr0?t

| احمد بخارایی: حدود ۹۰ دقیقه پاسخ‌گوی پرسش‌های «عبدی مدیا» بودم و به این موضوعات پرداخته شد:

۱ـ احتمال «کاهش مشارکت» مردم در #انتخابات پیش روی #ریاست‌جمهوری و هم‌گونی این انتخابات با سال ۱۴۰۰،

۲ـ مواضع «#تحول‌جویان» در #عدم_مشارکت در انتخابات و اتخاذ تاکتیک «#کنش‌گری_سلبی» و «نظارت فعال» در بازی عناصر سیاسی در چر‌خه‌ی قدرت با هدف «برجسته‌سازی تضادهای منفعتی متحدان #قدرت و #ثروت»،

۳ـ معنای «#دوقطبی» شدن جامعه‌ی ایران به عنوان مؤلفه‌ی #فروپاشی_اجتماعی،

۴ـ «بن‌بست ایدئولوژیک» برآمده از اتحاد نامیمون قدرت و ثروت،

۵ـ سه مؤلفه: #مشارکت، #اعتماد و #شبکه‌سازی در «#سرمایه_اجتماعی»،

۶ـ تحلیل «#رفتار_رأی‌دهی» در #انتخابات_مجلس و ریاست‌جمهوری در دو دوره‌ی اخیر،

۷ـ چهار پرسش از «کاندیداها» شامل:
الف: چگونه می‌خواهید به «نفت‌خوری» پایان بخشید؟
ب: با شکاف دهشتناک طبقاتی چه خواهید کرد؟
پ: با زندانیان مظلوم سیاسی‌ ـ امنیتی در سراسر کشور چه خواهید کرد؟
ت: با مسئله‌ی #حجاب اجباری چه خواهید کرد؟

۸ـ تعارض «نگاه جامعه‌شناسانه» با نگاه انقلابی و براندازانه،

۹ـ تقابل #نظام_سیاسی با «#طبقه_متوسط»،

۱۰ـ فریاد گسترده و تاریخی زنان برای تساوی حقوق تحت لوای حمایت از «#پوشش_اختیاری»،

۱۱ـ ضعف «نخبگان» در ایران.

لطفا ملاحظه و نقد فرمایید.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |
وفاق ملی بر باد رفته!

| شنبه ۳ شهریور ۱۴۰۳

| گفت‌وگوی روزنامه «هم‌میهن» با احمد بخارایی درباره‌ی «وفاق ملی» در آستانه‌ی رأی اعتماد مجلس به وزرای دولت پزشکیان | منتشرشده در ۱ شهریور ۱۴۰۳، شماره‌ی ۵۸۴

| نمایش گزارش:👇
https://hammihanonline.ir/fa/tiny/news-19822

| #احمد_بخارایی: گفت‌و‌گوی مفصلی با «هم‌میهن» داشتم. در این مصاحبه به انواع وفاق ملی و نیز انواع بی‌ثباتی سیاسی اشاره کردم. نهایتاً نتیجه گرفتم که آن‌چه به نام «#وفاق_ملی» در دولت #پزشکیان در جریان است یک وفاق ملی معیوب و ناقص است و نیز بی‌ثباتی سیاسی در ایران موجب فرار سرمایه‌های انسانی و مالی شده و خواهدشد.

چندوقتی است که مباحثی پیرامون وفاق ملی در تریبون‌های سیاسی از سوی چهره‌های مطرحی چون رئیس‌جمهوری شنیده می‌شود. اخیراً هم احمد میدری، وزیر پیشنهادی کار در جلسه دفاع از خود مانیفستی پیرامون این موضوع ارائه کرد. به‌عنوان اولین سوال چطور می‌توان ثبات سیاسی را بر ایران حاکم کرد تا منازعات تبدیل به وفاق ملی شود؟

ما دو نوع وفاق ملی می‌توانیم داشته باشیم؛ یک نوع وفاق ملی از نوع مکانیکی است و نوع دیگر وفاق ملی از نوع ارگانیکی خواهد بود که هر دو به نحوی با بی‌ثباتی و ثبات سیاسی پیوند می‌خورد. اگر ما به وفاق ملی نگاه مکانیکی داشته باشیم، جمع کردن آدم‌ها دور هم با مواضع مختلف خواهد بود که من آن را وفاق ملی از نوع انباری می‌دانم. چطور در انباری ما همه چیز را دور هم جمع می‌کنیم، در مدل مکانیکی شاهد این نوع انباری هستیم و این نمی‌تواند وفاق ملی به معنای واقعی کلمه باشد، بلکه فقط از سر خود باز کردن است. ما نیازمند وفاق ملی هستیم که جنبه ارگانیکی داشته باشد، یعنی به نحوی افکار و اندیشه‌های جدید که فراتر از جریانات امتحان‌پس‌داده، ایجاد شود. بحث فراجناحی بودن و آدم‌های اندیشمند، نگاه از نوع ارگانیکی است ولی اگر صرفاً نگاه مصداقی داشته باشیم و بگوییم این آدم از این جناح حضور داشته باشد و فلان فرد از جناح دیگری باشد و اینطور وفاق ملی ایجاد کنیم، این نوع نگاه به وفاق ملی که از نوع مکانیکی به شمار می‌رود، ارزشمند نیست و راه به جایی نخواهد برد.

اما اگر نگاه مفهومی داشته باشیم، براساس یک منظومه فکری نوین حرکت می‌کنیم و آدم‌هایی حضور داشته باشند که حتی ممکن است جهت‌گیری خاص سیاسی نداشته باشند و بعد از آن به مفهوم توجه داشته باشیم؛ یعنی به توانایی‌ها، اندیشه‌ورزی‌ها و طرح‌ها و برنامه‌های نوین توجه کنیم. اگر وفاق ملی به معنای ارگانیکی مدنظر باشد، آن وقت است که بحث ثبات سیاسی معنادار می‌شود. ثبات سیاسی از چهار جنبه قابل تحلیل است که یکی مربوط به گذشته، یکی مربوط به حال (از دو بُعد صوری و محتوایی) و یکی آینده است. ثبات سیاسی چیزی نیست که یک تعریف مختصر و محدود داشته باشد که مثلاً بخواهیم بگوییم قانون‌گرایی به معنای ثبات سیاسی است.

تعاریف ثبات سیاسی تاکنون پراکنده بوده است و مهم این است که ما از آن چهار زاویه به ثبات سیاسی نگاه کنیم. اولین زاویه این است که از گذشته اگر نگاه کنیم، در یک جامعه اگر ثبات سیاسی وجود داشت، شما شاهد کارکردهای مثبتی بودید. به‌عنوان مثال مثلاً تاریخ را می‌کاوید که مثلاً روند #مشارکت_سیاسی چگونه بوده است؟ سیر صعودی داشته یا سیر نزولی؟ اگر سیر نزولی داشته معنی این است که #اعتماد، #رضایت_اجتماعی، حساسیت و اثرگذاری اجتماعی و همه حلقه‌هایی که این زنجیره را تشکیل می‌دهند، براساس نگاه گذشته همه اینها در ایران با بحران مواجه بوده است.

گذشته چراغ راه آینده است و شما وقتی یک تحلیل داشته باشید، براساس کارکردها و خروجی‌ها می‌توانید بگویید ثبات سیاسی وجود داشته است یا خیر. زاویه دید دوم معطوف به زمان حال است که نگاه صوری و شکلی دارد. شما وقتی نگاه معمولی و سطحی به جامعه داشته باشید، می‌توانید حس کنید که ثبات سیاسی در جامعه احساس می‎‌شود یا خیر. اگر ثبات سیاسی در جامعه وجود داشته باشد، جامعه دچار التهاب و نگرانی نیست، جامعه احساس عدم امنیت نمی‌کند. در این زمینه، اطرافیان و نزدیکان می‌توانند مثالی باشند که آیا واقعا ثبات سیاسی وجود دارد یا ندارد. زاویه دید سوم که باز معطوف به زمان حال است، جنبه محتوایی دارد و اینجا بحث خیلی جدی می‌شود.

در اصل بی‌ثباتی اگر تعریف شود، ثبات سیاسی معنادار می‌شود. در یک تعریف کلی ممکن است بگوییم ثبات سیاسی به … | ادامه:👇
https://blog.dr-bokharaei.com/2024/08/blog-post_54.html?#more

| دیگر تحلیل‌های #انتخابات_ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳:👇
https://www.youtube.com/playlist?list=PLdLUMm-rYSf2yIB01AUfRZk-RTByKURnQ

https://blog.dr-bokharaei.com/search/label/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA%20%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |